LAND- EN TUINBOUW
Gemengd Nieuws.
VRIJDAG 31 AUGUSTUS 1934
125 JAAR BERL1JNSCHE
UNIVERSITEIT
„Dor Staat muss durch geistlgre Kr&fte
toren*hat." Friedrich8Wilhelm li:
(Van onzen Duitschen corx*espondent)
Wilhelm von Humboldt was het, die ir
bondgenootschap met Fichto en Schleiei
macher in de donkerste dagen der Prui
sische gesch caenis het plan voor de op
richting eener Berlijnsche univ>it»iteit be
vorderde en mede door zijn toedoen konden
reeds in 1810 de eerste collegts worJt-n
gehouden.
„Het is mijn voornaamste streven, (zo.»
lichtte Humboldt zijn ontwerp toe), een
voudige beginselen vast te leggen, hiernaar
streng te handelen en de natie weer voor
zedelijke en religieuse beginselen te winnen.
Want oen natuurlijk, gezond eu zedelijk
gevoel groeit vanzelf tot een religieuse
overtuiging. Onze opvoeding is een belang
.van de natie."
„De staat moet door zedelijk0 krachten
veroveren, wat hij physiek verloren heeft",
dat zijn tie woorden van koning Friedrich
Wilhelm III, waarmede de geschiedenis der
Berlijnsche universiteit is begonnen.
Rcil en Froriep, twee professoren van de
universiteit te Halle, hadden den rionirn» na
den ongelukkig verloopen slag bij Jena ver
zocht, tie universiteit van Ila Ie naar Btr-
l'jii Ie verplaatsen. Hiertoe is weliswna:
met geki-rrcK, maar enkele jaren »nter borat
tte hoofdstad vau Pruisen haar ergen hoogt»
sch< 11
Als de eigenlijke dag der stichting wor U
meestal de 16e Augustus 1909 aangegeven,
want op dien datum heeft de koning inge
willigd, dat het paleis van wijlen prins
Hein rich von Pruisen tot universiteit zou
worden ingericht. Humboldt, zijn „Kultus,
minister" v\ist dit na langdurigs nesprekin
gen door te zetten en bovendien speelde hij
het klaar, dat een jaarlijksche financiceie
ondersteuning van 120.000 daalders wcr®
goedgekeurd. Na de doorgemaakte neder
lagen kan men de oprichting der universi
teit als een der eerste symptomen van
nationale herleving waardeeren. Pas toen
Halle verloren ging, kon Berlijn gewonnen
worden als universiteitsstad.
Voorlezingen en cursussen werden er
reeds voor de oprichting der universiteit
te Berlijn gehouden. Er bestonden enkele
academie s en ook eenigc hoogore, speciaal
medisclie instituten. Bij den over zang in dc
19e eeuw stichtte men een leerschool voor
den landbouw en een academie voor bouw
kunst. In Berlijnsche intellectueele kringen
heerschte een zeer levendige ge.st. Fichte
en Schlegel hielden reeds sedert 1 SOI ce-
regeld hun voorlezingen Men wist zulke
colleges te waardeeren en dus is het niet
te verwonderen, dat de roep naar een e'gen
universiteit al sterker en sterker werd.
Anderen waren met het bestaande onder
wijs volkomen tevreden, wilden van een
officieele academische opleiding niets weten
en zoodoende ontstond er een vrij venijnige
strijd in woord en geschrift .tusschen de
.voor- en tegenstanders eener Berlijnsch»
alma mater. Het doet eigenaardig aan a!s
men thans nog de bezwaren hoor', die tegen
de oprichting eener universiteit werden in
gebracht: het leven in de groot1 stad, he
veelomvattende kunstgenot, de v ie theaters
dat alles was niet bevorderend oor een
kalme studie. Het geloof en de zedeiijkte i
fki studenten zouden door :iet levou te
l:« lijn kunnen lij'cn. "loczictn van over
heidswege achtte men uiterst bezwaarlijk
co Lovendien zou het leven te Ee l',n vo.r
studenten veel te duur blijken. Hoewel al
deze bezwaren ons thans oveivonnen toe
schijnen, moeten wij de juistheid van het
laatste bezwaar ook nog voor den student
van onzen tijd toegeven.
In een nieuwe phase trad het universitaire
leven, toen Humboldt in 1809 de zaak voor
zijn rekening nam in zijn kwaliteit van
minister van onderwijs. Toen de koning zijn
plannen had goedgekeurd, benoemde hij
Fichte en Schleiermacher, Wolf en Reil,
Savigny en Rufeland tot docenten.
Binnen enkel^ maanden was deze kring
nog belangrijk uitgebreid en m*n is ver
baasd over de toegeeflijkheid van den
koning, vooral bij de financieele regeling,
welke liooge kosten met zich meebracht.
Zonder eenige officieele plechtigheid werd
het paleis van Prins Heinrich aen 2en No-,
vernber 1809 voor zijn nieuw doel ?n gebruik
genomen.
Schmalz, de eerste rector der Berlijnsche
universiteit, begon zijn voorlezingen over
het Romeinsch-Duitsche recht en over
staatswetenschap, Rolf las over Aristopha
nes en de Grieksche comedie in de Latijn-
sche taal, Schliermacher over christelijke
zedenleer en JEichte begon in December zijn
voorlezingen over wijsbegeerte. Bij de drie
bestaande faculteiten voor rechtswetenschap,
medicijnen en wijsbegeerte kwam reeds in
het eerste jaar die voor theologie ondir
Schleiermacher en Neander. Voor de Ger
manistiek had men von der Hagen ge
wonnen, maar zijn voorlezingen werden
niet gehonoreerd, daar de staat het belang
hiervan nog niet inzag.
Van Ween en afgezien, is Berlijn van alle
Duitsch spekende universiteiten .bet drukst
bezocht geweest van het begin af tot op den
huidigen dag. Naar Berlijn komt men niet
een paar semesters, hier komt men heen,
om er te studeeren en af te werken. Ein
deloos is de lijst van beroemde mannen,
die hier het begin van hun carrière hebben
gemaakt, wier naam met de geschiedenis
der Friedrich Wilhelm-universiteit histo
risch verbonden is gebleven. Ik denk aan
figuren als Treitschke en Mommsen, Vir-
chow en Koch, Hegel en Schelling, Ranke
en Delbrück, Helmholz en Dicffeinach. Zoo
groeide deze universiteit, die al jaren ge
leden een nieuw gebouw en net gebruik
van een vroeger paleis ter uitbreiding
noodig bleek te hebben, als het cultureele
en geestelijke centrum der zienderoogen
groeiende wereldstad.
Dit jubileum valt in een tijd, die in menig
opzicht aan de dagen van het ontstaan dei-
universiteit doen terugdenken. Wij beleef
den Unter den Linden en op de binnen
plaats aan den achterkant menige vecht
partij tusschen politieke en cultureele
tegenstanders, de hetze tegen het jodendom
vond hier haar uitgangspunt en de Ber
lijnsche sehupo zou boekdeelen kunnen ver
tellen over den omvang van dezen internen
strijd in de studentenwereld.
Eugen Fischer, de tegenwoordige rertor
der Berlijnsche universiteit, gaf zijn ge
dachten hierover aldus te keuren: „De
proote schilderij, welke de aula der Ber
lijnsche universiteit tooit, „Fichte's redevoe
ringen tot de Duitsche natie" geeft
ook thans nog de beteekenis weer van de
universiteiten in het leven der r a tie. Om
deze hooge-scholen wordt gevochten en /ij
vechten zelf om het geweldige nieuwe, wat
ons door de nationaal-socialistische bewe
ging wordt gebracht, een levensbesefou-
wing, welke ons volk. en ons pprsoonlijk
leven moet vernieuwen. Het ligt in het
wezen der universiteiten, dat men ze niet
zóó maar een andere gedaante kan geven,
ze laten zich niet zonder meer gelijk
schakelen, men moet ze den tijd laten,
LUTHER-AKADEMIE TE
SONDERHAUSEN
(Bizondere correspondentie)
III (Slot)
Op de zomerconferentle of liever gezegd zomer
cursus der Luther-Akademie was ook een verte
genwoordiger der Luthersche Kerk in Amerika
aanwezig: Prof. Neve uit Ohio. In een tweetal
lezingen zette hij uiteen de Luthersche kerk in
Amerika (General American Lutheran Church)
hoe zij was en hoe zij nu is. De eerste Lutheranen
die zich in de 17e eeuw (na 1638) in Amerika,
in de buurt van Philadelphia vestigden waren
Zweden. Ook onder de Holiandsche emigranten
bevonden zich ongeveer 24 Duitsche Lutheranen.
Een tijd lang blijven de Holiandsche calvinisten,
vooral ook Kerkelijke „de baas". Eerst langzamer
hand brengen ook de Lutherschen het tot stichting
van kerken. De episcopale wordt daar de kerk-
In de ontwikkcliog van het Lutherdom in Ame
rika zijn verschillende stadia te onderscheiden.
Eerst komt het stadium van de grondvesting van
gemeenten. Aan de vestiging varf een kerkwezen
c.et synodale grondvestingen wordt nog niet ge-
d-cht. Dan komt het stadium van de vestiging van
synoden. Langzamerhand komt dan de common
ice tot stand. Dan wordt er behoefte gevoeld
generaalsynoden. Deze worden opgericht. Het
doel daarvan is de afzonderlijke kleine synoden
met elkaar in verbinding te brengen Ook gemeen
schappelijk gezangboek, catechismus enz. komen
dan tot stand.
Moeilijke tijden heeft de Luthersche kerk mee
gemaakt vooral met de Missouri die zich niet heeft
willen vereenigen maar alleen wil blijven staan en
ook nog staat. Toch is. uitgezonderd deze groep,
en al is het door diepe en zware moeilijkheden
heen de eenheid van de verschillende groepen, die
natuurlijk bestonden, tot stand gekomen. Het is
wonderlijk zooals ook thans de Lutherschen in
Amerika niet verdeeld zijn in verschillende organi
saties (wat toch inderdaad maar van weinig
kerken aldaar gezegd kan worden), doch nog
steeds één en vereenigd zijn. Deze vereeniging.
aldus Prof. Neve. is en blijft slechts mogelijk op
grond der historische belijdenis.
Amerika en Lutherschen
Er wordt in Amerika hard gewerkt door de
Lutherschen. Het doet goed dit te hooren uit het
land waar ook wel heel andere berichten vandaan
komen. Wetenschappelijk staan de Luthersche uni
versiteiten en seminaries nog niet bepaald hoog
Vol eerbied kijken ze naar wat de Dyitsche theolo
gie presteert en nemen dat, zij het dan ook af en
toe wel met een kritiek, over.
De theologische studie in Amerika is haast uit
sluitend gericht op de praktijk. Dat dit niet juist
en vele profs wel in. maar toch is de weg
nog lang niet gevonden om te komen tot een meer
„wetenschappelijke" opleiding en studie.
Ook de Luthersche kerk van Estland is verte-
woordigd en wel door Prof. Tcnnmann uit Dorpat.
Sprekend over dogmatische problemen, gaf hij
eigenlijk niet anders dan een uiteenzetting van de
filosofie van zijo lievelingsfilosoof Teichmüller (in
Holland vrijwel onbekend), en diens beteekenis
oor de godsdienstgeschiedenis. Aardig was zijn
fleiding van de drie groote religieuze factoren:
dogmatiek-ethiek-cultus. uit onze diverse psychi
sche functies. Als deze laatste onderscheidde hij:
denken (kennen) gevoel (wil) handelen
(bewegen) (Of gevoel en wil zoo maar naast
elkaar geplaatst kunnen worden?) Vrucht van het
denken is dan dogmatiek; de vrucht van het gevoel
de ethiek: en de vrucht van het handelen is de
cultus. Zoo kwam er dan ook uit Estland nog
ts goeds.
Ook Zweden was vertegenwoordigd, o.a. door
Prof. Bring uit Lund, de grootste Lutherkenoer
Zweden. In een tweetal lezingen gaf hij zijn
es over geloof en werken bij Luther. Een
degelijk stuk werk.
Zoo zouden wc voort kunnen gaan en alle on
derwerpen en sprekers opsommen met vermelding
an de belangrijkste punten, doch het zou te veel
ijn en van te weinig nut. Enkele andere dingen
ijn noodzakelijker hier te vermelden.
Luther neemt in het Duitsche Lutherdom een
norm groote plaats in. Dit lijkt vanzelfsprekend
n is het ook, maar de plaats die men hem geeft
an toch foutief zijn.
Elk gebeuren moet gezien worden in het licht
an zijn tijd. Elke persoonlijkheid eveneens moet
ezien en beoordeeld worden naar de toestanden
n verhoudingen van zijn tijd. Zoo ook Luther.
Dat het huidige Lutherdom dat doet kan niet be
paald gezegd worden. Luther wordt gehaald uit de
st van zijn tijd. Dat moest zoo niet zijn.
Van de buitenstanders, voorzoover ze Luthersch
eren. kregen we wel heel sterk de indruk dat ze
at de theologie betreft, opzien tegen Duitsch-
land, ja zelfs voor een deel theo'ogisch zich afhan
kelijk voelen van Duitschland Van de Duitschers
kregen we de indruk dat ze zich hiervan misschen
wel wat te veel bewust zijn.
t was in Sondershausen goed. Geestelijk ge
sterkt en rijker is een ieder teruggekeerd naar het
land zijner inwoning. Mogen wij als gereformeer
den, hetzij dan kerkelijk of Hervormd-Gerefor-
1, niet direct meegaan met de oecumenische
bewegingen van deze tijd, waarvan ook deze zo-
ïrsus der Luther-Akademie een uiting was,
toch is er nog een groot onderscheid tusschen:
zonder meer afkeuren van -wat een ander heilig
Wij kunnen een ieder die in de gelegenheid is
aanraden een volgend jaar eens deel te nemen aan
de Luther-Akademie. Men verruimt er zijn blik
Men leert er luisteren ende ander te be
grijpen. Dit laatste is toch vóór alle oecumeniciteit
II stond in ons blad van 29 Augustus.
Teleurstelling
Het Zendingsbureau te Oegstgeest giro No.
6074 verzoekt ons plaats voor het volgende:
De zendelingen in Indië wachten met spanning
het antwoord op de vraag, of zij hun gezegenden
arbeid zullen kunnen voortzetten. Het zal hun een
bittere teleurstelling zijn, als zij hooren. dat ge
durende de maand Augustus nog slechts f 21.000
is ingekomen, zoodat deze eene maand den ach
terstand weer met een halve ton zal vermeerderen:
dat juist de maand, waarin zooveel voor eigen
genot wordt uitgegeven.
Mochten zij niet verwachten, dat velen, die
dankbaar genoten van hun vacantie, ook zouden
ken aan degenen, die in geestelijken en lirha-
melijken nood verkeeren? Gelukkig is de maand
oog niet om en kan er nog veel worden gedaan
de dreigende schade te voorkomen. Elke bij
drage is welkom.
ant ze bevinden zich midden in je*e
omwenteling. Voorhands wordt om net
we in de methoden van opvoeding en
onderwijs gestreden en er is ve°i, dat iog
organisch moet groeien. Geestelijke en aard-
sche rijkdom, geestelijke en v.ereld'ijke
rnacht zijn van de universiteiten uitgegaan
gaan er ook thans nog ven uit. Da
versiteiten en haar leiders hebben zich
onvoorwaardelijk in den dienst der nieuwe
beweging geplaatst. mnar ee.i geestelijke
volutie is niet van vandaag op mo'gtii
voltooid. De universiteiten ontwikkelen rich
ook hierbij langzaam, maar zij doen het
secuur en controleerbaar. Zij zullen rich
zeker als anderen dat in een soortgelTk
haar groote taak thans kwijten Vj
tijdperk 125 jaar geleden hebben gedaan!"
OPHEFFING DER GRAAN
RECHTEN BEPLEIT
Kringvergadering der C.B.T.B.
te Gouda
Op initiatief der afd. Krimpenerwaard
der Chr. Boeren on Tuindersbond is te
Gouda een vergadering ovcr de „graanrech
ten" gehouden, met als sprekers de 2e
Voorzitter der C. B. T. B. het Tweede Ka
merlid Chr. v. d. Heuvel te Heemstede
on de heer A. v an W ij n en, voorzitter van
den Bond van Kaasproducenten te Gouda,
welke zich in hoofdzaak bepaalden bij drie
punten:
1. de te voeren landbouwpolitiek in ver
band met de perspectieven voor vee
houderij en akkerbouw,
2. het al of niet juist zijn van het in
stellen der heffing op de voeder-
granen.
3. de momenteel te volgen weg ter op-
lossing van den huidigen noodtoe
stand.
Punt 1. De heer van Wijnen kon niet
zeggen of de toestand zich ten gunste van
den akkerbouw dan wel der veehouderij zal
ontwikkelen, achtte het daarom gevaarlijk
om toch sterk in de richting van den akker
bouw te drijven, doch wilde door gelijk-
matigen steun aan beide bedrijfstakken de
aanpassing aan de groeiende verhoudingen
overlaten aan het aanvoelen van het be
drijfsleven zelf.
Deze gelijkmatige steun zo hij willen
bevorderen door opheffing dier maatrege
len. welke hun baten vinden door belasting
\an grondstoffen der veehouderij producten
en daarvoor in de plaats te stellen een
steunen van alle akkerbouwproducten
uit de opbrengst der heffingen van de te
consumeeren producten van den akkerbouw.
De heer van den Heuvel, eveneens erken
nend de onmogelijkheid, om met zekerheid
dc toekomstige ontwikk°ling uit te stippe
len, meende toch op grond van historie en
buitenlandsche neigingen eenige fendenz in
de richting akkerbouw te moeten bevorde
ren. Hij vreesde dat het buitenland ons hier
toe wel dwingen zou. Spreker kon zich ech
ter niet aansluiten bij sommigen in den
lande, die een bedrijfsomzetting bepleiten
door middel van het systeem: "akkerbouw
veilig stellen veehouderij wat drukken
omzetting vanzelf, doch meende meer te
moeten aansturen op beperking der vee
stapel in die gebieden, welke geschikt zijn
voor akkerbouw.
Punt 2. De instelling van de monopo
lieheffing cp de voedergranen achtte de
heer v. Wijnen onjuist, daar de lasten er
van drukken op bedrijven, welke destijds
en nog steeds ondanks steunmaatregelen
met ernstige verliezen werken. Wel is door
de drie C. L. O. gezegd, dat de veehouderij
er niet door lijden mocht, doch de middelen
ter voorkoming daarvan zijn niet aangege
ven.
De heer v. d- Heuvel vond de instelling
wel juist, vooral voor de zand- en veen
koloniale bedrijven was ze noodig. De vee-
en varkenshouderij wareu voor de verhoog
de voederprijzen gecompenseerd door ver
hoogden zuivelsteun en varkensprijs.
De heer van Wijnen bestreed dit; de ver
hoogde varkensprijzen uit het stabilisatie-
fonds kwamen den varkenshouders reeds
toé wegens geleden verliezen en doelstelling
van dit fonds, welk doel nog niet bereikt
was. Het was dus eenigszins een fopspeen,
om dit een compensatie te noemen. De ver
hoogde zuivelsteun was niet anders dan
uitkeering der gevormde reserves, welke
reserves ontstonden «door een voorzichtig
heidshalve te lage uitkeering in de eerste
periodes, en op uitkeering dezer reserves,
welke brandend noodzakelijk was, is reeds
aangedrongen lang voordat er een graau-
monopolie bestond.
Ongeluk met doodelijken afloop
TeGorcum heeft op het sportterrein buiten de
Waterpoort een ongeluk plaats gehad met doode
lijken afloop. Op het terrein waren eenige timmer
lieden bezig met het opstellen van een bok, welke
noodig was bij de kinderspelen, die ter gelegenheid
van de Oranjefeesten zouden worden gehouden.
Bij het laten zakken van het gevaarte is dit plot
seling doorgeschoten. De ongeveer 40-jarige arbei
der H. de Zeeuw, die onder de bok stond, werd
getroffen. De man werd ernstig aan schouder en
achterhoofd gewond. Een onmiddellijk ontboden
geneesheer kon slechts den dood constateeren. De
man laat een vrouw en drie kinderen achter.
EEN VERDWENEN AUTO
Men meldt ons uit Sliedrecht:
Dinsdagmiddag heeft zekere T. een luxe wagen
gehuurd van den autobusondernemer H. Hij zou
des avonds weer terug komen, doch bleef weg.
Toen hij den volgenden morgen nog niet terug was
aan een ongeluk werd niet gedacht werd de
politie hiervan in kennis gesteld, die direct op on
derzoek uittoog en draadloos opsporing verzocht.
Woensdagmiddag was een chauffeur uit Sliedrecht
in de buurt van Ginneken en ontdekte de wagen.
De chauffeur kreeg het in de gaten en reed zoo
snel mogelijk weg en had zelfs het ongeluk een
wagen onderste boven te rijden. Later is de ver
miste wagen in de bosschen van den Chaamschen
weg gevonden. Deze bleek weinig schade te hebben
opgeloopen De chauffeur is tot heden nog niet
opgespoord. We vernamen nog dat T. de auto in
Asperen aan een handelaar ten verkoop heeft aan
geboden. Daar deze meende dat het geen eerlijke
zaak was, heeft deze de politie gewaarschuwd, die
op haar beurt weer den burgemeester hiermede in
kennis stelde. Toen de chauffeur lont begon te
ruiken, gaf hij plotseling vol gas en verdween.
TREIN RIJDT IN EEN KUDDE VEE
Een kudde koe.en en kalveren van 17 stuks ven
den landbouwer L. van Dalen te S'eenwijk, die in
een weiland in de nabijheid van de stad graasde,
is. meldt het HbL terecht gekomen op de spoorlijn
Steenwijk-Meppel. Een trein uit de richting Leeuw
arden is op deze kudde ingereden, met het gevolg,
dat één der runderen zóó werd verminkt, dat het
dier moest worden afgemaakt.
INBRAAK TE ZIERIKZEE.
Tijdens de afwezigheid van de bewoners,
die tijdelijk te Haamstede vertoefden, is te
Zierikzee ingebroken in de woning van
Mevr. de Wed. Fokker. Alles was overhoop
gehaald en voornamelijk is het te doen ge
weest om goud en zilver. Het gestolene be
draagt meer dan f 1000. De gemeentepolitie
en Rijkspolitie zijn er nog niet in geslaagd
de dader(s) op te sporen.
De heer v. d. Heuvel gaf toe, dat vee- en
varkenshouders werkelijk recht op'bedoclde
verhoogingen konden doen gelden, doch
moest volhouden, dat deze verhooging uit
gebleven zou zijn, wanneer het graanmono-
polie niet was ingesteld
Punt 3. Beide sprekers waren van oor
deel. dat thans een noodtoestand is ont
staan, welke onmiddellijk voorziening vergt.
De verhoogde zuivelsteun is geneutraliseerd
door lagere zuivelprijs, de varkensprijzen
zijn ver beneden de meest matige verwach
tingen. Tevens merkte de heer v. d. Heuvel
op, dat een ander motief der graanrechten,
n.l. de lage graanprijzen, door stijging dier
prijzen niet meer bestond. Spr. verklaarde
persoonlijk van oordeel te zijn, dat onder
deze omstandigheden de rechten op voeder-
granen niet gehandhaafd mogen worden,
doch vervangen moeten worden door rech
ten op andere granen, b.v. die voor de
broodbereiding.
De heor van Wijnen merkte op, dat deze
verklaring zeer veel overeenstemming ver
toonde met de zijne, ontwikkeld in punt 1.
en mot die van C. J. v. d. Heuvel van de
afd. Krimpenerwaard, die alle bedrijfstak
ken uit één van de consumenten verkre
gen fonds evenredig wilde steunen. Hoewel
dit niet zeggen wil. dat nu Tn principes en
uitwerking volledige overeenstemming be
staat, is spreker den heer Chr. v, d. Heuvel
toch dankbaar voor zijn onomwonden ver
klaring.
.Bij de' gedachtenwisseling die volgde
werd nog gesproken over de contingentce-
ring der veekoeken, die algemeen nog
scherper veroordeeld werd dan do graan
rechten, over de groote marge bii de con-
sumpti melk, enz. Na een geanimeerde dis
cussie werd met algemeene instemming be
sloten de volgende motie te verzenden aan
de Holl. Brabantsche afdeeling, aan het
Hoofdbestuur en aan de pers-
Zeven afdeelingen der C.R.T.B. in hoofd
zaak uit het z.g. zelfkazende veehouderij
district, n.l. de afdeelingen Zevenhuizen,
Reeuwijk, Waddinxveen, Waarder, Oude
water, Krimpenerwaard en Alblasserwaard;
in vergadering bijeen te Gouda op 27 Aug.
1934.
besprekende de ernstige ontwrichting der
veehoudersbedrijven door de monopoliehef
fing op de voedergranen,
gehoord de uiteenzettingen der heerer.
Chr. v. d. Heuvel, '2e voorz. der C.B.T.B. en
A. v. Wijnen, voorz. der Bond van Kaas
producenten,
dankbaar kennis genomen hebbendo van
het feit, dat ook onze bovengenoemde 2e
voorzitter overtuigd is, dat onder deze om
standigheden de rechten op de voedergra
nen door de veehouderij niet te dragen zijn,
en daarom op korten termijn dienen te
worden opgeheven,
van oordeel, dat elke dag van bestendi
ging dezer noodtoestand voor steeds meer
deren buitengewone moeilijkheden mede
brengt, en inzonderheid voor hen, die een
groot kwantum op levering wachtende var
kens bezitten, noodlottige gevolgen veroor
zaakt,
dringt er met klem op aan, dat het
Hoofdbestuur der C.B.T.B. en het bestuur
van de afdeeling Holland-Brabant derzelve,
door krachtig aan te dringen op opheffing
der graanrechten of op andere wijze aan
dezen zeer ernstigen toestand een einde
trachten te maken.
Besloten werd nog tot de oprichting van
een vaste „Kring Gouda".
VERVOER ONVERPAKTE OLIE.
De Crisis-Zuivelcentrale maakt bekend, dat
bij haar besluit van 30 Aug. 1934, door haar
vergunning ic verleend aan winkeliers, han
delende in olie, voorzoover zij die niet zelf
hebben geproduceerd, tot het onverpakt
voeren, verkoopen af afleveren van ten hoog
ste 1 liter olie tegelijk, zonder dat de 1
voorzien is van een banderolle of gedekt is
door een geleidebiljet.
Onder „onverpakt" worde verstaan: niet
verpakt in de gebruikelijke verpakking,
onder olie in den handel wordt gebracht,
als gesloten, gecapsuleerde flesschen met eti
ket of verzegelde of dichtgesoldeerde bussen.
Voorts vestigt de Centrale de aandacht der
winkeliers, handelende in olie, op de Beschik
king van den Minister van Economische Za
ken dd. 30 Aug. 1934 No. 1145, afd. C.Z.A.,
waardoor het verboden is flesschen of bussen
olie, door hen zelf getapt uit een onder dek
king van een geleidebiljet ontvangen vat of
tank, zonder banderolle voorhanden te heb
ben.
In hun eigen belang wordt belanghebben
den aangeraden de letters en nummers van
geleidebiljetten, waaronder zij olie hebben
ontvangen, zorgvuldig te noteeren.
UITVOERPREMIE VOOR .SLACHT-
GEVOGELTE EN EIEREN.
De Minister van Economische Zaken heeft
goedgekeurd, dat, ten einde tegemoet te ko
men aan de verhoogde productiekosten ten
gevolge van de heffing op granen aan de by
de Stichting Nederlandsche Centrale voor
Eieren en Pluimvee georganiseerde expor
teurs van eieren, ten behoeve van de plulm-
veehouders-eiei producenten door deze Stich
ting uit het Landbouw-Crisisfonds steun
wordt verleend voor het tijdvak van 1 Sept.
tot en met 30 Sept. 1934.
Deze steun bedraagt per 100 stuks geëx
porteerde eieren: van kippen f 0.50 en van
eenden f 0.37.
De Minister van Economische Zaken heeft
voorts voor het tijdvak van 1 Sept. tot en
met 30 Sept. 1934 den steun ten behoeve van
de pluimveehoudersproducenten van slacht-
gevogelte als volgt bepaald, A. voor geëxpor
teerd levend pluimvee: avoor piepkuikens,
waaronder worden verstaan kuikens met
witte huidkleur en witte pootkleur, f 0.05 per
K.G. levend gewicht, benevens de onder b.
genoemde bedragen, indien de verzending per
wagon geschiedt- b. voor kippen en hanen:
le. bij verzending naar Duitschland per wa
gon f 5; 2e. by verzending naar Italië en
naar Spanje per wagon f 15; 3e. bij verzen
ding naar Frankrijk en naar .Zwitserland per
wagon f 10. B. voor geëxporteerd geslacht
pluimvee: a. voor piepkuikens f 0.06 per K.G.
netto; b. voor kalkoenen f 0.06 per K.G. netto
c. voor ganzen f 0.08 per K.G. netto en d.
voor kippen en hanen f 0.15 per K.G. netto.
Ten slotte is bepaald, dat met ingang van
Sept. het veiwh-1 tusschen den prys, waar
voor de Nederlandsche Centrale voor Eieren
en Pluimvee haar monopolieproducten zal
mogen koopen en verkoopen zal bedragen:
voor eenden- en kippeneieren in schaal f 0.60
per 100 stuks; voor niet meer in schaal aan
wezige bestanddeelen van vogeleieren, be
werkt of onbewerkt, verwerkt of onverwerkt,
f 0.25 per K.G. netto.
Algemeene vergadering te Arnhem
Op (Je vergadering te Arnhem van de Gelder-
se-he Ohr. Boeren- en Tuindercb. werd om. uit
voerig van gedachten gewisseld over het be
stuursvoorstel betreffende de abonnements
gelden van .Ons Platteland". Tevens werd een
Commissie van Redactie voor „Ons Geldersch
Platteland" benoemd. Gevraagd werd nog of
„Ons Platteland" de mededeelingen van de
XaCoVo wil opnemen. Hiernaar zal gevraagd
De Afdeeling Zutphen besprak de
de afname dei zware varkens en gaf verschil
lende middelen aan ter oplossing van dit euve:
Verder wijst deze afdeeling op de moeilijk
heden der pluimveehouders bij het duurdei
worden der voedergranen. De afdeeling Win
terswijk vroeg opheffing der AardappelcentraU
De afdeeling Steenderen klaagde ook ovi
De afd. Zelhem besprak de nood der hypotheek
boeren en vroeg maatregelen om de zware var
kens op te ruimen. De afd. Lichtenvoorde vroeg
een toewijzing van bLggenmerken en kalver-
schetsen aan de nieuw gestichte bedrijven.
In een rustige rede, die van veel kennis, zoo
wel van de crisismaatregelen als van de nooden
getuigde, besprak de heer Boschloo. voorzitter
van de Gewestelijke Oris* ïsorgan Isa tie de ver
schillende vragen en wenschen. De Varkens-
centrale heeft nimmer beloofd alle aangeboden
volgen:
de gelegenheid tot vragen sti
einde der vergadering werd
stemmen besloten een adres tot de Regeering
te rlohten waarin dankbaar werd erkend dat
de regeeringsmaatregelcn onzen landbouwen
den stand voor den totalen ondergang hebben
behoed, doch waarin met aandrang gevraagd
wordt de afname der zware varkens te willen
bespoedigen, daar do kleine landbouwers door
tegen verliesgevenden prijs aan den handel to
verkoopen. Verder wordt gevraagd de Crisls-
aardappelcentrale to willen opheffen, zoodira
niptie-aardappeleu
en, dat de Pluimveehouders
■or ec-n rechtstreeksohe com
a. Ann deze uitkeering zou
iikrlmping van do pluimvee
Op de ■■■■■■■■■■■■■I
entralc heeft de omzet over 1934 tot e
e week van 2025 Aug. bedragen 1.3
RESTRICTIEBESCHIKKING GROND
STOFFEN EN ZETMEELPRODUCTEN
De Minister van Economische Zaken heeft
iroducenten van crisisproducten erkende ver-
louwers van granen uit het Landbouw-Crisis-
onds zal worden vergoed op de op 1 Januari
schikking 1933:
geldende Crisis-Zetmeelbe-
2 October 1933, de achter elk
dezer producten hieronder vermelde bedragen:
per 100 kg. van dezelve: maïszetmeel 1, mals*
poedenstijfsel ƒ1;
B. voor zoover ten aanzien van de voor ver*
vaardiglng hier te lande van deze producten
gebezigde grondstoffen prijsverschiUen. ala
bedoeld in het Crlsis-Monopoliebesluit 1933: zijn
doelde voorraden van die producten heffing In
de toenmaals
a. Indien voormelde producten zijn gefabri
ceerd of betrokken na 13 Augustus 1933, doch
vóór 18 November 1933: inais 1. maïsmeel 1«
rijst 1. rijstmeel 1. tarwebloem 1.50:
b. indien voormelde producten zijn gefabri
ceerd of betrokken na 17 November 1933: maia
I 1.50, maismeel 1.50, rijst 1. rijstmeel
c. indien voormelde producten zijn gefabri
ceerd of betrokken na 1 October 1933: sago-
meel ƒ3.50, tapiocam --- -■
or eenigc product te
het bedrag der voor
■ekenlng gobrachte zetmeelhef-
Neem poters van onvatbare rassen
ouwers van deze rassen zullen hier.
dzaakt zijn. dit najaar of het vol-
Jaar pootgoed aan te schaffen va a
i het uitvaardigen van een verbouw
doel heeft de gevaren, die voor.
.vordt door den Piantenziektenkun-
'riumph, Alpha, Ecï
rekend v.
Bij de
Scot Parnassia Hellei
Record, Oos
Monocraat, Juli-
i Albion. Majes-
niet afkomstig
nn partijen, die gegroeid zijn
iekte besmette terreinen. Men loopt dan
ans. dat met aanhechtenden grond de
d» Rijksland-
VERDRONKEN
Te Haarlemmermeer is het l^-ja-rig zoon-
DE DOODELIJKE STROOM
Te Haarlem is de 21-jarige J. P. v. P. door
een electrische schok gedood.
Het slachtoffer was bij zijn oom in een
achter het huis gelegen schuur. Voor vei^
lichting maakte hij gebruik van een loop
lamp. Daar de stekker wat los zat, wilde hij
deze met een schroevendraaier vastdraaien.
Hij kreeg daarbij een electrische schok en
viel bewusteloos neer. Doktoren hebben nog
getracht door kunstmatige ademhaling de
levensgeesten weer op te wekken, doch na
'twee uren daarmede bezig te zijn geweest,
moest de dood geconstateerd worden.
HET MES.
Het plaatsje Smeermaes, even over de
Belgische grens nabij Maastricht, is het too-
neel geweest van een ernstige vechtpartij
Een zekere de G. uit Maastricht kreeg daar
ruzie met nog eenige Maastrichtenaren
Plotseling werd het mes getrokken en de
G, kreeg eenige steken aan het hoofd en iD
de linkerzijde.
Zwaar gewond heeft de man zich toch
nog te voet naar Maastricht begeven, doch
gekomen nabij het Bassin te Maastricht,
viel. hij uitgeput door bloedverlies neer.
De politie arresteerde als verdacht van
het plegen dezer mishandeling K., L. en C..
allen uit Maastricht.
SCHANDELIJKE BALDADIGHEID.
Koperen draad over den weg gespannen.
Eén automobilist uit Zuid-Limburg kwam
niet zijn auto uit Noord-Brabant en reed
tusschen Weert en Baexem tegen een over
den weg gespannen koperen draad, waar
aan ter weerszijden een bus was bevestigd,
die geukkig juist naast de ruiten van zijn
auto sloegen, waardoor enkel de carrosserie
werd beschadigd. De draad was aan tweo
boomen vastgemaakt.
Toevallig aankomende auto's verleenden
hulp, zoodat, wanneer opzet voor berooving
in het spel zou geweest zijn, het daaraan te
danken is, dat zulks mislukte.
De draad was te hoog gespannen en te
deskundig bevestigd, dan dat dit door kin
deren zou gedaan zijn, hetgeen met het oog
op het late uur en de eenzaamheid der
streek ook iVel niet het geval zal zijn.
Door den betrokken automobilist is van
het geval aangifte gedaan bij de politie.
HISTORISCHE BOERDERIJ AFGEBRAND
Onder Mierlehout bij' Helmond heeft een felle
brand gewoed in de kapitale boerderij, genaamd
„Het Apostelhuis". De boerderij stamde uit de 14e
eeuw en was van historische beteekenis. Zij is to
taal uitgebrand. Zij was van een stichting van
kardinaal Enckevoort.
MOTOR EN MOTORSMERING.
Door de N. V. Deutz oliehandel zal in
September worden uitgegeven een boekje,
getiteld Motoren en motorsmering. Dit geeft
een populaire verhandeling over de ontwik
keling, de samenstelling en de werking van
den verbrandingsmotor, de smering daar
van en de smeerolie, en heeft als voornaam
ste doel daarover voorlichting te geven aan
belangstellenden en als handleiding daartoe
te dienen. Dit doel is niet uit het oog ver
loren en daarom is het voor alle motorbezit-
ters van belang, dit duidelijk geschreven
werkje te bezitten.
ECHTELIJKE TWIST
Vrouw dreigt man met revolver
Toen een patrouille marechaussees van het dorp
Berghem, waar kermis was, naar Oss terugkeerde,
werd op den Berghcmscheweg hun aandacht ge
trokken door een hevige scheldpartij. Bij nader on
derzoek kwamen zij tot de ontdekking, dat een he
vige twist gaande was tusschen het echtpaar B..
dat bij de politie zeer onguostig staat aangeschre-
De marechaussees forceerden de deur en troffen
juist de vrouw aan, toen zij haar echtgenoot met
een zwaar geladen revolver dreigde.
Zij overrompelden de vrouw en namen de revol
ver in beslag. De vrouw werd gearresteerd en op
gesloten in de marechaussee-kazerne te Oss.
DE SMOKKELARIJ.
Toen een tweetal bekende smokkelaars
hij een bakker te Valkenburg suiker bezorg
den, werd dit bemerkt door een veldwach
ter en een kommies. Men slaagde erin een
der smokkelaars te grijpen, de andere ging
er met de auto vandoor cn ontvluchtte. De
auto werd later in beslag gonofnen met 450
K.G. suiker en 140 K.G. margarine.
Een ledige vrachtauto, toebehoorende aan de
expeditie-firma Olman op den Sioterweg te Am
sterdam. is doordat de chauffeur zijn stuur kwijt
raakte, in de Overtoomsche. schutsluis gereden. Op
den weg stenden eenige olievaten. Het voorwiel
van dc vrachtauto raakte een der vaten en daar
door maakte dc wagen een zwenking naar links
en verdween met de twee mannen in de sluiskolk.
Beide mannen, de chauffeur Joharmissen en de
groentenhandelaar Honseiaar, wrongen zich dadelijk
uit de cabine en konden door handreiking op den
wal worden gebracht. De auto ging geheel onder
water. De brandweer was spoedig ter plaatse,
maar haalde de wagen niet op, omdat de eigenaar
de gevraagde premie met wilde betalen. Intusschea
lag het scheepvaartverkeer van de Kostverioreo-
vaart naar den Schinkel en omgekeerd, stil. Het
duurde een paar uur voor de auto door een parti
culieren reddingswagen weer op den wal stond.
Mijnheer Pimpelmans gaat paardje rijden
door G. Th. ROTMAN
47. Eindelijk werd hij het politiebureau
'binnengeduwd. Daar kreeg hij, tcnvij] bui
ten de straatjeugd voor de ramen van het
sdhouwspel stond te genieten, een geducht
standje. „Meneerrr!" zei de inspecteur, „U
moet niet denken, dat U hier in 't openbaar
aan de boomen kunt gaan hangen en voor
hanswor&t. kunt spelen!" i
48. Meneer Pimpelmans werd paars over
zulk een schandalige onrechtvaardigheid.
„Hansworst?!" riep hij uit, „hansworst?!
Inspecteur, denkt U dat ik veertien jaar lang
voor veearts gestudeerd heb om me hier te
laten heleedigen? Dat nooit!"
(Wordt Maandag vervolgd)
