Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden 3n Omstreken
BINNENLAND.
Bond van Chr. Geref. Jongelings-
Vereenigingen
GemeentBvaad van Amsterdam
„PRINCESS"
CHEMISCH REINIGEN VERVEN
abonnementsprijs:
Per kwartaal in Leiden en in plaatsen
waar een agentschap gevestigd is 235
Franco per post 2.35 portokosten
Per week0.18
Voor het Buitenland bij wekelijksche
zending4.50
Bij dagelijksche zending5.50
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7'/» ct.
niet afzonderlijk verkrijgbaar
No.
Bureau: Breeskiat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
5243 DONDERDAG 9 AUGUSTUS 1934 15e Jaargang
a&bertentieprijjen:
Van 1 tot 5 regels 1.17'/i
Elke regel meer 0.22
Ingezonden Mededeelingen
van 1—5 regels 2.30
Elke regel meer0.45
Handelsadvertentiën per regel 0.17'/»
Bij contract belangrijke korting
Voor het bevragen aan 'l bureau
wordt berekend 0.10
BANG VOOR DE WAARHEID
Na de lezing van een ingezonden artikel
in de Vrij h ei d van den heer A. Feber-
;wee, hoofd eener o pe n b a r e school in
Amsterdam, begrijpen we beter dan vroeger
'de verzuchting, welke we dezer dagen ci
teerden uit de mond van een spreker op de
.jaarvergadering van het Ned. Onderw. Ge-
Bootschap: „Door de opheffing van kleine
schooltjes wordt het openbaar ondenvijs
ten zeerste belaagd".
De schrijver betoogt, dat de vrijzinnige
sprekers in de Amsterdamsche raad al heel
slecht op de hoogte zijn. Zij hadden moeten
weten, dat in 1932 in Amsterdam 13 open
bare scholen zijn opgehesen, welke samen
260 leerlingen telden of 19 per onderwijzer.
De in 1933 opgeheven openbare scholen tel
den 23 leerlingen per onderwijzer.
Het gemiddeld aantal leerlingen per on
derwijzer bedroeg in 1927 in Amsterdam 30
en men noemde dat gunstig; maar er wa
ren 40 klasjes van 10 of minder leerlingen
(waarschijnlijk landelijke schooltjes met ge
combineerde klassen); doch van de 1844
klassen waren er 390 met slechts 25 of min
der leerlingen en 411 met 37 of meer.
Zoo verknoeide men onder het „Bonds-
regime" van 19271930 het openbaar onder
wijs om toch maar veel onderwijzers ten
koste van de rijksschatkist aan te kunnen
stellen. En men maakte het, volgens den
schrijver, nog erger door een aanhoudende
tijdelijke leerkrachtwisscling, welke voort
kwam uit de personeel-samenstelling van
925 onderwijzeressen, van wie 295 gehuwde,
naast nog slechts 542 klassconderwijzers en
meer dan 400 krachten van 55 jaar of
ouder. En dan durft men nog te klagen
over de schadelijke gevolgen van de paci-
licatie voor het ondenvijs. De schrijver in
de Vrijheid heeft beter geleerd en
„In uiterste tegenstelling met wat nu
nog verkondigd wordt, en ook door mij
zelf vroeger op dergelijk gezag werd aan
genomen, zijn de twee pacificatiegrond
slagen volkomen daargelaten hoe men
principieel tegenover het B. L. O. moge
staan de vrijheid van inrichting bin
nen redelijke waarborgen en de finan-
cieele gelijkstelling met het Openbaar
Onderwijs als norm, èn opvoedkundig èn
financieel de best denkbare; en het is
juist de brutale en fatale aantasting van
deze vrijheid van inrichting en der ge
meentelijke autonomie naast het onzin
nige inplaats van redelijke der waarbor
gen anderzijds, afgedwongen door den
Bond v. N. O. en zijn, va akplus royaliste
serviteurs in partijen en N. O. G., Volks
onderwijs, enz., welke de ergerlijke be
lastingverspilling met onderwijsbenadee-
ling veroorzaakten.
Deze zakelijke mededeelingen over de ge
huwde onderwijzeres als leerkracht en de
eerlijke erkenning men lette vooral op
de (niet door ons) gecursiveerde beperking
der gelijkstelling zijn van beteekenis in
de komende dagen.
Wij vestigen echter in 't bijzonder de aan
dacht op het feit, dat de redactie van hel
liberale weekblad, der traditie getrouw, bij
het bovenstaande citaat een noot plaatst,
waarin zij zegt: „Uiteraard blijven deze en
soortgelijke kwalificaties voor rekening van
den geachten inzender".
Die vrees voor de waarheid als het over
openbaar en bizonder onderwijs gaat is he
slist merkwaardig en teekenend voor de
mentaliteit in liberale kringen.
Geen „liberaal" ontwerp
Naar aanleiding van bovengenoemd wets-
fantwerp schrijft de „Vrijzinnig-Democraat"
a.:
Zoowel uit een politiek als uit een eco
nomisch oogpunt is dit wetsontwerp van
groote beteekenis en typeerend voor den
geest, die thans in de kringen der regee
ring leeft. Wie nog steeds wil beweren,
dat in deze regeering een „liberale" sfeer
heerscht, vindt in dit wetsontwerp daar
van de beste weerlegging. De gemeen
schapsgedachte is hier op den voorgrond
gesteld en de oude liberale gedachten,
dat de individuen vrij zijn met elkander
overeen te komen wat zij willen, en
derden daarmede niets te maken hebben,
zijn verlaten.
Het vrijz.-dem. orgaan besluit z'n uitvoe
bige beschouwingen als volgt:
Al mogen er tegen de uitwerking van
het wetsontwerp nog wel bezwaren zijn
te opperen, de grondgedachte beteekent
een vergrooting van de gemeenschaps
invloed in het economisch leven, onder
vermijding van een vermeerdering van
bureaucratische bemoeiing. Voortge
bouwd wordt op wat er in de vrije maat
schappij is gegroeid en afgesneden kan
worden, wat het algemeen belang kan
schaden.
Het wetsontwe-p kan ons nader bren
gen tot het groote doel: meerdere orde
ning van het economisch leven.
GEREF. VEREEN. VOOR
DRANKBESTRIJDING
De 34e Jaarvergadering
De Geref. Vereen, voor Drankbestrijding heeft
heden te Groningen haar 34e jaarvergadering ge
houden, welke werd
voorafgegaan door
wijdingsure.
Ds. J. van
Herksen, van Er
melo, den overleden
voorzitter Ds. W. H.
ïispen herdacht,
:n ook Dr. D. van
D ij k het woord
heeft gevoerd.
De jaarvergade-
ng werd geopend
C. J. Hak-
Ook deze
spreker herdacht Ds.
ispen^voor^ wïen, VAN HERKSEN,
drankbestrijding een de nieuwe voorzitter
levensroeping was
geweest. Daarom had Gispen ook behoefte den
drankstrijd be voeren in Geref. stijl en stichtte hij
vereeniging onder Geref. vaandel. Redding van
drankslaven van den boozen demon was daarbij
zijn begeerte, de geestelijke en zedelijke verheffing
het volk zijn oogmerk, bovenal de eere van
zijn Koning Jezus Christus. Teleurstellingen zijn
hem daarbij niet bespaard gebleven, naast zijn
hoogtepunten op zijn Karmel waarop hij in profeti
sche geloofskracht stond, als een welsprekend ge
tuige. heeft hij ook zijn jeneverboom gekend in de
woestijn der vereeniging, waarbij hij den nood der
Geref. drankbestrijding zijn God moest klagen.
Drankstrijd was Gispen ook gebedsstrijd. Vervol
gens wees spr. op het harmonische in Elia, dat we
op zijn wijze ook in Gispen weervinden. Onverzet
telijk, was hij anderzijds als een kind en vol ge
voel. Met fieren borst mocht hij het welverdiende
idderkruis van Oranje-Nassau dragen. Bij zijn
terven roepen wij: Mijn vader, mijn vader, wagen
Israels en zijn ruiteren! De nagedachtenis van Wil-
dem Hendrik Gispen blijft onder ons als van een
man, die een geheel eenige plaats mocht innemen
de worsteling om een drankvrij Nederland.
De vergadering hoorde deze woorden onder die
pen eerbied staande aan).
Ds. Hakman wees voorts op de beteekenis
in deze jaarvergadering nu de plaats van den
>orzitter en van den vice-voorzitter (nu Ds. A.
M. Berkhoff als zoodanig bedankte) is opengeko-
Op het heengaan van Ds. B. komt spr. nog
nader terug. Wat de verkiezingen betreft hoede
1 zich voor teleurstellingen. Het werk blijft en
Elia moest Elisa het verrichten. Het verschil
in menig opzicht groot. Zoo zal het ook in de
vereeniging zijn. Als maar van den nieuwen voor-
itter getuigd mag worden wat geschreven staat
i Elisa dat hij bij zijn arbeid de geest en de God
an Elia met zich hebben mocht. Dan zal het werk
ook slagen, zij het ook onder andere leiding. Na
nog gewezen te hebben op de donkerte van onze
tijden, besloot spr. zijn openingswoord met het
uitspreken van den wensch dat deze buitengewone
jaarvergadering een krachtige stoot moge geven in
de rich ring der Geref. drankbestrijding opdat de
strijd met vernieuwde kracht moge worden voort
gezet.
heette Ds. Hakman de verschillende
afgevaardigden van zusterorganisaties hartelijk wei-
Na afdoening van enkele huishoudelijke zaken
1 benoeming van eenige commissies, kwamen de
jaarverslagen van secretaris en penningmeester, de
heeren Ds. J. v. Herksen, te Ermelo en C. B u i-
t e n d ij k van Amsterdam, aan de orde. We heb-
oor enkele weken daaruit een uittreksel gege-
;oodat we daarnaar wel mogen verwijzen.
voorzitter werd gekozen de huidige secre
taris der vereeniging, Ds. J. van Herksen, van
Ermelo.
In de middagvergadering sprak de heer J. v a n
D ij k, van Leeuwarden, over ,,De beteekenis van
de drankbestrijding voor de heiligheid der kerk".
hij als zijn overtuiging uitsprak, dat allen,
die biddend worstelen, opdat niet alleen zij zelf.
ook de kerk zich onbesmet zoude bewaren,
de drank hebben te bannen uit de samenleving.
Nederlandsche persfotograaf
in arrest
Naar wij vernemen, is de Nederlandsche
persfotograaf B., die voor het „Haagsch
Persbureau" per K.L.M.-vliegtuig naar
Duitschland was vertrokken om opnamen
te maken van de begrafenis-plechtigheid
van wijlen President von Hindenburg, door
de Duitsche politie' zonder opgaaf van
reden in „schutzhaft" genomen.
Daar sinds zijn vertrek niet meer van
hem werd vernomen, stelde zijn bureau
zich onmiddellijk in verbinding met den
Duitschen gezant te Den Haag, alsmede
met het Ministerie van Buitenlandsche
Zaken. Eenige uren later werd medege
deeld, dat genoemde fotograaf zich in
„schutzhaft" bevond, hoewel vanuit Duitsch
land hiervoor nog geen reden kon worden
opgegeven.
Het min of meer tragische van het geval
is, dat voor den heer Bosman op den dag
van zijn vertrek juist zijn ondertrouw is
ingegaan,
Nederland en Sovjet-Rusland
In verband met het gerucht, dat Neder
land zich niet zal verzetten tegen een even-
tucele opname van de Sovjet-Unie in den
Volkenbond heeft het Nationaal Verbond
„Godsdienst, Gezin, Gezag" (voorzitter Ds.
T. J. Hagen, secretaris Dr. F. J. Krop) een
adres gericht aan den Raad van Ministers,
waarin gewezen wordt op de morcele na-
deelen, die daaruit zouden voortvloeien.
Nederland, zoo verklaart dit adres, hecht
nog steeds de grootste waarde aan deze
grondzuilen onzer maatschappijGods
dienst, Gezin, Gezag. Het rekent op
zijn Regeei'ing om, overal waar zij geroe
pen is haar stem te verheffen namens het
volk, voor zijn heiligste goederen op te ko
men, en daarom verwacht het met groot
vertrouwen een ondubbelzinnige houding
te Genève, als straks de vraag van de er
kenning der Sovjets ter sprake komt, en
een kloek optreden tegenover die revolu-
tionnaire partijen, die. op bevel van Moscou,
den grond waarop wij leven stelselmatig
ondermijnen.
DERTIGJARIG BESTAAN
HERDACHT
„Een Godlooze wereld".
„Heilig idealisme der Jongelingen"
Der Vaderen
Erfgoed bewaren
Gisteren had te Utrecht in de Chr. Geref.
Kerk de viering plaats' van het dertig-jarig
bestaan van den Bond van Chr. Geref. Jon
gelingen.
Het kerkgebouw was feestelijk versierd.
Om den kansel prijkten palmen en de Neder
landsche vlag.
Iluim 53 vereenigingen waren opgekomen.
De bondsvoorzitter, Ds. H. Janssen, le
ger en vlootpredikant, las na gebed den
103en Psalm voor.
De voorzitter van de Regelingscommissie
de heer H van Loon, van Utrecht, heette
allen hartelijk welkom. Spr. wees erop, dat
liet thans weer vier jaren geleden is, dat de
Bondsdag te Utrecht werd gehouden en
achtte het een verheugend feit, dat nu juist
de viering van dit zesde lustrum plaats
vindt in dezelfde stad en in dezelfde kerk
waar eertijds de oprichting van de Bond
had plaats gevonden.
Ds. Janssen sprak hierna de openings
rede uit.
Openingsrede Ds. Janssen
Er üggen jaren achter ons, waarin de in
nerlijke structuur der mcnschen een groote
verandering heeft ondergaan. Deze veran
dering geeft geen reden tot vreugde, maar
veeleer tot ongerustheid.
Er wordt thans onderlinge strijd gevoerd.
Men noem; dit een tarievenoorlog, maar
deze kan tot een werkelijke oorlog komen.
Generaal Snijders heeft immers onlangs
nog gezegd, dat de kans op oorlog niet ge
ringer is dan in de jaren voor 1914.
Het wereldgebeuren geeft hiervoor maar
al te zeer symptomen aan. Het hyper-natio-
naal-egois<m.e is al ver gevorderd- Een ex
plosie kan venvacht.
Wij weten Gods weg met deze wereld niet
maar het ziet er naar uit, dat een onver
wachte catastrophe komende is. Zoolang het
onderling wantrouwen blijft, de tolmuren
blijven en de grenzen gesloten worden ge
houden, za! het economisch probleem z
niet herstellen.
Het werkloosheidsvraagstuk zal dan geen
oplossing krijgen.
De nood van de tegenwoordige wereld is,
dat ze een wereld zonder God is!
In Europa lag een honderd jaar geleden
nog een geestelijke golfbreker: het Christen-
Er werd, ook in het nationale en interna
tionale leven, rekening gehouden met. God.
Maar de wereld-centralisatie heeft het
Christendom gedecentraliseerd.
Dat is het benauwende van onze tijd, dal
de afval doorgaat en anti-ohristelijke stroo
mingen baanbreken.
De vaders der Afscheiding hebben de ver
volging om des Woords wil reeds aan den
Wat Ds de Kok e.a. om Christus' wil ge
loden heibben, dient niet te worden ver-
Waarin bestaan nu ónze offers om des
beginsels wil? Is ons geestelijk verval soms
veel grooter dan wij ons bewust zijn? Na
zaten van een geslacht zijn we, dat in den
lande in den loop der eeuwen om Christus
wii vervolgd is.
Laat de herdenking van het honderd jaar
bestaan der Afscheiding moge leiden tot
zelfonderzoek in de eerste plaats.
Wij hebben te maaien, wat onze voorvade
ren in den geest gezaaid hebben.
Wij staan thans voor den oogst, maar val-
sche profeten staan thans vóór ons!
Allerwege heerscht geestelijke gebonden
heid; Goddank is in ons land nog vrijheid
van geest!
Een moeilijke strijd moet gestreden wor
den; geesten dwalen rond, maar laat ons
beproeven of de geesten uit God zijn!
Spr. besloot zijn openingsrede met het
laten zingen van Psalm 60:7: Geef Gij ons
hulp in tegenheên.
De afhandeling van de agenda was daar
na aan de orde.
In hetbondsorgaan „Luctor et Emergo"
gaf de heer W. V 0 s H.zn, een overzicht van
de laatste vijf jaren.
In de samenstelling van het hoofdbestuur
was groote wijziging gekomen. Een kleine
teruggang in het ledental viel te betreuren.
De situatie van de" bondskas gaf geen
reden tot ongerustheid.
Bestuursverkiezing
Tot leden van het bondsbestuur werden
na stemming herkozen: H. Janssen (voorzit
ter) W. Vos H.zn (secretaris) en in de vaca-
ture-Ds A. Berkhoff, Ds P. J. de Bruin.
Telegram aan H.M. de Koningin
Vervolgens werd een telegram van hulde
gezonden aan H.M. de Koningin.
Alle aanwezigen zongen spontaan twee
coupletten van het Wilhelmus.
Aanbieding felicitaties
Na de pauze ving de middagvergadering
aan met liet aanbieden van felicitaties door
afgevaardigden aan het bondsbestuur ter
gelegenheid van het dertig-jarig bestaan.
Een schat van bloemstukken sierde de
bestuurstafel.
Voorstellen
N.S.B.-er en Chr Geref. Jongeling
Een uitgebreide discussie volgde op het
voorstel, ingediend door „Obadja" te Am
sterdam, dat voorstelde om in de Reglemen
ten van alle aangesloten vereenigingèh to
doen opnemen het volgend artikel: Als leden
worden toegelaten zij, die instemmen met
de artikelen, die de grondslag en het doel
der vereeniging omschrijven en die niet of
ficieel aangesloten zijn als lid bij de Nat.
Soc. Beweging of Chr. Dem. Unie.
Ds Jansen adviseerde om ten aanzien van
N.S.B-ers. d:e ook lid zijn van de Bond van
Chr. Gcrc-f. Jongeiingen. de grootste clemen
tie in acht te nemen.
Het Bondsbestuur adviseerde dat, indien
er leden dezer partijen op de vereenigingen
mochten zijn, het zeer gewensoht is de
uiterste lankmoedigheid te betrachten.
Alleen wanneer zij tot last mochten zijn
moeten zij geroyeerd worden.
Het voorstel van „Obadja" werd derhalve
aangenomen.
De J.V. „Daniël" van Haarlem, stelde
voor, dat d? Bmd verzoekt aan de Generale
Synode, dat deze een uitspraak doet aan
gaande haar houding ten opzichte van fas
cistische leden der Chr. Geref. Kerk, opdat
ook de Bond een definitieve uitspraak kan
doen ton aanzien van leden der J.V., welke
Nat.-Soc. ideeën zijn toegedaan.
Het bondsbestuur verwees ten aanzien
van dit voorstel naar 'het prae-advies op 't
voorstel „Obadja".
Eenige aanwezigen voerden discussie en
waren van oordeel, dat een positieve uit
spraak thans noodig was.
Het voorstel van ILiarelm werd verwor
pen. De tweede voorzitter, Ds L v d Mei-
d e n, van den Haag, adviseerde om de dis
cussie over de N.S.B. te sluiten, aangezien
ter vergadering inconselcwent werd gedis
cussieerd.
De heer Anton van Driel, te Dordt,
hield vervolgens een referaat over:
„Zieieleven iu jongelingsjaren"
Spr. behandelde dit onderwerp aan de
hand van drie punten: De ziel heeft drie
functies: een orofetische, een priesterlijke en
een koninklijke.
Uitvoerig stond spr. stil bij de ontwaking
van het sexueele leven en de sympathie
voor het andere geslacht.
In de jongelingsjaren ontwikkelt zich
vooral hot gevoel van eigen waarde. Kri
tieke momenten kunnen daardoor bij de
jongeren ontstaan.
Het juiste gevoel van eigen waarde is
echter dit, dat de een den ander uitnemen-
der acht dan zich zelf.
De ziel van den jongeling verkeert meer
malen in de sfeer van mystiek.
De echte mysiek is niet een zalig niets
zijn, maar een hij God zijn: de wedergeboorte
De jongelingsleeftijd is de tijd van het
idealisme. Maar he; beste voor het jonge
lingschap is het heilige idealisme, dat onder
woorden gebracht aldus luidt:
Ik zal, o Heer, Dien ik mijn Koning noem,
De luister van Uw Majesteit en roem
Verbreiden en Uw wonderlijke daan
Met diep ontzag, aandachtig gadeslaan!
Een geanimeerde gedachtenwisseling volg
de op het referaat van den heer Van Driel.
Hiermede was de middagvergadering be
ëindigd.
Des avonds kwamen allen nogmaals bij
een en hield Ds M. W. Nieuwen huize
van Franeker, een rode over het onderwerp:
„Der Vaderen erfgoed bewaren"
„Gedenkt aan de dagen vanouds" is een
woord, dat de jonge generatie van 1934 zeker
dient op te wekken om te gedenken aan de
dagen van 1834.
Welk eengroot werk heeft God toen niet
verricht aan en door de Kerk der Scheiding!
Kunnen wij, zonen en dochteren der Schei
ding, het werk vergeten?
Neen, maar het is heilige roeping om er
a^n te gedenken met wcord en daad! De
beste nagedachtenis zal deze zijn, als wij in
de dagen van afval en verwording de band,
de samenhang met hen levendig houden, als
wij hun erfgoed, verworven onder strijd en
tranen, vast bewaren. Want de tijdgeest wil
ons immers tronen naar Mammons hoog
altaar, het liefst ziet hij 's lands zonen, de
bloem der natie, daar!
Het erfgoed bewaren, wil niet zeggen, dat
wij in een soort star conservatisme vast
houden aan wat der vaderen is. Der vade
ren erve is in laatster instantie: Gods erve!
Boven de piëteit aan die strijders van
1834 is ook voor ons de vraag: „wat gebiedt
God?" Dat is de kern van het erfgoed ons
nagelaten. De strijd in die dagen om het
koningschap van den mensch of van God in
Zijn Kerk en daarmee voor heel het leven.
Van verschillende kanten wordt in onze
dagen de greep naar der vaderen erfgoed
gedaan. Zoo bv. de greep van den ongods-
dienstigen kant: en die van den min of
meer godsdienstigen kant: de religieus en
de niet-religieus getinte zijde.
Het erfgoed der vaderen echter biedt een
blijvende steun en troost in leven en sterven.
De wereld mag smalen, dat het Christen
dom op zijn sterfbed ligt, maar wij zeggen
met Da Costa:
Maar 't overblijfsel leeft, trots wet- en
woordverl; rachting,
Daar is een toekomst voor 't geloof, een
heilverwachting voor
Onze zuchtende aard!
Daar is een Christuskerk,
Niet in de gunst des Tijds,
Maar in haar Heiland sterk!
In Codes kracht staan wij pal bij de erve
der vaderen en roepen den vijand toe: „dat
late de Heere verre van mij zijn, dat ik u
de erve der vaderen geven zoude".
Er komt een tijd, dat men niet koopen of
verkoopen kan, indien men niet draagt het
merkteeken van het beest. Dat is de laatste
en groote bovcot!
Het erfgoed heeft voor ons deze waarde,
dat we met Asaf ieeren leven uit den troost:
„Gij zult mij leiden door Uyy raad" en in
de wetenschap: „en daarna in heerlijkheid
opnemen".
Aan God is het eindgericht. Moedig hou
den wij stand.
D s II Jansen sloot daarna deze zeer ge
slaagde Bondsdag met een kort woord en
dankzegging.
Gesterkt gingen allen huiswaarts.
De 41 scholen toch opgeheven
Geen beroep op de Kroon
Van de 45 Raadsleden hebben gister 31 zich den
gang naar het Prinsenhof getroost, die voor de
roode fracties in zekeren zin een gang naar Ca-
nossa beteekende. De helft van de sociaal-democra
tische fractie was dan ook maar weggebleven.
Wel zagen we
de drie middenstanders
weer op het appèl. Toen 14 dagen geleden onaan
gename karweitjes als steunverlaging, pensioenver-
haal, opheffing van scholen enz. waren op te knap
pen. hadden de heeren alvast vacantie genomen.
Thans, nu er slechts in tetrekkelijken zin verant
woordelijkheid te dragen viel, zag men ze weer
alle drie present.
Behalve een paar punten van ondergeschikten
aard stonden alleen onderwijszaken op de agenda.
Er is nl. een besluit van Ged. Staten afgekomen,
waarbij
de 41 openbare lagere scholen
in welker opheffing een meerderheid van den Raad
niet had bewilligd, toch worden gesloten.
De burgemeester had den Raad destijds reeds op
deze vacantiezitting voorbereid, zoodat de Raads
vergadering ditmaal weinig meer dan een fc
liteit was. Immers, de missive van Ged. Staten
stelde de burgemeester, D r. W. de V1 u g t.
namens het College voor kennisgeving aan t
men en verder waren nog de voordrachten tot het
verleenen van het betrokken onderwijzend perso
neel ter tafel.
Er lag evenwel een aantal adressen van organi
saties van openbare onderwijzers en van voorstan
ders van het openbaar onderwijs bij de stukken,
waarin werd verzocht van het besluit van Gede
puteerden
in hooger beroep
te gaan. En de heer de Miranda (s.d.) diende
een daartoe strekkend voorstel in. Een langen weg
had de roode fractievoorzitter noodig om tot dit
eenvoudige voorstel, dat alle oorspronkelijkheid
miste, te komen. Van demagogische smetten bleef
ook ditmaal de speech van dezen oud-wethouder
niet vrij. Weer deden de met 48 arbeidTskinderen
volgestopte klassen dienst als goedkoop agree
ment, terwijl ieder Raadslid weet, dat ovei
het algemeen niet meer dan circa 42 kin
deren voortaan een klasse zullen bevolken. De
s.d.-spreker had ook voor een treffend pendant ge
zorgd. De volgestopte klassen werden in één adem
genoemd met jonge paedagogen, die. volgens hem.
thans bezig zijn op de kruin van de Ringspoorbaan
een rijwiel- en wandelpad aan te leggen. Ook
haalde de heer De Miranda den goeden ouden tijd
van 1875 er bij, toen de klassen der armenscholen
60 en die der burgerscholen slechts 30 leerlingen
Dat alles was het1 gevolg van het maatschappelijk
stelsel en de historie met de 48 leerlingen en de
41 scholen zag hij als een nieuwen mokerslag
dit stelsel te helpen vergruizelen.
Gedep. Staten werken aan dit alles mede
vandaar zijn voorstel om bij de Kroon beroep in
te stellen.
Prof. W o 11 j e r (a.r.) nam zijn sociaal-demo-
cratischen collega weer eens onder handen
achtte het optreden van den heer de Miranda gis
termiddag in strijd met diens politiek verleden
beneden zijn waardigheid.
De hoogleeraar keurde het af, dat de s.d.-spreker
van alles en nog wat zoo maar ging combineeren
om op deze wijze aan zijn voorstel een basis te ge
ven. Had de heer de Miranda op grond van de La
ger Onderwijswet gepoogd de bevoegdheid va
Gedep. Staten in deze te betwisten, Prof. Woltji
die als slechts weinigen met deze wet volkomen
op de hoogte is, toende glashelder aan, dat de Mi-
philippica tegen al
t regeenng i
er geheel naast was, want Gedep. Staten hebben
wel degelijk krachtens genoemde wet den plicht
tegen opdrijving van de kosten van het onderwijs te
waken, met name in dezen tijd. Wat de beer de
Miranda wilde was dus, betoogde de professor
slotte, niets dan louter oppositie.
De heer Wijnkoop (comm.) verklaarde
deze oppositie gaarne te zullen meedoen. Natuur
lijk! Voorts putte deze communist zich weer
uit in gezochte hatelijkheden ten opzichte va
bijzonder onderwijs en moest hij zelfs door den
voorzitter tot de orde worden geroepen wegens
verkapte beleediging van Prof. Woltjer.
Mevrouw Koek-Mulder (v.b.) nam
heer De Miranda in een korte, rake speech onder
handen over zijn
groote woorden
en over zijn dwaze gepraat als zouden alleen arbei
derskinderen de openbare school bezoeken.
Wethouder Vos (v.b.) verdedigde dé politiek
van B. en W. en hield den sociaal-democraten
voor. da. zij van een toevallige meerderheid (ook
door de communisten gevormd) herhaaldelijk
bruik maken en geen middelen weten aan te wijzen
die beter zijn dan de door het College voorgestelde
maatregelen. Toen hij den communisten destruc
tieve politiek verweet, raakte hij slaags met den
heer Wijnkoop, die met zijn
GEMAKSSCHOENEN
bieden U comfort
en elegance.
De beste hulp voor
gevoelige voeten
VAN BLADEL
Princess
Voornaamste Nieuws.
Dit nummer bestaat uit TWEE bladen
Blz. 1
Vergadering van de Bond van Chr. Gerei. Jon»
gelingsvereeaigingen te Utrecht.
Blz. 2
Vo' Papens taak te Weenen.
Groote rouwbetooging van het Vaderlandsche
Front te Weenen. Redevoeringen van Schtischnigg
en Sta hemberg.
De Britsche rijksverdediging; besprekingen met
de dominions.
Nieuwe hitteplaag in Noord-Amerika.
Bloedige strijd me< communistische opstandelin
gen bij Foetsjau.
De Lutineschat gezocht. Door den heer Beckers
zal dezer dagen zijn nieuw gebouwde toren naar
het wrak van de Lutine worden vervoerd.
Blz. 3
Wijziging in de Uitvoerregeling der Melk- en
't beste op dit gebied
PALTHE - ALMELO
beruchtcn groot en mond
den wethouder trachtte te overschreeuwen.
Zoo leverde deze vacantiezitting nog felle mo
menten en nu en dan een vinnig debat op.
Het voorstel van den heer De Miranda werd
met 17 tegen 14 stemmen verworpen. Alleen de
siciaal-democraten en communisten stemden vóór,
di' later aanteekening van tegenstemmen verzoch
ten toen de vele overbodig geworden onderwijzers
en onderwijzeressen eervol ontslag verkregen.
Mevrouw Koe k—M u 1 d e r (v.b.) had wel
gelijk, toen zij verklaarde dat een en ander het ge
volg is van de fouten van vorige Colleges (met
sociaal-democraten) waaronder we nu zuchten.
Heerenveen en Haskerland
VERKIEZING
VAN DE GEMEENTERADEN
Gedeputeerde Staten van Friesland hebben
bepaald, dat de candidaatstelling en zoo
noodig de stemming voor de verkiezing van
de leden van de raden der nieuwe gemeen
te Heerenveen en der vergroote gemeente
Haskerland zullen plaats hebben onder
scheidenlijk op 29 Augustus en 10 October,
Jhr. Dr. E. L. ELIAS t
Te Utrecht is gisteren overleden Jhr. Dr. E.
L. Eli as, in leven serretaris en chef van
den algemeenen dienst der Ned. Spoorwegen.
Jrh. Dr. Elias werd op 20 Januari 1878 te
s-Gravenhage geboren en trad 1 October 1905
bij de Spoorwegen in dienst. Hy bekleedde
ochtereenvolgens verschillende belangrijke
functies en werd op 1 Mei 1924 benoemd in
de betrekking, die hij tot zyn dood waarnam.
OFFICIEELE BERICHTEN
BELASTINGDIENST
By beschikking van den Minister van Flnan-
«Liw3 Inspecteur der dir. bel. enz.. V
in«£l m e^evcLe?d a:in hf t hoofd van de
lur ArnW te Amsterdam- verplaatst
naar Arnhem en toegevoegd aan het hoofd van
de inspectie der dir. bel., ie afd., aldaar.
Ouden en jongen op de jaarlijksche paardenmarkt die te Neede werd
