Langs den weg
In de Nieuwe Kerk
WOENSDAG 11 JULI 1934
EERSTE BLAD PAG. 2
gespreid. Een wit flinvoelen kussen, waar
op de oideteekenen van Prins Hendrik zijn
gehecht, werdt evenals Zijn admiraalssteek
en twee gekruiste sabels op het witte rouw
kleed geplaatst.
Verdere samenstelling van den stoet
Als slippendragers fungeeren de gepen
sionneerde luitenant-generaal Swart, adju
dant i.b.d. van HJV1. de Koningin, vice-ad-
miraal Brutel do la Rivière, commandant
van de Marine te Den Helder, de gepen
sionneerde luit.-gen. Seyffardt, de gopen-
sionneerde schout-bij-nacht von Miihlcn,
adjudant i.h.d. van II.M. de Koningin, cLe
hofmaarschalk van wijlen Z.K.H. den Prins
von BQlovv Stolï*», de kolonel-titulair jlir
Laman Trip, adjudant van wijlen Z.K.H.,
de gepensionneerde kolonel-titulair Schmidt
adjudant i.b.d. van H.M. de Koningin, dc
luitenant ter zoo le klasse Callenfels, adju
dant van wijlen Z.K.H.
Aan heide zijden van den rouwwagen
gaan zestien Kamerheeren en wel ter rech
terzijde, van achteraf gerekend, ihr mr H.
G. van Holthe tot Echten, mr S. B. W. Graaf
van Limburg Stirum. A. J. Looxma van
Weideren Baron Rengers, mr G. W. H. Ba
ron van Imhoff, jhr H. J. Repelaer van
Driel, C. S. Sixma Baron van Heemstra,
jhr E. R. van der Wyck, J. M. H. F. J. Baron
de Weiclis de Wcnne, en ter linkerzijde F.
M. L. Baron van Geen, jhr mr dr W. F.
Röell, mr dr J. D H. de Beaufort, mr C. J
Baron van Tuyll van Serooskerken, R. L
J. H. M Graaf de Marchant d'Ansembourg,
mr J. C. Baron Baud, R. F. C. Baron Ben-
tinrk van Schoonheeten en jhr mr C. Dedel.
Ter rechterzijde van den rouwwagen reed
de Chef van liet Militaire Huis, de Adju
dant-Generaal, gepensionneerde Vice-Admi-
raal Bauduin, en ter linkerzijde de Gouver
neur der Koninklijke Residentie. Luitenant
Generaal Jhr Röell.
De eigenlijke rouwstoet
werd achter het eerste militaire gedeelte
geopend door een rijknecht-majoor en twee
rijknechts ie paard. Daarachter volgde een
llofrijtuig, bespannen met twee paarden,
gaande éér lakei naast olk portier. In dit
rijtuig was gezeten de Kamerheer-ceremonie
meester, Baron van Ilardenbrock van Har-
denboek. In het tweede rijtuig, dat hierop
volgde, waren gezeten dr Hannema cn dr
Goteling Vinnis. Daarachter volgden vier
llqfrijtuigcn eik bespannen met twee paai
den, gaande één lakei naast elk portier, be
stemd voor de zestien Kamerheeren, die het
stoffelijk overschot begeleiden, terwijl direct
daarop volgden twee Hofrijtuigen elk be
spannen met twee paarden, gaande één
lakei naast olk portier, besterad voor de
dragers van dn slippen van het rouwkleed.
Hierna volgde in den stoet direct rijdende
vóór den rouwwagen, een Hofrijtuig, be-
spannen met twee paarden, gaande een
lakei naast eik portier, waarin gezeten de
Opperceremoniemeester van H.M. de Ko
ningin, Graaf Du Monceau.
Terwijl zich op 't lijkkleed, waarmee
de baar was bedekt, slechts
bloemen van Koningin en Prinses
bevonden, werden achter in den stoet in
rijtuigen, kransen en bloemen mcegc-
Olficianten cn 't personeel, benevens
eenige oud-gedienden van wijlen den
Prins, waarvan een gedeelte als dra ge ra
was aangewezen, volgden den rouvv-
Daainu kwamen de officieren der land
niacin van het. Militaire Huis te paard, rij
dende twee aan twee naar ouderdom van
rang, de oudsten voor.
Daarop volgden in du stoet de liofrijtuigen
waarin gezeten waren de
bniteulandsche vorstelijke personen
In het eerste, dat bespannen was met
twee paarden, guande één Hof jager entwee
lakeien naast, het rechter en drie lakeien
naast het linkerportier, bevonden zich Her
tog Adolf Fried rich van Mecklenburg on
de erf groot lie t tog van Oldenburg. In hel
tweede rijtuig, eveneens bespannen mei
twee paarden en gaande een hofjager en
twee lakeien naast 't rechter en drie lakeien
het linkerportier, waarin gezeten waren
Prins Karei van België, Graaf van Vlaan
deren en dc- Graaf van Athlone. In het
derde rijtuig, eveneens bespannen met twee
paarden, gaande ecu hofjager en twee
lakeien naast het rechter en drie- lakeien
naast het linkerportier, waren gezeten
van Luxemburg en de Vorst van Wied. In
een vierde hofrijtuig, ook bespannen niet
twee paarden, gaande een hofjager en twee
lakeien naast het rechter en drie lakeien
naast het linkerportier, waren gezeten de
erfprins von W icd en Hertog Christiaan
Lodevvijk van Mecklenburg, alsmede de
vorst van Benthrim en Steinfurt.
In daarop volgende hof rij tuigen, bespan
nen met twee paarden, gaande een lakei
naast elk portier, roden in den stoet mede-
Freiherr von Fritsch, opperhofmaarschalk,
vertegenwonivliger van de Groothertogin
van Saxen Weimar-Eisenach, de vors». Rijn-
graaf van Salm Horstmar. commendator
van dc Commcndarij Wcstfalcn tier Johan-
niter Orde. mr Baron van Hövcll tot Wes-
terflier, baljuw van het Kapittel tier Souve-
reine Orde v an Malta-, ha lij e Nederland, de
lieer Barbey Ader, vertegenwoordigende 't
Internationaal Comité van het Roode Kruis
te Gen'vc, de pep. iuit-gen. jlrr. van Such-
telen van de Tlaare, groot-officier van H.M.
de Koningin, jhr mr dr Schimmeipenninck,
oud-waarnemend grootmeester van het Huis
van wijlen H M. de Koningin-Moeder, jhr
Boreel van Oldenaller, opperhofmaarschalk
van H.M. de Koningin, voorts het Convent
van de Commanderij Nederland der Joh an
ti iter Orde in tw ee hol rijtuigen, in 't eerste
daarvan waren gezeten Baron Röell van
Hazerswoude, eere-eommandator en jhr. E.
H. van Loon, coadjutor. In liet tweede zaten
jhr J. Bcelaerts van Blokland, vvnd sec re-
lans, jli!- W. F. A. van Pestel. schatmees
ter eu F. Cli. Baron van Tuyll van Serooi
kelken, ridder
In de hierachter volgende liofrijtuigen
hadden plaats genomen het dagelijksch be
stuur van het Nederlandsche Roodc Kruis.
In liet eerste hofrijtuig hadden plaats ge
nomen gep. luit.-gen. jhr J. R. H. Röell,
eerste-ondei voorzitter, gent-majoor Praag,
inspecteur van den Geneeskundigen Dienst
der Landmacht, tweede ondervoorz., mr dr
Donker Curiius, afgevaardigde van de
..Lique des Sociétés dc la- Croix Rouge" tie
Parijs, secretaris-generaal en jirof. Koolo-
inans Beijncn. In het tweede hofrijtuig dc
ge-p. luit.-gen. Bakker, mr dr'Kooien, lid
van den Baad van State, W. C. J. J. Baron
van Voorst tot Voorst en dir. officier var
gezondheid 3e kl. Boosman. allen leden van
het dagelijksch bestuur. Kamerheer Frei
herr von Ende en Majoor von Stephan volg
den hierna in een hofrijtuig.
Baron Gcffinet, gevolg van Prins Karei
en dc Heer van Mecklenburg, gevolg
den Groothertog van Mecklenburg, hadden
in het volgende hofrijtuig plaats genoini
Daarachter kwam een hofrijtuig. waarin de
hofmaarschalk van de Koningin en de oud-
hofmaarschalk van wijlen de Koningin
BEGRAFENIS
Gonzende klokken beginnen te klagen.
Volgen kanonnen met dreunende slagen.
Duizenden, duizenden vullen de straten.
Rouwende vlaggen, soldaten, soldaten...
Schichtige paarden, gerekte signalen.
Trage muziek met gesmoorde cimbalen.
Slepende schreden, verstrakte gelaten.
Sabels, geweren, soldaten, soldaten
Zilver cn wit, wit en zilver, en bloemen.
Linten die vorstlijke namen vernoemen.
StilteDe Doode Dc standaarden nijgen.
Roerloos verstrakken de menschen, en zwijgen
Vorstlijk gerij; op de deftige koetsen
Rood, goud en blauw in de heftigste toetsen.
Prinsen van vreemde naburige staten.
Droeve muziek en soldaten, soldaten
Ruiters, matrozen, omfloerste banieren,
Veldbatterijenbereden of'eieren.
Klettrcnd metaal in de zwijgende straten.
Klokken, kanonnen, soldaten, soldaten
(Nadruk verboden.) LEO LENt
Moeder, dc heeren Baron do Smeth en
Juckema van Bumiania Baron Rengers var.
Warraenhuizen, vervolgens kwamen eenige
liolrijtuigen met ue hoofdofficieren e.a., die
i cie hultenlandsche gasten waren toege-
gd tijdens hun verblijf in Den Haag. In
liet eerste hadden plaats genomen de gem
ma j oor Fabius, inspecteur der cavalerie,
toegevoegd aan den graaf van Athlone en
kapitein ter zee Furstner, toegevoegd aan
Prins Karei, vervolgens kolonel Diemont,
toegevoegd aan den Groothertog \an Meck
lenburg en mr baron van Heeokeren van
Kt II, toegevoegd aan de vorstin van Erbach
Scliönberg cn luitenant-kolonel baron van
Lawiiik. toegevoegd aan Prins Felix van
Luxemburg.
Nadat tie bloemen en kransen, welke In
dc stoet zullen worden meegevoerd, zijn op
geladen, volgt het tweede gedeelte van hei
militair escorte.
Voorop reed de commandant, luitenant
kolonel J. E. Ilaitsema Muiier. Vervolgens
kwam Ue vertegenwoordiging van de Ko
ninklijke Marine. De tamboers en pijpers
liepen aan het hoofd, gevolgd door een
compagnie mariniers en twee compagnieën
matrozen. Achter de marinetroepen kwam
een compagnie van 100 man van de kolo
niale reserve uit Nijmegen in hun mooie
zwarte uniformen met gele tressen, aan dit
gedeelte van 't escorte een bijzonder cachet
gevende. Daarna ging in den stoet 't muziek
korps van het ">e reg. infanterie uit Amers
foort onder leiding van den kapelmeester
Van der Glas cn hier achter marcheerden
weer vier compagnieën infanterie, gevolgd
door twee batterijen veldartillerie, terwijl
een ^detachement marechaussee den stoet
liet militair escorte bestond uit circa
2000 man, de lengte van den geheelen stoet
was ongeveer 2Va K.M.
De rouwstoet niet bet stoffelijk overschot
van Z.K.TI. Prins Hendrik zette zich in be
weging naar Delft, naar het Mausoleum der
Overal massale belangstelling
De rouwstoet maakte een onvergetelijken
indruk
Het is een compacte menschenmenigto
zoov er het oog reiken kan, welke men langs
den weg, welken de stoet zal gaan, waar
neemt. In eerbiedige stilte staan de tien
duizenden, vele rijen dik geschaard, te
wachten, op het aangrijpende schouwspel
van het voorbijtrekken van dn vorstelijke
begrafenis. Slechts het gebeier van de klok
ken verbreekt de stilte, tevens verhoogende
ile wijding van het oogenblik.
Tallooze deputaties hebben langs den
weg een plaats gevonden. Van het gebouw
der Nederlandsche Handel Mij, tot aan den
Hulweg stond
een eerefront
opgesteld van dc officieren en reserve-offi
cieren dei' Koninklijke Landmacht en der
Koninklijke Marine, zoomedeofficieren dei-
land- eu zeemacht.
Aan de overzijde van do Plaats stonden
aan weerszijden van hot standbeeld van
Johac de Witt de oud-officieren van liet
Indisch Leger. Voorts hadden zeer vele ver-
eenigingen en organisaties gelegenheid ge
kregen zich langs den bijna 10 K.M. langen
weg. welke de stoet moest gaan, op te stellen
Deputaties van Oranjevereenigingen, van
het Mobilisctiekruis, van het Nationaal-Ion-
geren Verhond, de Weeskinderen, eenige
iluizcndi ii leden van Burgerwachten Uit
onderscheidene plaatsen nes lands, even
eens eenige duizenden leden van den Bijz.
Vrijw. Landstorm hadden zich langs dc
wegen geschaard. Vele waren met omfloer
ste vereenigingsvaandels, welke bij het voor
bijtrekken van don stoet een laatsten groet
aan het stoffelijk overschot brachten.
Tiet langzame vertrek van den vor
stlijken rouwstoet was een bijzonder
treffend moment, maar ook langs den
■weg werd de menigte overal zichtbaar
aangegrepen door dat onuitspreekba
re innerlijke gevoel, waardoor in
veler oog een traan opwelde. Voor
de duizenden, die deze begrafenis
plechtigheid gade sloegen, wag het
ongetwijfeld een onvergetelijk gebeu
ren, dat hun tot in lengte van jaren
bij zal blijven.
Langs Kneuterlijk, Hofweg, Spui en Plet-
terijkade werd naar het Rijswijksc-hepleiu
gereden. Op de Plctterijkade werd een
oogenblik halt gehouden om aan de slippen-
dragers cn de kamerheeren, die tot hier toe
tc voet den tocht hadden meegemaakt, ge
legenheid te geven in de voor hen bestem
de hofrijtuigen plaats te nemen. In het ge
bouw van het Gemeentearchief aan het Rijs
wijkschapjoin had
de Haagsche Gemeenteraad
plaats genomen om liet voorbijtrekken van
den rouwstoet gade te slaan. Verder ging
de stoet langs den Rijswijkschcweg in de
richting van Rijswijk.
De massale belangstelling, welke overal
langs den weg bestond, te beschrijven, zou
monotoon worden. Overal zag men hetze If
dc beeld, een menschenmenigte. welke in
stille en gespannen aandacht het voorbij-
t rok ken gade sloeg, terwijl alle vaandels
negen en alle hoofden ontbloot werden.
Buiten Den Haag
Omstreeks half elf was de rouwstoet aan
de grens van het Haagsche gebied gekomen
cn schreed de gemeente Rijswijk binnen.
Ook hier dezelfde massale belangstelling.
jVoor het raadhuis stond het gemeentebe
stuur met den rand opgesteld om den vor
stelijken doode een laatsten groet te bren
gen Vele duizenden landstormers hadden
hun plaats op Rijsivijks territoir gekregen.
Bij de Hoornbrug stond de officieele verte
genwoordiging van den Bijzonderen Vrijw.
Landstorm, samengesteld uit deputaties
van alle gewestelijke commissies. De offi
cieren waren in uniform, de overige be
stuursleden in het zwart.
Tot aan de Hoornbrug deden de muziek
korpsen zich hooien, do Koninklijke Mili
taire Kapel speelde treurmuziek van Cho
pin, Beethoven, Bouwman, Torelli e.a., af
gewisseld door de muziek van het Ve regi
ment infanterie
Via de Hoornbrug schreed de stoet voort
over den nieuwen Rijksweg in de richting
naar Delft, gedui-.de welk gedeelte van
den torht -Ie tamboers cn de pijpers zich
deden hooien.
DE KONINGIN EN DE PRINSES
Begeven zich op weg naar Delft
De Koningin, Prinses Juliana cn do
vrouwelijke verwanten van Prins
Hendrik waren in het paleis achter
gebleven. Zij vergezelden den ontsla
pene niet op zijn laatsten tocht, doch
zouden zich afzonderlijk naar Delft
begeven.
Zoodra het laatste gpdeelle van den
rouwstoet de Hoornbrug was gepas
seerd, werd dit aan het Paleis ge
meld. Een aantal gesloten Hofauto's
reed voor, waarin de Koningin en de
Prinses en de dames uit Haar gezel- fc
schap plaats namen.
Langs den afgezetten weg werd
naar de Hoornbrug gereden.
En terwijl de rouwstoet zich plecht
statig langs de breede heerbaan te
midden van de weilanden bewoog,
snelden de auto's over den ouden weg
langs de Vliet en zoo bereikte Hare
Majesteit Delft, geruimen tijd voordat
de stoet <in zicht was.
Rij de grens der gemeente Delft
stond de burgemeester mr. G. Van
Baren, II. M. op te wachten en be
geleidde I-laar naar de Kerk.
Toen de Koningin de Markt opreed
en uit de auto stapte, werden door de
daar opgestelde eere-wacht van mari
niers de militaire eerbewijzen ge
bracht en speelde de Marinekapel, die
terzijde van den ingang stond opge
steld. onder leiding van kapelmeester
Leistikow het Wilhelmus.
In de oude Prinsenstad
AANKOMST VAN DEN ROUWSTOET
Onder treffende, indrukwekkende stilte
Ook in Delft was, gelijk gezegd, de belang
stelling buitengewoon. Langs den weg ston
den deputaties zonder tal opgesteld en daar
acuter de menschenmenligte bij duizenden.
De afzetting geschiedde hier door Genie
troepen on Wielrijders en voorts door de
Weerhaarhcldsafdeelingcn van de studen-
tencorpora.
-Rij het hei-eiken van het K-alvenbosch
de grens der gemeente Delft hadden de slip
pendragers en de kamerheeren hun rijtui
gen weer verlaten en zich ter weerszijden
van den rouwwagen opgesteld.
Het was omstreeks 12 uur, toen dc rouw
stoet het Marktplein opreed.
Daar stond allereerst opgesteld een eere
front van 100 man van de transport-colon
nes van het Ned. Roode Kruis. Was aan den
Prins hij bet wegrijden van het Paleis door
hel Roode Kruis dc laatste eer bewezen,
ook hier in Delft, op deze historische plek.
stonden vertegenwoordigers van deze orga
nisatie om het stoffelijk omhulsel van hun
betreurden president, als het ware in ont
vangst te nemen en bij wijze van symboliek
door te geien aan do eerowacht van aan
staande of/rioren, die zich terzijde van de
Markt had opgesteld. Dit waren de korpsen
cadetten en adelborsten en leerlingen van
alle scholen van reserve-officieren.
Langzaam marcheerde het voorste ge
deelte van den stoet de Markt op.
De Koninklijke Militaire Kapel zwenkte
spelende uit en stelde zich naast het stand
beeld van Hugo de Groot op. met het front
naar dn Kerk. Zachte treurmuziek bleef
klinken, terwijl de Markt zich meer en
meer vulde met militairen te paard en te
voot cn ook dc hofrijtuigen kwamen aan
rijden.
Daar komt de witzilveren rouwwagen om
den hoek van het Stadhuis.
Eensk'aps zwijgt alle muziek, en slechts
het getrappel der paarden is het eenige gi
luid dat deze treffende en indrukwekkende
stilte verstoort.
Zoo rijdt dc rouwwagen tot voor den in
gang der Kerk. Op dat oogenblik zette de
Marinekapel het Wilhelmus in op ue oude
toonzetting en onder deze plechtige tonen
werd de kist uit den rouwwagen in het
voorportaal der Kerk gedragen. Hier wacht
ten de Koningin en de Prinses om Haar Ge
maal en Vader voor het laatst te volgen.
De plechtige bijzetting van den Prins
der Nederlanden
Het aandoenlijk oogenblik was aan
gebroken, dat het stoffelijk overschot
van wijlen Z. K. II. Prins Hendrik in
het Mausoleum der Oranjes zou wor
den bijgezet.
Dit zou gebeuren in een plechtigen
dienst die door de élite van ons land
werd bijgewoond,
Doch vertellen wc eerst iets van de in
richting van dat gedeelte der historische
Niouwe Kerk, waar deze onvergetelijke
plechtigheid plaats vond.
Geruimen tijd voor de aankomst van dc
Koningin had zich reeds een groote schare
genoodigden in liet koor verzameld. Do
kerk was ongeveer op dezelfde wijze inge
richt als bij de plechtige bijzetting van hot
stoffelijk overschot van Koningin Emma.
Een sobere versiering in witte cn grijze
tinten was aangebracht Om i'e twaalf zui
len der Oranje's waren parelgrijze linten
bevestigd. Groote kransen van sparregroen
en witte lelies waren in de verschillende
vakken opgehangen. Boven in de pilaren
waren afhangende bouqu'etten van witte en
oranjelelies aangebracht, waartusschen zin
nia's waren verwerkt
Het aantal plaatsen was dit keer grooter
dan bij do vorige gelegenheid.
Voor de ontvangst en de verdere regeling
in de kerk waren een aantal ceremonie-
meestere aangewezen. Het geheel stond
hier onder leiding van den kamerheer Jhr.
A. G. Sickinghe, generaal-majoor b. d., ad
judant i. b. d. van H. M. dc Koningin. Als
ceremoniemeesters fungeerden: mr. A. Ba
ron van Heeokeren van Keil, mr. A. baron
Sclummelpenninck van der Oye, S. -I. baron
van Tuyll van Serooskerken, mr. J. F. ba
ron van Haersolte en de kamerjonkers W.
Graaf van Limburg Stirum, mr. J. H. L. J.
baron Sweerts de Landas Wyborgh, Ph. J.
Graaf van Zuylen van Nyevelt cn Jhr. mr.
P. M. van Bnert van Sminia.
Voor dc ontvangst van de diplomaten
was speciaal aangewezen do chef van het
kabinet van het departement van Buiten-
landsche Zaken, Jhr. mr. P. D. E. Teixeira
de Mattes, bijgestaan door de gezantschaps
secretarissen F. R. W. B. M. J. Graaf de
Marchant d'Ansembourg en dr. J. II. van
Roven, de gezantschapsattaché Jhr. A. P. C.
van Kameheek, allen werkzaam aan het
Departement van Buitenlandsche Zaken, cn
Jhr. mr. J. D. van Karnebeek, ambtenaar
bij dat Departement. Als adjunct-Qommissa-
rissen fungeerden dc volgende officieren:
de kapiteins van N.I.L. van Heerde en
Schaap; luitenant ter zee 1ste kl. Merens en
luitenant ter zee 2e kl. Brouwer, officier-
vlieger 2e kl. Mulder en de officier van ad
ministratie 2e kl. Horning; dc kapitein van
den Generaion Staf van der Kroo en de
kapitein der Grenadiers Nolthenius; reserve
luitenant der Grenadiers Oxcnaar, dc reser
ve kapitein der Jagers Kruis en do 1ste lui
tenant der Jagers Van Embdcn, 1ste luite
nant Baay on de 1ste luitenants-adjudant
Paters en Mekkes, de reserve 1ste luitenant
Karres, reserve-eerste luitenants der Huza
ren ir. van der Put cn dr. van Schaik; do
lste luitenant-adjudant van Ileuv-en, 1ste
luitenant der Genie van Boven, de eerste-
luitcnants Post en van der Flier cn de 1ste
luitenant magazijnmeester Huisman.
Ruim 900 personen
waren in de kerk aanwezig. Het koor
bood een schitterenden aanblik; liet
ambtscostuum der vele hoogwaardig
heidsbekleders, de officieele kleedij
der diplomaten, het ceremonieele
tenue der officieren wisselden af met
dc zwarte of purperen toga's der gees
telijkheid en professoren. Het is on
doenlijk alle aanwezigen bij de plech
tigheid te noemen. Slechts de voor-
naarasten kunnen wij vernielden.
Wie in de kerk aanwezig waren.
Het eerste vak links van den ingang was
bestemd voor de vorstelijke personen, groot-
officieren van het Huis der Koningin, leden
der Hofhouding, en verdere personen die in
den stoet medekwamen. Hiér hadden o. m.
ook de deputaties van li-et Roode Kruis, van
de Johanniter-Orde en van de Maltheser-
Ridders plaats genomen.
In het tweede vak zaten de hofprediker,
zes leden van de Eerste Kamer met den
Griffier en vijftien leden van de Tweede
Kamer, eveneens met den griffier, voorts
vertegenwoordigers van de gemeentebestu
ren v an Amsterdam, Rotterdam, Den Haag,
Delft, Rijswijk en Voorburg, Gedeputeerde
Staten van Zuid-Hollancl met den griffier,
de oud-burgemeester van Apeldoorn cn de
president van do Nederlandsche Bank.
In het derde vak zaten deputaties van
alle veroenigingen waarvan de Prins be
schermheer of eere-voorzitte/ was. Daar
naast zaten in het vierde <le rectoren-
magnifici en de presidenten curator van de
verschillende Rijks-Universii|eiten, van de
Technische Hoogeschool, Landbouvv-Hooge-
school, van de Gemeentelijke Universiteit,
te Amsterdam, Vrije Universiteit, Roomsch-
Katholieke Universiteit, Rotterdamsche Han'
delshoogeschool en van de R.K. Handels
Hoogeschool.
Ook hadden hier plaats gevonden verte
genwoordigers van de geestelijkheid der
verschillende kerkgenootschappen in Delft
de garnizoenscommandant, de voorzitter en
secretaris van de Koninklijke Academie van
Wetenschappen en van Je -Rijks-Crmmissio
Het sterven was voor hem
een opgang naar het Eeuwige Licht...."
voor de Monumentenzorg, de architect Van
der Kloot Meijburg en verschillende vrien
den van den Prins.
Tiet vijfde vak was in tweeën verdeeld
en bood rechts plaats aan het Corps Diplo
matique, aan de leden van het Permanente
Hof van Internationale Justitie en van het
Permanente Hof van Arbitrage, alsmede
aan vijf Duitschc vrienden van den Prins.
Links zaten de Ministers van Staat, de
Raad van State, de Voorzitter van de Alge-
meene Rekenkamer, de vice-president en
procureur-generaal van den Iloogen Raad,
de Ministers, de Voorzitters van de Eerste
en Tweede Kamer, de directeur van het
Kabinet der Koningin, de ridders-groot
kruis der Nederlandsche ridderorden, dc
Commissaris der Koningin in Zuid-Holland
enkele Nederlandsche gezanten, de voorzit
ter van den I-Ioogen Raad van Adel en de
Land-Commandeur van de Duitsche Orde
Balije van Utrecht.
In het volgende vak hadden vele oppor-,
hoofd- en vlagofficieren der Nederlandsche
Land- en Zeemacht plaats genomen onder
wie de chef van den Gencralen Staf
het Indisch Leger. Ilier hadden ook
plaats de Leger en Vlootpredikant in alge-
meenen dienst, de Hoofd aalmoezenier, de
Hoofdcommissaris van politic in Den Haag
en voorts vele hooge rechterlijke ambtena
ren uit de Residentie.
In vak zeven zaten de vertegenwoordi
gers van de verschillende kerkgenootschap
pen in Nederland en ook de twee zonen van
den sultan van Djokja, van den Soesoehoe-
nan van Solo cn een zoon van den Sultan
van Pontianak.
In het achtste vak zat het personeel van
wijlen de Koningin-Moeder cn van If. M.
de Koningin, zoowel in de Residentie als
van het Loo, alsmede de twaalf jagers van
Het Loo.
DE STOFFEERING DER KERK
In overeenstemming met den vvenseh vai
Prins Hendrik, die hij zijn leven als zijn
uitgesproken verlangen heeft kenbaar ge
maakt-, in deze kerk te mogen worden be
graven, overhcerscht in de stoffeering der
Nieuwe Kerk het wit, waarnaast als tegen-
kleur lila gebruikt is. Deze twee hoofdlinten
beheersehen ook den ingang, waarboven een
breed baldakijn van wit met lila afgezet
dook is gespannen.
De zjg. tunnelgang, die den ingang met
liet koor verbindt, is van ongeveer dezelfde
afmeting als die bij de begrafenis van Ko
ningin Emma gediend heeft.
Dc zijwanden worden door uitspringende,
breede kolommen onderbroken, en zijn be
spannen met witte molton en dito zijden stof,
afgezet door geplooide banen van muis-
kleurige stof. Aan weerszijden van ieder
vak zijn op een lichtgrijs vlak drie lustere
aangebracht, waarin een gedempt licht
glanst. Groote kransen in lila tint mot zil
verkleurige strikken zijn op regelmatige af
standen langs dc zijwanden gehangen. Het
plafond van den corridor is geheel wit
afgedeeld in stervormig geplooide vierk,
Reeds gisteravond waren tal van groote
kransen naar de Nieuwe Kerk gebracht, die
weer gerangschikt zijn langs de zijwanden
van den tunnelgang. Slechts één krans ligt
boven den ingang ivan de grafkelder: dat
is de krans der N.- en Z.-Holl. Redding
maatschappij, gesierd met rood-wit-blauwe
Aan het einde van den tunnelgang slui
ten hooge witte deuren den toegang tot het
koor af. Het reusachtige baldakijn, dat hier
het centrum der plechtigheid overkoepelt,
is weer in de hoofdtinten wit en lila gehou
den. Men ziet rechtop staande zijwanden,
die op een hoogte van 9 Meter langzaam
naar elkaar toehuigen cn eindigen in een
koepelvormig dak.
Onder dit baldakijn bevindt zich de in
gang tot de grafkelder: terzijde is een met
grijs velours overtrokken katheder ge
bouwd, waarboven een schelpvormig klank
bord is aangebracht. Tegenover dezen ka
theder bevinden zich de zetels voor H. M.
de Koningin en H. K. H. de Prinses, de fa
milie en de vorstelijke gasten. Voorts zijn
in zacht oploopende rijen de circa 900 stoe
len voor de genoodigden geplaatst, alle ge
richt naar de plek, waar zoo straks de baar
zal worden neergezet. De decoratie van het
koor bestaat hoofdzakelijk uit groote kran
sen van blauwzilver sparregroen, waarin
witte leliën zijn verwerkt; en voorts zijn de
pilaren getooid met afhangende bouquetteu
van witte en oranje-leliën, met wit satijnen
linten aan de pilaren bevestigd.
Het muzikale gedeelte der plechtigheid
was in zooverre verbeterd, dat thans een
koor ivan 50 zangers en zangeressen (het
koor van de Duinoordkerk tc 's-Graven-
hage) den zang der aanwezigen heeft ge
steund, dc bazuinen voerden alleen treur
muziek uit, onder leiding van Dr. Johan
Wagenaar.
Gistermiddag heeft Prinses Juliana de
Nieuwe Kerk bezocht en haar groote voldoe
ning over de tian,kleeding der kerk uitge
sproken. Men had ditmaal met nog grooter
moeilijkheden te kampen dan voor de be
grafenis van Koningin Emma, omdat in
middels de restauratie der kerk was hervat
Aan den architect Van der Kloot Mey-
b u r g. de aannemers Naaktgeboren
en de firma Pander komt groote lof toe
voor wat zij in zóó korten tijd hebben tot
stand gebracht. En wij voegen hierbij een
woord van erkentelijkheid tot den burge
meester van Delft, Mr. G. van baren en
onzen Delftschen collega Van de Pol, die
in een gelukkige samenwerking van over
heid en pers al het mogelijke gedaan heb
ben, om het werk der journalisten te verge
makkelijken. In 't bijzonder worde hier ook
genoemd de organisatie van P. T. en T. in
de vlakbij liggende gemeenteschool, ten
dienste van schrijven en telefoneeren.
HET GROOTE MOMENT
NADERT
Toen de muziek buiten weerklonk als
het teeken dat do rouwstoet voor de kerk
was aangekomen en de kist in het voor
portaal was ingedragen, verhieven zich
allen van hun zitplaatsen.
Ter weerszijden van den ingang van den
grafkelder ston-d een eerewacht opgesteld
van het corps adelborsten en van de cadet-
ton met hun corpsvaandels. Terzijde van het
monument van Willem den Zwijger stonden
vier bazuinblazers. Het waren de heeren J.
Zonneveld, P. H. Zalme, J van Poortvliet on
L. W. Schweitzer Achter het monument
stond het koor van de Duinoordkerk te 's
Gravenhage onder leiding van zijn directeur
den heer H. Ph. Bles. De muzikale leiding
van den dienst berustte bij dr. Joh Wagenaar
Het orgel werd bespeeld door den heer J H
Storm.
Terwijl buiten de muziek van Leistikow's
treurlied ,/De laatste eer" weerklonk, stelde
de Koninklijke stoet zioh in het voorportaal
der kerk op. Langzaam en plechtstatig werd
de kist door den 45 M. langen corridor ge
dragen naar den ingang van het Koor, waar
zich de grafkelder der Oranje's bevindt.
Het stoffelijk overschot werd begeleid ter
rechter en ter linkerzijde door dc s'I-ippedra-
gera en de daarvoor aangewezen kamerhee
ren en voorafgegaan door den kamerheer-
ceremoniemeester, de beide adjudanten van
den overledene, Jhr. Laman Trip en luite
nant ter zee lsto kl. Callenfels, dragende dc
militaire kenteekenen en ordeteekenen.
Dc ceremoniemeester, gevolgd door de
grootofficieren on den opperceremoniemees
ter stelden zich daarna op voor het stoffelijk
overschot.
Achter de baar schaarden zich de
Koningin met Prinses Jnliana aan haar
rechterzijde en Hertog Adolf Friedrich
van Mecklenburg ter linkerzijde. De
overige vorstelijke personen volgden
hierachter.
Tijdens den ganig van de lijkstoet van
liet voorportaal der kerk naar het koor speel
de de organist zacht op het orgel. Het was
een preludium waarin de melodie van het
Meoklenburgsche volkslied weerklonk.
Nadat de groote deuren, welke de rouw
stoet nog aan hot oog van de schare in de.
kerk onttrokken, waren geopend, vertoonde
do stoet zich in een wonderlijke mengeling
van klcurschakeering voor de eerbiedig
staande menigte.
Toen de kist naar het midden van hot
Koor was gedragen en op de katafalk was
geplaatst, speelden de bazuinen het adagio
van Wagenaar.
De kist werd gedekt met het rouwkleed en
daarover werd de vlag gelegd. De Chef van
het Militaire Huis plaatste vervolgens het
kussen met de ordeteekienen op de kist.
Hierop ving de plechtige rouwdienst aan.
De Rouwdienst
Aangrijpende oogenblikken
Prof. dr. H. Th. Oibbink betrad den
kansel en las, na het uitspreken van het
votum, de eerste zeven verzen uit Mattheus
2S en eenige verzen uit Romeinen S. Vooraf
werd gezongen gezang 189 4 en G. Na het
lezen van genoemd Schriftgedeelte zongen
do aanwezigen gezang 271 7 en 8.
Prof. Oibbink hield daarna dc volgendë
toespraak:
Rede Prof. Obbink
Wie had den 27en Maart hunnen ver
moeden, dat nu reeds weer de deuren
van den Koninklijken grafkelder zich
zouden ontsluiten om den zoo vroeg en
onverwacht ontslapen Prins der Nederr
landen te ontvangen! Toen stonden wij
met gebogen hoofden, diep bedroefd om
het heengaan van onze beminde
Koningin-Moeder. Maar zij had de „da
gen der jaren", waarvan Mozes sprak in
den 90en Psalm, voleindigd en wij wisten
dat Haar lang cn gezegend leven ten
einde spoedde.
En nu staan wij hier, bij den geopen-
den grafkelder om den Prins der Neder
landen, weggerukt in de kracht zijner
jaren en den bloei des levens, ten grave
te geleiden. En onze ziel is verschrikt om
zooveel leed als onze geëerbiedigde
Koningin en Hare Koninklijke Dochter
treft door het heengaan van deze twee
beminde dooden. Welk een smartelijke
leegte in ons Koninklijk Paleis, wat een
eenzaamheid in het leven der ons overge
bleven loten van den eens zoo bloeien-
den Oranjestam! Wat een gevoel van
vereenzaming ook doortrilt ons land en
volk!
Het plotselinge van dit verscheiden
heeft allerxvegc ontsteltenis gewekt, een
ontsteltenis, die te heviger wordt ge
voeld, doordat de wonde geslagen door
het heengaan onzer beminde Koningin-
Moeder nog niet is gesloten en onze ge
dachten sedert Haar verscheiden nog
meer dan anders zich bewogen om ons
al kleiner wordend Oranjehuis. Maar
ook om de plaats die de Gemaal onzer
Koningin en de Vader onzer Prinses in
nam in allerlei kringen onzer samen
leving, zijn wij ontroerd door zijn heen
gaan. Naar populariteit heeft Hij niet
gestreefd; toch was hij populair, rn Hij
is dat geworden door zijn gemoedeljken
eenvoud, zijn ongedwongen omgang met
menschen uit allerlei kringen, zijn har
telijk medeleven, zijn vriendelijke hu
mor, zijn prettig-opgewekten aard. Maar
niet minder door zijn levendige belang
stelling in allerlei sociaal en filanlhrn-
pisch werk. Bij dc herdenking van zijn
vijf-en-twintig:jarig voorzitterschap van
