Z.K.H. DEN PRINS DER NEDERLANDEN
lliruiuc fnhsdje (tTuurant
DE PLECHTIGE UITVAART VAN
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden 3n Omstreken
Nieuwe rouwdag
Een zware gang voor Koningin en Prinses
Groote belangstelling te Den Haag en Delft
en langs den weg
De bijzetting in de Nieuwe Kerk
Een blik in het geestelijk leven van wijlen den Prins
abonnementsprijs:
Per kwartaal in Leiden en in plaatsen
waar een agentschap gevesligd is 2.35
Franco per post 2.35 portokosten
Per week 0.18
Voor het Buitenland bij wekelijksche
zending4.50
Bij dagelijksche zending550
Aires' bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7'/a ct.
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
NO. 5218
Bureau: Breestriat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
WOENSDAG 11 JULI 1934
15e Jaargang
SUfoertmticprijgn:
Van 1 tot 5 regels 117 '/a
Elke regel meer0.227a
Ingezonden Mededeelingen
van 1—5 regels 2.30
Elke regel meer0.45
Handelsadverlentiën per regel 0.17 V*
Bij contract belangrijke korting
Voor het bevragen aan 't bureau
wordt berekend 0.10
De rouwklagers gaan door
de stad
Op verzoek van den overledene moge
het zwarte krip vervangen zijn door de
witte lijkwade; ook onder de blanke
sneeuw rust de doode natuur, ook het
witte doodskleed spreekt van verganke
lijkheid en wederkeeren tot het stof.
De Prediker zegt het zoo treffend
juist, wanneer hij op bijkans onbegrij
pelijke wijze zyn melancholisch lied
van den dood zingt, voor wien allen
gelijk zijn: „eenerlei wedervaart den
rechtvaardige en den goddelooze".
In eentonige cadans gaat het dit
hoofdstuk door: Dit is een kwaad on
der alles, wat onder de zon geschiedt,
dat eenerlei ding allen wedervaart
(en dan op zoo eigenaardig sleepende
toon:) daarna moeten zij naar de doo-
den toewant er is geen werk noch
verzinning, noch wetenschap, noch
wijsheid in het graf, daar gij heen
gaat".
Het graf, waar wij allen heengaan,
hoe dan ook en onder welke omstandig
heden ook. Zij allen, wij allen, moeten
naar de dooden toe. Dat is het lot van
alle menschen en daarin zijn allen ge
lijk. De vorst en de onderdaan; de
prins van den bloede en de daglooner,
die niet met al heeft. Het kleed kan
verschillen, de weg kan onderscheiden
zijn; hier is belangstelling van een
niet altoos eerbiedig toeziende menig
te; daar volgt een zeer kleine schare,
doch wellicht met meer innerlijke ont
roering de ruwe kist op de lompe baar
doch hoe het zijzij gaan allen naar
één plaats; zij zijn allerl uit het stof, en
zij keeren allen weder tot het stof. Wie
merkt dat de adem van de kinderen der
menschen opvaart naar boven, en de
adem der beesten nederwaarts vaart in
de aarde?
Bij deze sombere waarheid, welke
somber blijft, indien wij niet waarlijk
gelooven, dat de adem der menschen
niet alleen opvaart naar boven, maar
dat ook zijn ziel Gods heerlijkheid in
gaat, zijn op deze dag opnieuw duizen
den bepaald. Prins Hendrik ging zijn
laatste gang. Ook zijn leven werd afge
sneden en zijn lichaam rust thans in de
groeve der vertering; de dood heerscht
zoowel in de koninklijke grafkelder als
in de kuil. welke men straks niet meer
vinden kan.
Weer gaan Koningin en Prinses een
droeve gang; de dood, die niemand
spaart, stelt wel zware eischen aan de
levenden, die treurend'achterblijven.
W(j speuren en graven niet in in
tieme verhoudingen; wij erkennen, dat
ook een vorstelijk gezin recht heeft op
eigen leven; en wij weten dus niet, in
hoeverre Prins Hendrik een stille steun
was voor de Koningin in de uitoefening
van haar hooge ambt; we weten
evenmin, wat de Prinses voor haar vor
ming en toerusting verloor iii haar
vader;
wat wij allen weten is dit, dat de in-
verbiddelijke dood banden verscheurt,
plannen verijdelt en leegte brengt in
de intiemste samenleving.
Dat verlies schijnt op de dag der be
grafenis pijnlijker beseft te worden
dan in de dagen daarvoor; in dit ver
lies van Vrouw en Dochter deelt thans
heel ons volk.
Het is erg, heel erg, dat roekelooze
en onverantwoordelijke volksmisleiders
beroering brachten onder een licht
ontvlambaar deel der bevolking; en zoo
de plechtige rust om de doodsbaar ver
scheurden; onze Vorstin zal niet aan
het volksgeheel wijten wat enkele rad
draaiers durfden bestaan.
Overigens is zoowel het een als het
ander geschikt om ons volk ernstig te
stemmen. De tijden zijn zorgvol en on-
dertusschen volbrengt de dood aan
jong en oud zijn werk. Hij velt den
sterke zoogoed als den zwakkehij
spaart wie in hoogheid troont evenmin
als wie in de nederigheid woont.
Ons volkt treurt om den vorstelijken
doodehet treurt ook om de dooden, die
vallen in bloedig oproer.
Mogen al deze roepstemmen niet te
vergeefs tot ons volk komen. God heeft
ons wat te zeggen. Ons hart antwoorde
Spreek Heere, het Nederlandsche volk,
door U zoo rijk gezegend en nu ook zoo
zwaar bezocht, hoort!
De Residentie in den
vroegen morgen
REEDS VELE DUIZENDEN
AANWEZIG
Soepeler verkeersmaatregelen
Nog is hot vroeg in den morgen, maar
reeds vullen de straten der Residentie, waar
langs dc stoet zal gaan, zich met duizenden,
cn neg eens duizenden, gekomen uit alle"
plaatsen er. oorden van ons land, orn getui
ge te zijn van den laatsten tocht van den
Prins-Gemaal, die bij breede lagen van ons
volk een zoo groote plaats heeft ingenomen.
De plaatsen voor de ramen en op de tri
bunes moesten tijdig ingenomen worden in
verband met de politiemaatregelen. En hier
bleek wel eenig verschil met de regeling
van de begrafenis van H.M. de Koningin-
Moeder.
Was deze zonder precedent voor ons land
in verband met de massale belangstelling,
thans kon men profiteeren van de opgedane
ondervinding. Vooral de verkeersmaatrege
len droegen hiervan 't stempel. Deze waren
aanmerkelijk soepeler dan den vorigen koer.
liet zakenleven ligt vandaag natuurlijk
zoo goed als stil. De openbare diensten zijn
stopgezet, met uitzondering van die, welker
werkzaamheid onontbeerlijk is. Aan de De
partementen en andere Rijksgebouwen en
aan de provinciale en gemeentelijke dien
sten wordt niet gearbeid: winkels en maga
zijnen zijn gesloten. Langs den weg wach
ten de duizenden, met spanning het oogen-
blik verbeider.de, waarop de stoet voorbij
zal trek «en.
BIJ HET PALEIS
DE MILITAIRE AFZETTING
Aankomst van Koningin en Prinses
Het loopt tegen acht uur, het tijdstip,
waarop voer een groot stadsgedeelte alle
rijverkcer wordt afgesloten en gaandeweg
worden ook de verdere verkeers- en orde
maatregelen in toepassing gebracht
Even na acht uur komen de militaire
troepen aanmarehoeren. Het eerst zien wij
de militairen, die in Den Haag bij 't Paleis
de eerewacht zullen betrekken en verder
de troepen, welke voor de afzetting van het
eerste gedeelte van dgn weg zullen dienen.
De eerewacht ter weerszijden van den in
gang van het Koninklijk Paleis aan het
Noordeinde wordt betrokken door een deta
chement van het regiment Grenadiers, groot
honderd man, met het omfloerste vaandel.
Bij deze eerewacht stelde zich op de regi
mentscommandant, de Iuit.-kolonel Jhr de
Bra uw en het muziekkorps van het 1ste
Regiment Infanterie. De trommels waren
met rouw omfloerst en ook aan de muziek
instrumenten waren rouwstrikken beves
tigd. De officieren droegen wel een rouw
band om den linkerarm; echter was het
zwart vun de decoraties en van de dragons
achterwege galaten.
De militaire afzetting langs het eerste ge
deelte van den weg, van Paleis tot Vijver-
dam, bestaat uit vertegenwoordigers van
bijna alle korpsen der Nederlandsche land
macht, welke niet van den stoet deel uit
maken. Het gehc-ele leger is vertegenwoor
digd: infanterie, huzaren, Iuchtvaartafdec-
ling. srhoolcomp.ignie van den motordienst,
wielrijders, veld-artillerie, hospitaalsoldaten,
motor artillerie, enz. enz.
Het dichtst bij het Paleis, nog vóór
de militaire afzetting, stond in 't Noord-
einde ter weerszijden van den weg een
eerefront opgesteld van 100 man van de
transportcolonne van het Nederlandsche
Roode Kruis, onder commando van den
militairen commissaris, kolonel W. J.
Veel publiek was er in de naaste om
geving van het Paleis niet toegelaten.
Onder den ouden kastanjeboom, recht
tegenover het Paleis, stonden de burge
meesters van een groot aantal Neder
landsche gemeenten, ongeveer 500 in
aantal. Ook stond hier een deputatie
van de Johanniterorde, om hun Com-
mendator een laatsten groet te brengen
en voorts een groote vertegenwoordi
ging van de Nederlandsche padvinders.
Bij de rechter colonnade hadden vel
schillende oud-opper- en hoofdofficieren
van ons leger een plaats gevonden. De
Heulstraat was geheel bestemd voor de
schoolkinderen. Elke school had een de
putatie van vijf kinderen daarvoor
mogen aanwijzen.
EEN AANDOENLIJK OOGENBLIK
Het was negen uur, toen de Koningin
en de Prinses van het Huis ten Bosch
in het Paleis Noordeinde aankwamen.
De militaire eerbewijzen werden ge
bracht en onder doodsche stilte betra
den Moeder en Dochter het Paleis, waar
uit zoo dadelijk een geliefde Man en
Vader zou worden uitgedragen.
De troepen marcheeren naar 't Paleis
De troepen, die aan het militair escorte
zouden deelnemen, hadden zich inmiddels
uit Waalsdorp, waar zij den nacht hadden
doorgebracht, naar het Malieveld begeven
en zich aldaar opgesteld. Omstreeks kwart
voor negen gaf de algemeene troepeneom-
nlandant, ae generaal-majoor J. v. And el,
bevelhebber in de le militaire afdeeling, 't
teekf-n, dat naar het Paleis opgemarcheerd
moest worden. Van het Malieveld zetten de
troepen zich in beweging langs de Koningin
nègracht, de Dr Kuyperstraat, Mauritskade
naar het Noordeinde.
Voorop reed een detachement vSn de
Kon. Marechaussee tc paard met omfloerste
standaard en standaard wacht De mare
chaussees droegen den zwarten kolbak en
de nestels Dadelijk daarachter kwam de
generaal, Van And el, met zijn staf, allen
dragende de martiale stalen helm. De infan-
terietroepen waren alle gekleed in de grijze
Veldtenue met ransel. De officieren droegen
den stalen helm, draagriemenstel, wandel-
sabel en witte handschoenen. De huzaren
hadden den kolbak op.
Direct achter den algemeencn troepen-
commandant volgde de Koninklijke Mili
taire Kapel onder leiding van den kapitein-
direct eui- Walt her Boer. Vervolgens
kwam het voorste gedeelte van het eigen
lijke militaire escorte van den stoet Als
commandant hiervan fungeerde kolonel
S i 11 e v i s.
De Rouwstoet
DE WITTE ROUWWAGEN
Gisteren en ook vaimacht moest hard gewerkt worden om de Nieuwe Kerk te Delft gereed te krijgen. Op onze foto
is men bezig met 't bevestigen van den voorhang voor den ingang der kerk. De draperieën zijn wit met paarsen rand.
De stoet had een lengte van ongeveer
2I/2 K.M.
Nauwelijks waren de laatste huzaren het
Noordeinde ingezwenkt of van de andere
zijde kwam het eerste gedeelte van den
rouwstoet van het Koninklijk Huis, welke
zich in de Koninklijke Stallen had opge
steld, aanrijden en sloot zich bij de mili
tairen aan.
De rouwstoet bestaat uit zes gala hofkoet
sen, bestemd voor de buitenlandsche vorste-
lijkc personen en enkele hooge hofdignitaris
sen. voorts een aantal gala coupés en an
dere hotrijïuigen. Tusschcn deze koetsen
vormt de rouwwagen een middenpunt als
honfdmompnt van den vorstelijken rouw
stoet. Deze rouwwagen biedt voor de duizen
den, die langs den'weg geschaard staan,
een schouwspel als nog nimmer gadegesla
gen. Immers overeenkomstig den reeds
jaren geleden kenbaar gemaakten wenseh
van den P.-ins, zou Zijn begrafenis een
„witte begrafenis" zijn. In verband met
dezen wensch was dc rouwwagen dan ook
geheel wit geschilderd. Acht zwarte paarden
met witte k.eeden en manenkappon om
hangen, trokken den wagen voort. Zes w er
den van den bok gereden en het voorste
span door een postillon. Het is dezelfde
SF?; het stoffelijk oversell. I
f Koningin Emma naar Haar laatste rust
plaats heetf gebracht. Het doffe zwart heeft
tnans echter plaats gemaakt voor wit De
wagen heeft zilveren tuitbanden. De nala-
bok is gedrapeerd met wit laken, omzoomd
met zilveren franje en draagt tor weers
zijden het Koninklijk Wapen in zilver. De
hemel van den wagen is afgezet met een zil
veren omhisling en draagt een zilverm
kroon, terwijl aan de vier hoeken witte
striiisphiimen met zilveren franjp zijn aan
gebracht. Ook de lantaarns zijn met een
witten rouwhoes omhangen.
De kist wordt 't Paleis uitgedragen
Om kwart voor tien rijdt deze sprookjes
achtige wagen, welke toch het stempel van
vorstelijke soherheid draagt, het voorplein
Vóór het Paleis cp.
Het plechtige oogenblik, waarop de
blank-eikenhouten kist, met zilver ge
monteerd, bevattende het ?ielloos over
schot van Prins Hendrik, het paleis zal
worden uitgedragen, is aangebroken.
Militaire commando's weerklinken. Do
geweren Warden gepresenteerd, de vaandels
nijgen tot een laatsten afscheidsgroet, ont
roerd or,tb!ooten de duizenden de hoofden
en terwijl de muziek van het le regiment
infanterie de melodie inzet van een oud-
Hollandsrh lied, gemaakt op den dood van
Prins illem I uit de „Gedenkkluncken"
van Valerius, wordt de kist door twaalf hof
dagers van het Paleis Het Loo door de
vestibule naar buiten gedragen en in den
rouwwagen geplaatst. De kist wordt met een
ivoorkleurig laken, dat tot op ongeveer twin
tig c.M. van den grond afhangt, gedekt
Daaroverheen wordt de Nederlandsche vlag