Staatsgreep in Bulgarije
DINSDAG 22 MEI 1934
EERSTE BLAD PAG.
BUITENLAND
In volkomen orde voltrokken Een nieuwe stap naar
de autocratie in Europa Telefoniste zegt: „U
bent geen premier meer".
De overgang van „het parlementaire"
naai- „het autoritaire" in Europa voltrekt
zich do laalste dagen met opvallende snel
heid.
In 't begin der vorige week heeft Litauen
dit proces te zien gegeven en in het laatst
der week is het Bulgarije, waar zich soort
gelijke dingen afspelen.
Toen de Bulgaarsche premier Moesjanof
Zaterdagmorgen uit zijn venster keek en in
de straten van Sofia troepen zag marchee-
ren, snelde hij naar de telefoon, om te vra
gen wat dit alles beteekende. Hij kreeg
slechts ten antwoord, dat particuliere tele
foonverbindingen niet tot stand mochten
worden gebracht. „Maar ik ben premier
Moesjanol!" riep hij uit, om slechts de laco
nieke repliek te ontvangen: „U bent geen
premier meer".
De andere ministers werden op dezelfde
wijze van het gebeurde in kennis gesteld.
De „gebeurde" was dan. dat in den nacht
door de z.g. Sveno-groep, een boven de par
tijen staande politieke organisatie, die
steeds nauwe relaties onderhield met mili
taire en nationalistische kringen, een staats
greep was uitgevoerd.
Hoe een en ander precies in zijn werk
gegaan is, is nog niet bekend, maar, naar
verluidt, zouden de voorbereidingen voor de
bewindswijziging zijn getroffen zonder dat
de leiders der Sveno-partij koning Boris
hiervan op do hoogte hadden gesteld. Pas
nadat de troepen reeds het paleis hadden
omsingeld, begaf de/leider der genoemde
organisatie, de intusschen tot premier be
noemde oud-minister Georgief, zich naar
den koning, om hem van de plannen in
kennis te stellen. Op aandringen van Geor
gief onderteekende daarop koning Boris
een manifest aan het Bulgaarsche volk, be
nevens de decreten, waarbij de demisson-
naire premier Moesjanof van de opdracht
tot het vormen van een kabinet werd ont
heven en de nieuwe ministers werden be
noemd.
Het bovenvermelde verhaal van de wijze
waarop Moesjanof ontdekte, dat hij pre
mier-af was, wordt nog aangevuld met de
mededeeling, dat ook een aantal nieuwe
ministère volkomen was verrast, want zij
werden gewekt door ambtenaren der poii-
tie die hun geenerlei uitleg gaven, doch hen
naar het politiebureau brachten. Sommigen
dachten dat zij gearresteerd werden, maar
toen zij op het bureau waren aangekomen,
werd hun door het hoofd der politie mede
gedeeld, datzij als ministers deel zou
den uitmaken van de nieuwe regeering.
De nieuwe minister van financiën, Todo-
rof, heeft een verslaggever van het te Sofia
verschijnende dagblad „Sora" eenige mede-
deelingen gedaan over de voorbereiding en
het verloop der regeeringsvorming, die bij
het publiek groot opzien hebben gebaard.
De voorbereidingen hebben bijna zes maan
den geduurd en konden volkomen geheim
worden gehouden. Alles was uitstekend ge
organiseerd en alle in den nacht van 19 Mei
gegeven bevelen zijn op de minuut en zon
der het minste incident uitgevoerd. Ook de
reeds uitgevoerde en nog te verwachten
hervormingen waren reeds geruimen tijd
geleden voorbereid en zouden vooral op eco
nomisch gebied revolutioneerend werken.
De samenstelling van het tegenwoordige
kabinet zou niet als definitief beschouwd
moeten worden.
De nieuwe minister van financiën Todo-
rof heeft de onlangs door het Parlement
goedgekeurde begrooting aan een uitgebrei
de herziening onderworpen en tal van in
grijpende bezuinigingsmaatregelen afgekon
digd. Extra rijtuigen bij de spoorwegen en
alle auto's, die tot nog toe ter beschikking
van de ministère stonden voor dienst- en
persoonlijk gebruik, zijn afgeschaft. Alleen
de minister-president en de minister van
buitenlandscho zaken hebben de beschik
king over een auto. De salarissen der mi
nisters en rter meest hooge ambtenaren
worden verlaagd, terwijl het crediet voor
6peciale betalingen aan autoriteiten tot een
minimum wordt beperkt. Op de begrooting
1934-'35, die voorzag in een totaal aan uit
gaven van ongeveer 5y2 milliard lewa, zal
ongeveer met 500 millioen lewa bezuinigd
worden.
Het manifest
In het door de nieuwe regeering afgekon
digde manifest, zet het kabinet de redenen
uiteen, welke tot de maatregelen van den
koning hebben geleid.
Het manifest wijt 1 algeheele échec
van den tot dusver bestaanden be
stuursvorm aan het stelsel der par
itij en regeering. De oorzaak er van moet
worden gezooht in de tot heit uiterste
doorgevoerde partijenvorming, de on
derlinge veeten en de persoonlijke
twisten.
Deze situatie, aldus heit manifest,
gaf aanleiding tot onrust en demora
liseerde de groote massa der bevol
king, hetgeen nadeelige gevolgen had
voor het normaal functionneereai der
bewindsinstanties en een gevaar voor
den staait dreigde te zullen worden.
Wegens de onmogelijkheid een stabie
le regeering te vormen, die het hoofd
zou kunnen bieden aan de ernstige
economische moeilijkheden, waarvoor
het land zich ziet geplaatst, werd de
vorming van een nationale, boven de
partijen staande regeering een gebie
dende eisch. De vervanging van den
ouden bewindsvorm door den nieuwen
heeft met steun van het leger haar
beslag gekregen.
Verklaring van Georgief
Minister-president Georgief verklaarde,
dat het prestige van Bulgarije in het bui
tenland merkbaar was gestegen en hij sprak
de verwachting uit, dat) het am Men aren-
corps hem ook in de toekomst zou steunen
om de door hem geteekende koers in het
regeeringébeleid te kunnen blijven volgen.
Koning Boris heeft Zondag het decreet
getcekend. waardoor de nieuwe regeering
onder leiding van Georgief officieel be
noemd wordt. Zondag hebben de nieuwe
ministers hun functies aanvaard.-
Over de regeeringswijziging worden nog
de volgende détails bekend. De benoeming
van het nieuwe kabinet voltrok zich
onder buitengewone veiligheidsmaatregelen,
door politie en militairen getroffen. Ln den
nacht omstreeks één uur werden alle offi
cieren van het garnizoen te Sofia naar hun
kazernes ontboden. Te half drie bezetten de
troepen, gesteund door de politie de geheele
stad, en stelden op de belangrijkste kruis
punten machinegevvjeren op. Voor de Sobran-
je, de andere openbare gebouwen en de
zantschappen waren sterke wachtposten sa
mengetrokken. Eskaders vliegtuigen vlogen
op geringe hoogte over de stad. De naaste
omgeving van het slot was afgezet door een
dicht cordon soldaten.
Gedurende den uitzonderingstoestand, die
elf uur duurde en Zondagmiddag te twaalf
uur werd opgeheven, mocht niemand zijn
woning verlaten. Het verkeer in de straten
was volkomen gestremd, evenals het tele
foon en telegraafverkeer. Het overnemen van
de macht door de nieuwe regeering is zonder
eenig incident in volledige rust verloopen.
Het nieuwe kabinet vergaderde gedurende
den uitzonderingstoestand in het hoofdbu
reau van politie, waar talrijke verordeningen
werden uitgewerkt, die door den Koning
worden geteekend.
De meeste nieuwe ministers behooren tot
de z.g. Sweno-kringen, een politieke organi
satie die boven de partijen staat, en steeds
nauw voeling houdt met militaire en natio
naal gezinde kringen, wier leden echter in
connectie staan met verschillende partijen.
Het is op het oogenblik nog niet te bcoor-
deelen. of het hier slechts betreft een over
gangskabinet. Met allen nadruk wordt echter
verzekerd, dat de nieuwe regeering zich zal
bezig houden met een grondwetsherziening,
die een einde zal maken aan den partijstrijd.
Er is echter nog niets bekend over de vol
gende daden der regeering, daar de minis
ters het afleggen van iedere verklaring
weigeren.
Bulgaarsche persstemmen
Algemeen schrijft de Bulgaarsche pers,
dat de regeeringswisseling in groote orde
en zonder incidenten is geschied. In enkele
groote steden o.a. te Varna, achtten de auto
riteiten het zelfs niet noodig, speciale vei
ligheidsmaatregelen te treffen.
De „Zaria" constateert, dat men met ver
trouwen de voorgenomen hervormingen door
de regeering Ikan tegemoetzien, die gericht
zijn op den economischen, socialen en cul-
tureelen opbouw van het land.
De „Dnevik" schrijft, dat de nieuwe groep
aan het roer komt op een oogenblik, dat de
partijen geen weg meer zien om de belan
gen van den staat te beschermen cn den eco
nomischen ondergang van het land tegen to
houden.
De „Kambana" schrijft dat alle goede Bul
garen de regeeringswisseling met vreugde
begroeten. Deze Zaterdag zal een historische
dag voor Bulgarije zijn. Het blad weet te
melden, dat de nieuwe regeering tal van te
legrafische gelukwenschen uit het geheele
land heeft ontvangen.
Uitzonderingstoestand opgeheven
Nadat de uitzonderingstoestand was opge
heven, heeft de hoofdstad weer het normale
aanzien herkregen. Alle troepen zijn terug
getrokken.
Volgens de berichten uit de provincie heeft
ook daar geen enkel incident plaats gehad.
Verwacht wordt, dat zeer binnenkort een
verordening over de regeling der pers zal
worden uitgevaardigd. Het locale telefoon-
len telegraafverkeer is weer vrijgelaten;
slechts het telefoonverkeer met het buiten
land is nog geblokkeerd. Perstelegrammen
zijn aan censuur onderhevig.
Naar eerst thans bekend wordt had
Moesjanoff de opdracht tot het vormen van
een nieuw kabinet reeds Vrijdagavond te 20
uur teruggegeven.
Naar ontbinding der partijen?
Naar ïn politieke kringen verluidt, zullen
alle politieke partijen ontbonden worden en
zal de grondwet tijdelijk en gedeeltelijk
buiten werking worden gesteld. Aan nieuwe
erkiezingen voor de ontbonden Kamer
;ordt voorshands niet gedacht.
Een tegenslag voor Italië
Hoofdpunt van het buitenlandsch program
van Georgief is toenadering tot Zuid-Slaviè,
hetgeen tegelijkertijd beteekent een breken
met de Italiaansche richting in de buiten-
landsche politiek. De Bulgaarsche gezant te
Rome is dan ook reeds van zijn post onthe
ven. De kans, dat Bulgarije nu op Parijs
komt te steunen wordt hieitnee groot. De
Bulgaarsche gezant te Parijs zal vermoede
lijk minister van buitenlandgche zaken
worden,
Georgief en de Macedoniërs
De toenadering tot Zuid Slavië blijkt reeds
door de gevangenneming van een aantal Ma
cedonische leiders en het Bulgaarsche deel
van Macedonië in tweeën te deelen en bij
nieuw gevormde Bulgaarsche provincies iu
te deelen. De groote invloed der Macedoniërs
is tot dusver steeds een belemmering ge
weest voor de toenadering tot Zuid Slavië,
daar een groot aantal Bulgaarsche Macedo
niërs door den vrede van Neuilly bij Servië
is gevoegd en ze daar nooit genoegen mee
hebben genomen.
AFNEMING DER WERKLOOSHEID
Uit Washington In den loop van April zijn
in de particuliere industrie 224.000 man
nieuw aangesteld, hetgeen een -wekelijksche
verhooging van inkomens beteekent van
$7.(500.000. De minister van Arbeid, Perkins
erklaarde Donderdag, dat dit de derde ach
tereenvolgende maand was, waarin de crisis
afneemt. Vooral werd vooruitgang geconsta
teerd in de auto-, staal- en machine-in
dustrieën!.
DE CRISIS GENEZEN
Australische uitvinding
In Australië is een geheele reeks van „lach
clubs" gesticht. De leden hebben tot taak de
crisis en het slechte humeur uit crisisom
standigheden ontstaan te bestrijden en ver
plichten zich minstens driemaal daags te
lachen en eveneens eiken dag minstens drie
andere menschen aan het. lachen te maken.
De radio is deze uitvinding tegen de crisis
te hulp gekomen; de lachclubs nl. wijzen in
overleg met den omroep hun besta leden aan
voor Jachuitzendingen".--*■
VUURZEE TE CHICAGO
IN DE STALLEN DER
SLACHTERIJEN
Twee brandweerlieden en duizenden
stuks vee omgekomen. Vele gewonden
Duizenden daklooze beambten
In den nacht van Zaterdag op Zon
dag heeft een reusachtige brand ge
woed in de stallen van de groote abat
toirs te Chicago.
Vierhonderd stallen met bijbehooren-
de gebouwen en 200 woonhuizen zijn
vernield.
Drie brandweerlieden, die door het
vuur werden ingesloten, zijn omgeko
men. Niet minder dan 1500 menschen
hébben brandwonden bekomen en van
hen moesten er 50 in ziekenhuizen
worden opgenomen. Tweeduizend per
sonen zijn dakloos geworden.
Duizenden stuks vee zijn omgeko
men en de schade bedraagt naar schat
ting 10 millioen dollar.
Een sigaret, achteloos weggeworpen ïn ëen
schapenstal, waar het stroo vlam vatte,
schijnt de oorzaak van deze brandcata-
strophe te zijn, die herinneringen heeft op
geroepen/aan den brand, die in 1874 de ge
heele stad Chicago in de asch heeft gelegd.
Daar er echter agitatie onder de werklie
den werd gevoerd, acht men brandstichting
als oorzaak niet uitgesloten.
Hoe de brand zich zoo snel uitbreidde, dat
de brandweer al spoedig machteloos stond
tegen een laaiende vuurzee van zoo on ge-
kenden omvang laat zich verklaren uit het
feit, dat er een krachtige wind stond, die
de vonken over het licht brandbare mate
riaal van hoofdzakelijk hout verspreidde.
De langdurige droogte bevorderde bovendien
het vlam vatten.
Er werd onmiddellijk groot alarm 0_
maakt, zoodat al spoedig al het materiaal
dat te Chicago beschikbaar was uitgezon
derd hetgeen in reserve moest blijven voor
eventueele andere branden aanwezig was.
Weldra bleek intusschen dat de waterleiding
niet voldoende druk had om het benoodigde
voor tien tallen groote motorspuiten te ge
bruiken. Ook dit hield verband met de
droogte. Hoewel Chicago zijn leidingwater
uit Lake Michigan betickt, zoodat het tegen
groot gebruik bestand is, was de „vraag"
thans te groot. Het verzoek van het gemeen
tebestuur aan de bevolking om geen water te
gébruiken deed den druk slechts weinig
stijgen.
Het vuiuir verspreidde zich razend snel en
bovendien op zóó grillige wijze, dat op een
gegeven moment drie brandspuiten met hun
bemanning door de vlammen ingesloten
waren. Hierbij kwamen de brandweerlieden
om het leven, terwijl het materiaal in het
vuur moest achtergelaten worden. Tragisch
is, dat één der brandweerlieden is omgeko
men nadat hij zelf eerst vier menschen aan
den vuurdood had ontrukt.
Het was vreeselijk om het vee in de bran
dende en door brand bedreigde stallen ang
stig te hooren loeien en hinniken.
Niet minder dan 1000 koeien en 500 paar
den zijn in één der stallen omgekomen. Die
ren, die men kon lossnijden vluchtten in alle
richtingen weg en belemmerden het blus-
schingswerk. In de omliggende straten ren
den zij in hun angst als dol rond en richt
ten groote schade aan, bv. in winkels.
Behalve de stallen werden enkele vleesch-
eonservenfabrieken door het vuur vernield.
De groote fabrieken bleven echter gespaard
De telefooncentrale werd verwoest. Honder
den telefonisten bleven daar tot op het laat
ste oogenblik op haar post, hetgeen met het
oog op het blusschingswerk van groot be
lang was. Toen het zeker was, dat het ge
bouw niet langer beschermd kon worden,
verlieten de flinke meisjes ordelijk het ge
bouw.
Van de andere groote gebouwen die ver
woest werden, dienen nog vermeld te wor
den: twee banken, een spoorwegstation, een
brouwerij en een hotel, de beroemde Stock
yards Inn, die ingericht was als een oude
Engelsche herberg, m^t kostbare schilde
rijen.
Voortdurend hoorde mien, tusschen het
angstige, geloei van het vee, het geluid van
ontploffingen, als het vuur de tanks met
ammoniak, benzine en olie bereikte en op
nieuw #!oegen de vlammen dan weer met
kracht uit.
Toen het vuur de woningen der beambten
naderde, trachtten deze hun huizen nat te
houden door ze met emmers water te begie
ten, die de mannen in lange rijen staande,
elkander overhandigden, doch niets hielp en
ook de 200 woningen gingen in vlammen op.
Tot op 100 K.M. afstand was de brand te
zien. Tien duizenden nieuwsgierigen werden
naar het terrein van den brand gelokt, doch
de politie had in groote omtrek het verkeer
stilgelegd, zoodat het meerendeel op een af
stand kon gehouden worden.
De „luchtspoor" moest in de omgeving der
abattoirs den dienst staken omdat de hitte
de zware binten van het viaduct verbogen
had.
Eerst vijf uur na het uitbreken van den
brand was er geen gevaar meer voor uit
breiding daar de wind was gedraaid en
het vuur een open onbebouwde vlakte had
bereikt, waar het geen voedsel meer vond.
In den loop van Zondag bracht -de cor
respondent van de .Daily Telegraph" een
bezoek aan het terrein, waar nu en dan de
vlammen weer oplaaiden. Er hing nog een
verzengende hitte, zelfs de straatsteenen
waren warm. Op verschillende plaatsen
stonden 6S brandweerspuiten te werken, op
de rails zag men overal de geraamten van
rijen goederenwagons, van de groote stal
len waren slechts verwrongen balken over
gebleven, alleen de conserven-fahrieken van
Swift, Armour en Wilson hadden bijna geen
schade opgeloopen. Gespaard bleven ook
de gebouwen van de wereldtentoonstelling,
die de volgende week wordt heropend en
welke door hun lichte constructie spoedig
in brand zouden kunnien vliegen. De von
ken, die, door den wind op grooten afstana
meegevoerd, op het terrein terecht kwamen,
konden echter gedoofd worden, maar het
geheele personeel was gealarmeerd en bleef
op bet terrein, totdat het gevaar geheel was
geweken.
De commandant van de brandweer, dien
de correspondent even sprak, was vol be
wondering voor zijn mannen, van wie er 25
in het ziekenhuis moesten worden opgeno
men; zij waren temidden van den rook blij
ven doorwerken en hadden daarvan nadee
lige gevolgen ondervonden.
De autoriteiten zien zich voor twee pro
blemen gesteld. In de eerste plaats moet
onderdak worden gevonden voor de 2000
menschen, die dakloos zijn geworden en na
genoeg niets hébben kunnien redden. In de
tweede plaats zijn er groote vee-aanvoeren
onderweg naar Chicago. Door werklieden
van het leger worden in allerijl loodsen ge
timmerd, opdat men de dieren kan onder
brengen. i
GOERINGS LUCHTVLOOT
ONDERGRONDSCHE LUCHT
HAVENS
ONZICHTBARE VLIEGTUIGEN
Daily Express publiceert een artikel van
zijn Berlijnschen correspondent, Pembroke
Stephens, die verleden week is gearresteerd
tijdens eon reis door Dutischland.
•Het artikel werd te Londen per luchtpost
ontvangen tegelijk met het bericht, dat
Stephens als verdacht van spionnage was
gearresteerd. De publicatie van het artikel
werd uitgesteld in het belang van den cor
respondent.
Aanteekeningcn, welke Stephens had ge
maakt voor dit artikel zijn door de Duit-
sche politie in beslag genomen. Ze worden
thans bestudeerd.
De heer Stephens heeft intusschen zijn
reis door Duitschland voortgezet.
Het artikel heeft o.m. den volgenden
hopd:
Hannover: Ondergrondsche militaire aero-
drooms, gevrijwaard tegen luchtaanvallen,
worden in verschillende deelen van Duitsch
land aangelegd. Een dezer ondergrondsche
luchthavens wordt bij het plaatsje Celle in
de provincie Hannover aangelegd. Celle
ligt op slechts enkele mijlen van de groote
handelsLuchthaven Hannover, daarom is
geen commercieele rechtvaardiging aan te
voeren voor de nieuwe luchthaven, welke
alleen voor militaire doeleinden, bestemd is.
Het is de grootste luchthaven, welke de
correspondent ooit heeft gezien: grooter dan
Croydon, Lc Bourget, Amsterdam, Weenen
en Berlijn en toch was zij uiterst moeilijk
te vinden; geheel te midden van bosschen
gelegen, van den weg en uit den trein ge
heel onzichtbaar is deze luchthaven achter
hoogopgaande boomen aangelegd. Zelfs S.A.
mannen worden er niet toegelaten!
Het luchtstation is zoo groot, dat de cor
respondent voor zijn onderzoek een uur
noodig had. Er zijn drie gewéldige han
gars, glazen daken, grijze ijzeren deuren,
voorts groote barakken voor de piloten en
mecaniciens.
De werkzaamheden onder den grond zijn
juist aangevangen.
Er zijn geen toestellen in de hangars. De
militaire aard van deze haven wordt ver
raden door grijs-groene benzinetanks, welke
een inhoud hebben van ongeveer 5000 liter.
De correspondent vervolgt dan:
Duitschland heeft thans geen luchtvloot.
De luchtvloot is tenminste niet te zien. Zij
ligt over het geheele land verdeeld: in de
eene fabriek motoren, in een andere vleu
gels. ergens anders de rompen, zulks in af
wachting van de toestemming der mogend
heden of de mislukking der Ontwapenings
conferentie om dan vliegtuigen te constru-
eeren. Generaal Goering kan niet wachten
tot dat Junkers de motoren voor de lucht
vloot zal klaar hebben. Groote aantallen
Amerikaansche vliegtuigmotoren worden
ingevoerd doch ook Britsche. De correspon
dent verklaart te weten, dat „dag en nacht
aan de rompen wordt gewerkt bij de we
reldbekende scheepsbouwers Blohm en Voss
te Hamburg, waar in drie ploegen wordt ge
werkt", terwijl te Kiel een belangrijke radio
fabriek hulzen maakt voor bommen en gra
naten; te Gluckstadt werken 700 arbeiders in
een papierfabriek aan ontplofbare stoffen
voor bommen. Al deze werklieden moeten
schriftelijk verklaren niets van hun werk
zaamheden mede te zullen deelen. Op over
treding staat in sommige gevallen de -dood
straf.
SPOORWEGONGELUK
IN SPANJE
DOOR HET FLUITJE VAN EEN
PASSAGIER
MADRID, 22 Mei. Naar uit Barcelona
wordt gemeld, is aldaar gisteren een ernstig
spoorwegongeluk gebeurd.
Een voor vertrek gereed staande personen
trein reed vóór den vastgestelden tijd weg
doordat de machinist een fluitsein van een
passagier voor het vertreksignaal van den
stationsambtenaar had gehouden. Enkele ki
lometers buiten het station kwam de trein
toen in botsing met een anderen personen
trein, waardoor beide treinen werden ver
nield.
Tot dusver konden 20 dooden en 25 zwaar
gewonden worden geborgen.
Men vreest dat onder de puinen nog ver
scheidene dooden zullen liggen.
COMMUNISTEN-ARRESTATIE IN JAPAN.
LONDEN, 22 Mei. Naar de „Times" uit
Tokio" meldt, is door de politie weer een
groot aantal communisten gearresteerd. Van
de 736 gearresteerden werden 53 voor het
gerecht geleid. Zij worden er van beschul
digd o.m. een communist, dien zij voor een
spion hielden, te hebben vermoord en 10
andere personen te hebben gemarteld. On
der de 736 gearresteerden bevonden zich
133 studenten, 249 andere intellectueelen en
324 arbeiders.
Norman Davis is met het s.s. „Aqultanla"
naar Europa vertrokken om deel te nemen aan
de ontwapeningsonderhandelingen te Genève.
Bij zyn vertrek zeide hij niet te gelooven,
dat één mogendheid de verantwoordelijkheid
voor het mislukken der Ontwapeningsconferen
tie op zich zou durven te nemen.
VIER TERECHTSTELLINGEN
Op de binnenplaats van de gevangenis te
Hamburg zyn de communisten Dettmer, Fi
scher, Schmidt en Wehrenberg, die 2 Mei ter
dood zyn veroordeeld, met de byl terechtge
steld.
De doodvonnissen tegen Drocse, Richardt,
Ruhnow en Stockflath zyn veranderd in levens
lange tuchthuisstraf, daar het hier politieke
delicten betreft.
Pinkstermaandag zou bisschop Dr. Bares
voor de radio spreken over „De hèilige Geest
in de Kerk". Nadat op 22 April het program
by de radio-commissie was ingediend, heeft op
15 iMei, naar het bisschoppelijke ordinariaat
mededeelt, intendant Beumelberg geantwoord,
dat hij zich genoodzaakt ziet mede te deelen,
dat de predikatie van den bisschop niet per
radio kan worden verspreid. Zij was niet in
overeenstemming te brengen met de alge
meens richtlijnen, welke den radio-intendant
zyn verstrekt.
Nadat het Ordinariaat het voorstel dei
Sendeleitung een anderen geestelijke de pre
dikatie te laten houden, van de hand had ge
wezen, heeft de radiocommissie aangeboden de
predikatie van bisschop Bares door een gees
telijke te laten voorlezen. De Kerk heeft deze
aanbieding niet aangenomen en afgezien van
het houden van de uitzending van een Katho
lieke godsdienstoefening;
JAREN LANG LAST VAN DUIZELIGHEID
„Voordat ik Kruschen nam", schrijft een
vrouw, „voelde ik mij steeds duizelig en op
geblazen door hardlijvigheid; ik werd er zoo
zenuwachtig onder dat 't minste of gering
ste me hinderde. Ik heb er geen woorden
voor U te zeggen hoe blij ik ben dat ik er
toe besloot, een proef met Kruschen Salts te
nemen. 18 maanden lang heb ik het nu ge
nomen. Ik zou het geen dag willen missen.
Het is een prachtig middel voor ieder die
geleden heeft zooals ik. Ik voel me nu beter
dan ooit tevoren. Nadat ik Kruschen Salts
drie weken genomen had, was ik 't opgezet
te gevoel volkomen kwijt Kruschen Salts
verhindert ook de te sterke gewichtstoename,
waar zooveel vrouwen op middelbaren leef
tijd last van hebben. Men .voelt zich er zoo
gezond en frisch door." Mevr. J. M.
Kruschen Salts is als 't ware een natuur-
recept om uw lichaam inwendig schoon te
houden. Het verhindert dat zich in Uw in
wendige organen afvalstoffen ophoopen die
Uw gezondheid benadeelen. Het zorgt er
voor, dat frisch bloed door Uw lichaam
stroomt en ge U gezond en levenslustig voelt
als nooit tevoren.
Kruschen Salts is uitsluitend verkrijgbaar
bij alle apothekers cn drogisten a 0.90 en
1.60 per flacon, omzetbelasting inbegrepen.
Let op, dat on het etiket op de flesch, zoo
wel als op de bui ten verpakking de naam
Rowntree Handels Maatschappij Ams'aadam
voorkomt. (Adv.)
OOSTENRIJK VEILIG VOOR
TOERISTEN
Minister Fey heeft verklaard, dat er
sprake is van gevaar voor toeristen, die
Oostenrijk wenschen te komen.
Inmiddels heeft in den nacht op (Zaterdag
een reeks aanslagen op het Oostenrïjkeche
spoorwegnet plaats gehad. In de onmiddellijke
omgeving van Weenen zyn aanslagen gepleegd
op twee lijnen naar Hongarye, op een der lij
nen naar Linz en het Westen, terwijl op den
Semmering een aanslag is gepleegd op de
groote verbindingslijn naar Karinthië er
Italië.
Een spoorwegbrug by Purkersdorf werd be
schadigd, evenals de spoorlijn by Amstetten,
beide in de onmiddellijke omgeving der bonds-
huofdstad, waarover het verkeer naar Linz
gaat. Bij Himberg, eveneens vlak bij Weenen
gelegen, bij Ulrichgkirchen en bij Bruck
de Leitha werd getracht de spoorlijn naar Hon
garije te vernielen. Ook in Tirol zijn verschei
dene pogingen gedaan, om het spoorwegver
keer te verlammen, namelyk by Mittenwald,
by Wölls en bij Innsbruck.
Langs de lijnen waarop de aanslagen zijn
gepleegd zijn Zaterdag geen treinen Weenen
binnengekomen. Het forensenverkeer moet
met autobussen geschieden.
Gemeld wordt, dat de regeering in verschil
lende steden militairen heeft belast met de
bewaking der spoorlijnen.
Van de daders der aanslagen is nog geen
spoor ontdekt.
SPANNING TE LINZ
KERKELIJKE GEBOUWEN DOOR POLITIE
EN BONDS LEGER BEZET
Uit Linz (Oostenrijk): In verband met
onlangs door de Bondsregeering uitgevaardig
de verordening tot verlaging der soldijen voor
het Schutzcorps, kwam het in de laatste da
gen te Linz tot heftige betoogingen van
Schutzcorps-leden. Eenige honderden wilden
naar het gebouw der landsregeering trekken
om tegen de verlaging te protesteeren, doch
Bondspolitie en militairen hadden een afzet
ting gevormd en konden tenslotte na langdu
rige onderhandelingen de demonstranten ertoe
bewegen, naar huis terug te keeren. De stem
ming bleef echter gespannen.
Zaterdagavond tegen 11 uur heeft een alarm
compagnie van de Bondspolitie en een afdee-
ling van het Bondsleger in veld-uitruisting te
Linz de Dom, het Bisschopshof en de omlig
gende, grootendeels kerkelijke gebouwen, o.a.
het Priesterseminarium, bezet. Naar verluidt,
zouden de autoriteiten op de hoogte zyn ge
steld van een voorgenomen aanslag op de
Dom. De bezettingstroepen hadden opdraewt,
niemand te laten naderen en zoo noodig op
verdachte elementen, die zich niet aan de som
maties hielden, het vuur te openen.
In de laatste dagen heeft de politie te Wels,
Ischl, Ebensce en andere plaatsen in totaal
ongeveer honderd personen, grootendeels vroe
gere leden der nationaal-socialistische party.,
gearre^eerd. Een aantal hunner zyn ter be
schikking van de politieke politie gesteld, de
anderen zyn naar het concentratiekamp Woel-
lersdorf overgebracht.
DE SAARKWESTIE
De Volkenbondsraad heeft Zaterdag
middag de beraadslagingen over de
Saarkwestie uitgesteld tot zijn volgende
zitting, de buitengewone zitting van 3Q
Mei.
Dit besluit werd zonder eenig debat geno
men, nadat de Italiaansche gedelegeerde,
Aloisi had medegedeeld, dat het rapport dei-
commissie van drie nog niet gereed was. De
raadspresident verklaarde in aansluitng daar
op, dat de bevoegdheden der commissie van
drie, verlengd zyn.
By de debatten, die aan dit besluit waren
voorafgegaan, werden besproken ten eerste de
formule voor een gemeenschappelijke garantie-
verklaring door Duitschland en Frankrijk ten
aanzien van het verzekeren van een vrije, on
afhankelijke en geheime Saarstemming, waar-
by er overeenstemming bestond over de nood
zakelijkheid, dat een dergelijke verklaring var
beide zijden slechts gelijktijdig met de vast
stelling van den stemmingsdatum kan worden
afgelegd.
Aangenomen wordt, dat de nieuwe diploma
tieke onderhandelingen in het midden der vol
gende week zullen beginnen. Als plaats
ondehandeling wordt Rome genoemd, daar
Aloiisi te Rome schijnt te willen blijven. Het
is echter niet uitgesloten, dat de onderhande
lingen weer te Genève zullen worden gevoerd.
Uit Lissabon: Het ministerie van Koloniën
publceert een mededeeling, waarin wordt be
kend gemaakt, dat eenige honderden in op
stand gekomen inboorlingen de leden van de
Europeesche kolonie van Bassa, in Portu-
geesch Guinea, hebben aangevallen. Een groot
aantal personen is gedood of gewond.
Troepenafdeelingen zijn direct uitgezonden,
maar daar de excessen dicht bij de grens
hebben plaats gehad, konden bijna alle insur-
genten naar Fransch gebied uitwijken, waar
3y overigens direct werden ontwapend en
gearresteerd;
Weerbericht.
Het dunne pijltje geeft den vorlgen stand
Hoogste stand te Brest 773.3.
Laagste stand te Stensele 748.9.
Stand vanmorgen halftwaalf 769.4.
WEERBERICHT
Zwakke tot matige W. tot Z.W. wind,
nevelig tot half of licht bewolkt, -weinig of
geen regen, warmer overdag.
BUITENLANDSCH WEERBERICHT
Ofschoon de hooge drukking uit het Z.
■zich over onze omgeving bleef uitbreiden,
heeft een deel van de depressie zich tijdelijk
in O. richting bewogen, en daardoor gisteren
krachtige W. winden cn zware bewolking
veroorzaakt zonder dat regen van veel be-
icekenis viel. Nu deze depressie N.O.-wa-arts
aftrok, en de wind bedaarde, zullen de on
derste, vochtige luchtlagen wel gedeeltelijk
in de warme droge bovenlucht oplossen.
Eerst ver op de oceaan nadert een nieuwe
depressie. In Frankrijk is windstil weer. Op
de Britsche eilanden is de 1-ucht grootendeels
betrokken en valt hier en daar motregen.
Over de Oostzee waait het k rachtig van W.
tot N.W. Aan de Noorsche kust valt regen.
Zweden is onder de invloed der depressie in
de Bothnische Golf. Voorloopig is vrij rustig
weer te wachten, met tijdelijke opklaring en
eenige stijging van temperatuur.
STORMWAARSCHUWINGSDIENST
Geseind om 9.20 aan de -posten Delfzijl tot
Hoek van Holland-; Attentiesein neer.
TEMPERATUUR
Stand vanmorgen halftwaalf 15.4 C.
23 MEI.
Zensopgang 4.56 uur, zonsondergang 8.58 uur j
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN
23 MEI.
Van 's avonds 9.28 uur tot 's morgens 4.215 uur
WATERSTANDEN RIVIEREN
Heden Vorig
Rhelnfelden 2.17 2.19
Breisach 1.09 1.14 Venlo 10.94 10.78
Kehl 2.22 2.32 Lobith 9.32 9,49
Maxau 0.00 3.77 Nijmegen 7.05 7,19
Diedeshetm 0.41 0.71 St Andries 1,75 1,85
Mannheim 2.34 2.31 Arnhem 7.12 7.23
Mainz
Bin gen
Caub
Ems
Coblena
Trier
Keulen
Rührort
Wesel
Emmerik
Dusseldorf
0.00 3.77
0.41 0.71
2.34 2.31
0.00 1.06
0.05 0.12
124 1.29
0.00 1.34
Vreeswijk Iw 0.2
Wester voort 7.75 7,371
Deventer 176 1,35
Kampen -0.05 -0,061
1.06 1.07 Eysden 46.17 46.15;
1.36 1.42 Grevenbicht 27.99 27,97
0.05 0.19 Venlo 10.79 10,98
0.92 1.01 Grave (sluis) 4.16
0.49 0.37 St Andries 0.58 0,1€
0.97 0.00 r—Omf—-
0.42 0.00
0.33 0.00
HOOGWATER NED. ZEEHAVENS
(Oude Amsterdamsche tUd)
Delfzijl I
Terschelling 3.10 lf 25 Willemstad 12.17
Hariingen 3.40 16.05 Brouwersh. 9.20 21.54
Den Helder 1.35 13.35 Zierikzee 9.46 22.06
Ijmuiden 10.20 22.52 Wemeldlnge 10.10 22,35
H.vHolland 9.30 22.12 Vllssingen 8.43 21.03
Scheveuingen 10.50 23.32 Torneuzen 9.09 21.33
Rotterdam 11.32 23.44 Hansweert 9.41 21.58
H A H B O
Weekend-Huizen
Hulpkerken
Scholen, Jeugd
herbergen, Club
gebouwen, epi
HAHBO
HOUTBOUW
HARDINXVELD
Een millioen dollar schade.
Uit Newburyport (Massachussets)Een ge
weldige brand' heeft achttien gebouwen-, waar
onder eenige fabrieken, verwoest. Zevenhon
derd personen zyn tengevolge hiervan werk
loos geworden en vele families zyn dakloos.
De schade bedraagt meer dan .een millioen
dollar.
BOEKEN EN GESCHRIFTEN
DB EENIGE TROOST, door Dr. H,
A. van Andel te Solo. Deel I. Tweede
druk. Uitgave van T. Wever te Frane-
ker.
Eenvoud in de verklaring en teederheid van
toon kenmerken dezen bundel Catechtemuspree-
ken. Dr. van Andel bezit bij uitnemendheid de
gave om de diepste waarheden zeer eenvoudig
voor te stellen.
Maar niet minder hebben wü hooge waardee
ring voor den teederen toon, die ons in al deze
preeken tegenkllnkt. Warmte van gemoed en
teederheid van toon staan ln nauw verband
met elkaar. In sommige klingen worden harde
waarheden ate de onmacht en ae onwil van
den menrch tot eenig geestelijk goed zóó koud
en ongevoelig uitgesproken, dat zo bowüs le
veren méér met hot verstand gekend, dan me*
het 'hart ervaren te zijn.
er van doordringen moet, dat de harde waar
heid tegelUk is cn blijft verkondiging van het
d.
..of la 1
'rlstiek. Zoi IHP
eeling bU de behandeling van de wet als ken-
iron der zonde, waar Dr. van Andel spreekt,
e over de wet Gods, in Adam ln trekken ge-
eelcend, 2o de wet Goda op Sinai in woorden
ingezet, 3e de wet God3 in Christus in daden
;etoond.
Gaarne bevelen we dezen bundel ter lezing
an. Over het algemeen zijn deze nreelcen ws.t
orter, dan die in Nederland
t onder de kortheid 1
37 pree-
techismufl
do volledigheid
ille Christus-predik in;
preckenbundel.
inbeveling te gev<