DINSDAG 22 MEI 1934
DERDE BLAD PAG. 10
Beweging, Woord èn Geest, Verwerving er
toepassing. Het feest van onze geloofs
inhoud.
Laten we nooit vergeten dat met on:
geestelijk leven het gaat om g c 1 o o f s
inhoud, dat is heel wat meer dan dogma
tische inhoud. Wij kunnen dan pas spre
ken van geestelijk leven als onze dogmati
sche Godskennis en zelfkennis en Christus
kennis, g e 1 o o f s kennis is. Wij hebbei
niet genoeg aan gemeenschap met onze
rechtzinnige wereldbeschouwing en le'
beschouwing, we moeten gemeenschap heb
ben met den Drieëenigcn God.
Jezus Christus vinden we alleen door de
richting van Gods Voord én de bew.^mg
van Gods Geest. Wie alleen richting en
V oord en inhoud zegt, kent God niet in het
geloof. Wie alleen beweging en Geest en ge
loof zegt. kent God ook niet in het geloof.
Het een zonder het ander is ton diepste
geloof in je zelf in plaats van geloof in God.
De eere onzer kerken is, dat er grooie
ernst gemaakt wordt met het Woord, de
lichting. Laten .we God danken, maar God
behoede ons er voor, dat we den Geest n
sen. Het oordeel is ondragelijk. Wat is
een kennis van God in ons leven. Wat een
boeken, een inleidingen, een debatten, een
preeken. V as het alles maar gelui
kennis. Niet alleen een zeker weten, ook
een vast vertrouwen. Het eigenaardige
het waarachtige geloof is, dat het één nooit
zonder het ander is. Er is een schromelijk
tekort in ons geestelijk leven. Wie hiertegi
strijden wil door alleen te zeggen: „"Belijnen
en nog eens belijnen", die verloochent hei
reformatorisch geloofsbegrip, die ziet Pink
steren niet meer.
Maar wie hiertegen strijden wil door al
leen te zeggen: „Beleven en nog eens «ele
ven', die verloochent ook 't reformatorisch
geloofsbegrip, die ziet de objectieve licils-
feitèn Gods vóór Pinksteren niet meer.
Ziet toe, of uw dogmatische zekerheid
ook g e 1 o o f s zekerheid is.
Ziet toe, of uw beleven en bewegen ook
g e 1 o o f s beleven is.
Spr. begint met aan te toonen, hoe tegen
woordig weer alom in geding is de vraag
naar de wijze, waarop de H. Geest de le
vensvernieuwing in zondaarsharten tot
stand brengt. Hij wijst aan, hoe de geschie
denis hier de schommeling toont, van het
eenzijdig nadruk leggen óf op den Geest öt
op het Woord. Spr. pleit vervolgens voor
de harfnonie, die de Schrift aanwijst tus
schen den Geest en het Voord en werkt
dit nader uit t. o. v. het gebedsleven. I-Iij
toont aan, dat de Meisjesv ereeniging zoo
wel op de objectieve als subjectieve factor
nadruk moét en ook kan leggen en eindigt
met een vurige opwekking aldus het ver-
eenigingsleven voort te zetten.
Slotwoord Ds. A. Koning.
Hierna werd 't slotwoord gesproken door
t)s. A. Koning, van St. Laurens, die tot
onderwerp koos „Schatten in huis".
Sinds de dagen van Ezra, aldus spr. blijft
het verschil van meening of men bij het
vergelijken van den ouden met den nieu
wen tijd moet weenen of juichen. Men kou
reeds toen niet onderkennen de stem van
het gejuich der vreugde van de stem des
gevveens. En. zooals veelal, de waarheid
Ijgt in 't midden; het weenen over de ver
loren oude-schatten mag het gejuich over.
de nieuw-verw.orvene niet overstemmen, en
omgekeerd, de roem over de rijkdom van
thans mag niet worden een spotten met het
bezit van vroeger.
Er behoeft niet getreurd over verlies van
huiselijke schatten-van-voorhecn; maar wel
dient betreurd het verlies van veel gezel
ligs en intiems, het knusse en idyllische,
dat het huiselijke leven van vroeger zoo
aantrekkelijk maakte. Er is iets kils en
koucjs gekomen in de woningen, we zijn ai
mer geworden, als we het leven der gezin
nen van heden vergelijken met het huise
lijke leven van voorheen.
Daarom ziet spr. in den arbeid van het
vereenigingslevcn het streven, niet om het
huisgezin nog meer van zijn schatten te
berooven, door de jong-e meisjes van het ge
zinsleven te verwijderen, zooals vele oude
xen klagen, maar om haar rijker te maken
en daardoor schatten des huizes te vormen,
d:e in dubbele mate vergoeden hetgeen wat
verloren ging. Immers het is het hoogc doel
van het v ereenigingsleven, zegt spr., om
van U te vormen deugdelijke huisvrouwen,
die, naar het oordeel van den Spreuken
dichter, verre gaa^ boven de robijnen. En
de echte deugdelijkheid ligt in de vreeze
des Heeren, want de godzaligheid heeft be
loften voor dit als voor het toekomende
leven.
God zegene den arbeid van uw vereeni-
gingen en haar Bond, zoo, dat er duizende
gezinnen eerlang gezegend mogen worden
met de schatten, die ge thans verzamelt.
Firma C. JöRG Sr. UTRECHT
OPGERICHT 1819 SCHOUTENSTH. Nr. 7
TOGA'S HEERENKLEEDING
De oudste zoon van Ds. de Bruin heeft voor
blijken van medeleven bedankt, waarna gciongi
werd Ps. 89 1 cn Ds. van der Meiden met gebed
de plechtigheid, die ook door Ds. Groen uit
terdam werd bijgewoond, beëindigde.
GEN. SYNODE DER GEREF. GEMEENTEN
Gehouden tc Barncvcld
De Generale Synode der Geref. Gemeenten
de vorige weck te Barncveld bijeengekomen
heeft twee dagen vergaderd ender presidium v
Ds. J. Fraanje te Barncveld. Den avond tevor
had Ds. G. H Kersten, lid der Tweede Kamer, als
president der vorige Synode, een bidstond geleid
Het modcramcn der Synode bestond uit ds. J.
Fraanje te Bar/;vcld, praeses; ds. G. H. K<
tc Rotterdam, scriba: ds. M. Hofman te Krabben-
dijke en ds. A. Verhagen te Middelburg, as:
De praeses herdacht ds. A. H Mindcrman
de ouderlingen J. v. d. Tholcn te Rotterdam cn J.
v. d. Berge, die sedert dc vorige Synode zijn
leden.
Als deputaten voor dc buitenlandschc kerken
werden aangewezen ds. M. Heikoop te Utrecht:
ds. W. C. Lamain te Rotterdam-Zuid en ds. G.
H. Kersten tc Rotterdam. Tot nieuwe cura
van de Theoi. School te Rotterdam zijn benoemd
de ouderlingen Joh. dc Kol: en P. Schelling. Tot
tweede docent aan de Theo!. School naast ds. G
H. Kersten ds. J D. Barth te Borsseiën. Het pand
de Westersingel te Rotterdam, waarvai
onlangs melding gemaakt hebben, zal aangekocht
orden voor dc vestiging der Theol. School.
Het financieel verslag van de School maakt
molding van een totaal bedrag aan ontvaogsten
51.230.42. De opleidingskas heeft een
saldo van 3648.83. Het tegenwoordige getouw
in de Theo!. School zal worden gebruikt vo
.chting van een tehuis voor ouden van dagen
i weezen. Besloten werd dat in de gemeenti
zoonoodig een collecte zal worden gehouden vo
dat doel. indien ook voor weezen en ouden v.
uten Rotterdam plaatsing zal worden verleend.
De Synode sprak uit, dat predikanten die uit
n ander kerkverband tot de Geref. Gemeenten
'erkemen en daarin als voorganger willen optre
den. zich behalve aan een onderzoek in dc geloofs
leer ook moeten onderwerpen aan een epderzoek
lar hun beweegredenen, staat en toestand.
Dc Synode besloot, dat een kerkelijk handboekje
in de Geref. Gemeenten het licht zal zien. Ook
sprak zij den wensch uit dat een korte geloofsleer
van de hand van de predikanten der Geref. ge-
ncenten zal worden uitgegeven.
De vergaderingen werden besloten met een toe-
ipraak van den praeses, Ds. Fraanje.
KORTE BERICHTEN
Door de Geref. kerk te Zevenhoven, (dc
plaats van dr. J. G. Ubbink) werd een accoorc
aangegaan, voorloopig voor een jaar, om vocu
deze gemeente hulpdiensten te verrichten.
Tot penningmeester van de Afdeeling Ne
derland van den Wereldbond der kerken is be
noemd jhr. L. Huydccoper van Nigtevccht, ban-
tc Utrecht, die deze benoeming heeft aaii-
A. EN B. f
In de vergadering der classis Zwolle van de
Geref. Kerken is besloten guns'.ig tc adviseeren op
het voorstel van de Geref. Kerken A en B van
Ambt Vollenhove, om in de burgerlijke gemeente
iwce kerken tc hebben en nu de Geref. kerk
Ambt-Vollenhove A dc Geref. kerk Ambt-Vollcn-
hove Cadoelen, en dc Geref. kerk Ambt'-Vollenl
hove B de Geref. kerk Ambt-Vollenhove Sint
Janskfoostcr te noemen.
EMERITAAT Ds. D. STEENHUIS
De classis Appingcdam heeft met ingang van 1
•ct. a.s. eervol emeritaat verleend aan Ds. D.
t e c n h u i s. na volbrachten 40-jarigcn dienttijd.
Ds. Steenhuis. die in 1870 werd geboren, deed in
1893 cand. ex. aan de Theol. School, aanvaardde
in datzelfde jaar het predikambt te Blija, cn diende
daarna de kerken van Berlikum 189S—1904, UI-
1904 1910, IJselmonde 1910—1917 en Lop-
persum 1917—heden.
ZENDING EN PHILANTHROPE
Kerknieuws.
GEREF. KERKEN
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te 's-Grawenmoer, C. vap den
Bogert. cand. te Sommelsdijk.
Bedankt: Voor Scheveningen (vac. Tichel
man), M. G. Gerritsen te Amersfoort.
DOOPSGEZ. GEMEENTEN
Aangenomen: Naar Leeuwarden, L. Bonga
te. Leiden.
HERST. EV. LUTH. KERK
Tweetal: Te Den Helder. J. C. V. van Bem-
AFSCHEID, BEVESTIGING. INTREDE
Zondag 27 Mei a s. namiddag uur hoopt
Ds. J. C. Klomp te Westbroek zijn afscheidsrede
te houden met 't oog op zijn verkregen eervol
emeritaat, ingaande L Juni a.s. Ds. Klomp gaat
gich vestigen te Driebergen, Oranjclaan 12.
BEGRAFENIS Da. J. DE BRUIN
Nadat Ds. L. H; van der Meiden van Den Haag
♦en sterfhuize een rouwdienst geleid en gesproken
had over 2 Cor. 5:1, is Zaterdagmiddag op
Nieuw Eik-en-Duincn te 's-Gravenhagc het stof
felijk overschot van Ds. J. de Bruin. cm. predikant
der Chr. Geref. Kerk te Baarn, ten grave gebracht.
Terwijl de kist daalde, zongen dc aanwezigen. Ps.
17 8, waarna achtereenvolgens het woord voer
den Ds. van der Meiden, Ds. L. Holtrigter van
Woerden, de eerste gemeente, die Ds. de Bruin ge-
dieiid heeft: Ds. L. de Bruyne van Zwolle, waar
de overledene van 1909—1913 heeft gestaan; een
afgevaardigde van dc kerk in Broek op Langcn-
dijk, waar Ds. dc Bruin 9 jaren gearbeid heeft: Ds.
Joh. v. d. Vegt. van Vlaardingcn. zijn vierde ge
meente: en Ds. S. van der Molen uit Rotterdam,
als vriend,
Ds. A. M. KNOTTNERUS
Met 1 Augustus a.s. zal Ds. A. M. Knottnerus,
pred.-directeur van het Ned. Hcrv. Diaconcssen-
:e Arnhem, zijn ambt neerleggen in verband
met zijn hoogen leeftijd, ruim 70 jaar. Reeds ge-
ra tijd kon Ds. Knottnerus zijn taak al niet
naar wensch vervullen, en hoewel zijn on
gesteldheid grootendecls weck. achtte hij het toch
beter, zijn taak die hij 33 jaren vervold heeft,
tc leggen. Ds. Knottnerus, die in 1889 can-
didaat geworden is, heeft de gemeenten van 's-Gra-
enpolder en Zaamslag gediend en op 17 Maart
1901 zijn taak te Arnhem aanvaard.
ZIEKENHUIS VOOR OUDEN VAN DAGEN
De regenten van het Oude-Mannen- en Vrou
wentehuis te Harderwijk beramen plannen om te
komen tot de oprichting van een ziekenhuis te
Harderwijk, waarin ouden van dagen van de
Noord-Vcluwe verpleging kunnen vinden.
KORTE BERICHTEN
Dc Installatie van Dr. B. Chr. Hamen, de
nieuw benoemde geneesheer-directeur van de
stichting Veldwijk tc Ermclo zal D.V, 7 Juni a.s.
plaats hebben.
ZEEUWSCH-VLAAMSCH ZENDINGSFEEST
Te Hoek in Zeeland is vandaag het Zccuwsch-
Vlaamsch Zendingsfccst gehouden. Na het ope
ningswoord van Ds. J. A. Raams van Kloetinge.
hebben gesproken Ds. A. Bikker, van Hilversum,
over: ,.Hoc een Toradja bidt": Ds. J. C. Kuiper,
van Souburg, over: „Ons Herkenningsteeken"; Ds.
L. J. C. Visbeck, van Vldssingen, over: „Gods
werk gaat voort Ds. Joh. Booy, van Hcinkens-
zand. over: „Priesterlijk werk"; en Ds. M Bons.
van Colijnsplaat, over: „Getuigen zijn". Het slot
woord zou worden gesproken door Ds. C. B.
Bavinck tc Hoek.
BARTIMEUS
De Ver. tot Bevordering van Chr. opvoeding en
onderwijs voor blinde kinderen en jongelieden
„Bartimeüs" houdt haar J aarvergadering op
Woensdag 13 Juni a.s. des morgens 11 uur, in het
schoolgebouw Utrechtscheweg 84 te Zeist.
DE JEUGD EN DE ZENDING
Wereldbond van Chr. Jongclingsverccnigingcn
Te Oxford in Engeland vergadert dit -jaar van
2731 Juli dc Wereldbond van Chr. Jongclinps-
vcreenigingen onder voorzitterschap van dr. John
R. Mott. Hoofdonderwerp op dc vergadering is
een bespreking over de wijze waarop de Chr.
Jongelingsvereenigingen In de wereld meer dan
tot dusver aan de zendingstaak der kerk verbon
den kunnen worden. Dr. Mott en de secretaris
Tracy Strong zullen voorts over het werk van
den Wereldbond spreken, dc heer A. L. Lindsay,
rector van het beroemde Balliol-college waar de
deelnemers zullen worden gehuisvest over de gees
telijke taak ten opzichte der wcrkloozen en de
Russische philosophieprofcsstor N. Ecrdiajeff o\cr
het actueele probleem .Volk en Staat".
GIFTEN EN LEGATEN
Voor de Theol. School van dc Geref. Gemeen
ten tc Rotterdam kwamen ter jongste Gen. Synode
twee giften van duizend gulden in.
NIEUW PROTESTANTSCH MAANDBLAD
Opgericht is een nieuw „Protestantsch Maand
blad voor Oost cn West in Nederland", gewijd
aan de belangen van hen, die gaan en komen
Oost- of West-Indic, een orgaan voor de Ind
verlofgangers dus, Een neutraal orgaan van dezen
aard bestaat reeds lang, eveneens (sedert 3 ji
een 14-daagsch Roomsch-Katholick orgaan. Thans
is een Protestantsch orgaan voor d;t doel in het
leven geroepen Secretaris der redactie is de heer
G. Voet te Vclsen: als medewerkers worden ge
noemd ds. S. A. de Vries tc Beck (L.)oud-In
disch predikant: M. de Koning, oud-zcndcling tc
Den Haag, secretaris van het Protestantsch advies
bureau voor Indische zaken te Den Haag en de
beer Hen Rijcman te Den Haag. Adres der ad
ministratie is Franklinstraat 105 te Den Haag.
EVANGELISAT1EDAGEN TE HILVERSUM
Een Interkerkelijk Comité tc Hilversum houdt
vandaag morgen cn Donderdag 22—24 Mei in het
Spodtpark aldaar Evangelisaticbijecnkomsten. waar
in het woord zullen v oeren dc predikanten Ds. A.
M. Berkhoff Ds. A, Bikker. Dr. P. Boendermaker,
Dr. W. ten Boom, Ds. J. Groencweg, Ds. J. J. van
Petcgem, Ds. J. van de Woude cn de heer J. Valk.
De Donderdagavond zal een interraciaal karakter-
dragen; als sprekers hopen dan op te treden de
heeren Dr. W. ten Boom. A. J. Chateau (Surina
me). P. W. Cohen (Amsterdam). Joshua Javaraud
(Assyric). Raden S. Nimpocno (Ned.-lndic), slot
woord de heer A. C. Beekhuis, directeur der Le
ger ces Hcils-Kweekschool tc Amstelveen. Mede
werking verlccnen het Hilversumschc Interkerke
lijke Zangkoor en de Oranje-Harmonie. De slui
tingsavond wordt per radio via Huizen uitgc-
Schoolnieuws.
INAUGURATIE Prof. Dr. F. A. R. C. WENT
Prof. Dr. F. A. F. C. Went, nieuw benoemd
bijzonder hoogkeraar vanwege de stichti
Leidsch Univcrsitcitsfonds in de faculteit der wis-
en natuurkunde om onderwijs te geven in de plant
kunde, zal zijn ambt aanvaarden met het uitspre
ken cener rede op 25 Mei a.s. te hal'f drie in ne;
Groot-Auditorium der Leidsche Universiteit.
Prof. Dr. A. W. NIEUWENHUIS
Prof. Dr. A. W. Nieuwenhuis. hoogkeraar aar
de Leidsche Universiteit in dc geschiedenis, letter
kunde, oudheden, instellingen, zeden en gcvvoontci
der volkeren en natuurkundige aardrijkskunde vat
den Indischen Archipel, heeft heden den 70-jarigcn
leeftijd bereikt en zal derhalve aan het eind
dezen academischen cursus het hooglceraarsambt
moeten neeriteggen.
Prof. Nieuwenhuis Is een zeer bekende figu
dc wereld der natuuronderzoekers, inzonderheid
door dc expeditie naar Borneo in 1S94, uitgcrusl
door dc Maatschappij tot Bevordering van het Na
tuurkundig Onderzoek in de Ncaerlandschc kolo
men heeft hij zich naam gemaakt. Eind 1894 vzr-
trok hij naar Lombok. In 1895 begaf hij zich op
nieuw ter expeditie naar Borneo voor onderzoe
kingstochten in het gebied der onbekende landei
de Boven-Mahakkam en trok met succes dwars
door Borneo van West naar Oost. In 1S97 keerde
hij terug naar Batavia, waar hij ter beschikking
werd gesteld van den direteur van 's Lands plan
tentuin. In Mei 1898 ondernam hij ccn derde
Borneo in opdracht van het Gouvernement,
e reis hij in 1S99 alleen voortzette ter onder
zoek van het oostelijk deel van Centraal-Borneö,
aar hij weer het,'geheele eiland doorkruiste.
Inmiddels was hij bevorderd tot Ridder ii
Orde van den Nedeilandschen Leeuw.
In 1904 is Dr. Nieuwenhuis benoemd tot hoog
keraar te Leiden. In 1910 werd hij benoemd tot
iddcr 1ste klasse in de orde van Altrecht v
Saksen.
il van jaren reeds is hij voorzitter van
Vcrceniging voor Tropische Geneeskunde Rotti
dam—Leiden.
HOOFDBENOEMINGEN
Tot hoofd aan dc school der Hsrv. Gcm. té
.erkwijk en Delwijn.cn, (vacature L. A.
Minderhoud), de heer W. Achterberg, hoofd der
Chr. School tc Lankhorst (gein. Staphorst) met
ingang van 1 September a.s.
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN
Tot onderwijzer, met ingang van 1 September,
aan de Mackay-school tc 's-G ravenhage
(hoofd J. Pietcrson Moens): dc heer H. J. van
Laar, hoofd van dc op 1 Juli op te heffen Chr.
M.U.I.O.-school tc Loosduincn, waarvan we in
blad van 20 April j.l. melding hebben ge
maakt.
Tot tijd. onderwijzeres aan de Bijz. Leerschool
te Zetten, mcj. A. R. Dikken te Wijk bij
Duurstede.
Tot onderwijzeres aan de Geref. School te
Hijkcn-Hooghuten (hoofd H. Oostijen), Mcj. G.
J. Kcun te Beilcn.
EEN IDEEELE TAAK
Werkloosheid onder academisch
gevormde jongeren.
Dr. C Tazelaar schrijft ons:
De Organisatie van Reünisten der S.S.R.
Jnie van Gereformeerde Studenten lan Open
bare Universiteiten) houdt zich sinds eenigen tijd
bezig met het moeilijke vraagstuk van dc werk
loosheid onder de academisch gevormde jongeren.
uw contact levend met dc groote groep stu
denten, die S.S.R. omvat, weet 2c, dat het aantal
steeds toeneemt van hen, die een academischen
graad verwierven en geen werkgelegenheid kunnen
vinden. En ze weet ook, hoe noodig het is, dat
getracht wordt, in dezen noodtoestand voorziening
treffen. Want bij alle bezwaren, die de werk
loosheid voor deze jongeren meebrengt, is er nog
dit ernstige gevaar, dat ze hun wetenschappelijke
n'bitic verliezen cn voor dc practijk van den
beid van ingenieur, leeraar, medicus, jurist on
geschikt worden.
arom heeft de Organisatie zich de vraag ge
steld, of het niet mogelijk zou zijn. de hulp te
verkrijgen van fabrikanten, bedrijfsleiders, d:rcc-
f-t ren van ziekenhuizen, banken, onderwijsinrich-
ingcn, om voor onze jongeren ee-\ werkgelegen
heid te vinden, die. zooal niet gesalarieerd, dan
zoo gehonoreerd wordt, da» de zin voor
studie en dc ambitie voor het eens gekozen vak
idlg blijven, cn vooial. die de w'nst va-» ar-
bcidsmogelijkhcid cn practische c.'varmj oplevert.
Ten einde aeze aangelegenheid te bespreken,
heeft ze een vergadering belegd, tegen Zaterdag
26 Mei, 's middags te 3 uur, in „Terminus", Sta-
onsplcin. Utrecht. Verschillenden van de boven
genoemde „werkgevers" zegden reeds toe. deze
ergadering te zullen biiwonen. Maar cr zullen ook
luiten den eigen Reünistenkring wellicht bedrijfs
leiders zijn, die aan dit noodige en nobele werk
mede hun steun willen verkenen. Als ook zij aan
lig willen zijn en mede van advies willen
•ncn, komen we wellicht tot een systematische
vruchtbare actie, die allereerst aan onze jonge
nschen, maar straks ook aan het sociale en cul-
turecle leven ten goede komt.
Hier ligt een ideëelc taak, die we als christenen
et kunnen voorbijzien.
Ter vergadering zullen In een korte inleiding
de gegevens, die dc organisatie ten dienste staan,
orden medegedeeld en de mogelijkheden aan het
oordeel der aanwezigen worden getoetst.
Wie van onze christelijke bedrijfsleiders aan-
ezig kan zijn, is hartelijk welkom.
(Zie voor Examens laalslc kolom)
VEREEN. VAN CHRISTELIJKE
ONDERWIJZERS(ESSEN)
ALGEMEENE VERGADERING
TE HAARLEM
Heden en morgen wordt te Haarlem de 81e al-
gcmcene vergadering der Ver. van Chr. Onderwij
zersfessen) gehouden. Als eerste spreker trad he
den op Dr. K. Dijk, van 's-Gravenfaage, met een
Spr. behandelde zijn onderwerp aan de hand
der volgende hoofdlijnen:
1. De beantwoording van dc vraag, welke de
houding van het Nationaal-Socialisme is en zal
moeten zijn tegenover het Christelijk onderwijs,
zooals wij dit kennen in onze Scholen met den
Bijbel, moet bchcerscht worden, niet door practi
sche gegevens, al spreken deze ook hun woord
mede, doch door de diepste beginselen, welke aan
deze beweging ten grondslag liggen cn dc wijs-
gccrige beschouwingen, waaruit ze opkomen.
2. Deze wijsbegeerte, welke karakteristiek ligt in
de humanistische verheerlijking van de intuïtieve
daad, is in haar wezen cn uitingen in strijd
met de openbaring Gods, en deze beginselen,
welke op staatkundig terrein leiden tot den. to'aii-
tairen machtsstaat, stellen zich tegenover de nor
men, door God ons in Zijn heilige wet gegeven.
3. Reeds om deze reden komen het Nationaal-
Socialisme en onze Scholen met den Bijbel met el
kander in botsing, omdat in deze Scholen het on
derwijs zich enkel en alleen te richten heeft naar
dc Heilige Schrift: en deze absolute en onmiddel
lijke autoriteit van de normen der Schrift door c
leer van den totalitairen staat, krachtens haar w<
zen, moet ontkend worden.
4. Deze botsing kan ook op staatkundig terrei
niet uitblijven, wijl het Nationaal-Socialisme 1
laatster instantie alle vrije levenskringefï aan de
totalitairen staat wil onderworpen zien. waarbij
voor de vrije School met den Bijbel, in principe,
geen plaats is.
5. Dit laatste blijkt ten sterkste hieruit, dat het
Nationaal-Socialisme aan dc „eenheid der natie"
het vrijheidsbeginsel van de zelfstandige levens
kringen ondergeschikt maakt, en duidelijk uit
spreekt, dat „de eisch van godsdienst- cn gewetens
vrijheid wijken moet voor den eisch, dat de een
heid cn onafhankelijkheid van de natie onaange
tast moeten blijven", het noemt zelfs de mogelijk
heid van „onderdrukking van leerstellingen, instel
lingen en handelingen, die deze eenheid aantasten,
en deze gedachtengang leidt consequent tot de een-
heidsschool. welke ccn vrije, zelfstandige School
met den Bijbel naast zich niet kan dulden.
6. Van het Nationaal-Socialisme is derhalve, on
danks alle leuzen van „volledige godsdienst- en
gewetensvrijheid" voor ons christelijk onderwijs,
dat is: voor dc vrije School met den Bijbel geen
enkel voordcel doch alleen groote schade te wach-
ten.
7. Het is daarom de roeping van allen, die het
christelijk onderwijs uit waarachtig beginsel die
nen. om tegenover deze met de christelijke belij
denis strijdende beweging kloek en beslist jjositie
te kiezen door algcheelc getrouwheid aan de be
ginselen van het Woord Gods.
Tweede spreker was de heer W. 't Hooft, hoofd
der Chr. School tc Goes, die sprak over „Moderne
jeugd". Van zijn rede geven wij het volgende
Eerst de beantwoording der vraag: „Wie staat
als model?". Hierbij worden ingeschakeld zij, die
alleen maar naar het uiterlijk tot moderne jeugd
bchooren. Het is overigens onmogelijk, een guerr-
■schnitt te maken, Daarom luidt de titel „moderne
jeugd" en niet „dc moderne jeugd".
Het gaat om die groep jonge menschen, die dé
praetentie hebben, op te treden als curatoren
het faillissement der tegenwoordige cultuur.
Deze moderne jeugd hijscht de stormvaan
schrijft daarin het wachtwoord van Meissner:
„Wij willen zclfgcrechtigd. op eigen verantwo
dclijkhcid en in het bewustzijn van ons eigen juist
inzicht een eigen levensvorm veroveren".
Diet Kramer spreekt van menschen. die den weg
zoeken naar een eenvoudig, doch zeer menschelijk
geluk; de nieuwe waarden trachten te ontdekken
cn daarbij in staat moeten blijken, een vaak zeer
smartelijken groei te dragen". Daar gaat een ritse
ling door menig jong leven.
Wie deze jeugd wil naderen moet eerst trachten
haar te begrijpen. Daarvoor is analyse noodig. die
niet gemakkelijk is. Er is groot gevaar voor genz-
ralisatie en overschatting van enkelen.
Matijke in zijn „Jugend erkennt, so sind wir", is
aan dat gevaar niet ontkomen. Hij erkent subjec
tief begonnen te zijn, maar het was zijn bedoeling
objectief tc eindigen, wat hem niet gelukte. Toch
Is het de moeite waard naar hem te luisteren, om
dat hij dingen zegt, die in veel jeugdige kringen
met instemming gehoord worden.
Het spook van Spenglcr's -„Untcrgang des
Abendlandes" én wat uit die hallucinatie voort-
wordt genegeerd uit liefde tot het adequate,
:igenschap, die we met de modeme jeugd ge
meen hebben.
Drie kenmerken zijn gekozen voor nadere be
handeling:
le. De zucht paar autonomie, omdat die eigen
lijk het heelc moderne jeugdleven teheerscht. Het
het zoeken om zich te ontworstelen aan den
dwang van anderen. Hierbij komt ter sprake ty-
cke en te slappe opvoeding: principia en de
practische toepassing er van: Oxfordbcweging. De
leider, dc held vloeit uit dit kenmerk voort,
2e. De nieuwe zakelijkheid.
Dc zucht naar zelfstandigheid is een cultureele
drijfkracht, die samenhangt met het streven, om
overal scherpe grenzen te trekken. Dat is de ob
jectieve of dc zakelijke kant. Psychologisch vinden
we de zakelijkheidsverhouding belicht bij Dr. F.
Künkcl „Cbaracterkunde der Jugend".
Scheiding van ding en gevoel. Afkeer van hum
bug cn dik-doenerij. Streven naar waarheid en
echtheid.
3e. De verwerping der metaphysica.
Werd opgenomen, omdat er velen zijn, die het
beamen en ook, omdat het rechtstreeks de opvoe
ding raakt. Paedagogiek als zeur- en kletsvak. De
geprononceerde moderne jeugd zegt: „Geen voor
bijgegane generatie heeft het recht de op haar vol
gende door dwang te voorzien van een voorbij-
geganen levensvorm". Ook hieruit blijkt weer, dat
het allervoornaamste kenmerk, dat al de andere
draagt, is de „autonomie".
Het slot is een woord van critiek en draagt een
subjectief karakter.
1. Bij het streven naar autonomie vergeet de
jeugd, dat ze jeugd en dus niet definitief is. Jeugd
groei en wie groeit is problematisch, niet abso
luut en dus ook niet zelfstandig. Daarom kan geen
jeugd de verantwoordelijkheid dragen voor dc ge-
heelc cultuur. In dit streven ontbreekt zondenbe
sef en deemoed. Deze nieuwe geest zal een boven
natuurlijke verhouding moeten vinden en kan die
vinden in de erkenning van het absolute leide^*
schap van Jezus Christus.
2. In de idee der nieuwe zakelijkheid ligt veel
sympathieks, maar een nachtegaal blijft een nach-
I met 'n „lied", dus niet met een rij opeenvol
gende tonen van *co- en zooveel trillingen en bij
de brnid behoort het bruidskleed. Het cultuurle-
n moet niet aan koude zakelijkheid crepeeren.
3. De metaphysica is voor den mensch niet al
les. Nog eens Spcngler's „Mensch und Techniek".
Er is geen slingering tusschen optimisme en pessi-
voor dien mensch. die de verzoening van
het tragische levensconflict zoekt in dc „geopeni
irdc waarheid" van het kruis vaji Christus. Al-
Teen die paedagogiek zal en moet slagen, die met
deze realiteit rekening houdt.
HOOG- EN
LAAGSTAND
Een mooie stand tij
dens dc demonstratie
v den qewestelijken
tnmdaq van het
Cewest Holland van
1 et. Ned. Chr. Gym-
i.astiek Verbond.
KUNST EN LETTEREN
CHR.
LETTERKUNDIGE
KRINGEN
PINKSTERCONFERENTIE
OP WOUDSCHOTEN
Woudschoten. het. ideale conferentie-oord
herbergde dc Pinksterdagen weer de. confe
rentiegangers van het Verbond van Chr.
Letterkundige kringen. De opkomst was nog
weer greoter dan Ihct vorige jaar, wat den
waarnemend voorzitter de heer H. de
Bruin uit Amsterdam in zijn openings
woord met vreugde deed constateeren, dat
de oprichting van vele nieuwe kringen ook
merkbaar was op de conferentie.
Na een hartelijk welkom bepaalde hij
zijn gehoor bij het woord van Ezechiël 37
en Joh. 14. Met de wensch dat ook deze con
ferentie een zinvolle plaats mocht innemen
in ons leven, verklaart hij haar voor ge
opend. De leiding berustte verder om beur
ten bij een van de Hoofdbestuursleden de
heeren J. d e Die en J. A Hon.
Om 8 uur Zaterdagavond verzamelden zich
de conferentiegangers in de groote zaal,
waar de heer Drs. K. Heeroma, red. van
Opw.iartsche Wegen, ook bekend als dc
dichter Muus Jacobse, zijn referaat Qvef
„Dichter, God en Maatschappij" hield. Da
inleider begon met de mogelijkheid van Iwea
opvattinéen Christelijk Dichterschap te ver
onderstellen, die hij verbond aan de beide
formules: Christelijke Poëzie is Poezje van
Christenen en Chr. Poëzie is Poczie van
Godsgetuigen.
Na critiek op de eerste formule, koos
leider voor de tweede en werkte uit hoe bij
deze basis de verhouding van dichter tegen
over God en Maatschappij moet zijn- Hij
meent dat de dichterlijke inspiratie in-
ideale zin een gevolg moet zijn van een
reohtstreeksch contact met den Geest Gods.
Hij stelt aan den dichter de eisch' 0111 zeer
critisch te staan tegenover zijn inspiratie
en de aandrift te onderdrukken, wanneer
hij meent dat deze niet uit God is. Wanneer
een dichter aan deze eisch van alleen instru
ment Gods te mogen zijn. wil voldoen, zal
dit noodzakelijk een breuk in zijn dichter
schap veroorzaken, zooals inleider dit in
zijn pas vcrschen studie over onze heden-
daagsche Christelijke dichters „Het Derde
Reveil" heeft betoogd. Tegenover de maat
schappij staat de dichter in zooverre vrij,
dat hij niet Lot eiken prijs behoeft te stre
ven naar verstaanbaarheid voor ieder, en an
derzijds is hij nooit, los te denken, noch
mag hij zich los voelen van de Gemeente,
omdat hij krachtens het Zendingsgebod ge
roepen is. de waarheid die hem door Gods
Geest geopenbaard kan worden, in zijn ar
tistieke vormgeving aan die Gemeente te
verkondigen.
I11 de nabespreking op dit zeer diepgaande
ernstige referaat, werd speciaaldoor Drs. D.
J. Galle de vraag naar voren gebracht of
de inleider de dichter niet te zeer losmaakte
van de door God geïnstitueerde kerk èn
voor zijn persoonlijk geloofsleven èn voor
zijn critische levenshouding. Over deze pun
ten was het dat Zondagmiddag nog eer
zeer vruchtbare gedachtenwisseling tusschen
inleider en opponent plaats vond, die met
de grootste aandacht door allen werd bijge
woond.
Zondagsmorgens werden in Zeist de ver
schillende kerken bezocht, 's Middags was
de reeds genoemde bespreking, terwijl des
avonds Wilma een persoonlijk woord ter
opwekking en verdieping van het geeste
lijk leven sprak, naar aanleiding van haar
bezoek aan Mötlingen en de invloed van
Ds. P. G. dc Vcy Mestdagh van Rotterdam ver
dedigt in zijn rede over „De beteekenis van het
Chr. onderwijs voor het geestelijk leven van ons
volk" de volgende stellingen.
1. Men moet de historie van het Chr. onderwijs
er te lande kennen, wil men de tcteckems daar
in op ons volksleven recht waardceren (retro
spectief)
2. Het Chr. Onderwijs is vrucht ecner geestelijke
orsteling van meer dan een halve eeuw met den
modernen staat, door welke worsteling het geeste
lijk gehalte van ons volk is vooruitgegaan.
3. Het Chr. onderwijs geeft aan de jeugd den
voedingsbodem, waaruit het geestelijk leven van
>ns volk kan opbloeien.
4. Hét Chr. onderwijs, daar het steunt op een
dogmatisch systeem, bewaart voor excessen en
dweperij, en schept de mogelijkheid voor rustig,
wetenschappelijk onderzoek.
5. De invloed van het Chr. onderwijs blijve niet
sectarisch bepaald, maar richte zich nadrukkelijk
in deze dagen tot-het geheele volk, tot behoud der
6. Het Christelijk onderwijs, nu het als historisch
resultaat van den schoolstrijd door de overheid is
gdegitiir erd, zij het pallium onzer Or. natie, die
prijs stelt op het behoud van haar karakter, tcrwiji
men zich van de blijvende beteekenis van dat on
derwijs voor dc toekomst van ons volk, diep door-
dringc.
Hierna volgde een „"Andadhit" in 'de Kapel.
De heer Jan Kerker van Den Haag
gal daarna in een piano-concert een ge
voelvolle vertolking van Chopin. De aan
wezige auteurs de h'eercn Jan Iotswaard,
Jan H. de Groot, Muus Jacobse, Jilles Lim
burg, T. Lamrners en Mcjuffr. Rie van Ros-
sum lazen uit eigen werk en Dr. van Hanj.
nog eenige Noorsche stukken.
2e Pinksterdag hield de heer C. Rij na-
dorp een causerie over de noodzakelijk
heid van de omkeering der voor jaren gelief
de leus: „De kunst aan het volk" in liaay
tegendeel: ..het volk aan de kunst".
Spr. toonde aan, dat de leus „dekvmst aap.
het volk" principieel en practisch heeft go
faald aangezien het volk wat men daar
onder overigens ook verstond op dezq
wijze alleen, als afzetgebied van gereedlig
gende cultuurproducten werd gezien. YoL-
pens spreker is het zeer intensief geworden
distributieproces van cultuurgoederen in dp
crisis geraakt. Hoe moeten wij de cultifur-
producten en dus ook dc kunstproducten in)
de crisisveilig stellen? Z. i. door niet hrifc
geven maar b.et roepen primair Le stel
len. Er is trouwens niets in de kunst dat
niet leeft in het volk. hetgeen spreker njet
voorbeelden aantoonde. Dc grond van die
roepintr ligt tenslotte niet in het. volk zelf
maar in God. die het geheele mcnschêlijka
geslacht, roept, ook tot cultureele vruchtbaar l
heid. Spreker werkte het posteivo gedeelic r
van zijn causerie thans uit aan de hand!
van drie gedachten: wet, geloof eu arbeiti..
De roeping geschiedt niet in de eerste
plaats op grond van wérkelijke of vermeen
de talenten bij het volk, maar op gronfl
van de eisch van Godswege. En in de cultu
reele arbeid is het niet enkel talent, studie
cn organisatie, die er op aan komen, maar
geloof, dat roept wat niet is, alsof het e.r I
was. Studie moet gemaakt worden van de
creatieve symptomen in het volksleven, met
liefde moet worden geluisterd aan het'
volkshart, tot hit zijn verkerkerde gevoe
lens ontsluit; individueel moeten schrijver eu
dichter zich confrontecren met het volk in i
zijn breede lagen en ten slotte, moeten on-
ze kringen op hun wijze steeds tot activi
teit prikkelen. Want, over de geheele linie
van het cultuurleven is niet het roepen in
het geven, maar wel het geven in het roe
pen veilig gesteld".
Een geanimeerde bespreking volgde op
deze causerie.
Mejuffrouw L'. Wijnberg hield ëen
pleidooi voor de door liet Comité-Höwelër-
Overdiep voorgestelde combinatie van hurt
eigen ontwerp en het rapport-Marchant, in
haar causerie over „Het Spcllingsvraag-
6tuk".
Des middags werd door Kring Delft óp-
gevoerd het spel „Marieke van Nimwegen".
Lenie Soetekouw gaf over dit spei
eerst in de zaal een beschouwing. Daarna
Werd het spel opgevoerd, dat, zeer goed werd
vertolkt, waarvoor Kring Delft door het
hoofdbestuur gehuldigd werd in dc aanbie
ding van een bloemstuk aan mejuffrouw
Soctekouw.
De geheele conferentie had verder een ge-
animeerd verloop en aardige wedstrijden,
waarbij prijzen beschikbaar gesteld waren
door de Ghr. Uitgevers, zorgden voor de
noodige ontspanning, alsook muziek en
zang. I -
Dr Van Ham sloot deze zeer geslaagde
conferentie met een korte toespraak, Schrift
lezing en dankgebed.
MUSEUM BOYMANS TE ROTTERDAM
Tentoonstelling van teckeningen.
Naar wij veénemen zal, mede in verband
met de Vreemdelingenweek alhier, een belang
rijke tentoonstelling gehouden worden van 120
Nederlandsche teekeningen uit de 15e, 16e en
He eeuw, afkomstig uit particuliere verzame
lingen. Er zullen o.a. 7 teekeningen van den
Boeren-Bruegel en 40 van Rembrandt aan
wezig zijn.
EXAMENS
ACADEMISCHE EXAMENS
RIJKSUNIVERSITEIT TE LEIDEN*. GesI.J
Lomaansche taal: camd ex., mej. M. Altmann.
Rechten: doet, ex., d© heer J. F. H, Boschl
oor,ber. ex. M. ,A. Visser.
R.-K. UNIVERSITEIT TE NIJMEGEN. Geel.!
Ilass. taal ent letteiik.: cand,ex., de heer L,
orrarens te Trjeebeek bij Heerlen,
EXAMENS -APOTHEKERSASSISTENT
LEIDEN. Ge-al.: mej. J. Tazelaar, Rotterdam.
