DINSDAG 15 MEI 1934
TWEEDE BLAD PAG. 6
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN
Ged. Staten en Schoolkindervoeding Langdurige
geheime zitting Een grondaankoop De zaak-
Bekoog Een bezuinigingsinspecteur De Stad-
huisperceelen mogen nog niet gesloopt Bezuinigin
gen op het Onderwijs
Voorzitter de Burgemeester, Mr. A. 1
Sande B&khuyzen. Onder de ingekomen
stukken bevindt zioh een schrijven van den
heer B. J. Huurman, waarin hij bedankt als
raadslid. Van Ged. Staten is een schrijven
ingekomen, waarin bezwaar gemaakt wordt
tegen de extra subsidie die in de vorige ver
gadering is toegestaan aan de Vereeniging
voor Schoolkindervoeding en -kleeding# op
voorstel van den heer Wilmer c.s. Wordt
gesteld in handen van B. en W. om prae-
advies. Een interpellatie van den heer Van
Stralen inzake de demping van het Leven
daal, de doortrekking van de Oegstgeester
laan en de Marièn Poelstraat, en een inter
pellatie van den heer Kuypers inzake
Joonen van de suppoosten van de Lakenhal.
Wordt toegestaan na afloop van de ge
drukte agenda.
In behandeling komt daarna de gedrukte
Benoeming van een plaatsvervangend
voorzitter van de Commissie van Advies,
bedoeld in art. 35 van de verordening, rege
lende den rechtstoestand van de ambtenaren
der gemeente Leiden (vac. Beekenkamp).
Benoemd wordt de heer Tobé.
Voorstel inzake de verhuring van het
winkelhuis Nieuwe Rijn no. 20 en het boven
huis van de Graanbeurs aan H. C van
Leeuwen.
Conform besloten.
Voorstel inzake kostelooze ingebruikgeving
van eenigo lokalen van de Stadsgehoorzaa»
aan het Genootschap „Mathesis Scientiarum
Genitrix".
Conform besloten.
Voorstel tot verlenging van de met de
speeltuinvereenigingen ..Westerkwartier" en
„Zuiderkwartier" aangegane overeenkom
sten inzake de exploitatie van resp. den
speeltuin ten Zuiden van den Haagweg en
den speeltuin bij de Seringenstraat.
Conform besloten.
Voorstel tot het aangaan van een nieuwe
overeenkomst met de gemeente Leiderdorp,
betreffende .de levering van gas in die ge
meente door de Stedelijke Gasfabriek.
Conform besloten.
Voorstel tot wijziging van de met de ge
meente Benthuizen gesloten overeenkomst,
betreffende de levering van electriciteit in
die gemeente door de Stedelijke Electrld-
teitsfabriek.
Conform besloten.
Bij punt 7 gaat de Raad in geheime
zitting.
Na een geheime zitting, die twee en een
half uur duurt, wordt de zitting heropend.
Voorstel tot het instellen van een rechts
vordering tegen L. J. A. Sommers te Haps,
strekkende tot vergoeding van schade, toe
gebracht aan den richtingaanwijzer op den
vluchtheuvel aan het Kort Rapenburg.
Aangenomen zih.st.
Voorstel tot het verleenen van goedkeu
ring aan een plan voor het bouwen van een
auto- en wagenbergplaats met twee boven
woningen op het terrein aan de 'Haverzak
laan door de N.V. Leidsche Duinwater Maat
schappij.
Aangenomen zJh.st.
Vaststelling van het verslag betreffende
'de verstrekking van sohoolkinderkleeding
en -voeding gedurende het jaar 1933.
Vastgesteld z.hst.
Geen subsidie!
Praeadvies op het verzoek van P. Z. Dub-
belaar, om hem een subsidie te verleenen
ten behoeve van den door hem onderhouden
autobusdienst Zoeterwoude—Leiden.
De heer Bergers (r.k.) voelt, er toch
wel iets voor om een subsidie te verleenen.
Leiden heeft toch wel belang bij dezen auto-
busdienst.
Wethouder G o s li n g a wijst er op dat het
toestaan van deze subsidie een precedent
zou scheppen, waarvan de gevolgen niet zou
den te zijn overzien. De gemeente kan in
dezen tijd onmogelijk een nieuw veld van
subsidies openen.
De heer Wiimer (r.k.) zegt dat Leiden
haar bestan n voor een groot gedeelte in ae
omgeving moet vinden. Het is gewenscht,
dat Leiden een knooppunt blijft voor haar
omliggende dorpen. Als een dergelijke auto
busdienst door een kleine subsidie kan
worden behouden dan dient (jat ernstig over
wogen te worden
De heer Bergers dient een voorstel in
om een subsidie van f 150 te verleenen.
De heer Wilbrink zou het op prijs
stellen, wanneer het voorstel in prae-advies
wérd genomen. Vervoert deze bus een be
hoorlijk aantal passagiers?
De heer v. d. R e y d e n vraagt of de
ondernemer met winst of verliest werkt.
Wethouder G o s 1 i n g a antwoordt dat
volgens de cijfers van den ondernemer, die
zelf chauffeur is. deze pen bedrag van f 1400
overhoudt. Dat is toch een loon, niet zóó
laag, dat daarbij een subsidie noodig is. De
autobusdiensten zijn in de eerste plaats een
belang voor die gemeenten, die daardoor
met de stad worden verbonden.
Na de mededeeling, dat de ondernemer
nog f 1-100 inkomen heeft, trekt de heer Ber
gers zijn voorstel in.
Voorstel tot beschikbaarstelling van gel
den voor den bouw, van\ een nieuwe Volmo-
lenbrug.
Aangenomen z.h.st
Voorstel tot verbouwing van het gebouw
aan de Pieterskerkstraat, waarin de Jon
gensschool voor L.O. is gevestigd en tot be
schikbaarstelling van de voor die verbou
wing benoodigde gelden.
Aangenomen z.h.st.
Voorstel in zake den aankoop van het
perceel grond aan den Rijnziohtweg, te
Oegstgeest, kadastraal bekend Sectie B. no.
1935, van de N.V. Gemeenschappelijk Eigen
dom, te 's-Gravenhage en tot vaststelling
van de desbetreffende begrootingsregelin-
gen.
Het voorstel kan de instemming van den
heer de R e e d e niet hebben. De grondprijs
is veel te hoog. De verkooper zou aan de
grond betrekkelijk weinig hebben. Er Ls>
geen voldoende diepte om een straat door te
trekken, zoodat er slechts enkele doodloo-
pende straten kunnen worden geprojecteerd.
De grond is niet van direct belang voor de
gemeente.
Wethouder R om ij n kan dit voorstel niet
met groot enthousiasme verdedigen omdat
de prijs inderdaad hoog is. Er is echter een
groot belang voor de gestichten mee ge
moeid. Wanneer ter plaatse een woonwijk
komt. zooals in het uitbreidingsplan van
Oegstgeest is ontworpen, zou deze aan het
karakter van Rhijngeest groote afbreuk
doen. Ook van hoogerhand is het gemeente
bestuur ingegeven te handelen, zooals het
gehandeld heeft Op de aangekochte grond
wordt overwogen een zandbebouwing te
maken, waarvan de gestichten geen hinder
zullen ondervinden. Dit zou de financieele
bezwaren weer eenigszins opheffen.
De heer De Re ede blijft van meening, missie;
ilat de aankoop onverantwoord is. De eige l e- tot wijziging
naar kan de grond voor veel minder af
staan.
Het voorstel van B. en W. wordt aange
nomen met 28 tegen 6 stemmen. Tegen stem
den de heeren Van Tol, De Reede, Lamben,
Goslinga, v. d. Reyden en Wilbrink.
Een oude grondkwestie
Prae-advies op de voorsteilen van de hee-
den Schüller en Beekenkamp in verband
met de adressen van W. K. Bekooij inzake
overdracht aan de gemeente van een ge
deelte voortuin aan den Zijlsingel.
Dc heer Beekenkamp (a.r.) voert me>
eenige tegenzin het woord over dit voorstel.
De raadsleden moeten hier een strijd voeren
tecen de administratie der gemeente, ter
wijl die administratie zelf tusschen de regels
door toegeeft dat er hier onbillijk tegen
over een burger is opgetreden. Weliswaar ls
formeel het recht aan de zijde der gemeen
te, maar op billijkheidsgronden is aan te
toonen dat Bekooij verkeerd is behandeld.
Het voorstel dat Spr. indertijd deed had de
bedoeling Bekooij eenigszins schadeloos te
stellen door hem de overdrachtskosten te
vergoeden. De uitbreiding van het perceel
was zeer onbelangrijk. Het is zelfs de vraag
of er sprake was van een uitbreiding. Er
was alle aanleiding om het desbetreffend
artikel van de verordening minder rigou
reus toe te passen. Er zijn hier bijzondere
omstandigheden aanwezig. Spr. handhaaft
daarom zijn voorstel.
De heer Manders (rJt.) is van mee
ning, dat als er reden is om van den regel
af te wijken dit moet geschieden voor alle
soortgelijke gevallen. Daar is Spr. altijd
vóór geweest. De heer Bekooij zal de wette
lijke weg moeten bewandelen.
De heer Schüller (s.d.) zegt, dat hem
aangetoond is, dat de aannemer Gijsman
onvolledige inlichtingen aan Bekooij heeft
verstrekt. Daardoor is Bekooij er in gevlo
gen. Daar kan de gemeente niet voor ver
antwoordelijk worden gesteld. Spr. wenscht
zich dus te vereenigen met het prae-advies
van B. en W. Eerst wenscht Spr. echter de
meening van B. en W. over het de vorige
maal ingediende adres van den heer Bekooij.
Wethouder Splinter had deindruk
gekregen, dat de heeren Schüller en Bee
kenkamp beiden bevredigd waren. De hou
ding van den heer Beekenkamp verwondert
hem thans. Spr. ontkent ten stelligste, dat
er in dit geval onrecht zou zijn gepleegd.
De zaak is behoorlijk behandeld, stipt vol
gens de verordening. Het nieuwe adres van
den heer Bekooij heeft geen enkel zakelijk
argument. Spr. waarschuwt er tegen Be
kooij zijn zin te geven. De konsekwenties
daarvan zouden niet te overzien zijn.
De vergadering wordt daarna geschorst
tot 's avonds 7.45 uur.
AVONDZITTING
In de avondzitting komt aan de orde: 1
Voorstel tot beschikbaarstelling van gel
den ten behoeve van het inwinnen van des
kundige voorlichting met betrekking tot
dien bezuinigings- en reconstructiearbeid.
Een ambtenaar voor bezuinigingen
De heer Van Eek (s.d.) deelt mede, dat
3 s.d. fractie haar steun aan dit voorstel
niet kan geven. Dit zal leiden tot bezuini
gingen ttóar waar deze niet gewenscht zijn.
De fractie heeft wel oog voor de mindei
gunstige toestand van de gemeentefinanciëu
en is niet ongenegen aan bezuinigingen me
de te werken, maar niet op deze manier. De
directeuren der diensten en de wethouders
zijn veel beter in staat om bezuinigingen in
te voeren.
Ook de heer Van Weizen (comm.) heeft
bezwaar tegen het voorstel. B. en W. geven
onvoldoende toelichting. Welke bezuinigin
gen beoogen zij?
De Voorzitter zegt, dat de bedoeling
van de bezuiniging is dat het geld der ge
meente juister wordt besteed. Het gaat ei
niet om om verslechteringen aan te brengen.
Waarom is de heer Van Eek hiertegen? De
directeuren en de wethouders kunnen on
mogelijk dat werk voldoende doen. De be
zuinigingsinspecteur zal iemand van erva
ring zijn, die verschillende uitgaven nauw
keurig onderzoekt om te zien of er mogelijk
op bezuinigd kan worden. Op welke diensten
bezuinigd moet worden kan Spr. niet zeggen
Wist men dat reeds, dan was er geen in
specteur noodig.
Wethouder Goslinga wijst er. op dat
Leiden er in vergelijking met andere ge
meenten nog viij goed voor staat Wil onze
stad deze positie behouden, dan moet zij
op elk gebied trachten zoo zuinig mogelijk
te leven. De s.d.eip. kan zich aan de verant
woordelijkheid voor het bestuur der ge
meente onttrekken, maar de andere partijen
kunnen dat niet.
Het voorstel van B. en W. wordt na re
pliek van den heer Van Eek aangenomen
met 17 tegen 12 stemmen. Tegen stemden dc
s.d.a.p. cn de heeren Vos en v. Weizen.
Afbraak van perceelen
Voorstel inzake de slooping van perceelen,
begrepen in het. saneeringsplan Bouwelou-
wensteeg—Paradijssteeg en van perceelen,
begrepen in het Stadhuisplan.
De hear Wilbrink (c.h.) is er tegen
dat de perceelen aan de Vischmarkt worden
gesloopt. Tegen een machtiging om de pei
ceelen Bouwelouwensteeg enz. te sloopen
heeft Spr. geen bezwaar. Spr. dient een
voorstel in om de machtiging uitsluitend
voor die perceelen te geven.
De heer Bergers (r,k.), die dit voorstel
mede onderteekend heeft, sluit zioh bij den
heer Wilbrink aan.
De Voorzitter zegt -dat B. en W. met
de belangen der omwonenden rekening zul
len houden. Wat de perceelen aan de Visch
markt betreft, merkt Spr. op, dat B. en W.
het wenschelijk oordeelen, dat zij deze macn
tiging bezitten en dat zij daar naar omstan
dichcden gebruik van wenschen te maken.
Het voorstel van den heer Wilbrink wordt
aangenomen met 24 tegen 5 stemmen. Tegen
stemden dc heeren Van Eecke, Splinter,
Vallentgoed, Tepe en Romijn.
Bezuinigingen op het onderwijs
Voorstel:
a. inzake het verleenen van een toelage
in kweekelingen bij het openbaar lager
onderwijs, iie zelfstandig met het onder
wijs aan een klasse zijn belast en tot be
schikbaarstelling van de daarvoor benoo
dizde gelden:
b. tot wijziging van de verordenfng, rege
lende het openb. gewoon lager- uitgebreid
lager onderwijs in de gemeente Leiden;
c. tot wijziging van de verordening, rege
lende het openb. vervolgonderwijs te Leiden,
d. tot wijziging van de toelage van den
Secretaris van de Plaatselijke Schoolcom-
l de verordening ,rege
lende het onderwijs aan spraakgebrekkige
kinaeren te Leiden.
De heer Vos (v.d.) kan niet aan alle deze
bezuinigingsvoorstellen medewerken. Tegen
de verlaging van de toelage van den secre
taris van de Plaatselijke Schoolcommissie
heeft Spr. geen bezwaar. \Vat betreft de be
zuiniging op het onderwijs aan spraakge-
brekkige kinderen, ook daaraan wil Spr.
meewerken. De derde bezuiniging treft- de
leerkrachten aan de vervolgcursussen. Deze
leerkrachten hebben een zware taak. Het
verminderen van hun salarissen vindt Spr.
niet gerechtvaardigd.
Het vakonderwijs eveneens is voor de
scholen waaraan het nog gegeven wordt, van
groote waarde. Spr. verklaart zich niet ver
antwoord de afschaffing van het vakonder
wijs te bevorderen. De vakonderwijzeres is
uit den aard der zaak heter voor haar taak
berekend dan de klassconderwijzeres. Boven
dien behoeft het bijzonder onderwijs niet
tot afschaffing van het vakonderwijs over
te gaan. Dit bijzonder onderwijs heeft er dus
voordeel van.
De Oieer Wilmer: Dat is niet juist. Dat
bijzonder onderwijs moet dan toch op andere
manier bezuinigen.
De heer Vos vreest wat betreft de toe
lage aan kweekelingen dat dit een blijven
de toestand zal worden. De rechtspositie
van deze nieuwe ambtenaren ls bovendien
niet geregeld. Desondanks zal Spr. dit ge
deelte van het voorstel steunen.
De heer Meynen (c.h.) begrijpt dat er
bezuinigd moet worden. Spr. zou het echter
betreuren, wanneer het vakonderwijs zou
moeten worden afgeschaft. Gaarne had spr.
een ander object van bezuiniging aange-
wiezen gezien. Liever nog het gymnastiek
onderwijs. Vooral voor de centrale school is
de afschaffing van het handwerkonderwijs
ongewenscht. Dat de paedagogische cn di
dactische bekwaamheden van de klasse
onderwijzeressen hooger staan dan die van
handwerkonderwijzeresscn is misschien In
't algemeen wel juist, maar in dit speciale
geval moet worden geconstateerd dat het
vakonderwijs op uitnemende wijze wordt ge
geven. B. on W. geven intusschen geruststel
lende verklaringen en op dien grond zal
Spr daD ook voor het voorstel stemmen.
Spr. neemt aan dat het vervallen van het
vakonderwijs bij het openbaar onderwijs niet
automatisch meebrengt afschaffing van dit
onderwijsvak voor het bijzonder onderwijs.
De bijzondere scholen kunnen toch de be
zuiniging op andere wijze aanbrengen?
De heer Wilmer (r.k.) herhaalt nog eens
wat hij reeds bij interruptie aan het adres
van den heer Vos heeft gezegd. De vervan
ging van boventallige onderwijzers doo*
kweekelingen vindt Spr. op zichzelf niet
sympathiek. Wij staan hier echter voor een
noodzakelijkheid, wil niet een nog onsym
pathiekere wijziging noodzakelijk worden
Het opheffen van het Instituut van boven
tallige onderwijzers zou veel funester zijn.
De voorgestelde maatregel moet echter niet
zijn van blijvenden aard.
De heer Van Weizen (comm.) vreest
dat deze maatregel wèl blijvend zal zijn.
Spr. vreest ook nog verdere afbraak van het
onderwijs en verklaart zich tegen deze voor
stellen.
De heer Manders (r.k.) is tegen de voor
stellen. Hier is weer inkrimping van arbeida
gelegenheid.
De heer Groeneveld (s.d.) sluit zich
in hoofdzaak bij den heer Vos aan. Dialt
kweekelingen in de gelegenheid worden ge
steld arbeid te gaan verrichten is toe
juichen, al kleven er bezwaren aan de wijz»
waarop men dit denkt te bereiken. De sala
rieering vindt Spr. te laag. Spr. stelt voor
de toelage te brengen van f 600 op f 800
en een extra toelage van f 100 ft? geven
voor een hoofdacte. Spr. is tegen de bezui
niging op het vervolgonderwijs. De andere
voorstellen zal hij steunen.
De heer Elkerbj^ut (a.r.) vindt de
salarieering van de kweekelingen aan den
lagen kant. Kan deze toelage niet verhoogd
worden? Spr. zou ook de rechtspositie van
deze kweekelingen gaarne beter geregeld
zien.
Wethouder Tepe zegt, dat er een bedrag
van f 30.000 moest bezuinigd worden. Dit
was noodzaak. De bezuiniging op het In
stituut van boventallige leerkrachten moest
daarom in de eerste plaats als bezuinigingE
object dienen.
Samenvoeging van klassen zou tot ont
slag geleid hebben en nadeelige gevolgen
gehad hebben voor het onderwijs. De oplos
sing die gevonden is heeft vele voordeelen.
Het perspectief voor de kweekelingen ver
betert er aanzienlijk door. Verhooging van
de vergoeding voor de kweekelingen, zooals
de heer Groeneveld voorstelt, zou de bezui
niging weer gedeeltelijk opheffen. Dit be
drag kan niet worden gemist. De rechtspo
sitie van de kweekelingen zal niet in het
ambtenarenreglement geregeld worden,
maar zal toch zooveel mogelijk geregeld wor
den naar analogie van de onderwijswet. Deze
zaak zal met veel zorg onder oogen worden
gezien.
In antwoord op den heer Meynen merkt
Spr. op dat het bijzonder onderwijs niet op
het handwerkonderwijs behoeft te bezuini
gen, maar dit ook kan doen op het gym
nastiekonderwijs. Dit is geen bevoordeeling
van het bijzonder onderwijs, maar op billijk
heidsgronden heel goed te verdedigen. In
plaats van op het handwerkonderwijs op
het gymnastiekonderwijs te bezuinigen ls
voor het openbaar onderwijs niet mogelijk.
Daarvoor zijn onder de gewone onderwij
zers geen voldoende krachten aanwezig.
Wethouder Goslinga wijst er op dat
de bijzondere bewaarscholen een bedrag van
f 11.000 aan subsidie hebben laten vallen.
Het zou nu een vreemde indruk maken als
men het geld op andere wijze weer ging
uitgeven. Dit zou aanleiding kunnen zijn
voor de bijzondere bewaarscholen daarop
terug te komen. Spr. vraagt voorts of de
gunstige regeling die getroffen wordt voor
de ontslagen vakonderwijzeressen bij het
bijzonder onderwijs ook geldt voor de vak
onderwijzeressen bij het bijzonder onderwijs
als zij ontslagen worden.
De Wethouder beantwoordt deze vraag
toestemmend.
De heer Vos repliceert Spr. zal het voor
stel-Groeneveld steunen.
De heer De Reede (c.h.) wijst er op dat
het gymnastiekonderwijs op de openbare
scholen verplichtend is. De bijzondere sdho
len kunnen dus kiezen tusschen het hand
werk- en het gymnastiekonderwijs. Ze ver
kiezen dan natuurlijk het handwerkonder
wijs. Het voorstel van B. en W. ten opzichte
van de boventallige onderwijzers beschermt
het ojxmbaar onderwijs. Opheffing van hei
Instituut zou opheffing van openbare scho
len tengevolge nebben, terwijl de bijzondere
scholen gewoon gehandhaafd zouden kun
nen blijven.
Na nog eenige besprekingen wordt het
voorstel van B. en W. in stemming gebracht
Het amendement-Grooneveld (verhooging
vergoeding kweekelingen) wordt verworpen
met 20 tegen 14 stemmen. Vóór stemden de
s.d.a.p. en de heeren Vos, Van Weizen en
Manders.
Het voorstel sub a wordt aangenomen a.
h. st Sub b en sub c eveneens. Sub o
wordt aangenomen met 19 tegen 15 stem
men. Tegen stemden de s.d.a.p. en de hee
ren Van Weizen, Vos, Manders en Wilmer
Sub d wordt aangenomen z.h^L Sub e
eveneens.
Voorstel tot vaststelling van een ver
ordening op het beheer van de bedrijven der
HET
Tand heel kundig
Instituut van
Dn. J. POS
BREESTRAAT 65
LEIDEN
SPREEKUREN iederen werkdag van
9—12 en 1—4
Dinsdag- en Donderdagavond boven
dien van 7—9
GARANDEERT IEDEREEN
EEN VOLKOMEN PIJN-
LOOZE BEHANDELING
Vraagt de tarieven!
gemeente Leiden en van een verordening op
het beheer van het Grondbedrijf der gs
meente Leiden;
b. benoeming van den hoofdingenieur bij
de Stedelijke Fabrieken van Gas en Elec
triciteit, Ir. F. Stokihuysen, tot adjuncv
directeur der Fabrieken;
c. benoeming van den hoofdboekhouder
der afdeeling administratie van de genoem
de Fabrieken, W. Wiggers, tot administra
teur, hoofd der genoemde afdeciing.
Wordt uitgesteld in verband met het ver
gevorderde uur.
Voorstel:
a. tot wijziging van de verordening op de
heffing van een belasting op tooneelvertoo-
aingen en andere vermakelijkheden;
b. tot wijziging van de verordening op de
invordering van de belasting op tooneelver-
tooningen en andere vermakelijkheden;
e. tot opnieuw vaststelling van de veror
deningen sub a en b.
Alsvoren
Voorstel:
a. tot vaststelling van een verordening op
het verkeer te land;
b. tot wijziging van de verordening op de
Straatpoli tie;
c. tot vaststelling van een verordening,
regelende de samenstelling en den werk
kring van de Commissie, bedoeld in art. 6
der verordening op het verkeer te land;
d. om het adres van de Leidsche Koet-
siersvereeniging „Verbetering zij ons Stre
ven" inzake het rijverkeer op {ie Korte Mare
als afgedaan te beschouwen.'
Alsvoren.
Ook de interpellaties worden aangehouden
Bij de rondvraag vraagt de heer K oo'l-
stra beter toezicht op de plantsoenen.
Daarna sluiting.
STADSNIEUWS
RENTEVERLAGING EN EXECUTIE
VERBOD
Hedenmorgen is in „Concordia" een ver-
godering gehouden van boeren en tuinders,
ter bespreking van de wenschelijkheid en
mogelijkheid van een algemeene verlaging
van de rentelast en een executie-verbod.
Deze vergadering, die slechts matig was
bezocht, stond onder leiding van den heer
J. B. Wesselingh uit Oegstgeest. Deze wees
er in zijn openingswoord op dat deze verga
dering geen protestvergadering of iets der
gelijks was. Ook ligt het niet in de bedoq-
ling critiek uit te oefenen op de regeerings-
maatregelen. Toch hebben deze maatregelen
niet gebracht wat er van venvacht werd.
Dat kon ook niet anders. Er is thans over de
boeren een geest van fatalisme gekomen.
Van eenigszins loonend maken van de be
drijven is geen sprake meer. Deze bedrijven
worden gefinancierd door de boerenleen
banken en door de hypotheekbanken op par
ticulieren. Het is noodzakelijk dat deze him
rente zoo laag mogelijk stellen. Om dat te
bereiken zal getracht worden een massale
beweging op touw te zetten. Als begin daar
voor is deze vergadering belegd.
Het woord was daarna aan het Tweede
Kamerlid, den heer M. P. v. d. Weyden, die
dit doel nader uiteenzette. Spr. wees er op
dat hier in de eerste plaats een taak ligt
voor de drie centrale organisaties op land
en tuinbouwgebied.
Er is echter binnenkort een centrale ver
gadering van de boerenleenbanken en deze
gelegenheid moet aangegrepen om iets te
bereiken bij die boerenleenbanken en bij de
regeering. De regeering staat hier voor een
zware taak, maar toch moet gezegd, dat de
regeering in gebreke gebleven is het noodige
en het mogelijke te doen voor de hypotheek-
boeren. (Bijval). Spr. toonde dit aan met
voorbeelden uit het buitenland. In Duitsch-
land bestaat ten opzichte van de rentelast
een zeer gunstige regeling en zijn ook gun
stige regelingen getroffen ten opzichte van
executies. Zoo ook in Zwitserland, terwijl
ook in Amerika, Bulgarije, Engeland, Tsje-
cho-Slowakije, Egypte, Denemarken bijzon
dere regelingen zijn getroffen. Uitvoerig zet
spr. de toestand in die landen uiteen. Een
regeling is dus mogelijk. Ook in ons land.
Het wetsontwerp-Ebels is reeds twee jaar
geleden aangenomen. Daarna zouden ook
voor andere groepen als de pachtboeren bij
zondere regelingen worden getroffen, maar
dit is tot nog toe niet gebeurd. En in dien
tijd zijn vele hypotheekboeren en -tuinders
afgeslacht. Niet alleen de boeren en tuinders
zijn de dupe geworden. Ook de middenstan
ders! Er is onrust en wanhoop in het hart
van zeer velen. Het is te vreezen dat ons
heele Nederlandsche Volk schatplichtig
wordt aan het hypotheek-kapitaal.
Ten spoedigste moet een executie-wet wor
den in het leven geroepen om te voorkomen
dat nog meer boeren en tuinders worden
afgeslacht Als voor de pachters de lasten
kunnen verminderd worden, moet dat ook
kunnen voor de hypotheekboeren.
Weet men wat het zeggen wil zestien uren
per dag met vrouw en kinderen te moeten
werken, zonder een inkomen te hebben en
dan toch het volle pond te moeten betalen
voor de hypotheken cn credieten.
Als de Nederlandsche Regeering de gul
den meent te moeten handhaven, dan moet
zij een heele nieuwe regeling van het schul-
denvraagstuk in het leven roepen. De sa
neering van de gulden leidt thans tot af
slachting van groote groepen van de bevol
king. Er zouden niet zooveel executies voor
komen. Wie op het platteland bekend is,
weet het wel anders. Moet ook hier een ge
organiseerd verzet komen? Moge van deze
vergadering de tendens uitgaan, dat bij de
centrale boerenleenbanken wordt aange
drongen op verlaging van de rentelast en bij
de Regeering op een wettelijke regeling
van de executies (luid applaus).
Vervolgens werd het woord gevoerd door
den heer L. Rintsema. uit Woerden, vrij
gestelde van de organisatie van pacht- en
hypotheekboeren. Spr. wilde niet uitweiden
over de regeeringsmaatregelen. Dit wil spr.
echter wel zeggen, dai, als de regeering
zich meer met hej. schuldenvi'hagstuk had
bazig gehouden dan met steunmaatregelen,
de nood in het boeren- en tiudndersbedrijf
geringer zou zijn. Ook het beleggend pu
bliek moet de noodzakelijke versobering
aan den lijve ondervinden. Men mag deze
kwestie niet behandelen met gevoelsargu
menten, maar op zakelijke wijze. Er is een
executie-verbod reeds acht maanden geleden
aangekondigd en dit heeft aan hypotheek
houders gelegenheid gegeven om voor de
bui binnen te zijn. Waar ligt hier de
schuld? In de eerste plaats bij de boeren
zelf, die in hun organisatie te laksch zijn
geweest Ook de organisaties zelf gaan niet
vrijuit Men mag de tweespalt niet in eigen
boezem halen. Dat doet men door de hypo
theekkwestie te behandelen in organisaties,
waarvan zoowel pacht- als hypotheekboeren
lid zijn. De kwestie van de hypotheekboeren
moet in een afzonderlijke organisatie wor
den behandeld.
Het hypotheekkapitaal is bezig het platte
land te brandschatten. De boer verbloemt
nog zoo dikwijls zijn ellende. Dat moet ver
anderen. De valsche boerentrots moet uitge
bannen worden Dat zal al een zware strijd
geven. Een groote actie zal daarnevens ge
voerd moeten worden om de opinie van de
boerenleenbanken om te zetten Laten de
boeren actief alle actie steunen die organi
satorisch wordt opgezet om te komen tot
een verlaging van de rentelast en verlost
van executie.
Bij de bespreking wees de Voorzitter
er op dat naar zijn meening bij de centrale
boerenleenbank wel iets is te bereiken.
De heer van Dam uit Hazerswoude
steunt deze meening en toont dit aan met
enkele citaten.
De heer v. d. Stad uit Wassenaar wees
er op dat bet de bedoeling van deze actie
is de boerenlenbanken een stun in den rug
te geven. Het is zuiver een constructieve
actie, die ook voor de geldbelegger zijn nut
kan afwerpen. De belegger doet verstandig
deze actie te steunen.
De heer Uittenboogaard uit Oegst
geest drong er bij de boeren op aan om
achter de organisatie te staan.
De heer Goedhart uit Hazerswoude
vraagt zich af of de boerenleenbanken opge
richt zijn om de boeren goedkoop aan gelo
te helj>en of in het belang van de spaarder.
Er is een concurrentie om zoo laag moge
lijke rente uit te betalen.
De heer J. de Groot uit Zoeterwoude,
wilde weer terug naar het vrije bedrijf,
znder inmenning van regeeringswege.
Do heer v. d. Meer had gaarne een be
spreking met de standsorganisaties gezien
over deze kwestie. Hoe maakt men een
eind aan de angst die de boeren voor de
geldschieters hebben! De heer Rentsema
lichtte nog enkele zaken toe. Na nog eenige
u w€r(j vergadering gesloten.
SCHAKEN
DE VOORBEREIDINGEN VAN DE STRIJD
EUWE-ALJECHIN.
Leidsch Comité gevormd
Er heeft zich ook in Leiden een commis
sie gevormd als onderdeel van het Nederl.
Comité Wereldkampioenschap schaken, dat
de noodige gelden bijeen hoopt te brengen
om den grooten strijd tusschen Euwe-Alje-
chin mogelijk te maken. Voor deze wed
strijd is f 15- k f 16.000 noodig, die men
grootendeels uit giften hoopt bijeen te krij
gen en verder door de door de sub-commis
sies te organiseeren gong- en bliksempar-
tijen
Dr. Euwe heeft te kennen gegeven simul
taanseances te willen geven in die plaatsen
waar hij wordt uitgenoodigd. Ook in Leiden
zal waarschijnlijk wel van die aanbieding
worden gebruik gemaakt In de Leidsche
sub-commissie werden benoemd de heeren
P. Herfkens, H. Rijndijk 145, voorz.; C. L.
Wassenburg, Fagelstraat 24, secretaris en L.
Ph. Schrunemakers, Rijnsburgerweg 189,
penningmeester.
GEEN SPREEKUUR.
De Wethouder van Onderwijs, de heer Mr.
A. Tepe, is verhinderd morgen spreekuur
te houden.
WATERTEMPERATUREN.
BURGERLIJKE STAND
de JongHoek z; A HamellnkBergshouff d;
A J LamraeraAartman d; J Huigenv d Stelt
z; F LoosKattenberg d; "L de RegtVogelaar
z.; S HoogervorstDuivenvoorden d: B Sandors
Roelof-sen z; A Posthumas—Prins d: C P C
SpronkVerheul d; M E la RlvlèroHaan z;
sn d.
i 10 J: A Hollen
Uit den Omtrek
HAZERSWOUDE
BURGERLIJKE STAXD.
BEVALLEN: J Boer—Griffioen a
ONDERTROUWD: J Z Vreeswijk 26 j I
Buitenhuis 24 J.
GEHUWD: N de Gelder 27 J en W va
wük 24 jaar
KATWIJK AAN DEN RIJN
GOUDEN HUWELIJKSFEEST
Naar wij vernemen zal het echtpaar L. v
Rijs en M. van Rijs den 16en Mei a.s. hun
50-jarige echtvereeniging herdenken.
PERSONALIA
Tot tellers voor de inventarisatie van land
en tuinbouw 1934. volgons de uitvoering der
landbouwcrisiswet 1933, zijn door de land
en tuinbouworganisaties voorgedragen en
door den Minister als zoodanig voor Katwijk
aan den Rijn en Katwijk aan Zee benoemd
de heeren T. Nooit en Gvd Perk, alhier.
Radio Nieuws.
DINSDAG 15 MEI
Programma 3: 8—15.35 Keulen; 15.35—17.20
75 Brussel VI; 19.35—
0.2023.20 Luxemburg;
ientepl.; 19.30—20.25 Londen Reg; 20.25—23.2
Luxemburg: 14.20—17.20 Kalundborg; 17.20—
18.20 Brussel Fr; 18.2019.50 Deutschl-sender;
19.50—20.20; Keulen; 20.20—22.55 D-usol Fr
22.55—afl.: Keulen
Programma 4: 8.20—8.50 Parijs Radio: 12.20—
—17.35 Midland Reg;17.35—18.20 Een der Eng.
„National" zenders; 18.20—20.35 Brussel VI;
DONDERDAG 17 MEI
Programma 3: 8—15.05 Keulen; 15.05—16.20
Kalundborg; 16.2017.20 Keulen;17.20—18.50
iel Fr; 19.35
Doutschl-sender; 18.5019
22.55 Luxemburg; 22.55afl: Keulen
Programma 4: 8.20—8.50 Parijs Radio; 12.30
14.2517.35 Londen Heg;
Eng. „National" zenders;
- 35—22.20 Keulen,;
•14.25 Daventry;
17.35—18.20 Een dei
18.20—21.35 Londen Reg;
22:20afl.: Londen Reg
Rujuiuuis, i-e.4,015.20 Deutschl3ender: io.zu
—16.20 Kalundborg; 16.20—17.20 Deutschlsender
17.20—19.35 Brussel VI; 19.35—22.20 Luxemburg
22.20—afl.: Brussel Fr
Programma 4: 8.20—8.50 Partjs Radio: 12.20—
17.35 Londen Rog: 17.3518.20 Een der Ene.
„National" zenders: 18.20—19.35 Brussel Fr:
19.35—20.20 North Reg; 20.2022.15 Brussel VI
22.15afloop: Londen Reg
ZATERDAG 19 MEI
Programma 3: 815.05 Keulen; 15.0516.20
Kalundborg; 16.2017.20 Deutschl-sender; 17.20
—19.20 Brussel Fr; 19.20—al.: Keulen
Programma 4: 12.20—17.35 Daventry; 17.36
18 Een der Eng „National" zenders; 1819.20
Deutschl-sender; 19.2020.35 Luxemburg; 20.25
22.40 Weenen; 2.40afl.: Daventry of Londen
Reg
AGENDA
Dinsdag 15 Mel. „Concordia", 10 uur, Groo
te Openbare Vergadering van boeren en
tuinders over renteverlaging en executie-
verbod.
Dinsdag 15 Mei. Stadsgehoorzaal, 8 uur.
Uitvoering kinderkoor „Ex Animo".
Woensdag 16 en Donderdag 17 Mei. Stads
gehoorzaal, 7.30 uur. Zangconcours Ring
Leiden en Omstreken van Chr. Zangver-
eenig;ngpn.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
ar>otheken wordt van Maandag 14 tot en
met Zondag 20 Mei (lsten Pinksterdag) a.s.
waargenomen door de apotheken: G. F.
Reyst, Steenstraat 35, telef. 136, en A. Jj
Donk, Doezestraat 31, telef. 1313.
Maandag 21 Mei (2den Pinksterdag) ne
men waar de apotheken: D. Pelle, Kort Ra
penburg 12, telef. 594, en J. E. M. ten Dijk,
Haven 18. telef. 85.
Als controleur voor het opmeten der ge
plante bloembollen zal in het rayon van ge
noemde heeren optreden de heer L J y d
Valk.
KATWIJK AAN ZEE
TREK IN EEN BAANTJE
A. V. d. B. uit do Kerksteeg deed bij de
politie aangifte, dat te zijnen nadeele een
twieetal eenden werden gestolen.
GESTOLEN!
C. de V. wonende Hoogstraat deed aan
gifte dat zijn portemonnaie met inhoud is
ontvreemd. Hij wist de vermoedelijke dader
aan te wijzen, de politie zal onderzoek doen,
GESLAAGD
Te den Haag slaafde voor het exameit
stuurman op stoomzeevissóhersvaartuigen
Dirk Messemaker Azn., leerling van de Vis-
scherijschool albier.
VISSCHERIJ-EXAMEN
Bij de in de Visscherijschool alhier afge
nomen examens voor het certificaat in ken
nis der internationale bepalingenter voorko
ming van aanvaring op zee zijn geslaagd.
A. Hus, W v d. Plas, Corn. Ketting; A v.
Rijn, D. Barnhoorn. Corn, v d P:as Jee. i.
Leeuwen, Corn. Kuiit, Leen Barnhuorn, Jac.
v. Beeleii. Piet Guijt, Maart Hoek. Arn He>-
lonberg, Jac. de Jong; Piet van Duyvcn-
voorde Jr., W-Mem RemmHzwaai. W. van
Duyn, allen alhier en Piet v. d. Berg van
Noordwijk a Zee, allen zijn leerlingen van
de Visscherijschool alhier. Rijksgedelegeer
de was kapitein J. H. Götz. lid der examen
commissie voor stuurlieden.
MOOIE TOGHT VAN U. N. I.
De leden van het Oir. Muziekgezelschap
hebben, vergezeld van hunne dames, op
Hemelvaartsdag een autotocht naar de Be
tuwe gemaakt. De terugtocht werd gemaakt,
via de Pyramids van Austerlitz en Utrecht,
vanwaar men 's avonds laat zeer voldaan]
tihuis arriveerde.
LEERZAME AVOND
In de Chr. School no. Ill hield de heer H.
van der Maaden gisteravond een causerie
voor de Padvinders en Zeeverkenners en
verdere belangstellenden over „Het lever,
der Zee". Op bevattelijke wijze vertelde hij
over 't, ^een ln de zee leeft, en lichtte dit
met lantaarnplaatjes toe; de heer v. d. M
bleek over di' onderwerp grondige studie
te hebben gemaakt, zoodat alle aanwezigen
een genotvollen avond hadden
GEVONDEN VOORWERPEN
Een duif; een notitieboekje; een fototoe
stel. een hondje, een sleutel, een oliekleed,
een reservewiel met banden, een bruin
beursje.
KOUDEKERK
GEMEENTERAAD
De Raad vergaderde gisteravond.
Tegenwoordig alle leden. Voorzitter do
Burgemeester.
De Voorzitter opent de vergadering met
gebed. De notulen worden gelezen en goed
gekeurd.
De Voorzitter heet den heer van der Lee
welkom na zijn ongesteldheid, waarna als
Ingekomen stukken voorlezing wordt gedaan
van het goedgekeurd Raadsbesluit van Ha
zerswoude aangaande de schoolgeldregeling
op de O.L. school.
Voorstel van B. en W. het besluit van de
publieke veiling van het voormalige Raad
huis in te trekken en te besluiten tot de
onderhandsche verkoop hier van aan de hee
ren W. A. en J. van den Dool voor den prijs
van 1500.
heer van der Lee moet zich daaxtegcil
