VAN RIJN S ^MOSTERD frele] VÏL'4 WEKELIJKSCHE B IJ LAGE Onder de MODE-VAKSCHOLEN A, GRASMAYER ZOON StoomWasch- en Slrijkinrictitin? „Aurora" W. Spierenburg G.Wzn Kaja*Kaja's Belangstelling in wat anderen doen of deden is een verrijking van het eigen leven. Het verruimt den blik. Uit diien hoofde heb ben wij reeds bij een vroegere gelegenheid iets verteld over den zendingsarlbeid van een vrouw, die in het donkere werelddeel Afrika de boodschap van haar Heiland bracht. Thans kwam ons een boek in han den uit een heel andere streek van den aardbol, en over zending van eveneens ge heel andere geaardheid. Wij meenen het boek van Pater H. Geurt jens, „Onder de Kaja-Kaja's", verschenen bij J. J. Romen Zonen, Roermond-Maeseyck. Pater Geurtjens bracht jaren door onder dit natuur volk, dat in Zuid Nieuw-Guinea woont, en bezig is van een samenleving, waarin kop pensnellen tot de goede zeden behoorde, tot een meer gekerstende maatschappij over te gaan. De Kaja-Kaja's verkeerden in een verschrikkelijke staat van verwording, toen de Missie zich over hen begon te ontfermen. Uitspattingen en zonden hadden lien met verschrikkelijke ziekten besmet; de sterfte was vooral onder de jonge kinderen angst wekkend groot; en de in ons oog zeer ruwe zeden voegden er het hunne aan toe, het leven tot een peil van verdierlijking te brengen. Van dit leven in al zijn primitieve ruw heid, maar ook in zijn geleidelijke verzach ting, onder den invloed van Christendom en Weetersche cultuur, vertelt de Roomsche zendeling op vaak onnavolgbaar onderhou dende wijze, met ©en goedmoedig soort van humor, welke doet vermoeden dat hij van Limburgsch of Brabantsch origine is. 't Zijn losse schetsen, die telkens een ander aspect van het leven ginds belichten, en die oor spronkelijk in de Indische pers verschenen, op ongeregelde tijden. Wij kunnen van dit heel lezenswaardig boek dunkt ons het best een denkbeeld geven, door onze lezeressen met een paar fragmenten te laten kennis maken. Zoo deze kennismaking bevalt, zullen zij dan zeker niet aarzelen, het zich ter lezing aan te schaffen. Van vertrouwen in den blanken man, maar tevens van zeer schrijnend leed en kommerlijke toestanden getuigt de schets getiteld „Een Stakkerd". ...Dagreizen ver was ze gekomen van haar dorp in 't verre binnenland. Het was de gunstige tijd: de woeste Westmoesson had uitgewoed, maar nog hadden de talrijke rivieren en beken het water niet weggeslurpt uit de onafzienbare vlakten, waar nog de lichte kano's konden zwemmen tusschen struiken en boomen. De lui van haar dorp gingen een bezoek brengen aan de vrienden langs de kust. Talrijke kano1» hadden ze vol geladen met leeftocht en met trommen, pijlen en fraaie vogelveeren als geschenken en ruilmiddelen. Ook W a n g a i hadden ze meegenomen; want tot ver in 't binnenland was de ver blijdende mare doorgedrongen, dat daar heul was te vinden voor de kwaal: de kwaal, waaraan reeds zoovelen bezweken en die voor geen tooverspreuken of kruiden wijken walde. Het gerucht bevatte waarheid. Ook Okaba zou een middelpunt worden der systemati sche ziektebestrijding. Maar nog waren de barakken niet gereed en was de dokter niet aangekomen. Niet ver van mijn huis had men W a n g a i in 't gras neergelegd in de schaduw van een paar klappertakken en haar man en een jongere zuster kwamen mij vragen haar te helpen. Daar vond ik Wan gad op een vieze mat in elkaar geschrompeld. Ze was een nog jonge vrouw, verworden tot een beeld van ellende. De ziekte had niet alleen ontzetten de wonden geknaagd in haar lichaam, doch daaruit ook reeds alle levenssappen weg gezogen. Arme Wangai!... Daar waar honderden genezing en nieuw leven vonden, wachtte haar niet anders dan wreede teleu retelling en een droeve dood. In afwachting dat de dokter kwam, ver pleegde en verzorgde ik 'haar en ze betoon de zich erkentelijk, want in heur hart leefde nog hoop. Teneinde haar die niet te ont nemen, verhond ik haar wonden, doch alleen voor zoover ik meende, dat dit een leniging kon zijn voor haar pijnen. Toen ze later in de barakken was opgeno men, bleef ik haar vertrouwensman, wien ze haar nooden klaagde. Voor den geneesheer, al is hij overtuigd, dat zijn macht en kunde te kort zullen schieten, bestaat geen hopeloos geval: tot het laatste toe moet hij, met al de hem ter beschikking staande middelen, het aan zijn zorgen toevertrouwde leven aan den dood betwisten. De behandeling was pijnlijk en beterschap volgde niet en bitter klaagde Wang ai mij haar nood: die heeren, de dokter en de ver pleger kwelden haar. Ik poogde haar te beredeneeren: dat die blanke toeans goede kundige menschen wa ren, die haar ziekte wilden dooden om haar te doen leven. Ze zag toch zelf, hoe goed ze waren: ze brachten eieren, melk, bananen en andere lekkere spijzen voor haar alleen, om haar zwakke lichaam weer sterk en gezond te maken. De versterkende middelen nam ze tot zich, onwillig, als hittere medicijn en smeekend klaagde ze telkens weer, dat ze terug wilde naar haar dorp. Arme W a n g a i 1 Naar haar dorp, dag reizen ver het woeste binnenland in, met haar stervende lichaam! Och, in haar vertwijfeling wilde ze het onmogelijke beproeven, om het schrikbeeld van den dood te ontvluchten, dat haar bleef vervolgen tot in dit verre vreemde land. Ik trachtte haar te troosten: Wangai, uw lichaam is slecht geworden; alleen uw in wendige mensch, uw ziel is nog goed. Hoe wilt ge met dut slechte lichaam naar uw verre dorp terug? Ge weet en ge voelt, dat ge heengaat naar de plaats der dooden en ge zijt bang, omdat de Marindimeezen de plaats der dooden niet kennen. Zij weten niet, dat die voor goede menschen zeer goed en schoon is en als gij goed wilt zijn, zult gij daar eerst recht gelukkig en tevreden zijn Neen, neen! Ik -wil niet, ik wil niet! Naar mijn eigen dorp wil ik terug!, kermde ze angstig. Herhaaldelijk heb ik getracht, een glimp van hoop te doen schijnen in dat sombere wanhopige gemoed, naar vruchteloos bleet mijn pogen. Toen ze inzag, dat ook ik geen uitkomst bracht in haar teleurstelling, reageerde zij ook niet meer op mijn woor den. Liefst kroop ze weg naar een afgelegen plekje en lag daar stil en stom in 't koele mulle zand, gepijnigd in haar vertwijfelde ziel meer nog dan in haar doorkrankte lichaam. Daar 'ond ik haar op een morgen dood. Kort daarop zag ik haar zuster met een andere vrouw in een uithoek van mijn erf bezig een kuil te graven. In 't gras daar naast lag de arme Wangai. Haar vieze mat hadden ze over 't naakte ontzielde knekellijf geworpen. Geen enkelen tooi had men haar omgehangen. In 't graf hebben ze voor haar geen brits gemaakt van bamboe stokken; geen zacht leger gespréid van eucalyptusschors. Als een dier hebben ze haar in den grond gestopt Verlaten en troosteloos is ze gestorven, vreemdelinge in een vreemd land; angstig, zonder geruststellende hoop in 't hart is ze het vreemde land des doods binnengegaan. Arme Wangai... HANDWERKEN Wollen babygoed Zoo'n kleine peuter, ge kleed in zachte, witte wol len kleertjes, is niet alleen een vreugde voor het oog van de moeder, maar ook voor andere menschen. Nu het breien en haken zoo algemeen is, behoeft het geen verwondering te wek ken, dat ook onze kleintjes bijna uitsluitend in eigen ge maakte kleertjes rondkrui pen. En daar deze kleertjes nog niet veel model noodig heb ben, is het vervaardigen er van niet erg moeilijk. Daar is allereerst het huis pakje, dat truitje, broekje, kousjes en sokjes in zich vereenigL Dit pakje wordt in twee deelen gebreid. Het ma ken van de twee luierhroek- jes, die over elkaar gedragen worden, kost ook niet veel in spanning, evenmin de sokjes. Het meisjesmanteltje be staat uit rechte stukken, die later aan elkaar genaaid worden. Het bijpas sende mutsje is een rechte lap, die in goede vorm genaaid wordt. Het slabbetje kan, in dien rond te moeilijk wordt gevonden, ook vierkant gebreid worden. Het meisjesjurkje kan ook in rechte lap pen gebreid worden; het rokje wordt ruim aan het bovenstuk, gerimpeld Hierbij pas send worden de sokjes gemaakt. Voor het vervaardigen van babykleertjes moet men zorg dragen een goede kwaliteit wol te nemen, opdat de kleertjes er door veel wasschen niet onooglijk en geel gaan uitzien. Wollen kleedingstukken mogen nooit tc warm gcwasschen worden. Bewonderenswaardig een man als deze Pater, die te midden van zooveel ellende, zoowel lichamelijk en geestelijk, zichzelf weet te blijven en de boodschap te brengen van den Goeden Herder, die Zijn schapen zoekt, ook al is de wijze van zijn prediking verschillend en zijn zijn godsdienstige denk beelden en gebruiken, dit blijkt herhaal delijk, geheel anders dan de onze. Niet alleen dat hij in zijn zoo zware en eenzame taak jarenlang wist te volharden, ook de opgeruimdheid waarmee hij dit deed, en de gezonde zin voor humor, die hij daarbij be waarde, dwingen respect af- Van dezen zin voor humor getuigt bij voorbeeld een verhaal als dat van „Een nieuwe Muizenval". ...Het was bijna volle maan, het strand leek een woestijn en de dames waren in grooten getale op vangst geweest De buit was meegevallen. W e m aw had nog een zootje schelpdiertjes voor den volgenden dag bewaard en die in haar mandje aan een paal opgehangen. 's Nachts kwamen oe muizen en ratten azen en snuffelen met hun spitse snuitjes overal rond, tot in 't mosselenmandje van Wemaw toe, want daar rook het lekker naar zeebanket. De mosselen hadden in die vreemde omgeving uit nieuwsgierigheid hun deurtje op een kiertje gezet Een muis tippelde onzeker over dat hobbelig hoopje en zat alras met een pootje binnen zoo'n mosseldeurtje, dat echter oogenbl'kkelijk dicht flapte, zoodat ze vastgeklemd zat Spartelen gaf geen baat, integendeel, want daardoor zat ze al gauw met een ander pootje in zoo'n verraderlijke val. En hoe ze ook piepte en gilde, de mosselen hielden hun deurtje stijf gesloten. Toen Wemaw den volgdenden morgen de slaap uit de oogen gewreven had en bij haar korfje kwam, "ag ze de gevangen die vegge. Nou, als men een Kaja-Kaja aan zijn eten komt, komt men aan zijn maag: en dat is de gevoeligste plek van heel zijn wezen. Dan kent hij geen genade. Wemaw hoorde dus 't c-barmelijk gepiep van t muisken ook niet; ze ging haar mosselen poffen en gooide het heele trosje te zamen in 't vuur. Van ontsnappen met twee zulke blokken aan 't been, was geen sprake, en na enkele oogenblikken was het muisje dood. Arm muisje! Maar toch ben ik er over aan 't piekeren, om in plaats van mijn poesen mosselen te gaan houden. Poesen zijn vandalen. Als er in 't huishouden iets gebroken wordt, zijn 't altijd de poesen 't. gedaan hebben. De bedienden zeggen 't zelf. Bovendien blazen ze 's nachts jazz muziek. Zulke dingen heb je van mosselen niet te vreezon. En wijl 't aanbeveling verdient, nieuwe, vindingen tot gemeengoed te maken, zal ik het laten drukken ook... Zoo vertelt hier een oud-Missionarfs van zijn arbeid, dit primitieve volk te leeren, dat 't het lichaam, de „zandmensch" is, wat inde grond begraven wordt, maar dat de „ibin- nenmensch", de ziel, terugkeert tot God, die haar gegeven heeft. Zijn boek is frisch en afwisselend van inhoud, en de talrijke il lustraties, die het bevat, origineele, typische opnamen, vormen een zeer waardevolle ver siering. Handwerken Pullovers en Vesten Nog altijd staat het handwerk in het mid delpunt der vrouwelijke belangstelling. Niet lang geleden breidde men nog lang zooveel niet de eigen pullovers en vesten. Hier ziet men een slipover met een rol- •and en boord, die over een overhemd-blouse gedragen, aardig zal staan. Het tweede is slipover, die met een punt over de rok valt. Het is gebreid van donkere wol met lichte strepen. De sjaal, die er bij hoort is in de lichte tint gebreid. Het derde slipovertje, dat eigenlijk een plastron is. leent er zich, met zijn sjaal kraag, ook bijzonder goed voor, om door dikkere dames gedragen te worden. Het is gebreid in donkere strepen, die met lichte zijde aan elkaar zijn gehaakt Het gebreide vestje wordt opzij gesloten met een rijtje knoopen. In de koele dagen is het prettig zoo'n wollen dingetje over een blouse aan te trekken. MOEDERDAG Geef een GERO-GESCHENK oit onze kenrige sorteering! J. v. d. TOORN Co. Rotterdam Hathenesserweg 77-79, Tel. 33628-36628 Versche koekjes houdt men langer versch, indien men ze in de trommel, die goed af sluit, afdekt met vetvrij boteithampapier. Men kan etiketten op metaal plakken door de plaats te bevochtigen met uiensap. Daarna moet men het etiket er stevig op drukken. E WEG KAAR 'I HART Benooligd' 1 K.G. uien, 1% kg. aardap pelen, 800 gram carbonaden, zout, peper, azijn, 30 gram reuzel Bereiding: de uien schillen, wasschen, ln stukken snijden, gaar koken in L. water. De aardappelen schillen, wasschen en in stukken snijden, na een uuir koken van de uien, de aardappelen toevoegen en een uur later meekoken, zout en peper erbij doen en op het laatst y> d.L azijn. Azijn maakt de schillen der uien hard. De carbonaden bakken in de reuzel op de ge wone wijze. De jus gedeeltelijk toevoegen aan den stamppot. Voedzamer is deze stamp pot met de helft der aardappelen en 150 gram rijst meegekookt, waartoe men de uien opzet met 1 L kokend water inplaats van L. Rood© appelpoddlng. Benoodigd: 200 gram zure appelen, L. water, 125 gram suLkei', 2 citroenen, d.L. rum, 20 gram roode gelatine. Bereiding: schil de appelen, snijd z© in vieren, kook ze gaar in het water, voeg de gelatine toe. Wrijf de appelen door een zeef, voeg suiker toe. citroensap en de gerasp te schil san, 1 citroen, ook de rum. Als de pudding geleiachtig wordt, giet men hem in een omgespoelden vorm. Men geeft er vanil lesaus bij. Zuringsoep. Benoodigd: 1*4 L. water, 50 gram bloem, 250 gram zuring, 50 gram boter, zout, 2 eier- dooiei-s, 1 d.L. room Bereiding: de zuring schoonmaken, was schen in het water gaar koken met wat zout. De zuring door een zeel wreven. De bloem en boter vermengen, het. zuringnat toevoe gen, ook de purée van de zuring, de soep 10 minuten laten doorkoken. De eierdooiers en de room in de soepterrine kloppen, hierbij 1 langzaam de soep voegen. Men geeft bij deze soep de dobbelsteentjes gefruit brood. Aardappelkoekjes. Benoodigd: 500 gram rauwe aardappelen. 20 gram bloem, 2 d.L. melk, 3 gram zout, 1 ei, 60 gram boter, peper. Bereiding: de aardappelen schillen, pit ten en raspen op een grove rasp. De rasp zooveel mogelijk onder water houden, zoo dat de aardappelen niet bruin worden. De geraspte massa in een doek flink uitpersen dan vermengen met zout, peper, bloem, melk eierdooier en het stijfgeklopte eiwit Een stuk boter in de koekenpan smelten. Van het beslag kleine koekjes vormen; deze aan beide kanten bruin en gaar bakken. De koek jes moeten direct worden gediend. Sinaasappel vla, Benoodigd: 5 sinaasappelen, 1 citroen, 50 gram basterdsuiker, 10 gram witte of roode gelatine, 34 L. roomschuim. Bereiding: het eap der sinaasappelen en 1 citroen vermengen aubain-marie met 50 gram basterdsuiker en de gelatine. Na be koeling het roomschuim erbij voegen. Ossenstaartsoep. Benoodigd: 1 ossestaart, 1 kleine ui. P/2 L. bouillon, 1 eetlepel soja, 2 wijnglazen roo de wijn, 1 stuk boter, cayennepeper, 2 eieren. Bereiding: de ossestaart wasschen, in stuk jes snijden en in 1 Liter water met y2 eet lepel zout ongeveer U/2 uur zachtjes koken. In een groote braadpan maakt men de boter goed heet, bakt daarin het fijngesneden uitje bruin en voeg daarna de bouillon en de os sestaart met het water toe. Laat alles een kwartier koken, doe de soep door een zeef. snijd kleine stukjes vleesch van den staart en voeg die bij de soep. Zet de soep weer op het vuur en wanneer ze goed heet is, doet men de soja en de wijn, benevens een pa^ar korreltjes cayennepeper er door. Kluts de eieren in de terrine en voeg, steeds klut sende zeer langzaam de soep er bij. Grlesmeelschotelt j e Benoodigd: 1 L'. melk, y2 ons grielmeel, y2 ons boter, 1 k 2 eieren, 3y2 eetlepel suiker. 1 stokje pijpkaneel of de schil van 1 citroen. Bereiding: roer de griesmeel met de sui ker en 1 a 2 kopjes koude melk. Kook de rest der melk met de kaneel of de citroen schil, voeg daar de aangemengde griesmeel bij en laat dit alles 10 minuten al roerende doorkoken; doe de boter er door en zet de pan van het vuur. Klop de dooiers en roer die vlug door de massa; klop het wit tot stijf schuim en meng dat er het laatste door. Doe alles in een vuurvasten schotel en zet hem J4 uur in, een matig warmen oyen, ZULLEN WE ETEN? ZONDAG: kalfsoesters, asperges, gekookte aardappelen: bitterkoekjesvla, fruit. MAANDAG: uien met aardappelen en var kens carbonaden; roode appelpudding. DINSDAG: zuringsoep; bloemkool met kaas; biefstuk, gebakken aardappelen; aardap pelkoekjes. WOENSDAG: harde eieren, spinazie; gewel de boter, gekookte aardappelen; vanille- rtjst. DONDERDAG: aardappelsoep; kalfslapjes, postelein, gekookte aardappelen; choco ladepudding. VRIJDAG: gebakken bokking, stamppot van roode kool en aardappelen; sinaasappe lenvla. ZATERDAG: osselappen, spersieboonen(bus), gekookte aardappelen: fruit, ',UlJ TOBBEN MET DE WASCH? ONNOODIG! WLJ verzorgen Uw geheele wasch, óók ondergoed, wol, zijde, gekleurde goederen, kousen, sokken, werkelijk onberispelijk. ONZE tarieven zijn ONGELOOFLIJK GOEDKOOP! N.V. DE G0UDSCHE ST00MBLEEKERIJ Turfsingel 29 Tel. 2600 GOUDA WEKELIJKSCH KNIPPATROON Ziehier twee patronen voor aardige jon genspakjes. No. 320 is een pakje voor jongens van 10 tot 12 jaar, vervaardigd van Engelsche stof met kraag en manchetten van shantung. Be noodigd: 1.40 M. stof van 130 cM. breed; en 40 cM. shantung. No. 323 is een matrozenpak voor jongens tot 12 jaar. Benoodigd 1.50 M. van 140 cM. breed. De kraag is wit en heeft blauwe, op gestikte biezen. Beide patronen zijn in alle maten ver krijgbaar, tegen den prijs van 38 cent per stuk, bij de Afdeeling Knippatronen van de Uitgeverssmaatschappij „De Mijlpaal", post box 175, te Amsterdam. Toezending geschiedt na ontvangst van het bedrag, dat gestort kan worden op post rekening 41632, of op andere manier over- Den lezeressen wordt vriendelijk verzocht, bij bestelling niet alleen het nummer van het gewenschte patroon, maar ook de ver langde maat, d.w.z. boven-, taille-, en heup wijdte op te geven, benevens den leeftijd van het jongetje, voor wie het bestemd is. Gelieve verder naam en adres duidelijk op te geven, waardoor onnoodige vertraging in de toezending wordt vermeden. Handige maniertjes Teervlekken verwijdert men door de plek goed in te wrijven met een papje van wijn steenpoeder en water, dit een half uurtje er in laten trekken en nawasschen met warm water en zeep. Kan het kleedingstuk niet met warm water gewasschen worden, dan smeert men reuzel op de plek, daarna zeep en laat dit eenige uren liggen, daarna met water uitspoelen en zoo noodig met terpentijn nawrijven. Linoleum zal niet barsten, wanneer men het schoon maakt met gelijke deelen olie en azijn, inplaats van met water en zeep. Aangebrand vleesch doet men met de jus in een schoone pan, nadat men de donker ste kanten er af gesneden heeft en voegt er een weinig dubbel koolzure-soda bij waardoor de onaangename smaak h,aast niet te proeven zal zijn. Men kan glas makkelijk doorboren als men op de plaats een druppel terpentijn doet. Met een staalboor kan men dan zon der veel moeite en beschadiging het glas i doorboren. IN C0STUUM- EN LINGERIE-NAAIEN ENZ. Gelegenheid voor DAMES EN MEISJES in korten tijd hun eigen kleeding te leeren vervaardigen OCHTEND-, MIDDAG en AVONDLESSEN Speciale MIDDAG CURSUS voor MEISJES van 1418 jaren, 4 middagen per week ROTTERDAM (Centr.) LINKERMAASOEVER HILLEGERSBERG: Goudschesingel 219 Frans Bekkerstraat 69 Eerglaan 6 Telefoon 15877 Weekuur* Spreekuur: Donderdag Spreekuur: Dinsdag en öDreekuur. LINKER-MAASOEVER Frans Bekkerstraat 69 Spreekuur: Donderdag' va"tTi£! urn Maandagavond v. 7-9 tL Directr.: M. WOLS Directr. N. LAGENDIJK van 2—4 uur Directrice: J. STOK VRAAGT PROSPECTUS KOLEN noodig P BEL op No. 42002 Specialiteit in alle soorten Anthraciet Gebrs. HEUS' Kolenhandel Rechter Rottekade 135 TELEFOON 42002 VISSER BOSCH GROOTE VISSOHERIJSTRAAT 9b ROTTERDAM PATRONEN NAAR MAAT Wij knippen, rijgen en passen voor U PRIVAATLESSEN voor Maatknippen KLEINE CLUBS GEZ. AALDERS PROVENIERSSTRAAT 54 VERPLEEGSTERS-UITZETTEN naar Maat PRIMA KWALITEITEN LAGE PRIJZEN EN VLUGGE LEVERING MAISON VISSER ZWART JANSTRAAT 46. over de 2e Pijnackerstraat Telefoon 44085 ROTTERDAM DAMES- en KINDER-HOEDEN Ruime sort, in alle maten en kleuren PEDICURE MANICURE DIPLOMé Mevrouw S. C. DALMAYER—KOOL, OUDEDIJK 104 ROTTERDAM TELEFOON 56624 KEURCCLLECTIE: TAPIJTEN, GOR DIJNEN, ijINOLEUMS GROOTE SORTEERING WOLLEN DEKENS tegen scherp CONCURREERENDE Prijzen!!!! AANBEVELEND UTRECHT Oosterstraat 11 - Telefoon 14810 WONING-INRICHTING BEHANGERS - STOFFEERDERS VRAAGT ONS EENS PRIJSOPGAVE UTRECHT KONINGSWEG 56 - Telefoon 11165 Postrek. No. 43430 Opgericht 1858 Geheel naar de eischen des tijds ingericht Wascht uitsluitend met nortonwater VRAAGT TARIEVEN

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1934 | | pagina 12