Eindelijk had zij rust gevonden!
DINSDAG 8 MEI 1934
DERDE BLAD PAG. 9
HET ONTWAKEND
HONGAARSCHE CALVINISME
HONGARIJE IN DE 16e EEUW
PIETER MELIUS
Planting van het Calvinisme
Er ligt iets tragisch in, dat door het isole
ment \an de Hongaarsche taal, over Hon
garije zoo weinig bekend is. En dit geldt
met name in betrekking tot het Hongaarsche
Calvinisme En toch was eens in heel Euro
pa bekend de machtige worsteling van de
Hongaarsche Calvinisten Het was wel be
kend, dat in de chaos van het Hongaarsche
leven in de zestiende eeuw reddend en orde
nend het Calvinisme heeft ingegrepen.
Wij noemden de chaos van het Hongaar
sche leven in de zestiende eeuw.
Het land was in stukken gescheurd, d°
grootste en voornaamste gedeelten van Hon
garije onder Turkschc heerschappij. Hon
derdvijftig jaar lang! Door de Turken wer
den dorpen en steden verwoest, de bevolking
verjaagd naar het grensgebied, de Karpaten
of naar woestijn- of moerasgebied. In een ge
deelte van het land, namelijk Zevenburgen,
'n zelfstandig vorstendom, moest steeds de
ecne macht tegen de andere uitgespeeld wor
den (Turken tegen Oostenrijkers!) opdat de
overgebleven rest van het Hongaarsche le
ven nog mocht gered worden! De Noorde
lijke en Westelijke gedeelten van het land
waren onder Oostenrijksche macht. In zoo'n
chaos hecrschte overal onzekerheid, wan
hoop, verslagenheid, en zoo (Zevenburgen
uitgezonderd) was het heele lam| een vrij
terrein voor de zeer talrijke rooverbenden.
In dezen troosteloozen toestand heeft het
Calvinisme Gods wonderen laten zien en
geopenbaard. De Voorzienigheid Gods heeft
ook voor Hongarije een Hongaarschen Cal-
vijn gegeven. Pieter Melius was zijn naam.
Alle kenmerken van de persoonlijkheid van
Calvijn waren in hem aanwezig. Vanzelfspre
kende wandelde hij op het voetspoor van
Cahijn. Hij kwam na Calvijn, doch ten volle
draagt hij den naam van Hongaarschen
Calvijn. Wat waren de kenmerken van zija
leven? In de eerste plaats onvoorwaarde
lijk buigen voor de Majesteit van Gods
Woord en totale overgave van zijn le\en
aan zijn Heiland, Koning Jezus. Groot licht
heeft hij ontvangen van Gods geest omtrent
den inhoud van Gods openbaring. Daarom
kon het niet anders, dan dat hij een uitste
kend geleerde, was. Ja, zoozeer, dat zelfs
Beza, de ambtgenoot van Calvijn, een van
zijn werken aan hem ter inzage en correctie
zond. En zooals in het leven van Calvijn her.
onvoorwaardelijk buigen voor Gods Woord
beteekende een harde strijd voor het Ko
ningschap van Jezus op elk terrein des le
vens, zoo was het leven van Pieter Melius
ook een ineenschakeling van aanval en
verweer. Daartusschcn: voortbouwen op de
rechte lijn of met andere woorden uitge
drukt: een voortdurende volharding in het
teeken van Soli Deo Gloria.
Hij heeft de belijdenissen samengesteld
en verschillende deelen van den Bijbel ver
taald en andere deelen in preeken verwerkt.
Onder den invloed van zijn inspireerenden
geest kwam later door zijn geesteskinderen
de complete schoone overzetting van deii
Bijbel tot stand, namelijk door Caspar Karo-
lijn, wiens werk als taalgrondleggend voor
de litteraire Hongaarsche wordt llschouwd
En zoo ook de volledige bewerking van de
Psalmvertaling in het Hongaarsch naar
Beza en Marot door G. Szegedi. Deze heeft
ook den catechismus samengesteld en met
strengheid bepaalde hij het standpunt van
het Calvinisme, tegenover Papisme, Luthe
ranisme, Unitarisme en Anabaptisme. Maar
niet alleen tegenover deze uitgesproken stron
mingen, maar ook tegen allerlei opkomend
bijgeloof. Hij is de groote organisator, die in
liet midden van groote slingeren op geeste
lijk terrein in het toenmalige Hongarije de
kerken organiseeren kon en voor het geeste
lijk leven der Gereformeerden den weg naar
de toekomst met zekerheid kon afbakenen
De nationale taal en liet schoolwezen wer
den door hem hersteld en op vaste grond
6lagen gesteld tot redding van het Hongaar
sche nationale- en christelijke leven. En zoo
is het niet te verwonderen, dat tijdens de
reformatie het heele nationale cultuurleven
in opkomst en ontwikkeling door liet Calvi
Qisme werd gedragen; om niet anders te
noemen: de drukkerijen op écn na waren
alle in Gereformeerde handen! Wat zou er
van het Hongaarsche volk terecht gekomen
zijn, wanneer Gods Voorzienigheid in den
zestienden eeuwschen chaos van Hongarije,
waar een heel volk aan den rand van het
graf stond, niet het Calvinisme had gezon
den tot redding van de Hongaarsche natie!
Wij waren door het Papisme onder Habs
burgsche hoede, en door heidensche invloe
den vergaan! Wij hebben veel geleden, veel
verlies gehad, maar het Hongaarsche leven
is in zijn nationaal bestaan, door de koms'
van het zuivere Christendom dank zij God
gered.
En daarom is zoo verderfelijk en leugen
achtig de bewering van de Jczuieten \an
heden in Hongarije, dat de reformatie werd
tot een deformatie van het Hongaarsche
volk! Neen, de deformatie begon door hei
vervallen \an de kerk der middeleeuw
nadat de Kerk het pad des Heeren had ver
laten.
En zoo kunnen wij getuigen, dat Hongarije
uit den middeleeuwsehen chaos enkel en al
leen door de macht \an het Calvinisme werd
gered. Dis. L. HORVATH.
BINNENLAND
DE HAVENAANLEG TE
ENSCHEDE
Dc gemeente Enschede is voornemens met het
Rijk een overeenkomst aan te gaan voor het uit-
n van werken, verband houdende met den
havenaanleg voor die gemeente.
en W. stelden zich in verbinding met ir.
W. C. Kohier, stadsingenieur te Amsterdam en
ir. L. Boogerd, directeur, van de Handelsinrich
tingen aldaar, die hun advies inzake den aanleg
havenwerken met industrie- en handelsterrein
:n rapport hebben neergelegd, aan de hand
velk rapport B. en W. thans den Raad voor
stellen een overeenkomst met het Rijk aan te gaan.
Deze overeenkomst bevat de preciseering van de
erken n.l. het graven van een kanaal, het maken
an een kanaal, het maken van 'n zwaaikom en
handelshaven aan het eind daarvan benevens een
bescheiden jachthaven, en het maken van boord-
voorzienmgen en kademuren.
Uit een globale berekening door de. directie van
de Twen te-kanalen blijkt, dat de uitvoering dezer
erken ongeveer f 1.060.000 zullen kosten.
KORTZICHTIGE HULDIGING
..Harde werker en knappe kop, maar toch
geen groote nationale figuur, geen man om
gehuldird te worden", zoo getuigt de (r.k.)
Volkskrant van. den heer Ketelaar. En
het blad vervolgt:
„Indiër, zijn geestverwanten, de vrijz.-demo
..alen daartoe roeping gevoelen vanwege
de ei diensten, die de heer Ketelaar als ijve
rig propagandist zich voor zijn partij heeft
orven, dan is daar natuurlijk geen be
zwaar tegen.
ar wie ziet termen voor een eere-comité
in twee ministers, de voorzitter dei-
Tweede Kamer, de commissaris der Ko
ningin van Noord-Holland en de burgemees
ter der hoofdstad zitting hebben genomen?
Vermoedelijk hebben vrienden van den
heer Ketelaar de onkiesclvheid gehad hen te
■agen. en hebben de genoemden niet wil
len weigeren.
Toch was er juist in de gegeven omstan
digheden aanleiding geweest, van een hul
diging \an den heer Ketelaar af te zien.
Want nog pas'heeft hij van een soort ecre-
raad een getuigenis van een „niet juist"'ge
drag ontvangen".
DE ZAAK-TONNET
een ingezonden stuk geeft generaal J. C. C
Tonnet een beschouwing over hetgeen hij geleden
heeft, toen men hem „verdacht" van krankzinnig
heid. Hij verklaart:
„In het psychiatrisch onderzoek zijn tegen mij
Jtrijdiniddelcn en argumenten gebezigd, bewijsmid
delen aangevoerd, die de critiek niet kunnen ver
dragen. Er zijn er. die voor mij verborgen worder,
gehouden. Want nooit of te nimmer heb ik iets
gedaan of gezegd, waaruit naar redelijkheid
kunnen worden afgeleid, dat ik „gevaarlijk
de openbare orde", laat staan gevaarlijk voo
rechterlijke macht te Zutphen zou zijn.
Is van alle stukken inzage vergund?
Ik heb niets te verheimelijken. Ik wil ze allemaal
blootgelegd zien. Ik wil weten door wie of door
ien ik bedreigd ben geworden met geestelijke
oord'.
Als de pers niet geholpen had, zegt de generaal,
as ik ten onder gegaan en ik vraag me dikwijls
af: „Wat moet het lot zijn var. een „bij vergi
ng" geinterneerden stumper, die geen steun ach-
'.t zich heeft?
„Ik zou willen, dat op duidelijke wijze wordt
gedemonstreerd, dat het ongelukkige incident af
gesloten wordt en dot mijn vele kosten, die aar
deze „vergissing" voor mij verbonden waren er
zijn, mij worden vergoed. Maar bovenal is het
noödig, dat maatregelen worden getroffen, b.v.
door wijziging der Krankzinnigenwet en door het
geven van meerdere rechten aan den krankzinnig
verklaarde en aan zijn raadsman, dat in de toe
komst dergelijke gemaakte fouten worden vo<
men of spoediger worden hersteld.
De zaak-Tcnnet is te belangrijk, dan dat zij
zonder meer in den doofpot behoort te worden
gedaan. Hodie mihi, eras tibil Wat mij is
komen, kan ook u treffen."
BOND VAN CHR. GEREF. J. V.
HEMELVAARTSDAG-VERGADERINGEN.
Op Hemelvaartsdag a.s. komt een belang
rijk deel van den Bond van Chr. Geref. J.V.
in vergadering bijeen.
De Noord-ITollandsche af deeling verga
der te Broek op Langendijk. Als onderwerp
wordt hier behandeld: „De principieele be
handeling der onderwerpen op de J.V.'' Ds
J. Drenth van Broek op Langendijk hoopt
te spreken over „De prediking des Woords
en de jongeren".
De afdecling Zuid-Holland vergadert te
Dordrecht in gebouw „Patrimonium", Lange
Breestraat 21. Als spiekers treden hier op
de hoeren R. J- van Pagee Jr. uit Delft met
liet onderwerp „Het Socialisme" en dc
Bondsvoorzitter Ds. H. Janssen met het on
derwerp „Het vraagstuk van den oorlog".
In verband met liet 60-jarig bestaan van
de J.V. te Steenwijk houdt de Oostelijke at-
deeling van genoemden Bond haar jaarver
gadering op Hemelvaartsdag te Steenwijk
onder leiding van den voorzitter, den heer
M. H. van den Burg van Arnhem, die zal
spreken over „Hoogspanning". Voorts zal de
heer W. L. ten Wolde uit Arnhem hier re-
fereeren over „De Doodstraf", terwijl des
avonds Ds. W. Kremer van Leeuwarden een
opwekkende rede zal houden over „Valscho
Profetie'.
NATIONAAL JONGEREN VERBOND
Om redenen van organisatoriechen aard
is de landdag van het Nationaal Jongeren
VerbVBid, welke tweeden Pinksterdag zou
worden gehouden, uitgesteld tot het begin
van het nieuwe vereenögmgsjaar.
NED. CHR. VROUWENBOND
LANDDAG VAN GEWEST OVERIJSSEL
Door het Overijsselsch Gewest van den
Ned. Chr. Vrouwenbond wordt op 19 Juni
te Hellendoorn een Landdag gehouden,
waar o.m. ook de Bondspresidente, mevrouw
M. M. H a velaar-v. Beeck Calkoea
.voord lioopt te voeren.
CHRISTENDOM EN FASCISME
AL TE SIMPELE CONCLUSIE
Boven een artikel in de „Proletarische
Vrijdenker", belioorcnd bij een teekening,
staat vet gedrukt: „Treedt uit de Kerk".
Vervolgeii6 leest men dit:
„Onze, kameraden hebben hier een ge
weldige taak. Treedt uit de kerk door onze
bond. Vraagt formulieren voor kerkuit-
treding.
Het totale aantal keirtkloozen bedraagt voQ-
gens de laatste volkstelling 1.141.000".
Op blz. 5 is einder het opsohrift: „Tegen
Kerk, Oorlog en Fascisme1", een oorlogstank
getcckend; het bovenste gedeelte in de vorm
van een Bisscliops-mijter- met een gat in
knuiisvorm, waaruit een mitrailleur knet
tert, enz., enz.
Het is wel teekenend, schrijft „de Vuur
slag", dat de Vrijdenkers de Kerk tegelijk
bestrijden met liet Fascisme. Ze blijken dus
wel begrepen te hebben, dat Fascisme en
geloof onafscheidcnlijk met elkander ver
bonden zijn. Dat dit geen holle leuze is, om
het geloovige deel van ons Volk op onze
hand te krijgen, bewijst ons de praktijk v
het Italiaaneche Fascisme, hetwelk wij
d/iit verhand gaarne op den voet willen
volgen".
Deze conclusie is wel wat- al te simpel.
Het feit, dat vrijdenkers zoowel Kerk ils
fascisme bestrijden, bewijst nog niièt- dat
deze „onafscheidelijk"' bij elkaar hooren.
ELF KEER GEKIEKT
HET ZIJN STERKE BEENEN
In liet laatste nummer van „Volk en
derland" is het conterfeitsel vaar Ir Mussext
niet minder dan elf keer opgenomen. Is
dat niet een beetje overdreven enj'
vaarlijk? Ook leiders hoe sterk ze ook
hun schoenen staan zijn mensohen met
beenen, die niet ailtijd de weelde der op
vijzeling kunnen dragen.
CHR. NAT. WERKMANSBOND
De voorjaarsvergadering van het Prov.
Comité Gelderland van den Chr. Nat. Werk
mansbond zal Zaterdag 12 Mei a.s. in het ge
bouw voor Chr. belangen te Arnhem worden
gehouden, onder leiding van Ds. N. H. Kui-
péri van Acquao.
Na afdoening van de huishoudelijke za
ken zal als referent optreden de heer Fred.
Hartsuiker, leeraar aan de Ambachtsschool
te Zutphen, met het onderwerp: „Een Chr.
Nijverheidsschool, een taak voor het Pr
Comité?"
De speciale trein met passagiers en post
in aansluiting op het 11 Mei a.s.
Genua vertrekkende m.s. Marnix van St.
Aldegonde, zal Donderdagmorgen 10 Mei
om 8 uur van Den Haag S.S. vertrekken.
Vertrek van Utrecht C. S. 9.03, Arnhem 9.59
Nijmegen 10.28. Vertrek van den aar
tenden trein naar Utrecht van Amsterdam
C.S. T.óS, Amsterdam W.P. 8.13. De aanslui
tende trein van Rotterdam Maas vertrekt
om 7.31 uur, aankomst Gouda S.02, alwaar
de passagiers overstappen van den boot
trein. Aankomst te Genua Vrijdagmorgen
a.s. 7.31 uur.
Land- en Tuinbouw.
DE CRISISVEEWETTEN.
Stemmen uit de praktijk.
Door het ..Dagblad van Noord-Brabant'
een enquête ingesteld bij de veehouders
over de meening der boeren ten opzichte
de uitwerking van de maatregelen die
de crisisrundvee- en -varkens-centrale heb
ben gemeend te moeten nemen.
Aan talrijke hoeren in Midden en West
brabant on in Zeeuwsch Vlaanderen heeft
het -blad een vragenlijst gezonden betreffen
de de Runder- en Varkenscentrale.
De eerste vraag luidde:
Acht u het opruimen van 210.000 runderen
naar liet huidige plan een juisten maat-
;elEr zijn thans ongeveer 110.000 runde
ren opgeruimd (10 April). Zijn er thans min
der runderen? Is de melkstroom grooter of
kleiner geworden
Van de antwoorden achten 42 pet. het
opruimen van de runderen een juisten maat
regel, 58 pet. zijn het er niet mee eens.
Slechts ongeveer 16 pet. echter meenen, dat
er inderdaad minder runderen en een klei-
miel'kstroom zijn; 84 pet. achten het
aantal runderen en de melkstroom min
stens gelijk of zelfs grooter.
De tweede vraag luidde:
In landbouwkringen beweert men, dat de
runderen opgeruimd hadden moeten wor
den verdeeld over alle leeftijden. Is u het
daarmee' eens? Wat zou daarvan het voor
deel geweest zijn?
Op deze vragen is door het meerendeel
slechts met terughoudendheid antwoord ge
geven: Slechts hebben hebben in ontkennen-
zin geantwoord, de meesten vonden,
indien er opgeruimd moest worden, een
ander systeem juister, al zijn zij daarom
nog geen voorstanders van opruiming over
verschillende leeftijden. Vrijwel allen heb
ben opgemerkt, dat liet heter ware ge
weest, wanneer men speciaal kalveren, som
migen zeggen kalveren cn pinken, anderen
weer slechts melkgevende koeien, had opge
ruimd.
Op een derde vraag: Zijt u voor of tegen
i.v. verplichting tot gedwongen aflevering
an runderen? werd door de meerderheid
geantwoord, dat men tegen verplichte leve
ring is. De voorstanders hadden voor het
meerendeel nog beperkende bepalingen ge
maakt
Als men deze antwoorden verneemt moet
o. i. wel de conclusie getrokken worden dat
de veehouders het ook niet met elkaar
zijn omtrent de genomen cn over te
nemen maatregelen.
Ook wij zijn geen onverdeelde bewonde-
Lars van alle maatregelen en hadden
dacht, dat de belanghebbenden zelf voor her
ergroote deel er tegen zou zijn. Dat nog
geen 60 pet. der boeren de juistheid van de
afslachtingsmaatregelen in twijfel stellen
frappeert ons en zou een bewijs kunnen zijn
dat deze maatregelen nog zoo kwaad niet
zijn. Men moet ook niet vergeten dat war
sommige bladen over de regeeringsmaatre-
gelen schrijven, wel in staat is om eenige
suggestie uit te oefenen in negatieven zin.
REGLEMENT CICHOREISTEUN
Steun voor 360 H.A. tot ten hoogste 61,200
In do Staatscourant van 6 Mei is opgeno
men de Crisissteunbeschikking 1931 voor
cichorei. Volgens het daarbij gevoegd Re
glement zal uit het Landbouw Crisis Fonds
ten behoeve van de Nederlandsche telers van
.cichorei voor teil hoogste een'zelfde opper
vlakte, als waarop in 1933 cichorei werd ge
teeld, zijnde 360 H.A. steun verleend worden
tot een maximum bedrag van f 61200.
Beschikbaar wondt gesteld voor uitkee-
ring aan de erkende telers een bedrag van
f 5.— per 1000 kg. aan een der Nederlandsche
drogerijen geleverde cichorei-wortelen, welke
afkomstig zijn van de in de steunregeling
opgenomen oppervlakte, met dien verstande,
dat per ha. niet meer dan f 170.— wordt uit
gekeerd. De grootte van de uitkeering per
1000 kg. cichorei-wortelen is voorts verbon
den aan de marktnoteering van de goede
kwaliteit gedroogde cichorei. Indien de ge
middelde marktnoteering te Kortrijk over de
periode October 1934 tot en met Januari 193Ó
in guldens omgerekend, niet hooger dan
f 4.50 per 100 kg. is, dan wordt het volle be
drag van f 5 per 1000 kg. cichoreiwortelor
uitgekeerd. Is de gemiddelde noteering o vel
genoemde periode hooger dan f 4.50 per 10C
kg. dan wordt voor de betaling van de groot
te van liet steunbedrag per 100 kg. wortele
aangenomen, dat bij een noteering van f 6.- -
per 100 kg. gedroogd product de steun ve
vallen kan. Bij een tusschenliggende g
middelde noteering wordt het steunbedra
evenredig verlaagd, zoowel per 1000 kg. a
per ha.
Voorts bevat de „Staatscrt." de statuten
van de Stichting Nederlandsche cichorei Cen
trale.
AARDAPPELMEELMONOPOLIEBESLUIT
Binnen enkele dagen is de afkondiging tf
verwachten van een Aardappelmeelmonopo
liebesluit 1934 I, waarbij wordt bepaald, dat
de uitvoer van aardappelmeel slechts is toe
gestaan aan een door den Minister van Eco
nomische Zaken als monopoliehouder aan tc
wijzen Crisis-Organisatie.
Als zoodanig zal worden aangewezen d(
Stichting Nederlandsche Aardappelmeelcen
trale, welke dezer dagen daartoe in het le
is geroepen.
,«10»
WOENSDAG 9 MEI
HUIZEN 1875 M.
NED. CHR. RADIO-VEREENIGING
8.00—S. 15 Schriftlezing en meditatie.
8.15—9.30 Gramofoonmuziek.
10.30—11.00 Morgendienst door Ds. J. Kre-
11.00—12.00 Harmoniumbespeling door M.
F. Jurjaanz. Mej. C- de Jager, sopraan.
Mevr. R. Mijnhout—Bakkenist, alt.
12.00—12.15 n.m. Politieberichten.
12.15—12.30 n.m. Gramofoonmuziek.
12.30—1-30 n.m. Bespeling van het Studio
orgel door L. Blaauw.
1.30—2.15 n.m. Gramofoonmuziek. O.m.
vioolconcert in A gr. t.. Mozart, door Si
mon Goldberg, met orkest.
2.15—3.45 n.m. Concert: Ioa Mulder—Bel-
ser. alt-mezzo. J. H. E. Wittpen, fluit. Hcin-
rich Scholl, viool. Bram Oberstein, cello.
A. d. vleugel: Gerard Hengeveld.
3.45—4.00 n.m. Verzorging zender.
4.00—5.00 n.m. Piano-recital door R. Rip-
5.00—6.00 n.m. Kinderuurtje door B. A. v.
Mourik en P. A. Joen Jr. Zang en hoorspel
door leerlingen van de Chr. School, te Bol-
6.00—6.30 n.m. Spreker namens het Comité
van Bijstand v. d. arbeid van Joh. v. d.
Steur te Magelang. J. v. Pelt: „Pa van dei
Steur, zijn arbeid en zijn persoon".
6.30—7.00 n.m. Onderwijsfonds voor de
Binnenvaart.
7.00—±7.15 n.m. Politieberichten, gevolgd
door Persberichten van het Ned. Chr Pers
bureau.
±7.15—7.30 Gramofoonmuziek, of „Een
greep uit het Daqelijk'.cn Gebeuren".
7.30—8.00 n.m. O. C. v. Hemessen: „De
pluimvee-maatregelen".
8 00—10.30 n.m. Concert door de Arnhem-
sche Orkest-Vereen)ging. o.l.v. H. J. Manks.
10-30—11.30 n.m. Gramofoonmuziek.
HTT/VERSUM 301.5 M.
VARA
8.00 Gramofoonmuziek.
9.30 Onze keuken door P. J. Kers Jr.
V.P.R.O.
10.00 Morgenwijding.
VA.R.A.
10.15 Uitzending voor de arbeiders in de
continubedrijven. Ludwig Runge, heldente
nor, zingt met pianobegeleiding van Lion
Contran.
12.00 Klein-VARA-Ensemble o.l.v. Frits
Bakels.
12.30 njn. Gramofoonmuziek.
12.45 n.m. Klein-VARA-Ensemble o.l.v.
Fnts Bakels.
1.15 nm. Gramofoonmuziek.
1-30 n.m. Klein-VARA-Easemble o.l.v. Frits
Bakels.
2.00 n.m. Verzorging zender.
2.15 n.m. Knipcursus door mevr. A. van
Blankenvan Kuyk.
3.00 n.m. Voor de kinderen m.m.v. VARA-
tooneel o.l.v. W. van Cappellen: Coba
Kuurstra, zang; Cor Steyn, piano; Oom
Heide, vraaguurtje.
5.30 n.m. Klein-VARA-Ensemble o.l.v. Fr*s
Bakels.
7.00 n.m. Sportuitzending. Voorbeschouwing
over den op Hemelvaartsdag in het Olym
pisch Stadion te Amsterdam te spelen In
terlandwedstrijd: HollandFrankrijk doof
Ir. A. van Emmenes.
7.20 n.m. Orgel-kwintet o.l.v. Cor Steyn.
8.00 n.m. Herhaling S.O.S.-berichten, Vaz
Dias en Varia.
8.15 n.m. Uit de Doelezaal te Rotterdam:
Concert door de Arbeiders Zangver. „De
Stem des Volks", afd. Rotterdam, m.m.v«
Het Residentie-orkest; mevr. Sophie Both—i
Haas, sopraan; mevr. de Rosière—v. Em-
merick, alt; Michel Cobets, tenor. Het ge
heel o.l.v. Hendrik Altink. De 9e Sym-
phenie, von Beethoven.
9.30 n.m. Heyermans-cyclus (negende uit
zending). Opvoering van „Van ouds de
morgenster". Een tooneelspel, voor de mi
crofoon gereed gemaakt door Frank van
Duin. Op te voeren door het VARA-tooneel
o.l.v. Willem van Cappellen, m.m.v. Esther
de Boer—van Rijk. Rolvcrdeeling: Bruigom,
eigenaar van de tapperij „Van ouds dc mor
genster", Adolf Bouwmeester. Moeke, zijn
vrouw, Esther de Boer—van Rijk. Simon,
zijn zoon, Frans Nienhuys. Meta, dienst
meisje, Janny van Oogen. De pastoor. Wil
lem van Cappellen. Job. schenkknecht bij
Bruigom. Jan Lemaire. Arend, tweede schenk
knecht. Louis Oorrhuis. Jochem, Huib Ori-
zand; Lambertus. Coen Hissink: Eli, Max
Greve; Krukken-Toos. Rolien Numan; Ma
troos. Hans de Wit: Een agent, Tom van
Haaften; allen bezoekers van de tapperij,
Acoustische verzorging door Carel Rijken.
11.30 nm. Gramofoonmuziek.
12.00 Sluiting.
BUITENLAND
2 50 n.m. Daventry 1500 M.: Concert uit
Bournemouth. 7.35 n.m. Symphoniecon-
cert o.l.v. Adrian Boult. mm.v. Wladimir
Horowitz, piano. (Scott, Bax. Elgar).
6.50 nm. Boedapest 549.5 M.: „Giuditta".
operette van Franz Léhar.
7.00 n.m. Stuttgart en Frankfort 349.2 Mn
Opening van het Schiller-jaar.
7.20 n.m. London Regional 342.1 M.: „Scarj*
book for 1914".
7.35 n.m. München 405.4 M.: „Paljas",
opera van Leoncavallo.
8.05 n.m. Rome 420.8 M.: Dumky-trio van
8.05 nm. Parijs (Radio) 1648-4 M.: Sym-
phonie-concert o.l.v. D. E. Inghelbrecht.
8 30 n.m. Bcromünster 539.6 M.: Moderne
Scandinavische muziek. Solisten: Alice
Frey. zang. Walther Frey. piano.
8.40 nm. Weenen 506.8 M.: Reger-concert
„Die nare Hoofdpijn
is dadelijk weg
Waar Ge ook zijl, als ge zoo'n zakdoosje
mei 3 "AKKERTJES" bij U hebl, kunl Ge
Uzelf dadelijk afhelpen van kwaaltjes, die
sleeds ongelegen Uw genoegen versloren.
Daarom zijn die handige melalen zakdoosjes
verkrijgbaar mei 3 "AKKERTJES", die lelkens le
pas komen en zoo verrassend snel werken bij
Hoofdpijn, Kiespijn, Zenuwpijn, Spierpijn
A K K E RT J E S 'WKER-cachets)
Glajan buis mei 12 stuks slechts 52 cent (Omzetbelasting) Zakdoosje
Ge kunt hieruit 4x Uw zakdoosje vullen, (is inbegrepen.) met 3 st. JSU CX«
„Ik heb altijd
zoo'n zakdoosje
met "Akkertjes"
in mijn taschje"
Volgens recept van Apotheker Dumont
FEUILLETON
Naar het Engelsch
5)
„Zie je, daar heb je het juist! De jurk is
net, of ze zóó van een modiste ivomt en wat
weet een pleegzuster nu af van kleeren
maken? Ze is een echte dame, dat kan je
dadelijk zien. Iveith zegt het ook."
„Een echte dame is ook geen bedriegster;
dus die speldt den menschcn maar n et wat
op dc mouw. En als je nu nog meer on
vriendelijke dingen van haar te zeggen
hebt, dan krijg ik hard lust, om mijn beklag
eens te doen bij Keith!"
Of Keith Walden dezelfde meening ov r
de logée was toegedaan als de rest van de
familie, bleek uit geen enkel van zijn ge
zegden. Ofschoon hij zeer beleefd tegen
haar was, sprak hij maar «elden met haai
en eigenlijk zagen ze elkaar nooit anders
dan aan de maaltijden.
Nu had hij ook feitelijk geen tijd. om
over iets anders te denken dan over zijn
werk. De hooi- en klavcroogst was zeer
ruim en hij had een tekort aan handen,
want Suttonthorpe was geevi landbouw
district en in de kolenmijnen en pijpaarde-
groeven daar in den omtrek, konden de
werklui méér loon verdienen in minder
uren.
's Morgens even na vieren ging hii al
maaien en maar zelden kwam hij eerder
thuis dan wanneer de schemering al begon
in tc vallen, of een zware dauw het werken
verder onmogelijk maakte; dus was het
geen wonder, dat de vriendschap tusschen
hem ert Jeanne niet veel verder kwarn. Zij
droeg altijd haar eenvoudige, grijslinnen
Japonnetjes en het witte mutsje onder de
kin vastgeknoopt cn een enkelen keer had
het hem wel eens getroffen, wat een li:f
gezichtje zij had. Hij merkte ook wel op, dat
cr cen groote verbetering kwam in liet
huishouden; alles ging veel geregelder. Hij
zei niets, maar waardeerde de verandering
en begreep Keer goed de oorzaak hiervan.
Winnie's woorden klonken nog na in
Esmay's gemoed cn zij was vastbesloten, 011
het raadsel van Zuster Jeanne's veelzijdige
handigheid zoo gauw mogelijk opgelost fe
krijgen. De gelegenheid daartoe deed zich
voor, toen dc Zuster op een goeden avonl
eens een paar schortjes ean het knippen
was voor Lallie. Doordat Esmay zoo stil en
\erwonderd zat toe te kijken, vroeg Miss
Lorraine onwillekeurig.
„Wel, wat is er, liefste?"
„Ik begrijp niet, hoc u van zooveel dingen
verstand hebt!"
„Ik heb geleerd onder een strenge mees-
teresse: de Armoede, en zij heeft mij het een
na het ander doen „aanpakken".
,.Ik weet, dat u al vroeg uit verplegen
moest, om in uw eigen onderhoud te voor
zien", stamelde Esmay; „maar u kunt bij
voorbeeld beter koken dan Moeder en
Martha cn
„Mijn moeder is twee jaar Riek gewces
eer zij stierf en toen kookte ik voor haa-.
Wij woonden ergens op kamers in Camber-
well. De hospita, een oude dienstbode van
ons, heeft mij alios geleerd en liet ons veel
smakelijker voedsel hebben, dan ik \oor ons
zeiven had kunnen klaarmaken. Uit dank
baarheid hielp ik haar dan weer met het!
eten voor de andere pensionnaires, die zij
in huis had."
„En dat japonnen maken? Heeft u dat
ook geleerd?"
„Neen, kindje, maar ik geloof, dat ik daai
een natuurlijken aanleg voor heb, dien ik
zeker van mijn moeder heb geërfd. Zij was
zoo knap met haar handen; zij kon mooi en
zoo kunstvaardig werken. Vader is gestor
ven, toen ik drie jaar was, heb ik je wel
eens verteld. Sinds dien heeft Moeder in
ons beider onderhoud voorzien en hoofd
zakelijk met japonnen maken. Toen Rij er te
ziek was en te zwak voor werd, heb ik
het nog een tijdje voor haar volgehouden.
Toen ze van mij genomen was, had ik geen
thuis, maar heb toen voor verpleegster ge
leerd."
De tranen stonden Esmay in de oogen.
Zij sloek den arm om Zuster Jeanne heen
en liet de wang tegen haar wang rusten
„Wat bent u toch knap!" fluisterde zij,
„en moedig! Ik denk niet, dat ik er mij
alleen zoo doorheen geslagen zou hebben.
U heeft al zoo 'n boel verdriet gehad en u
is toch nog Roo jong!"
„Ik hen vijf-en-twintig., liefste, dat is nu
niet zóó jonr meer! En ik ben in het geheel
niet knap. Ik kan niet piano spelen, zooaN
jij. of teekenen zooals Winnie. Ik kan
enkel mijn best doen, om nuttig te zijn.
Maar toch ben ik blij. dat ik tot de klasse
van werkende vrouwen behoor: het leven
zou mij andei's zoo doelloos lijken!"
HOOFDSTUK III.
„Lance komt morgen thuis", zei Mrs.
Hassell met stralend gelaat opkijkend van
den brief, dien zij aan het lezen was.
„Dat is goed nieuws", eei Keith hartelijk.
„Hoe lang blijft hij?"
„Vier dagen; tot Maandag."
„Wat kort maar!" riep Fulke. „Maar
wc kunnen nog heel wat pret hebben in
dien tijd! Ik ben blij, dat Gil cn ik vandaag
nog op school zijn; anders zouden we maar
moeten helpen met de voorbereidende maat
regelen. Zuster Jeanne, ik zou er maar
stilletjes tusschen uitjzaan, als ik u v as,
want, als Lance thuis komt, dan staat het
heele huis op stelten; dan wordt haf
gemeste kalf geslacht, al is hij dan ook
gelukkig niet do verloren zoon!"
„Ik hen blij, dat hij nog komt, terwijl je
hier bent", viel Mrs. Hassell in. ,,'t Is to- b
zoo 'n aardige jongen. Hij zal zeker ook
wel in je smaak vallen."
Zuster Jeanne was daar nu niet zoo over
tuigd van.- Zij had zoo haar eigen opvattin
gen van de lieveling \an de familieWie
was I.ancc Hassell toch, dat hij op zihi
achttiende jaar nog on de King Henry's
School ging. terwijl hij op dien leeftijd toch
liever al zijn eigen kost had moeten ver
dienen! Wat een voortdurende finantïëe'e
inspanning eischtc dat van zijn oom! Fn
onwillekeurig wierp zij zulk een vcrom-
Avaardigde blik den kant van Keith Walden
uit, dat die zich verbaasd afvroeg, wat hij
wel in haar oneen misdaan kon hebben.
Maar, toen Lance kwam. was Zu-4
Jeanne onmiddellijk ook onder de bekoring
van den alleraardigsten, vroolijken, knap
pen jongen. Ze moest ook wel met hem in
genomen zijn, al was hot alleen maar o:n
de teekerheid, die hij zijn moeder be
toonde en de belangstelling in ieder afzon
derlijk. Ook was hij onweerstaanbaar in
zijn grappen, riiaar wel kon zij er af en too
eens boos om worden, als ze van zijn zorge
loos, stralend gelaat keek naar het magere
vermoeide gezicht van Keith; van de keuri
ge kleeren van het neefje naar het nage
noeg afgedragen pak van zijn oom; en als
zij luisterde naar zijn toekomstplannen, die
vrij zelfzuchtig waren. Dit maakte dan ook
dat die twee voortdurend in een woorden
strijd waren .gewikkeld, waar de anderen
plezier in hadden.
„Scott heeft in clenzclfden trein gereisi",
zei Lance tot zijn moeder kort. na zijn komst.
„Hij stapte af in Greasley. Hij was anders
lied aardig tegen mij, maar nu staarde hij
mij verwoed aan en knikte niet eens tenir.
Wat kan daarachter zitten, Moeder? Heeft
Keith hem weer eens onder bandon gehad?"
Lance zat met Mrs. Hassell cn Zuster
Jeanne voor het open venster van de lange
zitkamer en liet de stem wat zakken, toen
hij over zijn schouder naar Esmay keck, die
aan het piano spelen was aan iiet andere
einde van het vertrek.
„Neen", antwoordde zijn moeder even
zacht. „Maar hij is woedend, omdat Miss de
Roseville hem het rentmeesterschap van
Suttonthorpe ontnomen heeft. Ze heeft, ge
zegd, dat ze voortaan alle zaken recht
streeks met Keith wil behandelen."
Toen Esmay en Lance even later samen
den tuin eens rond gingen, werd Mrs Ha-
sell weer zeer vertrouwelijk.
„Wij praten nooit van Scott, waar Esma
bij is", zei ze. „Ten onrechte acht zij zich dó
oorzaak van de slechte verhouding tusschen
Scott en Keith en is altijd bang, dat cie
rentmeester mijn broer eens het cen of
ander kwaad zal toebrengen, enkel en
alleen uit wraak!"
„Had Esmay dan iets met hem uitstaan?"
vroeg Zuster Jeanne.
„Ja, dat kwam zóó: Esmay ging pp een
dag in het vroege voorjaar naar Brani-
mivigton boodschappen doen, en, omdat zij
niet anders dan met den laatstcn trein rou
kunnen teruggaan, zonden wij den knecht;
met het wagentje, om haar te halen. Maar
Jack reed naar het station van Greasley, in
plaats van dat van Woodcotc. liet arme
kind was erg verschrikt, want zij was vijf
mijlen hier vandaan, het was donker en ze
was beladen met tal van pakjes. Scott was
aan het station van Greasley met zijn dog
cart en toen hij aanbood haar naar huis
te rijden, nam zij die uitnoodiging aan. Nu
schijnt die nare man liet haar onderweg
lastig gemaakt te hebben en, toen zij hier
kwam, zei hij, dat ze niet mocht uitstappen
eer ze hem gekust had. Natuurlijk w eigerde
zij. hoos en verontwaardigd, maar hij hield
haar tegen en kuste haar wel een paar
maal. Ze ging regelrecht naar Keith toe.
dat doen ze allemaal, als er 't cen of ander
is, en die ging den volgenden ochtend
naar Scott^ en eischte van hem een genoeg
doening. Niet alleen weigerde de rentmees
ter dit. maar hij was zeer beleedigd; zei. dat
mijn kind, ami als ze was, zich nor vereerd
moest voelen, dat hij aandacht aan Trnnr
had geschonken; en zoo voort. Nu, Keith
roste hem toen zoo geweldig af. dat hij op
de plek om genade vroeg."
