MAANDA'" 7 MEI 193T" TWEEDE BLAD PAG. 5 Keizer Wilhelm bezocht de bekende tulpenculturen der fa. A. C. v. d. Schoot te Hillegom. De Valera gesnapt door de lens gedurende de demonstroj- ties der Iersche Vrijstaat-cavalerie te Dublin. Naast den president Frank Aïken, minister van defensie. De bus van de Westlandsche Tramweg Mij., die met 30 menschen te Poeldijk van den wegberm in 't water gleed, Met de grootste inspanning is het vehikel Za terdagmiddag gelicht. Üe demping van het Oosterdok te Amsterdam. Met den bestaanden toestand bleek het n.l. onmogelijk over te gaan tot verbreeding van de spoorlijn Amsterdam-Amersfoort. Het eerste bataljon van de Colstream Guards paradeert op het terrein van Wellington Barracks voor luitenant- generaal Sir Alfred E. Codrington, die zijn tachtigsten verjaardag vierde. Hoe het raadslid Kempe (die in een historisch stuk de rol van Hengist, koning der Saksen had vertolkt) in den gemeenteraad van Ramsgate (Eng.) verscheen. DE SPELLINGWIJZIGING een pleidooi voor de uitgevers En tevens voor een radicale latere herziening Over het spellingsvoorstel van Minister Marchant plaatsten wij een artikel in ons nummer van 30 April. Een onzer medewer kers zendt ons nu een beschouwing, waarin hij ten eerste het bezwaar van de uitgevers bespreekt en daarna het pleit opneemt voor een grondige herziening inplaats van een partieele en tevens in verband met de tijds omstandigheden uitstel van de beslissing in overweging geeft. Hier volgt dan de beschouwing vaa onze medewerker: Op de voorgrond sta, dat schrijver dezes zeer beslist voorstander is van spelllingver- eenvouidiging, Hij is dat reeds omdat hij als onderwijsman dagelijks met de tegenwoor dige spellingsabsurditeiten heeft te maken. Hij is dat ook omdat bestudeering van het spellingvraagstuk in verleden en heden hem heeft geleerd, dat wij ons zelf en onze- kin deren noodeloos kwellen met de onzin van van twee o's en twee e's en ch en de bui- gings-n. Over twee of drie geslachten doet niemand daar meer aan. Waaram zullen wij trachten een vallend rotsblok tegen te hou den? Echter, deze principieele overwegingen behoeven nog niet tot de conclusie te leiden, dat het nu ook gewenscht zou zijn, onder elke omstandigheid tot uitvoering eener vereenvoudigde spelling over te gaan. En dan meenen wij, dat de tegenwoordige tijdsomstandigheden wel de minst aange wezene zijn, om een nieuw spellingsysteem in te voeren. Wat toch is het geval? Er is wel bijna geen maatschappelijke kring geen groep van producenten die niet in steeds meerdere mate de gevolgen der cri sis ondervindt. Ook het uitgeversbedrijf raakt danig in de knel. Ondanks boekenweken, reclame, steun van de omroep enz. enz. daalt de om zet der uitgevers met sprongen. De uitgevers van schooluitgaven ontko men daar evenmin aan. De bedragen welke de school- en gemeentebesturen beschikbaar hebben voor nieuwe leermiddelen en metho den worden geringer. Gevolg daarvan is, dat men met de in gebruik zijnde boeken, at lassen, kaarten, platen enz. thans een paar jaar langer toe moet dan anders. Van invoering van nieuwe leerboeken en methoden komt op tal van scholen niets meer. Voor de uitgeverij, ook langs deze krnt, remming, zoo niet decimeering van de export uit haar magazijnen, inkrimping Van hun bedrijf, werken met verlies enz. Wat zou nu voor de economische zij.de van het onderwijs het gevolg zijn van een nieuw spellingsbesluit? Allereerst, dat zij, die nog nieuwe bpeken, methoden enz. aanschaffen, voor verreweg het grootste deel (bijv. 95 zulke koopen, waarin de nieuwe spelling gebruikt is. Er liggen momenteel bij de uitgevers van schoolboeken millioenen bij millioenen boek jes voor lezen, taal, rekenen, geschiedenis, enz. enz.alle in de spelling De Vries en Te Winkel of gewijzigd naar het spellingbesluit Terpstra. Deze heele voorraad, welke een waarde vertegenwoordigt van millioenen guldens, wordt door één ministerieel besluit waardeloos. De uitgevers kunnen er voortaan hun kachel mee aanmaken. Dit nu lijkt ons in een tijd als die we nu beleven, d.i. een tijd van depressie, van neergang ook voor het uitgeversbedrijf, niet juist. Wanneer den uitgevers zulk een slag wordt toegebracht in een tijd van krachtig economisch leven, van hoog-conjunctuur, dan is daar niets tegen. Een flink vitaal bedrijf komt zooiets gauw te boven. Dat is nu eenmaal de risico van het vak. Vandaag winst, morgen verlies. Maar thans, nu de zaken met de dag ach teruitgaan, wat voor velen, blijft de koop kracht van het publiek omlaag gaan, tot catastrophale gevolgen leiden moet, lijkt het ons onbillijk de uitgevers bovendien deze slag toe te brengen. Zij is niet beslist nood zakelijk op dit moment en er wordt niemand mee gebaat. De regeering verkeert in de noodzakelijk heid tallooze categoriën en bedrijven direct te steunen. Het wordt al meer een kunst, op de plaats waar nog wat is, weg te ne men en dat te geven daér, waar niet is. Maar, als dat zoo is— en ieder ziet het voor oogen dan hoede zij er zich wel voor, zonder dringende noodzaak en deze is bij het spellingvraagstuk niet aanwezigl de strijd om het hoofd boven water te hou den aan geen enkele categorie, die zich zelf nog redden kan, en het dus mede aan de regeering mogelijk maakt, de vele noodlij denden bij te springen, nog moeilijker te maken dan zij al is. De Minister zoo wordt gemeld, blijft dili gent. Ook deze mededeeling geeft aanleiding tot een opmerking. Toen voor enkele jaren Minister Terpstra zijn spellingbesluit gaf, schreven wij op deze plaats: „De berg heeft een muis ge baard". Er was wel wat gewonnen, vaa uit het oogpunt van taktiek zelfs veel, maar het was en bleef stukwerk. Indien wij nu voor één ding met de meeste nadruk zouden mo gen waarschuwen, op pedagogische èn op fi- nancieele gronden da,n is het dit: Laat de Regeering nu toch vooral niet komen met weer een klein spellingwijzi- ginkje, en over twee jaar met weer een wij- ziginkje enzoovoorts. Zoodat we in tien, vijf tien jaar na vijf, zes veranderingen aange land zijn bij de eindresultaten. Dit is pedagogisch fout! Door ieder wordt ingezien, dat er thans een spellingchaos bestaat en dat in het belang van onze taal en cultuur er weer moet komen eenheid van schrijfwijze. Wij vallen langzaam terug tot middeleeuwschc toestanden. Toen ook schreef ieder do woorden op zijn eigen wijze. Geeft men nu telkens weer iets van het oude prijs, dan wordt de verwarring steeds grooter. Waaraan we behoefte hebben is te zijner tijd, dus als de tijd beter geworden zal zijn, één flinke definitieve, bevredigende en dan ook verplichte spellingverandering. De Minister van Onderwijs late deze zaak (het zal hem, nu hij tot het juiste taalin zicht gekomen is, eenige zelfopoffering kos ten, maar van wien wordt deze in 1934 niet gevraagd?) rusten, tot de Regeering tot een dergelijke in één keer door te voeren en afdoende regeling bereid zal zijn en het economische bezwaar voor een categorie me deburgers minder zwaar zal drukken dan thans het geval is. een geschenk aan de prinses van ..de princevlag" Een deputatie van het hoofdbestuur van „De .Princevlag" heeft ten paleize aangebo den 't geschenk van de leden van De Prince vlag, vervaardigd door mej. Nelly ten Have ter gelegenheid van den 25sten verjaardag van Prinses Juliana. Het is een calligrafie van het gedicht van Nicolaas Beets, genaamd „Blijf één mijn Vaderland" omringd door de wapens der Provincies en het Rijkswapen, het geheel in kleuren uitgevoerd en gevat in museum- lijst van oud goud. nederl. turfcentrale De Staatscourant bevat de Statuten van de Stichting Nederlandsche Turf-Centrale. gevestigd te Assen, welke stichting door den Minister van Economische Zaken a.i., is aangewezen als crisis organisatie In dG Statuten zijn tevens opgenomen de verschillende benoemingen. Voorzitter is Mr. Dr. R. H. Baron de Vos van Steenwijk te Assen, tot Secretaris Ir. R. Sybolts, J. P. Coenstraat 13, 's Gravenhage. geref. jeugdbeweging De Geldersche afdeelingen van de Bond van Meisjesver. op Geref. grondslag en ,de Ned. Bond van Jongelingsvereen. op Geref grondslag organiseeren dit jaar hun derde Landdag te Apeldoorn in „Berg en Bosch" op Woensdag 11 Juli a.s. Verschillende be kende sprekers zullen het woord voeren. Men verwacht een groot aantal deelnemers. ned. jeugdherbergcentrale EEN 70-TAL NIEUWE JEUGDHERBERGEN Naar wij vernemen zal er dezen zomer voor de Nederlandsche trekkers een 70-tal nieuwe jeugdherbergen ter beschikking staan, o.a. op Terschelling, alwaar in hei dorp West-Terschelling een geheel nieuwe inrichting wordt gebouwd, met kleedruimten voor zeebaden. Verder zullen o.a, ook Em- men, Nijverdal, Deventer, Wieringen, Ooster land, Lunteren, Oostvoorne, Heemse-Harden berg een jeugdherberg rijk worden. In 1933 stonden ingeschreven 52 jeugd-or ganisaties (in 1932 56 215 vereenigingen, scholen, gemeenten, vakbonden, vereenigin gen voor jeugdherbergen, sportvereenigiagen enz. enz. (in 1932 214). Het aantal ingeschreven jeugdherbergen bedroeg 59, tegenover het vorig jaar 43; een stijging dus van 37 Voorts waren in totaal 29.950 personen als trekker ingeschreven, waarvan 15.436 indi vidueele trekkers en 14.514 jeugdige indivi- dueele trekkers. Deze cijfers waren over 1932 resp. 11.500 en 9000. De overnachtingen Het aatal overnachtingen in 1933 is geste gen tot boven de 146.000. In 1929 bedroeg dit aantal 8.500 en in het vijfde jaar van het bestaan der N.J.H.C. is dus het aantal over nachtingen met niet minder dap ongeveer 1700 gestegen. De drukst bezochte jeugdherberg was Arnhem met niet minder dan 7740 overnach tingen. Daarop volgden de jeugdherberg „Rhijnauwen" nabij Utrecht met 7230 over nachtingen, de jeugdherberg „Konings bosch" te Castricum met het aantal van 7160 de jeugdherberg „Overberg" bij Nijmegen met 5110, de jeugdherberg „Vondelhof" te Amsterdam met 5040 overnachtingen. Wan neer nog vermeld zij, dat de jaarl. jeugdher- berggids geheel omgewerkt zal verschijjien en de gids 1934 werkelijk een gids voor Ne derland wordt, dan mag gerust gezegd worden, dat al deze feiten tezamen een ver heugend beeld vormen van gezonde daad kracht en idealisme, waarvan het jeugd- herbergwerk in ons land doortrokken is. POSTVERZENDING OP HEMELVAARTSDAG In den nacht van 9 op 10 Mei (Hemel vaartsdag) zullen er geen nachtposttreinen NAT. VEREEN. „PRO REGE" Tot afgevaardigden naar de Dinsdag 22 Mei a.s. te Utrecht te houden algemeene ver gadering van de Nat Vereen. Pro Rege, zija door het bestuur van het Verband Zuid-Hol land benoemd de heeren Ds Jac. v. Nes C.zn te Den Haag; Ds K. K. Troost te Den Haag en Jac. de Groot te Boskoop. nederl.-zuid-afrikaansche vereeniging EMIGRATIE-MOGELIJKHEDEN De Nederlanclsch-Zuid-Afrikaansche Ver- eeniging is voornemens op 26 Mei a.s. te Am sterdam haar algemeene vergadering te houden. Op de agenda komt o.m. voor een hoofdbestuursverkiezing en een referaat van Prof. Dr. A. A. van Schelven, te Haarleip, over: „Reisindrukken uit Zuid-Afrika". Aan het jaarverslag ontleenen wij, dat grootcre belangstelling voor Z. Afrika mocht worden geconstateerd, welke zich vooral openbaarde in het grooter getal aanvragen naar de mogelijkheid van emigratie. Een lichte verbetering in den toestand in Zuid- Afrika, gepaard gaande aan een steeds dui delijker wordend besef bij vele jongelieden, dat noch Nederland noch Indië eenige hoop voor de naaste toekomst geven, deed een aantal hunner besluiten zich naar Zuid- Afrika te begeven en daar hun kansen te beproeven. Het spreekt vanzelf, dat deze weg alleen open is voor hen, die nog voldoende financieels draagkracht hebben om, behalve de reis, gedurende eenige maanden hun on- houd in Zuid-Afrika te betalen en dan nog alleen indien zij hun vak of hun werk gron dig verstaan. Dit geldt niet alleen voor tech nici, die aangelokt door de uitbreidingen op den Witwatersrand zich derwaarts hebben begeven, doch ook voor boeren. De te Wonderfontein gevestigde Nederland sche boeren hebben zich, dank zij groote be kwaamheid, ijver en doorzettingsvermogen, kunnen handhaven. Hun thans nog kleine Coöperatieve vereeniging neemt in beteeke- nis toe en kan reeds nu het geheele jaar door eersteklas kaas leveren. Toch blijven de mogelijkheden van emi gratie naar Zuid Afrika beperkt, tenzij at» handel zich zeer mocht verbeteren en er ook tusschen Ned. Indië en Zuid Afrika blij vende handelsrelaties ontstaan. De pogingen om daartoe te geraken, zijn in het afgeloopen jaar voortgezet. alcoholbestrijding bij snelverkeer De Vereeniging bovengenoemd heeft onder den titel „Alarm!" een propaganda-geschrlft- je uitgegeven tegen het gebruik van alcohol door bestuurders van auto's en motorfietsen. Uit de dagbladberichten van 1933 inzake ver keersongelukken blijkt duidelijk welk een gevaarlijke rol de sterke drank ten opzichte van het verkeer speelt. Deze gegevens zijn in dit boekje verzameld en ontleed. G. van Raemsdonck maakte er een aantal teeke- ningen bij. Tenslotte wordt gewezen op de preven tieve werking, welke van een verbod van alcoholgebruik voor automobilisten en mo torrijders zou uitgaan. begrijpelijk MOEILIJKHEDEN VAN HET FASCISME De moeilijkheden, welke zich in de be weging hebben voorgedaan, zullen niet in het orgaan behandeld worden, daar wij dit niet in het belang van het Fascisme achten; aldus lezen we in de Vuurslag. Alle afdeelingsleiders ontvangen echter een rapport terzake waarvan de leden des- vexlangend kennis kunnen nemen. het jubileum van „de residentiebode" De R. K. „Residentiebode" welke haar 40- jarig bestaan herdenkt, heeft bij gelegen heid daarvan een jubileum-nummer uitgege ven, dat in zijn veelzijdigheid er wezen mag. Na een redactioneel voorwoord volgen de gelukwenschen en heilbeden van voor aanstaande geestelijken en R. K. voorman nen, w.o. de bisschop van Haarlem, Minister Deckers, Prof. Aalberse en vele anderen. Volgen in bonte reeks artikelen over: Pers en Middenstand; De Vrouw en de Krant; Een Terugblik; Van Copie tot Krant; De Geschie denis van het Dagblad", enz. enz. Vrijwel alle aspecten van het dagblad als orgaan van openbare meening en als bedrijf vinden wij hier in heldere belichting. Een aantal illustraties, waaronder een fo tografische weergave van de voorpagina van het eerste nummer, en een mooie foto-mon tage, welke samengevat het heele gecompli ceerde kranten-mechanisme in beeld brengt, verlevendigen dit goed-uitgevoerde feestnum- „0NZE VERANTWOORDELIJKHEID" EEN BROCHURE-REEKS De Federatie van Christelijke Vereeni gingen van en voor Vrouwen en Meisjes heeft een brochure uitgegeven over: „Het huwelijk en onze persoonlijke verantwoor delijkheid", waarin Mr. D. Kernkamp- Ba v i n c k de houding van het jonge mcisjo t.o.v. den jongeman bespreekt, met het ac cent op de verantwoordelijkheid van het meisje voor haar eigen en anderer' levensge luk. Blijkens het voorwoord van Mevrouw G. G e r r i t s e n-L a n s hebben we hier te doen met no. 1 van een brochure-reeks, welke met ,3rieven van het Platteland"; „Crisis en Verloving"; „Reinheid"; „Wie" en een bro chure over „Trouw" zal worden gecomple teerd. Een mooie onderneming, deze uitgave, welke de aandacht van onze jonge vrouwen en meisjes verdient.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1934 | | pagina 5