FERIK
nog steeds
Qenlef van
KYRIAZI
m
m
m
Lichaamsoefening en Ontspanning
S
MAANDAG 12 FEBRUARI 1934
PREDIKANTSPLAATSEN
Te Amsterdam bij de Ned. Hervorm
de Gemeente zal, naar het voertiendaagsch
orgaan „Herv. Amsterdam" meedeelt, de
Duitsche predikantsplaats nu door het
trek van Ds. K. Bahr een vacature is ont
staan, niet opgeheven worden, zooals in
overweging was genomen. Het is namelijk
gebleken dat de Rijkstoelage voor deze
predikantsplaats slechts wordt verstrekt
dien deze plaats ten behoeve van het Duit-
solie deel der Gemeente wordt vervuld. Het
ligt nu in het voornemen een jong predi
kant te zoeken, die beide talen, Duitsch ec
Hollandsch, machtig is.
PREDIKANTEN EN POLITIEK
De voorl. Classis Amsterdam van Geref. Kerken
in Hersteld Verband krijgt op haar vergadering
op morgen in behandeling een voorstel va
Kerk van Hilversum, luidende: „De Classis spreke
uit, dat het met het oog op het geestelijk levei
der Kerken wenschelijkheid is, dat de predikanten
zich onthouden van het openbaar propaganda ma
ken voor eenige politieke partij".
PREDIKANTSTRACTEMENTEN
De Classis Gorinchem der Geref.
Kerken benoemde. 17 Jan. jl. een Commissie
van Advies in zake de kwestie of wijziging
van de door de Classis in 1932 aanbevolen
minimumtractementstoezeging noodzakelijk
is, en zoo ja, op welke wijze. De Commissie
heeft nu advies uitgebracht, saamgevat in
een S-fal conclusiën.
In de 7de conclusie wordt in overweging
gegeven de Kerken der Classis te advisee-
ren, om bij het beroepen van een Dienaar
des Woords met de traetementstoezegging
niet dan bij hooge uitzondering (en nim
mer zonder overleg met de Classis) lager
te gaan dan f 2000, benevens het vrij ge
bruik der pastorie en f 50 voor elk kina
beneden 18 jaar.
In de slotconclusier wordt met den
meesten nadruk uitgesproken, dat het naar
luid van Gods Woord (op grond van ver
schillende genoemde Schriftuurplaatsen) de
dure roeping der Kerken is, op onbekrom
pen wijze te voorzien in het levensonder
houd van haar dienaren des Woords
KERK EN SOCIAAL LEVEN
Te Amsterdam heeft, naar „Herv.
Amst." bericht, de Diaconie der Ned. Herv.
Gemeente het gebouw Keizersgracht 371,
waarin het Herv. Weeshuis gevestigd is ge
weest, beschikbaar gesteld voo.r de werk-
loozenzorg. Dit wordt dan een derde lokaa'
voor de slachtoffers van de crisis.
KERKELIJKE CRISIS IN DUITSCHLAND
Over den kerkelljken vrede in Duitschland
schrijft men ons uit Berlijn van welingelichte zijde,
dat het tnch niet juist is. als de buitenlandsche pers
vermeldt, dat het dreigement van inhouding der
salarissen de predikanten bewogen heeft het hoofd
in den schoot te leggen. De zaak wordt op die
wijze geheel verkeerd en tendentieus voorgesteld.
In de groote samenkomst van 27 Januari, waar de
vrede geteekend werd, heeft de Rijkskanselier
Adolf Hitler wel over de salarissen gesproken,
maar in geheel ander verband.
De Rijkskanselier vestigde er de aandacht op,
dat de Duitsche Evangelische Kerk thans voor een
belangrijke keuze stond, n.l. voor deze keuze, of
zij het gehecle Protestantsche volk in den geheelen
Staat wilde omvatten en alzoo in den Staat erkend
wilde worden, dan wel of zij den Staat en het volk
als totaliteit wilde loslaten en zich concentreerend
op de principes van den Pfarrernotbund een „af
gescheiden" Kerk wilde gaan vormen. De Rijks
kanselier zou de keuze, indien deze zich op het
laatste richtte, ernstig betreuren, doch niet beletten.
Alleen moest de Kerk dan goed verstaan, dat er
dan voor den Duitschen Staat geen enkele reden
overbleef om de salarissen van zulk een Kerk te
betalen en de Kerk zich dan zelve helpen moest,
en dat mede dan alle reden voor een concordaat
tussehen de Evangelische Kerk en den Staat, op de
wijze als thans tussehen de Roomsch-Katholieke
Kerk en den Staat was getroffen, verviel.
De vereenigde bisschoppen hebben dit ernstig
onder het oog gezien en de klaarheid die ever dit
tweeërlei ontstond, deed toen besluiten welbewust
het „afgescheiden" pad te verwerpen en voor „het
geheelc volk en den geheelen staat" te kiezen.
In de Landskerken wordt de vrede eigenlijk op
dezelfde wijze en op dezelfde grondslagen bereikt.
De meest principieele opposant was de Geref.
Leider Prof. Dr. Karl Barth te Bonn. Deze is door
den loop der zaken thans sterk vereenzaamd.
Siond het een oogenblik zoo, alsof hij behalve de
Géreformeerden ook de Luthersc'ne orthodoxie zou
meekrijgen, thans hebben de Luthersche orthodoxe
leiders zich juist van het pad, dat door Karl Barth
geteekend was, sterk en bewust afgekeerd en aar
zelen de Gereformeerden opnieuw tussehen de
coöperatie van den afgetreden Kerkminister der
Gereformeerden Otto Weber en de non-coöperatie
beweging. welke Karl Barth voorstaat. Het zal er
wel op neerkomen, dat de Geref. richting, indien
zij niet den band met de Rijkskerk doorsnijden wil
om op zichzelf te gaan staan als „vrije kerk".
Webers coöperatie-tactiek opnieuw gaat volgen
en zoo binnen in de Rijkskerk de haar aangeboden
afzonderlijke Gereformeerde organisatie opnieuw
aanvaarden gaat. Daar de overgroote meerderheid
der Gereformeerden tot de Rijkskerk behoort, be
veelt de organisatie der Gereformeerden binnen in
de Rijkskerk, gelijk de constititie der Rijkskerk die
haar aanbiedt, zich ook het meeste aan tot bewa
ring der eenheid onder de Gereformeerden.
Rijksbisschop Ludwig Müller, aldus seint
Wolff uit Berlijn, heeft een nieuwe veror
dening uitgevaardigd.
Met ingang van 3 Februari kunnen pre
dikanten overgeplaatst worden, wanneer de
Rijksbisschop dezen maatregel in het be
lang der Kerken acht. Tegen een overplaat
sing kunnen geen bezwaren ingediend wor
den. De overplaatsing geschiedt met ver
goeding van verhuiskosten. Vootts kan de
Rijksbisschop een predikant emeritaat ver
leenen in het belang van den toestand der
plaatselijke Kerk. De predikanten kunnen
in het algemeen belang der Kerk te allen
tijde uit den actieven dienst ontslagen wor
den. Bezwaren tegen het ondergaan van
zulk een maatregel worden bij voorbaat voo>-
onontvankelijk verklaard. Wel kan de dis-
tricts-bissohop den belanghebbende bepaalde
werkzaamheden opdragen, b"'v. die van
hulpprediker in een gemeente.
WAT LEZEN ONZE KINDEREN?
VAN DE HULST is de kinderschrijver bij
uitnemendheid. Kent U de serie „VOOR
ONZE KLEINEN"; wonderfijne boekjes met
teekeningen van Tjeerd Bottema. Voor 25
ct. ing„ 35 ct. gec. kunt U zich deze aar
dige hoekjes, bij iederen boekhandelaar
aanschaffen. En kinderen van 5—8 jaar
genieten van niets zoozeer, als van deze
mooie boekjes. (I.M.)
Schoolnieuws.
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN
Amsterdam (Melanchtonschool, Nieuwe Hee
rengracht 119. hoofd T. Kos), M. de Carpentier te
Amsterdam.
Moerdijk (Herv. School, Stadschendijk), E.
J. Bron tc Schoonhoven. Voor tijdelijk.
SCHOOLJ UB ILEUM
Te Nedcrhardinxveld herdacht de
School met den Bijbel haar 25-jarig bestaan.
In de versierde lokalen werd overdag
met de kinderen, des avonds met de ouders,
leden en genoodigden feest gevierd.
De Voorzitter van de Scnoolvereeniging,
de heer A. Kersbergen, die de samenkomst
leidde, opende en sprak naar aanleiding
van een woord uit de H. Schrift over de
trouw Gods, die in deze 25 jaar rijkelijk
genoten was
Het boofü der School, de heer M. Wilschut,
bracht de geschiedenis der School ten ge-
hoore, sprekende over: de eischen van het
Christelijk Onderwijs in verleden, heden
en toekomst, waarin hij vooral deed uitko
men, dat de Christen een eigen kijk op de
geschiedenis heeft en dat deze de mensch-
heid doet uiteengaan op deze eene vraag:
Wat dunkt u van den Christus?
Hierna sprak de Burgemeester, die met
de Wethouders en den Secretaris der ge
meente tegenwoordig was, hartelijke woor
den van belangstelling, vooral wijzende op
de reden om dezen dag feest te vieren als
zijnde een dag die de kroon zette op deD
vaak moeilijken arbeid van een School
bestuur.
Voorts werd het woord gevoerd door den
heer Brouwer, Inspecteur bij het L. O., die
in hartelijke bewoordingen het Bestuur ge-
lukwcnschte en in overweging gaf in dezi
dagen zijn aandacht te schenken aan dl
jongere, werklooze onderwijzers, om deze.
hoe dan ook, te trachten in te schakelen bij
het onderwijs.
Namens de Chr. Schoolbond voor de
Alblasserwaard c.a. sprak de heer C. van
Herpen, hoofd der School te Werkendam.
Voorts werd het woord gevoerd door cte
vroegere hoofden, de heeren C. Verspuy, van
Scheveningen; J. E. Kok. van Tiel; en A
Bouman, van Rijnsburg; door de hoofden
der Scholen te Giessendam en Boven-Har-
dinxveld, nl. de heeren Pluister en Schaaf-
sma. Hierbij werd veel gememoreerd uit
het verleden en persoonlijke ervaringen.
Het geheel van den avond was een her
inneren en herdenken van strijd, maar ook
van zegen; van donkere vergezichten vooral
met het oog op de toekomst van onze
jeugd, maar ook vap geloof en vertrouwen
op de beloften Gods.
Behalve het gemeenschappelijk zingen
van psalmen en lofzangen en vaderlandsche
liederen zong meermalen een klein koor uit
oud-leerlingen op verdienstelijke wijze.
OOK EEN SCHOOLSTRIJD
Te Lemmer had de Ned. Herv. Kerkvoogdij
In 1874 aan de gemeente Lemsterland een
perceel grond te F o 11 e g a afgestaan, onder ver
plichting dat daar steeds voldoende Openbaar L.O.
zou worden gegeven en bij verplaatsing der Op.
School de grond weer aan de Kerkvoogdij zou
komen zonder eenige vergoeding.
De Raad van Lemsterland heeft nu kortgeleden,
ingevolge de ministerieele circulaire, besloten de
O. S. te Follega op te heffen. Thans heeft de Ncd.
Herv. Kerkvoogdij van Lemmer om teruggave van
den grond gevraagd, waarop school en onderwij-
,'oning zijn gebouwd.
en W. van Lemsterland achten dat de aan
gegane verplichting een niet bindende bepaling in
houdt. Zij willen den grond teruggeven, eerst als
de gebouwen daarvan verwijderd zijn. Raadsleden
verstonden onder school niet het gebouw, maar het
onderwijs. Slot was dat de Raad het verzoek van
de Kerkvoogdij afweest. Dit kan leiden tot een
Schoolstrijd in den vorm van een procedure.
HET ZITTENBLIJVEN OP DE
LAGERE SCHOLEN
III (Slot)
De meeningen van enkele Inspecteurs.
In het zoo juist verschenen Verslag van
den Staat van het onderwijs over 1931 (ge
titeld „Het Onderwijs in 1931"), vinden wij
in het verslag van den Hoofdinspecteur van
het lager onderwijs in de eerste hoofdin
spectie nog enkele beschouwingen over het
zittenblijven. Ook in de editie over 1930 trof
fen wij een en ander maal gedeelten over
dit onderwerp aan. Het voornaamste dezer
opmerkingen vatten wij hieronder samen.
Het regelmatig doorloopen der klassen is
niet alleen afhankelijk van de vorderingen
der leerlingen, maar staat ook in verband
met andere omstandigheden, waarmede bij
het bevorderen der leerlingen moet worden
gerekend. Statistische overzichten van de
aantalleïi zittenblijvers hebben dus maar
een zeer betrekkelijke waarde. De norm,
elke op de verschillende scholen wordt
aangelegd, loopt nogal uiteen. Plaatsruimte
Leeftijd zijn dikwerf mede van invloed
op de bevordering,, zoodat de desbetreffende
cijfers geen nauwkeurige aanwijzing zijn
•oor den voor- of achteruitgang van het on
derwijs.
Dat de percentages zittenblijvers op het
platteland (-in de le Hoofdinspectie!) ge
woonlijk lager zijn dan in de grootere cen
tra, zal wellicht voortvloeien uit de omstan
digheid, dat laatstbedoelde scholen alle min
of meer voorbereiden voor het voortgezet
onderwijs. Een verdere verklaring kan wel
licht worden afgeleid uit het feit, dat in de
meeste dorpsscholen iedere leerkracht meer
dan één leerjaar voor zijn rekening heeft en
het hoofd veelal voor vijfde, zesde en zeven
de leerjaar staat Onder die omstandigheden
schijnt men lichter tot bevordering der leer
lingen over te gaan. Men laat dan de twij
felachtige leerlingen de mondelinge lessen
in de zwakke vakken met het lagere, in het
zelfde lokaal zittende leerjaar meedoen, om
zoodoende een kans te geven om weer
hij te kunnen komen.
Men moet met het trekken van conclusies
uit de percentages zittenblijvers uiterst voor
zichtig zijn. Lang niet altijd ligt het aan de
school, maar dikwijls veel meer aan het mi
lieu, waaruit de leerlingen voortkomen, dat
zij het gewenschte resultaat niet bereiken.
Bovendien zou men om een juiste conclusie
te kunnen trekken moeten weten, naar wel
ken maatstaf dc vorderingen der leerlingen
orden beoordeeld en of die maatstaf rede
lijk is. Over hetgeen bij het bepalen van
dien maatstaf als richtsnoer moet dienen,
loopen de meeningen soms ver uiteen. Want
terwijl sommigen meenen, dat moet worden
•oldaan aan bepaalde objectieve eischen,
bij de formuleering waarvan echter een vrij
groote willekeur wel niet te vermijden zal
zijn, en die dikwijls hierop zullen neerko-
dat als eindresultaat moet worden be
reikt, dat de examenopgaven voor de toela
ting tot de middelbare scholen behoorlijk
i'orden beantwoord, stellen anderen op den
oorgrond, dat voor den overgang van de
eene klasse naar de andere alleen deze eisch
mag gelden, dat de leerling bij de groote
meerderheid zijner medeleerlingen niet ach
terblijft. Om practische redenen zal deze
laatste overweging wel dikwijls den door
slag moeten geven, zoodat uit het grootere
of geringere aantal zittenblijvers alleen be
trouwbare conclusies kunnen worden ge
trokken door personen, die met den toe
stand van do scholen zeer goed bekend zijn.
De Inspecteur te Venlo meent, dat het
percentage zittenblijvers in de laatste jaren
is afgenomen. Hij schrijft dat vooreerst toe
aan een gunstiger 1 -lingenschaal, maar
verder ook aan de invoering van het ver
plichte zevende leerjaar, waardoor bij ver
lenging van den leertijd de eischen voor
vordering niet meer zoo streng worden
handhaafd.
De Inspecteur te Heerlen meent, dat het
hooge percentage zittenblijvers in het eerste
leerjaar is toe te schrijven aan de leerlin
gen, die tot de school worden toegelaten
voor ze 6 jaar oud zijn. Wij teekenen hierbij
aan, dat wanneer deze meening juist is, in
de toekomst een daling van het percentage
doubleerders in het eerste leerjaar te ver
wachten is, nu leerlingen beneden 3 jaar
niet meer tot de lagere school worden toe
gelaten.
De Inspecteur te Roermond geeft een zeer
plausibele verklaring voor het feit, dat de
meisjes-u.l.o.-scholen in zijn ambtsgebied be
tere resultaten boeken dan de jongens-u.l.o.
scholen. Hij meent, dat het materiaal, dat
voor de jongens-u.l.o. scholen overblijft, na
dat h.b.s., gymnasium, kweekschool of han
delsschool hun aandeel gekregen hebben
van de meest begaafden, minder is dan de
doorsnee-leerling van de meisjes-u.l.o.-
scholen, omdat meisjes in mindere mate de
hierbovengenoemde inrichtingen bezoeken.
De Inspecteur te Nijkerk zegt, dat het na
tuurlijk niet aangaat om den gang van het
onderwijs te laten bepalen door de vlugge
leerlingen, want dan zouden op den duur
veel te veel leerlingen moeten achterblijven.
Men zal zich in 't algemeen moeten richten
naar de leerlingen van middelmatigcn aan
leg. Maardan moet daaraan ook worden
vastgehouden.
De begaafdheid dgr leerlingen is nu een
maal verschillend; er is geen bezwaar tegen
dat een enkele leerling eens met hulp wordt
vooruitgehracht, maar het moet vaststaan,
dat geen leerling naar een hoogere klas be
vorderd wordt, van wie niet vaststaat, dat
hij, zij het dan ook met wat extra-hulp. het
onderwijs daar volgen kan. Er zijn in iedere
klas enkele leerlingen, die niet mee kun
nen. En voor zulke leerlingen is bevorde
ring naar een klas, waar ze het onderwijs
nog minder kunnen volgen, allerminst een
weldaad. Daarom is het voor de ontwikke
ling van het karakter der leerlingen en
hun practische bruikbaarheid in de toe:
komst noodig, dat ze zooveel mogelijk ge
plaatst worden m een klas, waar ze het
werk beheerschen kunnen. Het belang van
het kind eischt, dat men het laat zitten,
wanneer het in de meeste vakken achter
blijft.
Het bovenstaande vormt een bloemlezing
uit wat de Inspecteurs over het zittenblij
ven opmerken. Zooals de lezer heeft kunnen
vaststellen, weten dez.e mannen der praktijk
menigmaal op grond van nun persoonlijke
ervaring en kennis van zaken belangrijk bij
te dragen tot het verkrijgen van een juist
inzicht in de cijfers der statistiek.
II stond in ons blad van 2 Februari.
ACADEMISCHE EXAMENS
RIJKSUNIVERSITEIT TE UTRECHT. Gesl.:
Rechtswetenschap: cand.ex., de dames M. E.
lammacher en J. P. L. Schamhardt.
R.-K. UNIVERSITEIT TE NIJMEGEN. GesJ.:
Rechtswetenschap: cand.ex., de heer J. IC. T. M.
an der Schriels te Parijs.
EXAMENS-STAATHUISHOUDKUNDE
Totaal-uitslag 1933. Aan het schriftelijk exa-
oen namen deel 86 (vorig jaar 75) cand uaarna
ia trokken 2 zich terug vóór net nvomdili-ng
EXAMENS-STAATSINRICHTING
Totaal-uitslag 1933. Aan het schriftelijk exa-
nen namen reel 86 (vorig Jaar 75) cand. Daarna
rokken 3 zich terug vóór het mondeling exa-
oen. Geslanagd 38 cand., van wie 1 de huls-
M. Ni eland,
G. J. Nissing, beiden te Amsterdam: G. KeKzer
e Rotterdam. J. IC. Blom te Den Haag en A.
lade te Vlissingen.
EXAMENS MODEVAKSCHOOL
Op de gehouden examens te Den Haag
van de Eerste Nederlandsehe Modevak-
schoolvereenigmg behaalden de volgende
dames het diploma voor Coupeuse-Leerares:
Mej. C. Hermans te Hillegom, Mevr. C.
d. Akk-erVerschure te Schiedam, Mej.
N. v. d. Hoek te Wassenaar, Mej. S. Kanne-
ieter te Rotterdam, Mevr. M. E. den Her-
ag en Mej. J. E. den Hertog, beiden te
Kamer ik. Mej. C. van Doeteren te Zeist,
Mej. R. Walder te Breda.
Voor Coupeuze. Mej. P. M. Hoogland te
Utrecht, Mej. T. v. d. Griend te Bunni.lt, Mej
G. K win kelen te Gouda, Mej. J. Mieremet
te Woerden, Mej. M. de Faber te Woerden,
DE R. C, V. B.-COMPETITIE.
Uitslagen van Zaterdag
Klasse L
Rotterdam: Zw. Wit I—Oranje Wit I 03
Rotterdam: KDO IRCK 0—2
Schiedam: HBS I—Unicum I4—1
Maassluis: Excelsior IPro Patria I... 41
Oud-Beijerland: St. Hooger IDVV I 42
Klasse II.
Schiedam: Stormvogels IOdiveo 63
Rotterdam: Olympia IO.D.S. I 7—0
Klasse III
Delft: Vitesse ICondors I 51
Rotterdam T..O.G.D.O.S. I 24
Rotterdam: Groen Wit IV.V.O. I 03
Rotterdam: 8.H.Ï.—T.V.O. I 0—3
Rotterdam: S.H.I.—T.T.B. I 4—3
Res. Klasse I
Rotterdam: D.V.V. IISt. Hooger II 13
Schiedam: Pro Patria II—K.D.O. II 1—2
Rotterdam: Unicum II—H.B.S. II 2—1
Rotterdam: Zwaluwen II—Excels. II 1—5
Dordrecht: Oranje Wit IIZw. W.it II 0—0
Res. Klasse II
Cap. a. d. IJssel: Centr. IIOr. W. III 31
Rotterdam: O.D.S. IIStormvogels II 2- 1
Rotterdam: V.V.O. II—Vitesse II 11
R e s. K 1 a s s e III
Rotterdam Unicum IVW.I.A. III 2lfi
Rotterdam: Condors IIS.H. II 45
Delft: Vitesse IIIGroen Wit II n. d
DE C-N.V.B.-COMPETITIE
District Zwolle:
Klasse I
Nunspeet: Volharding IOlympia I 4—3
Genemuiden: Sportclub IC.S.V22
Klas se II
Nunspeet: Stormvogels I—Olympia II 3—1
District Friesland:
Leeuwarden: Zwaluwen ISparta I 8—2
Harlingen: H.V.V. I-*-Zwaluwen II 5—3
District Twente-Oost:
Klasse I
Enschedé: Sparta ISportlust I 54
Enschedé: Sparta IVWilhelmina 2—2
Vriendschappelijk:
Utrecht: Desto IDoto
District Utrecht:
Loenen a. d. V.: BI. Wit I—Desto II
Desto I:
Doto I:
D.V.V. I
E.D.O. I
D.V.V. II
Excelsior I
D.W.S. I
Doto II
Desto III
4 3—1
Klasse II
4 4
10 21—17
6 13—6
5 194
3 13-18
2 8—23
2 8—16
22-6
15—10
12—15
4—0
13—1'J
0—16
AUTOMOBILISME
EEN NEDEKLANDSCHE AUTO-RENBAAN.
Het vraagstuk betreflende den aanleg
van een automobiel-renbaan in ons land en
de plaats waar die zal zijn is thans beslist.
De aanleg zal geheel in overleg met de
K. N. A. C. geschieden. De baan komt te
liggen in de I-Ieerlerheide, rond den Hek-
senberg, een sterk geaccidenteerd terrein,
met vrij groote hoogteverschillen.
Aangezien de gemeeentc Heerlen zelf de
bouw op zich neemt kan zeer binnenkort
met de werkzaamheden worden begonnen.
Mej. P. C. Bakker te Woerden. Mej. M. T. J.
v. Ncrden te Utrecht, Mej M E Goslinga te
Rotterdam, Mej. P. G. v. d. Werff te Rot
terdam, Mej. J. Croon te Rotterdam, Mej. J.
de Wever te Rotterdam, Mej. J. M. Oom-
te Rotterdam. Mej. M. Nieuwenhuizen te
Ierseke, Mej. Z. M. Beerepoot te Wognum,
Mej. E. de Wis te Oudewater, Mej. A. E. de
Ruiter te Hoenkoop. Mej. E. Dokkers te
Kaatsheuvel, Mej. F. v. Walsem te Vrees
wijk Mej. P. H. Peterse te Utrecht, Mej. .1
Kareis te Utrecht, Mej. E. v. Heusden te
Oosterbeek, Mej. E Olie te Voorburg, Mej. W
C. M. v. Schaik te Burgerbnig. Mej J. M.
Boontjes te Schaeen, Mej. G. A. Roelofsen
te Zeist, Mej. G. G. Overmaat te Zeist, Mej.
J. Adriaanse te Kals. Mej. J. J. Hanse en
Mej. Padmos beiden te Anna Jacoba Polder.
Allen leerden volgens methode E.N.S-AI.D.
Kunst cn Letteren.
Uit Keulen wordt gemeld, dat, nu het
vaststaat dat Dr. Willem Mengelberg niet
vóór Mei a.s. naar ons land terug zal kee-
ren, het Amsterdamsche Toonkunstkoor,
Prof. Hermann Abendroth heeft aangezocht
de uitvoering van Bach's Matthaus-Passior.
te leiden.
De dirigent zou deze uitnoodiging hebben
aanvaard.
SCHAAKRUBRIEK
BONDSTIENTALLEN COMPETITIE
Voor bovengenoemde competitie zijn tot dus-
ïrre gespeeld:
A'damsche Schaakb.R'dam Schaakb. 64
N.-H. Schaakb.Haagsche Schaakb. 6%3
In den laatsten wedstrijd speelde voor den
Haagschen Schaakbond aan het tweede bord
de heer J. B. N. Ruben, één der sterkste le
den, tevens voorzitter, der Haagsche Chr.
Schaakvereeniging. Zijn tegenstander was Fel-
derhof, die verleden zomer voor het kampioen
schap van Nederland medespeelde. Beide hee
ren weigerden op Zondag te spelen en werden
toen in de gelegenheid gesteld om vooruit te
cpelen. Wij geven hieronder de fraaie partij,
welke door den heer Ruben gewonnen werd.
Wit: J.
Colle-aanval
1. d2d4 Pg8f6 2. Pgl—f3 e7—e6 3. e2—
■3 d7—d5 4. Lfld3 c7—c5 5. c2—c3 Lf8—d6
i. Pbld2 Pb8c6 7. 0—0 e6—e5 8. d4Xe5
Pc6Xe5 9. Pf3Xeö Ld6Xe5 10. e&—e4 0—0
11. f2—f4! Le5—c7 12. e4—e.5 Pf6—g4? 13.
Pd2—f3 g7—g6 14. Ddl—el TfS—e8 15. h2—
h3 Pg4—h6 16. Pf3gó f7—f6 17. Del—h4
f6Xgo 18. Dh4Xh6 DdS—e7 19. Ld3Xg6!
h7Xg6 20. Dh6Xg6f KgS—h8 21. Dg6—h5f
KhSg7
Stand i
i 21:
KhSg7
I
i i
i
1
SI
i
ff
A
Éi
■fi
A
a
PI
HP
a
8
22. f4—f5 Lc7Xe5 23. Dh5—g6f Kg7—h8 24.
LclXg5 De7—f8 25. Tal—el DfS—gS 26. Dg6
h5f Kh8g7 27. f5f6f Zwart gaf het op.
Een uitmuntende partij van den witspeler.
DE EERSTE-KLAS COMPETITIE
De volledige uitslag van de derde ronde is:
BussumDisc. Disc. 2S; N.R.S.V.Utrecht
7—3; V.A.S.—A.S.C. 6—4.
De stand is op het oogenblik als volgt:
gew. verl. pnt score
Disc. Disc. 3 6 21%
A.S.C. 2 14 16%
V.A.S. 2 1 4 15%
N.Rott. S.V. 1 2 2 14%
Utrecht 1 2 2 13
Bussum 3 9
KMOCH
De Oostenrijker Hans Kmoch heeft op zpn
tournee door Nederland nog de navolgende
resultaten behaald:
Amsterdam (U.D.): gew. 15, gelijk 4, ver
loren 2.
Velzen: gew. 21, gelijk 3, verloren 5.
Zaandam: gew. 24, gelijk 5, verloren 0.
Amsterdam (Beursckib)gew. 5, gelijk 0,
verloren 1.
(Middelburg: gew. 5, gelijk 1, verloren 0.
ZOO MOOGT GIJ NIET SCHAKEN!
Er zijn menschen, die meenen, dat het spe
len van een schaakpartij voornamelijk een
lichaamsoefening is, welke bestaat uit het ver
plaatsen der stukken. Er zijn er ook, die er
hun grootst vermaak in vinden zooveel moge
lijk stukken van den tegenstander te rooven.
Zij zijn echter al een stap verder; zij benutten
hun energie om doelbewust de stukken van
hun tegenpartij te vangen. Doch ook zij, die
verder in de geheimen van het schaakspel zijn
doorgedrongen en serieus combinaties maken
en tot de „goede" schakers gerekend worden,
zullen moeten erkennen, dat zij nog o zoo dik
wijls gedachtenloos de stukken verplaatsen,
zonder zich telkens opnieuw van de beteekenis
van hun zet bewust te zijn. Nog niet zoo lang
geleden overkwam het niemand minder dan
Bogoljuboff (in zy'n tweekamp tegen Spiel-
mann), dat hij in een schijnbaar onschuldige
stelling, nog in het beginstadium der partij,
rocheerde, zonder er verder over na te denken.
Toch kostte deze „onbezonnen" rochade hem
een figuur en daarmede de partij.
Welnu, wat zelfs een grootmeester over
komt, zal den gemiddelden schaker zeker her
haaldelijk overkomen. De leerboeken, waarin
men kan lezen hoe mén wèl moet spelen, zijn
legio. De te Parijs wonende schaakmeester E.
S n o s k o-B o r o f s k i, heeft thans een boekje
geschreven: „So darfst du nicht Schach
spielen", waarin hij tracht den lezer systema
tisch te brengen tot meer doelbewust, welover
wogen spelen. Hij brengt geen verbijsterende
hoeveelheid valstrikken, welke wij hebben te
vermijden, al geeft hij er wel enkele voor
beelden van. Veeleer tracht hij ons, aan de
hand van enkele partijen van bekende mees
ters, te doen meeleven in het vormen van aan
valsplannen, het correct uitwerken daarvan,
het verijdelen van de plannen van onze tegen
partij, enz. Snosko-Borofski geeft een groot
aantal practische wenken, hier en daar op
voortreffelijke wijze geïllustreerd door bijpas
sende diagrammen. De grondgedachte van het
boek is: „Schaken is geen geheugen-, doch
een verstandsspelStel u daarop in en handel
daarnaar".
Het werkje is vlot geschreven en in handig
formaat uitgegeven door Hans Hedewigs
Nachfolger, Curt Ronniger, te Leipzig (R.M.
1,50). Zelfs de sterkste spelers kunnen hier
wat van opsteken en voor de zwakkere spelers
is het van meer waarde dan menig leerboek
met tallooze varianten.
KAMPIOENSCHAP VAN ROEMENIE
Het kampioenschap van Roemenië is gewon
nen door Erdelyi met 11% punt, voor Tyroler
10%, Balogh en Wechsled 10.
Spielmann heeft buiten mededinging in dit
tournooi medegespeeld en zij het ook op het
nippertje de meeste punten behaald, nl. 12.
KAMPIOENSCHAP VAN DUITSCHLAND
Deze wedstrijd zal dit jaar van 13 tot 27
Mei te Aken worden gehouden. Over de inrich
ting van deze wedstrijden, zooals deze onder
de nieuwe „Groot-Duitsche Schaakbond" zal
zijn, zullen wy nog nader berichten.
Rivierberichten
HANSWEERT, 10 FEBRUARI
d Zee; Louisa van
AMSTERDAM: -st.
4 en 21; Kolibrl.
Maria. Verschu-
Koelceblerg-, Bes
BREDA: Vliegende Hollands's Neöenhof.
KATWIJK: Dirkje, v d Plas.
MAARSEN: Hoop en Vertrouwen. Visser.
WEMELDINGE: 2 Gebroeders Kopman.
DORDRECHT: Alberdiaa. Bonte; Thea.
Paul
?rden; Sani 6. Meertens; Cellna,
ista, Wayeret; Wolga, SLoup;
Male
Meerr
BELGIE: st. R(jn on Schelde 13 St.; Telegraaf
16; st. Amstcl 21; Industrie XI; t. Amsterdam;
Groningen, Borger; Hollandia, v d Vloet; Avon
tuur. Kik; Nirwana Nnlbach; Osa 13, Zadow;
Nenuphar, de Ronde; Albatro3 van der Zande;
Vennis, Scheltjens; Barm, Kempeneers; Fazant,
Muller; Tango. D/iessen; Hendri/c, Ve-gter; Ma
rle Louise. Verley; Johanna. Schipper; Maria.
i Gogh den Hai
lens. Cremontlne Broecknert; Drnbaco 10, Tri
born; Dranaco XI. v d Vooren; Werner. Vo
mun; Os o 6. Weenlnk;e Indiana, do Bot: Le-
ne Welvlch; Naplita 4.
Stad Brussel. Bollé; Ham
60. Gutjahr. Mannheim
Evenhui3, Rupel, Groen.
ROTTERDAM: st Ajax; st. Zeeland; st
Nanny; st Meurthe; st. Harmonie; st. Magnlji
st Schulp st. Bellatrix; st. De Zeeuw; st Vigilan
st Petronella; st. Bema; s'.. K. Vaart I; st
Sully; st Kibo; st Saga; St. Adriana 3; st.i
Odlle; st. Mazirln; st. Helena; st. Speculant;
st. Bacchus; st. Vulcan; st. Presto 4; st. Fiat
Vol 12; st Beta; st. Herman;
Schederhof, Caldenhoven; 2 Gebroeders, v. Alpnen
Edelweiss 3, LichtstelnerAlbert, Rossmüller;
Anna-Theodora, v. Koeveringen Vilhelm Linken-
bach; Hermann der Deutsche, Krllger; Isala,
Wir
Harthoff 8, Schumacher; Hermann, Lurlcin; Tie
polot, Otjens; Hermina Maria, Bruins; Handel 5,
Reinhardt; Ilawi, Dooyes; Nelly, den Ouden;
Longfellow, Schreuders; Vita, Petri; Anna Maria
II, Maas; Rees, Rohmann; Anton, Herrmann
Rosina Henela II, Kissel; Lauma, Foppeliei
Matan, Michielse; Wilhelmina, Burgers; Monta
20. Metssler; Anna Gertrud, Ludwig; Wllha.,
Heep; Greta, Köhler; Impressa, Klefer; St. Geer
truydts. Bronne, Moray; Uydle, Scholten; Cowpei
In 't Veld.
AMSTERDAM, Poejo, v. 1. Boom; Maas
Oomens; Cathalina, AdrlaansenLeendert Pie
ter, v. Groezen; Onderneming 7, v. Boven; Hol
becker; DORDRECHT: st Claude
Onderneming, Snijder; Consuiata, v. Steer
UTRECHT: Patmos, Becker; St. Petersburg,
Haaren; VLISSINGEN; Chamisso. Sohiis; Hooft,
Bot; LEKKERVEER: Gerritje Hendra., Derksen^
DEN HAAG: Quo Vadls, de Waal; ZWOLLER-
KERSPEL: Pro et Contra, Stoter; EEMBRUG:
Overijsel, Padding; HEUKELOM: 2 Gebroeders
den Breejen; BONGENAA.P: Mea Vota, Vonk:
ARNHEM: Energie 5, Janssen; Damco 9, Gri
huis; VLIEREEDE: Fahrwohl, Jurgens; APEL
DOORN: Elisabeth, Panjer; Lastdrager, Ingcn;
SLUISKIL: Schubert Duchenne; MIDDELHAR-
NIS: Maria Hendra., Hulbers; WEURT: Hac:-
nau, Dittmayer; ZWAMMERDAM: Bernardina,
Lukassen; 's-BOSCH: Andrew Carnegie, Wo.i
DOESBURG: st. Katerveer; Comptoir 24, GerrLs;
VEGHEL: St. Franciskus. Visser; BRAKE),
Maria, SchreudersDE KOOIManje, Schram
WOUDRICHEM: Zeldengoed I, Wijnbelt; DELFT
Adrienne, Driessen; HEEREWAARDENAgnca
v. Steen brugge;
BELGIë: st. Zuiderzee; Llsolotte, v. d. Keilden;
Waya Waya, v. d. Abbeele; Stelma, Nau
Mathiide, de Weirt
Jeanne, v. d. Abbet
v. d. Wijgerd; Padua, Pols; Anln
Rival, v. Vijven; Baden 51. Hofman; Gisela,
Langeveld; Rosalie, v. Schijndel; Bliksem, d»|
Vos; Angelika, Keil; Leontine, v. Tllbor;:: Marga
Lorth; Krienmhilde, Dekker; Pinguiii, Fried-'
mann; Naphta 8 Blattner; Rijn en Binnen vaart]
14, de Wachter; Dusseldorf, Beckhaus; Machien-;
steen 18, Fernhout; Montan 12, HeckhoffWolga,,
Stoop; La Patience, Everaert; Stad Deynze. J.:
Vonder; Raymond. Rens; Wylhia, v. Dongen;-
Foch, v. d. Berghe; Marechal, v. d. Bc-ghe; Li-
berte. v. Koeveringen; Alegro, Hopstaken fl
Aquador, de Wachter; Marinus, Verbcrght;
Mathiide, de Cleene; Coronel Lenglez. Veiberghtü
Jullen, Joos; Zeebrouw, Vertongen; Hannover 11,1
Engeler; Aukusta, Budts; Jelo, Willems.
DUITSCHLAïTBMarknymph, Jiskoot; Ne!
Schot; Elisa, de Priester; Zuiderzee, Mom
Oso 7, Nieuwdorp.
Gepasseerd na 's middags 12 uur cn beste
ROTTERDAM: st. Katla; st. Willem; st. F
las; st. Johanna; st. Constantlna; st. Pasteur
st. Gerwi; st. Moselle; st. Maria Hendra.
Fiat Vol. 13; st. Droma; Wilhelm Stachel
Lang; Toledo, Bonis; Lachneck, Haas; Wilhelm
ith, v. d. Horst; Rh«
den tijd, Kornet; Alarlch, M-
beck; Ceylon, Fendel; Mars, M
i, ZijLmans; Anna, Wagp<
ihenkWei
loreat. Po;
Klalultje, Snijder; Maria, Hartmans;
PANHEEL: st. Alja; DORDRECHT: et
bert; Cornelia, SnUder; TILBURG: Door g
verlcrgen, Rink; SAS VAN GENT: Walsim
Monster; LOBITH: Vltalls, Hulsman; ALPHEI
a. d. RIJN: St. Maria, Jegen; ARNHEM:
waarts, v. Geijn; GENDT; Gebr. Terwindt
Megen; RAVENSWAAY: Martha, Nout;
HAAG: Aletta, de Vrij; Wilan, v. Strien; G
dus, Vermeulen; ZUIUWOLDE: Immanel.
stege; MAASHEES: Trouwe Hulp, W'K.f
DOESBURG: Elisabeth Jacoba. Swit
BREDA: Vios. Hoefoagel; 's-BOSCH: Glest
Wanders; HUIS TEN DONK: Nieuwe zo:
Lopik; 'T VISSCHERTJENieuwe zorg.
Heuvel; MEPPEL: st. Vitesse; Bernard.
OOSTERBEEK: St. Petrus, Sep; SLUISKIL: R.
W. 6. Witzer; ld. 4, Held; NIJMEGEN
Tempelaars; ZWOLLE: Zutphen II, Z'
id. I, Snippe; CUT~K. Broedertrouw, Tak. VENLO
Bremen 118, Lütitn.
BELGIë: sL Rijnschelde 9; st Pefra; S;
de Wijs; Toreador, Verduijn; Cranenburg, dciï
Haan; Henny, Kerkhof; Mathiide, Roovers; Con-'
stan, v. Waelvelde; Mathiide, de Jong; Sophia,
II, v. Neijenhof; Curie, Janssens; La Patience 1,;
v. d. Meersche; Schwaben 5, Melnen; Hera, do'
Ruyter; Thuringia, Schot; Albatros, Schreck; 4;
Gebroeders, de Souter; Eifra, Heijlen; Posciioiiij
3. Vergauwen; Eveline, v. d. Haute; Fernand,
Everaerts; Copiosa, Haems; Gonda, Savclkoul;!
Guilmar, Janshsens; Merkur, Funk; Francjo-sJ
Wijckmans; Marguerite, de Bruyne; Tumsieri
Fatho; Nemesis, Boersma*
EMMERIK, 10 Februari 1934.
Gepasseerd voor des middags 12 c
st Adriana; Vesai:i-CVI1
fred, Rennings; Eos, Bür.-u.hCimbna Rol
Unterwalden, Schoots; Siirfl.lon, Nout- A
Klop; st. Johanna: Kar ad-r» Stur.im
chiensteen 13, de Bruyn; st. Enerm?; Mar
rithe Marie, Baart; St. Ai
Esca
Fiat Vol. 9; Charlotte. Beyslegei; Sper
Staal; Hoffnung, Heckman; Heinrich. WjjgarrL
st. Barba; Wajang. Melsen; Rindjam, v. d. M rij
den; st. Zuidwjjk; st. Vitesse I; Elite, Verbetk;
Alida Nelly, Vermeulen; Drente, v. d. Graaf;
Spes Salutis. Brink; Euphrate, Wijckmans;
Actief; Ibas3 5, Schmitz; Dalia, WemmersG
rardus Majella, Hlemstrast. K. Vaart 15; Mar
Stevens; Annie, Silvius; Magda, Ballegooy; Ho
rand, Schot; Molenaar, v. d. Berg; st. Hekla;
Sago. Oosterloo; Tertia, Reinarz; st. Richeleu;
Nautilus 12, Huissen; Hagondange, Hay; Con-
stantia. v. Schijndel; st. Fiat Vol. XI; W. v,
Driel 67, Heijboer; Willv, Hulsman; Clara, Vrir
ten; Frans, v. Gameren; st. Theodora; Marthe, v„
d. Heuvel; Helene, Ingenkamp; st. Arjo; Adjo,
Yiskoot; st. Sambre; Mercure, Brouwer; Hans,
Wellër; Johanna, v. Oosten; st. Cuvicr; Dona-
tello. Brouwer; Neptun 57, Berns; Rher.
Müller; st. Bego; Liguria, Bans; Maria, de Ruy
ter; Disponibel, Kamminga; Insul
Nooit Gedacht, Bollen; at. Koblenz;
Phenix 7, Hoek; 3 Gezusters, de Grc
Staab; Hans, KohlmannRheinfahrt 102, Horcli
Nooit Volmaakt, den Breejen; In Undis, Lous-
dorfer; st. Constantln I; Leonardo, Huyssen;
Brunhilde, Domeiaar; Trinitas 4, Hilbert; Trini-
tas 3. Kumpf; Wijkdienst 18, v. d. List; Wijk
dienst 23, v. d. Meer; at. Asa; Elise, Kleboom; I
Groenendaal, Peters; Montan 6, Schwarz; Rhe-
nus 45, Dietrich; Zaanbrug, Schmitt.
Gepasseerd na des middags 12 uur:
et. Georg Reitz 2Margaretha, v. SchollRhein-
ïand. Kraus; Clara de Gruöter, Huser; sL Credo:
P G 13, Leuthner; Fortuna, Looysch*
at. Adriana 2; D A P G 14, Balli
Jong; st. Seolto; Abicore. TronckoeFri
ibitle,
Tinteler; Geja. Fernhout: i
st. Rennschelde 16; st. Dula; Ida, Swing; Ka-]
naalvaart 6. Hatzman; Securitas, Verschuren;
Ilos. de Hartighst. Harry; Hugo Stinnes 14.
linde. Stuijvenberg; Horst. BrohmGerard, Lo-
wagie; Helfra, Beek; Marguerlthe, v. d. Sande;
Thilta 2. v. d. Wijgaerd; Homeward Bound., Lau-
- - ------ Tartini, Brink;
tlgablie 2, Mooi;
-, Voskllst. Jap
v. d. Hoeven; Wil-
Zorg, v. d. Pol
irpe; Syrius, Rijcken; Johpi, v. DuljnenSpes
Nostra. Leuwerke'; st. K. Vai -
lemse; Fagila, v. Oosten; i=-
Janjo; de Laak, de Graaf
Rohrich; st.