Nieuwe Leidsche Courant | 1934 | 8 februari 1934 | pagina 8

DONDERDAG 8 FEBRUARI 1934

RIJKSBEGROOTING 1934

S

De goede belijdenis getrouw

EERSTE KAMER

De Eerste Kamer zet zich met spoed
aan de behandeling der Begrooting

HET KABINET WORDT HARTELIJK
WELKOM GEHEETEN

Het verbod van het lidmaatschap der
N. S. B. voor ambtenaren

OVERZICHT

Vergadering van 7 Februari 1933

Onze Senaat heeft zich met uiterst bekwa
men spoed aan d behandeleing der Rijksbe-
grooting voor 1934 gezet. De spreektijd werd
daarbij sterk gerantsoeneerd en zelfs werden
we verrast met een niet aangekondigde
avondvergadering. Deze zal heel wat langer
duren dan die van Dinsdagavond, toen de
Kamer ever» bijeenkwam om zonder debat en
stemming één enkel wetsontwerp aan te
nemen.

We mogen dezen spoed wel. Vooral als
zulke zelftucht blijkt aan een behoorlijke af
doening van zaken niet alleen niet in den
weg te staan, maar daaraan zelfs bevorder
lijk is, doordat veel volslagen overbodig ge
praat achterwege blijft. Dat was wel noodig
ook. Want er waren zoo langzamerhand in
de Ee-ste Kamer verschillende leden geko
men, die hun hooge positie vergaten en de
den alsof er geen Tweede Kamer was ge
weest, die in eerste instantie haar woord ge
sproken had. Dezulken verhoogen door hun
gepeuter allerminst het parlementair debat
en schaden bovendien het aanzien van het
parlement. We zouden bijna durven zeggen:
als de Eerste Kamer half zooveel vergadert
en praat als voorheen, dan no? kon zij voor
treffelijk werk doen en bezorgt tevens aan
de schatkist een in dezen tijd ongetwijfeld
niet onwelkome bate.

De voorzitter heeft, eer hij de sluizen der
\velsprekendhe;d deed openen, nog eens aan
de gjwenschte zelfbeperking herinnerd. En
terecht Want nieuws viel er eigenlijk toch
met te zeggen en veel nieuws zal ook de mi
nister-pres dent niet hebben te antwoorden.
F.n allicht heeft deze beter en nuttiger werk
te doen dan senatoriale speeches aanhooren,
die weinig zoden aan den politieken dijk
zetten.

Het Kabinet kan over de ontvangst in de
Eerste Kamer zeer tevreden zijn. Zondert
men «ie soc.-dem. uit, die zich nog steeds de
weelde van oppositie voeren meenen te kun
nen veroorloven, da i v/as er een absolute
overeenstemminc in de hartelijke wijze waar
op het is verwelkomd en in de waardeering
van het gevoerde beleid.

Liever, in dezen tijd van: sluit de gelede
ren, een 6terk extra-parlementair kabinet
dan een zwak parlementair ministerie, al
dus verklaarde de leider der R. K. fractie.
Deze onthie'd zich voorts van elke uitlating,
welke instemming kon beteekenen met het
standpunt der R. K. fractie in de Tweede
Kamer ten oozichte van den aard van het
Kabinet ingenomen. Dat was wel teekenend.
On elk punt van het practisch regeeringsbe-
leid werd voorts adhaesie betuigd en steun
toegezegd. Ook met het standpunt van het
Kabinet, dat, in een tijd van gisting, met op
ko ten termijn nieuwe politieke en sociale
organen kunnen worden ingesteld, was de
lieer v. Lanschot het eens.

De hoer Lobman dacht er niet anders over.
Een waarschuwend woord deed hij echter
liooren ten aanzien van bezuinigingsplannen
voor de Defensie, waarop reeds veel meer
dan op eenijr ander begrootingshoofdstuk is
bezuinigd.

Omtrent het N. S. B.-verbod werden na
dere inlichtingen gevraagd, opdat duidelij
ker worde ,waarom de S. D. A. P. oo" niet
tot verboden partij «ver heel de linie is ver
klaard. Overigens werd, gelijk ook de heer
v. Lanschot gedaan had, scherp tegen de
Nat. Socialistische Beweging pos tie gekozen.
Zij is revolutionair; rust on een wereldbe
schouwing, die op z'n zachtst a-christelijk is
te noemen en moet leiden tot onderdruk
king van de geestelijke vrijheid, van de kerk
en allen positieven godsdienst en tot ras
afgoderij. Men k. n dat elders z'en. B.v. over
onze oostergrenzen, waar de Nat. Soc. we
reldbeschouwing teruggevallen is op de prin
cipes van het zuivere heidendom.

Zuivering van het parlementaire leven
werd noodzakelijk geacht, maar stormgetij
is niet de tijd om politieke en sociale recon
structies rustig uit te voe-en, verklaarde ten
slotte de leder der Chr.-Hist. fractie.

De heer Mendels, wiens rede nogal aan
eenige verwarring leed, pleitte voor dezelfde
vrijheid van zwarte kraaien en roodborstjes.
Voornamelijk richtte hij zich tegen wat hij
zag als aantasting der gemeentelijke autono
mie, maar zweeg over de groote verantwoor
delijkheid die zijn partij er voor draagt, dat
verschillende gemeenten door de Regeering
tot bezinning en tot omkeer moesten worden
gebracht. De roode heeren, die gewend zijn
van twee wallen te eten, leven nog steeds
van de oppos tie en als parasieten op ande-
rer verantwoordelijkheidsbesef. Zij zijD dp
grootste ondermijners van het gemeentelijk
zelfbestuur.

Prof. v. Embden motiveerde den steun der
vnjz.-dem. aan het kabinet en het opbergen
van de ontwapenimgsleus zijner partij. Hij

gunt ons land een veiligheidswacht, maar
schijnt niet in te zien, dat we ook niet veel
meer dan mik een instituut bezitten. Met
zekere zelfgenoegzaamheid gaf hij zich nog
©enigen tijd over nan zijn wonderlijke ont-
wape n i ngsdroom en

Voor het overige var» den middag meenen
we naar het verslag te mogen verwijzen.

Ook wat de avondvergadering betreft, mee
nen we dat te mogen doen. Nieuwe dingen
hoorden we er niet neer; slechts wijzen we
met een enkel woord op de rede van Mr.
Briët,-die nog eens op het revolutionair en
dus onbetrouwbaar karakter der soc.-demo-
cratie wees.

VERSLAG

Hedenmorgen elf uur ls de Senaat bijeenge
komen om een begin te maften met de alge-
moono beschouwing over de RUksbegroo-
ting 1931.

Zelftucht

Eer hij aan den eersten spreker het woord
fa»', merkte de VOORZITTER op. dat als de
Kamer den weg der zelftucht wenscht te be
wandelen. zij zich van dubbele bespreking van
nnrie'-werpen zal moeten onthouden. Ter zake
werden enkele aanwijzingen gegeven.

Voorts werd er de aandacht op gevestigd, da.
do toegemeten spreektUd een maximum ls. dat
niet behoeft te worden uitgeput. Gebeurt dat
niet. dan zul zulks ook tuin de ministerstafel
w«i niet worden euvel geduld.

Daarna was het woord aan den heer v. lan-
SCHOT <r.k.).

Rede van mr v. Lanschot

HU wees er op. dat we In dezen tijd behoefte
hebhen aan sterke persoonlijkheden.

Het Kabinet, dat, als we het onder de parle
mentair-technische loupe nemen, een extra-par
lementair Kabinet ls, ls een sterk Kabinet
dai boter is dan een zwak parlementat- Kabl-

en hot pas« op de tijdsomstandigheden.

De keuze van den premier ls goed geweest.

nze Hid vraagt om samenwerking. Het Kabi
net zal zich. wat dit betreft, wel „niet over het
parlement te beklagen hebben. Goede samen
werking ls ook het beste middel om den ex-
treinntischen groepen den wind uit de zeilen

Bif het' beoordeelen van de gezagsdaden der
Regeonng, moet men niet op haar stoel gaan
zitten. Vertrouwen is noodig ln haar beleid
Hier geldt: sluit de gelederen.

Over het fascisme valt, na de brochure-Anema
niet veel nieuws meer te vertellen. Zal dezo
richting haar revolutionair doel met legale
middelen kunnen blbvcn nastreven? Voor amb
tenaren is de N.S.B. terecht verboden. Haar
leiders moeten wel geweldige optimisten ziiri
om te meenen, dat ze binnen afzier.baren tijd
invloed op hc-t staatsleven zullen krijgen.

Er ls vooi ons volk geen aanleiding om een
sprong te doen ln het politieke duister van de
dictatuur, die tot verstarring leiden moet. Ech
ter moeten we bill ven beschikken over de or
ganen, waarin het gistende leven zich kan
uiten. We dienen ons to bezinnen op het orga
nisch kiesrecht en het corporatieve stelsel. Het
ware echter praematuur nu ln eens ingrijpende
maatiegelen te nemen.

Terecht is afgewezen Inflatie en beheerschta
devaluatie, maar het ls ook mogelijk, zegt men,
met een ruk den gulden op een bepaalde waar
de te brengen, zulks met behoud van den gou
den standaard. Maar ook daartegen gelden de
zelfde bezwaren als tegen devaluatie. Vooral
de consolidatie van de vlottende schuld zou er
door worden bemoeillikt. omdat het vertrouwen
er door zou worden ondermijnd. Onze gulden
geniet thans op de wereldmarkt een vertrou
wen als wellicht geen ander ruilmiddel. Het
oordeel der Regeering werd over dit punt ge-
ruagd.

Erkend werd, dat Regeerlngscredlet is ge-
meentecredlet. Gevraagd werd, welke werkver-
schaffinesobjecten achtereenvolgens aan de
orde zullen komen.

De economische politiek van het kabinet 's
Juist; dat is gebleken uit he't resultaat van de
onderhandelingen met Dultschland.

Verzocht word bU de crisismaatregelen te
rekenen met de belangen van de groote ge
zinnen.

We zijn een debiteur-nntle; een deel van het
buitenland heeft echter onze vorderingen als
vodjes papier beschouwd. Hulde werd gebracht
aan hen, die er ln geslaagd zijn ten slotte voor
onzo vorderingen 100 percent rente en aflos
sing te bedingen.

Wars van alle dlctatuui zullen we hebben
te bewaren, onze volksvrijheden en ons natio
naal koningschap, maar daarbij hebben we bo
venal te betrouwen op God. Aardsche machten
baten niet.

Rede Prof. Lohman

De heer DE SAVORNTN LOHMAN (c.h.) en
zUn fractie had met groote instemming het
deed is hU met groote
den. Over wat 't reeds
erkentelijkheid vervuld

Politieke geschillen
behooren ln dozen tiid
op den aehtergroml te
staan. Het Interesseert
den heer Lohman niet
of de minister van he
den homogeen is met
het Kamerlid van gis
teren. Het gaat slechts
om zün optreden van
vandaag.

Het Kabinet stc-lde
zich een bepaald doel
en toont In het na
streven daarvan een
homogeniteit, die niet

altijd ln andere kabi-

netten van meer rrln-'""' «n»n™in Lobman
cipleelen aard was te

vinden. Misschien gaat de homogeniteit zelfs
wel wat al te ver. Bv. in het geval-Vllegen.

In financieel opzicht staat het Kabinet vcmr
een bllna wanhopige taak. Op ons budget van
730 mlllioen. was er een tekort van 190 mil-
lioen- bovendien flatteeren we niet langer den
'toestand door crisis-uitgaven op buitengewoon
te brengen. De minister van Financiën ver
zwaarde daarmee zeer zUn taak en dat verdient
respect.

We betalen thans 25 pet van ons inkomen
aan den fiscus, d l. tweemaal zooveel dan in
1911. Die toestand kan niet voortduren.

Wil er verandering komen, dan zal het op
bezuiniging aan moeten. We zijn thans nog
slechts aan het begin der 3marten.

De bezuiniging, die echter op Defensie In de
lucht zit. vervult met zorg.

Op Defensie ls in tien jaar reeds 35 pet be
zuinigd. Op welk ander departement ls aat het
geval? In vijf Jaar bezuinigde Justitie I pet.;
"t Departement Onderwijs steeg zelfs tot 6 pet.
Defensie Is reeds tot op het hemd uitgekleed,
terwijl andere departementen nog slechts en
kele versierselen aflegden. We mogen onze ver

dediging niet In gevaar brengen. Voor de aller
noodzakelijkste eischen op dit gebied moeten
,-e pal staan, zulks 'ter wille van do hanaha-
Ing onzer zelfstandigheid.

Ons handelsbeleid is omgezet. Het was on-
vermüdellik. De Regeering make een krachtig
gebruik van de haar ten dienste staande mid
delen Men hooft met ons geen consideratie;
igekeord dienen we te doen wat de toestand
n orze noodlijdende takken van volksbestaan
eischt.

Het gezag moet krachtig wordon gehand
haafd. Op dit punt mogen aan het Kablne't hooge
eischen worden gesteld. Voor de reeds getrof
fen maatregelen werd hulde gebracht Z(j moe
ten in heel het overheidsapparaat worden door
gevoerd.

Ook aan den minister van Blnnenlandsche
Zaken werd hulde gebracht voor wat hü deed
om do gemeentebesturen in de Juiste banen te
brengen. Maar we zlin er nog niet. Op belang
rijke punten In overheidsdienst mogen geen
volutlonali en worden geduld.

De bepalingen op het recht van vereenlging
i vergadering moeten worden verscherpt
Ook dienen gepatenteerde opruiers uit 's
lands vergaderzaal te worden geweerd: zij pre
diken daar op "8 Rijks kosten revolutie. Dat
3 volk van dit Kabinet zulk een maatregsl
•wacht. Is zeker. Ook voor Indlë is deze
'olutionalre propaganda verderfelllk.

.Vanneer in do ambtenaars-circulaire "t woord
actie gelijk Is aan aglt.itle, dan was er geen
reden om hi t te veranderen. Het wekt den
schün van zekere zwakheid.

Het verbod \an de N.S.B.. welke zich meer
cii meer aan onverantwoordelijke demagogie
schuldig maakt en een onduidelijke houding
tegenover hot gezag aanneemt, besprekende-,
betoogde de heer Lohman. dut het uitvaardl
gen van het verbod niet volkomen bevredigde
Formeel ziln de gronden er voor wel te aan
vaarden maar waarom wordt ook niet de
S.D.A.P. verboden? Velen begrüpen dat niet
Er was een vergrijp van de N.S.B. tegen het
gezag. mftA1- hoe Staat het mof de gezindheid

en die moet toch beslissend zlini van de
S.D.A.P. tegenover het gezag? Als natlonaal-
geztnden onder slechte leiding verboden partij
worden, waarom dan niet de S.DA.P. verboden?
Dit verschil in behandeling ls niet duidelijk De
conduitestaat van de S.D.A.P. ls toch met zoo

Een algemeen verbod voor de S.D.A.P. be
pleit de hoer Lohman echter niet. Hij wil elk
geval liever op de gezindheid toetsen.

De SD.A.P. bindt nu ln en spreekt niet meer
.un ..dappere ongehoorzaamheid". Maar wat
beteekenen haar uitingen van gematigdheid ln
dozen 'tüd. nu het haar overal tegenloopt? Wat
t er onder de schaapsvacht van nu?

Komende tot de politieke situatie, zeide de
heer Lohman. dat er ln politiek opzicht Iets
aan het veranderen is. a] spreekt de soc.-dem.
Vorrlnk van „gezwendel met de nationale ge
dachte". De Jeugd vraagt wat anders: zU wil
gezag en onder haar herleven de nationale tra
dities en de erkenning van de nationale grond-
-en vsn ons volksleven Deze richting moet
i-marxlst'sch zijn. wtJl het marxisme het
-n verpulvert en den staat vernietigt.

.egen nat.-socialisme en fascisme hebben al
len. di® i erbtnrt leggen tusschen recht en zede
en godsdienst, principieel bezwaar. Het nat-
socialisme met zün totalItalren staat, leidt
practisch tot gectesd wang. kerk verdrukking
en rarsenafgodendlens't De N.S.B ten onzent
weet allien waar tij tegen ls. Waar z(j voor ls.
weet zij niet en niemand harer leden.

Ons pariemental- bestel moeten we vr(j hou
den van onzuiverheden: van doorvoering der
evenredigheid tot In het waanzinnige en van
pro.ktflken gedoeld werd o.a. op de jongste
Haagsche wethoudersverkiezing die den toets
der eritlek niet kunpen doorstapn. De revolu
tionaire prakt Uk moet worden losgelaten en
het ls niet goed ons zelf wb's te maken, dat
het bti fins "°ff al ff1"11' Mct zu,ke zelfgenoeg-
zanmtieid komen we .erkeerd uit.

Herziening der constitutie kan nle't geschie
den Ir. stormgetü- Wanneer zU gebeuren moet,
geschiede het onder leiding dor Regeering.

De antl-rcv. staatkunde heeft wellicht de
primeur van de corporatieve gedachte. Maar
deze kan allien worden doorgevoerd. Indien het
ven er rtli' voor ls

De Regeering heeft groote kansen Het Kabt-
;t ontvuige kracht van Boven om zijn taak te
vervullen.

Mr Mendels aan het woord

Na de pauze wüdde de heer MENDELS (s.d.)
zijn aandacht aan „het Kabinet der Lurger-
lijke content ral re". Hc-t zegt de politieke tegen
stelling zooveel mogelijk 'te willen laten rusten.
Daardoor ontstaat echter een sfeer, die bv. de
vrUz.-dem. partli ln haar aard niet onaangetast
kon laten Z[l kan niet later weer den boer op
gaan met de oude „marchandises" (koopwaar).
Het verschil tusachen soc.-dsm en Kabinet
loopt over de middelen ter bestrijding van den al
gemeenep nood. ZU staan daartegenover in
striidposiUe.

Men noemt het Kabinet nationaal. Maar men
misbrulke deze kwalificatie niet, geluk tegen
woordig veel goschledt door haar te gébruiken
als woord zonder Inhoud.

Onzb belastingen zün sterk verhoogd en het
accent er van ïs slerk verlegd naar de indi
recte heffingen. Daarom staan de soc.-dem.
tegencvei het l'abtnet en ook om de steunrege
ling voor de werkloozen, die individueel wor
den beoordj-tld.

StaatsrLi..telük zal deze crisis vermoedelijk
blijvende veranderingen ln het aspect van ons
staatsleven doen ontstaan. O.a. ten aanzien
van de autonomie der gemeenten. De minister
van Blnnenlandsche Zaken heeft eenvoudig per
circulaire aan Gedep. Staten een nleuv.-c taak
opgedragen, w aardoor het repressief toezicht
vrijwel geheel docr preventief toezicht is ver
vangen. De taik der gemeenten is sterk ver-
zwiard door korting op haar Inkomsten en het
op'eggen van nieuwe lasten ton aanzien van
de werkloozen. Over dez; aantasting der auto
nomie Is ook In den Rottcrdnmschen gemeente
raad scherp geoordeeld, mede door menschen
van rechts Het R»Jk treedt op als de curator
dar gemeenten. Vla de Ambtenarenwet wordt de
rechtspositie aan de gemeenten ontnomen. Eén
man heeft op dit punt alle macht In handen,
evenalt. ten aanzien van dp voor ambtenaren
verboden vereenlgmgen.

Aan de gemeentelUke autonomie ls ai jaren
lang geknabbeld en nu heeft ze nog een deuk
ma.ior gekregen.

Ook het .echt van vereenlging en vergade
ring wordt aangetast door sommige burgemees
ters. De minister van Blnnenlandsche Zaken
beschouwt zich als de herder, die de schapen

die geschoren worden ln de goede rich
ting Jaagt HU „beveelt" de gemeenten. Maar

de minister heeft den burgemeesters niets
te beielen! Het clrculalre-bewlnd, bloeit weer
levendig. Ministers spelen dlotatortjo. Dat komt
niet te pas Zelfs worden burgemeesters aar
geschreven om toezicht *e houden op de zonni
baden en zoo noodig verordeningen te makei
Do minister van Blnnenlandsche Zaken heeit
daar niets mee te maken. Alles moet ln het
gareel loopen". gelUk bv. de Vara. Dat- ls ech
ter geen regeoren meer, maar rlngelooren.

De soc.-d. m. willen door toeneming van
macht het staatsapparaat ln handen krUgen en
hun soclellsme vestigen ln do plaats van het
kapitalisme.

Meerderheldsdemocretle noemt men revolu
tionair. De heer Lohman knllct hü wil dus de
dictatuur van de' minderheid. Hoe denkt dj
Regeering daarover?

Tegen de revolutionaire derno:rat!e verzet
zich ook de so:.-democraMe: echter bU gebruU
van democratische vrUheden Is bezonnenheid ei
zelftucht noodig. Maar voor hun piopagand-
vragen de soc.-dem. geestelijke vrUheid. (ïeoft

men die aan de zwartste kraal, dan ook aan

de roodborstjes.

PROF. v. EMBDEN (v.d.) noemde het een
democratlschen elsch do ontwrichte staats
financiën gzond te maken.

't Kabinet vrrmt een kloek geheel en heeft
ln den lande reeds groot prestige verworven.

In vrtihold moet do Staten-Generaal haar
taak kunnen vervullen m dezen tüd; er worde
door het Kabinet niet te snel met de porte
feuille gerammeld.

De nnc.-dem. passen thans nle't ln het Kabi
net. Z(j hebber, zich daartoe zelf onmachtig
gemankt en van invloed beroofd. Dat faturn
zal op hen blijven drukken, zooiajug zij zich
niot weten te ontrukken aan der. verwoesten
den ^vloed der marxistische leerstukken. Er
ls bil hen een genezingproces gaande, maar
het kome niet 'te laat! Wat er dan gebeurt,
leert hot buitenland.

De vrliz-.üem. hebben besloten aan de Regee-
rlDg deel te nemen, ai kostte dat groote offers
aan personen en propagandistische kracht.
Mn&r dis offers ziin gebracht ln 's lands be
lang. al handhaaft de partij haar oude program
punten: bv de geschorste ontwapenlngselsch.

De toestanden in het buitenland belemmeren
thans het veldwlnnen der ontwapeningsgedach
te. Weerloos wenschen de vrUz.-dem. ons land.
vooral nu. niet. Ei is eer. veiligheidswacht noo
dig. Ook de gebeurtenissen ln Dultschland moe
ten ons vooizlchtig maken. Vastgehouden moet
worden aan de solidoriteltsgedacbte van den
Volkenbond. De samenstelling onzer weermacht
moet dacimee rekenen.

Hundhaving van den goudon standaard acht
te de lieer v. Embden een politiek van goedbe
grepen eigenbelang en van eerlijkheid.

Ook met het vereeniglngsverbod voor ambte
naren kon hij zich vereenigen. Een onverdra-
gel Ilea beknotting van burgervrijheid ligt daar
in niet, evenmin als in het agitatieverbod.

Want waie demociatle kan geen ondermü-
nlng van het etuatsgezag dulden.

Het N.S.B.-verbod besprekende, was de hoer
.-. Embden van mcenlng. dat het program van
die beweging niet ei nstlg to nemen is. ZU doet
niets dan onrust stoken

Tegen gewetenloo/e alarm-fabrikanten be
hoort de strafrechte! In actie te komen.

Ook nu kan bezuiniging op Defensie niet
achterwege blijven.

De heer BLOMJOUS (r.k betoogde, dat de
politieke ontwikkeling geleld heeft tot het
fiasco van het stelsel van de helft-plus-èén.
Noodig Is, dat het onontwikkelde volk geen
speelbal wordt van demagogische leiders. Dat
Is geen dictatuur der meerderheid.

De opvoering der budgetten tot ongekende
hoogte, is ten slotte ton detrimente van het
volk geweest. Ook ln ons land hebben we de
slechte werking van algemeen stemrecht en
evenredige vertegenwoordiging ondervonden.
In 1923 liep het vast. Toch is men later weer
doorgegaan mét een naar links gerichte poli
tiek. En nu zitten we weer voor een debacle.

Een dictatuur zal ons daar niet afhelpen. Z(j
een gevaar voor Kerk en maatschappij. Toch
mogen de stroomingen, die ons volk beroeren,
niet worden onderschat.

Met vertrouwen mag ons volk opzien naai
den leider der Regeeilng. in wiens handen de
begrootlng van Koloniën In dezen tüd veilig Is

Met onzfc handelspolitiek gaan «ve In Je goede
richting, ooit door den voorgenomen wederzüd-
schen steun van moederland en koloniën.

Met groot vertrouwen werd het Kabinet be
groet Ons budiref werd In een titanenarbeid
sluitend gemunkt Dat Is de grondslag voor
vorder politiek en economisch herstel Met de
magogische leuzen komen we er daarbU niet
Maar het Kabinet en zU" leider stellen ons ge
rust. Moge ons volk er zich ln vertrouwen om
heen scharen.

Mevr. POTHUIS-SMIT is.d.) bestreed het ont
slag- der gehuwde vrouw uit den overheids
dienst. Dat zal zUn tot schade van het gezin.
Intussehen er zltn gevallen van dubbele in
komens uit de publieke kas, die onrech'tv mr
dig ziln. Daartegen zUn wettelüke maatregelen
mogelUk.

Voorts wordt door de Regeering te weinig
beseft hce het met de behoeften in de gezin
nen der werkloozen staat. ZU ziet teveel de
ctfers en 'to weinig de menschen

AVONDVERGADERING

In de avondvergadering verwelkomde de heer
FOCK (lib.l de ministers. HU en zijn politieke
vrienden hebben hun

optreden met Instem
ming begroet, temeer
omdat bU de vorming
van dit Kabinet do
oude antithese is op
zjj gezet- Het is ge
vormd, nadat de eer
ste opdracht aan Dr
ColUn door de hen-
ding der R.K. Staats
partU was mislukt.
Gaarne zullen de libe
ralen ach'ter dit Kabi
net gaan staar Ver
trouwd werd, dat het
óp den weg van hol
overleg met de Staten
Generaal zal blüvn
voortgaan als tot dus

Mr D. Fock

Eerste elsch ls, dat
't Kabinet het gezag
hoog houdt. Allerlei maatregelen zUn daartoe
reeds genomen, uniform verbod, waarschuwing
tegen agitatie door ambtenaren en maatregelen
tegen communisten en fascisten.

De N.S.B. is crisisproduct en na&perü van
Dultschland. Haar optreden is vo'komen nega
tief en zal daarom geen blUvende beteekenls
hebben in ons land. ondanks haar ergerlijke
demagogie, valsche beschuldigingen en op-
rulerp- Zulk oen beweging kan niet geduld
worden. Te lang misschien ls gewacht om de
N.S.B. gelUk te stellen met andere fascisten-
bonden. ZU stuurt aan op de dictatuur en zulk
een dwangsysteem is absoluut verwerpeiuk.

Voor een Staatscommissie ter herziening van
de Grondwet Is geen aanleiding. Fouten In het
parlementaire stelsel kunnen ook zonder dat
verbeterd worden. Aan veelpratrrU kan een
eind worden gemaakt door verschillende maat
regelen.

In de Eerste Kamer wordt nooit teveel ge
praat. meende de heei Fock.

Ook beroriënteering van het bedrUfsleven
kan geschieden zonder Grondwetsherziening

Met beperking van onze weermacht zoowel
hier als vooral In Indlë z(j men zeer voorzichtig

Dat bU onze handelspolitiek voortaan reke
ning zal worden gehouden met de belangen van
Indlë, werd toegejuicht. Ook met zUn credlet zal
Nederland Indlë steunen, evenals dat In 1903
ls geschied. De vraag werd gesteld of er geen
aanleiding ls voor Indlë een offer te brengen
uit de Nederlandsche schatkist.

We moeten niet ontmoedigd zijn, maar met
energie aan bet werk gaan.

De heer SL1NGENBERG (v.d.) verklaarde
zUn instemming met het financieel beleid der
Regeering om tot een sluitende begrooting te
komen. Er moet nu over vele bezwaren worden
heengestapt

Dat de verderfelUke weg der Inflatie ls ver
meden, verdient hulde. De gekozen weg ls wel
moeilijker, maar zekerder en eerlilker.

De in uitzicht gestelde besparingen zUn
dele bezuinigingen op credlet. We zün er dus
nog niet heelemaal met een slultendp begroo
ting.

De In uitzicht gestelde besparingen zUn ten
deele bezuinigingen op creolet. We zUn er dus
nog niet heelemaal met een sluitende begroo
ting.

Dat de crisisdienst Is opgeheven, ook voor de
gemeenten, moet geprezen worden.

RUBRIEK

VRIJDAG 9 FEBRUARI
HUTZEN 301.5 M.

8 00—9.15 Morgenooncert

10.00—1130 Gramofoonmuziek.

11.30—12.00 Halfuurtje voor zieken en
ouden van dagen.

12.01 12.15 n.m. Politieberichten.
12.15—2.00 n.m. Lunchconcert door Tohn
Brown's Ladies en Gents, m.m.v. Emilo Le-
pore, de zanger van het Napoli:aansche lied.
2.00—2.15 n.m. Verzorging van den zender.
2.15—4.00 n.m. Gramofoonmuziek.

4.00—5.00 n.m. „Madrigaal-Muziek". Voor
dracht door Anny Plscaer m.m.v.: Het
Utrechtsch Vocaal Kwartet, bestaande uit:
Aleid Goettsch, sopraan: Marie Goettsch,
alt; Const. Heymans, tenor; Hans Ponten,
bas.

5.00—5.30 n.m. Land- en Tuinbouwhalf-
uurtje door Th. Arts.

530—6.00 n.m. Orkest o.l.v. Johan Gerrit
sen.

6.00—6.15 n.m. Gramofoonmuziek.
6.15—7.00 n.m. Orkest o.l.v. Johan Gerrit
sen.

7.00—7.15 n.m. Politieberichten.

7.15—7.40 n.m. „De oorsprong van de Al
manak", door Jan G. Hazewinkel.

7.40—7.45 n.m. Gramofoonmuziek.
7.458.00 n.m. P.T:T.-kwartiertje.
8.00—8.15 n-m. Gramofoonmuziek.
8.158.20 n.m. Nieuwsberichten van het
Persbureau Vaz Dias.

S.20—10.30 nun. Relais van den Katholie
ken Vlaamschen Radio Omroep. Groot
Gala Concert. Verzorgd door het versterkte
Symfonie-Orkest van den Omroep o.l.v. Ar
thur Meul«mians m.m.v. Margherite Thijs,
zang: Fr. Toutenel. bariton; J. Piette, kla
rinet.

1030—10.35 nxn Nieuwsberichten van het
Persbureau Vaz Dias.

1035—12.00 n.m. Frank Fox en zijn
Weensch Columbia Orkest.

VARA

8.01 Gramofoonmuziek.

V.P.R.O.

10.00 Morgenwijding.

V.A.R.A.

10.15 Schilderijen op een tentoonstelling,
10.45 Orgelspel door Cor Steyn.
11.15 Gramofoonmuziek.

12.00 Einde programma.

A.V.R.O.

12.00 Tijdsein.

12.01—2.30 n.m. Lunchconcert door Otto
Hendriks en zijn ensemble.

2.30—3.00 n.m. Causerie door K. J. Budde:
„Vaste, overblijvende planten, zijn planten
voor iedereen".

3.00—4.00 n.m. Gramofoonmuziek.

VA.R.A.

4.00 n.m. Overschakelen naar den zender
Kootwijk.

4.05 n.m. Orgelspel door Joh. Jong.

4.30 n.m. Na Schooltijd. Ary van Nlerc
vertelt uit: „Laurientje", van J. M. SelJege
Elout.

5.00 n.m. Klein-Orkest o.l.v. Hugo de Grooj
6 00 n.m. De Notenkrakers o.l.v. Dai)
Wins.

6.40 n.m. Socialisme en Wereldbeschoo
wing. ..Welke levensbeschouwingen er zij
en met welke onderlinge verschillen ten aan
zien van het wezen en de oorsprong va
moraal, recht, enz.", door Dr. W. Banmn
7.00 nun. De Flierefluiters oJ.v. Jan v.
Horst, m.m.v. Leo Fuld, zang.

8.00 n.m. Einde programma.

V.P.R.O.

Weekuitzending. Sprekers: H. D. Louwej
Ulrum. Ds. F. H. G. v. Iterson, Nijmege;
Mej. Dr. A. Duinker, Haarlem. Muzikaj
medewerking: De Hollandsche Kamermi»
ziekvereeniging.

8.01 n.m. Cursus: .De boeren in onze volks
gemeenschap". II. Economische ontwikkelinl
in haar verhouding tot de overige b«rvoi<
kingsgroepen. Spreker: H. D. Louwes.
830 n.m. Concert. Septett op. 20, L. vaj
Beethoven. j
9.00 n.m. Cursus: „Geloof en Ongeloof". 3|
voordracht. Onderwerp: De oorzaken va|
het ongeloof II. Spreker: Ds. F. H. G.
Ilerson.

930 n.m. Concert. Forellenquintet, F.
bert.

10.00 n.m. Persberichten van het Vriji
Godsd. Persbureau.

10.05 nun. Persberichten van het Pershu
reau Vaz Dias.

10.15 nun. Beschouwingen over gedachtej
uit de moderne Fransche Literatuur. IJ
Jacques Chaudonne. Spreekster: Mej. D;
A. Duinker.

10.45 nun. Gramofoonplatenconcert

1st.

i d

VAR-A.

11.00 n.m. Gramofoonmuziek.

12.00 nun. Tijdsein en sluiting. I 131

1 ca

WEENEN 506.8 M.

6.55 n.m. „Der Kreidekreis". - Opera val lig
Zemlinski. -ju

LH ATI 1796 M. w'

7.25 n.m. Vijfde Symiphonie van Sibelius. ZG
hf

WARSCHAU 1411 M.

735 n.m. Symphonie-concert oJ.v. G. Geoji ee
gescu, m-m.v. Wanda Piaseck2, piano. ge

ROME 420.8 M or

8.00 nun. Symphome-concert o.l.v, Filippj
Na tali. re

DAVENTRY 1500 M.

8.20 n.m. „Songs from the shows".

9.55 n.m. Radiotooneel. „Emil and the de *=-

tectives".

PARIJS (POSTE PARISIEN) 328.2? g

8,30 n.m Symphonie-concert o.l.v. Théodo
Mathieu.

De verdeeling van den belastingdruk werd
aanvaard. Een heffing in eens n u achtte de
heer Slingenberg volkomen verwerpeiuk. Zij
zou meer dan het dubbele van de Inkomsten
belasting moeten opbrengen; daaraan is .niet
te denken midden in cri3lstUd en nu de belas
tingschuldigen de middelen niet hebbon om een
extraheffing te ondergaan.

Gevraagd werd of de aangekondigde werk
verruiming ter hand zal worden genomen, zoo
dra de'begrooting de Staten-Generaal zal zün
gepasseerd. Gehoopt werd van ja. Want werk is
het eerste, dat we noodig hebben. Beter is het
voteeien en verwerken der 60 mlllioen dan
schoone redevoeringen houden tegen revolutio
naire bewegingen.

De autonomie moet door de gemeenten wor
den verdiend. Wie nle't tn het gareel wil loopen,
moet maar ondervinden, dat een krachtige
hand onwllllgen tot rede brengt.

De hoer DE BRUYN (r.k.) schonk aandacht
aan de soclaal-oconomlsche verhoudingen en de
taak der Regeering daartegenover en besprak
voorts de vraag of bU het opleggen van nieuwe
financleele lasten een heffing op het inkomen
niet voor behoort te gaan.

Wat het eerste punt betreft: een groot stuk
var. ons industrleele leven staat er zeer sletJit
voor Met contlngenteerlngen veranderen we
daaraan niet veel. Er moe' worden geordend
en geregeld. De BedrUfsradenwet Is voor dit
doel misschien reeds verouderd.

Het tweede punt werd ln bevestigenden zin
beantwoord.

Als het gaat tusschen verlaging van den
steun voor de werkloozen en verhooging van
lasten, moge voor het laatste worden gekozen.

De heer BRIëT (a-r.) betoogde, dat ons volk
de volkskracht ondermijnende actie van het
socialisme moe ls.

De heer Albarda zag zUn partU als hoofd
macht tegen een fascistisch optreden. Of dat
juist gezien is, mag gelet op de ervaring
elders wordun betwUfeld. Hét socialisme ia
er verjaagd door allen, die de gevaren van
bolsjewisme en socialisme zagen en wilden

De socialisten kweeken eer fascisten den dar
zij het fascisme tegonhouden. Zü dienen zich
nu in een schapenvacht aan als kampioenen
voor vrUheid en democratie. Ze zlin echter niet
minder revolutionair dan vroeger. Hun oude
opvattingen worden nog steeds gehandhaafd en
komen in tüden van spanning naar bovep. Dan
spreken ze revolutionaire taal. Onder hen
heerscht thans een matte stemming, maar toch
blbft hun prinelpleele houding weinig beslist.
Nog steeds wordt de mogeltjkhetd van samen
werking met revolutionairen opengehouden. De
soc.-dem. zUn opgevoed In verzet tegen het ge-

Mr P. E. BR1ET

zag Hun „Internationale" ia zuiver revolutie
nair. evenals allerlei andere strijdliederen, d
ze zingen. Maar ook het spreken en schrflvei
uit dien kring gaat ln dezelfde richting 01
keert zich ook tegenover nationale opvattingen
en Instellingen.

Tegen de geestelijke en zedelijke Infectie vai
het socialisme hebben de christelijke partUei
zich steeds met alle kracht verzet. Wie' die:
strijd mee wil strijden behoeft niet naar lie a
nat.-sociali9ine over te loopen. Wat hebhei d
Mussr-rt en de zijnen In het verleden gedn.-nj (j
om het socialisme tc bestrüden? Nu willen z
ons opschepen met iets van buitenlandsch moJ G
del. dat volslagen onnederlandsch is. j O

Het ls noodig. dat onze bazuin een zeker gel v
luid geeft

Revolutionairen moeten uit den staatsdienst
worden geweerd. Het gezag moet krachtig gel
handhaafd. Geen gekwansel met politieke baam
tjes als onlangs in de Residentie.

We hebben noodig een vrUheid. waarbü volK
en overheid beide zün gebonden aan (3ods weu
Te elf uur werd de vergadering verdaagd
tot hedenmorgen elf uur.

FEUILLETON

Een verhaal uit bange dagen

Door AGNES GIBERNE

(20

Margaret werd bleek en baalde met
moeite adem.

„Gij hebt mij een vraag gedaan en ik heb
u geantwoord", zeid© Sir Reginald na eenig
stilzwijgen. „Ik heb u gevraagd en gij hebt
mii '.liet geantwoord."

„Wat hebt gij gevraagd?" bracht Margaret
uit.

Zij berekende de gevolgen van haar ant
woord. Kon zij, om Christus' wil, alles op
geven?

.,lk denk niet, dat gij het vergeten zijt.
Ziit gij een Lollard, Margaret?"

Zij had door haar uitstel niets gewonnen.
De vraag werd haar duidelijker gedaan ien
te voren.

„Wat verstaat gij onder een Lollard?
vroeg zij. „Dat zou ik gaarne weten, eer ik
spreek."

„Gij weet het zeer goed, ik behoef u dat
niet nader uit te leggen- Ik vraag slechts
een kort antwoord Zijt gij een Lollara,
Margaret?"

Hij began boos te worden over haar u't-
gtellen en zij kon zien, dat hij niet veel me.-i
verdragen kon. Zij stonden een oogenblïk

döodsstil zij had haar oogen op den
grond, hij had zijn oogen op haar gevestigd
Zij streed een oogenblik een hevige strijd,
maar in dit uur van groote verzoeking zag
zij niet op tot den Heere om hulp, maar vij
berekende de waarde van hetgeen zij ver
liezen zou. Zij hief haar oogen op tot het
gelaat van haar broeder en antwoordde*

„Neen!"

•,Gij zijt dus geen Lollard?"

„Ik heb u geantwoord

„Gij voelt geen begeerte er een te worden

„Neen."

„Gij verlangt dus ook niet in hun lot te
deelen?"

„Ik zie niet in wat dit u aangaat"- ze'de
Margaret scherp. „Ik heb u duidelijk geld
waard, Reginald. Wat wilt gij meer?"

Hetzij hij al of niet geheel gerustgesteld
was, hij zag nu, dat het niet verstandig was
haar thans nog langer lastig te vallen; hij
sprak een paar vriendelijke woorden tot
haar, die zij niet verstond en verliet haar
toen.

Margaret ging voort met bloemen plukkei.
tot hij uit het gezicht was- Toen zij alleen
was, liet zij haar bloemen vallen en zeg
verwilderd om zich heen. Wat had zij ge
zegd. Wat had zij gedaan?

„En gij zijt één van hen?"

„Neen mensch, ik ben niet!"

De vraag en het antwoord stonden haar
plotseling voor den geest. En toen hoord-
zij weder:

•»Zijt gijt een Lollard, Margaret?"

„Neen."

Zij snikte en wrong haar handen, als leed
zij hevige pijn.

„Het is nu gedaan. Ik heb de woorden

gezegd. Zou ik ze weder zegge.i, als de ver
zoeking terugkwam?"

„O God! O Christus, vergcf mij!" en zij
schreide hardop in doodsangst. „Ik kan
mijn thuis en allen die ik liefheb, niet ver
laten! O Christus, ik heb Uw Naam ver
loochend, en ik kan ik dur' mijn
woorden niet herroepen. Ach mij' ik weet
dat er voor mij geen vergiff-ncs zijn km!'

Toen raapte zij de gevallen n!nemen op
en ging naar het kasf?el terug Maar Gillia
verbaasde zich over haar vreemde-.;gedzon
gen \rooli.ihheid aan den avondrosaJfija. en
no? meef over de uitdrukking van angst,
die zich dien avond gedurende het zingen
en. lezen op haar gelaat vertoonde.

HOOFDSTUK X-

Verschil van gevoelen.

Op zekeren fraaien zomerdag was Githa
Cheyne druk bezig wol te kammen, in «ie
groote werkkamer van het kasteeel Coulyr.g
Margaret Cobham en El eon ore Savage zaten
bij haar en hielden zich op dezelfde w'jze
bezig, terwijl verscheidene andere jonge
meisjes het spinnewiel ijverig lieten snorren
Lady Cobham had zelve geruiinen tijd voi.r
het weefgetouw gestaan en hard gewerkt
Zij stond nu haar plaats aan Eleonore Gul-
pepper af en begaf zich naar haar eigen
kamer. Nauwelijks was zij verdwenen of a'.Ie
tongen raakten in beweging, terwijl de han
den rust kregen- Githa was misschien de
eenige, die even ernstig en ijverig bleef als
tevoren.

„Hebt ge gehoord, Margaret, dat Lady
Cobham ons verlof zal geven morgen op de
jacht te gaan, als het mooi weer in?" vroeg

Eleonore Savage.

„Neen dat wist ik niet" antwoordde
Margaret lusteloos.

„Ge hebt altijd veel van de jacht gehou
den. Hoe komt het, dat gij er dezen zoniet
niet. om geeft'"

Eleonore keek beteekcnisvol, terwijl zij
sprak; maar geen antwoord ontvangen Je.
zag z(j naar een hoek van de kamer, v/aai
een gansche rij valken geduldig en bewc
gingloos op hun stok zate.i te wachten, tot
hun meesteressen weder tijd zouden hebben
zich met hen te bemoeien-

„Ik zie uw valk Marguerite er niet bij,
Githa?"

,-Hij zit er toch, gij kunt hem kennen aan
den fraaien vergulden ketting, die hij oac
den noot heeft", antwoordde Githa, zonder
van haar werk op te zien
„Wie gaf u die ketting?"

„Ladv Cobham gisteren."

,,'t Is goed dat Joan hier niet is. Zij kan
het nooit' hebben, dat Lady Cobham u iets
geeft."

„Waar gaat gij morgen jagen?" vroeg
Githa-

'Langs de rivier. De honden zijn ui'
stekend afgericht, Ik hoop dat wij met <?*n
goeden buit zullen thuis komen

„Githa zou misschien liever zien, dat gij
met niets thuis kwaamt", zeide Margaret
Githa lachte doch sprak met tegen
„Ja Margaret, de jacht is, dunkt mij .-en
ijdel en nutteloos vermaak, en ik zie niet
gaarne dat de vogels gedood worden-'

„Gij hebt ook volstrekt geen jagersbloed
in uw aderen", zeide Eleonore o'.igeduHi^
-,En mij dunkt, dat uw voorbeeld Margaret
heeft aangestoken. Vroeger zat haar valk

altijd op haar pols, maar nu ?eeft zij zich
evenals gij, weinig moeite om hem af te
richten."

„Dat is toch mijn schuld niet, Eleonore",
antwoordde Githa, „hoewel ik er zelf niet
van houd altijd een valk of een hond te
zitten liefkoozen, heb ik toch nooit iemand
afgerade-n het te doen. Het is, dunkt ir ij,
een zeer schuldeloos vermaak-

Ook heb ik mij zooeven over de jarht
misschien wel wat sterk uite .'baten. Het is
noodig dat de vogels gedood wn-den voer
de tafel en zij zijn den menschen voor dat
doel gegeven Ook veroordeel ik de <a lit
niet zoolang zij een tijdverdrijf <?3 gee-.n
hartstocht is. Ik zelve kan er echter geen
vermaak in vinden-"

„En Margaret, dunkt mij, ook niet, het
zal ten minste een grappige vertooning zijn
als zij met hetzelfde ernstige geiaat, dat zij
den laatsten tijd had, op de jecht gaat."

,4k verzoek u vriendelijk mijn gelaat met
rust te laten", zeide Margaret ,,Tk h«md niet
van dergelijke opmerkingen." Illeonora wis
selde. een blik met een andere, chambrière,
doch zij zweeg verdir en op dit oogenblik
verscheen Joan in de deur

•.Githa Cheyne, moeder wenscht u te
spreken

„Wilt gij mijn plaats innemen. Joan'"
vroeg Githa, terwijl haar vriendelijke waar
digheid een groote tegenstelling vormde
met de andere.

Daar Joan geen antwoord gaf deed zij de
vraag niet ten tweede male, maar verbet
kalm het vertrek, om zich naar Lady Cob
ham te begeven-

Lady Cobham zat peinzend tr den stiel,
gekleed in een zomergewaad vaa rijke,,

groene zijde, waarover een ruim overkle<*<
geborduurd met goud en afgezet met bon!
terwijl haar hoofd met een witten gla/i
sluier getooid was

Zij zag glimlachend op toen Githa binnei
trad.

.•Zijt gij daar, lief kind, kom hier bij
zitten. Ik heb u iets te zeggea, dat slecht
voor u alleen bestemd is."

,Jk luister", zeide Githa.

„Kunt gij niet raden, wat ik u te zeggel
heb?"

„Iets over Lord Cobham?" vroeg Githa-
De glimlach verdween van Lady Fob
hams gelaat. „O Githa! neen ais ik u ov-
hem had willen spreken, zou ik niet zu
een opgeruimden toon hebben aangeslagen»!
„Waarom niet, madame?"

-,Gij weet even goed als ik, hoe zi|l
vijanden er op uit zijn, hem in hun handel
te krijgen En het einde zal zijn, dat 4
hem gevangen nemen. 0 mijn John mijl
eigen John'"

Zij verborg haar gelaat, en snikte eeni
oogenblikken.

„Heeft u geen vertrouwen in de vriearii
lijkheid en de liefde van den Koning!
madame?" vroeg Githa-
„Ik weet het niet. Ik weet het niet. Gij'*
„Ik stel mijn vertrouwen in honger macht
dan aardsche kovringen of vrienden", zeidi
Githa beslist. „Maar al zijn de liefde ei
vriendschap van een aardsch koning weinii
waard, toch geloof ik stellig, dat Konim
Henry alles doen zal wat in mijn macht ii
voor onzen dierbaren Sir John."

(Wordt vervolgd.).