Het kabinet Chautemps bezwijkt Kyriazi-Bons GELDIG MAANDAG 29 JANUARI 1924 EERSTE BLAD PAG. 2 BUITENLAND ONDER DE DRUK DER PUBLIEKE OPINIE DE RADICALE PARTIJ IN VERWARRING President Lebrun probeert oplossing buiten de partijen Het kabrpet-Chau temps is Zaterdagmiddag niet door een afkeuringsvotum van het par lement, doolt louter onder den di*uk der pu blieke opinie afgetreden. De eene na de andere minister van het kabinet werd gecompromitteerd door de aan bangige fmancieele schandalen. Het aftreden van den minister van Justitie Raynaldy zou wellicht nog geen voldoen- dien grond voor het aftreden van het hecte kabsnet hebben opgeleverd. Toen echter* bleek, dat er twijfel moest rijzen betreffendo een tegenspraak, die de minister van fi nanciën Georges Bonnet aangaande zijn be trekkingen met den advocaat Gurbaund-Ri- Ibaud in de Kamer had gegeven, Mep do maat over. De eigenlijke taak van het ka- binet-Ohautem ps: weer orde te scheppen in financieel opzicht werd hiermee in het oog der publieke opinie aangetast en het is daar om vermoedelijk psychologisch goed gezien ■van Chautemps, om zijn volharcfcnde po gingen om aan het bewind te blijven ten slotte op te geven. Het beste vertrouwensvo tum in de Kanier zou de regeering niet ge holpen hebben in de gegeven omstandig- frecd. waarin de publieke opinie misschien wel ten onrechte den vaJ der regeerende kopstukken eischte. Het is een tragisch gebeuren dat zioh heeft afgespeeld en zioh nog aan het afspe len is. Eindelijk had Frankrijk de regee ring, die het vertrouwen van het parlement bleek te bezitten en die bezield scheen met voldoende doortastendheid en bekwaamheid om het financieel herstel te leiden. Bn juist krant een stelsel van roof op het bezit der kleine spaarders aan den dag, dat het vertrouwen tot in de hoogste politieke krin gen ondermijnt en het publiek steeds meer opwindt. Het is juist de radicale partij, die door haar opportunistische taktiok langzamer hand die kern was geworden waaromheen zich elke regeerirug moest vormen, die de klappen van de openbare meenüng krijgt en, verdiend of onverdiend, een nederlaag lijdt waarvan zij zich voorioopig moeilijk zal kunnen herstellen. De gebeurtenissen hebben ertoe geleid, 'dat binnen de radicale partij de jeugd In opstand is gekomen tegen de oudere lei ders, die huns inziens zich geblameerd heb ben. Sommigen zien reeds, dat de jeugdige krachten zich met gelijkgezinden van andere politieke schakeering zullen vereenigen tot een nieuwe gToep. Het gaat er evenwel thans in de eerste plaats om Frankrijk een nieuwe regeering te geven, die het vertrouwen der publieke opinie heeft. Moeilijke eisohen worden hier gesteld aan de staatsmanseigenschappen van Presi dent Lebrun. Het kabinetrOhautemps werd, gelijk men weet, vóór de financieele crisis, een over gangskabinet naar de eerstvolgende regee ring-Herriet geacht. Nu de radicale partij zelf in t honderd ligt, kan van een kabinet-Herriot vertnoede- Jijk niet veel terecht komen, omdat het de zware erfelijke belasting van zijn voorgan ger zou meekrijgen. Er moet dus getwijfeld worden aan de juistheid van de mededeel ing, dat Herriot de volgende premier zal zijn, terwijl senator en oud-minister Chéron in diens kabinet als minster van justitie zou optreden. Teekenend voor de moeilijke situatie is, dat President Lebrun begonnen is met oud president Doumergue te verzoeken of hij een kabinet wil vormen. Doumergue staat na zijn presidentschap namelijk buiten de actieve politiek. De oud-president heeft geweigerd als mi nister-president op te treden, met verwijzing naar zijn jaren. Maar hij heeft zich wel be reid verklaard van raad te dienen. En de eerste raad, weiike hij in het openbaar, n.l. in een interview met de „Paris Soir" heeft gegeven, is een breuk met de tegenwoordige parlementaire practijk en de invoering van een systeem van parlementaire werkzaam heid waarbij het parlement niet bijna voort- DOUMERGÜE idurend in zijn geheel in functie is, doch het eigenlijke werk opdraagt aan commissies. Minder openbaarheid en daardoor minder verontrusting yan het publiek is blijkbaar CHAUTEMPS de remedio welke oud-President Doumergue voorstaat. Het Is wel opmerkelijk, dat Frankrijk zoo herhaaldelijk door een regteringscrisis wordt overvallen op gowiohtige tijdstippen in de internationale politiek. Men maakt zich op het oogenblik weer jzorgd over de vraag of het land een krachtige regeering zal hobben Op het oogenblik waarop un Oostenrijk de politieke crisis haar hoogtepunt zal bereiken. Men denkt daarbij aan een mogelijke staatsgreep der Oostenrijksche nazi's waartogenov Frankrijk onmiddellijk positie zal moeten kiezen. Gezegd wordt, dat Herriot déérran met zooveel energie ernaar getracht heeft om Chautemps voorloopig nog aan het bewind te laten. De Stavteky-lawine is het kabinet- Qhautemps echter to sterk geweest. Men verwachtte gatenavond te Parijs, dat, nu Doumergue geweigerd heeft, Pres! dent Lebrun eerst de oplossing van de crisis huiten de partijen om nog zal probeeren door de voorzitters van den Senaat en de Kamer, Jeannery en Bonisson, achtereenvolgens de opdracht te geven. En eerst als deze beide heeren mochten weigeren, zou de President zich weer tot een afgevaardigde willen wen den. In dat geval noemt men de namen van Herriot <en Daladiar toch weer in de eerste plaats. Chautemps heeft opdracht ge weigerd. Zaterdag heeft bij het verlaten van het Elysee Chaiuiteraps verklaard: ,De president der republfcik heeft de regeering zijn erken telijkheid uitgesproken voor haar bemoeiing, vooral ten aanzien van de beraadslagingen over de begroot ng. Met verwijzing naar de meerderheid, die mijn kabinet steeds in se naat en kamer heeft gevonden, heeft de pre sident oiij verzocht, de nieuwe regeering to vortnen. Ik heb echter aan zijn wensch geen gevolg bunnen geven." Over de kabnetsrittrng, in welker verloop besloten is tot het aftreden der regeering, wordt een communiqué gepubliceerd waarin wordt gezegd: De ministerpresident zette tegenover zijn collega's de omstandigheden uiteen, waar onder het aftreden van den minister van justitie heeft plaats gehad. Deze minister, die beschuldigd is in verband met de affaire Sacazan, die van vijf jaar geleden dateert en die in geen verband staat met de Sta- visky-affaire-, heeft het in overeenstemming met den ministerpresident voor zijn plicht gehouden, zijn volle handelingsvrijheid te herkrijgen, om zijn verdediging te verzeke ren en het vaststellen der waarheid te be vorderen. De minister-president heeft dan ook het ontslag aanvaard. In verband met de door dit aftreden ge schapen situatie verklaarde Chautemps, dat zijn regeeringsbeleid in de laatste dagen meermalen «is goedgekeurd door een groote meerderheid in beide Huizen. De regeering blijft dus bij haar besluiten. Het openbare leven staat echter op het oogenblik onder den invloed van de verwarring, die het financieele schandaal hoeft veroorzaakt en die bovendien is gebruikt als voorwendsel voor een politieke propaganda. Het aftreden van don minister van justitie maakt de regeer ing het vervullen van haar plicht in een rustige atmosfeer nog moei lijker. Ministerpresident Ghautemps heeft daarom zijn collega's voorgesteld, den pre sident der republiek het collectieve ontslag der regeering aan te b eden om het een nieuwe regeering mogelijk te maken, het werk voort to zetten. De Kabinetsraad heelt dit voorstel eenstemmig aangenomen. Het aftreden van het kabinet-Chautemps wordt beschouwd als onvermijdelijk gevolg van de Stavisky-affaire. Wat kon het kabi net doen schrijft de „Journal" nadat eenige dagen geleden de minister van ko loniën moest heengaan, daarna de minister van justitie is afgetreden en thans een derde lid van het kabinet (bedoeld wordt de mi nister van financiën Bonnet) door een do cument wordt gecompromitteerd? De Matin verklaart, dat het aftreden noo- d-ig was, opdat or eindelijk eens licht in de zaak kwam. „Echo de Paris" schrijft, dat het thans zekerheid verwacht omtrent de 100 cheques die Bonnaure van Stavisky zou hebben ge kregen. Volgens het blad is de regeeriags- crisis slechts zoo te begrijpen, dat Bonnaure deze gelden zou hebben gekregen voor verkiezingsdoeleinden der rad. soe. partij en dat Chautemps op dézen grond zou heb ben getracht, Daladier en Raynaldy tot het uiterste te dekken. Talrijke agenten gewond Tot ver na middernacht hebben Zaterdag avond in het centrum van Parijs incidenten plaats gehad, in verband met betoogingen tegen de autoriteiten. Op sommige punten namen ze een ernstig karakter aan, zoodat de politie charges moest ondernemen, waar bij aan weerskanten gewonden vielen. In totaal werden 400 personen gearresteerd; 74 agenten en loden der Garde Repuiblicaine liepen verwondingen op. Ook twee journa listen zijm gewond: een werd door een auto omver gereden, een ander brak een been Op de boulevards werden verscheiden cafe's geplunderd; tafcis en borden werden naai' de agenten geworpen. Als do betoogei's uiteengedreven werden, verzamelden zij zioh weer in de belendende straten. Kranten-stal letjes worden omvergeworpen en hier en daar trachtte men brand to stichten, zoodat de brandweer te hulp moest worden geroe pen. In de rue Richelieu en op de Place de l'Opera worden ruften van restaurants stuk geslagen en auto's dwars over de straat ge plaatst, zoodat hot vorkeer werd gestremd. President Lebrun consulteert Prosfttetftt Lebrun hooft gisteren Tardieu, Harriot on Barthou in audiëntie ontvangen en daarna den voorzitter van de financieele commissie van den senaat on den vrocgeren minister-president C&illaux. Mot oen breedvoerige getfach tehavissel ing met dé afgevaardigden Marin, Laval en ten slotte mot Linier, den voorzitter van do Gauche republioaine van don senaat, heelt de president der republiek de reeks bespre kingen van Zondag besloten Heden zal Lebrun zijn beslissing nemen Senator Linier verklaarde bij het verla ten van het Elysée, dat de eerste taak der regeer ing zal moeten bestaan in het bewijs van genoeg autoriteit om de ongezonde at mosfeer te reinigen. Uit Londen: Volgens Sunday Times heb ben Zaterdag en Zondag op de postkantoren censoren gezeten, die allo uitgaande tele grammen over de kabinetscrisis hebben aa gekeken. De tekst dezer telegrammen zou eerst door het ministerie van Binnenland- sche Zaken aan een controle zijn ondmvor pen. Meening van Herriot. Bij een beraadslaging der z.g. linksche par tijen heeft Herriot verklaard, (lat, de tra» stand zoo ernstig is geworden, dat de radi caal socialistische partij alléén ni<t meer regeeringsmacht op zioh kan nemen. Er zouden zoo veel mogelijk linksche groepen in de regeering vertegenwoordigd moeten worden. Een gemoedelijke demonstratie Bij de demonstraties te Parijs heeft een man van gevorderden leeftijd al zijn kleeren uitgetrokken waarna hij uitriep: „Dat hel- ben de regeering en de beiert I liga u tor i te 'Sten van mij gemaakt!" Hij had de lachers op zijn hand, doch de politie nam hem mede. De demonstraties zijn zonder ernstige in cidenten verloopen. In de late avonduren be gaven dé meeste betoogers zich naar huis. PARIJS, 29 Januari. Te Nice organiseeer- de de organisatie van belastingbetalers gis ter een demonstraitd® tegen dé bij het Stavis- ky-schandaal betrokken personen. De betoo gers zagen kans door het aanvankelijk zwakke politiecordon heen te breken, en konden pas nadat versterking was aange rukt, uit elkaar worden gedreven, waarbij druk van gummistokkon gebruik moesi orden gemaakt Ook te Rouon werden gister betoogingen gehouden tegen „de vrienden van Stavisky" voornamelijk door de leden der verschillen de ambten arenorganisati es. Te Nantes kwam het tot botsingen tu<s- sühen jong-pat.r'otten en politieke tegenstan ders, waarbij de politie moest ingrijpen. Daladier de komende man? PARIJS, 29 Januari. De Franscho pers is in 't algemeen van meening, dat norh do senaatspresident Jeannenet, noch die Kamer voorz. Bonisson voor de vor ming van een nieuw kabinet in aanmerking ko men Jeannenet acht men te oud en Bonisson een te doorgewinterd «ocialist. Men acht het 't meest waar schijnlijk, dat Herriot of Dala dier met de ka binetsformatie zullen worden beiast. Daladier Volgens de Matin" zijn de kansen van Daladier gister gestegen, ómdat Herriot bij de jongste verkiezingscampagne een te invloedrijke rol heeft gespeeld. Een oud-senator in de knel PARIJS, 29 Januari. De „Matin" bevat een bericht vogens hetwelk senator Serre, voormalig Minister van Handel, verwikkelt» is in een zaak, welke momenteel door den rechter van instructie wordt behandeld. De naam van Serre zou zijn genoemd in ver band met het gerechtelijk onderzoek tegen de anthraciet-maatschappij Laval, die in strijd zou hebben gehandeld met de wet in zake de oprichting van naamlooze vennoot schappen. Welke rol Senator Serre in deze onderneming heeft gespeeld en of hij er in derdaad bij betrokken was, staat nog niet vast. TIENDUIZEND SLACHTOFFERS DER GELE RIVIER EN HET WATER WAST NOG Uit Sjanghai wordt gemeld: In de provincies Hoepei en Honan, die door de overstrooming van de Gele Rivier zijn geteisterd, heerscht een verschrikkelijke toestand. Naar verluidt moeten reeds 10.000 personen om het leven zijn gekomen. Hot grootste deel hunner zou zijn ver dronken of doodgevroren, terwijl ve len nog worden vermist. Verscheiden districten zijn geheel ver woest, zoodat duizenden^ dakloos zijn ge worden. In de geteisterde districten vriest het dat het kraakt. Groote ijsschotscn wor den door de vyoestc rivier meegesleurd, waardoor de reddingspogingen zeer worden bemoeilijkt, Eenige booten met levensmid delen, kloeron en geneesmiddelen zijn met ijsschotsen in botsing gekomen en gezon ken, waarbij drie personen om het loven kwamen. Naar de autoriteiten verklaren, wordt de toestand mot het uur ernstiger, daar de ri vier nog altijd mot groote snelheid wast. COMPLOT TEGEN LORD ALLENBY REIS TE BATAVIA AFGEBROKEN. Uit Batavia: De Straits-bladen eu de In dische pers hielden zich de laatste dagen bezig met het onverklaarbare uitblijven van verdere bijzonderheden over het verloop van de reis van den gewezen Britschen hoogen commissaris voor Egypte, Lord Al- lenby, die S Januari j.l. op Java arriveerde, door den Gouverneur-Generaal in audiëntie werd ontvangen, daarna Bali zou bezoeker doch omtrent wien daarna niets meer werd VEERBOOT VERONGELUKT. Te Nagasaki is een veerboot by de pier omgeslagen. Er waren 350 menschen aan boord en eerst werd voor een vreeselijke ramp gevreesd, waarby 200 tot 800 personen verdronken zouden zijn. Gelukkig is die vrees niet bewaarheid. Slechts vijf lijken zijn ge borgen. Dertig personen zijn naar het zieken huis overgebracht, omdat zij ernstig van de koude te lijden hadden. Men neemt aan, dat de meeste opvarenden het thans wel weer goed maken. Het aantal doodon is in ieder geval niet zoo groot als oorspronkelijk werd gevreesd. De Amerikaansehe vrouwen hebben een gpóote overwinning behaald. Twiptig staten, waaronder de Vereen. Staten van Noord? Amerika, hebben op de Pan-Amerikaansche Conferentie te Montevideo einde December IJ. een trart&at geteekend, waarbij de vol komen rechtsgelijkheid der vrouw in zake nationaliteit wordt gegarandeerd. Uiteraard hrachton de bladen, die doze aangelegenheid op prominente plaatsen op de voorpagina's bespraken, de klaarblijke lijke plotselinge reisverandering, waarom trent de meest strikte geheimhouding in acht was genomen, in verband met de vlont- conferentie, welke momenteel te Singapore aan boord van den Britschen kruiser „Kent" wordt gebonden. Aneta is thans in staat hieromtrent de volgende bijzonderheden te brengen, welke, om begrijpelijke redenen, tot dusver niet ter publicatie, konden worden prijsgegeven. Tijdens het verblijf van Lord Allenby op Java ontving de Indische recherche een te legram van den politieken inlichtingen dienst uit Washington, waarin werd ge meld, dat op het leven van Lord Allenby door eon aantal lieden van buitenlandsche, niet-Nederlandsche, nationaliteit, een aan slag was beraamd. In dit telegram werd het signalement der verdachten meegeseind. Allenby was ln 1917 bevelhebber over het vijfde Britsche legercorps in Egypte en ver overde daarmee Palestina. ONRUST IN OOSTENRIJK DOLLFUSS OVER DUITS CHLAND Het antwoord der sociaal-democraten Bondskanselier Dollfuss heeft in een in terview verklaard, dat Oostenrijk voor geen /hkele hinderpaal zou blijven staan bij de verdediging van zijn onafhankelijkheid en ter beëindiging van den huidieen stand van zakor. in verhand met Duitschland. De Oos tenrijksche regeering wacht thans op het antwoord van Duitschland op de stappen van 17 Januari j.l. en zal zeer binnenkort haar houding bepalen, die uiteraard zal al- hangen van dit antwoord. Wanneer dit antwoord echter lang mocht uitblijven, zal Oostenrijk desondanks zijn houding bepa len; alle eventualiteiten in dit opzicht zijn reeds onder oogen gezien. Met voldoening constateerde Dollfuss de toenemende harte lijkheid van betrekkingen tusschen Oosten rijk en zijn naburen, in het bijzonder Ts.iecho-SJowakije. De socialistische partijraad heeft beraad slaagd over den oproep van Dollfuss om mede te werken ann een vreedzame en grondwettige ontwarring van de politieke crisis. De partijraad verklaarde, dat de soc.- dem. arbeiders ook thans te allen tijde be reid zijn tot deze samenwerking, maar dat de afbraak van de vrijheidsrechten des volks en der sociale rechten der arbeiders die innerlijke bereidwilligheid der arbeiders tot de medewerking, die de bondskanseleir vraagt, niet tot ontwikkeling deed komen. Do sociaal-democratische arheiders en be dienden zijn vóór de onafhankelijkheid van Oostenrijk en zijn bereid deze met alle mid delen te verdedigen. De partijraad heeft tenslotte besloten tot uitvaardiging van instructies betreffende de voortzetting van den afweerstrijd tegen alle fascistisch streven In Karinthje en Stiermarken zijn in den nacht op Zondag telefoon- en telegraaflijnen doorgesneden. Do veiligheidsautoriteiten hebben uitgebreide maatregelen genomen. Voor de opsporing dor daderds wordt een belooninig van 5000 schellingen in uitzicht gesteld. EEN SLECHT BEZOCHT COLLEGE Prof. Coolldge van dé Harward Universi teit té New-York geeft één college in een der wiskundevakken, dat slechts door één student bezocht wordt. Natuurlijk dacht men er over, dit slecht bezochte college op te heffen, doch de student, die in zijn eentje trouw het college bezoekt, moet voor het door hem gekozen studievak een examen in hot door prof. Coolidige gedoceerde vak af legden. Het college van Curatoren zal na gaan, of voor dit probleem een oplossing te vinden is. Prof. Coolldge heeft verscheidene werken op mathematisch én geometrisch gebied ge publiceerd. Donderdag is het aan verschillende Spaansohe universiteiten opnieuw tot ern stige botsingen gekomen tusschen de Ln do F.U.E. georganiseerde linksche studenten en de fascistische studenten. Bijzonder -root was de onrust te Sev lla, waar de bibliotheek de ^.U.E. werd verbrand, en te Madrid, waar de tegenstanders in het gebouw van de medische faculteit handgemeen werden. Hjer werd de voorzitter der F.U.E. ernstig gewond. STEEDS MEER AUTO-ONGELUKKEN. Volgens sen opgave van de Travellers In surance Company zijn in de Vereenigde Sta- tei in 1983 ruim 29.000 personen bij auto ongelukken om het leven gekomen, hetgeen bijna 200 meer is dan in 1Ö32. STALIN DREIGT Afitraffing van de zwijnen, die den Sovjet-moestuin binnen dringen Op het 17do congres der communistische partij der Sovjet-Unie, te Moskou, heeft Stalin, als secretaris-generaal der partij, 'n redevoering gehouden over den geheelen binnen- en buitenlandschen politieken toe stand. I-Iij zette uiteen hoe ziek het kapitalisme is. De opleving, welke men in de tweede helft van 1933 heeft kunnen waarnemen, is, aldus Stalin, het gevolg van een vermeer dering der bewapeningen. In hot verdere verloop van ziin uiteen zettingen legde Stalin den nadruk op don wensch der Sovjetregeerlng onvoorwaarde lijk de vredesbetrekk'ingon mot de geheel© wereld te handhaven, hoewel er, volgens Stalin, mogendheden ziju, die een conflict met de Sovjet-Unie willen provoeeeren. De hervattingen der betrekkingen met Ameri ka noemde Stalin een belangrijke interna tionale daad. Daardoor is do basis geschar STALIN pen voor een vruchtdragende samenwer king De betrekkingen tot Japan verdie nen sterk de aandacht. De Japansche wei gering met de Sovjet-Unie een niet aanvals- pact te sluiten is een vijandige daad ge weest. Hetzelfde geldt van de onderhande lingen over den Chineeschen Oosterspoor- weg. Japansche agenten hebben ongelooflij ke daden begaan jegens Sovjet-Russische employe's en schenden voortdurend de re glementen van den Chineeschen Ooster spoorweg. Een deel der Japansche militaire partij, aldus vervolgde Stalin, wekt openlijk op tot de inbezitneming van het Russische kustgebied en de Japansche regeering acht het niet eens meer noodig deze lieden tot de orde te roepen. Wij willen den vrede, aldus verklaarde Stalin met nadruk, en wij zijn bereid tot alle maatregelen om een normale situatie tot stand te brengen. Wij kunnen evenwel in deze richting niet meer doen. Wij moe ten het land beschermen tegon verrassingen en op onze hoede zijn wr een aanval. Wij zijn niet bevreesd voor bedreigingen en wil zijn bereid iederen slag met een tegenslag te beantwoorden. Wie den vrede wil en economische betrekkingen met ons zoekt aan te knoopen, zal steedg steun bij ons vin den. Diegenen evenwel die zouden pro beèren ons te overvallen, zouden een afstraffing krijgen, dat hun de lust zal vergaan hun zwij neesnoeten nog eens te steken in den Sovjet-moestuin Stalin behandelde nog even kort de be trekkingen met Duitschland, waarbij hij be weerde, dat in Duitschland thans anti- Sovjetkrachten aan het werk zijn. Do Sov- jétregeering, aldus Stalin, streeft niettemin naar de handhaving der vriendschappelij ke betrekkingen met Duitschland. DE EXPEDITIE VAN BYRD IN GEVAAR Uit dé Walvisoh-Baai is te New York een radiobericht van admiraal Byrd binnengekomen, volgeus -hetwelk 45 leden van de Zwldpool-expeditie zioh in gevaar bevinden. Het kamp, waarin zij zich bevinden, wordt bedreigd door het losraken van de de bocht bedek kende ijstongen, doordat dé tempera tuur slechts even boven het vriespunt ligt. Vier andere leden van de expe ditie worden in Klein-Amerika, dé hoofdbasis van de expeditie, vastge houden en zijn zonder eemi-g contact met hun kameraden. Intussohen drijft het vlaggesohip van admiraal Byrd, „Jakob Ruppert", te midden van ijs- schotsen en ls niet in staat voor anker te gaan. PROCES TEGEN KOREAANSCHE COMMUNISTEN GEëlNDIGD. 22 doodvonnissen Uit Seoel (Korea): Na een proces, dat bij na vier jaar heeft geduurd, zijn hier 22 communistische agitatoren ter dood veroor deeld. De veroordeelden zijn Koreanen, die in Mei 1930 hadden deelgenomen aan de communistische onlusten in Tsjintau. Twin tig der beschuldigden werden veroordeeld tot levenslange tuchthuisstraf; 263 anderen tot gevangenisstraffen van 1 tot 15 jaar. ROOSEVELTS GOUDWET OOK DOOR DEN SENAAT AANGENOMEN. Uit Washington: Het wetsontwerp in zake de monetaire hervorming werd Zaterelagavond ook door den Senaat aangenomen, nadat het Huis van Afgevaardigden het reeds tevoren had goedgekeurd. BRAND IN EEN DOOFSTOMMEN- INRICHTING. Paniek onder de bewoners. Uit Boekarest: Hartverscheurende toonee- len hebben zich Zondagavond afgespeeld in de doofstommoninrichting te Klausenburg, waar door enbekende oorzaak een brand was uitgebroken, die met razende snelheid om zich heen preop. Onder de doofstommen ontstond een paniek, die ten slotte een soort massale waanzin werd. De menschen weigerden het gebouw te verlaten, zoodat militairen en gendarmes te hulp moesten worden geroepen; eerst na een verwoed ge vecht met do doofstommen slaagden de mi litairen er in hen uit het brandende gebouw te redden. Nauwelijks was de laatste man in veiligheid gebracht of het dak van de inrichting stortte in. Als door een wonder heeit niemand kwetsuren bekomen. In tegenstelling met de verspreide berich ten, deelen wi] onzen Rookers mede, dat de in omloop zijnde Kyriazi- en Ferik-bons geldig blijven tot 30 Juni 1934 be houdens nadere minis- terieele beschikking. KYRIAZI FRERES Postbus 164 Amsterdam. FERIK nog steeds 20 stuks voor 22 '/2 cent met bons. flA cgei GOEBBELS OVER ..MORAAL OF MORALINE" Can In een artikel getiteld „Moraal of mora- line" heeft Rijksminister Goebbols rich ge keerd tegen kwezelachtige zedemeesters, die in allerlei onschuldige uitingen kuischheids- problemen zien. „Deze lieden zouden het liefst in stad en lende kuiscbheidscommissies samen 6tellen, die tot taak hebben het huwelijks- en liefde leven van Mueller en Schulze te controleeren. Deze zelfde strijders voor de moraal komen vaak bij hun superieuren met de aanwijzing films, theaterstukken, opera's en operettes te verbieden, omdat de danseressen, stars e.d. die daarin optreden een ernstig gevaar zou den vormen voor de openbare zedelijkheid. Indien men hun zou toegeven, zouden wij spoedig op het witte doek nog oude tantes, van manlijk en vrouwelijk geslacht, zien af gebeeld of hen in de theaters over de plan ken rien schrijden. De theaters zouden leeg staan, omdat het publiek immers daar in het algemeen niet hoopt te vinden, wat men in de kerken en bedehuizen zoekt Het zijn meestal uitingen van hen die tegenstand bie den tegen het leven, omdat rij in het leven zijn tekort gekomen. De Duitsche vrouw gaat niét alleen uit, zij zit niet alleen in restaurants, rij gaat niet zonder chaperonne uit met een jongeling of zes met een S. A.-man voor een wandeling op Zondagmiddag, rij rookt niet, zij drinkt niet, zij maakt zich niet op. Kort en goed, rij doet alles om de begeerten van den man te rug te wijzen. Zoo ongeveer stelt de „moralin Moritz" zich de Duitsche vrouw voor. En wee ■zoo'n arm, vrouwelijk wezen, dat geen wijs meer weet uit al leze zedelijkheidswetten en per ongeluk, uit onkunde of zondige lust, een ervan zou overtreden. Het spreekt vanzelf, dat de Duitsche vrouw geen „Bubikopf" draagt, dat doen slechts Jodinnen en derge lijk verachtelijk tuig. Hebben deze moralisten er dan geen idee van, dat rij met deze overdrevenheden mil-| lioenen Duitsche vrouwen, die in leven en heroep braaf en eerlijk haar plicht doen, diel De goede kameraden zijn voor haar mannen en jen opofferende moeders voor haar kinderen, opltc&c de meest grove wijze beleedigen en decmoe- ï- Si gen? Dat rij het nationaal socialisme tegen- Pdië over de geheele wereld op de pijnlijkste wij-Teert ze blameeren en compromitteeren, dat zij 30 jaren te laat zijn gekomen en dat men heaj" 1? tot de orde moet roepen, omdat zij beginnen Kota vervelend te worden. En zijn goede en slech-fanc te, vlijtige en luie, fatsoenlijke en minder fat soenlijke vrouwen, met en zonder Bubikopf. Of zij haat neuzen poederen of niet, is niet steeds een teeken van haar innerlijke waar de, wanneer zij zoo nu en dan in familie-of gezelschapskring een sigaret rooken, dan be hoeven zij daarom toch niet té worden uitgo stooten. Het wordt niet nationaal socialistisch ge noemd zich in het leven te verheugen. In tegendeel, men mag 6teeds slechts denken aan de schaduwzijde van het mensohelijke bestaan, het pessimisme en de menschenhaat rijn de best® leermeesters in ons aardsche tranendal. De leider en velen zijner medewerkers drinken niet en rooken niet en huldigen ook niet de geneugten van Lucullus, doch ver achtelijk zijn zij die in een volk van 60 mil- lioen menschen iedere vreugde en ieder op-jeval timisme willen dooden, nog afgezien van het feit, dat hun drijven slechts armoede en on geluk brengt. Want ieder behoefte welke men "niet nakomt, maakt nieuwe menschen broo deloos, wanneer geen auto's meer rijden, liggen de autofabrieken stil, wanneer geen nieuwe costuums meer worden gedragen heb- en de stoffenfabrikanten en kleermakers niets te doen, wanneer de menschen niet meer naar de bioscoop of theater gaan ko men honderdduizenden terecht bij maat- 9chappelijken steun. Een volk vreugde en le- venslusten ontnomen wil zeggen het onbe kwaam maken voor den strijd om het dage- Iijksche brood. Wie dat doet zondigt aan den wederopbouw en blameert den nationaal- soc'alistisóhen staat voor de geheele we reld. Dus: meer levensoptlmisme en minder schijnheiligheid, meèr moraal, maar minder rnoraliu. tt ie Bij HEVIGE AARDBEVING IN MEXICO Paniek onder de bewoners. MEXICO CITY. 29 Januari. Geheel Zuid en Midden-Mexico is gisteravond in beroe ring gebracht door een hevige aardbeving, waardoor vooral de staat Guerrero en de aan den Stillen Oceaan gelegen havenstad Acapulco zijn getroffen. Vele huizen stort ten in of liepen groote scheuren op. De be woners vluchtten in paniek de straat op en ln het gedrang werden velen gewond. Omtrent materieelo schade in de hoofd stad zijn nog weinig bijzonderheden bekend, doch te Acapulco bleef bijna geen huis on beschadigd. De bevolking bracht den nacht onder den blooten hemel door. Te Amlcameca, dat ten N. van den vul- caan Popocatepetl ligt, zou men 's avonds aan den hemel een grooten vuurval, mis schien een meteoor, hebben gezien Omtrent het aantal dooden en gewonden is nog niets bekend. Uit Qiarbin: De autoriteiten van Mandsioekwo i de stedelijke autoriteiten van Charbln hebben keweigerd de vergunning in te trekken voor de be tooging. welke op touw was gezet door 7000 Wit» Russen, die hier wonen, als profest tegen de hooge vrachttarieven op den Zuid Mandsjoerijschen spoorweg. Slavoetsld. de Sovjet Russische consul, heeft een nota gericht tot de autoriteiten, waarin de klaar blijkelijke officieele vergoelijking der demonsira- tle wordt betreurd en er op wordt geweren, dat de autoriteiten van Mandsjockwo verantwoordelijk •'oor eventueele onaangename gebeurtenissen* ïz.) idir

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1934 | | pagina 2