Nieuwe vormen
van bedrijfsorganisatie
g DINSDAG 23 JANUARI 1934
TWEEDE BLAD PAG. 7
tide.
arde-
wanneer komt
het duizendjarig rijk?
LEZING VAN Ds. A. M. BERKHOFF
Daartoe uitgenoodigd door het Comité
voor Schriftuurlijk onderzoek der Eschato
logie heeft gisteravond ds. A. M. Berkhoff,
van Sncek, een lezing gehouden in de groo-
te Stadsgehoorzaal over het onderwerp:
..Wanneer komt het Duizendjarig Rijkr'
De bijeenkomst werd op do gebruikelijke
wijze geopend door den voorzitter van
Comité, den heer v. d. Horst, voorganger
van de Vrije Evangelische Gemeente, die
daarna een welkomstwoord sprak tot de
talrijke aanwezigen en er op wees, dat de
bedoeling van deze avonden is om aan te
sporen tot Schriftonderzoek omtrent de leer
der laatste dingen.
Ook andere bekende persoonlijkheden zijn
aangezocht om dit onderwerp te behande
len. Dr. K. Dijk, Geref. predikant te Deti
Haag, heeft zich reeds bereid verklaard als
spreker op te treden.
Da Berkhoff begon zijn rede met er op te
wijzen, dat de vraag: Wanneer komt het
Duizendjarig Rijk, door God zelf aan
orde wordt gesteld in Zijn Woord. Het is
onbillijk dit voor te stellen alsof wij
hier bezig gaan houden met mensciielijke
lievelingsdenkbeelden. Wij hebben te doen
met de Openbaring van Jezus Christus. Hei
is noodzakelijk, dat wij óók naspeuren de
openbaring van Christus op het stuk van
het Duizendjarig Rijk. Het is een lastige
roeping. Er zijn op de vraag: Wanneer
komt het Duizendjarig Rijk? voornamelijk
twee antwoorden gegeven. Het eerste ant
woord is: Dat Rijk is reeds gekomen. Wij
leven er in. Dit antwoord Is in strijd met de
Schrift. Eerst moet de Anti-Christ komen.
En we zijn het er over eens dat hij nog
niet verschenen is. Wanneer wij vast willen
houden aan het standpunt, dat het Dui
zendjarig Rijk er nu ls, moeten wij de pro
fetieën geweld aan doen.
- Het tweede antwoord op de vraag is: Het
Duizendjarig Rijk is de eeuwige heerlijk
heid. Ook dit is in strijd met de Schrift.
Immers: na het Duizendjarig Rijk wordt de
Satan nog een kleinen tijd ontbonden. Dat
zal toch niet nd de eeuwige heerlijkheid
zijn.
Spr. staat op het standpunt dat het Dui
zendjarig Rijk nog moet komen, maar dat
het niet de eeuwige heerlijkheid is. Een nog
heerlijker toekomst dan het Duizendjarig
Rijk wacht ons. Maar vóór het hemelsche
Jeruzalem zal in deze zondige wereld het
Koninkrijk van Christus dermate triomfee
ren dat zelfs degenen die er niet toe behoo-
ren het zullen moeten erkennen. Bij het
einde der dagen zal Christus zijn Konink
rijk aan den Vader overgeven, Zijn Konink
rijk, waar Hij heeft geheerscht en aile din
gen aan zijn voeten heeft onderworpen.
Waarom niet Christus' woord in de Open
baringen kinderlijk aanvaard? Aan Chris
tus is gegeven duizend jaar, waarin Hij
Zijn Koningschap volkomen toonen zal en
in Satan zal gebonden zijn. De naaste
toekomst is donker. Niemand zal kunnen
koopen of verkoopen zonder het merktee-
ken van het Beest, Maar daarna! Met do
opgestane heiligen zal Christus de wereld
regeeren. Van deze heiligen zal Hij zich be
dienen als aardsch orgaan om vanuit den
hemel Zijn Koninkrijk te vestigen.
De profetieën van het Oude Testament
rke- wijzen naar het Duizendjarig Rijk heen.
ontj Drie eeuwen lang heeft dan ook de Kerk
gestaan op het standpunt, dat spr. thans
op inneemt. Prof. Bavinck en Ds. H. Hoekstra,
tri» onverdachte getuigen, stemmen dat toe.
zeer Voor Augustinus verwachtte do Kerk het
van. Duizendjarig Rijk en er ging verontwaardi-
een °P o's rnen dit geloof wilde bestrijden.
En (hans mag men dit geloof niet meer be
slis lijden, op poene vanSpr. haalt verschil
lende profetische woorden uit de Heilige
Schrift aan om aan te toonen, dat de vre
desheerschappij van Christus tallooze ma-
len voorspeld is. Vooral Jesaja 11 werd uit-
etd< v°erig behandeld, terwijl spr. zijn rede be
sloot met een woord tot ieder der aanwezi
gen van vermaan om zich tot Christus te
bekeeren en gereed te zijn als de Bruide
gom komt.
Een zangkoor luisterde den avond op met
zang. Ds. Berkhoff ging ten slotte voor in
dankgebed.
iling
k. van k. voor rijnland
HANDELSREGISTER.
Wijziging. 22 Januari. L. P. van der
Drift-Nevenbuur, Leiden, Botermarkt 2, hoe
denwinkel. Uittr. E.: L. F. van der Drift,
Uiden. N. E.: Mej. J. P. van den Brander,
Leiden.
22 Jan. Gebroeders Bodegraven, Nieuw
koop, Dorpsstraat A. 332, stoomsmederij en
fabriek van ijzerwaren. N. Proc.: I. A. P.
Stoppelenburg, Bodegraven (B.P.).
22 Januari. N.V. Dakpannen- en Kleiwa-
renfabrieken voorheen D. van Oordt Co.,
Alphen a. d. Rijn, Woubrugscheweg 10.
Overl. Dir.: D. van Oordt, Noordwijk a Zee.
burgerlijke stand
GEBOREN: Bernardus H»rmanua Johannes s
- - - h Azier Margrareiha
H J Arbouw Hen
C J Piket
fWFi
Maria d
drlk And
lodewuk Franclscus z v J H P v Steenbi
«n S v Polanen Jaeoba Hendrika d v li v
Loon en S Willems Leendert z v J Korpers-
boekv d Lubbe Cornelia z v F Overdam
«n N v Eeuwen Grietje d v D Siegers en W
v d Steen Barbara d v G ZuiJdam en A de
Jon* Martin us z v HVcrsteeg en P J de
Jong: JansJe d v A Blok en J V Es Wille
brordu. Sebaetiaan Madia z v C v Wisse en
C v d Valk Wilhelmus Johannes Francois z
v We de Bruin en H M Cuveler Corrle Ma
dia d v J Noppen en J Kemp
OVERLEDEN: J Stouten—vd Heilden, vr.. 80
M C Galavazide Koning:, wede 64 jr
C P Ve-bU—Aars vr.. 75 Jr A M v Zwün-
drecht, dr 27 J W P Velberg, man. 50 Jr.
GEHUWD: P Dubbelaar en C J Onderwater
- C P de Hoidgn en G A Geene
Uit den Omtrek
alphen aan den rijn
ALPHEN a d. RIJN. Bevallen: M. v. d.
Akkervan Zwleten d. B. van Leeuwen
Splinter z A. A Knorren—van Düken 1
van Heusden—van Zwlenen z J. C. v. d
Poet—RomUn z M. v. d. Leo—v. d. Spek z
N. J. van LeeuwenMeUer z J. T.. Bisschop
Gehuwd: Jan de Jong:, oud 28 Jaren cn
«aria Heemrood. oud 19 Jaren Hendrik van
der Wal. oud 30 Jaren -en Marigje van Leeuwen
ried
in (overleden
n. oud 96 Ji
Otto den Hollander.
Leiden) Kla
Johannes C
J. J. Struük.
katwijk aan den rijn
„KRACHTFIGUREN"
Op uitnoodiging van de Chr. J.V. „Jer. 13 16a"
z«l Woensdag 24 Januari a.s. des avonds om 7
our in de Ned. Herv. Kerk als spreker optreden
Ds. Röth van Zoe term eer met bovenstaand onder-
Werp.
ZENDING
Gedurende het vierde kwartaal 1933 hebben de
huisbusjes ten bate van de zending der Geref. Kerk
opgebracht f 196.14}^,
GEREF. MANNENVEREENIGING
Hedenavond om 8 uur vergadert de Geref. Man-
nenvereeniging „Schrift en Belijdenis" in de Ker-
keraadskamer der Geref. Kerk. De heer G. v. d.
Eijkel zal een vrij onderwerp inleiden.
JAARVERGADERING VERPLEGINGSFONDS
De Vereeniging „Het Verplegingsfonds" houdt
haar Jaarvergader.ng op Woensdag 24 Januan a.s
des avonds om 8 uur in de zaal der Geref. Kerk.
katwijk aan zee
GEREF. ZENDING
De hulsbusjes ten behoeve van de Geref. Zen
ding hebben over 1933 opgeleverd de som var
im 1054.
ZWERVERSLEVEN
Door de politie werd een zwerver, zekere H. B„
aangehouden, die bij het venlen verschillende l
lastig viel, als ze niet bij hem kochten. Hij
werd buiten de gemeente geleid.
Een collega van hem. zekere M. B., maakte het
nóg erger, hij ging heftig te keer als hij bij het be
delen niets ontving. Bovendien bleek hij in staat
dronkenschap te verkeeren. Hij werd aange
houden en zal voor den Off. van Justitie worden
leiderdorp
HET GROENE KRUIS
Tot nu toe heeft de Ver. „Ziekenverpleging" in
deze gemeente nuttigen en gezegenden arbeid
richt. Echter zijn reeds eenige jaren geleden po
gingen gedaan, om de vereeniging om te zetti
afdeeling van de Z.-Hollandsche ver.
Groene Kruis". De tegenwoordige tijdsomstandig
heden noodzaken meer contact te zoeken
andere gelijkgezinde vereenigingen. Het Bestuur
„Ziekenverpleging" heeft unaniem voorgesteld
de vereeniging om te zetten in een afd. Groene
Kruis. Tegen Woensdag 24 Januari a.s. 7.1
Irene is de Jaarvergadering uitgeschreven, alwaar
.Groene Kruls-film" zal worden vertoond,
waardoor men een inzicht zal krijgen in den arbeid
verinniging. Het Bestuur rekent op goede
opkomst!
lisse
STAND DER WERKLOOSHEID
Bij de Gem. Arbeidsbeurs stonden in de
afgeloopen week ingeschreven: 55S land
arbeiders. 51 bouwvakarbeiders. 1 machi
nist, 4 schippers, 5 chauffeurs, 3 bakkers
knechts, 4 winkelbedienden, 1 rij wiel mon
teur, 5 fabr.-arbeiders, 2 kistenmakers, 2
trensp.-arbeiders, 1 kellner, 2 monteurs, 1
handelsreiziger, 3 mach. houtbew., 3 kan-
toorbed.. 1 smid, 1 bankwerker, 1 kabelmon
teur. 1 scheepsbouwer, 1 kleermaker. Tot. 653
TENGEVOLGE VAN STERKEN DRANK
De zwerver N., die de Heereweg wilde
oversteken, lette daarbij niet op het verkeer
en werd daardoor gegrepen door een juist
passeerende auto. De ongelukkige werd in
zorgwekkenden toestand opgenomen. Hij
bleek een ernstige beenfractuur te hebben
opgeloopen cn bekwam een hersenschud
ding en hoofdwonde. Gebleken is, dat hij
onder den invloed van sterken rlrank ver
keerde. Hij werd vervoerd naar het St Eli-
saibeths-ziekcnlhuis te Leiden.
PREDIKER 12:1a
Woensdagavond wordt in het gebouw der
Chr. Geref. Kerk de feestelijke jaarvergade
ring gehouden der jongelingsvereeniging.
AUTO-BOTSING
Op de Julianastraat hoek Wilhelmina-
straat, had een auto-botsing plaats, doordat
rechts de voorrang niet werd verleend. De
auto van de firma Gebrs v. Z., kwam uit
de Wilhelminastraat, toen juist de heer M.
uit Haarlem, deze hoek passeerde. De auto
van M. kwam daardoor in botsing met een
boom. De politie heeft de zaak in onderzoek.
De heer M. was telegrafisch gewaarschuwd,
aangezien rijn vader stervende was, doch
mocht zijn vader niet meer levend ont
moeten.
noordwijk
DE WERKLOOSHEID
Bij het alhier gevestigd correspondentschap voor
arbeidsbemiddeling zijn thans als werkzoekenden
ingeschreven 790 personen, n.l. 383 landarbeiders,
87 losse arbeiders. 94 visschers, 33 opperlieden, 16
metselaars, 42 schilders, 50 timmerlieden, 3 stuca-
doors, 4 chauffeurs. 1 wagenmaker. 1 machinist,
1 electricien. 1 behanger, 1 bakker, 1 letterzetter,
1 kellner. 71 Jongens.
OPENBARE VERGADERING CHR. MIDDEN-
STANDSVEREENIGING
Met het oog op de vele moeilijkheden die gere
zen zijn inzake de toepassing en uitvoering van de
in werking getreden Omzetbelasting, hield de Chr.
Middenstandsvereeniging gisteravond een openbare
vergadering in het Vereenigingsgebouw te Noord-
wijk aan Zee.
Over deze belasting hield, daartoe ultgenoodigd,
de heer Volmar, van de Inspectie Leiden, een le
zing. om in deze. voor velen zoo duistere, zaak
wat meer licht te brengen.
De heer Toh. G .de Witt opende de vergadering
met een toepasselijk woord, waarna de heer Volmar
op zakelijke wijze den practischen kant van deze
nieuwe belasting uiteenzette en nader verklaarde.
Na afloop hiervan werden door belanghebbenden
een groot aantal vragen gesteld, die uitvoerig door
den heer Volmar werden beantwoord.
De heer de Witt dankte den spreker en ook den
weth. van Soc. Zaken voor hun betoonde belang
stelling, alsmede eenige bestuursleden van verschil
lende vereenigingen, waarna sluiting.
oegstgeest
AANRIJDING
Op den Rijksstraatweg nabij de „Drie Witte
Palen" had een aanrijding plaats tusschen een luxe
auto, van en bestuurd door J. H., wonende te Am
sterdam, en een vrachtauto van de firma Pander
te Den Haag, bestuurd door W. A. K„ wonende te
Den Haag, waardoor de auto van H. zoodanig
werd beschadigd, dat deze met een kraanwagen
van de firma Van den Ameele moest worden weg
gesleept. Persoonlijke ongelukken hadden niet
plaats. Proces-verbaal is opgemaakt.
POGING TOT DIEFSTAL
In den avond of nacht van Zondag op Maandag
hebben ongenoode gasten zich toegang verschaft
tot de clubhuisjes van de Leidsche Hockey Club en
van de sportvereeniging S.C.O.. gelegen aan de
Warmonderweg. nabij den Hofdijk. Na alles te
hebben doorzocht zijn de ongenoode gasten zonder
iets te hebben medegenomen vertrokken, doch heb
ben de sloten en ramen vernield. Een onderzoek
wordt ingesteld.
ONBEHEERD RIJWIEL
Bi) de politie is een damesrijwiel te bevragen dat
onbeheerd langs den openbaren weg ie gevonden.
Wie ls de eigenares?
rijnsburg
REDE Prof. v. d. SCHUIT.
Donderdagavond 7 uur hoopt in de Chr.
Geref. Kerk Prof. v. d. Schuit, van Apel
doorn, een rede uit te spreken over het
onderwerp: Na&man de Syriër en de 20ste
eeuw.
GEREF. KERK
Woensdagavond zal om 7 uur godsdienstoefening
gehouden worden in de Geref. Kerk aan het Ra
penburg, waar Ds. Kuiper zal voorgaan.
E. Th. J.
sassenheim
CHR. MONDORGELCLUB „EXCELSIOR"
Bovengenoemde vereeniging zal pogingen
in het werk stellen, om naast haar heeren-
nfdeeling, nog een dames-afdeeling op te
richten. Woensdagavond zal do eerste repe
titie in de „Fröbelschool" aan de Kerklaan,
alhier, gehouden worden.
warmond
BIJZONDERE VRIJWILLIGE LANDSTORM
Een mooie avond. Groote
geestdrift voor het Vorstenhals
Gisteravond hield de B.V.L. in de zaal van
Papót een Propaganda-avond, die zeer druk
bezocht was. Tientallen Landstormers uit
Sassenheim en Leiden woonden deze verga
dering bij. Velen moesten zich met eon
staanplaats tevreden stellen.
De voorzitter, de heer A. J. L. K e t e 1 a a r,
Burgemeester van Warmond, opende met
een kort openingswoord. Spr. heette allen
hartelijk welkom in 't bijzonder de voorzit-
van Zuid Holland West, de heer
Royaards, de seer. res. luitenant Karres en
Commandant res. Majoor Boots. Spr. zette
het doel van de oprichting uiteen. Door de
huidige kracht ge regeering is steun aan
het gezag niet noodig, maar wanneer zoo
iets later mogelijk mocht blijken, hoopte
spr. ook op do B.V.L. van Warmond te mo
gen rekenen. Met het laten zingen van t
Wilhelmus werd de vergadering voor ge
opend verklaard.
De voorzitter van de Gewestelijke Land-
stonncommissie „Zuid-Holland-Weet", de
heer L. G. Royaards, installeerde daar
na de plaatselijke commissie, die als volgt
s samengesteld: A. J. L. Ketelaar, burge
meester van Warmond, voorzitter; G. Kale-
mink, secretaris; W. J. Th. van Niekerk,
plaatselijk leider; J. Heijl, pastoor A. J.
Oudemans en H. Weijera.
Velen vinden tegenwoordig, aldus spr.
groote bekoring in hot nieuwe. Dit komt
ook uit in de politiek. Een groot aantal
partijen wordt opgericht. Het is een zoeken
cn tasten dn een groot bosch en men kan
niet de verschillende boomen onderscheiden.
Het is een verneugend feit, dat men in War
mond zich op het oude heeft geconcentreerd,
n.l. de oude B.V.L. Het ging niet uit nieuws
gierigheid, maar het gaat om de goede oude
zaak, de zaak van steun aan het wettig ge
zag. Spr. feliciteerde de commissie, dat zij
op deze oude wijze daad gekomen ia. Van
ILnkache zijde wordt de B.V.L. verweten een
groepsinstrument te zijn, een vechtinstru-
ment en dergelijke. Het is echter integen
deel, een vre desinstituut, dat rustig is, maar
waakt om als het moet de rogeering terzijde
te staan. De B.V.L. is noodig om liet Com
munisme uit Rusland te bestrijden, om te
gen te gaan, dat de SJLA.P. dn pers en
aether minderwaardige bcleedigingen uit
spreekt tegenover het buitenland. Vele par
tijen dienen zich aan als nationaal, doch zij
zijn niet Oranje- en koningsgezi nd.
Met de wensch dat de commissie onder
Gods zegen haar taak met opgewektheid en
beslistheid mocht opvatten, verklaarde spr.
de comm a-lie als geïnstalleerd.
De heer D. J. Karres, secr. van Zuid-
Holland West" izette uiteen wat de B. V. L
ls en wekte op om ld te worden.
De Res. Majoor J. P. Boots commandant
van „Zuid Holland West" hield hierna een
toespraak. De B. V. L. telt 1261 afdeelingen
met ruim 80.000 leden. Spr. vertelde van ve
lerlei prestaties op krijgskundig gebied door
Hollandsche officieren. Wij kunnen geen
aanvalsoorlog voeren, maar wij zijn wel
voor een verdedigingsoorlog te land, te wa
ter en in de luoht voor onze taak berekend.
De heer J. E. B o d de n s H o s a n g, Bur
gemeester van Wouibrugge hield de feest
rede. Al zijn de nooden van deze tijd bij
zonder groot, er is toch reden om verheugd
te zijn als we bedenken, dat de B. V. L.
pal zal staan voor het wettig gezag. We
moeten ook ruimte geven voor het goede dat
wij om ons heen beleven. Het gezag is noo
dig. We moeten ons realiseeren wat onze
Koningin voor ons land beteekent. Ons ge
zin wordt bedreigd door vele gevaren. Het
nunisme tracht onze kinderen te vergif
tigen door allerlei pamfletten te verspreiden.
Maar wij zullen nal staan en zij zullen van
onze kinderen afblijven. Het geloof het kost
bare bezit van de mensch, als alles hier om
hem heen wegvalt wil de communist ons
ontnemen. Maar wij zullen met Gods hulp
ook door middel van de B.V.L. deze drie
peilers, gezag, gezin en geloc.f voor ons dier
baar vaderland trachten te bewaren. Het da-
gelijksch leven dat morgen weer voor ons
staat, maakt het moeilijk om hiervoor tegen-
de buitenwereld rond uit te komen.
God almachtig zal ons daartoe echter -hel
pen als wij oprecht zingen: „Mijn schild en
mijn betrouwen zijt Gij, o God, mijn Heer."
De voorzitter van de afd. Sassenheim, Dr
P. le Grand bracht met een kort woord
de gelukwensch van de zuster-afdeeling over.
Eenige gasten var elders spraken hierna
nog eenige hartelijke woorden waarna deze
mooie avond, d e getuigde van warme geest
drift voor het Huis van Oranje, met het
tweede oounlet van 't Wilhelmus werd ge
sloten-
zoeterwoude
RAADSVERGADERING
Gistermorgen vergaderde de raad dezer ge
meente. Voorzitter Burgemeester Wap. Notu
len. De heer Meijdam vraagt aanteekening
in de notulen van zijn woorden in de vorige
■ergadering, dat hij gezegd heeft, dat hij
voor de laatste maal zijn waarschuwende
st«m heeft laten hooren bij de behandeling
de subsidie aanvragen, omdat Zoeter-
woude financieel aan den grond raakt.
Na de notulen hield do voorzitter zijn z.g.
p.. Nieuwjaarsrede, waarin hij een terugblik
wierp op het afgeloopen jaar en memoreer
de,dat de financiecle toestand niet zoo slecht
is, maar het vooruitzicht niet moedgevend.
Hij eindigde met den wensch dat een ieder
ondanks verschil van meening zijn beste
Krachten zou aanwenden in het algemeen
belang. De heer v. Bennekom beantwoordde
als oudste raadslid deze rede en wenschie
len voorzitter en zijn gezin alles goeds toe.
Er waren vele ingekomen stukken die óf
'oor kennisgeving werden aangenomen, óf
>m prae-advies werden gesteld in handen
■an B. en W., óf waarop conform voorstel
B. en W. werd heslist.
Het voorstel van B. en W. tot wijziging
an de verordening op de voorwaarden voor
levering van water, vond bestrijding van den
heer Meijdam. Hij betoogde dat men wel
moet onderscheiden wasch en waterlevering
voor huishoudelijke doeleinden als noodza
kelijke levensbehoefte en water voor stallen
en industrieele doeleinden. Het voorstel wil
het gebruik van het eene met het andere
compenseeren, wat z.i. onjuist is. Het voor
stel dat aan de orde is. is geheel in de lijn
van zijn betoog, doch de toelichting daarop
vanwege B. en W. zegt iets anders dan het
voorstel geeft. Wanneer het voorstel zoo
interessante proefneming in de schoen- en
lederindustrie
Geen gedecreteerde corporatie maar onderlinge bedrijfsbescherming
Op het gebied der bedrijfsorganisatie is er
in ons land iets gaande, dat bijzondere aan
dacht verdient De crisis-weeën schijnen de
gel-oorte te voorspellen van een nieuwe or
dening van het bedrijfsleven, die men enkele
jaren geleden nog niet had kunnen voorzien
waarop zij, die de gevaren \an een onge
breideld individualisme zagen, niet hebben
durven hopen.
De nood brengt de bedrijfsgenooten bij
een en cr ls in vele groepen een zoeken orr.
gemeenschappelijk het crisis-dal door te
komen.
Wel zeer belangwekkend zijn de nieuwe
vormen van bedrijfsordening. welke worden
voorbereid en deels al in werking zijn ge
treden in de schoen- en lederindustrie en
de daarmee geparenteerde handel en het
reparatiebedrijf.
De proefneming ls te meer interessant,
omdat men hier te doen heeft met een tak
van bedrijf, die in vele onderdeelen uiteen
valt.
Tot bescherming van het bedrijf moest men
bijeenbrengen: looistoffenfabrikanten, looi-
stoffenhandelarcn. handelaars in lnlandsche
overzeesche en Indische huiden, lederimpor-
teurs en agenten in leder lederhandelaren,
lederfabrikanten, handelaren in lederwaren,
handelaren in rubberartikelen, schoenfabri
kanten. lederwarenfabrikanten, importeurs
van schoenen en agenten in schoenen, schoen
winkeliers en schoenmakers.
Er zijn alleen al 16000 schoenmakers in
Nederland, voor een groot deel niet in eeni
ge organisatie vereenigd en de sclioenhandel
is zoo gecompliceerd, dat het bijna een on
mogelijkheid schijnt, dat men zoovele en
zooveelsoortige bedrijfsinstrumenten zou
kunnen doen samenstemmen tot een wel
luidend orkest.
Toch is daartoe een poging gedaan en naar
het schijnt beloven de uitgewerkte plannen
kans van slagen.
De crisis in het bedrijf.
De crisis heeft de Nederlandsche schoen
en lederindustrie heftig aangepakt. Ons land
had op het gebied van huiden en schoenen
steeds een uitstekende interngtionale repu
tatie, zoo zelfs, dat nog bij een in 1928 te
Den Haag gehouden tentoonstelling wereld
vermaarde deskundigen stonden te kijken
van de bijzondere kwaliteiten van het Hol
landsche leder.
De daling van de koopkracht leidde er
echter toe, dat bij den verkoop van schoe
nen en leder niet meer werd gevraagd: hoe
sterk is een schoen en hoe lang gaat een zool
mee maar dat de alles overheerschende
vraag werd: hoe goedkoop kunt geleveren?
Buitenlondsche concerns kwamen de Ne-
derlandscho markt overstroomen met goed-
koope rommel, het publiek kocht en het ge
volg is geweest, dat de Nederlandsche schoe
nenindustrie geen weerstand heeft kunnen
bieden aan de op haar uitgeoefende pres
sie en mee is gaan knoeien.
Menschen, die niet in den schoenen
handel thuis hooren stroopten de fa
brieken af: bestelden groote partijen schoen
werk, waaraan slechts de eisch werd gesteld
dat het goedkoop, steeds goedkooper moest
zijn en het gevolg is geweest, dat op dit
oogenblik een goed stuk leer niet meer ver
koopbaar is, dat alleen mindere soorten en
de afvallen nog worden gevraagd, dat dp
goede schoenfabrikanten bijna geen werk
hebben en hun arbeiders ontslaan, terwijl de
knoeiers overwerkvergunningen aanvragen.
Het binnendringen van nieuwe handelaren
in het vak, aanvankelijk met vreugde be
groet, heeft aan de fabrikanten en looiers
niet de verwachte voordeelen gebracht: niet
altijd bleken deze lieden solvabel en menig
fabrikant, die met vreugde epn groote be
stelling opnam heeft thans even groote
stroppen moeten boeken wegens oncrediei-
waardigheid.
Wat in het groot gebeurde, vertoonde zich
ook in het klein, de eenvoudige schoenrepa
rateur die jaren achtereen z'n brood in he*
vak verdiende zag zich op zij gedrongen
door den prutser. Groote groepen werkloozen
vestigden zich als „schoenmaker", verstuur
den circulaires waarbij belacTielijk lage re-
parat ieprijzen werden aangekondigd en het
publiek, dat geen verschil ziet tusschen pri
ma kwaliteit leer en afval, dat de merites
van de reparatie zelf ook niet kan beoordee
len, ging „bezuinigen", met gevolg, dat de
eigenlijke schoenmakers thans in nood ver
keeren, evenals de schoenwinkeliers en de
goede schoenfabrikanten.
Nlenws ordening
Leidde dus de ongebreidelde concurrentie
tot volkomen ontreddering van het bedrijf,
sedert vorig jaar wordt naar wegen en
middelen gezocht om daarin verbetering te
brengen.
Op initiatief van den heer L. Verwoerd,
directeur van een ledermaatsehappij te Am
sterdam is in Mei van het vorig jaar een
vergadering bijeengeroepen van de voor
naamste bij de branche betrokken bedrijfs
groepen en eendrachtig werd besloten, dat
men trachten zou door samenwerking het
bedrijf van den ondergong te redden.
Opgericht werd de „Centrale Vereeniging
ter behartiging van de belangen van de hui
den-, leder-, schoenen- en aanverwante
branches", en na vele besprekingen en stu
dies heeft men het volgende schema opge
zet:
De „Centrale" omvat alle bedrijfsgenooten
van groot huiden-Importeur tot eenvoudig
schoenrepaarteur. Ieder kan toetreden en
wordt economisch ook w el gedwongen om toe
te treden, maar de knoeier en do oncredlet-
waardigen worden van meet af geweerd. Voor
zoovei bij bona-fide bedrilfsgenooten achter
stand in de betalingen is gekomen, kan de
ze worden ingehaald, doch het zal niet meer
mogelijk zijn om groote nartijen schoen- en
lederwerk op c red iet te iopen en later een
accoord van 25 pet. aan ft» bieden.
Indien men op deze wijze een voorliipi-
ge schifting heeft gemaakt, waarhij de ma
lafide elementen en de knoeiers worden uit
geschakeld. zullen de andere bedrijfsgenoo
ten zich door hun lidmaatschap van de „Cen
trale" verplichten zich aan bepaalde leve
ringsvoorwaarden te hinden.
Er worden minimum-prijzen vastgesteld,
zoowel voor leder en schoenwerk nis voor
reparatie. Dit wil niet zeggen, dat daarmee
de concurrentie tusschen de bedrijfsgenoo
ten onderling wordt uitgeschakeld, doel
slechts de excessen worden tegengegaan. Do
minimumprijzen worden zoodanig gesteld,
dat een eenvoudige schoen van hehoorlijk
leder er nog juist voor kan worden gel
verd. zoodat het publiek de zekerheid krijgt
geen papier en fibre-rommel to koopen.
In het leveren van het best mogelijke
voor dezen minimumprijs kan natuurlijk
ook een concurrentie-element schuilen.
Het zelfde geldt voor de reparatie-prijzen.
Regelen zullen worden gesteld voor het
houden \an uitverkoopen. waarmee men dus
het op handen zijnde wetsvoorstel reeds
voor is. Ook de productie zelf zal aan be
paalde regelen gebonden worden, zoodat de
markt niet kan worden overvoerd. Ten slot
te werd een rechtspraak ontworpen met
toepassing van sancties in geval de gestelde
regelen niet mochten worden opgevolgd of
tusschen de bedrijfsgenootschappen onder-
iing geschil door arbitrage moet worden be
slecht.
Zondei dat men bij dit alles streeft
een z.g. „gesloten bedrijf' is toch wel een
heel eind gestuurd in de richting van het
vroegere gildewezen.
Hefboomcn.
De hierboven opgesomde regeling ziet erop
papier vrij volledig uit, maar zou geen prac-
tische beteckenis hebben, indien niet aan
bepaalde ossertieele voorwaarden werd vol
daan. Allereerst dreigde het gevaar, dat men
in ons land straffe maatregelen voor be-
drijfssaneering zou treffen, maar dat d.
grenzen zouden worden overstroomd met
huitenlandsche producten.
Dezr. klip is omzeild.
Reeds bij de eerste besprekingen over do
stichting van de Centrale ls contact ge
zocht met den Minister van Economischo
Zaken, dio zeer sympathieje staat tegenover
het beginsel dat de bedrijven eerst trachten
zich zelf te heipon en daarna om hulp van
de Regeering aan te kloppen, indien het
noodig is. Do Minister wilde binnen het
raam van de bevoegdheid, die de wet hen.
geeft en met inachtneming van het algemeen
belang de pogingen tot verbetering van dit
bedrijf zijn steun toezeggen.
Deze steun is verkregen door de contin-
genteering van schoenwerk eerst, later ook
door de contingenteering van zoolleer (sinds
15 December j.l.)
Maar ook daarmede had de Centrale nog
niet voldoende grond onder de voeten.
Algomeene regelen kunnen slechts wor
den doorgevoerd indien ze ook algemeen
worden aanvaard en daarvoor moest aller
eerst de gedachte van het algemeen belang
van het geheele bedrijf voldoende grond
hebben gevonden terwijl voorts tegen onwil-
ligen moest kunnen worden opgetreden.
De verschillende organisaties der hande
laars en winkeliers die inzagen. dat de
bestaande toestand het bedrijf naar den af
grond voerde, waren het plan wel gezind,
maar men had ook te rekenen met groote
groepen ongeorganiseerden, vooral onder de
schoenmakers.
Daarom kon de bedrijfsgemeenschap maar
niet voetstoots worden ingevoerd.
Reeds sedert Mei van het vorig jaar is
men druk doende geweest om. die gemeen
schap stuk voor stuk op te houwen. Bereikt
werd. dat alle leerlooiers zich bij de Centra-
la aansloten daarna alle looistoffenhande-
laren, de huidenhandelaars en de importeurs
volgden en onder de schoenmaaers werd doo
het houden van talrijke vergaderingen door
het geheele land krachtige actie gevoerd
voor de Centrale-gedachte.
Ook de medewerking der schoemvinke-
liers. sterker in organisatieverband ongeno
men, werd verkregen, maar zeer begrijpelijk
stonden vooral de schoenfabrikanten nog
aarzelend en terughoudend tegenover het
plan cener bedrijfsgemeerschap, welke im
mers ook regelende bevoegdheid zou kunnen
krijgen ten opzicMe vsn de productie. Men
s er echter in geslaagd alle fabrikanten
an eenige importantie op één na te
linnen en nu is dan ook langzamerhand
het oogenblk gekomen waarop de bedrijfs-
gemeenschap kan gaan werken.
De machine op gang.
De machinerie is in gang gezet, doordat
it-u de leerlooiers als hefboom is gaan ge
bruiken voor de andere bedrijfstakken.
Alle leerlooiers zijn aangesloten, daarom
kon het besluit vallen, dat geen leerlooier'
meer zoolledcr mag leveren aan fabrikanten
"e niet aangesloten zijn bij de Centrale.
Fabrikanten konden vóór 15 December toe
treden als lid tegen een entree van f5; daar
na werd dit verhoogd tot f50 en bovendien
zou het niet meer mogelijk zijn zich van de
noodige grondstoffen te vooreien, indien
men niet toetrad. Het toepassen van dezen
hefboom heeft tot gevolg gehad, dat de
enfabrikarten vrijwel unaniem zijn toe
getreden.
Nu de bedrijfsgroep schoenfabrikanten
compleet is kin eer nieuw bindend besluit
allen ten aanzien van de levering aan.
schoemvinkeliers, dan volgen de Jederhan-
delaars en de schoenmakers en zoo worden
uccessievelijk alle 18 bedrijfsgroepen in
het Centrale-raderwerk ingeschakeld.
üm begrijpelijke redenen wordt voor de
verschillende bedrijfsgroepen'de datum voor
de bindend-verklaring der besluiten niet van
)ren aangekondigd, zoodat reeds bij voor
baat een sterke drang tot toetreding be
staat.
De voorwaarden voor deze toetreding tl
)or den schoenmaker, f5 voor de anderen
leveren geen overwegend bezwaar op:
hel doe] is dan ook slerhls om alle bedrijfs-
genoo'.en bijeen te brengen teneinde het be
drijf op hechter basis te stellen.
De Centrale gebruikt momenteel nog
steeds haar kracht om krachtig te worden
en men heeft de verwachting, dat zij binnen,
kort het moderne gildewezen volledig zai
kunnen doorvoeren en daarmee ambacht eu
bedrijf door de moeilijke crisisjaren zal kun
nen heen helpen.
De kwestie der organisatie.
Het spreekt vanzelf, dat de ten uitvoer
legging der gesteldp regelen veel werk zal
vragen. Daarom is dan ook een bureau ge
sticht. waarin dit wordt verricht. Directeur
en medewerkers aan dit bureau mogen in
geen enkel opzicht bij handel en bedrijf in
d branche zijn betrokken en worden ook
verplicht nog een jaar na hun ontslag bui
ten de branche te blijven. Dit voor het be
houd der zelfstandigheid en ter voorkoming
van ongewenschte toestanden, die elders
wel stof tot critiek hebben opgeleverd.
Bij de Centrale kunnen worden opgeno
men „georganiseerde" zoowel als „ongeor
ganiseerde" fabrikanten, handelaars, winke
liers en schoenmakers. Of het dan nog wel
zin heeft om in een bepaalde groepsorga-
nisatie te zijn ongenomen? Ongetwijfeld,
want de Centrale wordt gevormd door da
vertegenwoordigers der bestaande organisa
ties. Die hebben er dus hij het stellen den
regelen beslissenden invloed, terwijl de on
georganiseerden komen in de positie, dat er
wordt gehandeld over hen maar zonder hen.
Het bedrijf wordt onderverdeeld in zooveel
groepen als door het algemeen bestuur noo
dig wordt geoordeeld. Elke groep heeft zijn
eigen groepsvergaderingen en een groepa-
commissie. De groepen wijzen dan weer
volgens een van te voren opgemaakt sche
ma bestuursleden aan in het algemeen be
stuur.
Bij den aanvang is dit bestuur geconsti
tueerd uit vooraanstaande vertegenwoordi
gers der bestaande organisaties'en perso
nen die in het bedrijf op den voorgrond
traden. Mettertijd zal in deze standen-ver
tegenwoordiging het element der naar le
vensopvatting gescheiden vakorganisatie
niet zoo sterk meer op den voorgrond treden
Vooralsnog zijn de vakorganisaties der werk
nemers nog niet in deze Centrale vertegen
woordigd. Het is nog een open vraag, hoe
en of deze in de Centrale moeten worden
ingeschakeld.
Dit is te meer een interessant punt, om
dat van meet af aan de bedoeling heeft voor
gezeten, dat de Centrale zich niet zou bezig
houden met wat men zou kunnen noemen
de vakverecnigingspolitiek.
In de verhouding tusschen patroon ert
werknemer zal in geen enkel opzicht wor
den getreden; een eventueele loonstrijd zal
dus niet binnen de Centrale kunnen worden
beslecht. F.enig doel was de stichting van
zulk een lichaam, dat aan de ongebreidelde
onderlinge concurrentiezucht een einde wil
de maken, het bedrijf aan bepaalde regelen
wilde hinden en dat dan ook niet zal worden
een „corporatie", met een „corporatieve
raad" aan het hoofd.
Wanneer opnieuw normale toestanden Irt
hel bedrijfsleven intreden, zai de Centrale
likwideeren.
De hondlng der Regeering.
Gelijk we reed" mededeelden staat de re-
eeering sympathiek tegenover dit pogen tot
het vormen van een bedrijfsgemeenschap.
Het lijkt echter niet waarschijnlijk, dat tij
verder zal gaan en aan de Centrale publiek
rechtelijke bevoegdheid zal verleenen. Uiter
aard zal hij het treffen van de contingentee-
ringsmantregelen contact met het bedrijf
worden gezocht door middel van de door
dit geheele bedrijf gestichte Centrale.
rordt aangenomen ls het geheel ln zijn lijn.
zoodat spr. er over zou kunnen zwijgen. B
en W. erkennen dat inderdaad het voorstel
in strijd is met de toelichting en de bedoe
ling en brengen daarin een wijziging aan.
Hot wordt dan aangenomen met de stem van
den heer Meijdam tegen.
Wijziging begrooting 1934. Door het leggen
van de gasleiding in eigen beheer, kan de
post werkverschaffin ann werkloozen met
f 1500 worden verhoogd. De heer Wessel is
op tegen dat in eigen beheer wordt uit
gevoerd. De heer Meijdam zegt dat hij er
dankbaar acte van neemt dat B. en W. gaan
in de richting zooals de begroot in escommis-
sio reeds had aangegeven met kleine wer
ken. Thans staan groote werken uitgevoerd
te worden ln eigen beheer. Wethouder de
Graaf licht nader toe dat deze onderneming
voor de gemeente voordeeliger is en de
wprkloozen ook aan den arbeid kunnen.
Met. algemeene stemmen wordt het voor
stel van B. en W. aanvaard.
Voorts besluit de raad na eenige bespre
king om a,an te sluiten hij het Distruc-
tiehedrijf GEKRO te Overschie.
Ten slotte besluit de raad, na in ge
heime zitting te zijn geweest om met
den heer Starrenburg overeenkomstig
zijn voorstel een overeenkomst te sluiten
betreffende hpt hebben van den zinker in
ziin eigendom, nu deze buiten gebruik is
gekomen.
Na eenige opmerkingen bij de rondvraag,
sluit de voorzitter de^ vergadering.
Laatste Nieuws.
CHR. GEREF. KERK
Tweetal: Te 'a-Gravenzande, N. do
Jong, te Rijnsburg en C. Smits te Niéuw-
poort
Handelsberichten
AMERIKAANSOHE MARKTEN
NEW-YORK, 22 JANUARI.
blot Vor. «lot
76
100V*
101H
- 60>4
ROGGE No. 2 loco 57 H 68
GERST Amerlk 14 lbs 61 63'.
MEEL Sprlngclear 6 45 6.50
KOFFIE. De lermtJnmarkt np-nde prijshou
dend, daalde daarna scherp op realisaties, als
mede op verkoopen door den handel en door
locale hulzen als gevolg van de lagere B.-a-
zlllaansche kost- en vrachtaanbiedingen. her
stelde zich op locale annkoopen door commis
siehuizen en sloot prijshoudend. Loco prüshou-
Rio No. 7 loco 9*4 9*4
Santos no. 4 loco 10H 1014
KATOEN. De te-m(Inmarkt opende pr|t»hou-
dend en 8 p lager, daalde daarna In koorts
achtlge houding op depeches uit Liverpool ot,
n verkoopen plaats vonden, ter
het verloop" der ™mwêtttn"2f
olgens daalde de markt -orde.-
et de fraan- en fondsenmark-
welUks prijshoudend. Loco pr|Js
1160 11.60
^SUIKER' Slot prijshoudend.
taart
Ri'RRER. Slot prijshoudend.
9.64
9.89
CHICAGO 28 JANUARI.
TARWE. De tarwemarkt opende prdshoudend
1 Ci 0 ho°Ser- daalde daarna
P locale liquidaties en verkoopen legen aan-
töfwlb eenige aankoo-
MAIS. De termtlnmaTkt opende prt)shou<ib-id
n '4 ct lager tot ct hooger steeg daa-na
>p hausse-gunstig ArgenttJnsch oogstschade-
•ericht, reageerde ln sympahtie met tarwe en
HAVER. Slot prijshoudend,
tel
uil
lf)GGE. Slot prtJshoudend.
