llirmsr ^ciksrijr dLmrrnt
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden sn Omstreken
m Dit nummei Destaat uit DRIE blader
EERSTE BLAD
De Huishoudelijke Deputaten-Vergadering
ABONNEMENT»
Ter kwftrtnn' In l.el«l«»ii pp In plant
»?n wil»» n «ig iiIm Imp gevuriigil I.- f2 35
i FrHiirn pet pust f 2.35 porl«'k«»l»jn
:rw P« *e.>k 0 18
Vimii h»t Buitenland bij wekelijk-
ami »che zending «4 50
Bil ilam'lijkM lio zeiuling „5.50
Alios bij vooruitbetaling
Losse niimiiiprs 5 cont
mei Zondagsblad 7Va cent
Zondagsblad niPl alzonderlijk verkrijgbaar
Bureau: Breestriat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
No. 5067 DONDERDAG 11 JANUARI 1934
A.DVERTENTIEN
Van 1 tol 5 regels
f tin?
Tlkfl rvcpl meer0 Z2VJ
r.ppz Mededeellngen
van 1—5 regels 2.30
Elke tpcpI meer1.45
Pil contract hidangriike knrtlng.
Vooi tiet tipxiiiu'Pii ian l bureau
Wordt berekend r o «g
14e Jaargann
WEGKECONSTRUCTIE
Onder het uitnemende presidium van
den heer Schouten hebben de depulaten
j der Anti-rev. partij gister in Tivoli eenige
i wijzigingen in het Program van Beginselen
j aangebracht, welke met het oog op de
veranderde tijdsomstandigheden gewcnsclit
schenen.
j Ten behoeve van velen onzer lezers, die
in deze behandeling oprecht belangstellen,
nemen we hiernaast een zakelijk en
uitvoerig verslag op; maar wij kunnen
niet nalaten hier een enkele indruk weer
te geven, zonder ons thans te verliezen in
beschouwingen over de wijzigingen zelf.
Wat weer opviel was dit, hoezeer een
massa-vergadering absoluut ongeschikt is om
voorstellen werkelijk te behandelen. Indien
deze Program-wijziging niet van te voren
in verschillende instanties was bezien en
herzien, zou er ter groote, beslissende ver
gadering niets van terecht gekomen zijn.
Dit verklaart ook, waarom de voorzitter
zeer terecht zooveel mogelijk op zijn stuk
bleef staan, al vonden sommige afgevaar
digden dit misschien niet al te prettig. Zij
zagen o.i. daarbij over het hoofd, dat het
hier een stuk werk van historische beteeke-
nis betreft, en dat niet alleen elke zin, maar-
elk woortl gewikt en gewogen moet wor
den, zal men later niet voor onaangename
verrasingen komen te staan.
Wanneer men dit overweegt, zal men de
discussies niet in de eerste plaats belang
rijk vinden om haar inhoud, maar omdat
er uit blijkt welk een geniale schepping in
„Ons Program" Dr. Kuyper aan het anti-rev.
volksdeel, doch ook aan geestverwante
groepen en parasiteerende partijtjes nagela
ten heeft.
Wat in Tivoli gebeurde, was niets anders
dan vertimmering van het huis, waarin de
beginselen der partij wonen: die beginselen
zelf dulden geen wijziging of herziening:
het was louter wegreconstructie; overwe
ging van de vraag, langs welk pad de be
ginselen tot gelding kunnen worden gf
bracht in verband met de toestanden en
omstandigheden van de nieuwe tijd.
Doch zelfs bü de constructuur der begin
selen ervaart men, hoe moeilijk het is een
voor het heden juistere formuleering dei
beginselen te vindpn dan Dr. Kuypp.r reeds
gaf en hoezeer men worstelen moet met de
taal om te zorgen, dat de vertimmering niet
ai te zeer opvalt.
Zeer terecht werd daarom bl] herhalin0
opgemerkt, dat men niet dan bii absolute
noodzaak een wijziging behoort a°n
brengen in de formuleering der beginselen,
welke noch in een hahe, roch in vele
eeuwen veranderen, omdat ze verankerd
liggen in het eeuwige Woord van. God.
POSTJAGER OP SCHIPHOL
GELAND
Vanmorgen om ruim half twaalf
behouden in het Vaderland terug
De Postjager is hedenmorgen te ruim
half 12 behouden op Schiphol geland.
De vliegers werden door den
heer B r o n s i n g. voorzitter van
het Studiecomité Snelpost Neder-
landsch-Indië het eerst verwelkomd.
Lt. Asjes en de andere vliegers
werden met een lauwerkrans om
hangen.
De heer Geyssendorfer had
een omhelzing van den heer Smirnoff
in ontvangst te nemen.
Op de balustrade van het gebouw
werden de koene vliegers hartelijk
- toegesproken.
Gisteravond was men te Marseille aangekomen,
'waar men'besloot de nacht dcor te brengen. Van
morgen werd om 8.-23 vertrokken. Om 10.20 werd
hét vliegtuig boven Vitry, 180 K.M. ten Oos.en
van Parijs, gepeild.
ONDERWIJZERSSALARISSEN
GEEN DRIE BLANCO VELLEN
Op gezag van anderen begonnen we gisteren
een driestar met de opmerking, dat het depart
ment van Onderwijs voor de mededeeling der
"niéuwe salarisregeling een vierbladlge brief bezigde,
waarvan drie pagina's onbedrukt waren.
Het Hoofd eener Chr School is zoo vriendelijk
ons er op te wijzen, dat deze mededeeling onjuist
was. De brief bestaat slechts uit één vel, dat
aan de eene zijde bedrukt is.
We herstellen gaarne onze fout en mogen er
slechts bi] opmerken, dat het cos natuurlijk niet te
doen was om d i t feit. doch dat wij het gebru k'en
als aanloop om de klacht van een onderwijzer over
de salarisregeling ter openbare kennis te brengen.
Intusschen zeggen we gaarne dank voor de
vriendelijkheid van 'ezers. die onm'ddellijk moeite
doen om een noodzakelijke correctie aan te
1 brengen.
Reconstructie van het Program van Beginselen
Het beginsel onveranderd; de toepassing herzien
Toespraken van de
Ministers Dr. H. COLIJN en Mr. J. A. DE WILDE
De wijzigingen
Na zijn openingswoord, waarvan we gister
reeds melding maakten, stelde de voorzitter
onmiddellijk aan de orde de behandeling
van de voorstellen van het Centraal Comité
tot wijziging van het Program van Begin
selen.
Het eerste voorstel
A rt. 1 werd zonder wijziging aangenomen
De heer De Boer (Aalten) vprdedigde een
amendement op art. 2 (De Souvereiniteits
opvatting). De Voorzitter wees er op dat
het C.C. zakelijk geen bezwaar heeft tegen
het amendement van Aalten, doch meent,
dat in hpt Program niet meer gewijzigd
moet worden dan strikt noodzakelijk is. Goed
gelezen, staat, wat Aaltcn wil, reeds in het
Program. Over het amendement werd geen
stemming gevraagd, zoodat art. 2 onveran
derd bleef.
Bij a rt. 3 (Band aan de ordinantiën Gods^
deelde de Voorzitter mede, dat Prof. Ridder
bos op verzoek van het Prov. Comité Over
ijssel, een nieuw art. 3 had geconcipieerd.
Hij heeft hij de inzonding daarvan echter
meegedeeld, dat hij. indien het C.C. overwe
genrl bezwaar mocht hebben att. 3 thans te
wijzigen, geen bezwaar had, dat deze wijzi
ging werd Uitgesteld! Dat is het geval, want
als art. 3 op de helling zou komen, dan zou
nog vpel meer herzien moeten worden. Voo--
een wijziging in dien geest op dit oogcnblik
is geen urgente. In de achterliggende maan
den was er ook voor de mannen die ten deze
taak hebben, niet de gelegenheid aan e-m
zoover strekkende wijziging de aandacht te
besteden, die deze noodig zou hebben.
M a a s la n d verklaarde zich onder deze
omstandigheden bereid zijn amendement in
te trekken.
De Voorzitter zegde toe, dat het C.C. in
de toekomst gaarne zou overwegen of art.
uitgebreid moet worden.
Het artikel werd ongewjjzigd vastgesteld
De Overheid dienaresse Gods
Bij art. 4 (Staat eri Kerk) maakte de boer
H o e k (Middelburg) bezwaar tegen de door
het C.C. voorgestelde wijziging. De heer
Montagne (Deventer) trok namens zijn
K.V. haar amendement in
De heer Zandberg (Den Haag) verzet
te zich ook. tegen het wijzigingsvoorstel mei
name, omdat het toegevoegde punt C z.i. een
verslapping beteekent.
De heer B e e r e m a n s (Haarlem) sprak
in gplijken geest.
De Voorzitter verdedigde het voorstel
De redactie, die gekozen is. houdt in. dat d?
Overheid als regel voor de consciëntie wijko
en dat alleen dan niet doe. wanneer dal
voor de vervulling van haar roeping beslist
noodzakelijk is. De aanvulling van het arti
kel met lid c is noodig. Spr. wees er op. dat
deze aanvulling zich aansluit bij het rap
port van de commissie-Ridderbos over dil
onderwerp.
Bij zitten en opstaan werd gestemd over
handhaving van het voorgestelde sub c;
slechts enkelen bleken bezwaar te hebben.
Art. 4 werd in zijn geheel met één stem
tegen aangenomen.
Het derde voorstel
Art. 5 tot'8 werden ongewijzigd aan
vaard, onder intrekking van een amende
ment van Venlo op art 5.
Een belangrijke studiecommissie
De Voorzitter deelde bij art. 9 mee,
dat het C C. besloten heeft een commissie
in te stellen, die het zal adviseeren over het
organisch kiesrecht zoowel naar zijn poli
tieke ais zijn maatschappelijke zijde en met
betrekking tot de ordening van het bednjfs
leven Voor het lidmaatschap dezer commis
sie zijn uitgenoodigd de heeren Prof. Mr
A. A n e m a, D r E. J. B e u m e r, F. L. v a n
derBom DsD. Dethmers, H.Diemer
Prof Mr P. S. Gerbrandv. Chr. van
den Heuvel. K. Kruithof, W. van
I. e e ii w e n. K. M e i m a. J. van der Mo-
I e n. J. S. Ruppert, Prof. D r J. Seve-
r ij n en C. S m e e n k. De voorzitter van .het
C.C de heer Schouten, zal als voorzitter
der commissie optreden. De hoeren Dr J. W
Note boom, Directeur der Dr A. Kuyper-
stichting en Dr Beekenkamp, pvenecn®
aan deze stichting verbonden, zijn aange
zocht om op te treden als resp. secretarie
en adj. secretaris. Alle genoodigden, beh.Mve
Prof. Ge rb ra n d y. hebben reeds herirht
gezonden, dat zij de benoeming aannemen.
Dit kan een heel belangrijke commissie wor
den. Spr. hoojit, dat zij goed werk '.al lpveren
De heer Van der Meulen (Sneek) ver
drdigde de amendementen van Tietierkste-
radeel, Sneek en andere Friesche KV llü
adviseerde om dp tweede alinea van art. 9
weg te laten. Het is niet geraden om thans
vast, te leggen ten aanzien van de maat
schappelijke vertegenwoordiging Mij grond
de zijn bezwaar onder meer op het feit. dat
he< art. aan de vrouwen het stemrecht voor
de maatschappelijke vertgenwoorriiging geef:
terwijl thans veel vrouwen in de bedrijven
haar intree deden, wat een ongewenschte toe
stand is.
Het kiesrecht der vrouw
De amendementen vanuit Friesland vroe
gen voorts, een uitspraak in het Program,
waarin het passieve kiesrecht der \rouw
wordt afgewezen. Door de witlichting van
de bepaling over het actieve kiesrecht staat
er niets meer over het vrouwenkiesrecht in
en zou dus niet uitkomen do uitsjua-k van
de Deputatenvergadcring 1922, dat de A P
partij het passieve vrouwenkiesrecht niet
aanvaardt.
De heer Dam (Kampen) hetwijfelde nt
juist is, wat Dr Colijn in zijn toelichting
shercef. dat Dr Kuyper bedoelde dat voor
hel maatschappelijk kiesrecht "ok de vrouw
in aanmerking moet komen. Spr. verdedig
de een amendpment, dat alleen aan de mar.
nen het maatschapjielijk kiesrecht moet toe
gekend worden.
De Voorzitter wees er op, dat hit
maatschappelijk kiesrecht verbonden is aan
DE VOORZITTER DE HEER J. SCHOUTEN
het zelfstandig in de maatschappij werk
zaam zijn; wie dus de vrouw zou willen uit
sluiten, zou moeten willen een verbod voor
de vrouw om zelfstandig werkzaam' te zijn
in de maatschappij buiten beroepen, dia
daarvoor in aanmerking komen. Er is een
essentieel onderscheed tusschen hel politieke
en maatschappelijke kiesrecht en het is on-,
juist, om uit het principieel bezwaar tegor,
het politiek kiesrecht te concluderen tof
principieel bezwaar tegen het maatschappe-,
iijke. Het oude art. 11 (thans 9) hepaalde.
dat er moet komen een maatschappelijk»
Kamer. Het nieuw art. legt juist veel min
der vast
De afwijzing van het passieve vrouwen
kiesrecht heeft nooit in het program ge
staan. Waarom moet het er nu in? 'Er is
niemand onder ons die or aan denkt het
passieve vrouwenkiesrecht op politiek ge
bied te gaan verdedigen en zoo terug te
komen op de beslissing van 1922. Wilde men
dien weg op. dan zou eerst de medewerking
van heel de partij moeten worden ingeroe
pon.
Na replieken, waaraan deelnemen de hee
ren Van der Meulen pn Mr Lindeboom, werd
tot stemming overgegaan.
De amendementen Voorburg en Appinge-
dam werden met overgroote meerderheid af
gewezen. Het amendement Hoogeveen en
Hoorn (handhaving afwijzing vrouwenkies
recht) vprwierf een groot aantal stemmen
De afwijzing was evenwel niet twijfelachtig
Evenzoo ging het met het amendement
Tjptjerksteradepl enSneek inzake het pas
sieve vrouwenkiesrecht. Dp amendementen
Nieuw Balinge (vrouwenkiesrecht). Kam
pen (maatschappelijk stemrecht allpen voor
mannen, Papendrpcht (idem), Tietierksten
den! en Den Haag II en III verwierven ook
slechts enkple stemmen. Rotterdam III had
haar amendement ingetrokken. De amen/Ie
mënten Venlo, Roermond Lutterade en Tro"
beek, waren door deze beslissingen tegelijk
afgewezen en het voorstel van het C.C aan
vaard.
De vergadering werd hierna om ruim één
uur geschorst tot twee uur.
DE MIDDAGVERGADERING
Hoog bezoek
Toen de middngzitting zou aanvangen be
traden met het C.C. de Ministers Dr H
C o I ij n en M r .f. A. d e W i I d e en oud-
gouverneur-generaal A. W. F. I d e n h u r g
het podium. Een luid applaus verwelkomde
hen en ging over in een spontaan „Dn'
's Heeren zegen op U daal."
Na heropening verwelkomde de heer
Schouten met een kort woord „onze ex
cellenties". Het doet goed, dat zij nog enkele
uren vonden, om hier aanwezig te zijn.
Spr. verzekerde hun dat de AR partij
hun arbeid met groote belangstelling volct.
met instemming gadeslaat en God hidt. dat
Hij hun wijsheid, kracht en moed schenke
om met hun arbeid voort te gaan en deze
tot een eind te brengen tot heil van land
en volk (luid applaus).
De voorzitter verwelkomde verder
den heer 1 d e n h u rg. Hij beëindigde dezer
dagen een hoogst moeilijken arheid. Licha
melijk schijnt hem dat in elk geval geen
srhade gedaan te hebben (apnlaus).
Spr. verwelkomde voorts Prof. A n e m a
Als spr. dezen ziet denkt hij aan Mussolini.
Al hebhen we tegen diens werk alle bezwa
ren. het doet ons groot genoegen, dat zijn
optreden Prof. Anema zoo aangegrepen
heeft, dat hij de pen genomen heefl om
neer te schrijven hoe wij anti revolutionai
ren in dit opzicht mocfon staan. Spr. hoopt,
dat God hem geven zal, dat hij dezen ar
beid nog kan voortzetten.
Het vijfde voorstel.
Het voorstel van het C. C. om de nrt. 10
en 11 ongewijzigd te handhaven werd aan
vaard. daar bleek, dat Mcnnldumadeel on
handhaving van zijn amendement geen
prijs stelde.
Het zesde en zevende voorstel.
Bij art. 12 (oud art 16) trok De Krim
haar amendement om de oude redactie te
handhaven en ook te onponoeren tegen den
vrijen invoer van grondstoffen. ITet artikel
werd aangenomen.
Evenals de a r t. 13. 14. 15 en 16 (oud 12.
13. 14 en 15).
F,en amendement van Botterdam Hl op
art. 13 werd ingetrokken daar de inhoud
daarvan zoo vanzelfsprekend is. «lat op
name daarvan de positie juist zou ver/wak
ken. Het amendement op art. 14 van de K.V
Tietjerksteradeel, Menaldumaileel en Cen
trale Hoogeveen (verplichting doodstraf in
bepaalde gevallen) word voor wat zijn
grondgedachte betreft verdedigd door den
heer Algcra Al gem eene Centrale Fries
land) rlle oori sab-amendement voorstelde
waardoor de betrokken zinsnede zou komen
te luiden; „desnoods door «Ie doodstraf
waartoe de Overheid in bepaalde gevallen
het recht en hij opzettelijke levensbcroming
den plicht heeft behoudens het recht van
gratie".
De voorzitter bestreed dit sub amen
dement met een verwijzing naar een be
zwaar tegen wijziging van het Program zon
der volstrekte noodzaak. Bij dé oude redac
tie hebben we ons sinds 1878 wèl bevonden.
Wijziging is dus niet noodig. Spr. zeg.ie toe.
dat het C. C. in de eerstvolgende jaren dit
punt zal bezien. Nu de Prov. Centrales in
het C. C. zijn vertegenwoordigd kan men
niet zeggen, dat dit een zoethoudertje is. De
heer Algéra trok het amendement in
Deventer wilde in art. 15. verschillende
nadere bepalingen opnemen. De voorzitter
bestreed dit om de historie van het nil. en
het bekende standpunt der partij. Deventer
trok daarop het amendement in.
De sociale paragraaf.
Bij art. 17 (oud 19 en verder de sociale
paragraaf) werd ingetrokken een amende
ment Venlo om op te nemen een uitspraak
over vrouwenarbeid in publieke bedrijven.
Dit art., opperde de voorzitter, geeft een al-
gemeene uitspraak en de houding der partij
en haar vertegenwoordigers op dit punt is
ontwijfelhaar.
Een amendement van Utrecht TI en Kam
pen om niet te schrappen de woorden- „he
ter dan thans" werd eveneens ingetrokken.
Het negende voorstel
Art. 18 (oud 17). handelend over de bui-
tcnlandsche verhoudingen, had amendemen
ten uitgelokt van Den Haag II. III. Heme-
lumer-Olde.phaart en Noordwolde. Do voor
zitter beriep zich tegenover deze amende
menten op de voorzichtigheid van Dr Colijn
en het gezag van Prof. Anema. De amende
menten werden niet verdedigd.
De handelspolitiek.
Hierna was aan de orde art. 19. de han
delspolitiek. Op dit art. was een groot aan
tal amendementen ingediend.
De heer Van der Meulei (Sneek)
sprekend namens de Centrale K.V. Leeu
warden, gaf in overweging dit artikel weg
te laten. Dit punt valt onder art. 18, dat
een algemeene uitspraak geeft over de bui-
tenlandsche betrekkingen. Wenscht het C.C.
handhaving dan stelt Friesland subsidiair
voor, de vroeger door Den Haag II voorge
stelde rerlartiewijziging te aanvaarden, n.l.
vervangen van de woorden: „naar dit be
ginsel" door „hiernaar"..
Mr. Westerveld (Hilversum) verde
digde eveneens de gedachte om dit nrt. te
laten ver\allen, daar het geen beginsel,
geen worteldenkheeld, omvat, doch een me
thode aangeeft: nu eens voor vrijhande
dan weer voor protectie. Opneming van dit
nrt. in het Program is afwijking -an cl
historie. Spr. verwees hiervoor naar uil
spraken van Groen van Prinsterer, Dr.
Kuyper en Dr. Colijn.
De heer Bee remans 'Haarlem) sprak
de vrees uit, dat tegenstanders uit dit art
zouden lezen, dat de A.R. partij het dogma
van den vrijhandel aanvaardt. Spr. had
ook bezwaar tegen het woord „naar dit be
ginsel". Het is een kwestie van utiliteit
daarom hoort het niet in het Program van
Beginselen
De heer Bramer (Stad Hardenherg) ha«l
ernstig bezwaar tegen dit nieuwe art. Dr.
Kuyper heeft van 1878 af verdedigd, dat
omtrent het stelsel van handelsbetrekkingen
niets in het Program van Beginselen moei
staan. Ook Dr. Colijn heeft in 1931 :n zijn
Dcputatenrede een uitspraak in dien geesl
gedaan.
De heer Salomons (De Krim) verde
digde een gewijzigde redactie.
De heer Zandberg (Den Haag Hl) on
dersteunde 't subsidiair voorstel van Fries
land.
De voorzitter drong er op aan. dit
art. goed te lezen. Het geeft in aansluiting
op art. 18 het standpunt weer, dat «le A.R.
partij moet innemen ten aanzien van «'c in
ternationale handelsbetrekkingen. Het is
een uitgangspunt, eon algemeene heschou
wing. Het art. codificeert geen stelsel van
handelspolitiek. Dat moet opgetrokken w
den op de basis \an dit art. Wij zijn in dit
opzicht geen dogmatistcn. Wij willen ons
niet hinden nan iets, dat in den weg zou
staan aan de behartiging /an het volksbe
lang. Wat wij wel willen, is, dat de A.R
partij tot de volken zegt: op grond van >ns
beginsel moet gij voorstaan een zoo vrij mo
gelijk internationaal handelsverkeer. Daa:
zit in het stolsel van wederkcerigheid.
Spr. stelde voor, om in plaats van „naai
dit beginsel" te lezen „naar dez.cn repel"
Als mori in het internationale handelsver
keer niet handelt naar dezen goeden regel
weerhoudt dit art. ons niet om uit nood
weer te doen wat noodig is (Apnlaus).
Het gewijzigde" voorstel van het C. C
wprd met overgroote meerderheid aange
nomen.
De defensie
Bij artikel 20 (oud 17) werd door
heer Klein (Gorcum) eon gewijzigde re
dactie voorgesteldvan art 2.
De voorzitter wees dit af. Het (li-
bedoelt met zijn redactie te rekenen nnt «Ie
mogelijkheid, dat de Overheid iets doe
moet wat de Kerk op het gebied van c
geestelijke verzorging van militairen nii
mogelijk is. Sir. denkt hier aan .toodgi
vallen hij plotselinge mobilisatie enz.
Het art. werd vastgesteld.
Koloniën
Bij artikel 21 (oud 18) Koloniën
kwam aan de orde een voorstel Herwijnc
over de Zondagsrust. Millioenen in lm lie -
aldus de voorzitter weten niet wat de
Zondag is.
De laatste voorstellen
Den Haag UT. Deventer en Molenaar»
graaf trokken «Ie voorgestelde redacti«'wijzi
gingen in art 21 en art. 22 werden aange
nomen.
Bij artikel 23 (oud 21) werd ingetrok
ken een amendement Appingeilam Ook
«lit art. \ver«l aanvaard waarmee het werk
van de herziening van Ons Program vol
tooid was. Luid applaus onderstreepte dit
resultaat.
De voorzitter dankte de depufatei
voor hun vi'ottè medewerking.
Hij gaf hierna het woord aan mr. J. A.
de Wilde, Minister van Binnenlarutsche
Zaken, oud-secretaris van het C. C.
Deze sprak als volgt:
REDE MINISTER DE WILDE
Het is mij een voorrecht na afloop van de
belangrijke besprekingen, die heden hebben
plaats gehad, nog een enkel woord tot U te
mogen richten.
Ik doe dit met des te meer blijdschap,
dat ik nog zelden zoo diep gevoeld heb de
uitnemendheid der beginselen, welke de A.R
partij zich tot richtsnoer heeft gekozen
in de laatste zeven maanden.
Van jongs af heb ik het een voorrecht
MINISTER DE WILDE
geacht in woord en geschrift die beginselen
naar de mate mijner krachten onder ons
volk Ie helpen propageeren.
Hoe dikwijls gebeurt het echter niet, da!
ware en oprecht verdedigde staatkundige
beginselen teleurs'ellen, zoodra ze prac-
tisch op de proef gesteld worden? liet
spreekwoord: Un Jacob n ministre n'est pas
um ministre jacobin geldt waarlijk niet al
leen voor de Jacobijnen. Soor'gelijke erv
ringen zijn herhaaldelijk ook ten aanzien
van andere groepen opgedaan.
En nu heeft het mij zoo diep getroffen,
dat in deze zeer bewogen tijden, waarin
alles wankelt en onzeker is, het antirevol
tionair beginsel ook aan hem, die tot regee-
ren geroepen is, een onwaardeerbare maai
staf in handen geeft om noch ter linker,
noch ter rechterhand af te wijken. Geen be
ginselcn geven ook zulk een contact
het volk We leven in een periode van de
scherpste tegenstellingen, van politieke be
wogenheid, van overdrijving naar alle kan
ten. Eenerzijds een hoonen van het wei tig
gezag, anderzijds een m a c h t s.fanatisme,
dat aan het gezag zijn moreele basis on'.
neemt.
Hoe worden door al de tegenstrijdigheden
des levens, door de moeiten en zorgen var
lift bestaan, de menschcn u t hun even
wicht gebracht. Hoe vatbaar zijn ze vooi
demagogie, voor valsche voorspiegelingen
En nu zal ik niet beweren, dat ook in d;
A.R. gelederen niei hier en daar een broeder
het spoor bijster raakt.
Maar dit durf ik zeggen: vele en schier
onoverkomenlijk zijn de moeilijkheden
te overwinnen zijn. Van alle zijden dre gen
de gevaren. Maar wat Dr. Colijn en ik ook te
vreezen hebben; als wij trouw zijn. dan ziji
we van ons georganiseerd A.R. volk zekei
(Applaus). Wij hebben ons niet hierheen
begeven om ons pad schoon te vegen.
Met gerustheid nemen we 's avoruls Dp
Standaard, De Rotterdammer, De Zeeuw, do
Nw. Prov. Gron. en welk ander antirevolu
tionair blad .ook ter hand. Wij, voelen ons
gesterkt door de trouw van onze pers.
Wij welen hel, dat het gebed van ons
ons draagt.
Wij zijn er van overtuigd, dat men oog
heeft voor de ingewikkeldheid der vraa;
stukken, die op staatrechterlijk, economiscl
f nancieel en cultureel gebied oplossing
vragen en daarom mild is in het oordeel en
tracht te hegrijpen.
En dat is alleen mogelijk, als beginselen,
die mei een diepgewortelde levensovertui-
eing samenhangen, een hand tusschen men
schen en menschcn leggen.
Maar ook dat zou nog voor de practijk
des levens niet voldoen«le zijn, indien - aa
Goils hes'iPl, die diepere beginselen net doo
mannen van Groens en Knvpers statuu
voor het Nederlandsrlie staatkundig le\e
waren uitgewerkt indien wij niet een gi
niaal on'werp-program hadden indien dal
program niet tientallen jaren voortdurend
was uitgelegd en onrler het volk gebrachl.
Daardoor is er eonhed gekomen in on/."
groep, daardoor vastheid in haar optreden.
Daaraan dankt zij haar invloed en be'eeke
nis.
Als te midden van de stormen van de
zen tijd op een volk van acht mill
zielen enkele honderdduizenden eendrachtig
zijn en weten wat ze willen, vormt .ulk e<
groep een macht in hei land.
En dit spreekt Ie -derker. naarmate ha
he" nselen van zuiverder gehalte zijn. Al
wat gespeculeerd hoert on den waai
den dag; al wat er op uit geweest om het
volk te vleien; al wal geparasiteerd heeft
Voornaamste Nieuws.
Huishoudelijke Deputatenvergadering der
utirev. partij ter bespreking van de herzie
ning van tiet Program van Beginselen.
(HU 2)
De terechtstelling van Van der Lubbe heeft
in Nederland en ook in België groote ver-
twaardiging gewekt. De familie mag over
het stoffelijk overschot beschikken.
Havotte, een in verhand met het schandaal
an Bayonne gezocht theater-directeur, heeft
ich bij de politie gemeld.
Ponllet en Car'on de Wiart zijn in het
Be'gische kabinet vervangen door Van Cau-
welaert en Pierlot
Ontwerp nieuwe grondwet in Oostenrijk,
/aar weer talrijke nationaal-60cialisten zijn
gearresteerd.
Milx 3)
Bij een ongeluk in Vlaardingen zijn twee
personen om liet leven gekomen.
(hlz 5)
Overeenstemming bereikt inzake de looneir
bij de visscherij.
(hlz 9)
Gister Is de Pelikaan-bemanning te Am*
sterdam op hartelijke wijze gehuldigd.
Vandaag maken we een aanvang met ons
nieuwe feuilleton „De goede belijdenis ge
trouw"; een verhaal uit bange dagen, door
Agnes Giberne.
„DE GDEDE BELIJDENIS GETROUW"
Heden begint ons nieuwe Feuilleton
Heden beginnen wij met een
nieuw feuilleton, dat onze lezers
ongetwijfeld met spanning zullen
volgen.
De „heldin" is een jong meisje,
dat om des geloofs wille veel ver
drukking heeft te lijden, maar, on
danks machtigen tegenstand, dat
geloof trouw bljjft
Er z\jn vele lezers, die gewoon
zjjn het feuilleton uit te knippen
en te bewaren.
Men kan dan later 't geheele
verhaal nog eens lezen of ook het
aan anderen ter lezing geven.
Wij zjjn er zeker van, dat mede
door dit nieuwe groote vervolg
verhaal 's avonds gretig naar ons
blad zal worden gegrepen.
de verantwoordelijkheid van anderen, zakt
ineen.
Maar de antirevolutionaire staatsleer is
geput uit het onvergankelijke Woord onze3
Gods. Als ze faalt, komt het door de men-
chelijke bijvoegsels, door de zwakheden van
haar belijders, door onze kortzicht gheid en
beperktheid. Zelf is zij als een rots, die steun
biedt door haar vastheid.
En dat is nu juist in deze tijden zoo
noodig.
De zaak van het vaderland is in gevaar.
Als zoodanig moet ze worden gezien. Bij alle
individueele zorg en leed, moet. zoodra het
politieke terrein betreden wordt, de volks
gemeenschap, zooals zij onder Gods leiding
in ons land is gegroeid, worden gezien. Het
gaat er niet om een bepaalde persoon, of een
mast of een roor te redden. Het gaat er om,
om met s Heeren hulpe, schip en lading
heide in hehouden haven binnen te brengen.
F.n dat kan alleen gebeuren door een be
manning. d:e niet allereerst om zichzelf,
maar allereerst aan het schip denkt. Wie
alleen zichzelf belmwlen wil, dreigt met alle
anderen ten onder te gaan.
Daarom moest tijdelijk de politieke strijd
bijl worden hegraven en met alle goerige-
zinden worden samengewerkt, om het ge
heel te behouden, dat wil zeegen ons Ne-
derlandsche volk, in zijn zelfstandigheid in
zijn positie onder de andere volken, als his
torisch gegroeide eenheid met eigen karak
ter en traditie.
Daarom stellen wij ons te weer tegen alles
wat on-nederlandsch is alles wat de funda
menten in het sociale Ipven ondermijnt,-aMes
wat het gezag aanrandt, alles wat de duur
verworven rechten en vrijheden in ons volk
heiaagt, alles wat onze parlementaire en
vertegenwoordigende lichamen naar 't leven
staat, alles wat een valsche van boven np-
"plegde eenheid aan ons wil opdringen. Wij
ivillon één zijn. maar in vrijheid; één
door harmonie in samenwerking met an
dersdenkende, niet één op commando van
een machts usurpator.
Zóó denkt ons anti-revolutionaire volk.
Zóó ziet het zijn taak in deze dagen.
Met d i e gevoelens schaart het zich rond
om den Troon der Oranjes.
En zóó alleen we gevoelen het is het
bereid de Regeering in haar taak te hel
pen.
Dat nu heb ik nooit zoo diep beseft als
juist nu.
Dat zit in de beginselen.
Die beginselen zijn niet alleen in staat ge
weest bezieling te brengen onder een kleine
geminachte groep.
Zij hebben niet alleen bekwaamd om een
feilen en nngelijken strijd te winnen.
Zij werkten ni"t allepn bevruchtend op
economisch en soi in.il terrein, maar zij ma
ken het ook mogelijk #m niet anderen in
crilieke oouenhlikken saam 'c werken ten
einde ineenstorting te voorkomen.
Wie «lie beginselen dient is liet altijd om
een zaak te doen
Die is wars van kleinzieligheid, die mokt
niet na. die breekt niet sf maar houwt.
Moge onze A. R pnrtii voortgaan op den
door haar ingeslagen weg.
Moge zij haar roeping blijven verstaan.