Indie tegen het einde des jaars De brand in de Amsterdamsche Telefooncentrale HONIG'S BOUILLONBLOKJES thans 6 voor (Oct 1 WOENSDAG 3 JANUARI 1934 DERDE BLAD PAG. 9 UIT TROPISCH NEDERLAND s ïOMBERE JAARSAFSLUITING - WEINIG OPGEWEKT BEGIN n de tijd der ethische politiek, die in |e rjjke jaren viel, is men te hard van stapel geloopen I Per Pelikaan bereikte ons, behalve rat wij gister reeds publiceerden, ook uut; |b volgende op 26 Dec. gedateerde brief van rizfln indischen correspondent: Het ia geen vroolijk jaax, dat Indië over pkele dagen afsluit Een terugloopen van itlWil |g^ budget met meer dan de helft, in vier aar tijds, een versoberen, zelfs afbreken an koloniale werkzaamheid; het onteere-id" Irama van de „Zeven Provinciën een benemende schuldenlast, dcor Let op cre- ttet leven van land en inwoners; een stren' e salariskorting die nog niet zwaar genoeg [leek; een achteruitgang van de geldelijke pbrengst der cultures; restrictie en contin- pateering; Japansche penetratie en coo.- urrentie; toenemende belastingen en ten- lotte geen uitzicht op spoedig herstel, d,ch er de verwachting, dat Indië nog enkele aren lang zjjn hoogst noodzakelijke uitga ©n niet zal kunnen bekostigen uit zijn indanks alle nieuwe en verzwaarde belas ingen dalende inkomsten, i Een jaar van ongekende suikercrisis I heeft de historie dezer cultuur nice- rises gekend van theerestrictie, var. eerstellen tot rubber- en kina-restrictie, van ament- en biercontingenteering en voorts jjntingenteering van nog andere producten, fer verdediging tegea de Japamprs. E >n kar van toenemende werkloosheid, van ptslagen in cultures, bij gouvernement en edrijven. Een jaar van fiscaliteit tot en Eet! Een zoeken van wanhopige financier^ m toch maar de schatkist met uieuwe miJ- jelen te stijven: tabaksaccijns, zrisisbelos ing, invoerrecht op weeldeartikelen (prac- (sch alles wordt weelde genoemd in dat porstel), loonbelasting, suikerac rijns, waar lij het oog meer gericht is op hetgeen uit leze maatregelen zal verkregen worden da_i lp den druk dien zij veroorzaken en de boeilijkheden die dergelijke Westersche uit- lenkselen van de belastingwetenschap in Bn primitieve maatschappij teweeg bre.v =3 ;en. Een jaar van bezuiniging, van het Deken naar alles, wat maar eenigszins de eld [itgaven kan verminderen: aLwhaffi.ig of er (ermindering van toelagen, beknotting van bch zeer noodige werkzaamheid als onder ga- rijs en gezondheidsdienst, salariskorting. En 'er* intusschen toch nog bij veel overheidsdie- "ca |area in de hoogere regionen een volslageu iee" {ebrek aan begrip van hetgeen de toestand lischt, zoodat aan den anderen kant weer 3®r net geld wordt gesmeten, een hand- ba ven van vriendjes en een begunstigen van ken die dicht het vuur (of voor Lndië Leter: c:l tij het centrum) zitten. Een ontbreken van nor jen krachtigen arm, van de beslissende in- itantie die de macht heeft tot ingrijpen waar Jat noodig is. Daardoor op politiek terrein ,.j |»n groeiend fascisme. J? Sen troost is, dat het in de meeste andere J* landen der wereld er niét beter voor staat. De wereld Schijnt het goed en affectief or kaaiseeren van groote eenheden, als staten, 1=3 log te moeten leeren. Het leven is altijd geer te ingewikkeld en te verrassend same Êteld, vol verschillende aspecten en b?" gen, het drukke wereldverkeer heeft den van lage en hooge conjunctuur tf (amen gebracht, landen van hoogen er lagen loonstandaard met elkander in con tact gebracht en de daaruit ontstane 'aivei terende werking kwam ten goede aan cft binder ontwikkelde landen en ten slechte kan de beschaafde. Wie nog weinig „weelde* leent, zal minder van een crisis als de bui- ftige, die immers geen voedselcrisis is, lijden hebben dan iemand die zich al zeer (reel behoeften heeft geschapen, en daarop Inkomen en leven heeft gebaseerd. Zoo is Indië door zijn primitiviteit gelukkig no* sterk in het voordeeL Daardoor heeft Indische maatschappij de crisisschokken Deter kunnen opvangen. Een werkloozc fcoelie of inlandsohe arbeider vindt altijd nog wel een hapje rijst en een pisang, klapper, sawoh, djeroek, mangga cn Welke heerlijke vruchten hij verder mocht wenschen plukt hij van zijn boomen. Zijn kleeding: hemd of kiel en broekje, of alleen een broekje, houdt het nog wel wat uit n en voor slaap- en woongelegenheid behoeft - hij zich niet bezorgd te maken. Kan hij de Br. huur niet meer betalen als hij in 'n huurhuis eil jje in de kampong woont, dan komt hij nog wel bij familieleden terecht of vindt ergens zq anders wel onderdak zonder kosten. Was ge Indië een land op hooger levenspeil, ian ?0. kouden de ontzaglijke slagen die de cultures 0g te verduren hadden, zeker veel verwoesten- aa der hebben gewerkt. Het feit van de primi tiviteit is dus nog een lichtpunt De inlandsche, nationalistische politieke beweging heeft ook in dezen tijd de bodem geschikt gevonden voor haar arbeid, streng regiem heeft de uitwassen scherp GEMENGD NIEUWS afgesneden, En nu Soekarno, de leider ter P. .1, tot. inkeer is gekomen, heeft de actie natuurlijk een flinke knak gekregen. Het is wel eigenaardig, bat juist het hooger onderwijs, met name de rechts" hoogeschool te Batavia een zeer kostbaar paardje! dat mede de Indische begroe ting zwaar belast en waarmee thans natuur lijk niet gemakkelijk meer te eindigen is,ook ae mensohen aflevert, die als nationalist hun volk ophitsen tegen hetzelfde gouver nement dat hun in staat heeft gesteld, ir. ontwikkeling te stijgen boven hun rasge nooten en vaak zelfs nog tegen een beurs! zooals laatst bij het verhoor van een div longens bleek. Velen hier te lande zij a ban ook zeer ontevreden over de ethisch" wind, die nog steeds aan dc rechts-hooga- school waait en met name het Nieuws van den Dag is steeds fel in zijn critiok. Ook de Vaderlandschc Club heeft in den Volksraad getracht, het hooger onderwijs eten nek ora te draaien. Het nieuwe jaar zal echter in gaan met zoowel medische, juridische a!s technische hoogeschool en dat is maar gelukkig ook. Er moet al genoca cultureel uelang lijden onder de crisis m tenslotte is toch het brengen pan wetenschappelijk in zicht en cultuur in dit land een onszelf als» oogden overbodig maken, het doel immers an elke goede koloniale politiek. Wel ziet men nu in, dat in uen tijd der etische politiek, die samenviel met de rijke jaren, men te hard van stapel is geloopen met de verheffing van Indië. De c-isis heeft dan ook als een der eerste gevolgen gehad, tegelijk met het veldwinnend inzicht, dat men de dingen niet moet forceeren en alles zijn natuurlijken loop en tijd moei laten, dat het tempo van Indies opleiding tot zelf standigheid sterk is vertraagd. Dit blijkt ook uit de nieuwe salarisvoor- stellen, die een week voor Kerstmis zijn ge publiceerd en algemeene teleurstelling en outstemming hebben gewekt in ambtenaars kringen, immers daarin zijn bet ook de in- heemschen, die zeer sterk worden gekort Ook hier is men in velerlei opzicht, in ethi sche goedheid wel eens te vei gegaan men betaalde betrekkingen, die m Nederland niet eens zoo goed werden gehonoreerd, nog hooger en dat voor menschen, die op een Oostersch, goedkoop peil leefden. Thans vallen de slagen daar natuurlijk het hardst. Tal van inlandsche ambtenaren hebben crisiswinst gemaakt, omdat hun levenskos- ten veel sterker daalden dan him salaris werd gekort. Zij „heschen zicb op" aan *i- hooge salarissen der „importkrarhtea", die veel duurder leefden. Dit zal nu uit zijn. De geheel e salarisrege ling is echter meer op „Oostersch" peil gekomen, en hier ligt de teleurstelling voor de Europeanen, die in veel gevallen niet weten, hoe zij op Europeesch peil moeten leven van een salaris dat 'naar Indische maatstaf is berekend. Zoo worden de on- derwijzerssalarissen b.v. zeer sterk verlaagd, aangezien men steeds meer krachten uit net land zelf wil betrekken, ook gevolg van koloniale ontwikkeling. Er is echter eer» bepaling, dat niemand meer dan 25 zal achteruitgaan tot 31 Dec. *35, dus gedurende twee btgrootings- jaren. Ook zal niemand tot dien tijd méér kunnen verdienen dan hij aan gekort sala ris op 31 Maart a.s. (een dag voor de invoe ring der. nieuwe regeling) krijgt. Men zou dus zeggen, dat ieder slechts hoogstens 25% achteruitgaat, doch daar toelagen en andere faciliteiten gemist worden (in Batavia 10 standplaitstoelage) en ook door andere be rekeningen (zooals b.v. door verlenging en vermeerdering van lesuren bij leeraren of ook dusdanige vermindering van reistoe lagen dat men er zelf op toelegt), komt de inkomstenvermindering voor de meesten op 40 tot 50 en meer te staan. Is het te verwonderen, dat eerst in de commissie van Overleg, die 29 December en dan in den Volksraad, die 10 Januari be gint te vergaderen, de voorstellen een moei lijke dobber zullen hebben? Vooral ook, om dat veel betrekkingen zijn „ge-herwaardeerd" en dat soms vrij willekeurig, en tevens wijl de verhoogingen en inpassing van oude in nieuwe regelingen zeer teleurstellen, heerscht er in de ambtenarenwereld en in het bijzonder onder de lagere ambtenaren want ook hier ziet men helaas weer, dat Ie hoogeren het best er af komen! alge- meene ontstemming. Men gaat zich al in richten op hef toekomstige niveau en bezui nigt nog, waar mogelijk. Zelfs de Batavia- sche Radio-Vereeniging heeft dadelijk tal van bedankjes gekregen cn wel zooveel, Jat ze eind des jaars eindigt te zeilden. D" N'irom hangt dan ook al dreigend in de lucht dat is de hoofdzaak. Intusschen, men ziet, vroolijk zijn de uit zichten op het nieuwe jaar niet Slechts d» geweldige daad van de Pelikaan-vliegers, die dezen brief meenemen en over wie ik afzonderlijk nog wat schreef, is een opkik kering en geeft wat vreugde in ai de narig heid. Maar als straks, den avond van 31 Decem ber zeven uur vroeger dan in Nederland in Indië het oude jaar in kruitdamp en zwaar geknetter en gedonder wordt wegge schoten, is er toch de belofte van het niui- we, waarin Hij, die alle dingen trouw man' t meegaat, ook langs den Indisch°n heirweg Benauwende onzekerheid of niet eer vergeten plichtsverzaking in het spel is Het vraagstuk van de revolutionairen in Overheidsdienst Onze Amsterdamsche redacteur schrijft De grootsche gebeurtenis op Schiphol drong de trieste geschiedenis van den brand in de telefooncentrale een oogenblik op den achtergrond. De tegenstelling is ook wel oroot: rléar buitengewone arbeidsprestatie ten bate van heel het volk, hier benauwende onzekerheid of eervergeten plichtsverzaking in het spel is. Hoewel npg altijd de mogelijkheid aan wezig blijft van een willekeurige samenloop van rampsjKjedige gebeurtenissen, kan men •zich toch moeilijk losmaken van de zeer aan nemelijke voorstelling, dat hier revolutionai re meed wil de catastrofe heeft veroorzaakt Het nieuwe jaar brengt reeds aanstonds het groote onzorief en het gevoelige nadeel voor tal van zal'i n, winkels en ondernemingen. Oe telpfoon is onmisbaar in de gecompliceer de maatschappelijke verhoudingen van van daag, en het gemis moge in sommige krin gen weldadige rust geven, over het alge meen ondervindt men er veel last en onge noegen van. En verlangend ziet ieder gedu peerde uit naar het oogenblik dat de draai schijf van het telefoontoestel weer als voor heen kan worden gebruikt Inmiddels komt de vraag van de betrouw baarheid van zeker deel van het personeel opnieuw aan de orde. Lang is het geleden dat staking door gemeentewerklieden de riehtige functie van Overheidsbedrijven be lemmerde. Sedert kwam staking niet meer voor, doch ontwikkelde zich in de ultra- revolutionaire kringen van het gemeente- personeel een ontstellende mentaliteit die tot uiting komt in de communistische cel- vorming en de hoogst bedenkelijke „voor lichting van de communistische en syndi calistische pers. Het is dan ook volkomen tc begrijpen, dat vele ordelievende burgers op bet standpunt staan, dat revolutionaire elementen niet in overheidsdienst behooren te worden gehand haafd en a'terminst in de zeer verantwoor delijke bedrijven van telefoon, electriciteih gas en waterleiding De vraag wie de brand mocht hebben ver oorzaakt, moge voor ons besef in het duister liggen, het hierboven geschetste gevaar is ongetwijfeld aanwezig. En bij de vele zor gen, die het gemeentebestuur in dezen tijd reeds heeft, komt nog deze: op welke wïjzn het overheidsbedrijf moet worden gevrij waard voor uoodlottinge invloeden, die niets minder heoogen, dan de ondergang van de aatscliappij Tot welke consekwenties beschadiging, bedreiging zelfs vernietiging van de over heidstaak leiden moet, is- dezer dagen wel duidelijk gebleken. Amsterdam is opge schrikt Ieder zij op zijn hoede! Herstelde verbindingen De directie van de gemeentetelefoon beeft inlichtingen verstrekt over den toestan! aan den gestoorden telefoondienst tengevol ge van den brand in. de Centrale aan de Spuistraat De onderdirecteur van de Gemeente telefoon, de heer ir. Van de Kamp, deelde mede, dat de werkzaamheden snel voort gang hebben. Het ijzerwerk en het limmer- werk is gereed gekomen. De firma Siemens en Halsbe is nu bezig in een beperkte ruimte waar slechts twee man kunnen wer ken met het maken van 30.000 soldeerpun- ten. Door een toevallige omstandigheid heeft men 336 abonné's, die aangesloten zijn op 3 (Centrum) kunnen helpen en zelfs zal dit aan het einde van de week circa 900 bedra gen. Men heeft de kabels, die over Noord gingen naar Centrum kunnen aftakken en verbinden met de uitgaande kabels van Noord naar Centrum. Dit zijn 900 aders. Voorts zijn verschillende noodmaatregelen getroffen. In het nieuwe Bungchuis aan de Spuistraat zijn in de kelders 112 noodaan- sluitinigen gemaakt. Deze zijn ter boschk- king gesteld van de Kamer van Koophan del. Deze laatste stelt firma's in de gelegen heid daarvan gebruik te maken. Ook he*. Binnengasthuis heeft een nood verb in ding gekregen. In de Koopmansbeurs zijn voor het inter communale verkeer thans 19 cellen en 15 nood verbindingen en in de Effectenbeurs zijn daarvoor 34 lijnen ter beschikking. Het havengebied, dat geheel geïsoleerd is, zaï men hopen te kunnen helpen door één tele foon in te richten voor de Scheepvaart ver- eeniging „Noord" op de Oostelijke Handels kade of op de Sumatrakade in loods 7. De centrale Noord is nog geheel gestoord. Er wordt dezer dagen begonnen met 2300 geleidingen te maken mot de overige cen trales. Wanneer die geleidingen gereed zijn en dat is ongeveer over vier weken kan geleidelijk begonnen worden de Noord- nummers in te schakelen. Door het met man en macht en dag en nacht werken aan het herstel der schade hebben de aanvra gen om nïeuwo verbindingen tot stand te brengen vertraging. Bij het verplaatsen van toesnellen wegens verhuizen wordt gehol pen. maar de verhuizende abonné moet be wijzen overleggen, dat hij werkelijk van woning gaat verwisselen. Omtrent de oorzaak van deu. brand is mpn nog niet vorder gekotnen. De wethouder, de heer Rustige, deelde daaromtrent mede, dat in de splitsings kamers van do telefooncentrales noch er noch elders ooit brand is geweest Boven dien zijn de veiligheidsmaatregelen hier ter stede groo'er dan elders. Van zelfontbran ding kan haast geen sprake zijn. Wat de verzekering betreft, zeide de wet houder, dat deze zal gedragen worden door het Gemeentefonds tol dekking van Lrand schade. Indien de materieele schade meer had bedragen dan een ton zou deze door herverzeker ng gedekt zijn geweest Welke schade overigens het bedrijf lijdt, moet nog bekeken worden. Rubriek^, „Door mijn beroep moest ik den geheelen dag op straat loopen en daardoor gingen de plekken altijd open en begonnen te zweren. Van alles probeerde ik, maar baat vond ik niet, totdat ik met Kloosterbalsem begon. Eiken ochtend en avond deed ik die op Je ten. Ze genazen binnen een week p 'ach- n voor goed. Nu smeer ik als 't koud wordt van te voren mijn handen en voeten eiken ochtend met KIoo:sterbalsem in en heb sedertdien geen last meer van winter handen en -voeten gehad". Zoo schrijft ons de Heer W. S. te 's-Gr., wiens origineele brief voor ieder ter inzage ligt Akker's Kloosterbalsem kost »er pot v. 20 Gr. 60 cent en v. 50 Gr. 1— en is overal verkrijgbaar. Onovertro'fen bij brand- en snijwonden. Ook spit ree venaard als wrij fmiddel bij rheumatiek, spierpijn- Inoeznndm Medtd'enni DOODELIJK TRAMONGELUK. Dinsdagavond ongeveer kwart voor tien is nabij de Aschbrug te t Meer by Heerenveen een ongc«.*eer 50-jarige zwerver door de tram, komende uit de richting Gorredyk over reden en gedood. Het lyk is naar het ziekenhuis te Heerenveen overgebracht. De machinist van de tram had voldoende signa len gegeven. Vermoedelyk heeft het slacht offer. dat waarschijnlijk te Hattejn woon achtig is, door den mist de tram niet opge merkt VROUW LEVEND VERBRAND De 91-jarige wed. v. B. geb. v. L. te Arn hem is Nieuwjaarsdag, doordat zij met haar kleeren te dicht bij de kachel kwam, in brand geraakt Zij is thans aan de verwon dingen overleden. VROUW IN VLAMMEN. Te Willeskop sloeg ten huize van v. Dijk de vlam van het fornuis in een pan met vet. .touw bracht de pan naar buiten, waarbij echter haar k'eederen vlam vatten. De heer D. dompelde haar in een byt. Zij bekwam zulke gevaarlijke brandwonden, dat zij naar het ziekenhuis moest worden vervoerd. INBRAAK. Terwijl de bewoners afwezig waren is in gebroken ten huize van den heer J. v. d. H. :n den Monsterschenweg te 's-Gravenzande. Men heeft zich door een aangrenzend ge- è&uwtje toegang tot de woning verschaft waar alles over hoop werd gehaald. Een kast werd opengebroken en daaruit is een bedrag aan geld ontvreemd. Door ryks- en gemeente politie wordt een onderzoek ingesteld, waar bij vingerafdrukken zijn gevonden. SMOKKELARIJ. In den nacht van oud- op nieuwjaar is te Oosterhout (N.-Br.) door de rijksambtenaren Standaert en Boa in samenwerking met politie aangehouden en in beslag genomen 160 K.G. suiker, 40 K G. margarine en dne rijwielen. De smokkelaars wisten te ont komen. Kommiezen te Budel (N.-Br.) hebben zeven smokkelaars aangehouden' die 150 K G. Bel gische margarine invoerden. Tegen de smok kelaars, van wie er twee uit Helmond en vyf uit Meyel afkomstig waren, is proces verbaal RIJKE PALINGVANGST. Tengevolge van de vorst, waardoor ook de Ussel te Montfoort is dichtgevroren, doet zich thans het geval voor, dat de paling naar boven komt en langs de kanten een uitweg zoekt. Velen maken hiervan gebruik om de dieren, die gedeeltelijk versuft zijn, te vangen Don geheelen dag ziet men de vangers met manden, gevuld met paling, BEDRIJF HERVAT De stijfsel- en Glucosefabriek te Sas vaa Gent, die aanvang December haar bedrijf had stop gezet in verband met dc regeeringt maatregelen op het gebied van haar grond stof mais, zal op 2 Jan. de fabricage bij wijze van proef hervatten. Hierdoor komen ongeveer 200 arbeiders weer aan het werk DONDERDAG 4 JANUARI HUIZEN 296 M. KR.O. 8.00—9.15 Morgenconcert. NED. CHR. RADIO-VEREENIGING 10.00—10.15 Gramofoonmuziek. 10.1510.45 Morgendienst door Ds. C Ver- 10.45—11.00 Leger des Heils-muziek. Gram. muziek. KJLO. 11.001130 Gramofoonmuziek. 11.30—12.00 Godsdienstig halfuurtje door Pastoor L. H. Perquin OJ3. 12.00—12.15 aan. Politieberichten. 12.15—2.00 mm. Het KJLOXJrkest alv. Marinus van 't Woud. NED. CHR. RADIO-VEREENIGING 2.003.00 non. Cursus fraaie handwerken, door mej. G. Ablij. 3.00-3-30 n.m. Gramofoonplaten. 3-30—4.00 run. Verzorging zender. 4.00—5.00 n.m. Bijbellezing door Ds. L ven Herksen. Zang: J. H. Smit Duyzentkunst. bariïon. Orgelbegeleiding: H. Smit Dnyzent- knust. 1. Baritocsolo. 2. Zingen: Ps. 43 5.-3. Gebed. 4. Schriftlezing: Psalm 25 1—15. 5. Zingen: Ps. 138 t 4. 6. Toespraak oven Psalm 25 2. 7. Ge bed. 8. Zingen: Psalm 84 4. 5.005-30 non. Cursus Handenarbeid voor onze Jeugd door H. J. Steinvoort „Een thee lichtschermpje"". 5.30- -6.30 n.m. Liederenrecital door Ans de Rookv. Leeuwen .sopraan. A. d. vleu gel: Kees v. Baaren. 6.307.00 non. Gram. muziek. Ravel-pro- gramma. 7.007.15 n.m. Politieberichten. 7.157.30 n.m. Gramofoonmuziek. 7.308.00 n.m. Weekoverzicht: „Wat er op de wereld gebe-'rt", door Corn. A. Crayé. 8.00—9.0C „Onze zang- en muziekvereeni- gingen". Een Dameskoor uit de „N.C-V-B.**, afd. Gouda oJ.v. Gysb. Nieuwland Jr. Pianobegeleiding: Gysb. Nieuwland Jr. 9.00—9.30 n.m. Ouderuurtje. A. J. Drewes: „Goede manieren een aanbeveling". 9-30—11.15 nm. Gramofoonplaten. (Beet» hoven-prog. „mma>. 11.15—11-30 n-m. Gewijd programma. (Gram. platen). HILVERSUM 1875 M. A.V.R.O. 8.01—10.00 Gramofoonmuziek. (8.15 Pre» cisie-tijdsein) 10.9110.15 Morgenwijding. Lezen: Mat- theus 15 1 12. Zingen: Psalm 91 1. Ge» zang 15 T en 10. 10.1511-30 Gramofoonmuziek. 10.3011.00 Emil Kellenaers draagt vbor uit „Miniaturen" van Dé van der Staay. 11.0012-00 Orgelconcert door Frans Has» selaar. Henri Bloemgarten (bas). 12.00—2.15 Concert door het Omroeporkest o.Lv. Nico Gerbarz. 215—2.45 n.m. Halfuur voor de vrouw. (Namens de Ned. Vereen, voor Huisvrou wen). R. Lijsten: „Het gebruik en bet bewa ren van Nederlandsch fruit". 2 45—3.15 n.m. Omroeporkest: 1. Drie dee- Ien uit de „Scènes pittoresques", Massenet a. Air de ballet b. Angélus. c. Marche. 2. Danse bohémienne. Debussy. 3. Ged. uit de opera „Jolanthe". Tsjaikofski. 3.15—3.45 n.m. Pianorecital door Willem Zonderland. 24 Preludes, op. 28, Chopin. 4.00—4.30 n.m. Halfuur voor zieken en ouden-van-dagen, door mevr. Antoinette vaa Dijk. 4.305.00 non. Gramofoonmuziek. 5.00—5.30 non. Halfuur voor grootere kin deren, door mevT. Antoinette van Dijk. 5-30— 6.3Ö n-m. Kovacs Lajos en zijn orkest 6-30— 7.00 Sportpraatje door H. Hollander. 7.007.45 non. Kovacs Lajos en zijn orkest, m-m.v. Hilde Jager. zang. 7.45—8.00 n.m. P.T.T.-kwartiertje. Causerie door J. G. Pa: er. Chef van den Persdienst van P. T- en T. „Hoe betaalt U Uw tele foonkosten?*". 8-0180.5 n.m. Vaz Dias. n.m. Gramofoonmuziek. 8.151030 n.m. Aansluiting met het Con certgebouw te Amsterdam. Abonnementscon cert door het Concertgebouworkest o.l.v. Eduard van Beïnum. Solist: Zino Frances- catti. viool. Op het programma ojn. het rioolconcert van Mendelssohn. In dé pauze: gramofoonmuziek. 10.30—11.00 n.m. Gramofoonmuziek. 11.00—11.10 non. Nieuwsberichten van VaC Dias. 11.1011.30 n.m. Aansluiting met café ..CentralDen Haag. De „Wiener Damen Kapelle". 11JO non.—12.00 Aansluiting met „The House of Lords", Den Haag. Dansmuziek door het ensemble Lennartz. DAVENTRY 1554.4 M. 7.50 n.m. Studentenliederen. 8.20 n.m. „Meet Mrs. Beetori'. Een nieuw? luisterspel van L. du Garde Peach LEIPZIG 389.6 M, BOEKAREST 394.2 M. 6-55 non. ,J3er Rosenkavalii Richard Strauss. BEROMüNSTER 459.4 M. 750 n.m. „Elisir damore". C Donizetti. PRAAG 488.6 M. 8.35 aan -Josef S uk-concert. STRAATSBURG 345.2 M. DE WERELDREIS VAN PIETJE PLUIS EN JANTJE JOPPE door G. Th. ROTMAN 1. Pietje Pluis en Jantje Joppe waren dikke vrinden. Ze zaten op schooi in dezelf- klas en waren allebei ongeveer even oud. Pietje droeg altijd een baskische muts, door de jongens op school oneerbiedig „alnen pet je" genoemd, terwijl Jantje nooit anders ge zien werd dan met een strooien hoedje, waarop als versiering een haneveer prijkte. 2. Op zekeren Woensdagmiddag haalde Pietje z'n vriendje ai om te gaan vliegeren. Op z'n rug droeg hy 'n reuzen vlieger, dien hij samen met zijn vader gemaakt had. Het was werkelijk 'n pracht-exemplaar. met een gezicht er op geschilderd. Maar dat kun jo op het plaatje niet zion, want het zit aau den anderea kant. Wordt Vrijdag vervolgd. I FEUILLETON DE SPAANSCHE CAVALIER Door B. WARSTADT (34 Diego, die zeer veel van avonturen hield, en wiens sluwheid hij de vlucht van den gouverneur zeer te stade zou ku»nen komen, achtte het nuttig, naast den koetsier plaat? te gaan nemen, want deze was door de ge beurtenissen van den morgen zoo verschrikt dat hij nauwelijks de teugels in handen kon houden. Toen deze maatregelen getroffen waren kwam Donna Antonia weer op de binnen plaats, door Inez en Theresia ondersteund. De dochter van den gouverneur droeg thans een sluier en een mantel; deze voor een Spaansche dame zoo noodzakelijke zaken waren haar door Inez geschonken, hoewel Theresia er zich heftig tegen had verzet. Theresia was er over verbitterd, dat haar meesteres zou worden beroofd van kleederen dis naar haar oordeel zoo moeilijk konden worden gemist. „Mijn eenige troost is, dat de mantel reeds zoo versleten is", gromde zij, „aat zij nau welijks meer te gebruiken was. en dat de sluier eigenlijk uit niets anders dan lappm bestaat". Alcala trad naderbij om Antonia naar 'ie" rijtuig te geleiden. Ofschoon hij door d« uitgestane vermoeienissen geheel en al wtu uitgeput, wilde de Andalusische cavalier toch niet toelaten, dat een ander zijn plaats innam en zijn plichten als gastheer tegen over zijn ongelukkige gasten overnam. Dit was de eerste maal, dat de trotseke schoon lieid van Sevilla Don Alcala de Aguilom ontmoette, sedert deze zoo onversclirokkan om harentwil zijn leven waagde. Als Ar tonia ook maar een greintje menschel ijk gevoel in haar boezem koesterde, dan bad dit oogenblik haar de bitterste gowetenswro^ ging moeten bezorgen bij het aanschouwen den redder haars vaders. Alcala's bleeko trekken getuigden van het lijden, dat hy had doorstaan; hij zag er uit als iemand, die van een zwaar ziekbed was opgestaan, zijn wangen waren ingezonken, zijn lippen waren kleurloos en zijn oog was dof. Toen bij met een beleefde buiging de jonge dame hand gaf, trad voor beider ziel de her innering aan het oogenblik, tiViu deze hand voor onwaardig werd verklaard, cm Anto- nia's witten handschoen aan te raken dat was toen zij als een koningin aan boord van haar schip stapte, dat op de blinkende rivier lag. Zwijgend geleidde Alcala haar door de ge welfde gang naar den wagen, die hen uit Sevilla zou voeren. De cavalier nad nog geeu woord met haar gewisseld toen zij haar voet op de trede van het rijtuig zette. „Vaarwel, mejuffrouw!" zei Alcala. Anto nia wendde zich tot hem zonder een woord te zeggen, hun beider oogen ontmoetten elkaar, --dat was de laatste blik die tus- schen hen werd gewisseld. Spordig daarua scheidden de wegrollende raderen Alcala Antonia en Rïvadeo voor goed van elkaar. Zonder Lepine's hulp zou Alcala nauw. lijks in staat zijn geweest op de binnenplaats terug te keeren. Hij zonk uitgeput neer op de dichtst bijzijnde bank, hij was niet in staat meer te doen dan met een mat lachje /oor hem neerknielende Inea de hand te geven. m „Theresia, breng wijn!" riep Inez uit, haar broeder angstig aanziende. „Wijn!" riep de oude dienstbode uit op bitteren toon, daarbij in haar boosheid ge heel en al de aanwezigheid van den En- gelschman vergetende. „Wijn!" herhaalde zij hoonend. „Waar moet die wijn vandaan komen, terwijl dc laatste druppel in dit ten ondergang ge doemde huis, juist voor dat iicogmoe-l'ge wezen is ingeschonken? Bovendien is er geen cent meer in kas, om daarvoor iets te koopen, al wilde men er zijn leven voor opofferen. Wee, wee over het huis Aguilera!" „Spreek toch niet zoo dwaas!" viel Lepine haar in de rede en de "reugde over het feit, dat hij zulke goede berichten kon brengen, deed den jongen man alles vergeten, wat hij had doorgemaakt. „De Aguilera's bezitten een kist vol kostbaarheden. Die ligt be graven onder een palmboom in het bosch: ze behoeven niet anders te doen dan dien schat op te graven en in bezit te nemen. Donna Inez, de Engelschman heeft woord ge houden „Een kist vol kostbaarheden?" schreeuwde Theresia, die haar ooren nauwelijks ver trouwde, „zei u dat niet? meent u dat werkelijk? wat? De kist niet het ijze ren beslag, de juweelenkist van n ijn mees teres, die ik zoo dikwijls in de handen hpb gehad?" De gerimpelde hand die op Lepine'? arm gelegen werd, beefde van or -vinding „Ik zeg het ik meen het ook", ver klaarde Lepine, wiens aangezicht straalde van blijdschap. „Maar mijn vriend, hoe is dat mogelijk?" vorschto Alcala. „Die ellendige Chico „Is vermoord door zijn eigen mede mis dadigers", antwoordde Lepine oj) ernstigen toon, „een haastig verderf is dezen dienaar overkomen, die zijn eigen heer bestal". Daarop deelde Lucius tot groote ver hazing van zijn toehoorders mede, wal hem deze nacht was overkomen, waarbij hij zoo kori mogelijk stilstond bij de rol dm hijzelf Lnj gespeeld in deze geschiedenis. Niemand viel hem m de rede bjj zijn veraaal behalvQ Theresia, die niet kon nalaten ven tijd tot tijd een uitroep te doen hooren, dan van vreugde, dan van ergernis. Toei. hij gena derd was tot de voorbereidingen tot he' begraven van den schat bij den palmboom kon zij zich niet meer beheerschen Tot groote verbazing van Lepine, viel zij voor hem neer en omvatte hem in Jiaar vreugd* en bewondering. „Alle heiligen mogen u zegenen, edele, moedige Engelschman!" riep de oude There sia uit, terwijl zij haar traneu deD vrijen loop liet. „En al waart ge de grootste kottel dan zou ik u nog zegenen, want u hebt een edele familie van den ondergang gered" HOOFDSTUK XXXL De verborgen schal. Het gelukkigste uur, hét oogenblik waarop Theresia altijd trotscli zou blijven, was •kt waarin de schat met de kleinoodiën dei familie in Alcala's handen kwam, wat reeds den volgenden dag geschiedde. Theresia drukte de met ijzer beslagen kist aan haar borst, also! het een kind ware gefeest Zou zjj niet het beslag en het slot zoolang poet sen, tot het geheel evenzeer glansde als do roem van het huis Aguilera? De oude vrouw raakte den inhoud der kist met evenveel eerbied aan, als wa>e alles liet eigendom geweest van de heilige Veronica. Ieder st.ih in deze kist had voor Theresia een eigen geschiedenis. Deze armband was het huw» lijksgeschenk geweest van een gravin a**i de moeder van Alcala en Inez; die ring W"s gedragen geweest door een cavalier, die mot eigen hand drie Mooren had neergeslagen, gindsche gouden doos was een geschenb van keizerin Catharina aan den een of an deren Aguilera, die gezant was geweest nr.n bet Russische hof: de gouden sieiadiën daar waren elk voor zich eereteekenon voor de een ot andere heldendaad, die d»-or Aleak s voorvaderen waren verricht Theresia telde elke parel van het halssnoer er iederei» schakel in de massieve gouden ketting Alcala en Inez zagen de oude dienstto-ie vreygdovol aan. „Neen, Theresia, leg die gouden ketling niet weer weg", zei Alcala, „die heb je we* verdiend als erkenning voor jo lange eu trouwe diensten. Het eerste vat we met onze eindelijk teruggevonden schatten zul len doen zal daarin bestaan, dat wij onze dankbaarheid betoonen tegen hen, die ons buis in wel en wee niet verlaten hebben." „Deze. ketting voor mij?" riep de ver blufte oude uit, „wat moet ik met zulk een sieraad beginnen." „Verkoop hem dan maar", zei Alcala zacht maar hy kon er niets aan doen dat een blos naar zjjn wangen steeg, toen hij er aan toevoegde: „zooals ik ook van plan ben met den beker te doen." Theresia werd bij deze mededeeling geheel onthutst. Zij kon zich haast niet indenken, dat er iets zou kunnen zijn, dal Alcala zou kunnen bewegen van dit heiligdom der familie afstand te doen. De beker vertoonde, de wapens der Aguilera's, vorstelijke lippen hadden hem aangeraakt, en hij was hef. kostbaarste sieraad geweest op tafels, waar aan honderden gasten hadden aangezeten. „Geef liever alle dingen op, maar dezer» beker niet", riep de oude uit, hevig pro- testeerend. „Ik heb de zaak met mijn zuster hespro- ken", antwoordde Alcala, „geen van ons z d de dingen, die van onze groo'n-ocder zijn aanroeren, zoolang zij nog leeft, en h *t grootste deel der sieraden behoort haar tee. Evenmin is het thans dc tijd om de juweeJen van de hand te doen, daarmede moeten wij wachten tot or vrediger dagen zijn aange broken. Goud behoudt zijn waarde." „Maar deze beker", betuig le Theresia, „die de trots van het huis Aguiiera heelt gevormd?" „Theresia, met den trots wil ik niets meer van doen hebben", antwoordde Alosli vriendelijk, maar ernstig, „ik wil do hoovaar dij uit mijn levon bannen, zij is niet overeen te brengen met het Christen-ziju." (Wordt vervolgd I

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1934 | | pagina 9