1933 buiten ons land V°°' VrlSrte WOENSDAG 3 JANUARI 1934 EERSTE BLAD PAG. 2 EEN STORMACHTIG JAAR OVERGANGSPERIODE INGELUID De omwenteling in Dnitschland. Het loont ook nu weer de moeite om de halans der internationale politidk aan het einde des ja ars op tc maken, al neemt het aantal twijfelachtige posten daarop een ovarheerschcnde positie in. Wanneer wij de gebeurtenissen overzien dan kunnen wij ons niet aaai den indruk onttrekken, dat verreweg de belangrijkste daarvan was de nationaal-socialistiüche re volutie in Duitsehland. Reeds iin de eerste maand van het jaar waarop wij terugzien is Hitler Rijkskanse lier geworden. Februari, Maart en April brachten daarna de beslissende gebeurtenis sen van de omwenteling: de ontbinding van den Rijksdag, de vedkiezingovcrwinning van het nationaal socialisme, welke door de brandstichting in het Rijksdaggebouw be gunstigd werd, de groot opgezette actie te gen al wat rood heette, de op de rassen theorie gebaseerde decl'asseering van de Jo den, de instel'ling van den „totalen staat", de toepassing van het leidersbeginsel, de vernietiging van het partijwezen, de afreke ning met het parlementaire stelsel enz. Het heelt weinig zin om hier nog weer eens alles in bijzonderheden na te gaan. Wie behoefte aan feiten heeft, kiunnen wij verwijzen naar het overzicht van de belang rijkste gebeurtenissen van het jaar 1933, dat reeds in ons blad weid opgenomen. De geweldige beteekenis van 't in Duitsch land gebeurde dat is het waarop het ffln- komt. En dan mogen wij, op het oogenblik afziende van eenige waardeering vóór of tegen de nationaal socialistische beginselen, eonstateeren, dat de beweging van Hitier het vertwijfelde jonge Dutschland met nieuwe hoop en verschen moed voor de toekomst be zield heeft, het door ramp op ramp geeste lijk uiteengeslagen volk weer tot een hecht schijnende eenheid heeft saamgevoegd en daardoor in staat gesteld om zich ook tegen over het buitenland weder te doen gelden. Crisis te Genève Dat laatste, is zeer opvallend gebleken toen de Duitsehe regeering op 14 October besloot den Volkenbond en de Ontwape ningsconferentie te verlaten en het Duitsohe volk begin December zijn zegel aan dit be sluit hechtte. De gevolgen van dit doellw- wust optreden zijn op het oogenblik nog niet te overzien, maar het feit alleen van het besluit van Hitier om aan het onop rechte gedoe te Genè\e een einde te maken en eerlijke rechtstreeksche onderhandelin gen te eischcn heeft de hoop gewekt, dat ei eindelijk spijkers met koppen zullen worden geslaeen. Frankrijk en Engeland weifelen nog over de houding, die «ij in de nieuwe omstandigheden zullen moeten aannemen. Maar Frankrijk houdt blijkbaar reeds ern stig rekening met de herbewapening van Duitsehland tot het peil waarop een door sterk bewapende staten omringende groote mogendheid naar billijkheid tal moeten mo gen gaan. Frankrijk heeft zich in dit ver band reeds uitgesproken tegen een prevem- tieven oorlof en al stuurt het nog altijd lie- .ver in de richting van Genève, omdat het zich daar, te midden van vrienden, veiliger gevoelt dan onder vier oogen met den zich met den dag zelfbewuster voelenden Duit scher, we zijn toch niet zonder goede hoop dat 193-1 de standpunten van de beide his torische rivalen elkander zal doon- naderen. Dat dit zonder nieuwe resolute besluiten van Berlijn zal gaan, valt nauwelijks aan te nemen. Het schijnt n.1., dat zoowel op econo misch als op politiek gebied de wagen slechts weer in het spoor gebracht kan den door de methoden van het voldongen feit En de met daden-drang vervulde Ber lijnsche heeren zullen het daaraan ook in het jaar 1934 wel niet aan laten ontbreken. Dat de Europeesche diplomatie de gevaren inziet welke aan die methode vastzitten, blijkt uit de buitengewone activiteit die zij tegen het einde van het jaar ontwikkelt. Autocratie tegen democratie. De alge-meene politieke constellatie in Eu- iropa onderging in 1933, mede tengevolge van de Duitsche omwenteling een niet on belangrijke wijziging. Al wekten de gebeur tenissen in Duitsehland in het zich Duitsch maar daarom nog niet „Rijks-Duitsch" voe lende Oostenrijk een onverwachte tegen actie, die gericht is tegen de opslorpings plannen welke Berlijn werden bebroed, de geest van het leidersprincipe ruw-weg kon men ook zeggen: de geest van het fas cisme werd ook te Weenen vaardig. In Hongarije heerscht die geest reeds eenige ja ren en zoo heeft zich in den loop van 1933 een Centraal-Europcesch-Italiaansche sympa pathieenketen gevormd, waarvan men de beteekenis niet gering moet schatten. Ook al heeft het „fascisme" in elk der bedoelde staten zijn eigen schakeering, het herhaald overleg te Rome en elders toont wel aan, dat men het in de hoofdzaken van de inter nationale politiek tracht eens te worden, nu men in de binnenlandsche staatkunde zoo groote overeenstemming waarneemL De inniger aaneensluiting van Tsjecho- Slowokije, Joogo-Slavië en Roemenië, (Klei ne Entente), de aanvankelijk succesrijke po gingen van deze landen om de andere Bal- kanlanden in de economische en politieke belangengemeenschap te betrekken, het door het bezoek van Benesj a^an Parijs nog weer verstevigd contact tusschen de kleine Entente en Frankrijk, die er gelijkelijk be lang bij hebben de verdragsvoordeelen van 1919 te beveiligen, vestigden er anderzijds de aandacht op, dat er tegenover de „auto cratische" of fascistische groep in Europa een sterft ..democratisch" front staat, dat zich bovendien nog tracht te verstevigen door den steun van het democratische En geland en de sympathie vam het bolsjewis tische Rusland. Wanneer de spanningen, die tusschen de beide politieke fronten in Europa in 1933 zijn ontstaan te kwader ure in oorlogsda den zouden overslaan, valt er niet aan te twijfelen welke groep de steritste zou blijken te zijn, niet alleen in bewapening en strate gische positie, maar ook in zielental. De bestaande tegenstelling is nog ver scherpt door het duidelijk streven van Italië en Duitsehland om het autocratisch prin cipe oc'k tot gelding te brengen in het over leg dor voLkeu binnen tet kader van den Volkenbond. Het door ftalië in Maart gelan ceerde doch reeds op sterven liggende Vier- mogendhedenverdrag was daar het eerste verseh'msei van. Het werd in December ge volgd door het besluit van den Grooten Fas- cisti6chen Raad om Italië's blijven in den Volkenbond afhankelijk te stellen van een belangrijke reorganisatie van dien Bond, die aan de groote staten een belangrijk over wicht zou moeten verschaffen. Het verzet van de staten der Kleine En tente hiertegen en de ongeneigdheid van Frankrijk om zich den willigen steun van deze vrienden te doen ontrooven vormt op zichzelf reeds een zco stevig tegenwicht te gen de Italiaansche plannen, dat men do verwezenlijking daarvan gerust uit zijn ge dachten lean zetten. Dat inmiddels de Volken-bond, nadat Ja pan en Duitsehland hem hebben verlaten cn Italië met heengaan heeft gedreigd, in 1933 aanmerkelijk verzwakt is, behoeft geen betoog Ook al n-emt men aan. dat de Vol- kenl>ondsgedachte zelf niet meer uit te doo- yen is don moet men toch met een tijdelijke inzinking van de beteekenis van dat insti tuut ernstig rekening houden. Wij zijn er ons van bewust, dat dit een eenigszins euphemistische uitdrukking van onze mee ding is. Doch wat c*e naaste toekomst ons ten aanzien van de Volkenbond zal bren gen, is nog in dikke nereis gehuld. Afzonderlijke landen in Europa. Frankrijk wisselde het afgeloopen jaar driemaal van ministerie. De thans zittende regcering-Chaitemps slaagde er eindelijk in een financieel plan, dat salariskortingen voor het overheidspersoneel inhoudt, in vei lige haven 'e brengen. Het kabinet Chau- lemps wordt overigens als een overgangs- kaliinpt naar een nieuwe regeering onder leiding van Herriot beschouwd. In r.ngelejid bleef het nationale kabinet ui conservatieven onder den ex-Labour- man Mac Donald aan het bewind en schijnt, ondanks de opkomende critiek, die den La bours bij de jongste gemeenteraadsverkie zingen reeds belangrijke successen bracht, nog tamelijk stevig in het zadel te zitten. In Spanje is na de allesbehalve aanmoe digende ervaringen, die men met een regee- ring onder den zweep der socialisten en syndicalisten heeft opgedaan, de wind weer uit den rechtschen hoek gaan waaien, doch nog niet zóó sterk, dat in November j.l. reeds een rechtsche receering gevormd kon worden. Voor de toekomst wordt echter een verdere verschuiving naar rechts verwacht n een betere samenwerking der rechts- reoriënteerde groepen. Of dit ook beteeke- nen zal, dal de monarchie kans op herstel heeft, is nog een open vraag. Rusland paste zich in 1933 wederom meer aan de staatkundige werkelijkheid in de overige wereld aan. Het bolsjewistisch ideaal van de wereldrevolutie trad nog weer verdei on den achtergrond dan het reeds was gedrongen en wordt zelfs niet meer ge noemd. Daar tegenover staat, dat de Sov- jet-regeering mot Polen, Finland, Estland. Letland. I ittauen, Roemenië, Tsjeeho-Slo- wakije. Turkije, Perzië en Afghanistan niet- aanvalsverdragen heeft gesloten en met Frankrijk en Itaüë in onderhandeling over zulke verdragen is. Het dekt zich daardoor in den rug voor het meer en meer denkbaar wordend geval, dat het in een oorlog wordt gewikkeld met het imperialistische Japan. Economsch versterkte Sovjet-Rusland zich in wel bijzondere m/.te door den in Novem ber hervatte^diplomatieke betrekkingen met de Vereen. Staten van Noord Amerika. Het Verre Oosten. De situatie In het Verre Oosten blijft in zooverre verward, dat men nog nooit precies weet waaraan men toe is met de Japansch- Chineesche verhoudingen. Uiterli]k schijnen de twee Oost-Aziatische grootmachten el kander weer wat beter te verdragen dan op het einde van 1932 en in het begin van 1933. Het steeds feller imperialistisch georiënteer de Japan zit evenwel nog lang niet stil. In tegendeel; zijn nieuw gestichte staat Mand- sjoekwo schijnt zich te consolideeren en aanstalten om, meer naar den aard van den Oosterling, d°n nuchteren repu- bliekvoirn te vervangen door dien van het keizerrijk. De kroning van „President" Pu Yi tot keizer wordt zeer aanstaande geacht. Inmiddels heeft Japan na de bezetting van de provincie Jehol, reeds weer een nieuwen post op het Aziatisch vasteland gevestigd door de stichting van den republiek West- Mongolis, die wel gevolgd zal worden door republiek Binncn-Mongolië. De militai- partij, onder leiding van den minister van oorlog Araki, gaal dus nog steeds voort met de verwezenlijking van haar plan om Ja pan de hegemonie over het grootste deel van Azië te verzekeren. De Ghineesche regeering, die dit alles maar lijdelijk moet aanzien, heeft zelf ondertus- schen de hamten vol met den strijd tegen de „communisten", die in Zuid-China de zelf standigheid van de provincie Foekien heb ben geproclameerd. De ontwikkeling der ge beurtenissen in het reusachtige Chineesche rijk zal nog wel langen tijd de aandacht der wereld vragen. Inzonderheid zal vermoede lijk binnenkort belangrijk worden hoe Chi- ncesch Turkestan en Tibet op een en ander zullen reageeren. Amerika In de Vereenigde Staten is met het optre den van Roosevelt als president, in 't begin van Maart, een periode van staathuishoud kundige, financieele en monetaire proefne mingen ingeluid, die door heel de wereld als met ingehouden adem worden gevolgd. Aanvankelijk schijnt het, dat Roosevelt niet geheel zonder succes tracht de welvaart in zijn land weer tot op zekere hoogte te her- stellen, doch het is nog veel te vroeg voor een eind-oordeel over zijn beleid. De defini tieve afschaffing van het schijnbaar zoo vastgewortelde drankverbod en het herstel der betrekkingen tusschen de op dit gebied zoo doctrinair schijnende Amerikanen en de bolsjewistische Russen zijn twee zeer opval lende feiten van het afgeloopen jaar. NA DEN MOORD OP DOECA INDRUKWEKKENDE BEGRAFENIS Verwarde politieke toestand Dinsdag had de b-grafenis plaats van den vermoorden Roctneeaschea minister-presi dent Doe ca. De patriarch van Roemenië Christea leid de de rouwplechtigueid in het Athenaeum te Boekarest. De koning liet' zich vertegenwoordigen door z.jn hofmaarschalk. Alle re-'cering le den warea tegenwoordig, behalve Titoelcs- >e. Toen de kist, op een affuit gep'aatst, voor het gebouw der libeiale pantij gekomen was, werd halt gehouden en werden een ine woor den van aischeid gespreken aocr een lid dier partij. De deelneming van de zijde der bevolking as bu.teagewcon groot. Heelt Titoelcscoe ontslag gevraagd? De ontslag-aanvrage van den minister van bui enlandsche zaken Titce es oe schijnt nog niet vast te staan. Het bericht wo.dt bevestigd noch tegengesproken. Hij moet ont 'emd zijn omdat de benoeming van den nieuwen min.sier-pres.dent buiten hem om geschied. De politieke toestand is nog al gecompli ceerd, temeer omdat Angelcscoe ook slechts tijdelijk het minister-presidentschap wil be- kleeden. De correspondent van de Daily Telegraph meldt uit Boekarest, dat de regeering heeft medegedeeld, dat Titoeiescce zijn verzcek om ontslag h -eft ingetrokken nadat de nieuwe premier Angele.coe een tele.onisch ge prek met hem had gevoerd, on rent den inhoud waarvan het stilzwijgen bewaard wordt. De correspondent van h.t el de blad te Genève meldt, dat Titce e;coe te St. Mor.tz bewaakt vvor.lt d or twee ZwiLers he detec tives cn dat hij zich nie's aantrekt van de berichten volgens we ke de IJzeren Garde leden naar St. Moritz heeft gezonden om met hem af te rekenen. De maatregelen tegen de IJzeren Garde Er worden nog steeds strenge maatrege len genomen. AU. en te Boekarest zijn 300 personen ge arresteerd, w.o. twee uitgevers van dagbla den. Hun kranten zijn geschorst. De Roemeensche bladen e's-h n de dood straf voor den moo denaar v~n D eet, hoe wel de dooostraf in Roemenië is a ge chalt. De Roemeensche regeering heeft te Praag en te Belgrado stappen gedann en voorge steld om de bijeenkomst der Klei e Entente, welke van 8 tot 10 Januari te Agram zou plaats hebben, uit te stellen. Mistakte besprekingen Verzuimd mag niet worden, even te her inneren aan het feit, dat de ontwapenings conferentie, die al in 1932 begonnen is, offi cieel nog altijd voortduurt, al zal vrijwel niemand zich aan het besef kunnen ont trekken, dat ze reeds ter ziele is. En ten slotte moeten we nog even memo- reeren de met veel vertoon 07. 12 Juni ge opende Economische Wereldconferentie te Jonden, welke door den man, die haar had saamgeroepen, President Roosevelt, na eer kort, roemloos bestaan, werd getorpedeerd en tevergeefs bledk geleefd te hebben, al zet ook zij haar officieel bestaan nog voort als een bloedlooze, bleeke schim. Eind-indruk Het was, zooals we in het begin zeiden, onze bedoeling een vluchtig overzicht te ~iven over de belangrijkste feiten. Onze eind-indruk vatten wij aldus samen, dat 1933 een stormachtig jaar ts geweest, dat de min of meer duidelijke tendenz heeft van een overgangsperiode te hebben ingeluid, doch dat het ons in volkomen duister heeft gelaten aangaande de vraag of dit een over gang zal zijn naar de chaos dan wel naar het zoo zeer gewenschte herstel. Deze onze kerheid en onvastheid moge ons ertoe leiden ons vertrouwen steeds sterker te vestigen op het cenige ware Steunpunt in alle tijden en omstandigheden. POGING TOT SABOTAGE OP EEN SPOORLIJN De justitie te Brass»:! s e t een onderzoek in naar een poging tot het doen ontsporen van een trein bij Schaerbeek. Op de rails zijn nl. stukken ijzer en hout en een tus schen de rai s gevvro g:n dwarsl gg >r ge- onden. Vermoedelijk heeft een losse loco motief de voorwerpen.stukgereden. ROOSEVELTS BOODSCHAP Bij de opening van het Congres der Ver. Staten op heden wordt een verrassende Boodschap van Rooseve't tegem etgezien. Het algemeen gevoelen is, dat er n euwe belast ngen zul'en worJen ingevoerd, 0 schoon men van meening is, dat de fisca.» inkomsten, voortkomend uit ree iten op de alcoholische dranken, ongeveer een milldurd dollars zullen belcopen. NA DE SPOORWEGRAMP BIJ LAGNY De machinist zenuwziek De machinist van den verongelukten snel trein ParijsStraatsbrug, Daubigny, die on middellijk na de ramp, evenals de stoker, werd gearresteerd, maar spoedig diaama weer in vrijheid werd gesteld, is Vrijdag plotseling ingestort. De controleerend'e ge neesheer van de Chemin6 de Fer de constateerde een ernstige zenuwaandcening en verklaarde, dat de toestand van zijn p' bient zeer ernstig is. Begrijpelijkerwijze aö6 het zenuwgestel van den machinist door het gebeurde reeds zeer zwaar geschokt, maar deze toestand is nog verergerd, door de vele anonyme dreigbrieven, die Daubigny in de laatste dagen heeft ontvangen. MILITAIRE STEUNPUNTEN AAN INDIE'S NOORDGRENS. De .Daily Herald" weet mede te deelen, dat de regeering in Indië in overleg met de Britsche regeering voornemens is eenige nieuwe militaire steunpunten aan te leggen ter bescherming van de Noord-Indische grens. Als voornaamste militaire basis men versterkingen aanleggen te Srinagar, de hoofdstad van Kashmir. Indien de aan hangige onderhandelingen het gewensch gevolg hebben, zal de stad Sialkot hoofd stad van Kashmir worden. Vermoedelijk staan deze plannen in ver hand met de vrees voor onlusten in Tibet na den dood van den Dalai-Lama. en de mogelijkheid, dat Chineesche opstandelingen de regeeringstroepen verslaan en de macht over uitgebreid^ grensgebieden krijgen. LORD ROTHERMERE EISCHT 25000 MILITAIRE VLIEGTUIGEN VOOR ENGELAND. Lord Rothermere publiceert in zijn bla den een Nieuwjaarsboodschap, waarin hij den nadruk legt op de noodzakelijkheid Groot Brittannië te beschermen tegen lucht aanvallen. Achtte hij in het begin van zijn campagne 3 k 4 duizend militaire vliegtui gen hiervoor voldoende, thans verklaart hij, dat Engeland voor zijn verdediging binnen 3 jaar niet minder dan 25.000 vliegtuigen noodig heeft MET DE ..OBBUS" VAN SPANDAU NAAR STAAKEN Men schrijft ons uit Berlijn: Door de B.V.G. (Berliner Verkehrs-Gesell- schaft) werd ik uitgenoodigd een proef tochtje met den zooeven in dienst genomen „Obbus" (Oberleitungs-Omnibus) van Span- dau naar Staaken te maken. Wanneer kinderen in een omnibus stap pen, dan gaan ze meestal naar voren, om vlak achter den chauffeur plaats te nemen Urenlang zouden ze hier blijven zitten, om dezen man bij het besturen van zoo n zwa- ren wagen door de drukste verkeerspunten der stad gade te slaan en het liefst zouden ze naast hem plaats nemen, als hiertoe maar de kans bestond. Wij, volwassenen, die bij den groei der techniek groot geworden zijn, staan wat verder van al deze dingen af dan zij, die er op school al over gehoord en geleerd heb ben. Ik voel mijzelf eenigszins vreemd 111 dezen opvallend langen wagen en begrijp niet goed, waardoor hij zich van andere omnibussen eigenlijk onderscheidt Een vak man verklaart mij de zaak: het gaat hier om een tusschenvorm van omnibus en elec- trische tram, om een tram zonder rails. of. als u dat beter begrijpt, om een omnibu3 met zichtbare leiding. In Amerika en Enge land schijnt men allang dit soort verkeers- midel, vooral op het platteland, in gebruik genomen te hebben. In Berlijn neemt men er een proef mee voor de duizenden, die zich de laatste tien jaar een huisje gebouwd hebben tusschen Spandau en Staaken. Tijdens de reis kan ik vaststellen dat de electrische motor prettiger werkt dan de benzine-motor, ook kunnen wij overal uitr wijken voor zware krachtwagens, maar op de drukste hoeken wil mij de vorm van on zen car wat onhandig toeschijnen, de chauf feur moet langzaam rijden, wil hij niet met andere verkeersmiddelen in aanraking ko- bovendien moet hij in de leiding blij ven, wil hij het electrische contact, niet ver breken. Op een plankje wordt door middel een verlichte scala alles aangegeven, zoodat hij nauwkeurig de speelruimte kan overzien welke hem onderweg gelaten wordt In Staaken de tocht duurt slechts twintig minuten zijn vertegenwoordigers der rijksregeering en Oberbürgermeister Sahm aanwezig, om de heeren der B.V.G. met hun nieuwste bevordering van het ver keer persoonlijk geluk te wenschen. Heel Staaken neemt aan deze begroeting deel, de schoolkinderen zingen een liedje en de k,apel der S. A. zorgt voor muziek. Zoo wordt er overal en bij iedere gelegenheid de nadruk op gelpgd, dat de overheid con tact wenscht met de bevolking, daar slechts een nauwe samenwerking tusschen staat en volk het algemeen belang kan dienen. Elf gewonden Uit Buenoe-Aires: Bij het „inschieten" met vuurwapens van het nieuwe jaar zijn 11 pereoncn gewend. NAT.-SOC. AANSLAG IN OOSTENRIJK Naair uit Ried in den Inm-ikreds (Opper- Oostenrijk) gemeld wordt, is oiktaar op liet liuiis van ingenieur Otto Paul een aans'ag gepleegd met papieren bommen. De exp'.oisie was zeer hevig; 21 vensterruiten werden ver nield. Taltrijke personen zijn. verdacht van medeplichtigheid, geeirreeleen'd. In de omgeving van Linz a. d. Donaoi zijn op heuivó'.s taórijke hakenkruisen in brand gestoken. In venbnind met deze eiemenstra- ties zijn in totaail 200 personen gearresteerd. DALENDE WERKLOOSHEID IN ENGELAND. De maandcijfers van het Britsche Minis terie van Arbeid toonen een belangrijke stijging van het aantal tewerkgestelde per sonen. Op 18 December waren 51.000 meer arbeiders tewerk gesteld dan de maand te voren en 567.000 meer dan in December 1932. Behalve in de maand Juli, toen de werk loosheid eenigszins toenam, toonden de cij fers het geheele jaar door een geleidelijke geringe verbetering. In twaalf maanden tijds daalde de werkloosheid met 499.20S, en wel in de machine- en metaalnijverheid met 55.148, in de bouwvakken met 45.103. in het mijnbedrijf met 40.674, in de ijzer- nn staalindustrie met 30.937, in de wolindustrio met 23.098, de katoenindustrie 22.271, in den scheepsbouw met 20.580, in de motor- en luchtvaartindustrie met 16.523 en in ver schillende andere bedrijven en handelsbe- roepen met 20.223. FINANCIEEL SCHANDAAL TE BAYONNE dsn 400 Uit Parijs: De bedriegerijen bij het Crédit municipal de Bayonne zouden een bedrag van 400 millioen franken omvatten. Sommi ge bladen spreken zelfs van 475 millioen. Men zegt. dat dit schandaal na het Panama schandaal het grootste is, dat men sedert jaren heeft meegemaakt SIMON TE ROME De Duitsche minister van buitenlandsohe zeiken, sir John Simon is van Ctetrja per anito te Rome aangekomen en heeft zijn intrek genomen in de Engeleche ambassade. Volgens de jongste berichten zcu Simon tweemaal een onderhoud met Mussolini hebben en wel Woensdagmiddag en Don- Weerbericht. Het program voor het tweede vijfjaren plan, dat ten doel hee't de Sovjet Unie de industrieele mededinger te maken van zijn machtigste kapitalistische buren is bekend gemaakt. De plannen voorzien in een vermeerdering der productiecapaciteit met 250 in 1937 ten opzichte van 1932, het laatste jaar var. het eerste vijfjarenplan en het brengen der productie op het negenvoudige van voor den oorlog. Het plan bevat een groot aantal lijs ten van metaal-, mijn, petroleum-, en textiel ondernemingen, terwijl voorzien wordt in een uitbreiding van het spoorwegnet door den aanleg van 7000 mijlen spoorlijn. HET POLITIESCHANDAAL Uit Brussel wordt gemeld, dat de politie commissaris van Ukkel vooiQoopig op vrije voeten is gesteld. OVERSTROOMINGEN IN CALIFORNIE REEDS 31 LIJKEN GEBORGEN De door een vernietigenden regenstorm veroorzaakte overstrooming heeft Los An geles en oms:reken geteisterd. De regen heeft 24 uren long aangehouden. Binnen korten tijd werden de riviertjes woeste stroomen. Eem'ge hoofdstraten der stad staan geheel onder water. De kolonie der filrasteuTcn is ernstig geteisterd. Het aantal gewonden bedraagt meer dan 100. Vele fa milies zijn dakloos geraakt. Honderden men schen moesten met booten uit hun huizon werden bevrijd. Tot nu toe zijn 31 lijken geborgen. Duizen den personen zijn dakloos, terwijl honderden oersoncn kwetsuren opliepen. Een twintig tal bruggen werd weggeslagen. De stad Glendale heeft geen drinkwater, terwijl het gebied van Montrose verstoken is van lioht Een deel van den dierentuin van Griffith Park is vernield, waardoor een aantal wilde dieren ontsnapte en schrik en ontsteltenis in den omtrek verspreidde. Een vloedgolf van acht meter hoogte ver nielde het gebouw van de oud-strijders te Montrose, waarbij twee vrouwen om het 'even kwamen. 100 dooden? Nader wordt over de overstrcomnngen in Califomië gemeld, dat men 44 lijken heeft gevonden; nog 58 mensehen worden vermist Men vreest, dat het aantal slacht offers ongeveer 100 zal bedragen. Gemengd Nieuws HET VLIEGONGELUK IN BELGIE Het blijkt dat niet de Nederlander da heer Grein, doch de 33-jarige heer G. Mes, uit Amsterdam, bij het vliegongeluk bij Ruisselede is om het leven gekomen. Het stoffelijk overschot wordt via Antwerpen naar ons land overgebracht voor de >jr aardebestelling. Uit Eindhoven wordt gemeld: Namens den Koning en de Koningin van Engeland en van den Engelschen staats secretaris, zoomede van de directie van de Imperial Railway zijn telegrafische bewij zen van deelneming ontvangen voor de ouders en familie van den heer Mes. Pleidooi van een Amerlkaansch psychiater. Uit New York: Te Atlantic City heeft de bekende Amerikaansche psychiator Dr. Cole Davis een rec^p gehouden, waarin hij o.a. een pleidooi hield voor de wettelijke vernie tiging van ongeneeslijk gebleken geestes zieken. Hij verklaarde, dat ongetwijfeld eens de dag zou komen dat de wereld het nood zakelijk zou achten zich te bevrijden van den last, d e het verplegen van deze men- schen voor de productieve maatschappij be- teekende. Tot het dooden van ongeneeslijke krankzinnigen zou men pas mogen overgaan na een advies van het hoofd van de inrich ting, waarin zij verpleegd werden en na langdurige, nauwgezette observatie. De fa milie zou haar toestemming moeten geven en een commissie van psych ators zou in laatste instantie moeten beslissen. Dr. Davis verklaarde, dat momenteel in de Amerikaansche krankzinnigengestichten 400.000 patiënten worden verpleegd, die den staat 10 millioen dollar per jaar kosten. Hun aantal steeg met ongeveer 10.000 per jaar. Een paar jaar geleden bedroeg d;t aantal -og nauwelijks 3000 per jaar. Tenslotte bepleitte Dr. Davis nog sterili sntic van die personen, die uit krankzinni gengestichten ontslagen werden. AUTO TE WATER CHAUFFEUR VERDRONKEN Hedenmorgen omstreeks half 8 heeft te C.ulemborg een ernstig ongeluk plaats ge had. Een tractor met aanhangwagen van de Brabantsche Paket, die den dienst Eindho venAmsterdam onderhoudt reed op de pont over de Lek. Terwijl de tractor de pont opreed, brak een ijzeren haak waarmee de pont aan de wal was verbonden. De aan hangwagen duwde door zijn zwaarte de pont van den wal weg waardoor de aan hangwagen en de daarvoor geplaatste trac tor beide tusschen de pont en de wal in in de diepe Lek terecht kwamen. Onmiddellijk stelde personeel van de pont alles in hot werk om de tractor, waarin zich de chauf feur bevond boven water te brengen. Dit gelukte evenwel eerst na een half uur. De levensgeesten van den chauffeur, de 24-jarige ongehuwde P. v. d. H., uit Eind hoven. waren toen echter reeds geweken. Om elf uur hedenmorgen was men er nog niet in geslaagd de zware aanhangwagen naar boven te brengen, daar de staaldraden die men aan den wagen had vastgemaakt, telkens afbraken. LAGE WATERSTAND. De Waal voor Nijmegen had Nieuwjaars dag den historisch ongekend lagen stand bereikt van 6 38 M. plus N.A.P. De geheele vorige week is de rivierstand geweest tus schen 6.45 en 6.40 M., dat reeds een stand was als sinds 1875 in wintertijd niet meer was waargenomen. In den oudejaarsnacht is het water nog weer gevallen, zoodat de Waal gisterochtend stond op 6.88 M. De pont had de grootste moeiHjkheden om de oeververbindingen te kunnen onderhouden, terwijl het overzetten van auto'6, vooral op de drukke tijden, urenlang wachten met zich bracht. Later is de pont aan den grond ge- Hoogste stand te Riga 770.5. Laagste stand te Isafjord 735.3. Stand vanmorgen hahtwaalf 765.5. WEERVERWACHTING (Medegedeeld door het Kon. Ned. Meteorol Instituut te De Bilt) Zwakke tot matige wind uit Z. richting zwaar bewolkt tot betrokken, weinig of geon nee-slag, temperatuur om het vriespunt tot lichte dooi. BUITENLANDSCH WEBBERICHT De depressie in het N. breidde zich near 1 alle zijden uit en beslaat thans heel het N. 1 Het oostelijk gebied van hooge druk nam af in beteekenis. De verbindinglijn der beide 1 gebieden van hooge druk verlegde zich naar i hot Z., zoodat de wind naar Z. draaide, doch uiterst zwak bleef. Het geheele vasteland is 1 nog bedekt met een koude luchtmassa, metj 1 temperaturen tusschen 0 en 1 gr., die in 1 onze omgeving tot 1200 M. hoogte reikt, dochj in het Z. alleen de hoogste Alpentoppen vrij, laaL De warme luchtstroom langs de Z. zijde der depressie temperde de vorst in het ge-, heele N. De eilanden in de Poolzee hebben, gelijke temperatuur als W. Europa. Behalve ver in het O. is de temperatuur overal om j het vriespunt In Engeland en langs de 1 Noorsche kust is het zacht, in Lapland is de temperatuur tot 16 gr. boven normaal. Terugkeer der vorst is voor ons land min- 2 der waa schijnlijk, en is alleen kans op j liohte nachtvonst. TEMPERATUUR Stand vanmorgen half twaalf 0.8 C. WATERSTANDEN RIVIEREN Dusseldorf Ruhrort Wesel HOOGWATER NED. ZEEHAVENS DelfztJI 1.01 13.32 Terschelling 10.42 22.50 Har ingen 10.20 23.35 Den Helder 9.15 21.u0 H vHulland 5.12 i7.23 iJinui en 4 2116.28 Scbevenlngen- .- Rotterdam 6.06 18.40 Hellevoetsl. 608 17.15 c Willemstad 6.55 18.14 Brouwersh. 4.15 16 27 Zierlkzee 4.43 17.08 Wemeldlnge 6.10 17 -8 J Vllselngen 8.1if 15.87 volkenkunde en de arahaeologle het Juiste ln- zloht In de Sr-hrift wordt bevorderd. Als geLoovige Protestanten moeten we er ona over verblijden, dat de Heildge Schrift wat dich-| ter bij onze Roomache landgenooten wordt ge-, bracht, dan ln vroegere Jaren. En 't spreekt als vanzelve, dat wij hieraan >gen dat het dlol"'~ 1 Schrift als d e rheld de Roomsche dwall-igen Tenslotte willen we er nog op wijzen, dat de 33 door Dr William zelf genomen foto'6 schitte- rend geslaagd zijn en een zeer julsten kijk ge- op het eigenaardig 1 ALGEnUAISCHE blev« HOOFDSTUKKE!*-, Thljn «o M. L Kobus. Uitgave van J. B. Wolters te Gro ningen Dit leerboek ls hoofdzakelijk be«temd voor de hoogere klassen van H.B.S., Gymnasia Lycea. Het bedoc BOEKEN EN GESCHRIFTEN EIGENDOM. Naar voordrachten Mag. Alb. C. Doodkorte O.P., bewerkt en fuixgevuld door Ir Hans de Goeij. Uitgave van J. J. Romen en Zone 3 grondbegrippen" v ngenoemd werkje. VeraohlUende I nderwerpen worden ter sprake g In de serie Wljsgeerlge scheen bo- langrijke bracht, zooals „privaateigendom". ..eigendom en a „collectieve eigendom", „com: unleme". „I Ilsme" en .grootbedrijf". Dat we hier met een Roomsch boekje t SËS ol te geven wi rechte ln de perfectie t toekom do en God zijn Ïlet ln stunt treffen en egen zulk een uitspraak moeten wfl en. waar maken. Op grond van Gods Woord leert de Heldelb. Catechismus ln Zondag 3 wel t ontwricht, doch peller ^atsohappelljk leven aller- r verstevigd wordt. LAN1 ISRAEL, door Dr Frana Michel William. Uit het Duitsch vertaald door Ant. van WeLaem. Uitgave van Uitgeverij Fore- holte te Voorhout Dit boek deed ons denken aan de mooie boe ken van Ludwig Schneller, getiteld: „Kent gij het land" en .Gent gij Hem". Ludwig Schneller was vele paren predikant Bethlehem geweest, had veel studie gemaakt Een soortgelijk Williams ondei ooton. En na lezing van dit verklaarbaar voor, dat dit oorspronke- Duitsch geschreven werk, thans ver- het Nederlandsen, Fransch, En- tao.ld word gelsch en Hongaarsch. Dr. Williams heeft door diepgaande studie en ,uwkeurlgo ttiavorschmgen getracht de Evan- Het is te verklaren dat de Roomsche be bouwing van verschillende Bijbelplaatsen ge handhaafd blijft B beteekenis, dat door kenni het vraagstukkenboek waar la allereerst de kernvakken van het examen (reeksen, loga- rlth'men en samengestelde lnterestberekenlngen) worden behandeld. Vervolgens wordt de loer ier vergelijkingen op eenigszins hooger plan behandeld, dan in de lagere klassen. En de hoofdstukken over vergelijkingen wor den afgewisseld door hoofdstukken over func ties en grafieken. Door de behandeling van laatstgenoemd- alng gehoi Gymnasium, afd. B. BIJ een vak als algebra dat door het oplossen van r oor het eind- ©l V het waar zijn. vraagstukken de verkregen. hoofd der Da Costa-school te Rotterdam Vierde aflevering. Uitgave van J. N. Voorhoeve te Den Haag. Nu wij ook deze vierde aflevering van dit hoogst belangrijke boek doorgelezen hebben, willen we het gaarne zeggen dat dit vertelboek ln woord en Illustratie Inderdaad Oostersch licht laat vallen op onze dikwerf Westersche Schriftbeschouwing. En daarbij worden vele en kostelijke wenken gegeven waardoor wij, zoo der een oogenblik preekerlg te worden, ona kunnen richten tot het hart onzer leerlingen! met de waarheden, die rechtstreeks uit het Bijbelsch verhaal ons toespreken. Een uitgave als deze mag feitelijk in geen enkele Chr. School ontbreken. GOD SCHItl Oudenrijn O.P. Uitgave We hebben hier een Roomsch werkje over de Inspiratie der Heilige Schrift, 't Spreekt dus vanzelve, dat wij ons niet kunnen vereenigen met de gedachte, dat ln hoogste Instantie heit 1 1 kerkelijk leergezag beslist over de onfeilbaar- held der H. Schrift En evenmin kunnen wij de zgn. apocriefe boeken aanvaarden als te behoo- ren tot het Woord Gods. Maar niettemin heeft dit Roomsche boek on der bet lezen voor ons groote waarde gekregen. Te ook door ons als geloovlge Protestanten beleden organische Inspiratie der Schrift wordt zoo onverzwakt gehandhaafd en duidelijk In het licht gesteld, dat zelfs menigeen, die een Inlei ding moet houden over dit onderwerp op een n^nenveereniglng. met vrucht dit werkje kon Als geloovlge Protestanten voegen we hierbij den weneoh dat «oor een studie als „God schreef vele Roomschen gedrongen zullen worden tot het onderzoeken der Schriften. Want wij gelooven. dat hot persoonlijk en biddend V DEI.S WETENSCHAPPEN. Supplo- t (Handelsrekenen en Hande,leken- K. Pijper. Uitgave van J. B. Wolters, Groningen Van denzelfden gedoelte, bestemd het pm". Dw M«. d«.,,„ "biv.-,»»--hït-bïïiktoïï: Hiernaast bevat nu bovengenoemd supplement de leerstof voor handelsrekenen cn handelsken- Zoowel zakelijk^als methodisch hebben wij 1 uitnemend >rk.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1934 | | pagina 2