Opruiming ^e\)*G
St.#*"0"0
Een Koning in ballingschap
VRIJDAG 29 C2CL. 3
EERSTE BLAD PAG. 3
Sehooinieuws.
TROF. Dr. J. G. CH. VOLMEB
Prof. Dr. J. G. Ch. Volmer te Delft herdacht
gisteren zijn 25-jarige ambtsvervu'ling al?
hoogleeraar in do staathuishoudkunde, üe be
drijfsleer en het boekhouden, aan de Techn
Hoogeschool aldaar. Prof. Vclmer was de
een te hoogleeraar hier te lande in de bedryfs-
leer en het boekhouden.
Prof. J. VIENOT f
Te Parys is na langdurige ziekte overleden
de bekende predikant Ds. J. Vienot, aid:
hoogleeraar aan da Vrije Faculteit voor Prot.
Theologie en voorzitter van het Genootschap
der Gesehiedenis van het Frnnsehe Protestan
tisme. Vienot, die veel gepubliceerd hee.t,
commandeur in de Huisorde van Oranje.
TECHN. HOOGESCHOOL TE DELFT
In een buitengewone senaatsvergadering op
Jlaandag 8 Jan. a.s., zal de gedenkdag dei
Hoogeschool gevierd worden. Aan Prof. Dr. G.
Holst zal het diploma van Doctor honoris
causa worden uitgereikt.
LANDBOUWHOOGESCHOOL
TE WAGEN INGEN
Volgens de „Javabode" is de directeur van
het Departement van Justitie te Batavia, Mr.
J. J. Schrieke, aangezocht voor den vacanten
leerstoel aan de Landbouwhoogeschool te Wa-
geningen.
HOOFDBENOEMINGEN
Vlaardingen (Groen van Prinsterer-
6chool voor L. en U.L.O., Parkweg 4), J.
Kamphorst, hoofd M.U.L.O.-School te MeppeL
Oude ga (Small.), G. Langhout, hootd te
Haulerwyk. lng. 1 April.
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN
Kinderdijk (hoofd S. Boschma), raej.
A. B. Korsten te Schiedam. Voor vast.
Oudega (Small.), L. C. van Dyk, aldaar.
Voor tijdelijk.
AFSCHEID G. J. KAPPERS
De heer G. J. Kappers, hoofd der Dr. A.
Kuyperschool te Haarlem, die wegens het be
reiken van den 65-jarigen leeftijd zijn loop
baan bij het onderwijs moest eindigen, heeft
afscheid genomen.
In een samenkomst van de leerlingen hul
digde de heer M. Hoek hem namens het onder
wijzend personeel. Namens de leerlingen werd
hem een ruststoel aangeboden.
In een samenkomst van het bestuur der
Vereeniging Groen van Prinsterer met de per
soneelleden van de Scholen der Vereeniging
herdacht de Voorzitter'van het Schoolbestuur,
de heer G. Wolzak Hzn., de groote verdien
sten van het scheidende hoofd. Hij bood hem
aan een Deli'tsch bord, waarop de Dr. A.
Kuyperschool is afgebeeld.
Namens het personeel sprak de heer M.
Hoek die de verdiensten van den heer Kap
pers als paedagoog in het licht stelde en de
goede verhouding die er steeds tusschen hem
en het personeel heerschte. Spr. bood namens
het personeel een leeslamp aan.
De heer G. H. Wamelink, hoofd der Mackay
school, bood den heer Kappers een rooktafel
aan en mevrouw Kappers een bloemenhu'de.
Zaterdagmiddag hield de heer Kappers een
druk bezochte receptie. De heer W. Rooden-
burg, wethouder van Onderwijs, bracht den
heer Kappers dank namens het Gemeentebe
stuur voor al hetgeen deze heeft gedaan.
De heer Weustink, oud-inspecteur van het
L. O. zeide, dat het hem immer een vreugde
is geweest de school van den heer Kappers te
bezoeken om de manier waarop de heer Kap
pers als paedagoog met de kinderen omging.
De heer Mr. A. Bruch, oud-Wethouder van
Onderwijs te Haarlem, getuigde dat hy in de
commissie voor de studiebeurzen gelegenheid
bad gehad op te merken de gToote liefde van
den heer Kappers voor het kind.
De heer Van de Weyer, inspecteur van het
L. O. betuigde, zich aansluitende by de woor
den van den heer Weustink, dat de heer Kap
pers en zy'n school bij het Rijkstoezicht op
het L. O. steeds gunstig staan aangeschreven.
Hij wensclite hem Gods zegen op den verderen
levensweg toe
De heer Jonge jan die namens de co'lega's
en de oudcollega's sprak, zeide, dat de heer
Kappers steeds aller sympathie had. Hy was
een man van geduld, van gebed en van geloof
die het werk in Gods kracht heeft gedaan.
Vele anderen voerden vervolgens nog het
SCHOOLJUBILEUM
Te Hoogvliet hoopt de Vereeniging
„Een School met den Bijbel", Donderdagavond
4 Januari a.s. met haar 'eden, ouders, oud
leerlingen en verdere belangstellenden het
25-jarig bestaan der school te herdenken, ter
wijl Woensdagavond 3 Januari een gedachte
nisrede zal worden uitgesproken door Ds. F.
J. van den Ende, van Kamperland.
Beide vergaderingen zullen gehouden wor
den in de Chr. School.
UNIE VAN CHRISTELIJKE
ONDERWIJZERS
DE ALGEMEENE VERGADERING
In aansluiting aan het verslag van giste
ren melden we nu nog het volgende om-
nent de algemeene \ergadering van de
Unie van Chr. onderwijzers en onderwijze
ressen. Als gasten -waren ter vergadering
aanwezig Mr. A. J. Fock, inspecteur van
het l.o. namens den Minister van Onder
wijs, P. van Aalten namens de Ver. van
Ghr. Onderwijzers, J. Jac. Janse namens
Onr. U.L.O., E. Rost en F. Ekering namens
het Ned. Onderwijzersgenootschap, J. Lub
hers namens de neutrale Mulo vereeniging
en M. l aasscn namens de leeraren in
Lichamelijke Opvoeding.
f Ledental-
De secretaris, de heer A. P. Jungcurt,
deelde mee, dat het ledental momenteel
1322 bedraagt.
Mr. Fock sprak namens den Minister en
hoopte dat vooral in dezen tijd ondanks de
schaduwen, wij het licht, vooral het Licht
der Wereld niet uit het oog zullen mogeD
verliezen.
Aan de discussie over het jaarverslag
namen deel de heeren Bos (den Haag).
Nogaar (Rotterdam), Poesiat (Amsterdam).
Wildeman (Rijssen), Kuilenburg (d-/i>
Haag) en Boor (den Haag).
De Voorz. en Secretaris beant
woordden de opmerkingen. De geschiedenis
met het Delftsche tragedie werd een tra
gedie. Nog-, niet een vierde deel van het
benoodigde bedrag is bijeen, ondanks de
schitterende samenwerking. Het hoofdbe
stuur zal de zaak voor den Schoolraad (com
missie van beroep) volhouden totdat ook dc
candidaten der Unie erkend worden. Goede
behandeling van het jongeren vraagstuk zal
slechts mogelijk zij n door samen w erking
van de organisaties van onderwijzers en de
besturen. Tegen den boozen opperwacht
meester is een aanklacht ingediend bij den
auditeur-militair, doch deze wilde geen ver
volging instellen. De zaak is nu aanhangig
bij den Minister van Justitie. Het hoofdbe
stuur wil gaarne een actie steunen tot ver
laging der examengelden. Bij behandeling
van het Bezoldigingsbesluit zal ter sprake
gebracht worden honoreenng der acte Han
delskennis. Hel hoofdbestuur is van mee
ning dat de actio van den heer Kleinepier
niet buiten de organisatie om moest worden
Het jaarverslag werd goedgekeurd.
De penningmeester werd gedéchargeerd.
De contributie werd weer vastgesteld op
3/5 van het nettosalaris.
De door het hoofdbestuur voorgestelde
statutenwijziging werd behandeld. Gro
ningen had voorgesteld het referendum
te doen vervallen, mahr dat werd verwor
pen en de mogelijkheid van referendum
blijft dus open.
De Statutenwijzigingen werden verder
goedgekeurd.
Aangenomen werden de voorgestelde wij
zigingen in het werkprogramma. Met alge
meene stemmen werd aangenomen eèn
motie van het hoofdbestuur om te ijveren
voor verplichte pensioneering op 60-jarigen
leeftijd.
Rotterdam en Den Haag hadden voorge
steld: „De functie van vrijgestelde der
I nie is onvereenigbaar met elk openbaar
ambt waarvoor in welken vorm dan
vergoeding uit de publieke kassen
genoten wordt. Het hoofdbestuur had hier-
-p geprae-adviseerd in dezen zin: „Het uit-
efenen van andere bezoldigde ambten,
erkzaamiheden of betrekkingen, is de be
zoldigde bestuurders verboden tenzij het
hoofdhestuuh hiertoe vergunning verleent".
Na breede discussie werd besloten, dat het
hoofdbestuur deze zaak in het komende
iaar nader onder oogen zal zien en in 1934
met voorstellen terzake zal komen. Daarna
werd het voorstel-Rotterdam-Den Haag te
ruggenomen.
In de middagvergadering hield de heer
J Jac. Janse te Zeist een referaat over:
„Nationaal Socialisme en Chr. Onderwijs".
Daarvan gaven wij reeds verslag.
Op het referaat volgde een geanimeerde
discussie, waaraan deelnamen de hieren*
Wildeman (Rijssen), Crefeld (Haarlem), v.
Ditmarsch (Utrecht), Roosjen (IJmuidon),
Munting (Groning), De Jong (Utrecht),
Kuiper (Amsterdam), van Trigt (Geule).
Okkers (Rotterdam).
Bij de rondvraag voerden ook de ver
schillende organisaties het woord. Daaron
der was ook de heer van Aalten, die namens
de Vereen, van Chr. onderwijzers en onder
wijzeressen sprak, welke vereeniging voor
het eerst sedert een aantal jaren weer ver
tegenwoordigd was. Spr. hoopte dat de Unie
nog veel goed werk zou mogen doen ten
bate van het Chr. Onderwijs en de Chr
onderwijzers.
De eere-voorz. de heer P. Zwitser, bracht
dank aan den voorzitter voor diens leiding
De Voorz. sprak een slotwoord, waarin hij
meedeelde, dat het vraagstuk der jongeren
binnenkort in breeden kring besporken zal
worden. Het Ierk Spr. niet onmogelijk, dat
persoonlijke offers gevraagd zullen worden
Nadat gezongen was ging de secretaris,
de heer Jungcurt, voor in dankgebed.
EXAMENS
EXAMENS-HEILGYMNASTTEK
HAARUDM. 28 Dec. Theor. g*x5. dipt. Ned. Gen.
voor heilgymnastiek en massage, geal. de dames
L B Duits. C 13 Ne/ter, K C Bakker. M A Berg
man. A C Goedkoop, en de heeren S Polak. J
Mulder. L M K Ruyter, G Veldhuis Kroeze; her-
ex. 4 cand.; afgew. geen.
ECONOMIE EN FINANCIEN
VAN GELDER EN ZONEN
De resultaten over 1933
In een gister gehouden buitengewone verga
dering van de N.V. Ver. Kon. Papierfabrieken
Van Gelder en Zonen werd medegedeeld, dat de
resultaten over 1933 niet beter zullen zijn dan
over 1932.
FRIESCHE BANK
Liquidatieuitkeering van ƒ500
De llquldatrlce van de Friesche Bank. de Am-
sterdamisohe Bank. stelt per 2 Jan. 1934 op de
aandeelen A een tiquldatie-ultkeerlug Ln uit
richt va.i 500.
Aan houdens van aand. B zal de Amsterdam-
sche Bank voor hnar risico, 500 van het tot
zekerheid van hun stortlugspllcht gedeponeerde
bedrag aan effecten vrijgeven, met aauteeke-
nlng op de aandeelen. dat zij vermoedelijk voor
50 van het nom .bedrag va-a hun storttngs-
pltcht auillen worden ontslagen.
ZUIDER HYPOTHEEKBANK
Resultaten over 1933 bevredigend
De dlrectia der Zulder Hypotheekbank deeit
mede:
Hoewel nog geen nauwkeurige cijfers 11}n te
geven van de door onze Bank In het bijna be
ëindigd Jaar 1933 behaalde resultaten, kunnen
wij reeds thans mededeelen, dat deze bevredi
gend zijn te noemen.
Evenals In 1932 was ook ln dit boekjaar net
aattal executies grooter dan gewoonlijk, doen
slechts bij eenlge daarvan werden verliezen
geleden, waarvan het totaalbedrag niet belang-
iroerende goederen, kaï
I va, bedragen thans teza
ven der
bank. waarvan thans I
zijn. behalve dioor gemelde activa, nog bovendien
gedekt door het obligo der aandeelhouders ad
ƒ2.700.000.
METAALDRAAD LAMPENFABRIEK-VCAT
Win^ts-ildo 1932 i 76.871. GeeD
dividend-
Jaarverslag der Metaaldraadlampenfa
briek Volt te Tilburg deelt orer 1932 het vol-
Het exploitatiesaldo bedraagt f 76871. Voorge-
eld wordt de winst op f 4545 na te bestem-
l afschrijvingen. J
ïlet uitgekeerd.
De vrachten worden met
ca. 25 verhoogd
BATAVIA. 28 Dec. (Aneta). Het ..Bat. Nieuw»,
blad" meldt, dat de Japan sche reederijen met
Ingang van Maart 1934 de vraaht op Ned. lndi.C
sullen verhoogen met circa 25 De reden van
ioezo verhooging Is, dat de Japa.rsohe reigee-
rlng. zich getiteld ziende
DE NEW-YORKSCHE BEURS
tot officieel® noteering van fondsen, teneinde
de mljen te kunnen beletten Invloed uit te oefe
nen op de marktwaarde homner eigen aandee-
ten doen van het bedrag aan eigen aandeelen.
dat door hen werd aangekocht.
Verder moet voortaan op den laateten van
Iedere maand door alle maatschappijen worden
opgegeven, welke opties op eigen aandeelen zij
hebben loopen. terwijl tenslotte na 31 Jan. a.s.
een bwir.vomltó een onderzoek zal Ijstellen
naar de omstandigheden onder welke nieuwe
uitgiften worden gedaan, teneinde te voorko
men. dat bepaalde groepen bij de toewijzing be-
HET GOUDPROBLEEM IN DE \I.S.
WASHINGTON, 29 December. De
waarnemende 6eoretaris vam de edhat-
kiflt. Morgentheu, heeft gister nogmaai'e
een verordening gopubliocerd, waarin
•hij behoudens enkele uitzonderingen,
de imtevemiing eieoht van alle gemunt en
ongemunt goud, aüsmede van alle goud
certificaten welke in het bezit zijn van
personen die onder de jurisdictie vaüllen
der Ver. Staten.
Het departemenit koopt het ongemunte
goud op tegen den standaardprijs van
20.67 dolilar per ounce.
PHILADELPHIA, 29 DéCembel'. De na-
Mono le economische commissie voor geld
politiek, aanwezig op het congres der Ame
rican Economie Association te Philadelpnia
heeft gieter een resolutie aangenomen, wear-
in onmiddellijke stabilisatie van den dollar
en terugkeer tot den gouden standaard voor
de Ver. Staten werd geëischt.
DUITSCHE METHODEN
Onereuze voorstellen, die gesteund
worden door de Duitsche Re
geering
Het beduur va n de Ver. v. «3. Effecten bande!
verstrekt het volgende oommunlqué:
ln Juli Jl. la aan do houders van op 1 Kebr.
1934 aflos-bare 6 notes door de Gelsenlclrone-
me* goudolausule In 100 ln contanten ln pa
pier en 3 900 In een nieuwe obligatie Dr Hasener
Rté-lnkohlo Bergwerke, eveneens op papierbasis.
Naar aanleiding niervan deelde het bestuur
courant zouden worden opgenomen, op grond
van het feit, dat op geen enkele wijze rekening
Is gehouden met de duidelijke goudolausule,
welke in die Gelsenkirchener notes la opgo-
Sedertdlen had op grond
houding van het bestuur een beer
meldde maatschappij en werd var
de maatschappij toegezegd, dat
worden, tot meer bevredigende
Inmiddels werd bekend gem:
DE NEDERLANDSCHE
CONJUNCTUUR
DE ECONOMISCHE TOESTAND
NAJAAR 1933
Gunstiger aanwijzingen van maand
tot maand
ABSOLUTE PEIL DEK CIJFERS
NOG ONGUNSTIG
m buiging niet beti
inrop dc Indices zie
irbctcrd zoo zijn.
het volgende overzicht:
Juli 1932: ru-ve wol.
Augustus 1933: doorvoer met overlading;
November 1932: aanbestedingen voor fabriek b-
bouw; koersen van benkaandeelen: InvoersaJdo
van grondstoffen voor de Industrieën. welke
productiemiddelen vervaardigen; Invoeren! li
ven grondstoffen voor de papier- en rseao-
ntjverheid.
Januari 1933: aanbestedingen voor overhelds-
■rkloosbeid textielindustrie Til
burg; koersen van aandeelen in het algemeen;
werkloosheid ln de bouwbedrijven; opbrengst
accijns op het geslacht; havenarbeid te Am-
Aprll 1933: Havenarbeid te Rotterdam: Invoer-
saldo van grondstoffen voor de industr^ën,
vragen van werkgevers op 100 aanbiedingen
verken: werkloosheid metaalnijverheid en der
fwentsohe textielindustrie: werkloosheid onde>r
wider de Industrie-arbeiders in het algemeen:
uuital plaatsingen op 100 aanbiedingen van ar-
Junl 1933: Invoer naar het gewicht en naar
k waarde: Invoe-r van ruwe katoen.
Juli 1933: Invoer van krachtwerktulgen.
Augustus 1933: faillissementen.
Hier moet dit overzicht worden afgebroken.
lang gevolgd moet
inlgen grond kui
nd-erd zijn of
derd zijn. Hieronder zijn te noemen de werk
loosheid ln de lederindustrie en in de voedings-
«n genotinldidelenbedrijven: de uitvoer naar het
gewicht; het Indexcijfer der grootbandelsprij-
warkloozen (nijverheid e
dlnglndustrie en onder de handel
bedienden: terwijl onder de mijnwerkers,
vlwchers. de handelsreizigers en bij het
koerswezen de werkloosheid nog schijnt te
In dezelfde afleverlni
genoemd tijd
schrift treft men voorts aitikelex
productiviteit van den arbeid in verband me*
de conjunctuur, ovor de verschillen tusaihen de
consumptiegoederen- en de productlemlddelen-
Induetrteën gedurende het conjunctuurverloop
en over de schommelingen ln de diamant
nijverheid.
1. Koersen van aandeelen (Indexcijfer 1921/3» 100). Schaal link*
2. Beursbelaetlng 1000.Sen aai rechts.
8. Aanbestedingen voor fabrleksbouw (mill, gulden*).
4. Invoer van machines 1928/27 HM)).
5. Invoer van grondstoffen v. d. consumptie middelenindustrie, 1922/36 100.
6. Invoer van grondstoffen v. d. productlemlddelenlcdustrle 1923/25 100
7. Arbeidsbeurzen: aanvragen op 100 annbtedingen.
8. Giro-omzet Nederl Bank (mill, guldens).
9. Invoer (milJ guldens) J geteekend op deaelfde achaalverdeellng. zoodat de
ll'. Prol on gaïTeren te"(*jf 1 8tand der Hjnen lnvoerealdo aangeeft.
12. Emissies v. Nederl. aandeelen (tnlli. guldens).
18. Indexcijfer groothandelsprljzen. 1921/26 ïoo!
14. Uurloonindex (1926/30 100).
.rftVtllfteI"Jnen &evJ®n hftt werkelUk® verloop der lijnen, van maand tot maand aan De ge-
S: "61: seven den loop der gemiddelden over 12 maanden aan. waardoor eel«£n£3.om.
melingen en onregelmatige schommelingen zijn geëlimineerd.
lossen bedrag zouden ontvangen en dat
storting op Relchssperkonto niet zou won
toegelaten. Ook de verkoop van de tot zek
held voor de betaling van de note« gege'
panden zou niet worden toegestaan.
Het bestuur heeft tegen dit Ingrijpen van
Duitsche regeering ten sterkste geprotestee
Thans heeft het bestuur mededeellng o
vangen, dat geen wijziging ln de voorstellen j
worden gebraoht.
Het boe-tuur blijft het aanbod onaanvaard bi
achten en handhaaft zijn beelult dat de nteu'
waarden niet In de prijscourant zuUen word
opgenomen.
Aar
op 11
bovenstaande ter kennis van de houders, opiai
deze zelf kunnen bealiseen of zij al niet or
de vooratellen willen Ingaan.
DE VISSCHERSAANVAL OP HET
VEERSCHE KASTEEL ZANDENBURG
HET KONINKLIJK PROTOCOL
AAN VEERE
Door A. M. WESSELS
II (Slot)
In liet aloude stedeke Veere heerschte n
opgewonden stemming. Geen wonder wasi
dit. want er was ook iets buitengewoons te/
zien geweest De aankomst van de Koi
ninklijke Deensche ballingen had ruime
stof tot gesprekken gegeven, die echter in
verschillende vormen werden gehouden.
De aanzienlijke poorters en reeders had
den zich tamelijk met dit bezoek verblijd,
't Leed geen twijfel of de hartclijlte ontr
vangst zou ter zijner tijd gunstige vruchten
a;i.i'i''ion.Wannier Y'ppre. straks, door Adolf
van Bourgondië, iets voor de stad aan de
machtige Keizer aenvrocg. dan rekende men
er vast op dat de gulle ontvangst
zijner Koninklijke zuster in Vee
rede balans ten gunste der stad zou doen
overslaan. Dit was dus zuivere berekening.
Een ander deel der Veerenaars dacht er
echter geheel anders over. Dat waren n.l.
de vissrhers, die met lcerle oogen aanzagen
hoe de Deensche Familie te goed werd ge
daan en hoe feest op feest ter hunner eei e
werd gegeven. Als lieer Adolf zich in den
omstrek vertoonde, met de Koninklijke bal
lingen, vergezeld van den Hofarts Jason in
Pratis en de vroolijke kunstschilder Jan van
Mabeuse, de Hofkapelaan Jan Triaarts, dan
kookte het in hun binnenste. In de vel
schillende taveernes werd er dan ook luide
over gediscu??' erd en de vissrhers staker
dan ook hun gevoelens niet onder stoelen
of banken. Zij vonden het een schandaal,
ja een grove beleediging, dat de Magistraat
van Veere en Adolf van Bourgondië het
verleden en de aangedane beleedigingen
lieten rusten en voortgingen met weldoen
Elk gunstbewijs dat men te weten kwam,
werd met hoongelach begroet en deed de
woede stijgen.
Nadat Koning Christiaan een tijdlang met
de zijnen te Veere had vertoefd, traden in
Denemarken andere toestanden in, die de
terugkeer der Koninklijke Familie mogelijk
maakten. Het was dan ook spoedig in Veere
bekend, dat de gasten zouden vertrekken.
In de gelagkamer bil zekere G r i e t k e n
Stoops zat een talrijk gezelschap, mee-
rendeels bestaande uit mannen van het
visschersgilde bijeen. Er werd menige beker
geledigd en gediscussieerd over het onder
werp van den dag: de terugkeer der Deen
sche Koninklijke Familie.
De meesten waren blijde dat de gasten
vertrokken, maar zij waren verontwaardigd
dat dit nu zoo maar ging.
,,'t Is een schande, dat dit volk daar
rustig op het kasteel zit! 't Lijkt nergens
op!" riep er een.
„Ja, ja!", riep een ander, „die Denen heb
ben mijn schip laatst geplunderd! 't Is die-
ventuig! Weg met Cris en de zijnen! De
aanranders van eerlijke visschers!"
De toon werd met de minuut hartstoch
telijker. Een hevige opgewonden stemming
maakte zich van de aanwezigen meester.
,.'n Eeuwig schandaal is het", riep er weer
een. „Wij worden grof onrecht aangedaan
en wij moeten he* nu maar goedsmoeds
aanzien, dat die Koning met zijn volk hier
als banjerheeren op het kasteel „Zanden-
bnrg" zitten. Dat schreit omw rake!"
„Weet wat", riepen eenigen, „laten wij
hun eens een duchtig lesje geven. Gaat het
niet goedschiks, dan kwaadschiks. Laat er
maar eens flink gevochten worden Als zr
rian later ginder in Denemarken zitten, zul
len ze allicht zich er voor wachten dat wij
weer hinder van zijn volk krijgen!"
„Ja, ja hoerah!" schreeuwde de woeste
bende. „Maar dan ook nog heden, want
over eenige dagen is de vogel gevlogen!
Wie gaat er mee dat volk straffen!" Onder
luid gejuich stonden velen op. Slechts een
was er die er zich tegen verzette. De histo
rie heeft zijn naam bewaard: Q u i r ij n
Cornelisse. Deze plaatste zich bij de
deur en riep:
„Wat is dat Kameraden? Zult gij lafhar
tig genoeg wezen, om vervolgden, die
onder ons veiligheid zochten,
aan te tasten? Ik wil hen liever verde
digen, dan mij aan zoo iets schuldig ma
ken. Geen haar van het hoofd der Koninklij
ke Familie zult gij krenken, of gij zult eerst
mij weerloos gemaakt moeten hebben".
Een hoonend gelach was het antwoord.
„Op zijl Op zij! Laat ons door!" brulde men
en de woeste hoop, die steeds aangroeide,
stroomde de herberg uit, de straten door,
de Mijnheerenpoort uit, den weg naar Zan-
denburg op. De kloeke Veerenaar echter
kwam achter aan, om te zien wat er ging
aeiieurcn. De herberglioudster Grietken
Stoops liep in angst naar de Burgemees
ters en eenige leden der Vroedschap, om
mede te deelen, wat zooeven in haar herberg
gebeurd en dat de troep naar Zandenburg
De trawanten van den Deenschen Koning,
onbekend met het gevaar dat hen dreigde,
zaten daar met enkelen van het hofgezin
der slotbewoners bij de gevulde bierkan
neder in een klein vertrek, (>it zich terzijde
van de poort in een der torens bevond en
tot wachtzaal was ingericht.
Op het vernemen van het rumoer bij de
brug vlogen zij op en naar buiten.
Thans was de teerling geworpen. Het ge
zicht der Denen deed de woede der visschers
ten top stijgen. De slotbewoners cn Denen
werden mot tergende kreten begroet. Een
hagelbui van steenen snorde over hun hoof
den cn vcrsrhillcnrlcn werden gewond.
„Kom eens hier! Waar is Cris!" riepen de
visschers. „Jullie durven niet lafaards!"
Nu was het echter genoeg. Verre van te
rug te deinzen, trokken zij het zwaard en
gingen op de brute aanvallers los. Dez:'
waren door het dolle heen en onder de krept
weg met de Denen en hun Cris,
trokken zij hun knijven en werd
men handgemeen. Met groote verbittering
en woede werd er gevochten. De Veerenaar
Quirijn Cornelisse bleef echter geen toe
schouwer. Zooals hij gezegd had deed hij
ook. Met het bloote mes zag hij een visscher
op een der Denen losstormen, om deze van
achteren een doodelijken stpek te geven.
Quirijn bemerkte dit verraderlijke plan cn
werp zich tusschen aanvaller en aangeval
lene. Bijna -ware hij het offer zijner edel
moedigheid geworden, doch het mes stuitte
af. Wel werd de Deen getroffen, doch de
kracht van het mes was gebroken. Snel
wordt de gewonde binnen het kasteel ge
dragen, van waaruit meerderen komen hel
pen.
Op dit oogenblik verschenen vele van de
aanzienlijke burgers der stad, door Grietken
Stoops van de dingen die voorvielen ver
wittigd en wierpen zich gewapend op de
visschers. die nu spoedig wijken moesten
Uit het kasteel kwam ook Adolf van Bour
gondië geloopen, henevens Koning Chris
tiaan, die juist aankwam, op het moment,
dat de aanzienlijke poorters van Veere zich
op de ruwe visschers wierpen. Maar ook
had de Koning juist de edele daad van
Quirijn gezien.
Nu er zulk een groote overmacht kwam.
kozen de visschers het hazenpad.
Jeg takker. mine venner! (Ik dank u mijn
vrieden) sprak de monarch. Adolf van Bour
gondië moest toen de geheele situatie uitleg
gen. Hierna verklaarde Koning Christiaan
aan Adolf van Bourgondië dat hij zich ver
plicht achtte om de wakkere burgers van
Veere, die voor de zijnen in de bres gespron
gen waren, te beloonen en vooral de ge
wonde.
Vroeg in den morgen van den volgenden
dag wenschte hij een keur van personen
uit de wakkere burgerij van Veere tp ont
vangen ln de slotvertrekken van Zanden
burg.
De verrriding.
Den anderen morgen Is het reeds vro"g
druk in Veere. De Kasteelheer van Zanden
burg had de diverse gilden uit de stad laten
ontbieden, teneinde voor de Deensche Ko
ninklijke Familie te verschiinen Elk gild*
heeft zijn afgevaardigden gezonden. En daar
gaan ze, de dekens van het St. Jorisgilde.
Geen bogen of bussen hebben zij nu bij zich.
want zij gaan niet schieten In hun hoven,
maar zij zijn in hun tabbaarden. Daar gaan
ze de leden van het Lucasgilde, het Damia-
nusgilde, het Loysgilde, enz.
Druk zijn ze met elkaar in gesprek en de
meesten zijn vergezeld door de knapen van
hun gilde, die eveneens uitgedost zijn. In de
Slotzaal aangekomen, ontstaat een diepstil
zwijgen, vooral wordt het stil als de Ko
ninklijke Familie, begeleid door Heer Adoif
van Bourgondië. binnentreedt.
Allen staan eerbiedig op als de Heer van
Bourgondië gaat spreken in ongeveer deze
bewoordingen:
„Achtbare mannen van Campveere! en
gij allen die hier voor mij staat! Indien hier
de rechtbank gespannen ware om diegenen
uwer, die schuldig zijn te vonnissen, ik zou
mijn verheven gasten dankzeggen voor hun
vergunning tot het straffen der misdaad en
de handhaving van recht en gerechtigheid.
Maar hoe zal ik in staat zijn het gevoel
van erkentelijkheid, dat mij bezielt u te ver
tolken. nu de beleedlgden zelva het als hun
wensch hebben uitgesproken dat hier slechts
woorden van vergiffenis voor de schul
digen. van belooning voor miin gpfrouwe
onderdanen gesproken worden. Als gij dit
alles zult vernomen hebben, zult gij mede
met mij dankbaar zijn, dat Veere hen
heeft geherbergd en het lang leve Koning
Christtiaan en zijn Edele gemalin zal van
uwe lippen weerklinken".
Daarna gaf hij aan den pensionaris van
Zandenhurg Ancelmus Lubherts een
ml en deze las de K o n i n k I ij k e b l>
schikking voor Veere voor, die
wij, voor het gemak, in onze taal, die heden
ln zwang is. overzetten
Christiaan, bij de gratie Gods, de
tweede van dien naam, van Denemarken,
van Zweden, van Noorwegen, van de Wen
den en Gothen Koning, hertog van Slees-
wijk, van Holstein, van Stormaren en van
Dithmar, Graaf van Oldenburg en Delmen
horst;
den Mogenden en Doorluehtigen. He«*r
Adolf van Bourgondië. Heef van
Bevaren, van Veero, "an Vlissingen, van
Brouwershaven, van Westcappel, van St.
Annaland, van Tornehem en Admiraal en
Bewaarder der Frantiere (grenzen) en over
ste van de zee.
Saluut! en onze bizondere gunst, uithoof-
do dat wij in onze Koninklijke goedheid,
als niet onvemiend willen begiftigen en ver
sieren met bijzondere gaven, privelege, gift'
en gunst, te weten degene die zioh met bi
zondere goedheid en dankbaarheid ons
waardig getoont hebben, zoo is het, dat wij
uit de periculen (gevaren) der zee en de
groote tempeesten ontkomen en uit het land
zijn geraakt met onze doorluchtige Vrouw
en drie onze i!ler!ie!ste Kinderen, en behou
den in oere zijn aangekomen .alwaar wij
zeer vriendelijk zijn ontvangen en geher
bergd zijn. zoo willen wij, om dat tot een
eeuwige gedachtenis te doen houden, het vol
gende bepalen-
Wij verleenen aan Veere. geheel vrij en
frank afwenteling van aJle last, van tollen
of eenige andere exactien, hetzij dat zij in
den ouden tijd opgesteld, of nog opgesteld
zullen worden, voor alle zoestroomen en ri
vieren in ons Koninkrijk Denemarken. Dit
is bindend voor ons en onze nakomelingen"
Dit protocol dat nog veel langer is, (wij
gaven hot in 't kort weer) verwekte een
storm van toejuichingen. Geen wonder! Een
tolvrijheid voor een geheel land, voor alle
havens, was iets gansch hizonders.
Dankbaar verlieten allen Zandenburg en
in Veere heerschte feeststemming, 't Kou
niet anders, of dit machtig document, loor
den Koning in eigen persoon verleend, zou
Veerp tot hooger. bloei voeren. Heer Adolf
nal h^t nog zoo slecht niet bekeken, toen hij
(eerst tegen zijn zin) de Koninklijke Fanc
ontving
Het Kon. Gezin verliet met dankbaarheid
..i hot hart het YValchersche Kasteel. Aan
het incident werd niet meer gedacht, nviar
in de stedelijke rekeningen der Stad Veere,
dio als een kostbaar bezit der stad, getrouw
bewaard worden, werd aaneeteekend.
„Belaelt aer meester Lov de Barbier, daf
„hij eener des ronin<-s trawanten gecureert
„heeft van zijn sniaile, die hij creegh in den
„oploop tusschen de gemeente en de vis-
„sohersXXX schellingen".
