reni
DONDERDAG 28 DECEMBER 1933
Kerknieuws.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen: Te Goes, M. Heikoop te
Utrecht.
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Boxmeer (toez.), S. A.
Baljon, Ind. pred. met verlof, hulppred. te
Sneek.
GEREF. KERKEN
Beroepen: Te Oldekerk, cand. Th. J.
Kerssies te Wildervank.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE.
Men belicht ons:
Ds. E. Warmolts, Ned. Herv. pred.
te Scherpenzeel (G.), hoopt .Zondag 4 Febr.
a.s. afscheid te nemen van zyn Gemeente en
Zondag 11 Febr. d.a.v. zyn intrede te doen te
Katwyk a. d. Rijn, na bevestigd te zyn door
zyn zoon, Ds. C. Warmolts, van Stavoren.
Ds. L. MENSINK.
Ds. L. Mensink, predikant bij de Geref.
Kerk te Nordhorn (Graafschap Bcntheim),
is sedert ecnigen tijd wegens ziekte verhin
derd zijn dienstwerk te verrichten.
Collega's uit de Classis verlcenen hulp
diensten.
Ds. A. H. PIERSMA
Naar „Fr. Dbl." verneemt, wordt Ds. A. H.
Piersma, pred. der Geref. Kerk te Anjum, die
na een operatie in het Diaconessenhuis te
Leeuwarden verpleegd werd, nog deze week
thuis verwacht. Zijn toestand is bevredigend.
Ds. J. H. TELKAMP.
Ds. J. H. Telkamp, pred. der Geref. Kerk
van Utrecht, vertoeft thans voor herstel van
gezondheid in Zuid-Frankrijk.
LESERPREDIKANTEN.
Officieel wordt uit Buitenzorg gemeld,
idat voor den verderen duur der afwezig
heid van den met buitcnlandsch verlof zijn-
den legerpredikant der 2e divisie Ds. G. van
Duinen, tijdelijk belast is met de werkzaam
heden van dien functionaris voor de garni
zoenen Socrabaja, Malang en Bondowoso
Ds. P. Veenhuizen, Geref. predikant te Soe-
rabaja, en voor de garnizoenen te Sema-
rang, Salatiga, Ambarawa, Magelang, Djoc-
jaearta, Soerakarta en Poerworedjo Ds. J.
M. Lindeyer en Ds. K. F. Creutzberg, predi
kanten der Prot. Kerken in Ned.-lndië te
Semarang.
COMBINATIE
Evenals de Kerkeraad van de Ned. Herv.
Gemeente te Warder (N.H.) heeft nu ook
die van Etersheim-Scharda m bericht
ontvangen van het C'ass. Bestuur van Edam,
dat zij combinatie moeten zoeken met een
andere Gemeente. Etersheim-Schardam telt
totaal ongeveer 170 leden, heeft twee kerken,
twee Diaconieën, en twee Kerkvoogdijen.
Noord-Schardam behoort tot de burgerlyke
gemeente Beets.
RECHTS EN LINKS
Te Groningen heeft de rechtzinnige
Kerkvoogdij der Ned. Herv. Gemeente aan de
afd. der Vereen, van Vrijzinnig Hervormden
aldaar het gobruik van de Der A-kerk op den
a.s. Oudejaarsavond afgestaan.
GODSDIENSTONDERWIJS
De akte van Godsdienstonderwijzer in de
Ned. Herv. Kerk is na examinatie noj uitge
reikt aan de heeren Y. Feenstra en J. xngwer-
sen Jr„ beiden te Amsterdam.
DE „DUITSCHE CHRISTENEN"
Uit Berlijn wordt ons gemeld, dat de voor
malige leider van de „Geloofsbeweging der
Duitsche Christenen", de bisschop van Bran
denburg Hossenfelder, na eerst reeds zijn
overige Kerkelijke functies te hebben neerge
legd, thans ook zyn ambt als bisschop van
Brandenburg heeft neergelegd.
De nieuwe leider der „Duitsche Christenen"
de jurist Dr. Kinder, verklaart dat de Geloofs
beweging in haar nieuwen vorm geheel af
stand doet van de kerkpolitiek en dus aan
geen kerkelijke verkiezingen meer als zooda
nig deelneemt, doch haar taak thans uitslui
tend zoeken gaat in het bevorderen van den
geeste'ijken band tusschen het Evangelie en
het Nationaal-Socialisme in Duitschland.
JAARBOEKJE CHR. GEREF. KERK
Dit boekje verscheen alreeds ten gebruike
voor het jaar 1934 en wordt uitgegeven by
den heer D. J. van Brammen te Dordrecht.
We telden hierin 128 gemeenten (vorig jaar
125); nieuwe gemeenten kwamen er te Eem-
dijk, Doornspijk en Huizen. (Behoort die van
Doornspijk wel tot de Classis Apeldoorn? Moet
het niet zyn Classis Zwolle?)
-Er zyn 65 dienstdoende predikanten by de
Chr. Geref. Kerk. In 1933 overleed één pre
dikant, éen predikant verliet de Kerk en éen
werd emeritus. Twee candidaten werden tot
hun dienstwerk ingeleid. Het getal oefenaars
werd met één vermeerderd. Voorts zijn er 4
hpogleeraren en 11 emeritus-predikanten,
waaronder ook zyn Ds. H. Janssen (legerpre
dikant) en Ds. C. van der Zaal (Kamerlid).
Deze laatste is echter Voorzitter van den Ker
keraad te Deventer.
De Chr. Geref. Kerk heeft twee zendelingen.
Rii het „Mengelwerk" is een portret te vin
den van Ds. H. de Cock. Het geheele mengel
werk staat in het teeken van 18341934.
ZENDING
N. Z. V. Het 75-jarig bestaan van de Ned.
Zendingsvereeniging is in deze maand in ver
schillende plaatsen in Indië feestelijk herdacht.
De Bandoengsche afde-ellng hield haar her
denking in de Soendaneesche kerk op Kebon
Datie, de plek waar in 1910 het eerste Imma-
nuël-zendingshospitaal door Gouverneur-Gene
raal Idenburg geopend werd. Dr. H. Kraemer
hield er een rede over den invloed der .Zending
onder de Mohammedaansche bevolking. Ook
het hoofd van het Leger des Heils in Indië,
commandant J. W. de G.oot, voerde het woord,
eveneens Ds. J. G. Fernhout, Geref. pred.
De afdecling-Meester Cornells had o.a. tot
sprekers zendeling A. Vermeer, Prof. Mr. J.
M. J. Schepper, den pas uit Nede.land terug
gekomen Zendingsconsul Mr. S. C. Graaf van
Randwijck, Ds. J. H. Denee. Fr. .T. Ubels e.a.
Ook in andere plaatsen uit Indië bereiken
ons mededeelingen van herdenkingsvergade
ringen.
Schoolnieuws.
PROF. Dr. H. H. KUYFER
Naar de „Stand." verneemt, is het met Prof.
Dr. H. H. kuyper, die Zaterdag in het Diako-
nessenhuis te Haarlem \oor de derde maal
een operatie heeft ondergaan, nogal wel. De
algemeene toestand is goed te noemen.
CHR. GYMNASIASTEN-BOND
De Chr. Gymnasiasten-Bond houdt 25 Jan.
a.s. op „Woudschoten" te Zeist zijn 17de
Kerstreünie. Sprekers zyn Ds. J. J. Stam
(Rotterdam) over: „Onze tyd en wy", en An
ton M. Brouwer over: „Nationalisme". Opga
ven bij Mr. W. F. de Gaay Fortman, Joh. Ver-
hulststraat 77 te Amsterdam-Zuid.
HOOFDBENOEMINGEN
Arnhem (Creutzbergschool, vac.-H. den
Breejen), C. H. Sonneveld, hoofd te Gronin
gen.
S i 1 v o 1 d e, G. (Chr. Nat. School), I. R.
Westerveld, ond. te Arnhem.
ON DERWIJZERSBENOEMINGEN
Amsterda m-Z u i d (Moriaschool, Wo-
da:«:traat 1, hoofd J. Kruyswyk), A. J. Lavooy
te Middelburg.
Werk e na am (Herv. School, hoofd W.
Dam), mej. J. Stam te Huissen. Als kw. met
aazerswoude, J. Haantjes te Valken
burg (|Z.-H.). Als kw. met akte.
Dordrecht (1 Maart tt openen School,
Standhasenstraat, ben. hoofd C. Schout), mej.
C. S. van der Weg, thans onderw. aan de
School Vrieseweg aldaar, hoofd J. Firet.
GEEN COMMUNISME OP SCHOOL
In Bulgarije heeft de Minister van Onder
wijs een bepaling uitg-aardigd, inhoudende
dat leerlingen van scholen die politieke pro
paganda voeren, van de school moeten wor
den verwyderd. Dit decreet is voornamelijk
gericht tegen het communisme, dat zich op
vele scholen sterk doet gevoelen en als oor
zaak wordt beschouwd van het wanordelijk ge
drag van vele leerlingen in alle dee'en des
lands. De onderwijzers mogen eiken leerling
wegsturen die communistische vergaderingen
bijwoont, alsmede al'en van wie hij weet, dat
zy communistische neigingen hebben.
KERSTNUMMER „iHET KIND".
Het nummer, waarmee het bekende tijd
schrift voor ouders en opvoeders „Het Kind"
(redacteur D. L. Daalder) den 34sten jaar
gang besluit, is er een van by zonderen om
vang. De inhoud heeft een feestelijk karakter,
terwijl aardige illustraties het geheel opluis-
De redacteur wydt artikelen aan het oude
en nieuwe jaar, waarby de verschillende be
langrijke vraagstukken, die in den afgeloopen
jaargang een onderwerp van bespreking heb
ben uitgemaakt, in herinnering worden ge
bracht.
De heer G. van Veen, vervolgt zyn artikelen
serie „Deutsches Wesen", terwyl, zooals ge
woonlijk, ook dit keer verschillende ouders en
opvoeders over actueele onderwerpen aan het
woord zijn.
In het bijvoegsel „Zuigeling en Kleuter",
treffen we onder het opschrift „Uit het dag
boek van een zieke baby", een bijzonder aar
dige bijdrage van de kinderarts MevT. H. L.
Eibinkxv. Beusichem.
Ook het bijblad voor de kinderen „De Me
rel", onder redactie van Mien Labberton, is
extra goed verzorgd en bevat geïllustreerde
Kerstverhalen, een Kerstlied: „De Kerstklok
ken luiden", van Mien Labberton, met muziek
van Evelin en Sypkens, gedichtjes, wedstrijd-
rubriek, correspondentie enz.
Van de zeer rijke inhoudsopgave van dit
Kerstnummer, dat aan belangstellenden op
aanvrage bij den uitgever, J. Ploegsma te
Zeist, gratis toegezonden wordt, noemen wy
nog: PÏof. Ewald Banse's Wehrwisserschaft
en de opvoeding van het Duitsche kind tot
den oorlog, door A. Hallema; Demonstratie
Volksmuziekschool, door M. E. van Ebbenhorst
Tengbergen; De protesten der Montessorianen
door Observator; Een late mijmering over
St. Nicolaas-geschenken, door G. A. van Rede;
Naar de Kleuterschool?, door J. L.S.; Wel
of niet naar de „bewaarschool", door E. Tierie
Hogerzeil; De voorbereidende school is bit
ter noodzakelijk! door C. K.
UNIE VAN CHRISTELIJKE
ONDERWIJZERS
DE ALGEMEENE VERGADERING
DE OPENINGSREDE
„Nat.-Socialisme en Chr. Onderwijs"
In „Noord-Brabant" te Utrecht kwam he
den de Unie van Chr. Onderwijzers enz. in
jaarJijksche algemeene vergadering bijeen.
De vergadering was druk bezocht. Voor hen
die reeds gisteren in Utrecht arriveerden
vond gisterenavond een begroetingssamen
komst plaats, aangeboden door de Utrecht-
sclie afdceling.
De voorzitter, de heer T. C. Bos, van
Utrecht, opende hedenmorgen om 10 uur de
vergadering met het doen zingen van Ps. 42
vs. 4 en 5, het lezen van Ps. 42 en gebed.
Hierna hield hij do
Openingsrede,
waarin hij er allereerst aan herinnerde, dat
nog steeds op aarde rondwaren dé ontzag
lijke gevolgen van de wereldcrisis. Do
menschheid, de groote, eeuwige wet der
liefde uitbannende, heeft zich den dood ge
geten aan eigen perfectie. Ook wij, alduS
spr., staan schuldig, aangezien we niet tcn-
volle begrepen, dat een gezonde samenle
ving allereerst den eisch stelt van het offer.
Wij als Christenen moeten dat in het bij
zonder hebben beseft Hoe hebben we nu te
staan te midden der over ons heenslaande
golven? Allereerst mag verwacht worden
bereidheid tot het mede-dragen van de druk,
tot het brengen van offers. We mogen zeg
gen dat we ons aandeel op het altaar der
crisis hebben geofferd, al is het misschien
dan niet voldoende in de oogen van hem.
die ons steeds herinnert aan het feit. dat
er nog zooveel van onze medehurgers het
veel slechter hebben dan wij. Wil men dan
hun toestand als norm nemen?
Jarenlang pleitte de Unie voor geregu
leerde opleiding, zonder veel succes. Nu is
het vastgeloopen. Hoewel vakorganisatoriscli
gezien niet wij de eerstaangewezenen zijn,
om ons het lot der werklooze jongeren aan
te trekken, overwegen we reeds of we ook
hier niet iets moeten prijsgeven en een
hand moeten uitsteken om te helpen. Be
reidheid tot het offer, maar daarnaast niet
het zwijgend aecepteeren van al wat orize
positie in het onderwijs schaadt
Tenslotte wilde spr. twee waarschuwingen
geven. Er is in dezen benarden tijd een
hang naar het sensatinneele. De zotste ge
ruchten omtrent wat dreigt doen de ronde
en vinden eeloof! Nuchter bhjven en klaar
onderscheiden tussrhen wat mogelijk is en
heslist onmogelijk! En voorts: geen dilettan
tenwerk op het gebied van vakorganisatie!
Met een warm hart alleen toegerust, is
men nog niet geschikt de oplossing ter hand
te nemen van een probleem als bijv. het
jongeren-vraagstuk is. 1934 bergt voor velen
onzer nijpende zorgen in den schoot Jyioce
het ons gaar. als den dichter van Ps. 42; die.
zijn klaagzang doet uitloopen op een lof.cn
danklied aan zijn God.
De voorzitter begroette hierna enkele on-
derwijsautoriteiten en afgevaardigden van
bevriende organisaties. Na enkele mededee
lingen van den secretaris, kwamen de ver
slagen van secr. en penningm. aan de orde
die beide bereids in het orgaan werden af
gedrukt. Zc werden goedgekeurd en ge
hoord het rapport van de afd. Den Haag,
de penningmeester gedechargeerd.
De begrooting werd vastgesteld met een
eindcijfer van f 12.600 en de contributie be
paald op 3/5 van het netto-salaris. In de
morgc-m ergo de ring werden voorts enkele
voorstellen afgedaan.
DE MIDDAGVERGADERING.
Nationaal-Socialisme en Chr. Onderwijs
Over dat onderwerp refereerde de heer J.
Jac. Ja nee, van Zeist, Spr. wees er op
dat bij de dagelijks vermeerderende hoeveel
heid details, di.e ons t.o.v. het Nat. Soc. be
reiken, reeds a priori vast stoat, dat van
volledigheid binnen de grenzen van dit refe
raat geen sprake kan zijn. Het is ailles not
gisting en wording, zoeken en tasten.
Spr.'s taak werd niet vergemakkelijk
door de eisch, ook het Chr. Onderwijs in
besprekingen te betrekken. De richt/lijnen
moeten hier nog zoo goed als geheel gert-roe
ken werden. Welke de invloed van de Cf-
cistische staatsleer op de school zal zijn,
kan nog niet duidelijk worden aangegeven.
Wij zulllen, zegt spr., onze orienteering -n
Itiaiië beginen om via de gebeurtenissen in
het Derde Rijk de plaats te benaderen, waar
de bronnen liggen van de allengs wassende
stroom der Nat. Soc. Beweging in Neder-
De levensloop van MussciLini is buiteng'.
woon intrcesant. Als onderwijzer mislukt,
ging hij in de politiek en kwam via 't Mar
xisme tot het Fascisme. De idee van de „ac
tion directe" (Sorel) grijpt hem aan. Gevolg:
de oprichting der „fasoi di azione", waai-v.in
hij de loider wordt. In het najoar van 19;~
heeft de opmaisch naar Rome plaats. Het
fascisme heeft over de geheele linie gezege
vierd. Merkwaardig is het geschrift van
Prof. Alfredo Rocco: „De Staatstheorie van
het fasoisme". „Wij moeten niet alleen een
nieuwe kuituur opbouwen, maar wij moe
ten onszelf een nieuwe ziel scheppen".'
Wenden we vervolgens de bLik naar
Duitschland, den vinden we daar het merk
waardig getuigenis, dat Adolf Hitler heeft
neergelegd in „Mein Kampf". Fel gaat ne
scSr'iver te koe- tegen het Marxisme. d<rt
In Duitschland 15 jaar lang dc staatkunde
volkomen heeft b"he>erscht. Het was, vol
gens Hitler „ren lange en pijnlijke periode
\u.i verv<.i op uuc gc^.ed, vua lculuverwil
dering en ongel imiteerde zelfzucht."
Naast vele waardevolle opmerkingen, be
vat „Mein Kampf" hoofdstukaen, die van
groote vooringenomenheid met het eigen
standpunt en daardoor van niet te misken
nen oppervlakkigheid getuigen- De nationale
revolutie is er door bespoedigd, misschien
ook juist door Hitleis boek in het buiten
land 7.io impopulair is geworden.
Als lid no. 7 ingeschreven bij de Deutsche
Arbeiterpartei, wordt H. daar spoedig de
leidende figuur. De 7 greeien aan tot 70, 'ot
700, tot 7000, tot 7 millioen.
Hitiers redevoeringen bewijzen zijn onge-
meene redenaarstalenten. Hij is oe volmaak
te volksleider, en de bijna afgodische vere*-
ring, die hem in het nieuwe Duitschland te
beurt val, schijnt hij wel voornamelijk door
zijn woord te hebben veroverd.
Een frappant'j tegenstelling met de vaak
brallende taal der Nat Soc. geschriften
vormt het klare, heldere betoog van Ds To'i-
Müller in zijn maandblad „Die grüne Blat
ter (Die Nationale Revolution, jaarg. 05 afl
2) Uitvoerig staat deze ook te onzent beken
de en beminde schrijver stil bij de z.i. totaal
verwerpelijke behandeling van het rassen
en Jodenprobleem. In dit verLand wor lt
zelfs gelet op de houding der Duitsche
Christenen gesproken van „cine ne-ie
Passion Christi".
Welke invloed hei Nat. Soc. op het onder
wijs in Duitschland nu reeds hoeft, is ons
uit de vakbladen grootendeels hekend ge
worden- Over de genomen maatregelen k«n
men volledige inlichtingen vinden in liet
„Feuille mensuelle d'information", de mede
deelingen van het Internationaal Verba mi
van onderwijzersorganisaties. Ze vervullen
ons met deernis, als we bedenk» n. hoe vei
dit alles verwijderd is van de meest elemen
taire eischen van de Chr. levenspraktijk
De Nat. Soc. Beweging in Nederland l'gt
vooralsnog onder hei odium eene* verregaan
de. verdeeldheid. Toch dienen we waakzaam
te zijn, ook al gelooven we niet in de profetie
van Baron van Lijnden, die volgens een
1 bericht in het U.D- er zeker van is „dat in
een niet ver verschiet een nationalistische
partij geboren zal worden, die allen omvatten
zaf.' De heer Mussert moge Hitier copieercn
hem evenaren doet hij niet.
Leerzaam is de lectuur van het Program
ma mot Toelichting en van de brochure
Nat Socialistische Staatsleer". De verzeke
ring, dat wij zonen zijn van een land „twee
maal zoo groot als Frankrijk en Duit3vh*
laiid sameil" (Toelichting op het Prcgram
m$) licht voldoende in omtrent de ernT,
waarmede dit geschrift is samengesteld. In
dè Nat Socialistisch georiënteerde staat ,J>»
hdeft niemand, die werken wil en kan, om
Werk verlegen te zijn-" Het lijkt te schoor»
om waar ie zijn!
AVelke zpllen nu de perspectieven voor het
C))r. onderwijs zijn?
Het Duitsche voorbeeld zegt ens overdui
delijk, dat het Chr. karakter van onze scho
len groot gevaar zal loopen. Het ondenvir
in de Bijb. Gesch. wordt verminkt omdat
het zijn hoven-nationaal karakter zal vpr
liezen. De suprematie van het Boek der boe
ken is in de fascistische staat ontoelaatbaar
De Vad. Gesch. zal weer en veel stPr-
ker nog dan vroeger histoire-hataille wc
den. Aardrijkskundig- en leesonderwijs zid
teh niet aan de funeste invloeden van de
staatsve-rgoding ontkomen.
Wij hebben een taak. Wij laten ons niet
rooven '.ret heerlijk Woord van Godl En wij
willen leven en werken in het licht van Hem
Wiens komst op aarde wij herdachten en die
ons voorgaat „als een die dient'
PERSONEEL PROT. CHR.
KWEEKSCHOLEN.
Jaarvergadering te Utrecht
Vandaag vergaderde te Utrecht in „Kurnten
en Wetenschappen" de Vereeniging van On
derwijzend Personeel aan Protestantsch-Chr.
Kweekscholen.
De Voorzitter, de heer J. Strlkwerda,
van Groningen, opende de vergadering, liet
zingen Psalm 86 6 en las vervolgens Markus
12 28—54.,,
Na de gasten welkom te hebben geheeten,
wèfs Spr. in zyn openingswoord op de ver
diensten van zyn voorgangers. Thans vooral
z(jn mannen in de kracht der jaren noodig,
waht de tijd voor de Kweekscholen is zwaar.
De benedenste klas ic ontnomen, de boven
bouw is er nog lang niet en beide vragen be
zinning en reorganisatie.
Het ging met de opleiding zoo goed. Thans
moeten we weer als van ouds stryden voor ons
goede recht. Hy bestrijdt de meening, dat het
Staatsexamen moeilijker zou zyn dan het eind
examen der School. Het groot getal afgewe-
zenën by het eerste moet enkel geweten wor
den aan de onvoldoende voorbereiding en de
gebreken die een dergelijk examen aankleven.
Het Chr. gehalte van ons onderwys, hangt
ten nauwste aan het eigen examen. Het te
veel aan onderwijzers vindt zyn oorzaak in de
onbeperkte toelating door middel van het
Staatsexamen. De beperking aan de Kweek
scholen opgelegd blyft daardoor zonder ander
dan een negatief resultaat. Verbetering ziet
Spr. komen, wanneer algemeen wordt beseft,
dat een examen feitelijk zoo goed als niets,
RUBR|EK,oor_ft
VRIJDAG 29 DECEMBER
HUIZEN 1875 M.
K.R.O.
8.00—9.15 Morgenconcert
10.00— 11.30 Gramofeonmuziek.
11.30—12.00 Halfuurtje voor zieken en
12.00—12.15 nm. Politieberichten.
12.15-12.45 n.m. Het K.R.O.-Sextet o.l.v.
Pie: Lustenhouwer.
12.45—1.15 n.m. Orgelconcert door Al-
phons Dreissen.
1.15—1.45 n.m. Het K.R.O.-Sextet.
I.45—2.15 n.m. Vervolg orgelconcert.
2.15-3.00 n.m. Opcra-muz ck IfT- P1-)
3.00—3.15 n.m. ViooZ-recital door Els Be-
rentzen. A. d. vleugel: Fred. Boshart
3.153.30 n.m. Gramofoonmuziek.
3.30—3.45 Vervolg vioolrecital.
3.45—4.00 n.m. Gramofoonmuziek.
4.00—4.15 Verzorging zender.
4 15—4.30 n.m. Gramofeonmuziek.
4.30—5.00 n.m. Sonaten voor viool en
piano. Louise Wijngaarden, viool en Elsa
Nolthen us, piano.
5.00—5.30 Land- en tuinbouwhalfuurtje
door Th. Arts.
5.306.30 n.m. Reportage uit het Koninklijk
Ko'oniaal Militair Invalidenhuis .Bronbeek"
te Arnhem.
630—7.00 n.m. Sonatenprogramma (Ver
volg).
7.00—7.15 n.m. Politieberichten.
7.25—7.45 n.m. Prof. A. M. Sprengen
„Zoete Most Industrie".
7.45—8.30 n.m. Gramofoonmuziek.
8.30-8.35 n.m. Vaz Dias.
8.359:25 Het K.R.O.-orkest oJ.v. Johan
Gerritsen. Solist: Hermann Schey, bariton.
9.25—9.45 n.m. Gramofoonmuziek.
9.4510.00 n.m. Liederenrecital door Her
mann Schey. A. d. vleugel: Fred. Boshart
10.001030 n.m. Vervolg-concert.
10.30-10 35 n.m. Vaz Dias.
10.35-11.00 n.m. Het K.R.O.-Orkest o.l.v.
Johan Gerritsen.
II.0011.15 n.m. Gramofoonmuziek.
11.15-12.00 De KRO-Boys o.l.v. Plet Lus
tenhouwer.
"TT W-7RSUM 296
A.V.R.O.
12.01—2.15 n.m. Concert door Kovacs La»
Jos en zijn orkest.
2.15—2.30 n.m. Gramofoonmuziek.
2.30—3.00 n.m. Bob Geraerds leest voor:
„Het Loflied", uit „De Gezegenden", van
Aart van der Leeuw.
3.00—4.00 n.m. Gramofoonmuziek.
VARA
8.00 Gramofoonmuziek.
de voorafgaande opleiding alles beteekent.
Daarom moeten we aldoor de Kweekschool
opleiding blyven verbeteren. Bezieling te ont
vangen en te wekken is het hoogste. Ze be
hoort ons toe te komen uit Gods Woord op het
gebed. In ons leven en ons werk gaat het om
geestelijke energieën. De Heidelberger wijst
kernachtig en beslist ons onze levenshouding
in tijden als de onze aan. Te midden der don
kerheid zien we met Rembrandt het licht uit
de hoogte ons tocntralen van het Kind van
Bethlehem. Zijn Koningschap als Middelaar
rust in Zyn Priesterschap. De onderwyzer en
leeraar is koning in zijn klas. Zijn we voor
onze jongens en meisjes ook priesters in zelf
overgave? Matth. 18, het hoofdstuk der vér-
geving, is misschien het meest paeclagogische
van de Schrift. Het hoofdstuk waaruit gelezen
is, culmineert hier in dat de Christus Davids
Zoon, doch ook Davids Heer is. Markus schrijft
geen biografie. Hy geeft Evangelie. De ver
schoning en het optreden is bewys van de
werking der energie van de eeuwige liefde van
Gods Zoon voor Zyn Kerk. Hy heerscht en
gaat onder. Hy is Koning in de gestaltenis
van een slaaf. Zyn liefde wekt wederliefde. De
liefde der zelfovergave. Niet de daad, doch
de motieven en de gezindheid van het hart,
is het allervoornaamste. Maar dan vergeten
we niet, wat den Schriftgeleerde ontging en
Jezus betoont: Hoor Israel!
Gehoorzaamheid is hoogste betoon der lief
de. In deze stemming geldt, dat we staan op
ons recht doch kennend onze plicht. De plicht
der solidariteit om te lyden met ons volk, te
dragen onze gezamenlijke schuld.
Na deze openingsrede kwamen verschillen
de huishoudelijke zaken aan de orde, waarop
we morgen nader terugkomen.
Kunst en Letteren.
ALEXANDER TANSMAN
Alexander Tansman heeft een Partita
voor strijkorkest voltooid en deze opgedra
gen aan Ed hl ipse, directeur van het Rott.
Philh. Orkest De eerste uitvoering zal nog
in dit seizoen plaats vinden.
10.00 Morgenwijding.
V.A .<.A.
10.30 Philadelphia Symphonie-Orkest o.l.v.
Voordracht dcor Hetty Beck.
10.10 Het Park van Ska.itz (Arnold Ulitz).
Leopold Stokowaky, speel: o.a. werken van:
Liszt, Tsjaikofski, Haydn, Berlioz, Saint»
S3ëns. (Gramofoonmuziek.
11.00 Onze keuken, door P. J. Kers Jr.
11.30 Orgelspel door Joh. Jong.
12.00 Sluiting.
4.00 n.m. Beethoven-programma. (Gramo
foonmuziek).
4.45 non. Populaire gramofoonmuziek.
5 30 n.m .V.A.R.A.-Orkest o.l.v. Hugo de
6.00 n.m. Zenderwissellng.
6.05 n.m. Orgelspel door Cor Steyn.
620 n.m. Gramofeonmuziek.
6 30 n.m. VA.R.A.-Orkcst o.l.v. Hugo de
Groot.
7.00 n.m. P. van der Meulen, algemeen
voorzitter der Ncd. Ver. tot afschaffing van
alsoholhoudende dranken, spreekt ter gele
genheid van het 25-'i :g bestaan der Na
tionale Commissie tegen het Alcoholisme
over „Gesloten Front".
730 n.m. V.A.R.A.-Orkest o.l.v. Hugo de
VJ>.R.O.
8.01 n.m. Concert
8.30 n.m. Hoorspel: „Het Interview van den
dood", naar het Duitsch van Rudolf Mirbt,
m.m.v. het Haydn-kwartet.
9.45 n.m. Concert
Pl.m. 10.00 n.m. Enkele verzen van dood en
10.15 nm. Vrijz. Godsd. Persbureau.
10.20 n.m. Vaz Dias.
V.A.RA.
10.30 n.m. Gramofoonplaten
11.00 n.m. G'amofoonmuziek.
12.00 Sluiting.
DAVENTRY 1554.4 M.
7.50 n.m. „The Streets In London", luister*
spel.
HAMBURG 372.2 M.
8.25 n.m. Zevende symphonie van Schubert*
LONDEN- EN MIDLAND-REG.
7.50 n.m. Concert, m.m.v. Jan van der Gught
tenor en Joyce Kadish, piano.
LONDEN REG. 355.9 M.
8.15 n.m. Eerste bedrijf van „Die Zauber»
flöte" van Mozart
Wetenschap.
CHR. VEREEN. VAN NATUUR- EN
GENEESKUNDIGEN
De Chr. Vereeniging van Natuur- en Genees
kundigen in Nedenand vergaderde In hotel des
Pays Bas te Utrecht.
D<x>r den voorzitter. Dr. J. F. R e i t s m a. werd
deze vergadering op de gebruikelijke wijze geopend.
Als nieuwe leden werden gekozen de heeren C. Ko
ning. arts te Rotterdam; R. Vedder. arts te Am
sterdam, chirurg-geneesheer PaedoJogisch Instituut;
J. H. Verhave, arts te Amsterdam (W.); en j. W.
A. van der Wal, arts te Hoogeveen. Voor het lid
maatschap bedankten de heeren A. Dupont, W. J.
Mulder, A. D. de Leeuw en A. Bloemsma.
Hierna hield Dr. Joh. v. d. Spek een voor
dracht over: „Thérése Neumann, het raadsel van
Kinnersreuth".
Besloten werd de volgende vergadering te hou
den in Mei of Juni.
AMSTERDAM
BEGRAFENIS VAN EYLEN
Woensdagmiddag werd op de Nieuwe Oos
terbegraafplaats onder groote belangstelling
de heer Van Eylen, chef van het Centraal
Bureau der gemeente-telefoon aan de overzyde
van het IJ, teraarde besteld. De heer Van
Eylen is overleden aan een hartverlamming
tengevolge van het feit, dat, toen Vrydag
IJ. in de telefooncentrale aan de Spuistraat,
brand uitbrak, hy juist de centrale aan het
Mosplein (overzyde van hé; IJ) betrad en
daar alle storingslampen rood aangegloeid
stonden, welk onstellend verschijnsel hem zoo
deed schrikken, dat hy vrywel onmiddellijk
overleed.
HAKENKRUISEN AAN HET KONINKLIJK
PALEIS
In den nacht van Dinsdag op Woensdag hebben
onbekend gebleven personen aan de achterzijde
van het Koninklijk Paleis te Amsterdam eenige
hakenkruisen geschilderd. Woensdagochtend zijn ze
door manschappen van de militaire politie en door
de Stadsreiniging weer verwijderd.
FEUILLETON
DE SPAANSCHE CAVALIER
Door B. WARSTADT
(32
Hjer werd den wagen het verder rijden
verhinderd, doch op heel andere wijze. Een
stem, die tegelijk bevelend en smeekend
klonk, zeide den koetsier halt te houden en
wel op een toon, die gehoorzaamheid vroeg.
Tege'ykertijd werd het paard bij den teugH
gegrepen en het bevel tot daad gemaakt
Nog vóór Paszmore den koetsier had kun
nen toeroepen, dat hij verder moest rijden,
werd de deur opengerukt en tot zijn groote
.verwondering werd een vrouw, in een mili
tairen mantel gehuld, in den wagen go-
worpen. Na haar stapte onmiddellijk e >n
Spanjaard in wiens gelaatstrekken er zoo ver
wilderd uitzagen, dat Paszmore in zijn
ontsteltenis nauwelijks den trotschen gou
verneur van Sevilla herkende. Zijn docht.»-,
die vcor hem in den wagen was gekomen,
zag er uit, alsof zij hij het maken van haar
toiVt was overvallen- Zij droeg over haar
kleeren een haastig omgeworpen mantel en
aan slechts een harer voeten d;oeg zij p'-m
panfjlfol. Haar lange zwarte lol-ken himren
in wanorde over haar rug. Zij was sprake
loos van schrik en buiten adem door he'
ant lie loopen.
„Rijdt door! Het geldt ons leven!" schreeuw
'de Rivadeo tegen den koetsier, daarna
klapte hij in de handen en de paarden
stormden als razenden voort.
De gouverneur werd te zeer door angs4,
onrust en ongeduld in beslag genomen, om
zich in veiligheid te stellen vol.: het vo'k,
«lat 'L<-or bent was geplunderd, bedrogen en
vul'rukt en dat hem nu ten doode toe ver
volgde, dan dat hij zich tegenover den heer
Paszmore, voor het in bezit nemen van /'jn
rijtuig, verontschuldigde. De faiuikant was
juist bezig er over na te denken, hoe hij «len
Spanjaard het best zou kunnen duidelijk
muken, dat hij er de man niet naar wa«
om zich tegen zijn wil tot ridde/lijkheid en
barmhartigheid te laten dwingen, toen d2
koetsier plotseling de paarden deed s*il-
staan. Hij zag namelijk, dat het einde van
de straat met een volksmenigte was gevu'd
nie als hongerige wolven schreeuwde ooi
het bloed van Don Lopez-
Antonia gilde luide in haar angst. Rivadeo
ging in den wagen staan en greep zijn
revolver, want hij zag onmiddellijk in, dat
cr voor hem geen andere weg o.erbleef dan
zijn leven zoo duur mogelijk te verkoopen.
„Wat nu te doen?" riep Paszn.ore uil, die
zijn tegenwoordigheid van geest bewaarde
en een zekeren buldoggenmoed bezat, die
een eigenschap is van zijn ras. Hier is een
poort van een huis, dat er sterk genj^u
uitziet, om alle aanvallen, behalve dan ni't
kanonnen te weerstaan. U moet het meisje
er uit nemen", riep hij en sloeg tegelijk do
wagenJeur open, „gauw, anders overvallen
ze ons voor we in veiligheid zijn".
Het was echter onnoodig bra tot haa«d
aan te sporen. In oen oogenhlik was
wagen ledig- Antonia haastte zich de poort
van Aguilera's huis te bereiken en wer»
daar opgevangen door een vreemde die »>ok
op hetzelfde oogenblik naar binnen wilde
„Hé, Lepine, bent u hier?" riep Pe'c»
Paszmore uit; voor meer woorden was
er geen tijd. De laatste van het gczelscli
was juist de poort dooi gegaan, die oogen
blikkelijk achter hem gesloten werd, toen
het naar bloed dorstende volk voor de poort
zich verzamelde.
„Weg met Rivadeo, weg met Rivadeo!"
klonken de vreeselijke moordkreten van .«en
razenden hoop, waar tusschendoor men he'.
gekletter hoorde van de wapenen, waarmede
op onstuimige wijze tegen de poort werd
geslagen.
Op het oogenblik. dat Anionia de binnen
plaats betrad, verloor zij haar mantel. Deze
anders zoo trotsche koningin der schoonheid
stond nu slechts schamel gekleed en vnn
haar kroon beroofd, met gescheurde kl-»»*
deren cn ongekamde haren, tegenover I*" sy
en Alcala, den bewonderaar dien zij ver
acht had en de vrouw, die zij had willen
vernederen. Rivadeo s dochter, die g3en
barmhartigheid had bewegen, was gedwon
gen juist hun barmhartigheid in te roepen.
Maar geen leedvermaak vervulde liet
gemoed van de zachtaardige Inez, toen zij'
Antonia zag, die haar cenmaai zoo wree'J
bejegend en gehoond had. In het hart van
het jonge meisje was thans slechts plaats
voor het diepste medelijden- Zij verwelkom
de de vluchtelinge met dezelfde hnrtplijl-
held, waarmede zij een vriendin zou hebban
ontvangen, zij greep de bevcn-'e hand en
Icirldp haar van de binnenplaats naar haai
eigen kamer, opdat het geschreeuw uei
1 vreeselijke stemmen, die het leven van haai
vader eischten, de dochter van den gou
verneur niet zoo afgrijselijk in de ooren zoi«
klinken. Zij liet Antonia op haar eigen brd
uitrusten en sprak woorden vai> troost tot
baar, doch verliet haar daarin,, even om
Theresia op te dragen wijn te halen om
verschrikte Antonia te laven. Oofc mocht
Inez niet zoo lang bij haar broeder vandaan
blijven, daar zij vreesde dat hij om Don
Lopez te beschermen, zich in nieuw gevaar
zou kunnen begeven. Maar zelfs al zou hij
dat doen, dan nog zou het Inez nooit be
rouwd hebben dat het juist hare hand was,
die voor de vluchtelingen de poort had
ontsloten.
De zachtmoedigheid en het fijne gevoel
van Inez werden geenszins bij Theresia ge
vonden. Het was met den grootsten tegen
zin, dat de oude dienstboJe op bevel harir
meesteres den laatsten wijn die er nog 'n
den vroegeren zoo welgevulden Kelder o\or
was, in een glas goot. Met een donker ge
zicht bracht zij den wijn bij Antonia en
sprak op bitteren toon. „Ziedaai. neem Jat
Donna Antonia; maar als ik in uw plaats
was dan bleef het mij in mijn keel steken
En denk er aan, dat Don Alcala de Aguilera
wiens liefde u overigens heelemaal pi .t
waard zijt, voor u bloedend onde» de horen*
van den stier lag."
Antonia's hand beefde zoo hevig, dal rij
slechts met de grootste moeite .iet glas aan
hare lippen kon brengen-
„Denk er aan", vervolgde haar plaaggees'
„hop. Donna Inez de Aguilera, de dochter -i!'
een heldengeslacht zich wilde vernederen om
een gunst van u te vragen, aan u voor \vi<
het een groote eer moest zijn, dat een «'och
ter der Aguilera's zich wilde vprw*-»iyjit;c»i
uw huis te betreden. Denk er aan
„O, wat een gehuill O, heilige Maagd!"
kreet Antonia, het glas ter aaide werpen 1.
„Doe de deur dicht, wijf! Maak ze dicht cn
doe er den grendel op. Die vreeselijke men-
schen komen hier anders ook nog!"
Theresia wendde zich om en gehoorzaamde
maar mompelde halfluid bij zichzelf: „F-n
Aguilera zou niet allereerst aan ziclizolt
denken, als haar vader het mes der moor
denaars zoo nabij was."
HOOFDSTUK XXIX.
De vergelding.
Eenige verontschuldiging was er voor
Antonia vanwege haar eroote angst wel aan
te voeren. Als er een land is, waar n»
meer dan ergens elders reJcn heeft om voor
een opgewonden volksmenigte te vreezen,
dan is het zeker Spanje. Men is daar p-3
woon aan het zien van opgehitste stieren,
van verscheurde paarden en doorboorde
menschen, die hun leven op het spel zetten
en het dikwijls opofferen om den menschep
deze genoegens te verschaffen, en een na-
turlijk gevolg hiervan is, dat ge\oelcns van
barmhartigheid niet licht gekweekt worden
Een religie, die uit louter ceremonie bes'aat
of door hoop noch laag wordt onderhouden
heeft in het geheel geen kracht om enn
volk in toom te houden. Hot gebod- „Oi;
zult niet doodslaan", is reeds zoo dikwijl®
overtreden, dat een moord ln het geh-'pi
niet meer als misdaai wordt beschouw I.
Het sterkste hart zru hebben gesidderd hij
het aanschouwen van het wilde geschreeuw
"i zware s'ar-en op de deur, die allepn
nog maar den razenden hoop van zijn bult
scheidde.
Er stond een kleine groep personen op de
binnenplaats, welker marmeren vloer z?or
waarschijnlijk met het bloed van een
slachtoffer zou worden bevlekt. Lucius
Lepine, vervuld met edelen moed, die mis
schien thans zou moeten vechten voor zijn
vijand als hij voor zijn vriend gedaan had,
stond naast Aguilera, die bereid was z:jn
gast, die in zoo groot gevaar verkeerde, te
verdedigen. De Biit stond met het geladen
pistool in de hand, terwijl de Spanjaard
geheel ongewapend was. Iets achter hen
stond Don Lopez de Rivadeo, doodsbleek, da
vertwijfeling stond op zijn gezicht te lezen;
in zijn hand hield hij een dolk en zijn
tanden klapperden op elkaar, den blik ge
richt op de poort, die ieder oogtnblik ond.-r
de zware slagen zou kunnen bezwijken.
Naast hem stond Peter Paszmore. druipend
van het zweet en van harte wennchend, dat
hij ver weg ware, uit dit venvent-chte land,
waar men zelfs des morgens nog geen wan
delrit kon doen, zonder gevaar ie loopen «lat
men werd opgejaagd als een wild dier. Da
groep werd besloten door Diegn- Hij stond
getrouw naast Alcala, vast besloten den
cavalier tot in den dood bij te staan.
Slechts eenmaal had het bleek» gelaat van
Inez zich aan de deur vertoond, maar op
ernstig aandringen van haar broeder had zij
zich teruggetrokken. „Dit is geen plaats vis
vrouwen!" had hij haar toegeroepen.
(Wordt vervolgd).
