Nieuwe Leidsche Courant | 1933 | 21 december 1933 | pagina 6

De Stsdhucskwestc'e heeft haar
aanvankelijke oplossing

DONDERDAG 21 DECEMBER 1933

TWEEDE BLAD PAG. 6

GEMEENTERAAD VAN LEIDEN

HET PLAN-BLAAUW ZAL NADER

UITGEWERKT WORDEN
Wethouder Splunter bekeert enkele
raadsleden

HET VOORSTEL-BEEKENKAMP
VERWORPEN

Tenslotte een onteigeningskwestie

Gistenmiddag werd de behandeling van
tie ouuwu*6K»»ostie in tien uaajt voorgezet.
'1 naus is «et woord aan wetn. S p
die eveneens begint met t: zaggeu, tiat wy
liet oe«,e fitaiahuas -moeten hennen zonae)
dat oeiiige pohtieite speculatie ae gang van
zu.cen uuOaDy ve. uuuuöit. De traue gang
van zaken is niet aiieen aan B. en W., maar
evengtoja aan oen Daad te wijten. De enkel
vouuige opdracht is lout geioopen, neiaa».
Spur. gOiOOit nog dat het ue beate oplossing
zou z.jn gJ.v-eest. De Raad was echter niet
te.iOaOii, maar iheeit de meervoudige op-
cui-aciit gevvensoht. Aan zijn verlangen is
daan. volaaan is o^k aan de veiiongens
van ucn Kaaü omtrent de Kaadhuis-Aüvtes
Co mm', ss ie. Toon is men thans opnieuw niet
tovieuou. in oe eersie plaats hoert men de
onpaiitijüigheid nor R.A.C. in twijfel ge-
tiO.LK.en. Deze beschuldiging wijst Spr. tei.
eeiicnmalo ai. Ze blameut uegenen die haar
hennen geuit. De louten in het plan-Blaauw
zouuen veruoozeid woruen, die van het plan
Kiopnolier aangedikt Dat is niet juist. Er
bestaat eenvoudig een verschil van inzicht
omtient ue beiue plannen. Aan sommige
heeren is verweten, oat zij zich vastgeklampt
hebben aan het advies van de R.A.C. Maa»
waar vraagt men anders oen advies voo»
«Tan om ea- zioh, zoo eenigszins mogriijk.,
aan te houden, vooral als men zeli met des
kundig is.

\vat de billijkheidsikwestie betreft, merkt
Spr. op, dat men hier te doen had rnet een
opuraent, niet met een prijsvraag. De ge
meende is geheel vrij welk plan zii wil aan
vaarden". Zy hadden ulU vijf de plannen op
zij kunnen leggen. De neer Blaauw is bo
vendien niet buiten 't program van eischen
gegaan, hij was met het bijtrekken der per-
ceeien Vischmarkt 7 en 8 geheel te go. der
trouw, het pian-Blaauw had evengoeu
recht op beooideeling als do andere plan
nen. De plannen zijn gekocht door do ga
weente en deze heeit zich de geheele vrij
heid voorbehouden om met de plannen Ie
doen wat zij Avenschte. De Commissie van
Fabricage was ook eenstemmig de meening
toegedaan, dat de R.A.C. aan de architecten
geen gelegenheid behoefde te geven om een
variant-plan in te dienen. Ook de perma-
herivo pryeviuag-comimüssie van de B.N.A.
was deze meening toegedaan. Ook de ar
chitect Kropholler is afgeweken van het
program van eisohen. De heer Krophollei
heeit variant-plannen ingediend, waarbij
deze afwijkingen plaats vinden.

Wat de stoaebouwkundigo zijde van het
vraagstuk betreft zegt Spr., dat het buiten
plein van Blaauw genoemd is een geniale
greep, maar ook een misgreep. Dat de Ko-
renbeur&srteeg haar steunpunt, zou verliezen
door dit plein gelooft Spr. Het spreekt van
zelf, dat de karakteristiek van de omgeving
wordt aangetast door deze stadhuisbouw. Het
plan geeft in dit opzicht stedebouwkundig
een fraaie oplossing. In de andere plannen
wordt de karakteristiek vernietigd, zonder
dat er iets voor in de plaats wordt gege
ven. Ook de toren heeft in het plan-Blaauw
een verantwoorde plaats Dö toren treedt
naar voren en is niet zooals bij het plan-
Kropholler min of meer verborgen. Ook de
R.A.C. is van menning dat zoowel plein als
toren op de juiste plaats zijn geprojecteerd.

Spr. wijst er voorts op, dat de platte
gronden een zeer voornaam gedeelte van
een bouwplan zijn. Uit de ruimtelijke inclee
ling moet de vorm groeien. De plattegron
den van Blaauw hebben zeer groote ver
diensten. De ruimteverdeeling is overzich
telijk. Dit is niet het geval bij Krophollea.
Kropholler is meer kunstenaar dan bouw
kundige.

De verdiepinghoogte is bij Blaauw 3.60 M.
van vloer tot vloer. Dat vond dn hoer Man-
ders te laag. Bij Kropholler is de verdie
pinghoogte echter nog lager dan bij Blaauw.
In het plan-Kropholler moet men trapje op
tr -ije af.

De lichthof van Blaauw zou te klein zijn.
Sor. noemt verschillende voorheelden om
dat te logenstraffen. Het gebouw van de
Ned. Handelmaatschappij, dat do heer Beu
kenkamp heeft genoemd, is dertig meter
hoog. Dat daarin de lichthof onvoldoende
is, gelooft Spr. graag. Bij uitvoering van
het plan-Blaauw zal echter gebruik ge
maakt worden van het. variant-plan. Dc licht
hof wordt daar 21 bij 17 M. en zal ruim
schoots voldoend? zijn. Van het origineele
plen-Blaauw en zijn variant plan zal één
geheel worden g erna aki De gangen van
Blaauw zijn licht, die van Kropholler voi-
men een doolhof.

De heer Wilmer: Waarom is Krop-
ho'ler eigenlijk uitgnnoodigd? Hij blijkt een
prul te zijn.

Wethouder Splinter: Ik mag toch wel
aanmerkingen maken?

De heer Groeneveld: Jullie maken
BI eau w zwart.

Wethouder Splinter zegt dat er geen
enkel plan zonder fouten wondt gemaakt.
Vooral nu slechts een half jaar tijd gege
ven werd is dat Irgrijneliik. Kropholler is
echter ook naar heJ gevoelen van Iemand
als ProL Watties ver beneden ziin capaci
teit gebleven. Hij -heeft geen gelukkige hand
gehad bij het ontwerpen van deze plannen.
Het plan-Blaauw daarentegen geeft 'n zeer
ge'iikktoe oplossing van het vraagstuk.

Dat de heer Beukenkamp het plen van
de ""^'-oeders Ni en kerken zoo aanbeveel!
heeft Snr. met verba zing gezien. Hoe is dat
zoo plotseling bij de heer Beekenkamp eeko
men? De nlrnnen van de gebrs. Van Nieu
kerken waren toch lang genoeg bekend.
Het voor8tel-Peekerkrnip zou de moeilijkhe
den vermeerderen. Wanneer komt de Stad-
hutekwe-tia dan weer aan de orde? Gebrs.
v. Ni au kerken hebben van het plan-Dudok
de n'attegronden overgenomen voor zoover
dat in hun kraam te pas kwam. Het plan
neemt ook de nerceelon Vischmarkt 7 en 8
er bij, verwaarloost de rooilijnen, wil de
Vischmarkt epdeelteliik dempen en doet nog
meer dergelijke dwaze dingen. Bovendien
zou het veel te duur gaan kos'en. Wat
denkt men met d*t plan te tnreiken? Een
uitotel van executie! Als de Raad Blaauw
niet wil laat bij dan Kropholler nemen.

Het voorsto'-Beekerikn-mp wenscht dat de
grenzen van het prozrren van eischen wor-
don geMndihsrfd. Het. nhn-Btoxmv wordt
dus onthoofd. Aan-nemr'ng van het voorstel
Beekenkamn zou de Raad een be'""heilik
finuur doen sloan. T.a*t men ruiterlijk voo.
den die komen met wat men wil.

De. Voorzitter had oorspronkelijk de
bedoeling in aansluiting on hetgeen doo.
den beer Splinter is gezegd, nog het woord

te voeren. Spr. nou echter aan hot schitte
rend beloog van wethouder Splinter afbreuk
doen thans te trachten dit aan te vullen.

Wethouder Goslinga wijst er op, dat
de heer Bcelkenlkamp hem verweten heeft
dat hij zich maar iustig bij de financieel*
konseikv,enties van het bijtrokken van cn,
perceelen Vlirclumarkt 7 en 6 wil neerleggen.
Het is onoprecht -dit te zeggen, terwijl men
zelf een plan introduceert (lat ook die pei
ceelen er bij neemt en dat bovendien nog
een kwart anillloen meor kust. Spr. \vu
ruiet gesticht over het bijtrekken van di
perceedcn Vischmarkt 7 en 8. Er is hem ech
ter onweerlegbaar cvigetoond, dat hei
plan-Blaauw zou vallen als deze perceelen
niet bijgetrokken zouden worden. Daaavoo.
is Spr., wat betreft zijn financië le uezwa
ren, op zij gegaan. Door het voorstel-Beeken
kamp wordt het plan-Biaauw beentje go-
licht en daarom kan Spr. er niot mee me»-
gaan.

Spr. wijst er verder op dat de rede van
den heer Tcpe hom in éérj opzicht is tegen
gevallen. Hij hoeft gezegd, dat hij niet voor
Kropholler is omdat deze katholiek is. Wat
zit daar voor oneervols in? Spr. heeft redt-
voeringen gehoord van Dr. Kuyper, gedich
ten hooren voordragen van Da Costa, Bilder
derd'ijk, schilderstukken gezien van Rem
brandt e.a., allo protestanlsche kunstenaars.
Spr. vond deze kunstwerken zeldzaam
mooi, onidat hij er innerlijk op afgestemd
was. Dat is logisch. Logisch is dus ook dai
de beer Tcpe, die in hart en nieren katho
liek is, de plannen van den heer Krop
holler zeer bewondert. Spr. wilde dat hiea
een plan lag van een calvinistisch kunste
naar. Waarschijnlijk zou Spr. dat zeer mooi
viindcn. Men behoeft er naar Spr. ni.t zoo
den nadruk op te leggen, dat men niet voor
Kropholler is, omdat hij katholiek is,

y Replieken

De heer Van Eecke is thans nog meer
tot het voorstel van B. en W. bekeerd.

De heer Beekenkamp (a.r.) zegt dat
het plan-Blaauw door zijn voorstanders aller
minst enthousiast is verdedigd, afgezien
dan van den wethouder. Op de brzwaren tb
"en het plan-Blaauw is men niet Ingegaan.
Waarom is de s.d.a.p. els een aaneengeslo
ten geheel vóór het plan Blaauw opgetre
den? Op deze vraag heeft Spr. geen ant
woord gekregen. Men moet zich dan niet
verwonderen als er een misverstand over
dras kwestie blijft bestaan.

Ook de 'heer Bosman toonde gnbrek aan
overtuiging, evenals de heer Vos. Op zooTi
bwiifelac'htice basis moet do Lcidscho Rand-
huiSbouw dan plaats hebben. Dit, is toch
einig bevredigende oplossing. Hier
aan mogen wij de Sleutelstad niet bloot
atollen.

Spr. heeft een eerlijke poging gedaan om
uit fin impasse te geraken. Dat de twee
panden aan de Vischmarkt inhaorent zijn
aan de oplossing van het Raadhuisvraagstuk
gelocft Spr. niet. In andore plannon hoeft
men deze no»voelen ook kunnen missen. Hex
van den heer Goslinga is onjuist.
Onk de heeren v. Nieu'kprkon dienen zioh
aan het program van eischen te houden
Wethouder Goslinga is overstag gegaan om
dat, hij onder de b'koriïig is gekomen vat.
een bepaald plan. Waar is de grens? Epii
plan met, annexatie van de Monrminsteeg
zou nog beter slagen. Spr. wil met zijn voor
stel alleen do architecten een gelijke kans
geven. Men heeft geen recht cm aan ziin
eerlijke bedoelingen twijfelen. Hv heeft
precies gezegd **vt hij met. zijn voorstel hp-
doelt. Men heeft Snr. ook venveten, dat hil
niet. perder met zijn voorstel is gekomen.
Er bestond niet eerder gelegenheid en aan
leiding toe. H't werk van v. Nieukorken
wordt in do „Vooruit" van Maandag on
allerlei wiizo gediskwalificeerd, terwijl op
dezelfde pagina een foto wordt opgenomen
van een gebouw van de gehr. v, Nieu kop
ken. me» een onderschrift, waarin dit ge
bouw prachtig wordt genoemd. Snr. bestrijdt
de critiek van jvetfyuder Splinter on hei
nl-in van Van Nveukerken De architecten
hebben een naam te verliezen e
geen plagï°at «'egen. De we'ihouder heeft de
gebrs. v. Nipiiikcirken op kleinzielige
een hak willen zpften Wat de financieele
zijde betreft gelooft Snr. dat do prii'
het plan-Blaauw ock wel duurder zal wor-
den dan V/a millioen. De heschnldicing dat
Spr. onoprecht zou zijn, door den heer Gos
linga geuit, kan Spr. niet on zich la-ten
zitten. Spr. hoont dat de heer Goshnga
ongelijk zal bekennen. De onmerking van
den heer Goslim-a aan het adres van den
herr Tene kan Snr. niet beprü-wm. Ais doze
onmerkinpen steek houden kan Spr. wel
heg-rijnen «tot de hee*; Goslinga meer voelt
voor een geheel neutraal ontwerp, dan om
e?n ontwerp, ontworpen door een katholie
ken geest.

Ook de heer M anders (r.k.) repliceert
uitvoerig en beveelt nog eens het plan-Krop
holler met aandrang aan. Ook de heer Bos
man handhaaft, zijn «standpunt-

De he'ir Eikerbout is niet gediend van
de opmerking van den heer Goslinga dat
Spr. de debatten niet gevolgd zou hebben,
nadat Snp de interruntie bad geplaatst dat
de heer Goslinga wat l"i+ kwam mei zijn
mededeeling, dat hij er peen bezwaar tegen
had dat de perceelen Visobmarkt 7 on S
werden geannexeerd. De Road verkeerde tot
on boden nog in de meening, dat do heer
Goslinga wel togen deze annexatie was.

Nadat ook de heer Groeneveld nog
heeft gerepliceerd wordt de vergadering ge
schorst tot s' avonds 8 uur.

AVONDZITTING

In de avondvergadering zet de heer
c h 11 e r de replieken voort.

De heer Beekenkamn heeft, aldus spr.
half Moi reeds kennis gekregen van de plan
nen van de heeren v. Nicukerken, doch
noch in de vergadering van de commissie
fnhr'cage. noch in de mannden daarna
gebruik gemaakt van de gelegenheid om
het plan v. Nieukerken naar voren te bren
gen.

Onjuist is het dat de heer Beekenkamp
eerst in deze vergadering met een voorstel
ten bate van het plan-v. Nieukerken' komt.
Spr. wijst er voorts op dat hii in de commis
sie van Fabricage de heer Kropholler me!
andere architecten zelf heeft voorgesteld om
in aanmerking te komen voor de meervou
d'ge opdracht. Daar blijkt duidelijk uit dat
hij niets had tegen Kropholler. Dat de s.d.
a.p. en hloc voor B'aauw is, zpgt niets. De
\k. fractie is en hloc voor Kropholler. Zit
daar dan ook politiek achter? De r.k. frac
tie kan niet meegaan met hot voorstel Bee
kenkamn. Als ze het toch doet, doet ze hel
uit politieke nvenvpgingen.

De heer De Ree de (c.h.) zegt dat de
Wethouder er in gcslaaed 's aan testoenen,
i"t het plan Blaauw superieur is boven de
andere plannen, het wordt nu een kwestie
van vertrouwen in R. en W. Snr. durft zijn
bezwaren niet handhaven en zal voor het
>orstel van R. en W. stammen.

Wethouder Tepe zegt. dat zijn rede zeer
misverstaan door enkele raadsleden. Deze
misverstanden zet spr. reoht.

Ook de heer Goslinga heeft spr. niet begrc
pen. In het bouwwerk van Kropholler komt
geen bepaalde levmsovertudging uit. Zijn ka
tholic sme heeft niets met zijn werk te ma
ken. Door wethouder Splinter is spr. niet
overtuigd. Hij handhaaft zijn bezwaren tegen
het plan-Blaauw. Tenslotte ditnt spr.

een voorstel

In. Strikt genomen is spr. van meening, dat
het plan-Blaauw niet in beoorceeling had die
nen te kemen. Toen beweerd werd, dat het
plan zulke voortreiMijke kwaliteiten had,
heeft hij echter do vorantwoordelijkhe d niet
durven aanvaarden om eraan meo te wer
ken het uit de beoordeling te houden.

Thans is spr. echter van meening dat niet
alleen architect Blaauw, maar ook architect
Kropholler gelegenheid moet hebben plan
nen uit te werken ma bijtrekking van de
perceelen Vischmarkt, 7 en S. Men moet. de
keus kunnen doen uit twee plannen die ont
worpen zijn op hotzclfde terrein. Daarom
stelt spr. een amendement-voor waarin ook
arch te:t Kropholler gelegenheid wordt ge
geven z.jn plannen uit to werken op den
zelfden grondslag als waarop de plannen
van archil.:ct Blaauw zijn ontworpen.

Do heer Wilbrink (c.h.) zegt dat het
voorstel van B. en W. ook min of meor een
noodsprong is. Het college heeft, geen andere
oplossing kunnen vinden dan de samenvoe
ging van de twee plannen van Blaauw. Een
definitief plan kunnen zij nog niet geven.

Daarom is er ook geen bezwaar tegen ook
andere architecton, d o daarvoor in aanmer
king komen de gelegenheid te «even hun
plannen uit te werken.

De heer Vos (v.d.) betoogt dat er toch
niets vreemds in zit, wanneer men zich on
derwerpt aan een advies, dat men zelf ge
wild heeft. De R.A.C. zal 'waarschijnlijk
haar standpunt omtrent het plun-Blaauiv
handhaven, ook als het amendement-Tepe
wordt aangenomen.

De heer Huurman (a.r.) zegt dat de
Wethouder hem niet heeit kunnen overtui
gen van de superieure kwal teiten van het
plan-Blaauw. het voldoet niet aan de
eischen die aan een utiliteitsgebouw mogen
worden gesteld. Om een goene oplossing tc
krijgen zou spr. wel voor het amendement-
Tepe willen stommen. Hoeveel tijdverlies
zou dit temer moeorengenV

De heer Yv ilmer (r.k.) is van gevoelen
dat de rechtvaard gheld meegebracht hart.
dat het plan-Blaauw was uitgesioten van dc
beoordeeiing. De R.A.C. lieea ook gevoeld,
dat er een onbillijkheid werd begaan.

De heer Donders betoogt op verschil
lende grondx dat ook door rte R.A.C. is ge
voeld de oarechtvaard.gneid tegenover de
andere architecten van de voorkeur aan
Blaauw gegeven, als gevolg van zijn afwij
king van de teneinb.ipal.ng. Ten slo.te dieni
Spr. een voorstel in om de beslissing over
het voorstel van B. en W. aan te houden en
de R.A.C. uit te noodigmi alsnog haar oor
deel uit te spieken over het zgn. verklein
de plan-Blaauw. Dit is een

motie van orde,
die eerst in behandeling komt.

De heer S c h 11 e r zegt dat de s.d.a.p.
er niet voor zal stemmen.

Ook wethouder Splinter wijst de motie
af. Het plan-Blaauw mót het variant-plan
van deznn architect kan naar Spr.'s meening
de beste oplossing geven.

Wethouder Goslinga zegt dat het ver
kleinde plan-Blaauw geen go.do oplossing
geeft, zoodat hij aan de motie Donders zijn
steim niet kan geven.

De heer Van Es zal gaarne stemmen
voor deze motie van orde. Als het kleine
plan-Blaamv niot in aanmerking kan komen
dan is er hier s-pnako van oneerlijke con
currentie en daaraan zal Spr. niet mee
werken.

De hetr Wilbrink (r.k.) is tegen het
voorstCi-Donders. Men zou van voor af aan
moeten beginnen.

De heer Bergers vordedigt 't voorstel.
De motie in stemming gebracht wordt ver
""orpen met 23 tegen 12 stemmen. Voor stem
ujn de rJt. fractie en de heeren Van E»,
Beekenkamp en Eikerbout.

De heer Meynen (c.h.) kan niet zonder
meer zijn stem geven aan het voorstel van
B. en W. D e oplossing geeft het plan-
Blaauw niet. Wat is or daarom tegen', dat
er naast dit ééne plan, dat ook kan mis
lukken, nog twee andere plannen worden
gesteld?

De hoer Van Es (a.r.) kaatst 't ballptje
dat de s.d.a.p. heeft geworpen naar den
heer Beekenkamp hij haar beschuldiging
van politiek spel, terug. Aan de hand va
de notulen van een huishoudelijke vergart
ring van de s.d a.p toont Spr. aan dat de
s.d.a.p. het plan-Blaauw voortrok om prac-
tische redenen.

De heer Van Eek zegt dat een zaak toch
wel zeer zwak moet staan als men
dergelijke argumenten moet komen. Men
mo t ook zeer voorzichtig zijn met de me-
dee'eelingen van een spion.

De heer v. Rosmalen (c.h.) verklaart
zich voor het voorstel van B. en W., evenals
de heer v. d. Reyden. Beiden zijn ge
zwicht voor het betoger van den wethouder.

Wethouder Splinter dupliceert zeer
kort. Het voorstel Tope beteekent langen tijd
uitstel.

Wethouder Goslinga zegt dat met het
voorstel Beukenkamp het plan Rlaamv nnt-
onfhoofd wordt. Als den heer Beekenkamp
zioh gegriefd gevoeld heeft door het woord
onoprechtheid, dan wil h'i het wel intrek
ken. Tetrcnnver den heer F.lkerhout merkt
s-p-r. op dat hij niet eerder in de gelegen
heid is geweest uiting te geven aan ziin
gewijzigd gevoelen ten opzichte het bijtrek
ken van de perceelen Vischmarkt 7 en 8.

De heer Beekenkamp constateert dan
d-at de behandeling zaer n-nhevredigend is
geweest. Uit zijn voorstel wil snr. schrappen
de woorden dnt architecten ziclh zullen mop-
t-en houden aan het eerst aangegeven ter
rein.

Wethouder Tepe verdedigt nogmaals zijn
amendement. Krot olie- kan in drie maan
den gereed komen met ziin plannen.

De Voorz. acht dit niet juist. Het plan
zou. na Ingediend te zijn de g'heele proce
dure moeten vo'gen. die de plannen thans
ook hehhen d^nro-emaakt.

Daarna wordt tot

stemming

vergegaan

Het voorstel-Benk'eT'lkPpro (ook v. Nieu
kerken on Kronholler) wordt verworpen met
22 tegen 13 stommen. Voor stpmden dn heer
nli katho-itoken en de Vieren van Es.
Wilbrink. Beekcxikamn. Eikenhout en Meü-
nen.

Het voorstel van R. en W. 1e lid (bestem
ine perceelen Vischmarkt 7 en 8 voor de
Stodbutobouw) woedt aanxenomen met 2-3
tegen 12 stemmen. Teven c'cmden de heeren
van Es. Coster. Simonis. Wilbrink. Reeken
kamp. Elkeriiout. Meiinen. Bergers, Man-
T'me. Donders en Huurman.

1 vnorstol van B. en W. lid twee (arrhl-
tent Rtoauw z'ln ntonnen n°.dor te doen uit-
'kenl wordt aangenomen mei 21 t'-"Pi 1*
p-teimmen Tf">n stemden de «\k. en de hee-
R*. pikarvn.,t Pe*kphkamn. Huur-
'br'"->k en M'ijnen.
len^njncnt Tene fuitstel ten hete
van Kro^bo'le.rl r-erfl niet dezelfde stemver
houding verworpen.

Interpellatie Wilbrink

Tliets is gtvaurGjkjer

dan dit nat-koude weder. Voor
komen is beter dan genezen.
Wie nu zorgt steeds eenige
Wybert-tabletten in den mond te
hebben, beschermt zich kracht-
dadig tegen kou-
vat,en en verra-
derlljke infectie.
Verlaagde prijzen

f50-35 -20

gummiknuppels; zoo ja, dan hcoft dit haar
volle afkeuring.

De Voorzitter zegt, dat inderdaad
vergunning aan oenige huisbezoekers is
verleend. Hij zal dit nader onderzoeken.

Voor Nieuwjaar zal het soctioverslag met
antwoord van B. en W. afkomen, terwijl 22
Jan. n.s. aan de hehrndeling der begrooting
zal worden begonnen.

Hierna om pl.m. 12.45 gaat de raad
in geheime zitting.

1. Zijn Burgemeester en Wethouders ook
bereid de redenen mede te deelen, waarom
aan de eigenaren van de perceelen iBrce-
straat, Koornbrugsteeg en Vischmarkt, waar
van tot aankoop of onteigening is besloten
in de vergadering van den gemeenteraad
van 11 Juli 1932, nog geen bod is gedaan,
gelijk in de onteigeningsprocedure is ver
eis cht?

2. Zijn Burgemeester en Wethouders niet
van oordeel, dat door hot uitblijven van dit
aanbod do gemeento belangrijke schade kan
lijden en voor de eigenaren der winkelpan
den zeer groote moeilijkheden kunnen ont
staan?

S. Zijn Burgemeester en Wethouders niot
van meening, dat, wanneer door besluiten
'■an het. gemeentebestuur, in het algemeen
belang genomen, particuliere belangen wor
den geschaad en moeilijkheden in de uit
oefening van hun bedrijf ontstaan, het de
moreele plicht is van het gemeentebestuur,
or *oc mode te werken de/o schade en moei
lijkheden zooveel mogelijk te beperken?

7. j. *s *r alle reden tot <>poed, ook uit be
lang der gemeente zelf, opdat de winkeliers
zich tijdig elders kunnen voorzien hetgeen
een" besparing kan meebrengen. Moreel is
de gemeente ook verplicht do bezwaren dei
ingezetenen in het belang der betrokkenen
te ondervangen in het belang der betrokke
nen en van de gemeente.

Tenzij er onoverkomelijke bezwaren aan
wezig zijn geweest, is het collego i. i. in
zijn taak te kort geschoton.

De Voorzitter zal in het kort ant
woorden en do redenen aangevon, die een
bod hebben tegengehouden.

Een feit is het dat de advocaat der ge
meente nog niet gereed is, daar de rappor
ten der schatters nog niet vollodig zijn in
gekomen, daar nog een on ander te onder
zoeken is.

Ongetwijfeld is voor do onteigening spoed
gewenscht. doch het aanbod der gemeente
moet. goed gefundeerd zijn, daar als par
tijen niet tot overeenstemming komen, de
rechter moet beslissen.

Natuurlijk zijn B. en W. bereid zooveel
mogelijk tot spoed aan te 'e.ttcn, en reeds
•s op bespoediging aangedrongen bij don
advocaat. Reeds kunnen inlichtingen daar
worden verstrekt.

Dc tijd was niet zoo rijkelijk toegemeten,
nader zet. spr. dat aan de hand van diverse
data uiteen.

De lastige kwestie van servituten, kelders
enz. is in ernstige studie. Er is zeer snel ge
werkt. Mr. Seylhouwer, een bij uitstek des
kundige, oordeelt can jaar ook te kort als
termijn. Zeker, uitstel kan lastig zijn, doch
de gemeente mag zich daardoor niet alleen
laten leiden.

De heer Wilbrink is niet bevredigd.
Z. i. was er toch vooruit te werken geweest
en waarom de menschen bij vragen met een
kluitje in 't riet te zenden? In Juli is ge
vraagd of boekonderzoek werd toegestaan
on "u pas in December wil men dit toepas
sen I

Alleen dit moet al twijfel wekken of er
wel oordeelkundig wordt, gewerkt.

De heer Wilmer oordeelt ook, dat niet
al tc vlug wordt gewerkt, gelet op verschil
lende hiaten, doch napraten heeft geen zin.
.Spr. betreurt echter, dat geen enkele ver
dere toezegging wordt gedaan en alsnog
dringt hij daarop aan. Een aanbod Is nu
toch zeker in 14 dagen te doen, zoodat er
eindelijk ernstig gepraat kan worden.

De heer S c h 11 e r meent, dat de mede-
deelingen van den voorzitter niet geheel
iuist zijn. gelet op gestes van mr. Brift, die
de menschen op sleeptouw hoeft gehouden.
Driemaal is een bod toegezegd en oog is
niets gebeurd. Spr. dringt aan op een be
sliste toezegging, wanneer volledige inlich
tingen den raad zullen worden gedaan.

De Voorzitter erkent, dat inderdaad
mr. Briöt verwachtingen heeft meegedeeld,
die echter niet na te komen bleken, mr.
Briöt was daarbij te goeder trouw. Hij kan
niet toegeven, dat te veel tijd verloren i?
gegaan behalve dan wat betreft de inlich
tingen uit het Handelsregister, hetgeen
ruim een maand geduurd heeft. (De heer
Huurman: 't kan in 2 dagen!). Toezegging
van een week of 14 dagen kan niet «orden
gegeven. Het bod moet toch ernstig ziin en
voorzichtig en men is nog niet volkomen in
gelicht. De belangen der gemeenschap gaan
toch voor De reehtor zal reeds nnndig zijn
waar boekonderzoek werd geweigerd, doch
mogelijk ook voor andere gevallen. Gaarne
nr. nog «ons op spoed hij mr. Briöt
aandringen, verder kan spr. niet gaan.
Klachten der onte'gcuen zijn normaal, dat
vergoto men vooral niet.

De heer S c h 11 e r houdt vol, dat er ge
sproken moet worden van laksheid van mr
Briët. Vroeger is om een kleinigheid wel 'n
nder advocaa* aan den dijk gezet. De hui
dige mopt nu maar eens aan 't werk wor
den gezet.

De heer Wilbrink meent, dat dc in
druk. dat getraineerd wordt, niet ontze
nuwd is.

De hper Wilmer zegt: nu weten wii nog
niets Hij is niet bevredigd.

D« Voorzitter wijst er op. hoe de ter
mijn pas 21 Maart eindigt en met V* jaar
■erltngd kan worden, hetcecn heel ge
woon is.

voren te werken was nnmogcliik.
daar de perceelen toch eerst vast moesten
tna,v Er blijft een groote voorzichtigheid
gebofkr. Mr. Bc'ët werkt zoo hard als kan.
doch niettemin wil hij nogmaals op spoed
nandringen.

De intorpellatie wordt gesloten.

Rondvraag.

De heer Vos z^-gt. dat hij Dinsdagavond
heeft gestemd tog.-n, waar hij hedocldo voor
(het voorstel v. 5'ralen). Spr. hetreuri dit
te meer. daar anders do uitslag andersom
zou zijn geweest.

Mevr. Braggaar vraagt of juist is, dat
huisbezoekers van M. H. gewapend zijn met

EEN AVOND VAN BONT ALLERLEI*)

De heer Ooster in het strijdperk Ge
neesltundige armverzorging bij M. H.
ondergebracht Tot slot een
werkloosheidsdebat

In do Dinsdagavond voortgezette vergade
ring van den Leidschen Gemeenteraad is
het. Stadhuisvraagstuk blijven nisten en
werd eon aanvang gemrakt met de afhande
ling van de resteorendo agendapunten. Aan
de orde wordt gesteld:

De slijterijen en de Oudejaarsavond

26. Pracadvies op het voorstel van den
heer E. J. Coster en een tweetal adressen
inzake de sluiting van consumnticzakcn,
re?p. den slijt verkoop Zond:g, 31 Dcc. a.s.

De heer Coster (r.k.) is teleurgesteld
door het afwijzend prao-advics. Do aange
voerde gronden houden geen steek. Wette
lijke bezwaren bestaan niet tegen ziin voor
stel.

De Voorzitter betoogt dat het voorstel-
Coster op juridische gronden onaanvaard
baar is. Bovendien geloo-T spr. dat er geen
oanloiding bestaat om slijterijen vergunning
te geven om op Zondag, Oudejaarsdag, ge
opend te zijn. Dc menschen kunnen Zater
dag hun inkoopen doen.

De heer Wilmer (r.k.) wijst er op dat
de heer Coster de vergunning vraagt voor
alle ronpumptiewinkels, niet alleen voor slij
terijen. Prir.cipieele bezwaren kunnen daar
tegen niet bestaan. Spr. meent dat er or.k
treen wettelijke bezwaren tegen zijn. De 21
uir.zondcringsdagen mogen ook wel Zonda
gen zijn.

De heer Beekenk amp (a.r.) schaart
zich achter het prae-advies van B. en W. Dj
Minister heeft reeds verklaard, dat de win
kelsluitingswet in dit opzicht zoo uitgelegd
moet worden als B. en W. dat thans wen
erhen to doen. Dat er geen princinieele be
zwaren bestaan tegen dit voorstel is spr.
evenmin geheel met den heer Wilmer eens
Reeds uit paedagogisch oogpunt zon het ver
keerd zijn op de op Zondag vallende Oude-
inarsavond aan de slijterijen gelegenheid te
geven om geopend te zijn.

Het voorstel-Coster. in stemming gebracht,
wordt verworpen met. 23 tegen 9 stemmen
Het voorstel van B. en W. wordt aangeno
men.

27. Praeadvies op verschillende verzoeken

om de personeele belasting voor café- en res
taurantbedrijven te verlagen.

De heer Coster (r.k.) betoogt dat de
café- en restaurantbedrijven, wat hun omzet
betreft, de laatste jaren zeer achteruitgegaan
zijn In vele gevallen is de exploitatie niet
loonend meer. Deze zaken zijn fiscaal steeds
zwaarder belast geweest dan andore bedrij
ven. er is alle reden om hen zoo spoedig
moge'ijk tegemoet te komen cn de personeelp
belasting te verminderen.

De heer Verwey (s.d.) acht het billijk
wat hier gevraavd wordt door dc café- en res
taurantbedvijven Het lijkt spr. ook een ge
meentebelang dat deze zaken bestaan. Toch
za| spr. vonr het prne-advles van B. en W.
stemmen, echter onder voorwaarde, dat
zoodra het financieel mogelijk wordt aan
deze verzoeken te voldoen, dit ook inderdaad
wordt gedaan.

De heer dn Reede (c.h.) zegt dat er
theoretisch geen bezwaar kan z'jn tegen de
verlaging van do personeele belasting voor
de onderhavige bedrijven. De gemeente staat
er echter financieel ook moeilijk voor en de
nood-'/ikelijkheid gebiedt dat de verzoeken
worden afgewezen.

De heer Donders (r.k.) heeft niet kun
nen ontdekken dat de café- en restaurant
bedrijven onrechtvaardig worden bphandeid
door de wet op de personcelo belasting. E«*
is echter wel een kwestie van doelmatig
heid en billiikheid, een afwegen van be'.-n
gen. Het irtgangspunt van den heer Coster
is verkeerd.

Wethouder Goslinga zegt dat naar zijn
gevoelen de belasting van de onderhavige
bedrijven wel eenigszins onbillijk Is. De ge
meenten zijn bevoegd dpzo onbillliikheid op
te herfen, maar B. en W. kunnen thxns van
deze bevoegdheid geen gebruik maken. De
financiecle toestajid van de gemeente staat
dit niet toe. De personeele belasting zou dar
anderzijds verhoogd moeten worden cn daar
onder zou de geheele burgerij lijden.

Het prae-advies van B. en W. wordt aan
genomen met 30 tegen 3 stommen.

28. Voo-stel tot beschikbaarstelling van
geiden voor de aanschaffing van een bas
cule met toebehooren voor het wegen van
vee op de Veemarkt.

Aangenomen z. h. s.

Ganeeskundige Armverzorging

29. Voorstpl tot:

a wijziging van de verordening van
2 Decetnbpr 1929 (Gem.blad No. 27).
houdende Reglement voor de Gemeen
telijke Commissie voor Maatschap
pelijk Hulpbetoon, te Leiden:

b. intrekkjng van de verordening
van 25 October 1926 (Gem.blad No.
16). regelende het Taref van Bijdra
gen. te voldoen wegens Ziekenhuis-
verplp.gipg vanwege de gemeente
Leiden:

c. wijziging van de verordening van
26 September 1927 (Gem.blad No. 14).
betreffende het verleenen van kostp-
looze genees- en heelkundige hulp
aan onvermogenden on den werk
kring en de bezoldiging van dp
Stadsgeneesheeren. te Leiden.

Mevr. R r a g g a a r—d e Does (s.d.) zegt.
dat zij van het grootste belang vindt, dat de
normen voor de geneeskundige armverzor
ging gehandhaafd blijven. Als dit niet ge
beurt zal de s.d.-fractie stemmen togen het
onderbrengen van de geneeskundige armen
verzorging bij Maatschappelijk Hulpbetoon.

De heer Kooien (s.d.) dringt eveneens
aan op het vaststellen van normen en ver
dedigt de noodzakelijkheid daarvan aan de
hand van enkele voorbeelden uit de prac-
tijk.

De heer Wilbrink (c.h.) is van mep-
nlng, dar voor de geneeskundige armenver
zorging bepaalde normen mo:ton golden.
Spr. wij echter niet zoo ver gaan als de
heer Ko;len. Ook in M. H. zal men aan het
hegirse! mepten vasthouden, dot de naaste
bloedverwanten in dc eerste plaats voor de
Torg van hun ouders in aanmerking komen.

Het versla? van de Dinsdagavondver
gadering kon door een betreurenswaardig-
misverstand gisteren niet door ons worden
opgenomen.

Radio Nieuws.

DONDERDAG 21 DECEMBER
3: 12 20 Langenberg: 13.30—

ri-a?rl13 ol V1: 4.2015.20 Kalundborg. 15.20
—17 20 Linginbsrg; 17.30—18.20 Brunsel VI;
19.30—20.55 War-

18.20—10,20 Dcutsch'l.-pendei. «u.oo wnr-

nau; 20.55—afloop: Boedapest; daarna Ean-

enberg
I'rog. t

-17.35 Di
-30.20 Boedai
aarna Daventry

11.20—12 20 Kalundborg: 13 20
intry; 17.35—18.20 London Not; 18 20
20.20—afl: ParUs Radio;

,1.20—22.20
ia Lungonberg

11.20—13.20 Kulu.idborg; 12.20
.30 Brussel Fr; 13.30—17.10 Daventry; 17.«0
H 18.-0—10 Lnngenberg; 1»23

—18.20 VV;

Locale uizending
don hoer J. Jonk

■23 G'"aniof"onniuzlck; daal

ZATERDAG 22 DECEMBER
Programma 3: 8—12.20 Langenberg: 12.20—-
1—10.40 JCaluudborg:

19.50—2lT6Ö'°0n 0rSr'

17.20 Langcnborg: J7.2019.50 Brus?

Progrumma 4: 9.50—11.20 Parüs Radio; 1120
—12.30 Kalundboig: 12.20—10.50 Daventry;
16 50—17.20 Midland Rog; 17.20—19.50 Brus-.ol
VI; 19.5022.35 London Reg; 22.35utloop; Da
ventry

Wijzigingen voorbehouden

De heer v. Weizen (comm.) zegt dat ge
neeskundige armverzorging o\ erhoidstaak
is. Daarom steunt spr. hetgeen de hoer Koo
ien heeft gezegd. Het voorstel van B. en W.
wijst spr. af.

Ook de heer Groeneveld (s.d.) Verde
digde nog eens het normenstelsel, hoewel een
afwijking van het tarief mogelijk zou kun
nen worden gemaakt.

Wethouder R o m ij n zegt, dat de genees
kundige armverzorging uitvoering van de
Armenwet is, zoodat het verzet van den heer
v. Welzen hier niet op zijn plaats is. Wat de
normen betreft zegt spr. dat M. H. daarte».
gen, afgezien van juridische bezwaren, geen
bezwaar heeft. Overigens gelooft spr. dat de
interpretatie die B. en W. steeds aan het ar
tikel. dat hier in het geding is, hebben ge
geven, goed is. Als M. H. dus do normen in
dit artikel aangegeven, overneemt, dan zal
ze die normen toepassen op dezelfde wijze.
Het vaststellen van een tarief, zooals de
s.d.a.p. wil, kan echter niet plaats vindeiij
omdat de moeilijkheden daardoor voor AL
H. te groot zouden worden.

Nadat mevr. Braggaarde Does en di
heeren Groeneveld en Kooien hebhen gerepli
rcerd, zegt de heer Wilmer (r.k.) dat hij
een voorstander is van handhaving van het
tarief. Het tarief zal ook door H. M. worden
aanvaard. Het gaat er alleen om of het ta
rief nl of piet op een verordening moet
worden gebaseerd.

Nog enkele sociaal-democraten voeren over
de normen-kwestie het wcorri, terwijl door
mevr. Braggaar—de Does en den heer Koo
ien een voorstel wordt ingediend om 't tarief
in de verordening., die thans komt te verval
len, vervat, to handhaven.

Bij de artik?lsgewijzp behandeling van de
verordennig ontstaat een discussie over de
bepaling die aldus is geredigeerd: Ten hoog
ste drie van de ledey (van M. H.) moeten
lid van den gemeenteraad zijn. Na uitvoerig
geharrewar wordt het ariikel tenslotte tóch
oncrowij'zigd gehandhaafd.

Het voorslel-mevr. Braggaar-de Does wordt
varworpen met de stemmen van de s.d.a.p.
en de heer v. Welzen voor.

Het voorstel van B. en W. wordt aange-

De Winkelsluitingswet

30. Voorstel tot:

a. intrekking van de bij raadsbesluit
van 2S November 1932 vastcesteldo
verordening op de winkelrluit'ng:

b. vaststelling van een nieuwe ver
ordening op de winkels'uitlng.

Dé Voorzitter wijst er op dat een door
m Minister ingediend wetsvoorstel wjizi-
gingen in de voorgestelde verordening later
weer zal noodig maken. Er 'bestaat echter
geen bezwaar tegen de behandeling thans
toch te doen plaats hebhen.

heer Beekenkamp (a.r.) is ook van
meening. dat er geen aanleiding is om de
hehandeling uit te stPllen. Spr. wijst <>r
oorts op, dat hij door den gang van zaken
in het gelijk is gesteld nopens de opvatting
van de bijzondere omstandigheden, die af-
ijking van de wet op de winkelsluiting
mogelijk maken. Spr. kan zich ovprigenswei
acoord verklaren met de verordening, zooala
deze thans wordt voorgesteld. Alleen zou
spr. willen zien geschrapt de hepaling in
art. 5 dat op Zondag gevent mag worden
met bloemen nabij het station en begraaf
plaatsen.

De Voorzitter voelt er niet veel voor
deze bepaling te schrappen. De Minister
geeft er nu eenmaal de gelegenheid toedeza
bepaling op te nemen.

F.en voorstel-Beekenkamp om in art 5 de
woorden stations en begraafplaatsen te
schrappen wordt verworpen. Vóór stemden
de a.r, behalve de heer Huurman en dec.h.«
leden.

Het voorstel van B .en W. wordt aange
nomen.

32o. Praeadvies op het verzoek van moj.
C. W S. Nagel om eervol ontslag al» on
derwijzeres aan dc Opleidingsschool voor
u.l.o aan do Langebmg A.

Aangenomen z. h. s.

Extra-steun aan werkloozon

33o. Voorste] inzake het verleenen van eon
extra-onderslcuning in de Kerstweek aan
daarvoor ln aanmerking komende onder
steunden en Icnstrekkende werkloozon.

Bij dit voorstel komt tevens aan de orde
een voorstel van den heer van Stralen dat
luidt als volgt: De Raad verzoekt B. en \V.
den Minister dringend toestemming te vra
gen tot het verstrekken van extra-brandstof
fen aan werkloozen en door Maatschapnoljj.k
Hulpbetoon gesteunden; tevens verzoekt de
Raad B. en W. de brandstoffenbons ook te
verstrekken aan de werklonzcn, welke trek
kend zijn van hun worklcozcnkas on die. na
uitgetrokken 'e ziin, voor stoumritkccring
in aanmerking komen en eveneens onmid
dellijk over te gaan tot het verstrekken van
dekens en kleeding aan hen die daaraan
behoefte hPbbon.

De heer v. Stralen (s.d.) verdedigt zijn
voorstel. Spr. acht het noodzakelijk, dat er
iets wordt gedaan om den Minis*er te bewe
gen toestemming te verleenen. dat iets meer
wordt gedaan voor werkloozpn in strenge
koude-neriodes. Wat het laatste gedeelte

an ziin voorstel betreft, vraagt sur. een
toezegging van B. on W. dnt een bedrag in
de kas van het cnVs-comité zal wo-den ge
stort om in de behoefte aan kleeding en
dekking te voorzton.

De heer v. Welzen fromm.> verdedigt
een adres van het Werk'aozen striid-ro-z-'té,
wtnrto verschillende e-tra-ma-tregplon ten
opzichte ven wprklnn?en worden ppv~*»g«!.

Wethouder R o m ii n wüst er on dat R. en
wat hetreft de hrandstnffenverstre',-1--,jr
absoluut xehorden zijn aan de voorschriften
van den Minister. Een verzoek aan den Mi
nister hoeft geen raison. Spr. gelooft boven»