Nieuwe Leidsche Courant | 1933 | 19 december 1933 | pagina 6

DINSDAG 19 DECEMBER 1933

1"WEEDE BLAD PAG. 6

De Stadhuiskwestie in den
Leidschen Raad

BLAAUW. KROPHOLLER OF
VAN NIEUKERKEN
Een belangrijk voorstel-Beekenkamn

B. EN W. KOMEN MORGEN AAN
'T WOORD

Het is een dubbeltje op zijn kant

Voorzitter de Burgemeester. Enkele inge
komen "stukken wei-den voor kennisgeving
aangenomen.

De iheer Wilbrink krijgt verlof tot bet
stellen ven vragen aan B. en W. inzake du
onteigening bij den Stadhuisbouw; zulks na
afloop der agenda.

Deze luiden als volgt:

Ondergeteekende verzoekt den Raad be
leefd B. en W. te mogen intorpelleeren en
daarbij de volgende vragen te mogen stellen.

1. Zijn B. en W. ook b:reid de redenen
mede te deelen, waarom aan de eigenaren
van de perceelen Breestraat, Koorn'brugstee^
en Visehmarkt. waarvan tot aankoop of ont
eigening is besloten in de vergadering van
den gemeenteraad van 11 Juni 1932, nog
geen bod is gedaan, gelijk in de outoige-
ninesnrocedure is vereisrht?

2. Zijn B. en W. niet van oordeel dat door
het uitblijven van dit aanbod de gemeente
belangrijk? schade kan lijden en voor
eigenaren der winkelpanden zeer groote
moeilijkheden kunnen ontstaan?

3. Zijn B. en W. niet van meening dat
wanneer door besluiten van het gemeentebe
stuur, in het algemeen belang genomen
particuliere belangen worden ^schaad en
moeilijkheden in de uitoefening van hun be
drijf ontstaan, het de moreele plicht is van
het gemeentebestuur, er toe mede te werken
deze schade en moeilijkheden zooveel moge
lijk te b-'perken?

In behandeling komt daarna de

Agenda

1. Benoeming van vijf leden der Com
missie, bedoeld in art 2, le lid, sub 3o, der
verordening, houdende Reglement voor de
Comtnissiën van Advies, betreffende de ar-
beids- en d'ienstvoorwaarden van het per
soneel in dienst van de gemeente Leiden,
(vacatures: de heeren F. Eikerbout, J. Wil
brink, Y. Kuipers, Th. M. W. Bergers en
R. van Eecke).

Benoemd worden de aftredenden.

2. Benoeming van vijf plaatsvervangen
de leden dier Commissie (vacatpres: de hee
ren Mr. C. Beekenkamp, J. A. van der Rei]
den, J. J. Vallentgoed, C. J. van Tol en
J. M. Vos). j

Rs"oemd worden de aftredenden.

3. Benoeming van 10 leden van de Gem.
Commissie voor Maatsch. Hulpbetoon).

Herbenormd worden meyr. C. P. Brag-
gaarDe Does, mevr. P. J. van Kampen
hout—Ruhe, mej. P. W. C. Riphaagen en du
heeren C. Kuypers, Jhr. C. C. Röell, J. C.
M. de Roo, Th. C. F. Stijnman en II. P.
Veldhuvzen, terwijl gekozen worden de hee
ren Th.' B. J. Wilmer en M. H. de Reede.

Hamerpunten

De volgende agendapunten gaan zonder
meer onder den hamer door:

8. Suppletoire begrootingen, dienst 1932.
var| de Stedelijke Fabriek van Gas- en
Electriciteit.

4 Balansen en verlies- en winstrekenin
gen, dienst 1932, van de Stedelijke Fabrie
ken van Gas en Electriciteit

5 Bal°ns en verlies- en winstrekening,
dienst 1932. van het Gemeentelijk Radio-
Distivbutie-Bedrijf.

6. Balans en verlies- en winstrekening,
dienst 1932, van de gestichten „Endegeest

Voorgeest" en „Rhijngeest".

7. Suppletoire begrooting, dienst 1932,
van het Openbaar Slachthuis.

8. Balans en verlies- en winstrekening,
dienst 1932, van het Openbaar Slachthuis.

y. Suppletoire begrooting, dienst 193^,
van het Grondbedrijf.

11. Suppletoire begrooting, dienst 1932,
van den Bc.uigüngs- en Ontsmettingsdiensv.

12 Balans en verlies- en winstrekening,
dienst 1802, van den Reinigings- en Ont-
smettingsdienst.

13. Suppletoire begrootmg, dienst 1932,
van de Gemeentelijke Bank van Leening.

11. Balans on verlies- en winstrekening,
dienst 1932, van de Gemeentelijke Bank van
Leening. 4

15. Balans en verlies- en winstrekening,
dienst 1932, van den Keuringsdienst van
W2ren voor het district Leiden.
.16. Bekening, dienst 1932, van het Ge*
meentelijk Waschbureau.

17. Rekening, dienst 1932, van t Leidsch
Muziekcorps.

18. Begroeting, dienst 1934, van het Go
rè form eer d Minne- of Arme Oude Mannen
en Vrouwenhuis.

19. Rekennig van de ontvangsten en uit
gaven der gemeente over het jaar 1932.

20. Voorstel tot overname in eigendom
en onderhoud bij de gemeente van strook-
jès grond aan de Langebrug, de Haarlem
merstraat hoek Sionsteeg, den Mare&ingei
boek Mamixstraat en aan den Morschweg.

21. Voorstel tot verkoop van een gedeelte
l ouwterrein aan den Van Slingelandtweg.
kadastraal hekend gem. Leiden, Sectie P
No. 101 feed.) aan Prof. Mr. H. A. Idema.

22. Voorstel Inzake het beoalen van:

a. de door de Gemeentelijke Commissie
oor Maatschappelijk Hulpbetoon en de Ge
ruften lelijke Hulpbank (Gemeentelijke Bank
an Leening en Geldscbietbank) te betalen
vergoeding voor de bii haar in gebruik zijn
f!e grim een tel ij ke gebouwen;

b. de door den Armenraad te betalen huur
oór de bovenverdieping van het perceel
Nleuwsteeg 6. r.a

23. Prae-advies op de missive van Gede
puteerde Staten inzake voorloopige besten-

iging van de korting, welke wordt toege-
i.iBt op de jaarwedden van den Burg-mees
rr, de Wethouders, den Secretaris en den
entvanger, a'smede op de vaste Jaarwedde
van den ambtenaar van den Burgerlijken
stand.

Een wethouder en de crisis

U. Voorstel tot wijziging van het Raads
besluit van 25 Juli 1933 inzake de reorga
nise Me vnn den dienst van Maatschappelijk
Hulpbetoon.

De heer v. Eek (s.d.) wijst cr op dat de
wethouder geen poging heeft aangewend
ora het raadsbee'nit. waarover bet hier
uit te voeren. Er bestaat geen aan'ein'ing
om ten opzichte van dezen wethouder eei.
teg-moetkomen-de ho-ding aan te nemen
Deze wethouder neemt een meer vihnrlig,
houding ean tewnovar de denkbeelden v«».
Spr's fractie den zelfs zijn voorganger De
wethouder tooM ultkeeringen een

g.oote hardheid. Het blijkt wel uit enkele
vu "beelden de vorige week in „Vooruit' ge
nubliceercL De Raad verkeert ln de onmoge

lijkheid zijn besluit uitgevoerd te zien. De
s.d.a.p. wil dus aan uitstel meewerken, maar
niet aan een uitstel van zes maanden. Het
uitstel raag slechts drie maanden bedragen

Mevr. Braggaa r—D e D o e s he:ft gi
hoord, dat de Wethouder van Sociale Zake»,
solliciteert naar de betrekking van direc
teur van M. H. (Gelach.) Is dat juist?

De beer van Es (a.r.) zou ook het uit
stel zon kort mogelijk willen zien gemaakt.
Spr. wijst cr voorts op dat aan mej. De
Vries gedurende een tijd van zes maanden
een gratificatie is toegestaan. Deze grati
ficatie houdt toch na dezen termijn auto
matisch op?

De heer Wilbrink (c.h.) zegt dat reeds
in de vorige vergadering uitstel is ver
leend. De s.d.a.p. wil daarop terug komen.
Dat is niet juist. De heer Van Eek wist ook
in de vorige vergadering wel wat hij aai.
wethouder Romijn had. Spr. heeft geen
reden om op zijn in de vorige vergadering
aangenomen houding terug te komen.

De heer v. W e 1 z e n (comm.) zegt dat
deze kwestie aantoont een zo.r dubbelzin
nige houding van do s.d.a.p.

Wethouder Romijn zegt dat de houding
van den heer Van Eek hem hard en hara
is tegengevallen. In de socialistische politiei\
is de theorie wel zeer in strijd met de wer
kelijkheid. De vraag van mevr. Braggaare--
De Does is belachelijk en bespottelijk. Mevr.
Braggaar—De Does zul niet het genorgen
hebben te stemmen tegen een voordracht,
waarop spr. voorkomt. Het geval in „Voor
uit" genoemd kan Spr. niet controlecren.
Deze krant is overigens weinig betrouwbaar.
Spr. zegt toe rnoed met de benoeming van
den nieuwen directeur te zullen b:trachten.
Een termijn van drie maanden is echtei
te kort Spr. hoopt in Februari de oproep
te kunnen plaatsen. De gratificatie van mei.

De heer V a,n Eek repliceert en hand-

diend, om de termijn niet zes, maar drie
maanden te verlengen.

Mevr. Braggaa r—D e Does zegt dat
de heer v. Weizen nog niets anders heeft ge«>
daan dan oritiek uitoefenen op de s.d.a.p.

De heer v. Wel zon z>:gt dat d comrnu-
tsten critiek hebben op de s.da.p. evenals op
de andere burgerlijke partijen.

Het voorstel van Eek wordt daarna ver
worpen met de stemmen van de s.d.a.p. en
den heer van Weizen voor.

Het voorstel van B. en W. wordt aange
nomen met dezelfde stemverhouding.

DE STADHUISKWESTIE

Thans komt de Stadhuiskwestie aan de
orde.

De heer Beekenkamp (a.r.) begint met
len wenscli uit te spr: ken, dat deze bespre
king zoo eerlijk en zoo onen mogelijk moge
geschieden. Uit de burgerij is het verwijt ge
hoord, dat de kwestie door politiek vertr
b?ld zou zijn. Dat is jammer. Alleen de
vraag: Hoe krijgt Leiden het mooiste en
meest practische stadhuis? is van belang.

•Spr heeft veel critiek. Deze critiek betreft
niet de tragi? behandeling. Gedane

;men, men moge ze betreuren, gee-

Wel wil spr. critiek uitoefenen op het prae
advies van B. en W. Snr. is verbaasd over de
wijze waarop B. en W. 't plan-Blaauw ver
dedigen, of liever niet verd:digen. Want ei
wordt geen enkel verdedigingsargiiment ge
noemd. Noch uit het rapport van de C. v. T
noch uit het advies van Burg. en Weth.,
zijn de superieure kwaliteiten van het plan
Blaauw gebleken. De goede kwaliteiten van
den architect „Blaauw" zijn met een ver
grootglas bekeken. Dat heeft zelfs de R.A.C.
gedaan. Spr. toont dit met enkele voorbeel
den aan. Gemaakte fouten worden voor den
eenen architect verdoezeld, voor d:n ande
ren aangedikt. Fouten van liet plan-Blaauw
zijn de veel te kleine binnenplaats en de
nauwe donkere gangen. Blaauw heeft zgn.
een „geniale greep" g:daan. Spr. gelooft ech
ter dat Blaauw zijn superioriteit heeft te
danken aan zijn brutaliteit om de perceelen
Visehmarkt 7 en 8 in zijn plan te betrekken.
De geniale greep is zeer twijfelachtig. OoK
uit stedebouwkimdig oogpunt is het plan
niet gelukkig. Waarvoor dient het plein?
Welke waaide heeft het? Het is Spr. vol
slagen duister. Waarom moet deze kostbare
grond ongebruikt blijven liggen? Hoe is de
Raadhuiscommissie tot haar dubieuse beslis
sing gekomen? B. en W. hebben gedaan ot
ze van den prins geen kwaad wisten en zwij
gen in hun prae-advies. Dat is ook een
standount. De voornaamste fout van hei
plan-Blaauw is de ve?l te kleine binnen
plaats. Het is slechts een lichtkoker. Som
.nigen hebben het zelfs een „luchtkoker" ge
noemd. Zelfs de R.A.C. heeft dit bezwaar
gevoeld en toegegeven dat sommige ver
trekken weinig luchttoevoer zullen hebben.
Deze vertrekken zijn intusschen allerminst
onderg:schikt, zooals Snr. nader aantoont.
Het bezwaar van de kleine binnenplaats
geldt te meer daar de verdiening-hoogte ge
ring is. Ook de architect zelf heeft de ge
ringe luchttoetreding gevoeld en getracht
door platte afdekking der daken daar een
mouw aan te passen. Dat noemt men dan
nog maar rustig monumentaal. Spr. vindt
de absoluut onvoldoende lichttoevoer een
cardinale fout. Meer gebreken van 't plan-
Blaauw zal Spr. niet onsommen. Spr. is
nieuwsgierig wat d© s.d.a.p. heeft bewogen
om en bloc zich voor het plan-Blaauw te
verklaren tegen het gevoelen van vele voor
afstaande partijgenonten in.

Wat het plan-Kropholler betreft. Dit
heeft vele merites en komt ongetwijfeld in
aanmerking om mede te dingen in 't eind
oordeel. Er is alle aanleiding om niet mei
het prae-advies mee te gaan. Wat dan? Spr
zou het onvorantwoordelijk vinden wannee.
ook niet aandacht werd beste:d aan het
plan van de Gebrs. van Nieukerken ui.
Den Haag. Dit plan is naar Spr.'s meeninn
een gelukkige greep en heeft z. i. de voor
keur boven het plan-Blaauw. Spr. verdedigt
het plan-Nieukerken uitvoerig en zegt ten
slotte dat de Raad nog niet rijp Is om te
heslissen over een definitieve opdracht.
Daarom gertt Spr. in overweging deze be
slissing nog niet te nemen, terwijl hij een
amendement indient, dat hierop neerkomi
dat ook aan Kropholler en Gebr. Van
Nieukerken gelegenheid zal worden gegeven
hun plannen nader uit te werken. Deze
drie plannen kunnen principieel gchana-
haafd blijven. De andere drie plannen zou
den principieele wijzigingen moeten onder
gaan. Daarom wil Spr deze uitschakelen.
De drie voorgestelde architecten hebben
voor het algemeen gevoelen de beste kwa
liteiten. Het geeft schijnbaar tijdverlies,
dit uitstel, maar het is veel beter enkele
maanden op een definitieve beslissing tu
wachten, dan in een eindeloos geharrewar-
te komen over een plan waar een groot
gedeelte van den Raad niet aan wil. Wij
moeten een plan hebben, dat ons het beste,
mooiste raadhuis geven zal.

Voorstel-Beekcnkamp

Het voorstel-Beekenkamp, dat mede onder
te:kend is door de heeren Van Es en Wil
brink, luidt precies als volgt:

Ondergeteekenden hebben de eer het vol
gende amendement in te dienen op hetgeen
voorgesteld wordt door B. en W.: Instede
van a, b en c te lezen: a. ons College te
machtigen aan de architecten Blaauw,
Kropholler en Van Nieukerken te verzoeken
of zij de door hen ingediende plannen na
der willen bezien, eventueel herzien, waarbij
rekening mag worden gehouden met de te
gen die plannen ingediende bezwaren, doen
de oorspronkelijke opzet moet behouden
blijven en de grenzen van het op 11 Juni
1933 door den Raad aangegeven bouwter
rein niet zullen overschreden worden; b.
te besluiten uit dit drietal plannen later oen
definitieve keuze te doen.

De hr. Manders (r.k.) betoogt uitvoerig
dat de heer Blaauw door het bijtrekken van
dc perceelen Visehmarkt 7 en 8 buiten zijn
boekje is gegaan en van de beoordeeling
had dienen te worden uitgesloten. Wat het
plan zelf betreft merkt Spr. op dat het aller
minst een „vondst", maar integendeel een
misgreep is, daar verschillende historisch
gegroeide vormen er door worden verhro-
broken. Uitvoerig licht Spr. dit toe, terwijl
hij daarna een uitvoerige detailcritiek toe
past. Spr. heeft de indruk gekregen, dat de
R.A.C. in haar oordeel niet objectief is en
kon zich allerminst met het prae advies
van B. en W. vereenigen. Spr. geeft daar
na een verdediging van het plan-Kropholler.
Het is zeer voornaam van opvatting. Krop
holler heeft zich geheel ingewerkt in d»-
gedachten van Lieven de Key en een geluk
kitre oplossing gevonden om harmonie to
brengen tusschen den ouden gevel en hei
nieuwe gebouw. Door de wijze waarop ce
rondbogen worden toegepast heeft 'het ge
bouw het karakter gekregen van onzen tijd.
De bewering dat de binnen-arcliiteciuur ana
chronistisch aandoet, is waardeloos. Er
ligt integendeel een synchronisme in deze
oplossing. Op gelukkige wijze is de bouw
stijl aangepast aan de renaissance. De re
presentatieve ruimten zijn van een bijzon
dere bekoring. De dienstvertrekken liggen
gunstig. De lichtverdeeling is uitstekend.
Om al deze dingen beveelt Spr. het plan
Kronholler hartelijk aan.

De heer Coster (r.k.) verdedigt het
plan-Kropholler en wijst er op, dat ten op
zichte van Blaauw andere maatstaven zijn
aangelegd als ten opzichte van Krophollei,
waardoor de laatste in he nadeel kwam.

De heer Bergers (r.k.) laakt het in den
heer Blcauw dat hij buiten zijn hoekje is
gegaan. Spr. heeft er bezwaar tegen om er
aan mede te werken dat dit wordt gesanctio
neerd.

Wethouder Tepe heeft na rijp beraaa
besloten nopens de stadhuiskwestie een
standount in te nemen, afwijkend van de
meening van B. en W. Naar Spr.'s meening
mogen bepaalde maatschappelijke opvattin
gen geen invloed hebben op het karakter
van het stadhuis. Dit karakter wordt allee»,
bepaald door het universeele van
een stadhuis, door de eeuwige gezagsidee.
die aan het geheele wereldbestaan ten grond
slag ligt Men moet zoeken en streven naar
vormen die aap eeuwige waarden getoetst
zijn. Het subjectief element is niet gehee
te vermijden. Over smaak valt niet te twis
ten, wordt gezegd. Dat is tot op zekere
hoogte waar en daarom zal Spr. zich beper
ken tot het bespreken van de het metst In
het oog springende nadeelen van het plan
Blaauw en van de zeer duidelijke voordel
len van het plan-Kropholler Spr heeft altijd
de meening gehad dat Kropholler d e man
is die in staat was om het Stadhuisvraag
stuk op te lossen. Het werk van Krophollei
doet hem kennen als oen scheppend kun
stenaar van den eersten rang. Het is niet
juist dat zijn werk een Katholiika slee»
ademt. Deskundigen van verschillende ricn
ting spreken dat tegen. Spr. had verwacm-
dat de R.A.C. eensgezind het plan-Krop
holler zou aanbevelen. Daarin is hij telera
gesteld. Gelukkig is echter een groot aanta»
krachtige stemmen opgegaan vóór 't plan-
KrophoJler. Deze hebben Spr. versterkt lu
zijn nieening. Wethouder Tepe breekt hie>
zijn rede af, waarna de zitting geschorst
wordt tot des avonds 8 uur.

AVONDVERGADERING

In de avondvergadering zet wethouder
Tepe zijn afgebroken rede voort. Het ar
chitectonisch geheel en de aanpassing vai
oud en nieuw moeten bij de beoordeel ing
van de plannen den doorslag geven. b.
plattegrond is belangrijk, maar mag niet
prac-domineeren. Toch gelooft Spr. dat
R.A.C. de indeeling voorop gezet heeft Dh
plattegronden waren voor haar blijkbaar
doorslaggevend. Daaruit zou haar voorkeu:
voor het plan-Blaauw althans eenigszins
kunnen worden verklaard. De plattegrond ei
van Kropholler geven intusschen allerminst
aanleiding om zijn plan af te keuren. Het
plan-Blaauw zondigt tegen alle aesthetische
eischen. Blaauw verlegt het zwaartepunt
van het Stadhuis naar de Vischmarktzijde,
terwijl de primaire eisch was gesteld dat de
representatieve ruimten aan de Breestraat
moesten liggen. In matelooze bewondering
voor het assenstelsel heeft de Commissie
dit blijkbaar maar over het hoofd gezien.
De oude gevel wordt gedegradeerd tot ach
tergevel. Daarbij is het b.nnenplein van
Blaauw niets anders als een licht- en lucht
koker. Het ruime plein aan de buitenzijat>
moeten we daar juist niet hebben. Stede-
bouwkundig is dat plein veroordeeld
Blaauw slaat de lijn van de Visehmarkt
stuk en laat de Koreneursbrug in het ijle
hangen. Caveant consules. De greep van
Blaauw is een misgreep.

Het plan-Kropholler komt daarentegen
wel en uitsluitend in aanmerking. De aesthe
tische kwaliteiten van het plan-Kropholler
zijn uitnemend. De harmonie tusschen oud
en nieuw, de stoere achtergevel, de plaat
sing van den toren, de welgeslaagde ver
binding tusschen voor- en achtergevel, het
fraaie binnenplein zijn even zoovele mérites
die het plan vèr doen uitsteken boven de
andere. Wie blind is voor de schoonheid
van het binnenplein is blind voor schoon
heid überhaupt. Kropholler wil den ouden
toren behouden en voor deze oplossing kun
nen wij den architect niet anders dan
dankbaar zijn. Krophollers plan geeft ons
de zekerheid dat wij een stadhuis zullen
krijgen, dat in alle opzichten den toets die
aan een waarachtig kunstwerk moet wor
den grsteld. kan voldoen.

De heer Wilbrink (c.h.) is van mee
ning. dat een stadhuis tot de burgerij moet
spreken. Het moet echter ook het stempe*
dragen van zijn tijd. De heer Tepe is in zijp
betoog te weinig practisch geweest. Toch is
de practische bruikbaarheid van eon stad
huis van errste beteekenis. Tegen 't plat»-
Blaauw heeft Spr. in dit opzicht bezwaren.
Dp argumentatie van de R.A.C. kan Spr
niet onderschrijven Het assenstelsel is al
lerminst een vondst. Een ieder bekwaam ar
chitect zal proheeren van uit een asscnrtei-
sel zijn werk te formeeren. Juist door zijn
assenstelsel heeft Blaauw geen behoorlijke
verde'ling meer kunnen verkrijgen. De
maximum kamerhonjr.'e is drie meter. Dat
is onk het bezwaar hü het nlan-Krnnhollei.

Zonder meer kan Snr. niet op het prae-
advies van B. en W. ingaan. B. en W. kon
den moeilijk anders doen dan met dl'
nrae-advles komen. De Raad s'aat er echter
anders voor. Hij behoeft niet tevreden te
zijn met het deskundigen advl-s. Spr. meent
dat het voorstel-Beekenkamp door den Raad
dient te worden aanvaard. De beate planne».

dienen nog uitgewerkt te worden en bij he»
eindoordeel in aanmerking te komen. Het
plan-Van Nieukerken heelt naar Spr.'s mee
ning, wat de plattegrond betreft, verschil
lende goede kwaliteiten en dient ook in aan
merking te komen.

De heer S c h 11 e r (s.d.) wil drie pun
ten behandelen: De al of niet partijdigheu
van de R.A.C. het voarstel-Beekenkamo c.s.
en de plannen zelf. De R.A.C. is allerminst
partijdig geweest. Zij heelt alleen de fort be
gaan, dat zij zonder B. en W. te raadplegen
de vijf architecten heeft bijeengeroepen over
de afwijking van het plan-Blaaüw. Uitvoerig
staat Spr. bij deze partijdigheidskwestie
stil. Spr. trekt de partijdigheid van wei
houder Tepe in twijfel.

De heer Wilmer: Nu komt het debat op
lager peil.

De heer S c h 11 e r bekijkt dan het
voorstel-Beekenkamp. Waarom komt dit
voorstel eerst nu? Hij kende het olan-Van
Nieukerken toch reeds maanden. Er wora
hier een politiek spel van laag allooi ge
speeld. Laat men niet in de opgezette vai
locpen. Het gevolg van de aanneming va.-,
het voorstel-Beekenkamp zal zijn dat he
plan-Blaamv automatisch uitgeschakeld
wordt. Dit is de geraffineerde opzet. Het 1
een politiek schandaal-voors el.

De Voorzitter verzoekt den heet
Schmier zich te matigen.

De heer S c h 11 e r zegt dat de minder
hpid van B. en W. willens en wetens haar
plicht herft verzaakt om oen minderheid!
nota in te dienen. Het voorstel-Beekenkamp
komt doelbewust eerst nu.

Uitvoerig bespreekt Spr. daarna de argu
menten die in pers en brochure tegen her
plan-Blaauw naar voren zijn gcbrachL Pez<
areumenten noemt Spr. goeddeels waarde
loos. Ten s'ctte verdedigt Spr. het voorstel
van B. en W.

De heer Van W e I z e n (eomm.) zegt dat
de ingediende plannen geen hevredigi:
hebben geschonken. Dit is een gevolg van
de beperkte opdracht. Nu dit eenmaal zoo
is. zal Spr. aan het plan-Blaauw zijp sten»
geven.

De heer Bosman (lib.) begrijpt niet het
nut van technische beschouwingen. Sp«.
dweept met geen der plannen. De fout is
geweest, dat de ontwerpers zijn gebonden
aan een ouden gevel. In Spr.'s oog ls de lieei
Blaauw er nog het best in geslaagd de oude
gevel aan te passen, hoewel hij ook dtt
plan niet ideaal vindt. Onaangenaam vindt
Spr. het, dat de onpartijdigheid van de
R.A.C. in twijfel is getrokken. Dat is onjuist
en zwak. De heer Henri Polak is in dit op
zicht al zeer onbeschaamd geweest, maar
ook de heeren Manders en Beekenkamp heb
ben zich er aan schuldig gemaakt. Het oor
deel van de R.A.C. weegt voor Spr. zeer
zwaar en daarom zal Spr. zich achter B.
en W. scharen. Het voorstel-Beekenkamp
vindt Spr. zeer wonderlijk. Het plan-Van
Nieukerken er bij betrekken en daaraan
ook Kronholler vast te koppelen is 'n kans
berekening die Spr. niet goed kan keuren
Door aannemin» zou de Raad zich bespot
telijk maken.

De heer De Reede (cJi.) is van mee
ning. dat de bestrijders van Blaauw zich
schuldig gemaakt hebben aan dezelfde fou
ten die zij dc R.A.C. zoo graag in de schoe
nen schoven. Het raadslid kon ten slotte
weinig anders doen dan zich een eigen ooi
deel te vormen uit de officieele stukken. De
primaire eischen zijn bruikbaarheid voor
wat betreft de twee voornaamste functies:
regeering en administratie, 't Plan-Blaauw
heeft in beiderlei opzicht fouten, die op het
geheel vernietigend werken. De werkver
trekken zijn door de zgn. lichthof onvoldoen
de verlicht. Het plan-Kropholler heeft groei
tere verdiensten .dan het plan-Blaauw, maar
toch weer fouten van anderen aard, die hei
onaannemelijk maken. Hel plan-Van Nieu
kerken heeft verdiensten wat de ruimtevw-
deeling betreft, die het als kantoorgebouw
geslaagd maken. Spr. ziet in liet voorstel-
Beekenkamp een uitweg om aan de moei
lijkheden te ontkomen, zoodat hij er, hetzij
noode. zijn stem aan zal geven.

De heer Vos (v.d.) schaart zich achter
de R.A.C. en zal voor het voorstel van B.
en W. stemmen.

De heer Donders (r.k.) betoogt uitvoe
rig, dat de heer Blaauw zijn bevoegdheid
te buiten is gegaan door de perceelen Viseh
markt 7 en 8 in zijn plan te betrekken.
Deze perceelen zijn met opzet uit de situatie
teekening gehouden en het was bindend om
daarvan geen gebruik te maken. Er bestond
een gebondenheid van architect tegenovo
gemeente en van architect tegenover col
lega. De architecten mochten er juridisch oi'
vertrouwen, dat elke deelnemende architect
zich aan de eischen zou houden. Het stanu
punt van den heer Blaauw is niet vol te
houden. Dat heeft de R.A.C. ook gevoeld
ieder onbevooroordeelde zal dit voelen.
Ook dat de rooilijn niet mocht overschreden
was een bindende eisch. De heer Krop
holler heeft later gevraagd de rooilijn te m<
erschrijden. Dat is hem geweigerd
omdat het tot onbillijkheden zou leideii
Later wilde de heer Mertens een vraag stel
len. De heeren v. d. Laan, Kropholler en
Buurman vonden dit goed. De heer Blaauw
echter verklaarde zich er tegen. Dat is zeer
bedenkelijk. De heer Blaauw had, toen bleeK
dat hij buiten de eischen was gegaan, moi
ten worden gediskwalificeerd De R.A.u
heeft toen de fout gemaakt de andere archi
tecten ook de fout, door den heer Blaauw
gemaakt, te willen laten begaan. B. en W.
traopen daar niet in. Ze doen veel erger en
ontkennon de fout van den heer Blnnuw,
ontkennen elke gebondenheid. De Raad
mag, zooals het plan hier ligt, echter niet
beoordeelen en niet goedkeuren.

De heer Van Eecke (lib.) heeft bewon
dering voor de plannen van Gebrs. Van
Nieukerken uil overwegingen van pracu-
schen aard. Aan het voorstel van don heei
Beekenkamp kan Spr. echter zijn stem
niet geven om de redenen door den heer
Bosman genoemd. Spr. zal zich dan oon
achter B. en W. scharen.

De heer Huurman (a.r.) acht de paf
tijdigheid van de R.A.f,'. boven verdenking
verheven, maar daarom is het advies van
deze Commissie nog niet onaanvechtbaar.
Van politiek in deze kwestie is, naar Sp>.
meent, geen sprake. Het is jammer, dat dit
er bij gesleept wordt Het plan Blaauw
heeft zeer groote bezwaren (te klein binnen
plein). Het blijft jammer, dat de oude g-~
vel moest gehandhaafd blijven. Spr. voelt
iets voor het plan-Beeken-kamp om te tracn
ren te komen tot een behoorlijke plan-
indeeling. Het blijft echter een moeilijk»-
kwestie en Spr. zal eerst het antwoord van
den wethouder afwachten alvorens zijn stem.
te bepalen.

De heer Groeneveld (s.d.)had gaar
ne gezien, dat de plannen door de archi
tecten waren toegelicht. Bij minder belang
rijke dingen is deze methode wel toegepast.
Spr. bestrijdt enkele tegen het plan-Blaauw
aangevoerde argumenten en ook het voor
stel Beekenkamp.

Dp. heer \V i i m e r (r.k.) zrgt dat dc hoe»
Groeneveld heeft gezegd, dat do Katholieken
don schijn togen zicli hebben. Dit is een
insinuatie, die niet uitgesproken zou zijn
als de heer Groeneveld er op gelet had dai
van den aanvang af niet-Katholieken het
me'st voor Kropholler hebben gepleit.

rgadering wordt daarna geschorst
tot hedenavond 8 uur.

Morgenavond komt de rest van de agenda

Een dubbeltje op zijn kant

De zaken staan er zeer dubieus voor. Zal
het voorstel-Beekenkamp of zullen B. en
W. het winnen. Het is een dubbeltje op ziln
kant De stemmenverhouding zal waarschijr
lijk IS14 worden, maar welk voorstel zal
de achttien hebben? Het lijkt er vooralsnog
bij het tellen der neuzen, het meest op dat
B. en W. het zullen winnen.

STADSNIEUWS

VERSLAGEN
GEMEENTEDIENSTEN

Maatsch. Hulpbetoon

Blijkens het jaarverslag van de gemeente
lijke commissie voor Maatschappelijk
Hulpbetoon werd .in 1932 zoowel steun
in natura als in geld verleend aan 253 per-

Gedurende 22 weken werd een kolentoe-
*lag verstrekt, terwijl de kerstgave weder
om werd verleend. Ook d'tmaal werd een
dankbaar gebruik gemaakt van „Het Leid-
sche Brokkenhuis." De rekening en ver
antwoording sloot met een totaal van
f 456.051.92.

Buitend en adviseerde de commissie in
718 gevallen tot gratis verleening van ge
neeskendige hulp, terwijl aan 174 vrouwen
kostelooze kraamverplcging werd toege
staan. In totaal werden door do commissip
ees'emd 2112 personen tegpn 1372 in 1931.
De u'tgaven voor de ondersteuning vorder
den bl'kens een gespecificeerde lijst
f 400.408.52%, waarvan het Rijk f 13.738.S9
restitueerde voor steun aan werklooze me-
talbewerkers, textiel- en bouwvakarbeiders.

De Lakenhal

Verschenen is het jaarverslag van het
S'edelijk Museum „De Lakenhal" over 1932:
5537 betalende en 5067 n et-betalende be
zoekers bezochten 't museum; in totaal ver
minderde het bezoek in vergelijking met
1931 met ongeveer 500. Gememoreerd wor
den de legaten welke het museum ten deel
vielen, de geschenken welke het ontving
en welke stukken dn bruikleen werden af

DE LEIDSCHE WINKELSTAND

Het fotografisch atelier van de fa. H. Jon
ker en Zn. dat gedurende meer dan 50 jaar
gevestigd is geweest op de Apothekersdijk,
is verplaatst naar het perceel Breestraat 29.
Onder leiding van de architecten Ponsen en
Lohman is dit pand omgetooverd tot een
juweel van een zaak, die reeds van huiten
een zeer aantrekkelijke indruk maakt. De
inspringende etalages maken het mogelijk
de uitstallingen rustig in oogenschouw te
nemen zonder hinder te ondervinden van
het drukke Breestraat-verkeer. Het inte
rieur beschaamt niet de verwachtingen, die
door het uiterlijk zijn opgewekt. De ruime
winkel is smaakvol en artistiek ingericht.
Achter de winkel is het atelier dat van de
meest moderne electrische installatie is
voorzien. Van degenen die meegewerkt heb
ben aan het fraaie geheel, dat hier tol stand
gekomen is. noemen we de aannemers Gebr.
Stikvoort, de Jongs meubelfabriek, die de
betimmering verzorgde, liet technisch bu
reau Zwart, dat de electrische installatie
aanbracht en dp schilders de Bol en Gau
tier. Deze verhuizing beteekent voor de fa-
Jonker een prachtige verbetering, waar
mede we haar gaarne geluk wenschcn.

Radio Nieuws.

DINSDAG 13 DECEMBER
Programma 3: 8—12.20 Langonbergr; 12.20
1410 Luxemburg; 14.1015.20 Kalundborg; 15.20
—17.20 Langenberg; 17.2010.35 Brussel Vi:
1333—20.20 Largenberg: 20.20—afl: l'arüa Bad.o
daarna: Luxemburg of Kalundhorg
Programma 4; 11.20—12.20 Kalundbjrg: 12 20

i7.CoDaventry: 17.3517.55 onden N«t; 17.53

18.20 Warschau; 18.2019.20 Deutschl.sender;
19.20—20 Boedapest; 2021.50 Rome; 21.50af-

WOENSDAG 20 DECEMBER
Programma 3: 8—12 2i

14.20 Brussel VI; 14.20-

17.20 Lingenfcerg; 17.201'

19.20—20.20 Langenberg: 21.20—afI.: Boedni

DONDERDAG 21 DECEMBER
Programma 3: 8—12.20 Langenberg; 12.20—
4,20 Brus-el VI; 14.20—15.20 Kalundborg; 15.2W
""""-18.20 Brussel VI;

Progromma 4: 11.20—12 20 Kalundborg: 12 20
17.35 Daventry; 17.35—1S.20 Londen Nat; 18.20
—20.20 Boednpoot; 20.20—afl: ParJJs Radio;

VRIJDAG 22 DECEMBER
Programma 3- 812.20 Langenberg: 12.20
14.10 Luxemburg; 14.10—lfi Kalundborg; 16—
17.20 Langenberg: 17.20—19 35 Brussel VI; 19.35
—20.55 Weenon: 20 55—21.20 Praag; 21.20—22.20
BrusFel Fr; daarna Langenberg

Programma 4: 11.20—12.20 Kalundborg; 12.20
—13.30 Brussel Fr; 13.30—17.40 Dsventry: 17.^0
—18.20 Warschau: 18.20—19 Langenberg: 1023
Locale nitftcndln?» 10—19.*0 Tulnprantje d'.or
den heer J. Jonker, chef Afd. Plantsoenen;
10.3020 Accorilecn-muzlek door den heer J.
Riethoven; 20—23 Gramof°onmuzlek; daarna

Programma 4 9 50—11.20 Porfls Radio; t
—12.20 Kalundboig: 12.20—16 50 Daven
16.60—17-20 Midland Reg; 17.20—19.50 Bru
VI; 19.50—22.35 Londen Reg; 22.35—afloop:
ventry

Wijzigingen voorbehouden

DAMMEN I

TWEEDE KLASSE COMPETITE N.D.B.

Gisteravond had in Den Haag een ont
moeting plaats tusschen D.I.O. II en O.D.B. I
voor de tweede klasse competitie. Ned,
Dambond, district Den Haag.

De uitslag was:

D.I.O. II O.D.B. I

J. RoelsP. Bijl 11

J. A. A. v. LeeuwenF. Borsboom 20

D A. Bolle—Jac. Buller 02

M. B. de Jong—J. C. v. d. Klein 2O

D. Beekhuizen—H. Appelboom 02

C. Winia—G. F. Hille 1— 1

S. v. Brederode—J. C. Kieneman 02

J. G. Verboom—Pesséuon 11

H. G. de FluiterJ. Pater 0— 2

C. H. Verboom—H. Polak 1— 1

Totaal8—12

De stand luidt nu:

gesp. gew. rem. verl. pt. bordpt.
L.D.V. I 2 2 0 0 4 25*
Naaldw. 1 3 2 0 1 4 34
't Zuiden 13 2 0

O.D.B. I

40

Monster II 10
D.O.S. II 2 1 0 1 2. 21
D.C.L. I 3 1 0 2 2 28
D..T.O. II 4 1 0 3 2 34
Schev. II 2 0 0 2 0 16

De belangrijke wedstrijd L.D.V.—Mona
ster werd afgebroken in een 9—9 stand.

Ue?05

èn laat de NIEUWE LEIDSCHE COURANT
zorgen dat Uw NIEUWJAARSGROET

op tijd in de woningen van al Uw vrienden en kennissen komt. Ge
bespaart U daardoor een hoop moeite en tijd en bovendien is het
heel wat goedkooper. Het sturen van kaartjes raakt uit de mode. Het
aantal van hen die Nieuwjaar wenschen per advertentie wordt ieder
jaar grooter. Steeds meer wordt deze practische weg gevolgd. Kies
dit jaar ook die practische weg, dan bereikt U met één slag al Uw
vrienden en hekenden, 1 Januari 1934 is dan overal Uw Nieuwjaars
groet aanwezig. We hebben de prijs van deze Nieuwjaarsadvertenties
zoo billijk mogelijk gesteld. Deze bedraagt voor een advertentie van

16 regels 0.50

58 regels 0.75

812 regels1.00

De betaling is contant. Advertenties kunnen worden opgegeven aan de
administratie van de Nieuwe Leidsche Courant, Breestraat 123, Leiden,
of aan de agenten en bezorgers. Abonné's buiten Leiden kunnen
het bedrag per giro (Gironummer 58936) of per postwissel opzenden
of wel postzegels insluiten voor het verschuldigde bedrag.

U kunt Uw Nieuwjaarsadvertentie reeds thans inzenden.

DE ADMINISTRATIE