VRIJDAG 15 DECEMBER 1333
GEMEENTERAAD VAN AMSTERDAM
BEGROOTING MET 24-20
AANGENOMEN
Een voorstel om veergelden op de
IJ-ponten te heffen met
2420 verworpen
Behalve over de tram concentreerde het
debat zich gistermiddag in hoofdzaak rond
om de voordracht van B. en W. om
veergelden
voor voertuigen te heffen op de ponten, die
de verbinding van de IJ-oevers tot stand
brengen.
De plattelander van Meerveld (c.h.)
was er heelemaal niet voor te vinden en
hield een vurige speech voor de belangen
van Amsterdam over het IJ. Hij liet zich
daarbij door vervelende interrupties van de
communisten de Dood en Huizinga niet van
de wijs brengen en wist hen het zwijgen op
te leggen.
In de discussie werd gewezen op de las
ten die een deel der bevolking op deze
wijze te dragen zou krijgen ten bate van
het geheel. Immers, zoo werd betoogd,
met de voordracht tot het heffen van veer
gelden hebben B. en W. alleen de bedoe
ling de financiën der gemeente te verster
ken. Moeilijk kan worden gewezen op de
kosten van onderhoud der veerponten,
want dan zou men ook bruggelden
moeten vorderen. Bruggen worden hier wel
zeer doelmatig en aesthetisch, maar niei
goedkoop gebouwd. De Berlagebrug is het
voorbeeld.
De tram
kwam opnieuw in het geding. In een fris-
■che rede zette de heer van Meurs (s.d.)
uiteen dat niet de bedrijfsvorm (monopolis
tisch dus of vennootschapsvorm) de oor
zaak van de achteruitgang van het bedrijt
kan zijn. De eigenlijke oorzaak is te zoeken
in de moeilijke tijdsomstandigheden, lieten
opzichte van de tram niet alleen in ons
land maar volgens dezen spreker op het
geheele vasteland beletselen in den weg
leggen. De tram is momenteel dus geen
courant artikel. En wil de Middenstands
fractie nu de tram overdoen, dan is dit vol
gens spreker geen zakelijk voorstel, want
er zijn geen koopers. Zoodra die komen op
dagen is er wat aan de tram te verdienen
en dan gaat de verkoop natuurlijk niet
door.
Muntte d i t betoog uit door helderheid,
wat de heer van Meurs over de
reductie voor groote gezinnen
op de tairieven van gas en electriciteit zei-
de, was er volkomen naast. Volgens hem
was het verbruik voor een klein en een
groot gezin gelijk, want of men nu met z"n
tweeën of met z'n negenen om de tafel zit,
de lamp brandt evengoedl Hier speelde de
sociaal-democraat den heer van Meurs par
ten. Zoodra deze over groote gezinnen hoort
spreken, raakt hij de kluts kwijt. Ieder die
zijn gezond verstand raadpleegt moet toch
weten dat een groot gezin meer behoeften
heeft (vooral huishoudelijke) dan een klein
gezin! Dat is uitteraard te merken op de
rekeningen voor gas en electriciteit
Mr. Rom me (r.k.) bracht den sociaal-
domocratischen spreker later onder het oog,
dat hij dit het vorige jaar zelf erkend had.
Wethouder Rustige
beantwoordde de sprekers in de avondver
gadering. Allerlei technische zaken, door
hen in het debat gebracht, zullen wij laten
rusten, ons alleen tot enkele hoofdzaken be
palende.
Daartoe behoorde de gedachte van den
heer Steineke (r.k.) over de korting op
de tarieven voor groote gezin
nen. De wethouder kon dit op zich zelf
sympathieke denkbeeld niet overnemen uit
hoofde van het gemis van inkomsten, dat
de gemeentekas niet lijden kan.
Verknopen van de tram zou een
slechte daad van koopmansschap zijn, te
meer nu het trambedrijf gesaneerd wordt.
Van een bus naar Osdorp kan niets komen
wegens de hooge kosten en te weinig pas
sagiers. De wethouder achtte de tijd nog
niet gekomen om plannen te maken voor
tariefsherziening.
De kwestie van de veergelden heeft
een geschiedenis: van 19081912 werden
veergelden geheven, daarna een tariefloos
tijdperk, door wethouder Wibaut in 1924 be
ëindigd, die tarieven voorstelde, door den
Raad aanvaard. En nu een aantal jaren
weer vrij vervoer. De wethouder gaf ecnige
cijfers over de toename van het vervoer: in
1929: 834.000 voertuigen, in 1932: 1.500.000.
Daardoor waren weer meer ponten noodig
en B. en W. vinden het billijk, dat belang
hebbenden hun aandeel in de kosten beta
len, te meer, daar B. en W. met dit voor
stel wel moeten komen. Er moet geld zijn,
en de geraamde f 237.000 kunnen B. en W.
niet missen. Wel willen zij het tarief voor
plaatselijke voertuigen van 10 cents op 7V2
cents brengen en dat voor voertuigen bui
ten Amsterdam van 25 cents op 30 cents.
Een begrijpelijke concessie van den wet
houder, aangezien daardoor de opbrengst
hooger wordt Het meeste veergeld wordt
n.l. g-eheven van voertuigen buiten Am
sterdam.
Wethouder Abrahams (v.d.) bepleitte
aanneming van de veergelden-voordrachten
herinnerde aan de \erwerping van de voor
drachten tot verhooging van marktgelden
en het heffen van ventgelden. Daarmee
was 1 Vfc ton gemoeid en nu bij deze voor
dracht ongeveer 2% ton. Dat loopt naar
het half millioen, hetwelk B. en W. bij
weigering van den Raad om de veergelden-
voordracht te aanvaarden, uit verhoogde be
lastingen moeten vinden of uit verdere „al-
braak".
Na een groot aantal stemmingen (waarbij
de „verkoop van de tram" van de tafel
raakte met 413 stemmen) kwam de voor
dracht tot heffing van veergelden in stem
ming. Deze werd verworpen met 2420 st.
Aangenomen werd een voorstel van de mid
denstandsfractie (met 26 tegen 18 stemmen)
om B. en W. uit te noodigen, zich tot Rijk
en Provincie te wenden met het verzoek, om
voor het vervoer van buiten Amsterdam ge-
vestigden, als compensatie voor de kosten,
een proportioneele bijdrage te verkrijgen.
Amsterdam en Rusland
In den laten avond werd van communisti
sche en sociaal-democratische zijde de vraag
gesteld of B. en W. bereid zijn bij de Re
geering aan te dringen op aanknoopen van
handelsbetrekkingen met en dus erkenning
van Sovjet-Rusland.
Weth. Abrahams (v.d.) antwoordde
dat B. en W. daartoe niet bereid zijn, te
minder waar de Regeering nog onlangs
heeft verklaard geen relatie met Sovjet-Rus
land te willen aangaan.
De heer Seegers (comm.) was met dit
antwoord natuurlijk niet tevreden en diend<
een motie in, waarvóór de sociaal-democra
tische fractie zich aanstonds verklaarde.
Tijdens de discussie kwam de sociaal-^
mocratische fractie evenwel met een ander
motie voor den dag, waarin B. en W. wei
den uitgenoodigd te onderzoeken op welke
wijze handelsbelangen tusschen Amsterdam
en Rusland kunnen worden bevorderd.
Namens het College werd door wethouder
Abrahams deze motie overgenomen
Een beslissing, die ten zeerste moet wor
den betreurd en moeilijk in verband kan
worden gebracht met het aanvankelijk ant
woord van de groene tafel.
De communistische motie werd verwor
pen met 39 tegen 5 stemmen, de sociaal-de
mocratische motie zonder stemming aan
vaard.
Met de resteerende begrootingsposten was
de Raad tot ver over twaalven bezig, waar
mede de behandeling der begrooting werd
beëindigd.
Het slot was dat de Raad de ont-
werp-fcegrooting heelt vastgesteld op
133.412.564 in inkomsten en uitgaven
voor den gewonen dienst en 4.011,815
voor den kapitaaldienst. Aldus vast
gesteld heelt de raad de bcgrooting
goedgekenrd met 24 tegen 20 stemmen
Tegen stemden de sociaal-democraten
en de communisten.
Kerknieuws.
GEREF. GEMEENTEN
>en: Te Ierseke, G. H. Kersten te Rot-
NED. HERV. KERK
Bedankt: Voor Dinteloord, J. Lekkerkerker
Oldebroek.
GEREF. KERKEN
Drietal: Te Venlo-Roermond, cand. J. Groen
te Rotterdam, cand. L. Touwen te Amsterdam en
J. Jonker te Zuidbroek.
roepen: Te Huizen (N.-H.), S. Hoekstra
te Lollum.
KERKDIENSTEN
Te Almelo zal met de godsdienstoefeningen
e vanwege de Ned. Herv. Gemeente, behaive
de beide diensten in de Groote Kerk. sedert gerui-
tl|d in het gymnastieklokaal der Chr. School
Bornschestraat éénmaal per Zondag gehouden wor
den, einde December worden opgehouden. In Jan.
'34 worden deze diensten gehouden in de Herv.
Kapel, eigendom der Evangelisatie-Vereeniging, die
daartoe haar bereidwilligheid toonde.
KERKHISTORIE
Te Vaassen hield Woensdagavond Ds._G.
van der Zee. predikant der Ned. Herv.
meente aldaar, een vertelavond in de Herv. Kerk
over de stichting van het eerste Kerkgebom
891. tot de reformatie in 15921609. Het onderzoek
in allerlei archieven is rijk beloond geworden In de
consistoriekamer prijken thans de afbeeldingen
de oude kerk, alsmede vele portretten van predi
kanten. De Reformatie is met veel moeite door
zet van de plaatselijke R.K. Overheid toch
stand gekomen. Dc pastoor Peregrinus, van Heerde,
weigerde nl. in 1592 den Heid. Catechi
onderteekenen. In 1600 door de Kerk afgezet, bleef
hij nog acht jaren gehandhaafd door de R.K. Over
heid. Uitvoerig werd bij alle gegevens stilgestaan.
Een tweede vertelavond werd tegen Februari-
Maart in het vooruitzicht gesteld, terwijl de uit
gave in boekvorm door een uitgever overwoaen
KERKORGELS
Te Z u i d-B e ij e r 1 a n d, waar door de Ned.
Herv. Gemeente eex. nieuwe kerk in gebruik geno-
werd. verkreeg deze eveneens een nieuw orgel,
gebouwd door de firma Valckx en Van Kouteren
te Rotterdam. Het is gebouwd volgens het pneu
matisch kegellade-systeem en heeft twee klavieren
vrij pedaal met 17 sprekende stemmen, w.o. 2
transmissies, bovendien 7 koppelingen .tremulant,
zwelkast. een vrije combinatie, een generale cres
cendo en diverse knopjes. Het front werd uitge
voerd in straalvorm. De pijpen zijn geplaatst op
sierlijke eiken betimmering naar een ontwerp
den Kerkarchitect K. van der Gijp. Den eer
sten avond werd het orgel bespeeld door den heer
J. F. Schaddelee, organist der Luth. Kerk te Rot
terdam.
KERKWET IN DUITSCHLAND
Het geestelijke ministerie te Berlijn heeft
:n Kerkwet aangenomen over de rechtspo
sitie van de geestelijken en bedienaren der
Landskerken, gedateerd op 8 Dec. 1933. De
Evangelische persdienst geeft op deze wet
het volgende commentaar:
Het geestelijke ministerie der Duitsche
Evangelische Xerk heeft in de laatste dagen
belangrijke wetten aangenomen, die betrek
king hebben op de positieve taken der Evan
gelische Kerk in den Nat.-Soc. Staat. Het
het doel der Rijkskerkenregeering, orde in
de kerk te scheppen en een pacificatie in het
kerkelijke leven te bewerken, om alle krach
ten vrij te maken voor den inwendigen op
bouw der Gemeenten.
De eerste Kerkwet regelt de rechtspositie
an de geestelijken en bedienaren der Lands
kerken. Daardoor wordt voorzien in een
leemte der Kerkelijke wetgeving, die ontstaan
was, doordat door de Kerkwet van 16 Nov.
de uitvofring ven de wetten sedert 1 Jan.
1933 was opgeheven. De Wet geldt voor alle
Landskerken en verwerkelijkt op dit punt
het belangrijke principe der kerkelijke con
stitutie .dat ook op het gebied van het ker
kelijke rechtsleven r'j geheele Kerk onder
uniforme leiding moet worden gesteld.
Het streven van de Wet is, een stand van
predikanten te vormen, die good geschoold
is en zich ar. zijn verantwoordelijkheid be
wust is. Verder wil zij vertrouwelijke samen
werking tusschen predikanten en gemeen
ten bevorde"en. Daarbij worden twee fouten
vermeden: de schijn van een staatskerk, als
of de kerkeliïke wetgeving slechts een scha
duw van de staatsambtenarenwetgeving zou
zijn en verder de dwaling, dat de vrijheid
daarin zou bestaan, dat de kerk zich los
maakt van de feiten en noodzakelijkheden
van het volksleven.
Paragraaf 1 van de Wet lij'ftf deze oplei
ding der geestelijken in in het g-oote kader
der voor de Universiteitsstudie geldende voor
schriften. Daarmede brengt de Kerk tot uit
drukking, dat zij de 6tudentenwetgeving. die
gegroeid is uit de '2vensnoodzakelijkheden
van het volk, ook erkent voor haar toekom
stige geestelijken. De kwestie van de toekom
stige werkzaamheid van niet-Ariërs wordt
hierdoor automatisch beslist.
In de tegenwoordige werkzaamheid der
predikanten mag in overeenstemming met
den aard der Kerk slechts dan worden in
gegrepen, wanneer een vruchtbare arbeid in
de Gemeente niet me-r mogelijk lijkt. De wet
schept de mogelijkheid van een dergelijk in
grijpen, maar verbindt deze aan de beslis
sing van een onafhankelijk Kerkgerecht.
Een bijzonder novum bevat paragraaf
van de Wet, die het aangaan van een huwe
lijk door geestelijken afhankelijk maakt van
een toestemming. Daarmede wordt een ge
bruik, dat in Beieren gehandhaafd is ge
bleven, voor de geheele Kerk overgenomen.
Ook hierin blijkt, dat d« predikant geen pri
vaat persoon is, maar in zijn geheele levens
houding, verplichtingen heeft jegens gemeen
te en volk.
NIEUWE WET OP HET GEESTELIJK AMBT
Het Kerkministerie der Duitsche Evangelische
Kerk heeft een nieuwe wet op het geestelijk ambt
uitgevaard.gd, welke de Arische kwestie beslist en
verschillende belangrijke bepalingen bevat.
Het beslissende art. 1 der wet luidt. „Als gees
telijke of kerkelijk functionaris kan alleen beroepen
worden, wie de voor zijn loopbaan voorgeschreven
opleiding genoten heeft en bereid is de verordenin
gen der Duitsche Evangelische Kerk te houden, het
Duitsche volk te dienen en aan de over hem door
Gnd gestelde Overheid onderdanig te zijn".
Dit artikel beduidt, dat in de Kerk geen kerke
lijke nie:-Ariër-paragraphen worden inevoerd. dat
wél echter de beroepbaarheid tot het ambt afhan
kelijk wordt gesteld van de Staatswetgeving op de
univisitaire op'.eidn.g.
In paragr. 2 der wet wordt een oud gebruik der
Bciersche Kerk voor de geheele Kerk overgenomen,
dat nl. de geestelijken en kerkelijke beambten voor
het sluiten van een huwelijk de kerkelijke toestem-'
ing van noode hebben.
Volgens paragr. 3 kan de geestelijke na volein-
ng van het 65e levensjaar emeritus verklaard wor
den, ook zonder dat hij het aanvraagt of zijn onge-
srh ktheid zou moeten blijken.
Pargr. 4 regelt het recht van verplaatsing: leder
predikant kan door de landsleiding der kerk, zoo
het kerkelijk welzijn dit vordert, naar een andere
plaats worden overgeplaatst. Dit kan echter niet
geschieden, wanneer er kwestie is van een straf-
waard'g feit. leer of leven betreffende.
Volgens paragr. 8 kan een geestelijke geëmeri-
teerd worden door een daartoe in te stellen kerke
lijke rechtbank, z. 'ks na hoor- en wederhoor, in
de wijze van zijn ambtsuitoefening vruchtbaar
werken in zijn gemeente onmogelijk maakt en t
tig werkzaam elders niet verwach; kan worden.
De bisschoppen zijn aan de bepalingen van deze
et niet onderworpen. Voor hen gelden afzonder
lijke regelingen.
Nog is te vermelden, dat verplaatsing van pre
dikanten door de Kerkelijke Landsleiding niet ge
paard gaan met vermindering van tractemenL
VERSPREIDNG DER H. SCHRIFT
We vestigen er nog de aandacht op, dat de
Vereen, tot verspreiding der H. Schrift op Woens
dagmiddag 20 December a.s. te Amsterdam (Kei
zersgracht 328) een ledenvergadering houdt.
DE BIJBEL IN CHINA
De Bijbel is het meest verbreide bock in
China. Alleen dit jaar reeds zijn 61.190 exem
plaren door het Amerikaansche Bijbelge
nootschap, dat thans een eeuw in Ctiiua
erkt, geplaatst. In den loop van deze hon
derd jaar heeft dit Bijbelgenootschap bijna
dr e miilioen Bijbels verkocht. Het totaal
aantal Chineesche Bijbels wordt op onge
veer 25 millioen geschat
Dr. Morrison, een Amerikaansrh zende
ling, bracht in 1S07 de eerste volledige v«r-
taling van den Bijbel in het Ch neesch tol
stand. Daarvoor waren reeds gedeelten in he»
Chineesch vertaald, welke echter ten leeie
spoorloos zijn verdwenen. Dr. Morrison hee't
zeventien jaar aan zijn vertaling gewerkt
Ongeveer tegelijkertijd kwam een vermaling
van de hand van den Engelschen zendeling
dr. Marshman gereed. Thans is de Bijbel in
935 dialecten vertaald.
EVANGELISATIE
Wieringermeer. Het (orthodoxe) Co
mité, dat zich ten doel heeft gesteld, den ar
beid van den heer K. O. Finkensieper, Cand.
tot den H. Dienst in de Wieringermeer, te
steunen, zet onvermoeid zijn pogingen voort.
Als resultaat op een door bovenbedoeld
Comité verzonden circulaire aan geestverwan
ten werd, sedert 23 November j.l. tot op heden,
als antwoord daarop ontvangen een be'
van ■plm. f 2800.
Tot instandhouding en voortzetting van
arbeid is echter een grooter bedrag noodig.
(Meerdere giften worden dan ook gaarne in
gewacht op postrekening No. 109727 ten name
van den „Secr.-Penningm. van het Comité
tot steun der Vereeniging voor Evangelisatie
in den Wieringermeerpolder" te Den Haag.
Het Comité tot steun der Vereeniging voor
Evangelisatie in den Wieringermeerpolder, be
staat uit de volgende personen: Prof. Dr. H.
Th. Obbink, Utrecht, Voorzitter; W. Wage
naar, Haanplein 18, Den Haag, Secr.-Penn.;
Mr. H. de Bie, Rotterdam; Jhr. Mr. Dr. L. A.
van der Brandeler, Alkmaar; Prof. Dr. A. M.
Brouwer, Utrecht; Ds. J. Groeneweg, Hilver
sum; Prof. Dr. Th. L. Haitjema, Groningen;
Ds. A. G. H. van Hoogenhuyze, Amsterdam;
Ir. S. F. Monhemius, Rijswijk; Prof. Dr. M.
Rhijn, Utrecht; Mr. C. A. Star Numan,
Groningen; Ds. E. Syperda, Tjamsweer.
EEN KERSTGESCHENK
bij uitnemendheid is de zoo juist uitge
komen geheel herziene en sterk uitgebreide
liederenbundel met piano- en orgelbegelei
ding „Stemmen des Hcils", verzameld door
J. Douma. Deze bundel is spotgoedkoop. Een
kloek deel, 255 liederen, 510 blz. en stem-
pelband met goudvignet, slechts 2.90. Het
tekstboekje (zonder muziek) 164 blz. slechts
0.25. Bij getallen sterke reductie. Bestel
omgaand bij uw boekh. of bij de uitgeefster
N.V. W. D. MEINEMA, te Delft.
Schoolnieuws.
PROF. DR A. A. VAN SCHELVEN
Aj. Maandag herdenkt Prof. Dr. A. A. van
Schelven te Haarlem, hoogleeraar aan de Vrije
Universiteit te Amster
dam, den dag waarop
voor 25 jaar aan
deze Universiteit promo
veerde tot Doctor in de
Theologie op een dis
sertatie getiteld „De
Nederlandsche Vluchte
lingenkerken der 16e
in Engeland en
Duitschland en hun be-
teekenis voorde Refor
matie in de Nederlan-
Dr. Aart Arnout van
Schelven werd 11 No a
1880 geboren te Haarlem, waar zijn vader
den bekenden Amsterdamschen predikant wij
len Ds. H. van Schelven, predikant was.
Hij studeerde aan het Geref. Gym. te Amsterdam
i studeerde aan de Vrije Universiteit theologie
In Dec. 1908 promoveerde hij to; doctor in de the
ologie en 27 Juni 1909 bevestigde zijn vader hem
in zijn eerste gemeente. Deze standplaats verwissel
de hij in 1914 met Viissingen, welke kerk hij tot
1918 diende. In ^at jaar volgde zijn benoeming tot
hoogleeraar in de vaderlandsche en algemeene ge
schiedenis aan de Vrije Universiteit. Aangezien
hij overging tot een anderen staat des levens door
het aanvaarden van deze benoeming wilden de
meerdere vergaderingen der Geref. kerken hem
geen emeritaat verleenen èn verloor hij dus het ra
dicaal van dienaar des Wootd.
v. Schelven doceert aan de V. U. de Va
derlandsche- en de Algemeene Geschiedenis der
middeleeuwen en van den nieuweren tijd tot op
den vrede van Munster. Gelijk bekend heelt Prof.
Schelven cok eenlgen tijd ondervijs gegeven
H K.H. Prinses Juliana. Prof. van Schelven
speelt een actieve rol in het Algemeen Ned. Ver
bond en heeft zich in den oorlogstijd zeer geïn
teresseerd voor den nood van het Hongaarsche
volk.
Op 19 Dec. 1918 heild Prof. van Schelven van
inaugureele oratie getiteld: „Omvang en invloed
der Zuid-Nederlandsche imm gratie van het laatste
kwart der 16e eeuw". In 1927 trad hij op als rec-
tor-magnificus. Zijn rectorale oratie draagt tot ti
tel: „De idee van den voortuitgang". In 1925 trad
hij op de wetenschappelijke samenkomst van de
Vereen, voor Hooger Onderwijs op Geref. grond
slag op met een referaat over: „Historisch onder
zoek naar den levensstijl van het Calvinisme" en
op de jaarvergadering van deze vereeniging in
1923 te Middelburg gehouden trad hij op met het
onderwerp: „Onze universiteit gepropageerd door
oude tegenstanders harer beginselen".
In tal van periodieken heeft de jubilaris artike
len en bijdragen geschreven. We noemen die in
Stemmen des Tijds; Ned. Archief voor Kerkge
schiedenis; de Handelingen van de Mi) der Ned.
letterkunde idem in de levensberichten dezer
Mij; Bibliotheekleven: Tijdschrift voor Geschiede
nis: Bijdragen voor Vad. Gesch. en Oudheidkun
de: de West-Ind. Gids; Het Boek: De Gids: Bij
dragen en Mededeelingen van het Hist. Genoot
schap: Ned. Archievenblad; Anti-Rev. Staatkunde;
de Ned. Leeuw: het Jaarboek van de Vrije Uni
versiteit, alsmede In enkele buitenlandsche tijd
schriften. Van zijn boeken noemen we: De bewer
king van een piëtist'sch getinte gemeente; Het
heilig recht van opstand: Geschiedwetenschap
voorzicnigheidsgeloof; de Kerkeraadsprotocollen
der Ned. Vluchtelingenkerk te Londen enz.
FRIESCH STUDENTENCONGRES
Te Leeuwarden wordt Vrijdag 22 Dec.
a.s. het derde Friesche Studentencongi es
gehouden. Als sprekers zullen optreden de
heeren E. B. Folkertsma te eLeuwarden over:
„Welk belang heeft Nederland bij da ori'w.k-
keling van het Friesche leven?" (Ilwrt
hilang hat Nederlèn bij de üntjowing fou if
Frvske libben?") en W. Hielkema, van
Leeuwarden over De geestelijke grondslag-n
in de Friesche volklore. (De geastlike groun-
slaggen yn de Fryske folklore.)
HOOFDBENOEMINGEN
Nes (W.D.), J. Faber, ond. te Hallum. Aang.
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN
(Herv. School, hoofd A.
P. J. VAN DER SCHAAR
Naar wij vernemen, zal de heer P. J. van der
Schaar, hoofd der Groen van Prinstererschool aan
den Parkweg te Vlaardingen, met ingang van 1
Jnauari 1943 het onderwijs met pensioen verlaten.
De heer van der Schaar is voorheen hoofd der
Wilhelminaschool in dezelfde plaats geweest
NIEUWE CHR. SCHOLEN
Te Treebeek by Heerlen (L.) wordt
Woensdag 20 December a.s. de nieuwe Geref.
School officieel geopend.
OPHEFFING VAN OPENBARE SOHOLEN.
Te Aarlanderveen wordt opheffing
der Openbare School, die 16 leerlingen telt,
overwogen.
Te Amsterdam nam de Raad het
voorstel van B. en W. tot opheffing vai
(één-en-twintig) Openbare Scholen aan met
295 stemmen. (Tegen de Communisten) Een
tevoren gedaan voorstel-De Vries (s.-d.) om
er slechts 18 op te heffen, werd met 2420
stemmen verworpen. (Vóór S.-D. en Comm.).
Te Grijpökerk (Gron.) zal een com
missie uit Gedep. Staten zitting houden om
belanghebbenden over een mogelijke opheffing
der Openbare Scholen te hooren.
Te Wisch (G.) besloot de Raad niet te
voldoen aan het verzoek van Gedep. Staten tot
opheffing van de Openbare School aan den HeeJ-
weg. onvdat het getal leerlingen het voortbestaan
dier school noodzakelijk maakte. Ged. Staten heb
ben, na advies van het Rijksschooltoezicht inge
wonnen te hebben, besloten de opheffing van de
school verder niet te overwegen.
ONDERWIJZERS EN POLITIEK
Te Den Haag zijn in het ambtenarenregle
ment voor onderwijzers en leeraren aan gemeente
lijke onderwijsinrichtingen bepalingen opgenomen,
verdi endend om in dienst insignes of andere onder
scheidingsteekenen of uniformkleeding te dragen:
voorts bepalingen in zake het zich onthouden van
het uilsteken of hijschen van andere dan nationale
of oranjevlaggen en de bepaling dat aan den
ambtenaar eervol ontslag kan worden verleend op
grond revolutionnaire gezindheid.
Eveneens zijn opgenomen de bepalingen betref
fende de gehuwde en de in comcubinaat levende
LABORATORIUM VOOR BOLLEN-
ONDERZOEK
Stichting van een steunfonds
Op de .v. algemeene vergadering van di
Algem. Vereen, voor Bloembollencultuur za
een motie door de afd. Haarlem ingediend wor
den. welke luidt.
„De afd. Haarlem
te verzoeken een
i willige bijdragon
individueel, uit w
te Elsso kan
I Door genoei
de andere afdeellngcn guzonden met ven
adbaesie hiermede te betuigen.
In een bijgaande toelichting zegt
Haarlem, dat ze hot met het hoofdbest
ia, dat in verbond met den ortgunstl,
'tand van het bedrijf tegenwoordig
.eden der vereeniging de vorplichting 1
stelt voor. ho-t hoofdibe>s-tuii
ronds te stichten door vrij
gen wf
hebben
Wetenschap.
DE CRISIS IN DE KANTGESELLSCHAF».
Dr. Van der Vaart Smit, secretaris van de
afd- Nederland der Kant Gesellschaft, deelt in
communiqué o.a. mede, dat de ook door
hem thans als onwettig geachte ledenverga
dering op Woensdag j 1. te Amsterdam, ge
oordeeld heeft dat de Duitsche kwestie het
voornaamste moest blijven en dat hij daarmee
instemt.
De afgevaardigde van de K. G., Dr. Helmut
Kuhn, voerde over de verhouding van de K. G.
haar buitenlandsche groepen het woord.
Hij lichtte toe, dat de Duitsche regeeruig
zich in het geheel niet met de leiding der
K. G. bemoeit of bemoeid heeft, dat ook geen
anti-semitisme in de vereeniging wordt toe
gelaten en b.v. de Joodsche professor Liebert
medewerker aan de Kant Studiën blijft.
Dr. Kuhn legde er den nadruk op, dat
afscheiding door de Nederlanders de grootste
indienst zou zijn, welke men den Joodschen
eden der K. G. bewijzen kon. Dr. K. hoopt
iok de Zaterdagvergadering bij te wonen.
Over de schorsing oordeelde men, dat een
-ergadering deze dingen niet kan beoordeelen,
lat een eereraad hier de beslissing moet
irengen.
Hierbij sloten allen zich aan. Dr. v. d.
Vaart Smit voegde hieraan toe, dat heeren
't bestuur, die met hem ae moeilijkheden
bespraken- natuurlijk niet tevens eereraad
waren of konden zijn en dat hy evenmin in
erdaging heeft toegestemd als in het onder
teekenen van een door hen te publiceeren
motie.
Dr. v. d. Vaart Smit heeft dit communiqué
niet a'leen aan de pers maar ook aan de leden
verzonden, met de beleefde uitnood ïging de
algemeene vergadering op Zaterdag a.s. bij te
Dr. Kuhn heeft een schrijven doen publi-
eren waarin staat, dat hij de vergadering
van 13 dezer niet zou hebben bijgewoond als
hij had geweten dat het niet een wettige
ledenvergadering was.
geldgebrek geen voortgang kunnen
is er van overtuigd, dat versc-hel-
ne-en en vele leden gaarne vrijwll-
len bijdragen, om het Prof van
i zijn helpers mogelijk te maken.
Rechtzaken.
RECHTBANK TE ROTTERDAM
DE POSTERIJEN BUNA VOOR ƒ12.000
BENADEELD
Verdachte staat terecht
Gister heeft zich voor de rechtbank te ver-
JHwoorden gehad de 34-jarJge werklooze kan-
oorbediende J. K.. gedetineerd, die zich in
oplichting van het sulJbfdrij^derPpfiterijen
had schuldig gemaakt.
denPbr?efFmet oei. aa^^e .een «*nseteeken-
12.000 verbonden n«ar"de^oramerz^nd6 Poot-
oank 'te Berlün. De brief was v«n
^k::ogels voorzien, geheel zooah
r geld
HClll-l
i. B(j aanko
doch sleci
geld he
lanleldlng
i de
Irü' der
lissing i
terpen
gestelde ondeM_.
gerechtvaardlgd «as of bü verzending van
hi lef wel 12 bankbiljetten van 1000 ln
brief aanwezig waier geweest, zoodat vord
ie op vermoeden van poging tot opllchl
werd aangebonden en nu te dezer zake tere
i al dadelijk verdacht, dat eei
oorbedlendo zou beschikken o-
a 12000 voor den aankoop
HAAGSCHE RECHTBANK
De Rechtbnnk heeft
van de op 30 Juni J.l.
kantoor vnn don geme
wijk. A. J. D. en A. B. Door hot O.M.
De Beor. die evenwel niet opgespoi
getulgei
vormoedeltjk in
i getuige de
lien avond met oon
iep. heeft nabil het
Hik een nuto langs
tCTten efstnnd daar
Juipende houding,
luto liepen
Do volontnlr ter st
Leren heeft de bewus
ft het
n-?n. Bü
hlerbnve
slachthuis te Hon;
len weg zien stam
die in de richting
ping.
.08597 c
do ma:
iclfer i
te ku:
ïgeveer 60 K.M. met de au'
Don volgenden dng kwam
uto: hH zou naar Rotierda
orug met de medodeeling c
en door de politie.
De los werkman Van Veen
an 30 Juni op den Dükwe
voet. die den zijtuin van
Verdachte D merkte op dat getuige een bü-
zondere opmerkingsgave moet bezitten.
Mr. Moresco (verdediger vai_D) Waarom
Getuige: „Omdat
Mr. Hu ti"gen8 (ve
■dedig
B.): „Wil
<ie
bijzondere redenen zün waarom hü zich die
avond op dat uur aldaar ophield?"
Getuige: „Die behoef ik niet mee te deelen".
Mr. Huügens: „President, ik
nadere verklaring".
niet op de gest
steid na
ken was
Doch
werd gei
lissing een onderzoek inge-
int van de enveloppe. Geble-
egels ongeschonden
der opgeplakte t
-onderstelling
waarna ze door het gaatje
zijn getrokken Op dezelfde
de couiantenknlpsels weer ln -
gedaan. Volgens opvatting v
Kiim'naipol'zet zou voor een
door Duitschland
Duitsche postkar
den brlqf knlpsc
voor de vei onde.,
Duitschland zou hebben plaats gehad.
Rotterdamsche recherc'
Inal pollzei werd Inge
tiaar toegezonden enveloppe
De Inspecteur J. V. Tas. chef van d
toplschen en fotograf 1 sen en dienst,
ile ontdekking, dat het gaatje In de enveloppe
under den postzegel reeds was aangebri
vorens de brief aan het Rotterdamsche
kantoor werd afgestempeld. De acht
stempel vertoonde op verscheidene plaatsen
luist od de ronden van het gat een goed waa
i dadelijk daarop eei
i halen door het gat onder
anwüzlng. dat de
verdachte van d6
daarin niet aanwezig waren, blijkt
uit het gewicht dat door dc aannemende post
ambtenaar op de enveloppe ls aangeteekend,
en dat waren de biljetten ln de enveloppe aan
wezig geweest, het gewicht 6% gram zwaarder
had moeten zijn geweest Inspecteur Tas was
irtulgd dat men hier te
sluwe mlse-en-8cene van
doen heeft
verdachte.
Het getuigenverhoor
In deze zaak werd een groot aantal getuigen
gehoord. De dlrecteursgeneiaal van P.T.T., li
M. H. Damme .gaf eenlge formeele inlichtin
gen. Op een vraag van den president of de pos
'n hot geval dat verdachte wegens hel
- tuigend be-
ntbreken
sring
ichadei
'rijgesprokei
tot I
Tgceding zouden zür
verplicht, heeft Ir. Damme geantwoord, dat a
schien nog wel een civiele actie zou worden
Incesteir
De dl:
kantoor,
lichting*
deloosstelllnf
i heel
i het Rotterdamsche post-
F. H. Heidenrijk, geeft In
de brieven, die verdachte
m In het bezit van de s
Voort
ssistenteD bU i
aie verKlaringen aflegden omtrent
van den brief die door verdachte
ding naar Berlün was aangegeven,
brief onder toezicht van den udjui
A. F. Fonteyn In de speciale zak v*
deverzendingen was gepakt.
De commies A. H. Zoete, die
daan aan hot loket inllchtlnger
hoogte te worden gebracht we
lgen had om in het bezit va
illlng te komen.
do schadeloo
worden geacht, zij het ook dat hU
- "in beschikt. Het O.M. el
idadlg!
aftrek
hfj li
Kan van die gelegenheid g£
.akt zijn, om het geld te
irantenknlpsels. De brief h
slecht gelakt was
orden overgelakt.
de Bank kwam. 1
:rtulgend vinder
hü in
ill ln g.
pi. dai
vlcht, dat
ook niet
Land- en Tuinbouw.
betrekking
INBRAKEN
Almelosnhe rechtbank stond
boortlg uit Polen, verdacht
Voor dezelfde rechtbarfk stond terecht J.
e Enschedé, die reed.' 31 en G. L.. die 12 i
ordeelingen acnter den rug heeft, wegens
seek herkent ter terecht.zltti
n de verdachten niet. pei tinent de persoren, c
.4 dagen voor he't misdrijf op zijn erf kwam
n toen garei -en band te koop aa ïbodon.
Getuige Inspecteur Bouwhof beantwoordt nog
en vraag van het O.M. omtrent de door hem
;evondcn cliesporen.
De opperwachtmeester FortuUn uit Loo»duU
(en geeft eveneens een nadere toelichting op
Un reeds eerder afgelegde verklaringen. Ge-
uige verklaarde o.m. dat de door hem waarge-
lomen personen te ongeveer 1.16 uur op de
lucht sloegen.
Mr. Huiigens merkt op dat getuige In zijn
I ugeld. (Zoouli
daders deson-
s rijwielen vat
Getuige' „Ik heb den ttjd geschat"
Verdc-hte D. stelde dezen getuige de vraag
vaare hU den tocht maakte naar Delft en
erug
Mr. van Asch van Wljck (O.M.) geeft daar
in het antwoord: „Omdat hem dat door den
iff icier Is opgedra
voor den Rech
en nam Mr. van
ichten bü hun
ïtkentenia volhardden.
RequtsitoiC
Spr. merkte op. dat hfl D.'B schuld zou rr
ten bewijzen om tct de medeplichtigheid van B.
te kunnen komen. VolgenB inspecteur Bouwhof
staat vast. dnt de Inbraak door twee pemsonen
Is gepleegd. Een daarvan D., is èn door-iün
postuur èn door zijn bijzondere stem, door den
getuige De Bruin pertinent herkend. Uit vijf
tien andere persc-nen 1-s hü direct door dezeni
getuige aangewezen. Ook drie andere getuigen
herkennen D. als degene, die op dien avond te
Naaldwlik Is geweest. Ook de auto. waarmede
vaststaat dat de verdachten gereden hebben, ia
op het tüdstlp van de misdaad ter plaatse ge-
D. en een makker zün ook op de ontvreemde
fietsen gezien. D. ontkent er geweest te züm
Waarom doet hij dat' vroeg spr. HU ls niet
afkeerlg van een Inbraak.
Een van de verdachten Is met een been
een sloot terechtgekomen: vandaar dat de o
10k de onderbroek besmeurd
3. en de debkundlge Schlrm heeft
do clle aangetroffen in
kleedlngstu!
t die welke ln de sloot wer
gevonden. Dit vormt volgens spr. de ontbre
kende schakel ln de bewijslevering ten aanzie:
Nog uit enkele andera feiten, gesteund doo
de verklaringen van de Beer, concludeerde spi
dat D. schuldig ls aan deze inbraak.
De medeverdachte B. zegt van nleti
doch dit zal hem maar weinig baten.
tea
ultdrukko-
lllk'door getuige de Bruin is herk-end. Boven
dien heeft hü zelf erkend eenlge uren in ge
zelschap van D. te zUi geweest. Met dozen l8 h«
per rüwiel gezien, zoodat spr. aanneemt, dat
beiden aan het feit schuldig zün.
D. heeft een bedenkeliik strafblad, beginnend
met 3 902 tot 1923 to»? hü 10 Jaar gevangenis
straf kreeg wegcns t-.eine tot dood-dag. in
April 1933 kwam hü vrü Tegen hem requireer-
7 Jaar gevt
traf.
handen van de jus-
U zal e^n behoorlüke
:raf voor dit feit moeten hebben zoodat spr.
:n slotte Zft Jaar gevangenisstraf eischte.
Pleidooi
Mr. Huüeens. voor den medeplichtige B. het
•rst pleitend, betoogde, dat ln deze zaak tal
in aanwijzigen, voor het meerendeel zonder
•nige waarde naar voren zün gebracht, dcch
»en enkel bewüs. Wat zegt een figuur van
iemand? Duizenden hebben hetzelfde figuur.
Pleiter becrltlaeerde de verschillende herken
ingen en bestreed uitvoerig do ten laste leg
ging.
Het optreden van de maréchausseé te Naald-
ivUk noemde spr. ridicule. Het lUkt op een ope-
ette. dat 7 politiemannen ec-n hui- omsingelen
■n dat de dndere op hun eigen fietsen weg-
Decl
pleiter inférieu:
B. Is o.a. dat de gevon-
t de züne overeenkomen.
:etuigo de Beer achtte
ultv*
Tig
is misdrüfs
aanwüzingei
stelde pleiter
it B. aan dit mlsdrüf schul-
t en mitsdien verzoekt hü vrüsnraalc
fddcllüho InvrliheidsateUIng van B.
dskamer deelde de president mede, dat,
beslissend op het verzoek van Mr Hugens,
ïrdachte B. In vrüheid werdt gesteld.
Het pleidooi van Mr. Moresco werd -"gesteld
DE ROOFOVERVAL TE WATERINGEN
Hel
ichtahof heeft
arenagczel H. Z. ei
L. W. G.. die do<
Ijn veroordeel J. Z. wegens den In den nacnt
an 21 op 23 Mel Jl. te Wateringen gepleegden
uofoverval ln de woning van den 82-jarlgen
lleenwr-nenden Eeendert Krispijn, dien hij niet
en breekijzer tweemaal op het hoofd sloeg, lot
gevangenisstraf, G., die dit misdrijf b id
relokt,
t 6 Jai
!S-Jarlge C. 1
■af. De
ïede-
de oude Krispijn en
Verd. Z. kwam op
trug.
Do advocaat-genei
an h r. vonnis n'el
ernietging van het
an Z.. die tezelfdei
en terecht moost
m de plattclandsb
Enschedé. De O
A., die
stte in dit vonnis.
werden gehoord, w.o
is huishoudster,
schillende verklaringei
achtte do kwallflcatl*
tpgelegde straf
advooaat-gene-
>epa»ld op 27 Deo. Jj.
