a
DONDERDAG 14 DECEMBER 1933
EERSTE BLAD PAG. 2
BUITENLAND
REQUISITOIR TE LEIPZIG
HEDEN DE EISCH
De twee aanklagers vullen
elf en een half uur
De procureur-generaal van het Duitsch
Rijksgerechtshof dr. Werner heeft gis!er
zijn requisitoir gehouden en na hem is de
andere openbare aanklager, de vertegen
woordiger van het openbaar ministerie, dr.
Paris us. aan het woord geweest.
Dn beide heeren aanklagers hebben kans
gezien met hun requisite r niet minder dan
elf en een half uur te vullen.
Met hun betoog zouden kolommen van ons
blad te vullen ziin.
Dr. Werner behandelde breedvoerig de
beschuldigingen van het Bruinboek en gaf
daarna een uitvoerige historische uiteen
zetting van de omstandigheden die rondom
de daad van Van der Lubbe sinds 1918 zijn
gegroeid: het streven der K.P.D. om ook in
Duitschland een radenrepubliek te stichten,
allerlei omwentelingspogingen daartoe on
dernomen. Wat Van der Lubbe betreft acht
te hij er geen twijfel aan te bestaan, dat
deze communist is, want dat hij zelf heeft
verklaard, dat hij de brandstichting heef»
gepleegd als een vlammen-teeken voor den
opstand van het prole'ariaat.
Het was dr. Werners taak het polit'eke
gedeelte van het requisitoir uit te spreken.
Als hij daarmee gereed is, schorst president
Buenger de zitting.
Als allen, ook de beklaagden, de zaal
moeten verlaten, blijkt, dat Van der
Lubbe eerst wakker gemaakt moet wor
den. Hij was ongemerkt in de beklaagden
bank ingeslapen!
Na de pauze kreeg Dr. Parisius het woord
om verklaringen af te leggen over de af
zonderlijke geoleegde daden. Hij had reeds
bij voorhaaf te kennen gegeven, dat hij
daarvoor vijf uren noodig had en hij hield
zich strikt aan dat plan. Reeds enkele uren
gingen heen met een levensbeschrijving van
Van der Lubbe, waarbij van alles passeer
de, dat reeds overbekend is.
Was het requisitoir van dr. Werner wei
nig boeiend, het op détails gebouwde requi
sitoir van dr. Parisius was al even gerekt.
Parisius ach'te het bewijs geleverd, dat
zooals Van der Lubbe het voorstelt de
brandstichting niet kan zijn geschied en
dat hij geholpen moet zijn door iemand die
geheel op de hoogte is van de toestanden in
den Rijksdag.
Den z.g. „brandweg" kan hij slechts in
15 minuten hebben afgelegd bij juiste ken
nis der locale omstandigheden. Essentieel
anders evenwel is de ontwikkeling van den
brand in de zaal voor de plenaire zittingen
geweest. Met een klein gordijntje kan m*n
niet de zaal in brand steken, v. d. Lubbe
kan op z'n vroegst om 21 uur 3 den Rijks
dag zijn binnengetreden. Voor de brand
stichting in het restaurant heeft hij ten
minste 13 minuten noodig gehad. Zoo kon
hii dus op zijn vroegst om 21 uur 16 in de
zittingzaal zijn aangekomen. Volgens zijn
eieen mededeeling heeft hij zich ten hoog
ste twee minuten in deze zaal opgehouden.
Kon een persoon alleen in twee minuten
on met de aangegeven middelen een brand
stichten met deze uitwerking?
Wanneer reeds de leek het voor onmoge
lijk houdt, dan toch hebben ook de deskun
digen algemeen deze vraag ontkennend be
antwoord. LichT ontvlambare stoffen waren
niet in de zaal aanwezig. Proeven hebben
bevestigd, dat de natuurlijke voorwaarden
voor een brand ongunstig waren. Wanneer
men werkelijk wil onderstellen, dat v. d.
Lubbe in de zittingzaal is geweest, dan moet
de voorbereiding door anderen zijn getrof
fen. Voor v. d. Lubbe was de tijd daarvoor
riet voldoende. Bij het binnenkomen van
de zaal moeten de daders licht ontvlam
bare stoffen in de zaal hebben gebracht. Er
is gewerkt met een zelfonthrandende vloei
stof, waarvan de verbrandingsproducten op
7 verschillende plaatsen in de zaal en ho^
vendien in de vestibule van den Rijksdag
zijn gevonden en voorts ook zijn aange
troffen in de jas van v d. Luhhe. Naar de
meening der deskundigen hebben op zijn
minst 2 A 3 personen aan de voorbereiding
medegewerkt.
Nopens de verdere vraag hoe de daders
liet Huis konden verlaten, wijst de ambte
naar van het O. M. op de door twee getui
gen waargenomen man, die zeer zeker is te
beschouwen als mededader en het Huis op
hoogst in het oog vallende wijze door por
taal IT verliet. Overigens hebben de daders
bij de chaos tijdens de blusschingswerk
zaamheden zeer zeker de mogelijkheid ge
had onopgemerkt te ontkomen.
Wanneer nu verschillende daders hebhen
medegewerkt, waarom heeft v. d. Lubbe dan
het gebouw aan de voorzijde beklommen
en brandhaarden gelegd in ruimten, welke
van huiten af direct konden worden gezien
Deze omstandigheid is evenwel niet geheel
onverklaarhnar.
Of v. d. Luhhe wist dat met hem andere
'daders aanwezig waren, of hij wist het niet
en dan had hij een benaalde opdracht hrand
te stichten in bepaalde ruimten. In ieder
geval moest v. d. Lubbe slechts een betrek
kelijk ondergeschikte rol spelen, de hoofd
zaak zou worden opgeknapt door de ande
re daders in de zaal. Hij had misschien zelfs
de zondebok voor de anderen willen zijn.
die op deze wijze op den achtergrond hoop
ten te kunnen bliiven. Alle teekenen wijzen
er op. dat hij wellicht bezeten was door de
waanidee, in de geschiedenis der revolutie
als onsterfelijke held een rol te spelen en
er van te voren op had gerekend te worden
gearresteerd.
Dr. Parisius heslont: De aanslag op den
Rijksdag is ongetwijfeld een der meest on
gewone misdaden in de wereldgeschiedenis.
Een mensch. die van zijn jeugd af aan nei
ging heeft tot vergrijpen tegen discipline en
orde. die heheerscht en vervuld wordt van
eèn fanatieken haat tegen de maatschappij,
probpert zijn hoofd te tooien met den roem
van Hprostrntus. Ik geloof dat v. d. Luhhe
de verschillende gebeurtenissen met alle
aandacht heeft gevolgd Te betreuren is het
dat in een drel der openbare meening de
meest onzinnige geruchten zijn opgedoken.
Deze geruchten zullen evenwel thans na
het rnnport der deskundigen over den gees
testoestand hopelijk alle verstommen.
Allo drip dpskundigpn zijn overeenstem
mend gekomen tot de ronstateering dat v.
d. Lubbe ten volle verantwoordelijk is ge-
Zeker is v. d. Lubbe 'n ongewoon mensch.
maar zijn gehpele ontreden in dit proces
was klaarblijkelijk niets anders dan de re-
actip van een ongewoon mensch op een on
gewone daad. Thans evenwel heeft het uur
der afrekening geslagen. U, Edelachtbare
hepren rechters, zal het niet zwaar vallen
den beklaagde v. d. Lubbe in den vollen
omvang schuldig te verklaren en de straf
vast te stellen, welke volgens de wet toe
laatbaar is en welke alleen ook den ont
zaglijken ernst van zijn misdaad recht zal
do«n wedervaren".
V d Lubbe zat gedurende het geheele
requisitoir in zijn vroegere houding met
hangend hoofd, alsof de geheele zaak bui
ten hem omging.
De behandeling zou vanochtend om tien
uur worden voortgezet. De Oberreichsanwalt»
zou dan den eisch uitspreken.
CHAUTEMPS' SALARISKORTING
Uit Parijs: De financieele commissie van
den Franschen senaat heeft ingrijpende
wijzigingen aangebracht in artikel 6 van
het eaneeringsohtwerp, dat betrekking
heeft op de korting der ambtenaarssalaris
sen en dat door de kamer was aangenomen.
De commissie heeft o.a. de voorgestelde
ontheffingen van salariskorting geschrapt
en besloten, dat de korting op de salaris
sen hoven de honderdduizend francs zal
worden berekend naar een percentage, hoo
ger dan negen procent
PARIJS: In parlementaire kringen' ver
heelt men zich niet dat het verzet der
financieele Senaatscommissie in bepaalde
gevallen zeer hardnekkig zal zijn.
De toestand wordt bovendien ingewik
kelder, doordot de ambtenarenorganisaties
reeds tot de tegenaanval zijn overgegaan.
Zoodra bpkend werd dat de Senaatscom
missie :1e den ambtenaren door de Kamer
opge'egde offers als te gering beschouwde,
en het bedrag der bezuinigingen op de a-mb;
tenarensalarissen verhoogden door in tegen
stelling met do Kamer, die een sa la risk no
ting van 2 pCt goedkeurde, en dat nog wel
alleen van toepassing op salarissen bovyr.
do frs. 12.000 een nieuw art 6 aan te ne
men dat voorziet in de korting van 6 nCt„
voor salarissen onder de frs. 9000. echter
slechts 3 pCt met een progressie van 1
en 4 pCt. van salarissen boven de f50.000
resp. frs. 100.000, hebben de ambtenarenor-
ganisatics hun leden gemobiliseerd.
De Senaatscommissie zet inmiddels van
middag haar besprekingen voort
Vanmiddag komen ook de rad. soc. senato
ren bijeen om ie beraadslagen over den
door de houding der fin. commissie ont-
stanen toestand.
Gisteravond vergaderde de algemeene be
ambten-organisatie die fel tegen de hou
ding der senaatscommissie protesteerde,
vooral omdat daardoor 400.000 beambten
meer door de korting getroffen worden.
In de protestvergadering werd een reso
lutie aangenomen waarin het besluit der
financieele commissie een provocatie wordt
genoemd en het voornemen wordt uitge
sproken deze provocatie met alle beschik
bare energie te beantwoorden.
WERKVERSCHAFFING IN AMERIKA
President Roosevelt is voorneemns het
Amerikaansch Congres voor te stellen op
nieuw 350 millioen te voteeren voor de voort
zetting van het program der werkverschaf
fing tot 1 Mei 1934, nadat het Congres reeds
voor dit doel 400 millioen heeft toegestaan.
In welingelichte kringen neemt men aan,
dat de werkzaamheden van het federale be
heer voor openbare werken voor 1 Mei vol
doende zullen zijn opgeschoten om dan alle
arbeiders bij de werkverschaffing te kun
nen omvatten.
De directeur van de federale instantie
voor de werkverschaffing Hopkins,, heeft
Roosevelt medegedeeld, dat vier millioen
werkloozen tot Zaterdag bij de werkverschai
fing te werk gesteld zullen zijn.
ZEVEN MENSCHEN DOOR EEN SNEL
TREIN GEGREPEN
Uit Lons le Saunier (Jura). Op de spoor
lijn Pontarlier—Mouchard heeft een expres-
trein zeven arbeiders, die aan het herstel
der spoorbaan werkten overreden en ge
dood Acht arbeiders werden gewond.
DE KOUDE IN DE VER. STATEN
NEW-YORK 14 December. Hoewel de
kaudo golf in de Ver. Stalen:slechts -twee
dagen heerscht, en lang niet van zoo groo-
te felheid is als in vorige jaren dikwijls het
geval was, komen toch uit tal van Staten
berichten binnen over personen die tenge
volge van de koude om het leven zijn ge-
konvn. In twee dagen tijds zijn dat 52.'De
toevluchtsplaalsen voor dakloozen zijn over
vol met werkloozen.
FRANKRIJK EN DE DECEMBERTERMIJN
Een Fransche nota aan het adres der
Vereenigde Staten is in voorbereiding, ter
mededeeling, dat de Fransche regeeripg
nog steeds gebonden is door het kamervo
tum van 14 December 1932 en derhalve geen
betalingen zal kunnen doen op den schul
den-vervaldag van 15 December a.s.
HEVIGE STORM AAN DE BRITSCHE
KUST
In verband met den hevigen storm, welke
boven het Kanaal woedt, heeft men genn-
men tijd ernstige vrees gekoesterd voor den
Finsche viermaster-bark „Lawhill" welke
verleden week van Londen naar Australië
is vertrokken om 't volgend jaar deel te
nemen aan de jaarlijksche race.
De „Lawhill" had nabij Deal op 400 yards
.an de kust haar ankers laten vallen en
slaagde erin aan den storm weerstand te
bieden en haar positie te handhaven, totdat
:n sleepboot van Dover haar wegsleepte.
Het goederenvervoer over het Kanaal is
stilgelegd. Verscheidene visschersbooien zijn
/er tijd.
Gevreesd wordt, dat een driemaster van
500 A 600 tons vergaan is tijdens den storm
ter hoogte van Norfolk. Er waren tien o'
twaalf man aan boord.
Eenige personen zagen met verrekijkers
vanaf de kust het schip in den storm heen
en weer slingeren en plotseling overhellen
en zinken. Een reddingsboot werd onm dde'-
lijk uitgezonden, doch vond geen enkel
spoor van den driemaster.
WEER RUST IN SPANJE
Te Saragossa zijn de laatste opstandelin
gen door de politie omsingeld. In verschil
lende gemeenten zijn nog opslagplaatsen
van bommen door de politie ontdekt.
Men vertrouwt, dat ook de koude er toe
zal bijdragen cm de gemoederen te bedaren.
Gistermorgen vroeg is te Madrid veel
sneeuw gevallen, die echter later op den
dag weggedooid is.
Uit de gevangenis van Barcelona zijn 58
polit eke gevangenen ontvlucht. Zij hadden
een gang gegraven, die naar een riool leidd\
Het gehikte de politie een dertig-tal gevan
genen weder te arresteeren. De overige ont
snapten worden in de riolen van de stad
achtervolgd.
Land- en Tuinbouw.
ONZE HANDELSBETREKKINGEN
MET RUSLAND
Door een onbegrijpelijk geest «absenteïsme
hebben we gister in ons artikeltje: Rusland
knopt vee. doch niet bij ons. de indruk ge
vestigd als zou Rusland meer van ons, dan
wij van dat land koopen.
Dit is geenszins het geval. Integendeel,
Rusland betrekt zoo goed als niets van ons.
terwijl wij voor ettelijke millioencn guidons
aan graan, hout. berzine enz. van de Sovjet
staten betrekken.
Onze bedoeling was. dat degenen, die met
Lindenstrosse te Berlijn (het Bureau van de
buitcnlandsche hnndelsverregenwoordiging
der U. der S.S.R., de Sovjet-Unie) onderhan
delden namens onze regeering, deze feiten
als een krachtig argument hadden kunnen
gebruiken om de Russen tot koopen van on6
vee te animcercn.
GEMENGD NIEUWS
Vorst en IJs
DE IJSGANG OP DE RIVIEREN
De ijsgang op de groote rivieren is weer
toegenomen.,
Tengevolge van de strenge vorst Is In de afge-
loopen nacht de Oude Maas die gistermiddag nog
door drie ijsbrekers was opengehouden, dichtge
vroren. Hiermede Is de verbinding tusschcn de zee
en Dordrecht verbroken. De Hollandsche IJsel zit
ook vast.
Bij Zwijndrecht zit de Oude Maas vast. IJsdam-
men hebben zich gevormd van 3 a 4 Meter dik.
Men is er echter In geslaagd een vaargeul voor
het pontveer open te houden dat nu vrij re
gelmatig kan varen.
E-en groot Rijnschip is vóór de stad vastgevro
ren. Sinds gisteravond tracht men dit te bevrij
den. Tot nog toe zonder resultaat.
Bij Grave neemt de ijsgang zienderoogen toe
en de Waal voor Nijmegen is weer halver
wege met ijs bedekt Een gedeelte van de
rivier lag Woensdag nog open, zoodat scha
pen uit Duitschland konden passeeren.
Het Maas- en Waalkanaal ligt dicht en de
haven van Weurt* heeft thans ruim twee
honderd schepen, die er overwinteren moc-
De IJssel voor Zutphen zit geheel dicht.
De Rijn voor Wagen ingen is vo! ijs en de
Maas bij Grave draagt groote ijsschollen. Dit
is ook het geval met de Lek voor Culem-
horg. Practisch zijn de meeste rivierover
gangen geheel of gedeeltelijk gestremd.
DE IJSBREKERS IN ACTIE
Te Slikkerveer en Bolnes zyn ijs-
breken bezig de rivier open te houden.
De ySbreker „NVillemina Goedkoop" houdt
(MerwedeKanaal) open. ue ysbreker „Daniël
Goedkoop" is bezig het 5.oord-Üoliandsch
kanaal open te houden.
ZWARE IJSGANG OP HET
IJSiiLMEER
SCHEEPVAART VOLLEDIG GESTREMD
Er bestaat, nu de vorst opnieuw zijn In
trede heelt gedaan, weinig of geen kans,
dat het motorvrachtschip „T'rois Frères" dat
np weg naar Amsterdam, op een kliometer
voorbij Pampus in het ijs is vastgeraakt,
de eerstvolgende dagen uit zijn isolement za
worden verlost. De van Amsterdam uit on
dernomen pogingen van den ijsbreker „Ijs
beer"-en de „Havendienst 1" om 't scheepje
te bereiken hebben geen succes gehad.
Gebleken is dat krachtige, op liet breken
van ijs ingerichte vaartuigen van de Oranje
sluizen uit, niet wrder kunnen komen dai.
ongeveer 15UÜ Meter; daarna boeken zij in
hun strijd tegen de geweldige ijsmassa, die
op enkelo plaatsen anderhalve Meter dik ia,
een besliste nederlaag.
Met dat al bestaat er voor do opvarenden
van de „Trois Frères" geen gevaar, dat zij
gebrek zullen krijgen aan levensmiddelen
en brandstoffen. De schipper-eigenaar binni
op gezette tijden de schaatsen onder en be
geeft zich op deze wijze naar den dijk ou.
voorraden op to doen en besprokingen ië
voeren met zijn lastgevers. Het scheepjé
heeft lading in, welke door een Amsterdaui-
Ro.he stooml>ont-ieederij verder zal worden
geëxpedieerd; de onmogelijkheid om deze te
lossen is in de eerste plaats een zaak vooi
do assurantie.
Overigens is het IJselmeer voor de scheep
vaart volkomen gestremd. Zoo heeft de N.V.
Koppe's Scheepsagentuur haar dienstel,
langs deze route sinds verleden wrok Maan
dag reeds stopgezet.
HET GEÏSOLEERDE EILAND
Dinsdagmiddag vertrok de postboot op den
gewonen tyd van Nes (Ameland) met aan
boord vier passagiers en de post. Tengevolge
van het vele \js ken de boot Holwerd niet be
reiken en moest op een afstand van 300 M.
blijven liggen. De geheele Wadden van
naar Holwert zijn één ijsmassa, zoodat men
niet verder varen kan.
Het beurtschip van de Gebrs. De Bruin heeft
zjjn gevaarlijke ligplaats op de reede
Holwerd kunnen verlaten en heeft na
moeilijke reis, Harlingen bereikt.
Van df» vie»- passagiers, zijn er twee over
het ijs naar Holwerd gegaan. De post is t
eens uitgeladen. De twee andere passagiers
durfden de reis blijkbaar niet aan.
Te Holwerd (de Friesche vaste wal) moesten
verscheidene personen, die naar het eiland
Ameland wilden, terugkeeren.
Eenige zeelieden die zich naar Ameland wil
den begeven, zijn naar Amsterdam terugge
keerd omdat zij de kans niet willen loopen
het eiland niet weer tijdig te kunnen verla-
BAANBERICHT VAN DE Z.-H. IJSBOND
Door het vastvriezen van de sneeuw heeft
het ijs hiei en daar aanmerkelijk geleden,
is ojl de hoedanigheid van het ijs op het Ka
naal naar Gouda minder goed geworden.
De aandacht wordt er nog op gevestigd, dat
op de Reeuwjjksche Plassen bij het rijden voc
zichtigheid geboden blijft.
Voorts is het ijs op de vaart van Goud
naar S t o 1 w ij k slecht en wordt aangeraden
een sloot, evenwijdig aan de vaart te berijden.
GEVAARLIJK IJS
Door het vastvriezen van de sneeuw heeft
het ijs hier en daar aanmerkelijk geleden,
zoo is o.a. de hoedanigheid van het ijs op het
Kanaal naar Gouda minder goed geworden
De aandacht wordt er nog op gevestigd,
dat op de Reeuwijksche Plassen hij het rij
den voorzichtigheid geboden blijft.
Voorts is het ijs op de vaart van Gou In
naar Stolwijk slecht en wordt aangeraden
een sloot, evenwijdig aan de vaart te berij-
GROOTE FABRIEKSBRAND
TE WORMERVEER
DE CACAOFABRIEKEN VAN
BOON IN DE ASCH GELEGD
DE VORST STELDE EEN MOTORSPUIT
BUITEN WERKING
Gisteravond omstreeks negen
uur ontdekten voorbijgangers, dat
er brand was in 't fabrieksgebouw
„Promena" van de cacao- en cho
coladefabriek van de Firma Boon
en Co. te Wormerveer. Onmiddel
lijk werd de brandweer gewaar
schuwd, die spoedig met eenige
motorspuiten ter plaatse was. Het
bleek dat de brand woedde in de
soja-afdeeling en de fabriek van
suikerwerken. Aangewakkerd door
den feilen Noordoosten wind greep
het vuur snel om zich heen.
Men ging er dan ook toe over om de as
sistentie in te roepen van de brandweren
uit Wormer, Krommenie, Zaandijk en Zaan-
danv die weldra met hun motorspuiten ar
riveerden. Ondanks dit alles kon men wei
nig tegen de vuurzee uitrichten. Het pand
„Promena" stond weldra in lichterlanii
omstreeks tien uur had de brand zich ook
reeds uitgebreid tot de aangrenzende cacao
fahriek Omstreeks half elf was de brand op
zijn hevigst. De beide fabriekspanden wa
ren één vuurzee. Het blusscliingswerk stond
onder leiding van den waarnemend com
mandant \an de Wonnerveersche brand
weer, den heer Noordanus.
IHMiSQQ&NKLmtfl&QQtJSMfllOl
Zoo nu en dan hoorde men knallen, w
van men de oorzaak niet kon vaststellen.
Geweldige vuurzuilen stegen ten hemel,
terwijl een ware vonkenregen zich in den
omtrek verspreidde. Daar men toch wel zag
dat er aan blusschen van de fabrieksgebou
wen niet te denken viel, ondanks het feit
dat met 25 stralen water gegeven werd, be
paalde men zich er in hoofdzaak toe uit
breiding te voorkomen en werden vooral de
huizen die in de Celebcsstraat aan de ach
terzijde van het fabriekscomplex gelegen
waren, en die door den geweldigen vonken
regen gevaar liepen, nat te houden.
De brand had zich nog uitgebreid tot het
nakhuis „Bahia". Omstreeks half twaalt
ging de brand iets in hevigheid afnemen
om ongeveer half één kon men zeggen dal
men- den brand meester was.
Wat behouden bleef.
Het grootste gedeelte van het fabrieks
complex is een prooi der vlammen gewor
den. Slechts een gebouw, dat achter op het
fabriekscomplex stond en bekend is onder
den naam van „bandenfabriek", waar cara
mels en drops vervaardigd werden, was in
het geheel niet door het vuur aangetast.
Ook de chocoladefabriek en een pakhuis,
ondergebracht in het pand „Trinidad" dat
geheel van beton is opgetrokken en van de
overige gebouwen door een branddeur ge
scheiden wordt, kon behouden blijven. Hop-
wel naar men ons mededeelde de opgesla
gen voorraden "suikerwerken, cacaobonnen,
cacaoboter, chocolade, sojame.il enz. in de
drié tot' vier verdiepingen hoogo panden
niet zoo groot waren, met het oog op het
feit. dat juist de St. Nicolaasdrukte achter
den rug was, vond het vuur toch gretig
voedsel, waardoor de brand, mede in ver
band met den hevigen wind zich zoo snel
kon uitbreiden.
Een half millioen gulden schade.
De schade kon nog niet vastgesteld wor
den, doch deze zal waarschijnlijk ongeveer
een half millioen gulden bedragen. De oor
zaak van den brand -is onbekend. De firma
Boon was op heurspolis verzekerd. In de
verschillende afdeelingen van de fabriek
werkten in totaal ongeveer 40 arbeiders en
60 meisjes, die waarschijnlijk allen broode
loos zullen worden, daar de fabriek in haar
geheel zal worden stopgezet. Op het terrein
van den brand waren zeer vele autoriteiten
en de loco-burgemeester de heer P. Klinken
berg aanwezig.
Het opvallende feit, dat deze ontzaglijke
brand uitzonderlijk weinig belangstelling
trok, bewijst wel, hoe fel de ijskoude wind
over de Zaanstreek blies en hoezeer de
brandweer hier voor een buitengewoon
zware en moeilijke taak stond. hetgo«n nog
duidelijker aan het licht kwam. toon een
Wonnerveersche motorspuit buiten werking
moest worden gesteldomdat het water
in de pijpen bevroor.
het Hoofdbestuur te Berlijn hem erkent als
wettig bestuurder en ook deze ledenverga
dering, waarin zij zich heeft doen vertegen
woordigen door dr. Helmut Kuhn als
wettig erkent.
Er volgde een vrij langdurige en scherpe
discussie over de vraag, wie deze vergade
ring diende vóór te zitten.
In dit verhand nam dr. Kinderman
het woord om er op te wijzen, dat hij na
bestudeering der verschillende stukken, de
ertuiging heeft gekregen, dat deze verga
dering niet beschouwd kan worden als
ettig te zijn bijeengeroepen. Spr. be
toogde, dat de Kant Gesellsehaft nog be
staat en wees er op, dat de feitelijke leden
vergadering a.s. Zaterdag plaats vindt.
Spr. verklaarde zich bereid deze vergade
ring te presideeren op voorwaarde, dat men
het er algemeen over eens zou zijn dat zij
een wettige vergadering is en haai
slechts wilde beschouwen als een vriend
schappelijke bijeenkomst ter bespreking van
de ontstane moeilijkheden.
Nadat over het voorstel van dr. Kinder
man het een en ander was gezegd, bleek
dat vrijwel alle aanwezigen bereid wi
deze vergadering als niet wettig bijeenge
roepen en slechts als een vriendschappelijke
bijeenkomst te beschouwen.
Ds. van de Water, die reeds enkele
malen gepoogd had een verklaring af te
leggen, deelde daarop mede dat hij zulks
niet wenschte te doen in een opeubare
bijeenkomst
Ook een der aanwezigen betoogde dat in
terne moeilijkheden niet in het openhaar
dienden te worden behandeld, een stand
punt, dat ook floor dr. Kinderman bleek te
worden gedeeld.
Nadat dr. van der Vaart Smit verklaard
had. voor honderd procent in te stemmen
met het voorstel \an dr. Kinderman (inzake
de niet-wettigheid der .vergadering), werd
de pers verzocht zich, in verhand met "iet
huishoudelijk karakter, dat de bijeenkomst
thans had aangenomen, zich te vcrwij-
Omtrent het niet voor de pers toeganke
lijke gedeelte van de vergadering deelt men
ons mede, dat deze gesloten bijeenkomst
een gunstig verloop had en dat v r ij w e
unaniem besloten werd een bepaalde
gedragslijn te volgen, waarbij ook sterk
uitkwam, dat men niet gaarne onvriend
schappelijk met de Duitscho vereeniging
zou willen breken. Ditzelfde bleek ook uit
een dertigtal brieven van leden der ver
eeniging die verhinderd waren te komen.
Men kwam overeen, een voorstel van orde
in te dienen op de Zaterdag te houden ver
gadering, welk voorstel door nagenoeg alle
aanwezigen werd onderteekend.
Weerbericht.
BATAVIA, 13 Dec. (Aneta). De voorstellen
tot salarisherziening zullen a.s. Maandna
middag aan de Commissie voor Georgani
seerd Overleg wórden aangeboden. Zij zui
len worden voorafgegaan door oen beknopte
toelichting. Heden vindt een nadere bereke
ning van de globale opbrengst plaaats, wel
ke opbrengst minstens circa f 12.000.000
moet zijn.
Hoogste stand te Blacksod 770.4.
Laagste stand te Toulouse 743.5.
Stand vanmorgen hal.twaalf 763.2.
WEERVERWACHTING
Jn het Noorden: zwakke tot matige
N.O. tot N.W. of W wind. half tot
zwaar bewolkt of betrokken, waar
schijnlijk eenige neerslag, aanvankelijk
nog lichte vorst, later lichte of matige
In hzt Zuiden: matige tot zwakke
N.O. tot N.W. wind, toenemende bewol
king, aanvankelijk nog weinig of geen
neerslag, matige of strenge vorst des
nachts, overdag lichte vorst tot tempe
ratuur om het vriespunt.
STORMWAARSCHUWINGSDIENST
Geseind van De Bilt vanmorgen 9 uur:
Attentiesein neergehaald.
TEMPERATUUR
Stand vanmorgen halftwaalf 8.0 C.
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN
15 DECEMBER.
Van 's avnods 4.15 uur tot 's morgens 7.36 uur
WATERSTANDEN RIVIEREN
Heden Vorig Heden Vorig
Wnrtzlinrg 0.00 0 00 Caub 0.90 Uw
Straatsburg 0.00 0 00 fms 1.03 1.04
Hrelsnch 0.72 0.fi4 Coblens 1.09 1.10
ïSheinfelden 1.74 1.74 Trier 0.44 0.-3
K-hl 2.09 2.'9 Keulen 0.58 O.B8
Maxan &36 3.40 Kührort -0.9T 1.03
I Medeshelm -12 OAS Wtwel -1.28 1.29
Mannheim 1.85 1.87 Emmerik 0.<'4 0.00
L"hr 1.40 1.35 DusseMorf 0.0K <'.08
Mainz 0.i8 0.22 Maastricht 41.37 41 40
Ringen 0..2 0.97 Venlo 9.40 9.55
WETENSCHAP
DE CRISIS
IN DE KANT-GESELLSCHAFT
De door Dr. Van der Vaart Smit
bijeengeroepen vergadering als
onwettig erkend
Men wil niet onvriendschappelijk
breken met de Duitsche vereeniging
Het naar aanleiding van het heengaan
van Prof. Liehert te Berlijn als voor
zitter van de Kant Gesellsehaft ontstane
conflict m de Noderlandsche afdeeling tus-
schen den voorzitter, prof. mr. dr. Leo
Polak en de secretaris, dr. H. W. van
der Vaart Smit heeft naar hekend
tot verder verwikkelingen geleid.
Dr. van der Vaart Smit, die zijn schor
sing als secretaris door de meerderheid
van het bestuur niet als rechtmatig erkent,
had mede in dit verhand op gistermiddag
in het AMVJ-gehoijiw te Amsterdam een al
gemeene ledenvergadering van de aftleeling
Nederland der Kant-GeselIschaft bijeenge
roepen. Deze vergadering, die vrij druk
was bezocht, werd o.m. bijgewoond door ds.
A. P. v a n d e W a t e r, die in de Zaterdag
j.l. onder leiding van prof. Polak gehouden
bestuursvergadering om formecle redenen in
plaats van dr. P. Goedewaagen tot waarne
mend secretaris is benoemd.
Na de opening door dr. Van der
Vaart Smit zette deze de gronden uit
een, volgpns welke hij zijn afzetting als
secretaris niet erkent. Een zoodanige beslis
sing hoort volgens de statuten thuis bij de
ledenvergadering. Spr. herinnerde verder
aan het feit. dat in de vergadering van
Zaterdagmiddag Is besloten tot oprichting
van de Algemeene Nederlnndsche Vereeni
ging van Wijsbegeerte, welke mede het Al
gemeen Nederlandsch Tijdschrift voor Wijs
begeerte znl uitgeven. Hieruit blijkt aldus
spr. dat er feitelijk geen bestuur meer is
van de afdeellng Nederland van de Kant
gesellsehaft. Spr. deed verder uitkomen dat
Onze Kerstbijlage, welke ter perse is, zal in hoeveelheid over-
eenkomen met 'n boekuitgave van ongeveer honderd bladzij dcii.
De samenstelling geschiedde weer onder redactie van den
redacteur P. J. Risseeuw, die zich verzekerde van de mede
werking onzer beste auteurs.
DE INHOUD. Iets uit den rijken inhoud willen we reeds
mededeelen.
De lectuur wordt geopend met een Kerstmeditatie, gevolgd
door een interessant artikeltje over het Bethlehem van nu.
Voorts boeiende schetsen: „Toch Kerstfeest", door Phé Wijn
beek en Het gebroken hart", door C. Th. Jongejan-de Groot,
Bijzondere aandacht verdient 'n artikel van Hendrika Kuyper-
van Oordt over „Van Hertogen en Poorteressen"en niet
minder dat van den bekenden kunstschilder A. W. Verhorst
over Mijn geboortehuis en Moeders verjaardag". Onnoudig te
zeggen, dat deze artikelen gelijk de geheele Kerstbijlage
door keurige illustraties zijn verlucht.
Door de zeer gewaardeerde medewerking van den heer Roe
land Koning zijn wij in staat een viertal 'reproducties te geven
van diens schilderijen. Onder motto: „Een Christen-schilder
geeft P. van Renssen een oriënteerend artikel bij diens werk.
Verder zijn o. m. bijdragen geplaatst over „Sleevreugd in den
goeden ouden tijd", „Het midwinterhoornblazen in Twente",
Kerstmis en Kerstgebakken enz.
De jeugdrubriek bevat o. a. twee boeiende verhalen van W. G.
v. d. Hulst cn een teekening van een kalender voor honderd jaar.
Natuurlijk hebben ook dichters aan onze Kerstbijlage hun
medewerking verleend; o. m. zal men verzen aantreffen van
Jan Ietswaart, Willem Sluyter, B. A. Schotel, Js. van Kuyk
(met muziek).
„BRENG DIT KERSTBLAD BIJ UW BUREN!" zong Leo
Lens van onze Kerstbijlage 1932. En dat geldt zeker in met
mindere mate van de bijlage, die onze lezers straks zullen
ontvangen.
Maar niet bij uw buren alleen.
Door verspreiding van dit nummer kunnen onze lezers een
nuttig, laten we hopen, gezegend werk verrichten.
Op Zondagsscholen om mee naar huis te geven voor ouders en
familie; uitreiken in ziekenhuizen, soldatenkamers, politiepos
ten, evangelisatie-samenkomsten, scholen, vergaderingen van de
jeugdbeweging, treinen of op schepen, kantoren of fabri'ken.
Socialisten en communisten zullen het Kerstfeest weer
aangrijpen om het evangelie van den haat te prediken. En
dat gaat er helaas gretig in in deze moeilijke tijden. Stellen
de Christenen hiertegenover wel voldoende het Evangelie
De prijzen stelden wij zóó, dat verspreiding in ieders bereik
ligt. Dit is voor zoover wij weten de goedkoopste K er stiet uur-
verspreiding. Wij hopen, dat Gods zegen moge rusten ook
op dit werk.
Zaaien aan alle wateren en dan de uitkomst in Gods hand geven
De prijs van 10 exemplaren is per stuk 10 ets.; van 10—23 ex.
9 ets.; van 25—50 ex. 8 ets.; van 50—100 ex. 7 ets.: van
100—250 ex. 6 ets.; van 250—500 ex. 5i/2 ets.; van 500 en
meer ex. 5 ets.
De levering zal franco zijn. Waar de prijzen zoo laag zijn, ver
zoeken wij vriendelijk de betaling tegelijk te doen plaats hebben.
Wij verzoeken dringend zoo spoedig mogelijk te bestellen.
Men kan betalen aan ons Bureau, per postwissel of over ons
giro-nummer.
DE DIRECTIE.
