MAANDAG 11 DECEMBER 1933 1
EERSTE BLAD PAG. 3
VIT DE A.-R. PARTIJ
Provinciaal Comité Noordholland
EEN BLOEIENDE ORGANISATIE
WET KAMERLID SCHOUTEN
AAN HET WOORD
ïaterdagmfddag hield het Prov. Comité
ran A.-R. Kiesvereenigingen ln Noord-
Holland zijn jaarvergadering in Krasna
poisky te Amsterdam.
De laatste jaren werden de vergaderingen
van deze bloeiende organisatie zoo duik ne
zocht, dat het Bestuur besloot naar grooter
vèrgadergclegenheid om te zien en ook thans
was do zaal geheel gevuld met c.a. 300 afge
vaardigden van kiesvereenigingen uit de
geheele provincie. Behalve de ledeu van het
Prov. Com. was de bijeenkomst bezocht door
ondèrscheidene Staten- en Raadsleden uit
de provincie. Ook enkele leden van de Chr.-
Historische Statenfractie waren als gewaar
deerde gasten aanwezig.
Openingsrede voorzitter.
De vóorzitter, de heer Chr. van den
Heuvel, lid der Tweede Kamer, te Heem
stede, opende deze samenkomst met Schrift
lezing en gebed, waarna hij dankbaar me
moreerde den verkiezingsuitslag in het voor
jaar, die in geen enkele provincie zoo gun
stig was als in Noord-Hclland. Zouden we
bij een Statenverkiezing gelijk aantal stom
men behalen, dan waren ons drie nieuwe
Statenzetels toegevallen.
Zijn we werkelijk vooruitgegaan, vroeg
spr. zich af. Hebben we dezen grooten aan
was van stemmen te danken alleen aan de
bijzondere populariteit van Dr. Colijn of ook
aan veranderde levensovertuiging bij een
groot deel kiezers? Dat is moeilijk na te
gaan. In elk geval rusten op de A.-R. purtij
in dit gewest groote verplichtingen. Eenor-
zijds hebben wij stelling te nemen
tegen het fascisme, aan den anderen kant
moetei. we bedacht zijn op het gevaar dat
liberalen en vrijz.-democrc.ten ons zouden
betrekken in een soort burgerlijke centrum-
groep, waardoor zij de antithese denken te
breken. Wij blijven evenwel A.-R., niet al
leen tegenover communisme en sociaal-demo
cratie, maar tegenover elke groep, die loo
chent dat de bron van gezag en vrijheid is
ln God.
In dezen tijd, besloot de voorzitter zijn
rede, waarin veler denken vertroebeld is.
wekken wij alle kiesvereenigingen op, een
zegen te zijn niet alleen voor het A.-R. volk
maar ook voor hen, die van ons verwijderd
zijn.
Jaarverslagen.
Het jaarverslag van den secretaris, den
heer H. R. Z ij 1 s t r a. van Amsterdam, her
innerde aan de uitstekend geslaagde jaar
vergadering van het vorig jaar, die tevens
ter voorbereiding diende van de actie voor
de Kamerverkiezingen.
Het Prov. Comité telt 27 leden, afgevaar
digd door de Statenkieskringen Amsterdam,
den Helder, Hoorn, Zaandam, Haarlem, Vel
gen en Weesp.
Het aantal kiesvereenigingen is 95 mot
een kleine 10.000 leden. Sedert 1030 is een
'ppleving te bespeuren in do propaganda. Ook
-i»u weer kwamen uit onderscheidene plaatsen
_1r de provincie, alsook uit de hoofdstad,
goede berichten hieromtrent binnen. Nieuwe
kiesvereenigingen werden opgericht te Hei-
loo, Aerdenhout, Slootdorp en Wlertnger-
meer. Te Castricum worden daartoe pogin
gen aangewend.
Uitvoerige beschouwingen wijdde de secre
taris aan den toestand van de partij In
Noordholland, waarvan met name het Noor
delijk gedeelte groote zorg vraagt Toch is
ook hier vooruitgang waar te nemen. Sterk
is de aandrang om Ln deze streken de pro
paganda krachtig te voeren.
Over den uitslag van de Kamerverkiezin
gen in Noordholland viel één Juichtoon Ie
beluisteren. Vooral Amsterdam gewaagde
van een versterkende en verfrisschende
actie. Zelfs in streken waar de A.-R. partij
slechts weinig aanhangers heeft, was dit
maal een flink aantal stemmen te melden.
Het verslag wekte de kiesvereenigingen op
om ook deze kiezers in de propaganda te
betrekken en geen voet te geven aan ont
moedigende gedachten, gelet op het exceptio
neel karakter der Kamerverkiezingen. Be-
toonen wij, aldus eindigde het verslag, mot
behoud van onze beginselen, een ruim hart!
En de Heere geve ons voor allen arbeid
kracht, wijsheid, liefde, geestdrift. En zijn
onmlsbaren zegenl
In zijn financieel verslag deelde de pen
ningmeester, de heer L. Harms Jr., van
Zaandam, mede, dat met labogrip van het
batig saldo van 1932 de inkomsten f 521.62,
de uitgaven f 104.30 beliepen, zoodat het
batig saldo f 417.32 bedraagt
Een commissie controleerde de boeken
van den penningmeester en bracht een
gunstig rapport uit .waarna de jaarversla
gen werden goedgekeurd en beide functio
narissen dank ontvingen voor hun arbeid.
Onder applaus werd de voorzitter als zoo-
'dan'g bii acclamatie herkozen, terwijl daar
na bepaald werd dat een schriftelijke stem
ming voor voorzitter om de 4 jaar zal ge
houden worden.
Discussie vooraf
Inmiddels was de voorzitter van het Cen
traal Comité, de heer J. S c h o u t e n, lid der
Tweede Kamer, van Rotterdam, ter verga
dering gekomen en door den voorzitter ver
welkomd als de spreker van den middag.
Vooraf werd evenwel de gelegenheid open
gesteld tot het plaatsen van vragen en op
merkingen in verband met het door den
spreker te behandelen onderwerp: „De hui
dige crlslspolit'ek".
Twaalf sprekers meldden zich aan, nl. de
heeren Blom (Amsterdam), Postuma (Ouder
kerk a. d. Amstel), van Erk (Amsterdam),
Davidse (Landsmeer), Vermeulen (Velzen),
de Wit (Haarlem), Flipse (Westzaan), Dek
ker (Ams'erdam), Pols (Hoer Hugowaard),
Brink (Amsterdam), Hommes (Enkhui
zen) en Lijesen (Beverwijk).
Rede J- Schouten
Thans verkreeg de heer Schouten het
woord, d e (mede ln verband met hetgeen
door de twaalf sprekers was te berde ge
bracht) achtereenvolgens uitvoerig handel
da over-
le. De publieke financiën In verband met
de crislspolitiek;
2e De zorg voor werkloozen;
3e De econom sche politiek;
4e de geestelijke crisis
Uitgaven omlaag
Uitvoerig betoogde spr., dat de economi
sche depressie noodwendig moet leiden tot
het terugdringen der publ eke uitgaven. Dit
geldt ook voor groo'ere gemeenten en be
langrijke provinciën als Noord- en Zuid-
Hólland. Het leek spr. b.v. heel gerecht
vaardigd dat de Staten dier gewesten de
salarissen schijnen te willen hand
haven. Dat talrijke lagere besturen thans
zwoegen om te doen wat ze moeten doen
(bezuinigen) is te danken aan het optieden
der Regeering, hetgeen volstrekt gpboden is.
Ook op onderwijsgebied moeten de uitgaven
naar beneden, ongeacht de onderweg zijnde
reorganisatie.
Werkloozensteun
De klachten over de verminderingen van
de Rijksbijdragen voor werkloozens'eun aan
de Gemeenten ten volle begrijpende, zette
spr. u teen, dat de Regeering hiertoe wel
moest overgaan om het Rijkscrediet te be
houden en de Gemeentefinanciën te sanee-
ren. Reserves heef) het Rijk niet meer, daar
om moet de Regeering onverbiddellijk zijn,
aangezien men alleen op deze wijze den
werkloozen zoolang mogelijk steun kan
gevon. Elke andere weg is die der specula
tie, welke moet worden veroordeeld.
Economische maatregelen
Wat de economische politiek aangaat, zoo
veel mogelijk blijve de Regeering er op be
dacht om mede te worken aan het herstel
van een vrij goederenverkeer tuaschcn de
staten onderling. Inmiddels bevordere zij
zooveel mogelijk export, maar verleone ook
steun aan landbouw en industrie. Eveneens
behoort door te gaan het economisch proces
van lagere prijzen, het zoeken van nieuw
afzetgeb ed, alsmede noodzakelijke verschui
vingen, waarbij de rechtvaardigheid moet
worden betracht en zoo weinig mogelijk be
langen geschaad.
Voedselvernietiging en slachten van drach
tig vee kwamen voorheen ook voor. Nu de
Regeering zich hiermee noodgedwongen
moet bemoeien, wordt zij bestormd door
klachten en verwijten, die spr. niet gerecht
vaardigd kan achten, omdat zij bedoeldo
maatregelen wel moet nemen om jiet volks
geheel in stand te houden.
Excessen keurde spr. natuurlijk af, maar
toch vertrouwt hij, dat onze boeren en tuin
der rustig en zakelijk zullen optreden.
De kracht van het beginsel
Talrijk zijn de brieven, die spr. bereiken
over het optreden dor nationaal-sociallsten.
Hoewol hl] wel eens hier of daar over dezo
aangelegenheid wil sproken, moeten de kies-
ve.-ocnigingon toe hbegrijpen, dat zij hier
zelf een taak hebben. Sommige A.R. worden
wel eens onrustig als ergens een rumoerige
fascistenvergadering wordt gohoudon. Maar
men overdrijve niet, Eén afwijkeling maakt
veel meer herrie dan 1000 getrouwe men-
schen. En al mogen we niemand onder de
Jongeren door ome schuld een verkeerden
weg op doen gaan, zeker 90 pCt. onzer jon
geren is op den goeden weg, al moeten we
ook op hen blijven letten. Men make z ch
dus niet zonder reden ongerust, onze kern
is de laatste jaren veel steviger geworden.
Wel wekte spr. op tot getrouwe beginsel
studie, tot het beleven van het geloof, dat
God deze zorgvolle tijden over ons brengt,
omdat Hij ze goed voor ons acht.
Het geloof in God en het vasthouden aan
de waarheid Zijner ordeningen heeft ons
in het verleden kracht gegeven; moge dit
ook nu zoo zijn. Volg de methode na van
Groen, d o het wezen der Revolutiebeginse
len zoo helder doorzag, bemoei u ook met
hen, die dringend voorlichting noodig heb
ben en richt uw eigen leven en uw organi
satie zóó in. dat de A.R. beginselen meer
doorwerken in het volksleven
Met dezo schoone peroratie eindigde spr.
zijn doorwrochte rede, waarvoor de voor
zitter hem namens de vergadering hartelijk
dankte.
De heer Schouten besloot de samenkomst
met dankzegging.
„schorsing". Twee of drie van de aanwezige
bestuursleden verklaarden, dat zij geneigd
waren aan Prof. Polaks requisitoir geloof te
schenken, de anderen verklaarden, dat hun
de zaak niet duidelijk was, terwijl drie be
stuursleoen Dr v. d. V. S. steunden.
Dr v. d. V. f2. wijst er nog op, dat hij door
slechts drie van de acht stemgerechtigde be
stuursleden is „geschorst", terwijl de drie
op de schorsingsvergadering afwezige leden
de wettigheid der vergadering ontkennen
Op 10 Januari a.s. te Utrecht.
Behandeling der voorstellen tot wijziging
van het Program van Beginselen.
Het Centraal Comité heeft de Plaatselijke
en Centrale Antirevolut.onaire Kiesver
eenigingen opgeroepen tot een huishoude
lijke (Duitengewone) Deputatenvergade
ring ter behandeling van de voorgestelde
wijzigingen in het Program van Beginselen.
Deze deputatenvergaderlng zal D.V.
worden gehouden op Woensdag 10 januari
1934, aanvangende des voormiddags om
11 uur, in het gebouw „Tlvoli" te Utrecht
(Kruisstraat).
Aangezien ze uitsluitend wordt saamgeroe
pen voor de behandeling van vorenge
noemde voorstellen, dus niet het karakter
zal dragen der gewone Deputatenvergade-
rlngen, die Immers allereerst beoogen op
wekking voor een komende verkiezings
campagne, besloot het C.C. deze vergade
ring slechts als een huishoudelijke te be
schouwen, weshalve er slechts verwacht
worden stemhebbende afgevaardigden der
plaatselijke en centrale kiesvereenigingen
en provinciale cocilté's. Vanzelf hebben
diegenen, aan wien de partijstatuten uit
drukkelijk recht van toegang op alle de-
putatenvergaderingen toekennen, dat recht
ook voor deze vergadering.
De toegangskaarten voor deze Deputa
tenvergaderlng moeten uiterlijk den 21 sten
December a.s. bij het Bureau C.C., Dr.
Kuyperstraat 3 te 's-Gravenhage zijn aan
gevraagd.
Wetenschap»
Volgens ons toegezonden afschriften van
brieven, welke de secretaris der Kant-Gesell-
«chaft afd. Nederland, Dr H. W. van der
Vaart Smit, aan de leden heeft ver
zonden, heeft Dr T. Goedewaagen de
leden der genoemde vereeniging tot een ver
gadering te Amsterdam ultgenoodigd, „tot
formeel e ontbinding van de afd. Nederland
en oprichting van een onafhankelijke Alge-
meene Ned. Vereeniging voor Wijsbegeerte".
Dr Van der Vaart Smit acht dit om ver
schillende redenen verkeerd en geeft
anderen en z i. beteren weg aan, nl. om in
overleg met het bestuur der Duitsche Kant-
Gesellschaft de afd. Nederland tot een zui
ver Nedorlanclsche vereeniging te maken eii
deze in federatief-vrij verband te brengen
met de Duitsche en met anderen „Landes-
gruppen".
Uit een mededeeling van Dr v. d. V. S.
aan de leden blijkt nog, dat er Donderdag
t« Amsterdam een langdurige lnformeelo
samenkomst heeft plaats gehad. Prof. Polak
zou Dr van der Vaart Smit in die vergade
ring als een „schurk" en „bedrieger van het
ergst allooi" hebben geteekend, die met
„boos opzet" een stuk zou hebben verduis
terd enz., dit alles eohter volgens Dr v. d.
V. S., zonder eenig bewijs tegen hem over
te leggen. De samenkomst leidde tot geen
resultaat. Prof Polak eischte Dr v. d. Vaart
Smits „moreele vernietiging" en laatstge
noemde eischte algeheele opheffing van zijn
Kerknieuws.
GEREF. KERKEN
Bedankt: Voor Hazerswoude, M. B. van
't Veer te Zevenbergen
NED. HERV. KERK
Bedankt: Voor Oppenhuizen c.a., L.
Knier te Birdaard
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt: Voor Opheusden, W. C. Lamain
te Rotterdam-Zuid
HULPPREDIKERS.
Cand. K. H. K r o o n, hulpprediker bH de
Geref. Kerk in Hersteld Verband te 'lien-
hoven (U.), heeft de benoeming als zoodanig
te Leiden aanvaard en is daar reedB gisteren
door den consulent, Ds. P. A. E. Sillevis
Sroitt, van Haar'em, tot zijn dienstwerk inge
leid. ln denzelfden dienst beeft de heer
Kroon daarop zijn intrede gedaan.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE.
Men bericht ons:
Ds. H. C. Touw hoopt op Zondag 7
Jan. 1934 afscheid te nemen van de Ned.
Hervormde Gemeente te Kage en op Zondag
14 Jan. d.av. intrede te doen te Eerbeek, na
bevestiging door Dr. P. Blaauw- van Hemmen.
Cand. Joh. den Ouden zal Zondag 7
Jan. 1934 intrede doen als predikant der
Geref. Kerk van Campen (Oost-Friesland,
Duitschland), na bevestiging door Ds. W.
Bronger, van Bentheim.
JUBILEA.
l. C. C. G. Visser, predikant der
Evang. Luth. Gemeente te Rotterdam, hoopt
Woensdag 20 December a.s. zijn zilveren
ambtsjubileum te vieren.
Ds. Casper Christiaan Gcrrit Visser, gebo-
in in 1874 te Rotterdam, heeft eerst het
Onderwijs gediend. Pas op 34-jarigen leeftijd
werd hg predikant. Op 20 Dec. 1908 deed h\j
zijn intrede bij de Evang. Luth. Gemeente te
Cu'emborg, waar hij bleef tot Juni 1910.
Daarna verbond hij zich aan de Hersteld
FJ.ang. Luth. Gemeente te Den Helder, waar
hp de Gemeente tot ongekenden bloei brengen
mocht. Toen hij er kwam- was er verval.
Door zijn intense arbeidskracht en groote
herderlijke gaven, kwam er groei en bloei.
Onder zpn leiding kwamen een nieuwe kerk en
nieuwe pastorie tot stand, symbool van
innerlijke herleving. En nu sinds 12 Sept.
1920 ontplooit hij in Rotterdam zijn nog
ongedoofde werkkracht. De stichting van de
1929 in gebruik genomen Lutherkapel en
het bloeiend vereenigingsleven leggen daar
in getuigenis af.
Ds. Visser, die veel liefde bezit en toont
ior Jeugdwerk en Zending, heeft zitting m
het Hoofdbestuur van den Ned. Luth. Jonge-
lingsbond en in dat van het Ned. Luth. Ge
nootschap voor JJit- en Inw. Zending, terwjj|
hij ook meermalen als redenaar op Zondinga»
feesten optrad. Ook is hij reeds vele jaren
redacteur van den Luthersc'nen Scheurkalender
D s. W. d e J o n g, em.-pred. der Geref.
Kerk van Da'fsen, thans wonende te Almelo,
heeft Zaterdag onder zeer vele bliiken van
belangstelling zijn 50-jarig ambtsjubileum
herdacht. Zeer velen hebben, mondeling en
schriftelijk, hun blijk van meeleven gegeven.
Door de leden van den Kerkeraad van Almelo,
van Ds. de Jong als ouderling deel uit
maakt werden hem een paar gescnenken aan
geboden. Zondag 17 December a.s. hoopt hij
het kerkgebouw Molenkamppark een ge-
dachtenispredikatle te houden.
OECUMENISCHE DIENST
Op aanstichting van het onlangs te
Utrecht gevormde Convent van Utrecht-
sche Predikanten vond gisteravond aldaar ln
de Klaaskerk een oecumenische dienst plaatn,
in niet minder dan vijf voorgangers
Kerken voorgingen. Dr. Jac. Rust, Evang.
Luth. PreJ. opende den dienst, met votum,
Schriftlezing en gebed. Daarna spraken Dr.
J. F. Beerens, Ned. Hen'. Pred. over: „Geza
menlijk"; Ds. N. Blokker, Remonstrantsch
Predikant over: „weg"; Dr. H. Kaajan,
Geref. pred. over: „Bethlehem"; Pastoor E.
Lagerwey van de Oud-Katholieke Gemeente
las vervolgens voor de boodschap van de afd.
Nederland van den Wereldbond van Kerken,
en ging hierop voor ln dankgebed. De orga
nist speelde voor en na den dienst Kerstfan-
trnffcën. De dienst was belegd onder het motto
„Gezamenlijk op weg naar Bethlehem", het
geen ook in de toespraken tot uiting kwam.
Het was de eerste maal, dat in Utrecht een
dergelijke dienst plaats vond.
RAPPORT OVER DEN DOOP
Te Charlois (Rotterdam) werd in de
ergadering van den Bijzonderen Kerke
rand der Ned. Hcrv. Gemeente, behandeld
e«n rapport over den Doop, ingediend door
Ds J. H. Mulder c.s. Breedvoerige discussie»
onden plaats over het principieelc en prak
tische gedeelte. Eindelijk word besloten vast
te leggen: „Diegenen, die geen lidmaat zijn
en hun kindoren laten doopen, zoo zij mee-
leven met de Kerk, uit te noodigen met aan
drang, om lidmaat der Kerk te worden; en
onverschlll'gen af te wijzen. Zij, die beboe
ren tot de zgn. „neutralen", met ernst te
wijzen op hun beloften, die zij gaan afleg
gen en ten opzichte van hen de Doop uit te
stellen, opdat zij in dien tusschentijd in de
kerk kunnen komen".
HERDENKING VAN DE AFSCHEIDING.
„Steekhoudende, redelijke bezwaren, die
van Hervormde zijde zouden kunnen worden
aangevoerd tegen de feestviering, die de
Geref. Kerken zich voor het volgende jaar
hebben gereserveerd, teneinde het 100-jarig
„bestaan" van de Afscheiding te herdenken
zijn er niet", aldus schrijft Ds. H. van der
Linde, Ned. Hervormd predikant te Aalsmeer-
Oost in de „Nederlander". En hij zegt verder:
„Wie voelt niet pijnlijk aan den geestc'ijken
lijve, wat de Kerk derven moet door haar
verbrokkeling: hoeveel kansen, die God haar
geeft in de wereld, zij verspeelt? Ook voor
opgezet het feit, dat geen bittere woordon
zullen gesproken worden bij de herdenking
der Afscheiding, is het feit dat wij, Prot-
Geref. Christenen van Nederland, vreemden
voor elkaar zijn, al rijkelijk voldoende om on-1
stil te maken en afkeerig van feestgedruisch.
,-Laat de schaamte en de droefheid veel
meer in ons doorwerken, misschien zullen
die ons tot eenheid kunnen voeren."
ZENDING OP BORNEO
De Amerikaansche Protestantsche Zendings
genootechappen, die op Borneo werken, heb
ben herhaaldelijk oneenigheid met de Roomsch
Katholieke missie. Onlangs was er moeite
over den Amerikaanschen Zendeling Ds. John.
R. Breman te Bengkajang, welke tenslotte op
aandrang der locale overheid door zijn Zen
dingsgenootschap naar Amerika teruggeroepen
werd. Thans is er moeite over den zendeling
A. Mouw, die door een ander Amerikaansch
Zendingsgenootschap, nl. de Philippine-Bor-
neo-Faith-Mission te Sintang op Borneo la
geplaatst In „Chr'r.tus Koning", Roomsoh-
Katholiek Zendingsorgaan, bestrijdt pater
Fulgentius de gestie van dit Amerikaansch
Zendingsgenootschap en zegt dat de „anti
katholieke werkzaamheid dezer Amerikaan
sche Zendingsgenootschappen slechts antipa
thie bij de Europeanen en de bestuursambt*-
De Philipinne-Borneo-Faith-Mission ver
zoekt ons mede te deelen, dat het eenige Ame
rikaansche Zendinggenootschap dat "óór
haar in West-Borneo werkte, een tak van
haar genootschap was (hetwelk Ds. Breman
uitzond) en dat dit 2000 Dajaks voor het
Evangelie won, zoodat niet blijkt, dat de be
volking van deze Zending niet veel hebben
moet. Wel ls gebleken, dat ook de Zendings
consul de kansen der Protestantsche Zending
gunstig beoordeelde en dat zijns inziens er
geen oorzaak bestaat om voor de wen-jchen
der Roomsch-Katholieke Zending, welke geen
Protestantiome in deze streken begeert, op zij
te gaan.
KORTE BERICHTEN
Bandoeng. Ds. N. Klaassen heeft hier
n rede gehouden voor de Alle-Dag-Kerk.
Ook gaan er in de Ind. Kerk aldaar stemmen
op voor rhytmisch kerkgezang en een kerk-
Almelo. Een bazar heeft voor het tekort
;r Ned. Herv. Gemeente netto f2.000 opge
bracht.
Utrecht. Ds. J. Timmerman, pred. der
Vrij-Evang. Gemeente, die emeritaat krijgt,
gaat te Utrecht wonen en zal de V.E.G. al
daar verder helpen.
BIJ HET NADERENDE KERSTFEEST
denkt U er toch wel aan de boekjes voor
de Kerstfeest viering op de Zondagsschool
te bestellen bij Meinema? Zaterdag j.l.
schreef een ons tot nog toe onbokende
Indische besteller: „*t Whs een risico de
boeken te bestellen, maar we zijn zoo buiten
gewoon tevreden. Ze zijn allerkeurigst uit
gevoerd". Inderdaad, wij gevon meer dan
beloven. Vraag nog een catalogus aan
bij den boekhandel of de uitgeefster N V.
W. D. MEINEMA. te Delft. Elke dag wor
den de bestellingen afgohandeld en ver
zonden. (I. M.)
Schoolnieuws.
RIJKSUNIVERSITEIT TE LEIDEN
De Rijksuniversiteit te Leiden verstrekt de
olgende opgave over het aantal ingeschreven
studenten tot 8 December: Godgeleerdheid 129
(112), Rechtsgeleerdheid 420 (429), Genees
kunde 843 (751), Wis- en Natuurkunde 502
(490), Letteren en Wijsbegeerte 278 284) en
Rechten en Letteren (vereenigde faculteiten)
305 (242). In totaal 2477 2408). De Cijfers
tu:»chen haakjes geven het aantal van den
vorigen cursus aan.
„F. Q. V TE KAMPEN
D r. K. S i e t s m a, van Eindhoven, heeft
voor het Studentencorps aan de Theol. School
te Kampen een rede gehouden over: „Wezen
zin der historie".
Hü wees er eerstens op, dat historie onder
stelt een ker.nend object, maar ook een ken
nend subject, dat het object nader beschouwt.
Historie ib geen biographie. Een historicus
zoekt dus niet alleen als zoodanig het leven
een enkeling. Uod heeft uit één bloede
het ganoche menschelijke geslacht gemaakt.
Historie heeft betrekking op de gansche
menschheid.
Wanneer we de facta en acta met elkaar in
erband beschouwen, dan komen we tot
schiedenis. Het is de ontplooiing var
menschheid, zooals ze gezien wordt in haar
kern, die de loop van het organisme bepaalt.
We hebben by geschiedenis te doen met het
object der samenleving.
Welke is de lyn en wat is het doel va
ontplooiing? Vele antwoorden zgn op deze
vraag gegeven. De Christen-historicus echter
in de geschiedenie van het begin af tot
aan het einde fcoe steeds Gods hand en Zijn
leiding.
Om het doel, de richting van de historie na
te gaan, vragen we welke de leiding Gods is.
We gaan uit van de eenheid van den mensch,
n de geschiedenis vraagt, hoe het hart is
ingesteld, of het zich onderwerpt aan God.
Aan het begin staat het Koninkrijk Gods,
het eind evenzoo, terwijl in het midden Ko
ning Christus staat en Zijn Koninkrijk.
Metaphysisch-hiistorische of supra-histori-
sche beschouwingen moeten we van de hand
wijzen. God grijpt niet nu en dan in de histo
rie in, maar altijd gaat zijn bestuur daarover.
Ze bestaat in de vleeschwording van Gods
Woord. Dit moet het uitgangspunt zün by de
beschouwing van de historie.
De waarde van het onderzoek van de histo
rie is hoofdzakelijk deze, dat we achter de ge
schiedenis Gods gedachten vinden en dat is
is tot wirnt.
Van groote beteekenis is, of we wetmatig
heid en normen kunnen vinden. Hier zijn nog
ele moeilijkheden voor den historicus.
Ons, Calvinisten, wordt vaak in de schoe
ien geschoven, dat we conservatief zijn. We
zijn echter reformatorisch ook tegenover de
historie. We mogen het verleden en het be
staande voor de toekomst niet verwerpen. Het
moet met het geheel harmonieeren.
Eenige gestelde vragen werden naar genoe
gen door Spr. beantwoord.
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN
Loppersura, J. van der Molen, aldaar.
Als kw. met akte.
AAN ZWAKZICHTIGE KINDEREN
ONDERWIJS
Te Utredht kwam de Vereeniging voor Chr.
Buitengewoon Onderwijs in vergadering
bijeen.
Na opening en Schriftlezing van Deutero-
nomium 30 11—14 srprak de voorzitter, de
heer J. de Graaff, een openingswoord
Wanneer iemand, aldus Spr., zelf 'n zaak
volkomen doorziet, knn hij het ook iemand
andera duidelijk maken. Als God ons ondoi
wijst maakt Hij het ook niet moeilijk, maar
brengt het vlak bij ons. Met Kerstmis vim
den we steeds weer dat God heel eenvoudlp
ons een bewijs geeft van Zijn niet te bogrij-
nen liefde.
Na dit inleidend woord worden door den
secretaris, don heer P. G. S c h r e u d e r, de
aantoekeningen van de vorige vergadering
gelezen, welke werden goedgekeurd. De ver
dere morgenuren werden doorgebracht met
het behandelen van ingekomen stukken.
In rip middagvergadering sprak de heer
A. J. Schreuder over de vraagstukken
van het onderwijs aan zwakzidhtigen.
In November 1932, aldus Spr., is in Parijs
«en i nngres gehouden, waar speciaal na
ordo is gekomen het onderwijs aan z
«lohtigen. Men moet nl. niet over één nacht
ijs gaan als men een nieuwe groep kinderen
bij het Chr. buitengewoon onderwijs w>.
trekken. Het is daarom goed een voorloopige
ori» nteering ten aanzien van dit onderwijs
te krijgen.
Voor een groot deel van de slechtziende
kinderen is liet goed om in de lagere sehoo»
gewoon opgenomen tn worden. Een bekwa
me onderwijzer zal aan een dergelijk typ"
in de gewone klas kunnen geven wat ze
noodig hebben. Aan zekere voorwaarden
moet dan echter voldaan worden. De onder
wijzer moet van de schoolarts weten dat een
kind slecht ziet Het is daarom jammer, dat
niet overal in ons land voldoende medische
voorlichting is.
Onder dit voorbehoud is deze groep kin
deren goed thuis te brengen in de gewone
lagere schoolklas.
Van een andere groep kinderen hoeven
we ook niet in het onzekere te verkeeren.
Dit zijn zij, die zoo slecht zien kunnen, dat
ze in een blinden-instituut thuis hooren.
Maar er is een groep, die nog in het rta-
gelijksch leven wel hun weg vinden, maar
niet vrucht het lagere school onderwijs
kunnen volgen. Voor Spr. is het oen uitge
maakte zaak, dat voor dezo kinderen bui
tengewoon onderwijs noodig iB. Vaste gren
zen voor deze groep zijn niet aan te geven.
De gazichtssoherpte mag uit den aard doi
zaak niet de eenigste maatstaf zijn. Van ee.>
sterk intelligent kind hoeft een minder
groote gezictitsscherpte geëischt te worden
Vast moet staan, dat een kind zoo lang
mogelijk moet blijven op de gewone lager©
school.
Ook karaktereigenschappen als wil en
lichamelijke aanleg spelen een groote rol
Op de scholen voor slechtziende kinderen
is het aantal domme kinderen percentsge
wijze veel grooter, omdat slechtziende kin
dereu met groote intelligentie het gewoon
onderwijs wel kunnen volgen. De visusgraad
van gezichtszwakheid is niet de doorslaande
factor om te booordeelen of het kind naar
het buitengewoon onderwijs moet. Een goed
onderwijzer zal heel wat moeilijkheden bi]
een slecht ziend kind uit den weg kunnen
ruimen, door b.v. er rekening mee te hou
den, dal zoo'n kind veel eerdei moe is. Dit
is de taak van een onderwijzer.
Van belang is het ook hoe de andere
zintuigen van het slechtziende kind zijn.
Met uitnemend gehoor, tastzin e.d. kan zoo n
kind een uitnemend Ersatz vinden om toch
het gewone onderwijs te volgen en zich aan
to passen ook aan de latere maatschapvij.
Maar die aanpassing mag niet gaan ten
koste van zijn verstandelijke ontwikkeling
Zoo zouden de nadeelen van het gewone
onder-wijs het voordeel van de aanpassing
overtreffen. Het slechte gezicht kan gevaat
loopen doordat men het te zware eiechen
stolt. Het argument van de aanpassing is
zeer belangrijk, maar er zijn veel andere
factoren, die het voordeel van de aanpas
sing illusoir kunnen maken. Immers ook
buiten de school kan het kind een groo;
deel aanpassing leeren, evenals later bij het
in het leven komen. Ook in het buitenge
woon onderwijs wordt aan de aanpassing
groote aandacht besteed.
Minder nog dan deze groep op de lagere
hooi te laten, is het gewenscht deze kin
deren op een blinden-instituut te brengen
Het ls voor de ziel ven zeer groot belang
om het kind nog zoo lang mogelijk als
ziende te behandelen. Ook moet de gezichts
capaciteit zoo veel mogelijk uitgebuit wor
den, wet op een blinden-instituut heelemaai
niet meer gebeurt- Een kind dat gebrekkig
ziet, moet, voorgelicht doorzijn tastzin,opge
voed worden tot zien. Dat is het radicale
verschil tusschen het onderwijs aan een blin
den-instituut en bij het buitengewoon onder
wijs voor slechtzienden. De groep, die voor
dit buitengewoon onderwijs in aanmerking
komt, is in Nederland ongeveer 300 kinderen
groot, waarvan ongeveer 200 normaal be
gaafd en 100 minder begaafden zijn. Dat is
een percentage van 0.3 per duizend kinde
ren. Hierbij moet men dan ook nog rekenen
rle kinderen die gepraedisponeerd zijn om
bij het gewone lagere school-onderwijs zeer
verminderd gezichtsvermogen te krijgen
Deze kinderen moeten profylaktisch naa-
het buitengewoon onderwijs toe.
Hierna ging Spr. er nader op ln welk
karakter dit buitengewoon onderwijs dan
moet hebben.
Bij deze bespreking was tevens aanwezig
de directeur van het blinden-instituut „Bai-
timeüs" en D r. A. van Voorthulzen,
inspecteur van 't buitengewoon onderwijs.
Hierna sprak de heer A. A. v. Holten
over hot onderwijs aan de zwakzlnnig-doot-
stommen en hoorstommen.
Ten slotte werden nog enkele voorstellen
behandeld, waarna over half vijf do verga
dering op gebruikelijke wijze gesloten wero
die der pachters: de passiva zijn voor be de
groepen vrijwel gelijk gebleven. Geconclu
deerd mag worden, dat de stijging van den
schuldenlast wordt veroorzaakt door de da
ling van de activa. Het gemiddeld zu ver
vermogen van de eigenaren en de pachters
is in genoemd jaar belangrijk gedaald. In
het zeekle'gebied komt naar verhouding een
grooter aantal bedrijven in de groepen niet
den zwaarsten hypothecairen schulden
last voor; daarna volgen de weidestreken,
terwijl van de bedrijven in het zandgebied
relaiief weinig in de groepen met hooge
percentages voorkomen.
Van de resultaten van het onderzoek geeft
het rapport de volgend* samenvatting-
le. de door de boekhoudbureaux der land-
bouw-organ saties verstrekte gegevens zijn
goed bruikbaar gebleken voor het onder
zoek naar den vermogenstoet and en de hy
pothecaire schulden der landwbouwers.
2e. De resultaten wijzen steeds in de rich
ting, dat de landbouwbedrijven op de zee-
kiel zwaarder zijn belast dan in de andere
gebieden. De bedrijven op de zandgronden
vertoonen een gunstig beeld, terwijl de
schuldenlast van de bedrijven in de weide-
streken en in rivierklei-gebieden ligt tus
schen dien van de zeeklei en van de zand
gronden. Van de eigenlijke Veenkoloniën
zijn geen gegevens verkregen.
3e. De schuldenlast van de e genaren en
de pachters loopen vrij ver uiteen in de
erschlllende gebieden. Over het geheel ge-
omen zijn de pachters zwaarder belast dan
de eigenaren. Deze conclusie geldt overigens
niet voor alle provincies en alle groe.pen van
geb eden.
4e. De in de cijfers tot uiting komende
stijging van den schuldenlast in het Jaar
1 Mei 1932—1 Mei 1933, wordt vrijwel geheel
eroorzaakt door de daling van de activa.
De passiva zijn vrijwel gelijk gebleven.
5e. Het gemiddeld zuiver vermogen van
de eigenaren en van de pachters is in het
jaar 1 Mei 1932—1 Mei 1933 belangrijk ge
daald. Het verschil tussr.hen het gemiddeld
zuiver vermogen in de verschillende groe
pen van landbouwgeb eden is betrekkelijk
gering gebleken te zijn.
6e. De resultaten van de berekeningen van
den hypothecairen schuldenlast wijzen ge
heel in dezelfde richting als de cijfers van
den totalen schuldenlast
Daar de resultaten, welke de verschillen
de berekeningen tot uiting komen, steeds
in dezelfde richt'ng wi l en, schijnt de con
clusie gewettigd, dat de verkregen cijfers
een bruikbaar beeld van den werkelijken
toestand geven. Geheel nauwkeurig kan dit
beeld uiteraard niet zijn, daar de gecontro
leerde bedrijven in oppervlakte en verdeeling
in den bestaandeti toestand afwijken.
Aan het rapport zijn oen aantal kaarten ?a
grafieken toegevoegd.
TUINBOUWTEELTBEPERKING
Wijziging in het plan omtrent sla
In he>t door on* 16 Nov. 1.1. medegedeelde ont
rerp plan omtrent de beperking van Jen teelt
an tulnbouwgewassen la eenige wijziging ge
bracht wat betreft de alateelt.
De teelt van sla In peen rijen zal *ijn toege
staan tot een aantal van:
15 stuks onder een raam zonder teelt van
bloemkool.
12 stuks onder een raam met teelt van bloem
kool
teelt ran bloem-
LAND- EN TUIN HOUW
VERMOGENSTOESTAND
DER LANDBOUWBEDRIJVEN
Rapport
van het Landbouw-Crisis-Bureau
In de Tweede-Kamerzitting van 30 Novem
ber heeft minister Verschuur reeds verschil
lende mededelingen gedaan omtrent den
vermogens'oestand der landbouwers op I
Mei 1932 en 1 Mei 1933, welke gegevens wa
ren ontleend aan het rapport van het Land
bouw Crisis-Bureau.
Wij werden in de gelegenheid gesteld, dit
rapport in te zien en vermelden daar
van nog het volgende:
De gegevens betreffen den vermogenstoe
stand van 3748 landbouwbedrijven waarvan
ruim 60 ligt ln de provincies Friesland,
Zuid Holland en Noord Brabant, terwijl de
reet Is verdeeld over de overige 8 provincies.
De schuldenlast bleek in de provincies
Groningen, Friesland, Utrecht, Noord Hol
land. Zuid Holland en Zeeland tusschen 50
en 60 te liggen, m.a.w. in deze provinc es
bedragen de passiva der landbouwers meer
dan de helft van de aanwezige activa. In
de andere provincies liggen deze percentages
latr*r dan 40
In het zeekleigebied (akkerbouw en ge
mengd bedrijf) ls de schuldenlast hef
grootst (5095)f terwijl de zandgronden het
laagste percentage aanwijzen (23%). In de
andere drie gebieden zijn deze percentages
op 1 Mei 1933 resp. 43, 43 en 49%. Tevens
blijkt, dat, behalve In Limburg, de schulden
last In het jaar 1 Me! 1932—1 Mol 1933 is
gestegen. Voor Limburg is het percentage
gelijk gebleven.
Het zwaarst is de schuldenlast derhalve in
de zeekleigebieden; daart.j volgen de weide
streken, de rivlerklelgebieden en tenslotte
de zandgronden.
Voorts blijkt, dat de pachters In het alge
meen zwaardT zijn belast dan de oigena'
ren. Deze conclusie geldt evenwel niet voor
alle provincies en groepen van gebieden; zoo
zijn bijv. de eigenaren zwaarder belast dan
de pachter* In de provincies Groningen,
Overijssel, Gelderland en in het rivierklei
gebied. In dezelfde richting wijzen nog de
cijfers van Drenthe en Limburg, ofschoon
hier de verschillen minder groot zijn. In
Zuid-Holland zijn do percentages voor de
eigenaren en pachters vrijwel eelljk.
De activa der eigonaren zijn, ln het Jaar
1 Mei 1912—1 Mei 1933 sterker gedaald dan
kool
De
'óór 31 Mi
rijen.
•ling, dat de teelt van broolsla mits
geoogst, vrij blijft, komt te vor-
de pl&ate sal de bap&Ung
vallen: hlervooi
Het aantal kroppen broelela onder hot
Het aaohoudi
andijvie sè.1 «le een ontduiking
de plan taf stand
UIT HET SOCIALE LEVEN
CONGRES CHR. GEMEENTE
AMBTENAREN
De groepsraad gemeente-ambtenaren van deü
Alg. Ned. Chr. Ambtonaarebond heeft oen con-
gre* belegd op Woensdag 13 Dec. a.e. te Utrecht
ln het gebouw voor Chr. 6"oc. Belangen
De heer A. de Bruin hoopt te refereeren over
het onderwerp: „Wat heeft het rapport-Schou
ten te aeggen aan de ambtenaren der gemeen
ten, zoowel met betrekking tot bun persoon
lijke ala tot hun ambtelijke belangen?' Behan
deld worden de hoofdstukken I en III en de
conclusie* 1. 2. 15. 16. 21. 22. 23. 24. 25. 27. 28
29 van het rapport. T>e heer J. Goote hoopt to
refereeren over 't onderwerp: .Benige bes.-fi ju-
wingon over de ealarieering van de werklieden,
het vrouwelijk personeel en het georganleèerd
overleg. Behandeld worden de hoofdetukk^n
II en V en de conclusies 3. 4. 5. 7. 8. 9. 10. li.
Kunst en Letteren»
EEN KEURIG TIJDSCHRIFT
Als immer staat het Docember-nummef
van „De J°nge Vrouw" (uitgave van Bosch
en Keuning te Baarn) eenigszins in het toe
ken van den winter en van de komende
feestdagen. Op den winter wijst de prachtige
foto voorin het nummer, een nevelige win-
terstemming, die „Stilte" is genoemd. Juist
het stille, omsluierde \an alle dingen is in
deze foto buitengewoon zorgvuldig \astge-
legd.
Aan de komende feestdagen Is het mooie
Kerstschctsje van do bekende schrijfster
Ignatia Lulieley gewijd, evenals het artikel
van Hana, enkele verzen en andere artikelen
De pagina's, die, laten we niet zeggen het
méést, maar dan toch wel speciaal de vrouw
Interesseeren, zijn ditmaal wel bijzonder ruk
verzorgd.
Langs de winkels en geschenken voor de
feestdagen, practisehe handwerkjes en mooie
ontworjien, hel ziet er alles even aanlokke
lijk uit. Het is zeer juist gezien, juist in den
winter extra aandacht aan deze pagina's te
besteden Ieder is er dan veel moer voor in
de stemming dan in den z-wner, wanneer
zooveel andere dingen de aandacht vragen.
We vestigen nog even S|»eciaul de ann-
dacht op de schitterende bijlage in kleuren
druk in dit nummer, die werkelijk een ju-
beid'tj* 'S Var' opvatt'n® van uitvoering
Fn dan mag als opmerkelijk feit in deze
tijden zeker wel vermeld worden, dat. nau
welijks een half jaar nadat de 10000ste
abonné kon worden Ingeschreven, het getal
abonné's tot boven do 11.000 is gestegen.
Verschenen Is de welbekende zakagenda,
uitgegeven door en ten bate van het T.B.C.-
fonds „Draagt Eikanders Lasten'afdeellng
van het Chr. Nat. Vakverbond in Nederland.
Deze agenda (twaalfde jaargang) is een
onmisbare guls geworden voor hen, die n
meerdere of mindere mate met de Chr. vak
beweging in aanraking komen. Ook voor
hen die belangstellen in de vakbeweging n
het algemeen geeft deze agenda zeer gewaar
deerde gegevens.
De uitvoering is als steeds magnifiek. En
al is de vorm nieuw geworden door meer
ruimteverleening aan den notitie kalender,
we twijfelen niet, of de zakagenda „D.K.L"
zal evenals andere jaren grage afnemers
trekken.
