Anarchisten-opstand in Spanje MAANDAG 11 DECEMBER 1933 EERSTE BLAD PAG. 2 AANSLAGEN OP TREINEN EN GEBOUWEN KERKEN VERBRAND Vuurgevechten, met dooden en gewonden DE REGEERING WIST, MAAR GREEP NIET IN De anarcho-syndicalistische op stand, die in den nacht van Zater dag op Zondag in enkele Spaan- sche steden is uitgebroken, doch spoedig scheen onderdrukt te zijn, is Zondag met hernieuwde kracht opgelaaid en heeft een grooten omvang aangenomen. Het doel van den opstand is, volgens in beslag genomen vlug schriften, gezag en privaat bezit af te schaffen. De ernst van den toestand bliikt uit het feit, dat treinen tot ontspo ring zijn gebracht, talrijke bom aanslagen zijn gepleegd, aanvallen zijn gedaan op de politie, de gen darmes, openbare gebouwen en kerken, terwijl, volgens voorloo- pige berichten veertig personen zijn gedood en tweehonderd ge wond, Bommen, schietpartijen. Uit Madrid wordt d.d. Zondag gemeld: Ondank6 de buitengewoon uitgebreide voor zorgsmaatregelen der regeering is de anar- cho-syndinalistische opstandige beweging in den nacht op Zondag opnieuw opgelaaid. Te Madrid, waar tot nu toe niets was voorgevallen, zijn 11 bomirjen ontploft. Het mag een wonder heeten, dat persoonlijke ongelukken niet hebben plaats gevonden. De mafcerieele schade daarentegen is aan zienlijk. Te Barcelona hebben de schietpar tijen in de voorsteden den gohcelen nacht voortgeduurd. In de stad zelf zijn vier bom men ontploft. Twee personen zijn gedood en velen gewond. Bovendien zijn de bak kers in staking gegaan. Do militairen ver zorgen de broodvoorziening. Expresstreln tot ontsporing gebracht Op 15 K.M. afstand van Valencia is de expresstrein Valencia-Sovilla tot ontsporing gebracht doordat extremistische elementen een brug ln de lucht hadden laten vliegen De trein stortte in de diepte. Tot nu toe zijn 5 dooden, 11 ernstig en 27 lichtgewon den geborgen» KI-, 'I i 1 Brandstichtingen en bestormingen Te Grande hebben extremisten brano gesticht in zes kerken en kloosters, welke grootendeels in de asch zijn gelegd. De wa tervoorziening is gestoord. Te Saragossa hebben de anarchisten geprobeerd het gouvernementsgebouw te bestormen. Zes personen zijn gedood. De troepen werden van de daken beschoten. De schietpartijen duren voort I Bommen to vroeg ontploft. Te Alfa] ar bij Valencia zijn 14 syndi calisten om het leven gekomen doordat bommen, welke verdeeld werden, te vroeg zijn ontploft. 400 bommen zijn in beslag ge nomen. Te Bilbao en S e v i 11 a, waar het nog rustig is, zijn zeer scherpe voorzorgsmaat regelen getroffen. De belangrijke punten in de stad zijn bezet door militairen met ma chinegeweren en pantserauto's. In het ge heel zouden tot nu toe 40 dooden en 200 gewonden te betreuren zijn. Opstanden ln do provincie. Zoowel uit Tarragona als uit de stad Feruel zijn gister vrij krachtige afdee- lingen troepen de provincie ingezonden, waarin afzonderlijke dorpen de opstand nog in vollen gang is. In V i 11 a n u e v a in de provincie Badajoz liepen bij een daar gehouden revue over de troepen der recru- ten naar de opstandelingen over, waarbij het, naar verluidt, tot een kort vuurgevecht is gekomen. II i In de hoofdstad. In Madrid is de Zondag rustig verloo- pen. Eerst gisteravond laat begonnen weor kleine groepen extremisten bomaanslagen uit te voeren. Om 10 uur ontploften 3 zwa re bommen in de nabijheid van de Gran Via, een der drukste straten der hoofdstad. Er werd eenige, doch geringe, schade aan gericht, personen werden niet gewond. Eveneens des avonds verdeelden vrouwen vanaf verscheidene vrachtauto's strooibil jetten van de syndicalistische vakvereni gingen uit met de mededeeling, dat voor geheel Spanje de revolutionnaire algcmee- ne staking was afgekondigd. Het manifest riep op tot den strijd tegen reactie en fas cisme. Van sociaal democratische zijde wordt verklaard, dat geen gevolg zal wor den gegeven aan deze stakingsoproep. Men zal echter moeten afwachten of de soc. dera .leid?rs in staat zullen blijken ten sa mengaan van hun leden met de syndicalis ten te verhinderen. De regeering 1b den toestand meester. De minister-president heeft door de radio Verklaard, dat de regeering den toestand volkomen meester ls en de opstandspoging als onderdrukt beschouwt. De gouverneur van Sarragossa verklaarde dat hij gereed was om met alle energie de regelingen van den staat van alarm toe te passen en tot iedere prijs de rust te hand haven. In alle steden zijn voorzorgsmaat regelen genomen. De algemeene veiligheids directie deolde gisteravond om 10 uur me de. dat te Madrid 5 bommen waren ont ploft en dat verschillende andoren in ae omliggende steden tot explosie gebracht wa ren, waardoor enkele plaatsen van licht verstoken zitten, doordat de anarcnlsten bij hun bomaanslagen bij voorkeur de elec- trische centrales treffen. Volgens niet-offleieele berichten zou hot aanal dooden bij het spoorwogongoval bij Valencia meer dan 30 bedragen. Arrestaties. 'Alleen Zondagmiddag hebben te Madrid J40 arrestaties plaats gehad, t, Algemeene staking uitgeroepen. Uit Madrid: De nationale arbeidsfedera- tie, waarvan voornamelijk anarchisten ha zijn, heeft tegen heden (Maandag) een re volutionnaire algemeene staking voor go- heel Spanje uitgeroepen. Men vreest, dat andere arbeiders-organisaties, zooals de communistische en socialistische, zich bij de staking zullen aansluiten. De dooden en gewonden. Volgens een mededeeling van den minis ter van Arbeid aan United Press, zijn, voor zoover bekend, bij de opstandige beweging honderd personen gedood en driehonderd gewond. Het program dar rebellen Volgens berichten uit Madrid is de leiding der rebellie in handen van syndicalistische vakvereenigingen (Confederacion nacional del Trahajo) en de vereeniging van Iberi sche anarchisten (Federaclon Anarquica Iberica). Door pamfletten hebben deze organisa ties de bevolking opgeroepen tot den gewa- penden opstand tegen den staat In deze vlugschriften werd gezegd, dat de staat met wapengeweld moet worden, uit eengeslagen. In do toekomst zou er geen gezag meer bestaan en de private eigendom heeft opgehouden te bestaan. Arbeidersco mité's moeten er voor zorgen, dat het pro ductieproces niet wordt onderbroken. De arbeiders zouden zich huiselijk inrich ten in de woningen der rijken, terwijl het landbezit onverwijld in beslag moet worden genomen door de revolutionnaire gemeen te commissies. De commissies in de stadswij. zouden zoi verdeeling der zouden bezet moeten worden door revolu- tionnalren, om het kapitaal in handen van hot arbeidende volk te brengen. De nieuw c vlag zou zwart-rood zijn. Onder die vlag zou de vrijheid bevochten moeten worden. Slaat van beleg. De regeering is Zaterdag bijeengekomen in buitengewonen kabinetsraad en heeft be sloten den kleinen staat van beleg voor het heele land af te kondigen. De constitutio neel® waarborgen zijn tijdelijk opgeheven. De persccncuur is ingevoerd. WIJ hadden Juist gemeld, dat, hoewel de redhtsche groepen ln Spanje bij de jongste verkiezingen een groote overwinning heb ben behaald, zij nog niet sterk en niet eens gezind genoeg zijn om bij de komende regeeringsvorming een beslissenden invloed te doen gelden en dat het zelfs niet moge lijk zou zijn om een eenigszins homogene centrumsrogeering te vormen. In vertiand daarmee wordt zelfs reeds aan nieuwe Cor- is-verkiezingen gedacht In dezen onzekeron toestand hebben de anarchisten thans getracht in te grijpen, met hun dolzinnige maatschappelijke proef nemingen op het arme Spaansche volk toe te paseen. De slappe Hnksche regeering-Barrioe wist dat deze revolutlepoglng haar te wachten stond want 't blijkt nu, dat nog geen week te voren het hoofdorgaan der syndicalisten te Barcelona, openlijk de revolutie heeft aan gekondigd. Zij miste de kracht om tegen de raid draaiers, die in Barcelona hulzen, op te treden en volstond met het goedkoope ge baar van J.l. Zondag, toen zij van de sa menzwering hoorde, het gebouw der syn dicalisten te Madrid te sluiten een be lachelijke maatregel als men weet, dat de invloed van het Nationaal Arbeidsveihond te Madrid gelijk nul is. Vermoedelijk is de centrale regeering van degelijk ingrijpen teruggehouden omdat 't daarvan een conflict vreesde met de Cata- laansche regeering, onder president Macia, die er bekend voor staat, dat hij de actie der syndicalisten sympathiek gezind is en die vaak openlijk voor dezen revolutionairen bond in de bres gesprongen is. Uit de Jongste gebeurtenissen blijkt nog weer duidelijker dan tevoren, dat Spanje een krachtig rechtsch bewind meer dan noodig heeft Een andere zaak Js of er binnen afzlen- baren tijd kans op is, dat er zulk een re geering z&i komen. DE CORPORATIEVE STAATS INRICHTING IN ITALIË Uit Rome wordt gemeld: In een bijeenkomst, die Zaterdagavond half tien begon en tot Zondagoch tend halfvier duurde, heeft de Groote Fascistische Raad onder voorzitterschap van Mussolini de nieuwe wet op de corporaties behandeld en daar mede zijn herfstzitting beëindigd. De wet bestaat uit vijftien artikelen. Zij geeft de richtlijnen aan voor den opbouw, de taak en de rechten der corporaties, alsmede de verhouding tusschen de corporaties en de staats- en partij- Volgens art. 1 worden corporaties gesticht bil decreet van het hoofd der regeering, op voorstel van den minister voor de Corporales, en na over leg met de centrale commissie voor de corporaties. Elke corporatie wordt gepresideerd door een mi nister of onder-staatssecretaris of door den secre taris der fascistisch? partij, te benoemen door het hoofd der regeering. Deze bekrachtigt ook de be noeming van de leden der commissies voor de di verse corporaties: het aantal leden dezer commis sies wordt bij het stichtingsdecreet vastgesteld. Afgezien van de bevoegdheden, welke de cor poraties reeds hebben, zullen zij voortaan ook de wetgevende maatregelen voorbereiden, welke een collectieve ordening der economische verhoudingen beoogen. benevens een alled-omvattende productie- discipline. De daartoe bevoegde corporatielelding geeft telkenmale, dat men haar dit openlijk ver zoekt, advies aangaande alle kwesties, die betrek king hebben op dien tak van het bedrijfsleven, waarvoor zij is ingesteld. Door bemiddeling van een verzoen! ngsra ad zullen de corporaties alle geschillen regelen, die zich eventueel voordoen tusschen de diverse arbeids-groepeeringen. Bij koninklijk decreet zal de samenstelling van den Nationalen Raad der Corporaties worden her- ERNSTIÖ ONGEVAL VAN LAN8BTJRY. Uit Londen: George Lansbury. de leider der Labour-oppositle in het Lagerhuis, heeft als gevolg van een val ernstige verwondin gen aan een der dijen opgeloopen Hii is In ernstigen toestand naar het ziekenhuis ge bracht. Lansbury, die 74 Jaar oud ls, gleed uit op de trappen eener groote zaal te Gainsbo rough in Lincolnshire, waar hij zou moe ten spreken. Zijn zoon ls naar het zieken huis geroepen. ERNSTIG OEVAL VAN BRAND. Twpe dooden, één zwaargewond» Een hevige brand heeft Zaterdag te Whit church in het Engelsche graafschap Hamp shire het landhuis van den Chicagoschen millionair Mc Cormick vrijwel in de ascli gelegd. Twee personen zijn hierbij om het leven gekomen, t.w. de hertog van Tremoll- le en kapitein James Rodney, een broeder van lord Rodney. Het lijk van den hertog van Tremoille, die een zeer bekend Fransch cavalerle-offi- cier was, werd later gevonden onder dc pulnhoopen der Ingestorte badkamer. Kapi tein Rodney, die met zijn vrouw van zes meter hoogte uit het raam van zijn slaap kamer was gesprongen, werd daarbij zóó ernstig gewond, d t hij kort na zijn over brenging in het ziekenhuis overleed. Ook zijn vrouw werd zóó ernsti gewond, dat haar toestand zorgwekkend ls. ONRUSTIGE ZONDAG TE WEENEN. Te Weenen is het Zondag zeer onrustig geweest. In de huurt van het station West en in de arbeidswijk Favorlten is het tot demonstraties en hotsingen gekomen. Een persoon werd ernstig gewond. De openbar! gehouwen worden bewaakt. Do universiteit door een eskadron hereden hewakers, aangezien de studenten ter gele genheid van de invrijheid stelling van me destudenten uit het concentratiekamp Woel- lersdorff een demonstratie hadden voorbe reicL - CHAUTEMPS TRIOMFEERT Uit Parijs: Zaterdagmiddag heeft de Fransche Kamer bij de stemming over de moeilijke kwestie van de korting der ambtenaarssalarissen met 345 tegen 158 stemmen haar vertrouwen ln de regee- ring-Chautemps uitgesproken. Later werd zelfs met 403 tegen 63 stemmen de eerste alinea van het financieele regeeringsontwerp dat dc korting bevat, aangenomen. De krachtige rede. in welke Chautemps de ver trouwenskwestie stelde, was door een groot ge deelte de Kamerleden toegejuicht. Tengevolge van de aanneming van het kortlngs- besluit, zal een korting van 2 pet. worden toegepast op salarissen van 15.000 tot 20.000 francs, van 4 pet. op salarissen van 20.000 tot 25.000 francs, van 5 pet. op salarissen van 25.000 tot 30.000 francs, van 6 pet. op salarissen van 30.000 tot 50.000 francs, van 7 pet. op salarissen van 50.000 tot 100.000 francs en van 8 pet. op salarissen, die hooger dan 100.000 francs rijn. Een amendement, volgens hetwelk een ambtenaar niet meer dan 50.000 francs uit de staatskas zal kunnen genieten, werd met 416 tegen 23 stemmen verworpen. Minister-president Chautemps wees er bij zijn verdediging van art. 6 op, aat de credieten voo- de nationale verdediging thans tot de uiterste grens besnoeid zijn. Hij verklaarde, dat hij met alle mid delen het pariement en de grondwet zal verdedigen. Deze laatste verklaring werd door de linksche par tijen met applaus Begroet. AVONTUUR VAN EEN HONGAARSCH MINISTER. Uit Boedapest: Bij het zoeken van een geschikt ski-terrein is een slede, waarin zich o.a. de minister van Handel, Fablany, bevond, in een tien meter diep ravijn te recht gekomen. De minister bleef ongedeerd en slaagde er in zijn metgezel, luitenant Soldos, die zwaar gewond was, in veiligheid te brengen. KERKTOREN INGESTORT. In het dorp Stilo (Calabriö) zijn de klok- ketoren en een muur van de oude kerk van het plaatsje ingestort, waarbij de aangren zende huizen door het neerploffende puin werden vernield. Zes personen werden hier door gedood en vier gewond. Het invloedrijke dagblad „Japan Times" publiceert een artikel, waarin een dictatuur onder leiding van don minister van oorlog Araki wordt geëischt, daar de partijen in Japan hun tijd hebben gehad. In een onderhoud met den vertegenwoor diger van de Sunday Chronicle heeft De Valera verklaard, dat hot Iersche volk bij referendum zich met overweldigende meer derheid zal uitspreken voor de Iersche repu- bleek. Indien 'n definitieve Engelsch-Iersche overeenstemming tot stand mocht komen, zou het verdrag van 1921 moeten worden vernietigd. Ierland weigert zich door de Engelsche regeering te laten voorschrijven of het al dan niet ln bet Brltsche gemeens- best zal blijven. Te Obermassen heeft een straatroover, Malter genaamd, een geldtransport over vallen en daarbij een S.A.-man vermoord. Drie politiemannen, die met zijn arrestatie belast waren, verwondde hij levensgevaar lijk. Toen een sterke politiemacht hem te Ober-Eving, bij Dortmund, omsingelde, schoot hij uit twee revolvers, waarbij weer twee politie-bcambten werden gewond. Mal ter werd echter spoedig neergeschoten. Hij had drie revolvers en een groote hoeveel heid mlnutie bij zich. NIEUWE LUCHTAANVAL OP FOEKIEN. 38 dooden? Zaterdag hebben Chlneesche bombarde mentsvliegtuigen de stad SJaoetsjau in de provincie Foeklen met bommen bestrooid. Volgens persberichten zouden 38 personen zijn gedood. ONLUSTEN TE TEL AVIV. Uit Jeruzalem: To Tel Aviv heeft een vechtpartij plaats gehad, welke drie uur duurde tusschen de polltlo en een Joodsche menigte, die betoogde tegen de arrestatie en deportatie van Joodsche kolonisten, die zich illegaal ln Palestina hadden gevestigd. Bij de vechtpartij werden tien personen ge wond, van wie zes agenten. Ten slotto werd de menigte uiteengedreven door politie-ver- sterkingen, die in allerijl in pantserauto's uit Jaffa waren ontboden. DRUKKE DIPLOMATIEKE BESPREKINGEN Uit Parijs: De besprekingen te Londen worden hier met de grootste belangstelling gevolgd. Het uitstel van den terugkeer van Lord Tyrcil naar Parijs legt men zoo uit, dat de Engelsche regeenng haar informaties nog wil aanvullen, alvorens zij haar standpunt bepaalt. In dit verband vestigt men de aandacht op de aanstaande reis van den secretaris-generaal van den Volkenbond naar Londen, die opheldering zou geven over de houding van Italië. Verder spreekt men van een onderhoud van den Franschen ambassadeur te Berlijn met den Dultschen minister van bultenland- sche zaken. Tyrell is Inmiddels weer naar Pa ril* vertrokken. De Engelsche zaakgelastigde te Parijs. Camp bell. heeft een onderhoud met Paul Boncour gehad. Ook Avenol. de secretaris-generaal van den Volkenbond, heeft een conferentie met Boncour gehad. Over dat onderhoud is van officieele zijde niets medegedeeld. Het Is echter zeker, dat Avenol het standpunt van Mussolini heeft uiteengezet. In dit verband meent men ln welingelichte kringen te weten, dat Italië, zonder reeds vaste voorstellen voor de reorganisatie van den Volkenbond te heb ben voorgelegd, den wensch koestert, het ver- eischte van eenstemmigheid bij de stemming af te schaffen en een soort hoogen raad ih te stellen, waarin slechts de groote mogendheden vertegen woordigd zouden zijn en die de vraagstukken eerst zou schiften, voor zij aan den Volkenbond zouden worden voorgelegd. Uit Boedapest wordt gemeld: Graaf Bethlen is Zondag uit Londen terugge keerd. Tegenover persvertegenwoordigers ver klaarde hij dat het aanzien der Kleine Entente vermindert. Er moet thans worden gestreden voor de revisie der verdragen. Hij ls bereid de rol van Apponyl als vertegenwoordiger van Hongarije bij den Volkenbond op zich te Uit Warschau: Zaterdag werd de Fransche am bassadeur Laroche door den minister van Buiten- landsche Zaken, Beek. ontvangen. Er is geen officieel communique verspreid. Voorts is de Italiaansche staatssecretaris Suvich naar Berlijn vertrokken. Volgens de semi-officieele „Giornall d'Italia" ls het hoofddoel van de reis het beantwoorden van de talrijke Duitsche bezoeken, die den. laatsten tijd aan Italië gebracht zijn. Dat daarbij over de gezamenlijke Enropeesche vraag stukken zal worden gesproken, spreekt van zelf. Het is niet eens noodzakelijk, deze problemen op te sommen, zoozeer houden zij de openbare mee ning bezig. REVOLVER-AANSLAG OP COSGRAVE ARRESTATIE-BEVEL TEGEN O'DUFFY. DUBLIN, 11 Dec. Zondagavond is in de na bijheid van Annagry in het graafschap Done gal een revolver-aanslag gepleegd op Cósgrave. Generaal O'Duffy heeft zich Zondagavond door de vlucht naar Ulster aan arrestatie, we'ke de Valera bevolen heeft, onttrokken. De aanslag op Cósgrave werd gepleegd toen deze zich te zamen met eenige andere sprekers van zijn partij per auto van Annagry haar een ander dorp begaven. De daders, die zich verdekt langs den weg hadden opgesteld- slaagden niet in hun aan slag, doordat' ïij de eerste auto, waarin Cos- grave zat en de tweede wagen, waarin zijn partijvrienden waren gezeten, ongehinderd lieten passeeren. Eerst op den derden wagen, bezet door ge wapende detectiven, losten zij een aantal schoten en wierpen een aantal groote 6tee- nen. De detectives openden onmiddellijk vuur op de aanvallers, waarop deze op de vlucht sloegen. Niemand werd gewond. De arrestatie van O'Duffy werd Zondag door de Iersche regeering bevolen. Nadat OuJuffy niet verschenen was in een vergadering te Carndonagh, werd bekend, dat hij over de grens naar Noord-Ierland gevlucht was. Later verscheen hij in de Noord-Iersche stad Arnagh vanwaar hjj zich, naar verluidde- naar Dublin wilde begeven, om zich ter beschikking te ste'len van de autoriteiten. Tot ernstige onlusten kwam het in Tippe- rary, waar een demonstratie der blauwhemden door politie te paard werd ontbonden. De spreker ontkwam aan een arrestatie, doordat hij zyn Jas in handen van de politie liet en in een auto sprong. Uit Sjanghai: In een verklaring aan ver tegenwoordigers van de pers zeide de minis ter van binnenl. zaken van de Nanklng- regeering, dat hij kon bevestigen, dat de Ja panners een „autoiome regeering" hadden gevormd te Dolonor in Centraal Mongolië. Volgons berichten in de Chineescho dag bladen hebben de Japansche militaire auto riteiten een m-litaire radiopost geïnstalleerd te Tsjoe ln de streek Oetsieba.in de provin cie Tsjahar in Centraal Mongolië ondanks de protesten van de plaatselijke autoriteiten. BULGARIJE EN SERVIE Uit Belgrado: Het enthousiasme, waarme de de bevolking van Belgrado Koning Boris en Koning Alexander op den weg van het station naar het Koninklijk Paleis heeft toegejuicht heeft op de beide vorsten en ook in politieke kringen grooten indruk go- maakt, De dagbladen wij don geheele pagi na's aan het koninklijk bezoek. BEK~ND ONTDEKKINGSREIZIGER OVERLEDEN PARIJS, 10 December. (VJ).). Grabriel Bonvalot, die ontdekkingsreizen gemaakt heeft door Turkestan, Perzië. Pamir, Thibet, China, Syberië en Abesslnië( is in den leef tijd van 81 jaar overleden. Uit Weenen: De prins en prinses Bernhard v. Saksen Meiningen zijn van het slot Pit- zelstetten bij Klagenfurth naar Italië go- vlucht. Prins Bernhard was wegens natio naal socialistische bedrijvigheid veroordeeld tot een arrest van zes weken, welke hjj heeft ui:gezeten. Later zou hij naar het concen tratiekamp te Woellersdorf worden overga- China, Syberië en AbessiniÖ, is in den leef- bracht, doch hij mocht eerst eenigen tijd on der bewaking op zijn kasteel doorbrengen. Op verzoek van hot Duitsche gezantschap werd hem uitstel verleend ter regeling van een part.culiere aangelegenheid. Do leider der politie te Klagenfurth, onder wiens leiding het slot werd bewaakt, is ontslagen. Uit Hamburg: Naar van het eijand Hel goland wordt gemeld, zijn daar Vrijdag rotsmassa's tot een omvang van 6000 kub meter aan de steile kunst afgebrokkeld. AMSTERDAM DE JUWEELENDIEFSTAL OP DE WETERINGSCHANS. Belangrijke arresatie De vorige week werd bij de politie aan gifte gedaan door den juwelier Stark, die zijn zaak drijft op de Weteringschans, tegen over de Vrije Gemeente, dat bij hem was ingebroken en dat hij een waarde vermiste circa drieduizend gulden aan diaman ten De winkelier vertelde dat hij niet verze kerd was tegen diefstal, dus groote schade had. Door de inbrekers was een ruit van de winkeldeur uit de sponning genomen, waardoor het alarmstelsel, dat op de deur was bevestigd, niet had gewerkt. In verhand met deze zaak zijn thans door de politie drie personen gearresteerd, wo nende ln Plan-Zuid bij do Amstel. Zij wor den verdacht de inbraak to hebben ge pleegd. Het zijn mannen tusschen 25 en 30 jaar, twee van hen zijn oude bekenden van de politie. Bij huiszoeking is een groot aan tal diamanten gevonden. Aanvankelijk ble ven zij ontkennen. BRAND Vrijdagavond ontstond door kortsluiting brand in een confectie-atelier in de Barnde- steeg bij de O.Z. Achterburgwal. De brand was aanvankelijk moeilijk bereikbaar, door- dat het vuur woedde in een achterkamer, waar linaieriegoecleren waren opgeslagen. Er werd water gegeven vanaf een muur, die een binnenplaats omsloot Naderhand werd echter een deur geforceerd, zoodat het vuur met oen tweede straal kon worden bestre den. Na een half uur was het gevaar ge weken. Dc opslagplaats, die tevens als slaap kamer diende, is geheel uitgebrand. De in boedel is verzekerd. EFFECTEN VERDUISTERD Door een dame werd de vorige week aan gifte gedaan bij de politie van het bureau Leidscheplein, dat zij in een taxi een tasch had laten liggen, waarin een viertal effec ten ter waarde van f 3000 waren. Door de politie werd de chauffeur opge spoord. Deze vertelaarde, dat hij inderdaad de dame had gereden, maar dat hii daarna nog een rit had gemaakt met een jongen man, wonende in de Const. Huvgensstraat hij do Helmersstraat. De tasch had hij niet gpvonden. De jongeman werd opgespoord HIJ had do effecten gevonden en er een van aangeboden bij de Ned. Handel Mij. BALDADIGE ALARMEERINGEN Nog steeds ls men er niet in geslaagd een der meest ergerlijke en tevens niet van ge vaar ontbloote vormen van baldadigheid waaraan een gedeelte van de straatjeugd zich bij voortduring blijkt te blijven schul dig maken, namelijk het noodeloos alarmeo- ren van de brandweer, den kop in te druk ken. Volgens officieele opgave bedroeg in November het aantal baldadige alarmeerin gen 62. In al deze gevallen zijn brandvoer- tuigen uitgerukt. Slechts eenmaal slaagde de politie erin den dader te betrappen, tegen wlen proces-verbaal werd opgemaakt. DE BANKBILJETTEN OP HET ROKIN Het geval van den jongen looper uit wiens jaszak op 17 November, toen hij op 't Rokin liep, een pak bankbiljetten viel ter waarde van f 1000, welk bedrag geheel verloren is gegaan, houdt de politie van het Bureau Singel nog voortdurend bezig. Thans zijn twee loswerk!leden aan het bureau geleid, die eryan .verdacht worden, dat zij eenige biljetten opgeraapt en ten eigen bate behou den hebben. Een van hen is onmiddellijk weer losgelaten, de ander, tegen wien de politie aanwijzingen meent te hebben, i» voorloopig vastgehouden. EXAMENS ACADEMISCHE EXAMENS TECHN. HOOGESCHOOL TE DELFT. GeeL: We-rktudgkumd-e: Lagen.ex., de h&eren I Duioui te Haarlem, G W Gores te Delft, A Kok te Hot te rdum, E A Plate te Rotterdam, E J v d Poost Clement te Dordrecht, C SoherpenjhulJsen Rotterdam. R.-K. UNIVERSITEIT TE NIJMEGEN. Geel.i Kle^s. Taal: cand.ex., de heec W. J. A. Handera te Venlo Geechi&denls: cajid.ex., de heeren P J J Lam mens te Nijmegen en M H Oomoa te Maastricht Rechtswetenschap: cand.'?\.. de necron J - Weerbosoh (met lof), en RIJKSUNIVERSITEIT TE GRONINGEN. Gi«l.: Godgeleerdheid: oa.nd.ex., de hear li F O de Boer te Groningen. EXAMENS-WISKUNDE DEN HAAG, 9 Dec. M.O. Akte K5. Hoogere JXAMENS-NED. TAAL cand:, nl, de i EXAMENS-DROGIST EXAMENS-DELFSTOFKUNDE DEN HAAG, 8 Dec. M.O. Akte K 4. Geëx. 4, gesl. 1 oand., ml. mej. W M Th J do Brouwer EXAMENS-AARDRIJKSKUNDE AMSTERDAM, 8 Dec. M.O. Akte K 9. Geëx, 2, geal. beide cand., nl. de heeren J Frankfort te mej. XV M Schell. 9 Dec. Geal. voor 3den stuurman gr. stoomv., de heeren L G Temme en A Bakker; en voor stuurman kl. stoomv., de hoer R Fekkea. EINDEXAMENS-KWEEKSCHOLEN In ons land werden In 1933 eindexamens ge houden aan 104 kweekscholen voor onderwij- sera en onderwljseressen: 29 rijkskweekscholen 5 gemeentelijke. 20 Protestantsch Christelijke en 4 6 Roomsch-Katholieke en 3 andere. Van de 29 rijkskweekscholen doden 648 leer. lingen examen, gemiddeld dus per kweekschool 22: van de gemeentelijke 209, gemiddeld dus 42; van de Protestantsch Bijzondere 680, gemiddeld dus 31; van do R.K. Bijzondere 867, gemiddeld 18. van de „andere" 86, gemiddeld dus 20. Het u an tal geslaagdon bedroeg op do Rijks kweekscholen 19 of 87.5 pet.: op de gemeente lijke 37 of 88 pet; op do Protestantsch Bijzon dere 28 of 89 pot.; op dc R.-Knth. ruim 17 of 93 pet; op de „andere" 94 of 82 pet Afgeloverd werden door de rijks- en gemeen telijke kweekscholen 747 onderwijzers en ondei wljzeresocn: door do Prot. BIJx. 562; door de R, Knth. 811 De geslaagden der R.K. bijzondere scholen Vormen 37 pet. van het 'totaal, wat naar ver houding der bevolkingscijfers te hoog ls. Examens ln de nuttige handwerken worden afgelegd door 1111 candldoten, jvaarvi toe-gelaten werden, dit la ruim 95 pet.; handenarbeid waren er 693 waarvan er slaagden, dit ls rul 500 ingerekend het s-taats- onderwljxcrfes) aan 2192 eon dl- e van bevoegdheid uitgereikt. Weerbericht. Hoogste stand te Blacksod 772.3. Laagste stand te Vardö 752.2. Stand vanmorgen halftwaalf 769.1. WEERVERWACHTINB (Medegedeeld door bel Kon. Ned. MeteoroL Instituut te De Bilt) In het N. meest matige Z.W. tót N.W. wind, zwaar bewolkt tot betrokken, .kans op eenige neerslag, lichte tot matige dooi. In het Z. zwakke tot matige meest W. wind, nevelig tot owaar bewolkt, weinig of geen neerslag, temperatuur om het vries punt tot lichte dooi. TEMPERATUUR Stand vanmorgen halftwaalf 2.4 C VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN OP HEBBEN 12 DECEMBER Van 's avonds 4.15 uur tot 's morgens 7.33 uur WATERSTANDEN RIVIEREN Heden Vorig Wnrtzbnrg Straatsburg Hrelsach Rhoiufelden Kihi Diodeshelm Mannheim Lnhr Malnz Dingen 0.00 000 0.00 000 0.68 0.88 1.7» 0.00 2.11 2.16 3.41 0.00 0 66 0.65 1.96 2.07 1.30 0.00 0.17 0.00 1.03 1.09 Canb Coblent Trier Riihrort Wesel Emmerik Dusaeldorf Maastricht Venlo Heden Vorig 1.07 1.1» 1.06 1.08 J.l» 1.24 0.36 0.27 0.68 0,86 -084 -0.60 -l.Oi 086 0.18 0.2» HOOGWATER NED. ZEEHAVENS Delfzijl Terschelling Har ingen Den Helder H. vHolland Scheveningen Rotterdam 12 December 6.37 1H.33 Hellevoetsl. 10 06 22.41 Willemstad 10. 6 2887 Brouwersh. 9.18 21.68 Zierlkzee 9.31 22(8 2.66 1646 3.40 16.25 1.05 14.15 10.20 28. 0 Wemeldlnge 11.10 23.50 9.31 2-.01 Vllssingên 827 2l.i3 9.41 22.11 Terneuzen 867 21.41 11.12 -Hansweert 9 26 22.17 UIT DE ANTIREV. PARTIJ OP TIJD DE KLOK GELUID De koster, die op tijd de klok laat lui den, is een man, die men zeer moet waar» dceren. De brandweer, bijtijds opgebeld, beteekent vaak: een groote romp voorkomen. De ahauffeur, die te laat signaal geeft, speelt gevaarlijk spel op den verkeersweg. Op t ij d, dat beteekent, veel gewon nen 1 Bij de koster: orde. Bij de brandweer: be scherming. Bij de chauffeur: veiligheid. Te laat, dat beteekent altijd, veel' v orlore n! Bij de koster: wanorde Bij de brandweer; vernietiging. Bij de chauffeur: dood. Op tijd en te laat, daartusschen ligt he£ leven, met zijn positieve en negatieve kan ten, met de ontroerende mogelijkheid van redding en ondergang. De dronkaard, die morgen de flesch wil laten staan, is weg. Hij komt te laat. Dia het vandaag doet, ls gered. Hij komt op tijd Geestelijke bewegingen, die vandaag ge- hoorzanm willen zijn, zijn op den goeden weg, die het morgen willen zijn, zijn weg. Tegen het eras, eras, semper eras, het morgen, morgen, altijd morgen, moet op klinken het bevrijdende: Hodie, hoden! Op politiek terrein, met zijn- grenzcloozen geestelijken chaos, is onder ons de ARJA op t ij d gekomen. Zij liet en laat hooren het: Hodie, he den, nul Zij heeft net op tijd de kltik geluld. Pre cies op tijd, en dat beteekent: veel gewon nen, onder onze jonge merischen. Dat beteekent kans op orde onder hen, kans op bescherming voor hen, kans op veiligheid van hen in den politidken strijd. De Arja heeft op tijd de klok geluid! Gij gelooft het niet? F.én bezoek aan een vergadering, waar Mussert spreekt voor stampvolle zalen en één blik op de jongens van ons, die daar niet komen, en gij zijt bekeerd. De Arja op tijd de klok geluid! Laat ons dankbaar zijn, laat ons luiste- ren en onze A.-R. jongens opwekkon tot luisteren. Op tijd en nJet te laat! A.-R. jongeren, sluit U aan, en als men dan zegt, dat ln de maalstroom van het Fascisme alles wat jeugd Is zal worden meegesleurd, dc celbouw van Moscou. maar ook de landstorm van Duymaer van Twist aldus Mussert zij het U A.-R jongeren dan een eere om de onverzettelijke dam te zijn, die dezen gevaarlijken wen telenden stroom zal stuiten. Op tijd en niet te laat! Vi\nt, crescat, floreat Arja Nostra. Op tijd niet te laat. IJLST Ds. N. J. HOMMES

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1933 | | pagina 2