ie tuur gTriJtscljr (SLmrmt
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden sn Omstreken
EERSTE BLAD
Gemengd Nieuws.
ABONNCKCNTi
l>er kwRrtnn* tn Leiden on In plnnt-
f2n wnnr n 'iguilM Imp «evontigd Is f2 35
Frmin pei p»»s( f 2.35 porlnk'-sleii
Fe; week f 018
Vih.i iipi Itinieiilnnd bij wekelijk-
tclie zending 3.50
dageiijkMho lending „5.50
Alios hi] vooriiithotnllng
Zondagsblad niet alzonderlijk verkrijgbaar
Bureau: Brees^iat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
No. 5040 DONDERDAG 7 DECEMBER 1933
ADVERTENTIEN
Van 1 tot 5 regels
ïlkê (Veel meer
IteejL Mededeelineen
Van 1—5 regels
Elke regel meer
Ril contract helnneriike korting.
Voor tiet pp vingen tan t bureau
wordt berekend f 0.10
14e Jaargana
Dit nummer bestaat uit TWEE bladen
EEN ONRUST-WEKKEND K. B.
In het laatste nummer van de Med c-
deelingen van de Schoolraad wordt
een merkwaardig Koninklijk Besluit bespro
ken .met .betrekking tot de exploitutic-ver
goeding overeenkomstig art. 101 der Lager
Onderwijswet.
Het betreft het K. B. van 9 Nov. 1.1. in
zake een geschil tusschen de gemeente Pa-
pendrecht en het. bestuur van een drietal
bizondere scholen aldaar.
De raad dezer gemeente moest do vergoe
ding vaststellen voor bedoelde scholen
óver het jaar 1929 en zulks (volgens de re
gel van art. 101) naar het gemiddeld be
drag per leerling van de kosten over
betzelfde dienstjaar der overeenkomstige
openbare lagere scholen in de gemeente.
Bij die berekening liet de raad buiten
beschouwing de uitgaven voor leer
middelen en leerboeken, welke in 1929 wa
ren aangeschaft voor de inrichting van.ecu
Zevende leerjaar aan de, openbare scholen.
Het schoolbestuur was nu van meoning,
dat tengevolge hiervan de vergoeding te
laag was vastgesteld en ging in beroep;
want, aldus was de redeneering: art. 55 f
zegt duidelijk, dat in rekening moeten wor
den gebracht de uitgaven „voor het onder
houden van schoolmeubelen en voor het
aanschaffen en onderhouden van
schoolboeken, leermiddelen en schoolbe
hoeften".
Het schoolbestuur werd door Ged. Staten
in het gelijk gesteld, maar kreeg bij de
Kroon nul. op het rekest. En zoo verscheen
het K.B. van 9 November.
Dit besluit overweegt, dat 't aanschaf
fen en onderhouden van schoolbehoeften
slechts kan doelen op het instandhou
den van het bestaande en dat de kosten
.voor een zevende leerjaar geen kosten zijn
ran instandhouding, maar van eerste
inrichting, welke overeenkomstig art.
72 volledig zijn vergoed.
Dat laatste lijkt op zichzelf wel aanne
melijk; maar het kernpunt der kwestie i&
dit, dat de Kroon een nieuwe interpretatie
geeft van art. 101, lid 5 er daaraan eer.
„voor zoover" toevoegt. Een toepassing, des
te frappanter, omdat de Minister zooals
Mr. Hangelbrock terecht opmerkt deze
nieuwe beteekenis bij nota van wijziging in
een aanhangig wetsontwerp wil vastleggen.
Immers, daarin leest men, dat de Minis
ter voorstelt art, 101 lid 5 uit te breiden
met de woorden:
met dien verstande, dat dit, voor zooveel
betreft de kosten voor het^aanschaffen van
schoolboeken, leermiddelen en sciioolbe
hoeften, bedoeld in art- 55 onder f, alleen
het geval is, indien deze aanschaffing
strekt tot vervanging van leer- en
hulpmiddelen, welke tengevolge van lang
durig gebruik niet meer gebruikt kunnen
worden of tot aanvulling van de voorraad
van schoolbehoeften in verband met de ver
mindering door gebruik".
Afgezien nu van de kwestie in Papen-
drecht, krijgt men hier toch een zonderlinge
figuur. De Kroon neemt een besluit over
eenkomstig een wetswijziging, welke alleen
nog maar aanhangig is gemaakt.
In de praktijk echter ducht een veel
grooter bezwaar. De tot heden geldende
jurisprudentie was, dat de schoolbesturen
het exploitatiebedrag, waarop ze reclit heb
ben, naar eigen inzicht, mits ten bate van
het onderwijs mogen besteden (men ilonkc
aan de beslissingen inzake harmonium, or
gel en piano): doch voortaan zal een an
dere regel gelden en nog wel met terug
werkende kracht, voorzoover de driejaar
lijksche afrekening niet heeft plaats gehad.
Als de openbare school j).v. een nieuwe
taalmethode aanschaft, dan valt deze bui
ten de berekening; alleen als het ver van
ging van gebruikte boeken betreft, zal de
vergoeding voor de bizondere scholen er re
kening mee houden. Wil de bizonder school
ook een nieuwe taalmethode aanschaffen,
dan zal zij dat overeenkomstig art. 72 moe
ten aanvragen en ligt de beslissing dus bij
de gemeente.
Mr. Hangelbroek Is van meening, dai
deze beslissing een jarenlang constante ju
risprudentie over art. 101 omverwerpt en
dat ze juridisch onverdedigbaar is.
Bij deze vermelding willen we het voor
heden laten; de zaak was echter o. i. be
langrijk genoeg om er hier de aandacht ojj
te vestigen.
BINNENLAND.
ANTWOORDEN VAN MINIS'ERS
SUBSIDIE AAN TRAMWEGEN
Blijkens,het antwoord van den Minister
van Wate -staat op desbetreffende vrager,
van den heer Van Kempen zal voor 1934
aai. al'e tramweger indien en voor zoover
sij kunnen nantoonen behoefte Ie hebben
aan steun, 40' pCt. worden toegekend van het
TWEEDE KAMER-OVERZICHT
COLIJN CONTRA AALBERSE
De Minister van Koloniën houdt een
rede van kloeke bouw
De Kamer staat voor een belangrijke
en verantwoordelijke beslissing
OVERZICHT
Dicht bezet waren tribunes en loges in de
Kamer bij de voortgezette behandeling van
het kortingsontwerp betreffende de Indi
sche pensioenen.
Nog een negental sprekers hebben het
woord gevoerd, eer de minister van Kolo
niën aan de beurt kon kompn.
De communisten, de clir.-dem. met den
R.K. Volkspartijer en de heer Sneevliet
schaarden zich bij de oppositie. Waarom
ook niet? Van verantwóórdelijkheid hebben
de heeren evenmin last als de soc.-demo-
Mr. Joekes heeft in een zakelijk beloog
het wetsontwerp uitstekend verdédigd. Hij
uitte den wcnscli oni ook de voor 1920 go-
pensionneerde officieren van de korting
vrij te stellen. We vermoeden, dat dit ge
schieden zal. De Regeering wees het denk
beeld althans met af en toonde zich niet
ongenegen daarvoor 2 ton prijs te geven.
Prof. Vissctier was na Vrijdag ondergedo
ken in de Thomistische wijsbegeerte en be
streed met argumenten aan Thomas van
Aquino ontleend de stelling van den heer
Aa'lberse als zou het wetsontwerp in strijd
met de rechtvaardigheid zijn. De Calvinis
tische vertolker van Thomas had het o. i.
meer bij het rechte eind dan de leider der
R.K. fractie, welke sinds eenigen tijd nogal
met inwendige moeilijkheden heeft te tob-
In korte redevoeringen motiveerden de
Plattelander Vervoorn en de heer Lingbeek
hun stem voor het regeeringsvoorstel.
een rede van ongeveer anderhalf uur
heeft daarna de minister van Koloniën liet
ontwerp verdedigd. Het was een betoog,
dat indruk maakte om zijn argumentatie
en de ernst, die er uit sprak. Met name
werd de nood van Indië in den kring der
beschouwingen betrokken. Die nood is
enorm en in dien nood deelt ook Nederland
ten bedrage van honderdén miliinenen, die
het reeds heeft geleend en nog zal moeten
leenen om Indië op de been te houden.
We durven zeggen, dat op goede gronden
werd aangetoond, dat wettelijk noch moreel
pensioenen onaantastbaar zijn; dat de
theorie van het uitgesteld loon en de lijf
rente-opvatting onhoudbaar zijn; dat de
Grondvvetbezwaren volkomen irreëel zijn;
dat Indië zonder ook den voorgesteldei.
maatregel niet overeind is te houden en dat
verwerping van het voor Indië gewensebte
ontwerp niet nalaten zal twijfel te wekken
aan onzen wil tot saneering der Indische
ilnanciën, waarvan de gevolgen hoogst ern-
stiff zullen zijn voor Indië en de gepension-
neerden zelf.
We laten het, ook na ons artikel ter zake
van gisteren, bij deze samenvatting. Men
leze er de rede van Dr. Colijn verder op na.
Het was weer een rede van kloeken bouw.
helder, en doorzichtig als steeds en vol van
argumenten, die naar onze overtuiging heel
sterker waren dan de aangevoerde be
zwaren, waarvan er vele volkomen onhoud
baar mogen worden geacht.
Er waren natuurlijk replieken noodig. Ei-
werd een ongewoon ruime tijd voor toege
staan: net zoo lang als voor de redevoerin
gen in eersten termijn. Heden zal er mee
begonnen worden.
Wat het resultaat zal zijn, is ons niet be
kend. Wel hebben we sterk den indruk, dat
er ten slotte voor het ontwerp in de Kamer
een meerderheid zal blijken te zijn. Groot
zal zij misschien niet zijn, maar ze is er
dan toch.
Wat er bij verwerping gebeuren zou? De
Kabinetskwestie is niet gesteld door Dr
Colijn. maar in zijn waardig bescheid aan
den" heer Aalberse heeft hij dezen ver over
troffen in politieke oolijkheid en voorzich
tigheid. Dc heeren om den R.K. leider heen
kunnen er van denken wat ze willen. Maar
het Kabinet kent zijn eigen verantwoorde
lijkheid en handelt slechts in het belang
van de beide deelen des Rijks.
Het is te hopen, dat ook vele Kamerleden
zich van hun verantwoordelijkheid ten
volle bewust zullen toonen. Dan dreigt
geenerlei gevaar.
's Avonds werd met Waterstaat begonnen
(Voor Verslag zie men blz. 9)
vroegere brandstofsubsidie, welk bedrag
vonrloonig en in termijnen als vo.orhetaling
za1 worden uitgekeerd. Voorts zullen subsi
dies worden toegekend in de gevallen, dat
nok de streek een bedrag voo- steun beschik
baar stelt er we! tot een gelijke som als de
steun van i v streek. Voor zoover tramwegen
gedwongen worden tot uitgaven voor verleg
ging van een tin in verband met de verbet?
ing vpn Rijkswegen, zullen die uitgaven in
aanmerking worden gebracht voo- dekking
door renteloos voorschot uit 's Rijks schat
kist. Het daarna nog overblijvende deel van
den begrootingpost kan dienen voor dekking
van tekorten op de exploitatie, doch op uit-
keering daarvan zal n et reeds bij voorbaat
mogen worden gerekend. Integendeel be
hoort elke onderneming zoo krachtig moge
lijk te streven naar het verkrijgen van e.on
sluitende rekening. Elk geval zal voorts op
zich zelf worden beoordeeld.
EEN VLIEGVELD OP FLAKKEE
Het bestuur van de Centrale Vereen'ging
Steun bij Ziekcnhuisverplcging op het eiland
Flakkee, cat het belang inziet van een Flak-
keesch vli gieïd, zrlks in verband met een
onder alle omstandigheden intact blijvend
ziekenvervoer, heeft thrns een terrein in de
Ouddorpsche Oostdu'nen daartoe op het oog.
Dit terrein, dat 20 rï.A. root is, zal moeten
wo-den geëgaliseerd, waarvoor men een sub
sidie van rijk en gemeente hoopt te ver
krijgen.
Men begroc* de kostm ep 23.000.—,
GEMEENTERAAD VAN AMSTERDAM
Behandeling der
begrooting
Er moet bezuinigd worden
alleen niet op déze post
Groot aantal stemmingen met Midden
standers en Dr. de Hartogh op de wip
De Raad maakte een aanvang met de be
handeling van de bcgrooting van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen. Voor de onder
wijsaangelegenheden bestaat In den regel
ook buiten den Raad veel belangstelling.
Men weet dat ook dit hoofdstuk der be
grooting niet aan het snoeimes der bezuini
ging ontkomt F.n hoewel reeds in principe
zeer belangrijke besluiten door den Raad
zijn genomen, t.o.v de begrooting in liet al
gemeen (wij denken aan het brengen van
de cri sisl asten op de gewone uitgaven en
hot aanvaarden van de loqnvoordracht)
prnheeren de sociaal-democraten niettemin
de voorgestelde bezuinigingen weer
krachteloos te maken.
Zij hebben een reeks daartoe strekkende
voorstellen ingediend, die door hun woord
voerder. den heer Toornstra, werden
toegelicht met de opmerking dat het alle
maal torh zulke noodzakelijke dingen hier
betroffen. Het refrein was weer telkens: F.r
moet bezuinigd worden, alleen hierop niet!
Derhalve hadden de sociaal-democraten n.m.
bezwaar tege.i de onvoering van bet aantal
leerlingen per klas het verstrekken van
klompen in plaats van schoenen de-afschaf
fing van het achtste leerjaar, de inperking
van de school voeding tot de schooldagen en
het intrekken van de subsidies voor vacan
tia kinderfeest enhet S. Nicnlaasfeest
Behalve de heer Toornstra namen ook de
s.d. leden de Vries en de Mlran d a
deel aan de algemeene beschouwingen;over
de Onderwiishegronting, waarover straks
nog ppn enkel woord
Dp dames raadsleden Mr. Katz (c.h)en
Koe k-M ii i d e r (v h.) spraken over ande
re onderwerpen, die de details meer raak
ten. Mej. Katz en de heer Ca reis (v.h)
hadden geïnformeerd hoe hef staaf met den
eeest van hel openbaar onderwijs, waarom
trent zij zich niet gerust toonden.
Bernhard en Bruinsma
Tn de zitting van gisteren was het vooral
de vnorstellen-reeks dpr sociaal-democraten,
dip in 't centrum der helangstelling stond.
Ook de voorstellen der middenstanders:
afschaffing van het openhaar voorbereidend
onderwijs en intrekking van 'de subsidies
aan het bijzonder voorbereidend onderwijs
vroegen eenfge aandacht
Aan den heer Bernhard was hlijkhaaiu
de behandeling van deze aangelegenheid
toevertrouwd en daartoe gebruikte hii het,
volgende stevige argument: Wie zich de
weelde van kinderen veroorlooft, moet de
kosten er van ook maar dragen! F.en fraaie
redeneering. die Mr. Rom me (r.k.ï onder
handen nam met de opmerking, dat nvt
deze opmerking hpf debat toch we! op lang
peil terecht kwam!
De fractiegenoot van den heer Bernhgrd.
de heer Bruins na, zei later op den mid
dag, dat de heer Bernhard zich verkeerd
had uitgedrukt Hij bedoelde dit: Zii. die
gezegend ziin mtt vee! kinderen, hebben
veel zorgen! Dacht Mr. Rnmme dat dp lieer
Bernhard hot grnote gezin beschouwde als
een last? Neen. hij ziet het als een zegen!
De lieer Bruinsma voegne er nog een paar
aardige woordies over het grnote gezin hij.
en meende daa.'inee dp per vi.n de midden
stfindsCractie te hebben gered Nntnufliik.
nam Mr. Rom me met dif praatje geen
gpnoegen. Een twefde voorbeeld van „af
doende" anrnmentppring van den bper Bern
hard nam de beer Rimme onder de Inune,
n 1. diens onmerking. dat slechts 2 a 3 we
ken on de lagpre school voldoende zijn om
den kinderen bij te brengen wat ze op de
voorbereidende school opsteken!
De rk. snreker informeerde verder, waar
de sociaal-democraten
het slordlqe mlllfoentfe.
dat met hun voorstellen gemoeid was, van
daan dachten te halen. De roode heeren
gaven hiervoor geen enkele aanwijzing, en
daarom betoogde hij nog eens. dut wie een
sluitende begrooting wil aan deze voorstel
len zijn stem niet kon geven. Tenslotte
wees ïiij er op, hoe opnieuw blijkt, dat de
s.d politiek uit financieel oogpunt verder
felijk is en poogde de reeds genomen fun-
danvntoele beslissingen te verzwakken
Het millioen, waarover Mr. Romme sprak,
deponeerde de heer de Miranda (s.d.
nu op tafel. Boter bij de visch! Vooreerst
verhooging van de brandverzekeringshélas-
Jhr. Mr. RUYS DE BEERENBR0UCK
De voorzitter der Tweede Kamer. Jhr. Mr.
Ruys de Beerrnibrouck, heeft gistermiddag
voor den aanvang van de vergadering der
Tweede Kamer, een bezoek gebracht aan fle
journalisten op de perstribune. Hij betuigde
hun dank voor het hem Ier gelegenheid van
zijn GOsten verjaardag gezonden bloemstuk
en voor de waardeerende artikelen, in de
pers over hem versohenen.
VARA EN EERSTE KERSTDAG
Door het hoofdbestuur van do Alg. Prn.
testantenvereen. is aan den Minister van
Binnenlandsche Zaken verzocht, liet daar
heen te willen leiden, dat op F.ersten Kerst
dag het radioprogramma niet door de Vara,
maar door een andere omroepvereeniging
zal worden verzorgd, zulks meer in overeen
stemming met het gewijde karakter van
deze feestdag.
DE INDISCHE PENSIOENKORTING
EEN AMENDEMENT-JOEKES.
De heeren Joekes, Rutgers, van Roctzc-
laer van Dubbeldam, Rierema, Kuiper, Ke
telaar, van Dijk, Lovink, Goseiing en Boon
hebben een amendement ingediend om in
artikel 2 van genoemd wetsontwerp te
doen vervallen de woorden „beneden den
rang van officier".
ting, afwentelen van het aandeel der ge
meente in de omzetbelasting op de verbrui
kers en verhooging van de zakelijke bedrijfs
belasting met 50 pet.
Prof. W o 11 j e r (a.r.) maakte den Raad
duidelijk, dat
hervorming en bezuiniging
twee zijn. In dezen tijd moet reorganisa
tie. die meestal geld kost, achterwege blij
ven. ook al in verhand met de wettelijke
verhouding van openbaar en bijzonder on
derwijs.
Sur. heeft zelf ook allerlei wenschen op
onderwijsgebied, maar thans zal hij die niet
or> den voorgrond schuiven
De sociaal-democraten, vervolgde spr.
handelen met hun voorstellen precies als
de vorige week. Psychologisch zijn ze be
grijpelijk. omdat de sociaal-democraten zich
te veel hebben vereenzelvigd met het open
baar onderwijs en altijd vooraan stonden
om de kosten er van op te drijven.
Hoewel meerdere voorstellen spr. wel
sympathiek waren, moet de heer Toornstra
torh niet denken, dat de sociaal-democra
ten alleen liefde voor het onderwijs heb
ben. Dat hebben wij. a.r. minstens evenveel,
maar voor ons is de richting in het onder
wijs van meer beteekenis. Laat de heer
Toornstra, aldus eindigde spr., zijn eigen
menschen maar aanmoedigen om zelf „e
doen. wat de gemeente vroeger te veel deed!
De wethouder aan het woord
Wethouder Abrahams (v.d.) meende
in ziin antwoord te kunnen verzekeren, dat
de geest van het openhaar onderwijs niet
wordt geschald door revolutionaire invloe
den. Met groote kracht zullen B. en W
zich .evenwel verzetten tegen den geest van
verzet van sommige ouders tegen onderwij
zers die zelfs hinderlijk worden gevolgd en
bpdreigd.
Hpt voorbereidend onderwijs besnrekend.
zei de de wethouder, dat de uitbreiding ij
sloperzet en het aantal leerlingen per klas
is verhoncd, maar dat aan afschaffing nog
niet kan worden gedacht.
Tegenover de voorstellen van de sociaal
democraten stond de wethouder om de he-
kende redenen afwiizend. Met een critisrh
firn» bekeek de wethouder het millioen van
den heer de Miranda en nam het niet voor
klinkende munt aan De gulden® van den
s.d. leider hadden te zeer geleden door ..een
heetie inflatie", hetgeen do wethouder met
eiifero aantoonde. Bovendien, als de heer
de Miranda zeert. geen versobering tp wil-
lpn. moet hii de kosten van zijn denkbeel
den niet verhalen op d hurgerij, die hij
wper zwaarder wil belasten.
De heer de Miranda had inmiddels
een ander briefje
klaargemaakt: de omzetbelasting liet hij
.maar schieten; thans prijkten behalve de
verhanging van hrandverzékeringshelasting
en de zakelijke bedrijfsbelasting de f330.000
aan kindertoeslag op het soliede financieels
programma van de roode fractie. De Raad
had den kindertoeslag immers verworpen!
Hiermede is het fan t asm e des heeren de
Miranda weer ppns gekarakteriseerd.
's Avonds werd druk gediscussieerd over
den Stadsschouwburg en allerhande .ar
beidersontwikkeling", die heette bedreigd te
worden
Om 10 mtr begon de Baad aan een groot
aantal stemmintron. Onderscheidene voor
stellen van middenstanders (ook die betref
fende het voorbereidend onderwijs) en com
munisten sneuvelden.
Verworpen werden de voordrachten
van B. en W. tot heffing van ventgel-
den en verhonging van marktgelden
met 24 tegen 20 stemmen.
De ondenvifs-voordrachtpn van B. en W.
werden aangenomen met 24 tegen 20 item-
men. In dezelfde verhoudingen vcrwiem de
Rand dp snriaal democratische voorsfpllen.
De middenstanders en Dr. de Hartogh
zaten weer op- de wip.
LOONSVERLAGING BIJ DE
SPOORWEGEN
Van den Personeelraad der Ned. Spoor
wegen ontvangen wij het volgende coramu-
Op 6 Dec. 1933 had een delegatie van den
Personeelraad een audiëntie bij den Minis
ter van Waterstaat over het door de di
rectie aan den Raad bekend gemaakte voor
nemen om de loonen van het personeel an
dermaal te verlagen.
In een uitvoerige brspreking hooft de
delegatie haar afwijzend standpunt nader
toegelicht en verdedigd en bij den Minister
bepleit om over het jaar 1931 de loonen
niet te verlagen.
De Minister merkte op, dat de financieele
uitkomsten van het spoorwegbedrijf verdere
verlaging der loonen onvermijdelijk maken.
Ten slotte heeft de delegatie bij don Mi
nister er sterk op aaneedrongen den gel
digheidsduur van het R.D.V. in ieder geval
met meer dan twee maanden te verlengen
De Minister zal dit nader in overweging
nemen.
DOOR EEN PAARD GEDOOD
De (50-jurjge Landbouwer J. B. Rapp'nge,
wonende te Zuidwoldo (Dr.), die onder een
steigerend paard geraakte en dientengevolge
ernstig werd verwond, is aan zijn bekomen
verwon dingen overleden.
Ontstellend drama
te Den Haag
BRAND EISCHT DRIE MENSCHEN-
LEVENS
TWEE ZWAARGEWONDEN
Hedenochtend tusschen 8 en 9
uur, heeft in het heerenhuis
Daendelsstraat 26, te Den Haag
een ontzettende brand gewoed,
die treurige gevolgen heeft ge
had. Een 18-jarig meisje en twee
jonge kinderen zijn n.L bij den
brand om het leven gekomen.
Omstreeks kwart over acht merkten bu
ren en voorbijgangers dat vanuit de ramen
der eerste etage rookwolken opstegen, zoo-
daf de brandweer van verschillende zijden
werd gewaarschuwd. Onmiddellijk werd
met een motorspuit van de Louise Hen
riëttestraat uitgerukt, doch al spoedig bleek
assistentie van een tweede en derde motor
spuit van den Rijswijkschen weg noodzake
lijk. Omdat in het perceel een kleine fa
briek en grossierderij van pyama's en an
dere nachtgoederen was gevestigd vond het
vuur gretig voedsel.
Het duurde dan ook niet lang of behalve
de eerste etage waar het vuur vermoedelijk
door het ontploffen van een gashaard in
de voorkamer is ontstaan, tastten de vlam
men ook de tweede etage aan en spoedig
stond heel het gebouw in lichter laaie. De
brigadier van de brandweer, de heer Wes
terduin ging naar binnen en zag aan de
tuinzijde twee menschen op het bal
con van de tweede etage en daar
naast iemand voor het raam
staan, die om hulp schreeuwden
Hij riep hun toe op het balcon te blijven
tot het zeil zou zijn gespannen om hen op
te vangen. Het was n.l. op de trap en om
geving één groote vuurzee, zoodat het on
mogelijk was langs den normalen weg de
menschen te bereiken. Aan de voorzijde
stond eveneens iemand op het balcon. Deze,
de heer Löwi, een gevluchte Duitscho Jood,
de hoofdbewoner van het perceel, wachtte
geen hulp af, doch sprong op straat
en werd daar zwaar gewond op-
F,en van het drietal personen, dat op het
achterbalcon stond, een broer en tevens
compagnon van den eerstgenoemde, sprong
aan de tuinzijde naar beneden
waar het zeil nog niet gespannen was. H ij
werd eveneens zwaar gewond.
De twee overige personen, die men ge
zien had, de echtgenoote van den heer Lö
wi en de 31-jarige logé Malie Lörsch wer
den in 't springzeil opgevangen
en bleven ongedeerd.
De brandweer drong nu over de ladders
die tegen het huis waren opgesteld naar
binnen.
Hier deed men een verschrikkelijke
ontdekking: een 18-jarig meisje, Panla
Decker, een zuster van mevr. Löwi en
twee zoontjes, de drie-jarige Siegfried
en de zes-jarige Bubi Löwie werden
dood op bed gevonden. Zij bleken door
de rook te zijn gestikt, nog vóór de
brandweer hulp kon bieden.
Nadat de brandweer de lijken geborgen
had werden de geredden naar het zieken
huis vervoerd.
Niets gezien
De brand is, gelijk gemeld, ontstaan on
de eerste verdieping van het heerenhuis,
om daarna zich voort te planten naar de
tweede verdieping.
De bpgane-grond verdieping is niet door
het vuur aangetast.
Nog voor de brandweer ter plaatse was
is men van de straal af naar binnpn ge
drongen. Zekere heer Kwik is in groote
snelheid door het huis gerend, naar ver
klaarde niets te hebben gezien. Blijk haai
heeft hij daarbij de kamer, waarin bet 18
jarig meisje en de twee kinderen sliepen
over het hoofd gezien en de volwassenen
niet opgemerkt, omdat deze reeds op het
balcon gevlucht waren.
Het. vuur breidde zich zoo snel uit, dat
de heer K. ijlings moest retireeren. Indien
de bewoners niet in volkomen radeloosheid
hadden gehandeld zou de ramp waarschijn
lijk tot kleiner afmetingen terug kunnen
zijn gebracht
Te Eindhoven heeft op de proeffabriek van
de Philips Gloeilampenfabriek een ernstig
ongeval plaats gehad.
De 40-jarige electricien Klabhers uit. de
Varenstraat te Eindhoven is bij het verrich-
ten van reparatiewerkaainheden aan een ap
paraat met den elec'rischen stroom in nan
king gekomen en gedood. De man had het
apparaat niet stroomloos gemaakt
Voor de Amsterdamsche rechtbank is de
behandeling voortgezet van de zaak tegen C.
de J en G. Th. K.. veilingoxpl., die zich
te verantwoorden hebben gehad als ontvan
gers op den bloemen- en groentenmarkt te
Amsterdam wegens het opzettelijk vaische-
lijk invullen van formul eren, welke verkla
ring inhielden,, geldende als maa'staf voor
de invordering van marktgelden. De offi-
justitie e'schte na een uitvoerig
requisitoir ten slotte tegen ierleren verdachte
eon gevnuenisst af van 2 t u r ai hun ge
vangeneming bij de titspmak het von-
Voornaamste Nieuws*
(hi* n
In de Gemeenteraad van Amsterdam ia
het begrotingshoofdstuk Underwijs behan
deld.
Te Den Haag heeft een brand gewoed,
waarbij drie personen zijn gedood en twee
zwaar gewond.
(Blz. 2)
Het getuigenverhoor in het Rijksdag
brand proces geëindigd.
De Iersche kwestie in het Hoogerhuls.
Litwinoff is heden te Berlijn aangekomen.
Berichten over het ijs.
Blz. 3.
In de Tweede Kamer Is het voorstel tot
korting op de Indische pensioenen verder
behandeld. Minister Colijn heelt een redo
gehouden. Verder is een aanvang gemaakt
met de behandeling der begrooting van
Waterstaat.
(blz. 8)
Tot hooglecraar te Utrecht is benoemd Dr.
V. J. Koningsberger.
POGING TOT KINDERMOORD?
Men meldt uit Alkmaar aan de N.R.C.:
Te Bergen (N.-H.) is de 23-jarige onge
huwde Duitsche dienstbode gearresteerd, ver
dacht van poging tot moord op haar kind van
tien maanden. Dit kind, dat was uitbesteed
by een familie te Alkmaar, werd onlange op
een Zondag door de moeder bezocht, die toen
een eindje met het kind ging wandelen.
Onderweg zou zy de kleine koperschilfers
hebben ingegegven. Het kindje was sedertdien
erg lastig en schreide veel. Korten tijd geleden
was de moeder wederom haar kindje komen
opzoeken. Toen zij een oogenblik met de klei
ne alleen was, heeft zy haar een banaan ge
geven. Eenige dagen later werden in de ont
lasting stukken van naalden aangetroffen.
Hierdoor werd het vermoeden, dat er iets
gebeurde, dat niet in orde was, bevestigd,
zoodat de verzorgers van het kind de politie
op de hoogte stelden van hun bevindingen.
Na een uitgebreid onderzoek is daarna tot
de arrestatie van de jeugdige moeder overge-
POGING TOT DOODSLAG
Verdacht van poging tot doodslag heeft de
gemeente-politie te Venlo aangehouden den
23-jarigen chauffeur G. Francten. De aange
houdene zou namelyk op 4 December j.l. te>
Swalmen op een commies-dienstgeleider die
hem sommeerde met zyn smokkelauto te stop-
oen, zijn ingereden. Hy wist evenwel te ont
komen. De aangehoudene zal vandaag naar de
strafgevangenis te Roermond worden ge-
DE DUBBELE MOORD TE NUTH
Het gerechtshof te 's-Hertogehbosch behan
delde de strafzaak tegen den gedetineerden
40-jar gen arbeider, Johannes Janssen, die in
beroep was gegaan van het vonnis der recht
bank te Maastricht, waarhij hij tot 15 jaar ge
vangenisstraf was veroordeeld wegens den
tiweevoudigcn moord op den 35-jarigen mole,
naar J. H. Wever en diens vrouw, te Nuth
(L.) op 25 Juni 1933 gepleegd.
Na een uitvoerig getu genverhoor hield
de advocaat-generaal bij het gerech'shof te
Den Bosch, rar. Massink, zijn requisitoir.
Hij achtte de doodslag bewezen. Hij ont
kende dat er sprake kon zijn van zelfver
dediging, daar verd. Janssen dien morgen
met boosaard ge voornemens om het huis
had geloopen en wist dat de revolver waar
mee Wevers hem bedreigde, ondeugdelijk
was. Sp. eischte bevestiging van hel vonnis
van de Maast rich tsche rechtbank, nl. vijf
tien jaar gevangenisstraf.
De verried ger achtte de brandstichting
niet bewezen en vroeg de uiterste clementie
van het Hof.
Uitspraak 20 Dec. a^.
UIT DE ANTIREV. PARTIJ
A.RJA.
Sinds de vorige opgave is bij het secreta
riaat der A.R.J.A., Tesselschadestraat 9,
Zwolle, bericht ingekomen van de oprichting
van de volgende studieclubs: IJoselmuiden:
Voorloopig adres J. Flink, Burgwal 38, Kam
pen. Doetinchem: Kweekschool „Groen van
Prinsterer". Voorloopig adres: W. Kruk,
Dichtweg 140. Utrecht: „Dr. H. Colyn". Voor
loopig bestuur Mej. J. van Spengen, Amster
damsche Straatweg 1041, Zuilen, J. Doeser,
A. Roos en A. Veldman. „A. W. F. Idenburg".
Voorloopig bestuur: A. Bruining, voorzitter;
H. A. Godschalk, secretaris, Oude Kerkstraat
23, penningm. mej R. Hartog. Amsterdam;
Opgericht ie de elfde studie-sectie in Amster
dam (Noord). De 12de Sectie is op verzoete
van het bestuur der K.V. Amsterdam (West)
T- voorbereiding. Alg. secretaris te Amsterdam
J. G. Bushoff, Ferd. Bolstraat 174-IIL
Amsterdam (Z.).
GOUDA. De A.-R. Prop.-club „Groen van
Prinsterer" hoopt a.s. Maandagavond in ge
bouw .Daniël" in jaarvergadering by een te
komen Behalve huFhoudelük gedeelde ver.
meldt de agenda nog een inleiding van don
heer A. G. van Leeuwen over art. 1 van „Ons
Program".