A. VERHOOG
DE GROOTE VOOROEELEN VAN GOED SCHOENWERK ZIJN
H. SIMONIS - HAARLEMMERSTRAAT 138
DONDERDAG 30 NOVEMBER 1933
TWEEDE BLAD PAG. 6
STADSNIEUWS
GEMEENTEZAKEN
Met een voorstel van de Commissie van
Beheer over he* Openbaar Slachthuis, om
over te gaan tot vernieuwing en uitbrei
ding van die inrichting voor de som van
300.000,— kan zoowel de Commissie van
Financiën als B. en W. zich vereenigen.
Met laatstgenoemde Commissie zijn zij
echter van oordeel, dat het aanbeveling
verdient het aan het Slachthuis verstrekte
bedrijfskapitaal, waaraan geen behoefte
meer bestaat, omdat het bedrijf voortdu
rend over voldoende kasmiddelen beschikt,
voor deze verbouwing en uitbreiding aan
te wenden; het uit geldleening te vinden
bedrag kan dan, aangezien 240.000,— be
schikbaar is in het afschrijvings- en ver
nieuwingsfonds der inrichting, tot 35.000
beperkt worden.
Aan het voorstel is het volgende onb
leend:
De laatste jaren evenwel is de toestand
van het Slachthuis zoo nijpend geworden,
dat spoedig ingrijpen thans een gebieden
de eisch der noodzakelijkheid is geworden;
met langer dralen zouden liiei ailecn eco
nomische, doch ook hygiënische belangen
ernstig worden geschaad.
Het door den Directeur van het Slacht
huis in overleg met de Directie van Ge
meentewerken en na ingewonnen koeltech-
nisch advies van ir. J. H. F. Koopman te
's-Gravenhage ontworpen plan omvat:
le. een verandering en vergrooting van
het hoofdgebouw;
2e. den bouw van een nieuwe varkens
slachthai met stal, hangruimte en darm-
wasscherij;
3e. een uitbreiding van de koelinstallatie.
Verandering en vergrooting
ü'an het hoofdgebouw.
In het hoofdgebouw bevinden zich thans
de runderslachthal, de varkensslachthai
met stal en tusschen beide slachthallen in
het koelhuis met voorkoelhuis. Het voor
koelhuis is thans zoodanig ingesloten, dat
uitbreiding daarvan vrijwel onmogelijk is,
terwijl zijn ligging met het oog op het ver
keer zeer onpractisrh is.
Het nieuwe voorkoelhuis is ontworpen
aan de Westzijde van het hoofdgebouw,
zoodat voortaan het verkeer in verband met
het afhalen en terugbrengen van vleeslh
buiten het gebouw wordt gehouden. Hel
strekt zich uit over een lengte van 42 M.,
dit is over bijna het geheele westfront van
het hoofdgebouw, zoodat aldaar een zeei
groote ruimte beschikbaar komt voor rij
wielen en auto's. De oppervlakte van het
voorkoelhuis, thans 192.5 M2. bedragende,
zal tot 445 M2. worden uitgebreid, waarvan
eventueel een deel zal kunnen worden ge
reserveerd voor de grossiers.
Aan de zuidzijde van het voorkoelhuis
is een verbinding tot stand gebracht met
de hangruimte voor runderen en de runder
slachthal, terwijl aan de Noordzijde de ge
slachte varkens kunnen worden aangevoerd
vanuit de hangruimte voor varkens; het
vervoer zal geschieden langs transport
banen.
De vergrooting van het koelhuis is ge
zocht in Noordelijke richting, waartoe be
slag moet worden gelegd op een gedeelte
van de bestaande varkensslachthai en -stal.
Aldus wordt een ten opzichte van het voor
koelhuis uiterst gunstig geslegen koelhuis
verkregen. Het aan het koelhuis nieuw toe
te voegen gedeelte heeft een oppervlakte
van 260 M2., zoodat het nieuwe koelhuis
een grootte van 737 M2. zal verkrijgen.
Het overige gedeelte van de varkensstal
en hal, in Noordelijke richting uitgebreid
met een oppervlakte van 298 M2., is be
stemd voor pekel inrichting zouterij), spek-
opsiagplaats en eventueel voor koelruimte
voor andere artikelen dan vleesch.
Tot de nieuw ontworpen lokalen behoort
voorts een ruimte van 99 M2., bestemd voor
plaatsing van nieuwe luchtkoelers.
Tenslotte is in het hoofdgebouw onder
gebracht en wel iu het vrijgekomen tegen
woordige voorkoelhuis, dat daartoe niet be
hoeft te worden verbouwld, eea vHerinrich
ting voor vleesch en eventueel voor andere
artikelen; de oppervlakte daarvan bedraagt
182.5 M2.
Door de uitbreiding van het koel- en
voorkoelhuis en den bouw van een pekel-
inrichting e.a. zal de tegenwoordige var
kensstal en -slachthal komen te vervallen
In de plaats daarvan is op het aan de ge
meente toebehoorende terrein ten Noorden
van het slachthuis een nieuwe varkens
slachthai met stal, hangruimte en darmen-
wasscherij ontworpen.
De nieuwe slachthal, die een oppervlakte
van 236 M2. zal verkrijgen, is .veel kleiner
dan de bestaande (4-48 M2); met deze
geringere oppervlakte kan echter wor
den volstaan, omdat de geslachte varkens,
die thans aanvankelijk in de slachthal blij
ven, in het nieuwe gebouw naar een af
zonderlijk lokaal, de z.g. hangruimte, zut
len worden overgebracht; deze hangruimte
is bovendien nog van transportbanen voor
zien, waardoor veel meer dieren kunnen
worden geborgen dan uit mogelijk is.
De nieuwe varkensslachthai is voorts
ontworpen naar het nieuwste systeem,
d.w.z. met verhoogde steekruimte en een
cenigszins hellende vloer nabij de broei-
ruimte.
De nieuw ontworpen varkensstal heelt
een oppervlakte van 380 M2. d.i. ruim het
drievoudige van de bestaande stal, die 112
M2. groot is. Boven den varkensstal wordt
een kleine zoldering <angebnacht, voldoen
de groot om het benoodigde stroo to bei-
gen, terwijl bij den ingang van den stal een
weeggelegenheid voor levende varkens zal
worden ingericht.
Aan de nieuwe slachthal wordt ten slotte
een afzonderlijke darmwasscherij verbon
den waardoor het vervoer van de ingewan
den over langen afstand wordt voorkomen.
Door de belangrijke vergrooting van lie*
koel- en voorkoelhuis en de inrichting van
een pekel inrichting, apekopslagplaats en
nieuwe vries- en koelruimten is de capaci
teit van de bestaande koelmachines niet
meer voldoende om de benoodigde hoeveel
heid koude te produceeren.
Terwijl men nu beschikt over een koude-
verwekkend vermogen van 240000 calorieën
per uur, zal dit bij de nieuwe inrichting
moeten worden opgevoerd tot 520000 calo
rieën per uur; daartoe zal de thans nog
niet volledig gemonteerde compressor ge
heel moeten worden gemonteerd en zal
voorts een nieuwe NIT» machine met een
capaciteit van 100000 calorieën per uur die
nen te worden aangeschaft.
Het liet voorts in het voornomen wijzi
ging te brengen in de aandrijving van de
bestaande compressoren, o.m. door de hoog-
transmissie te doen vervallen en de SO2
machines rechtstreeks te koppelen aan e*».
75 P.K. motor, terwijl voor de bestaande
NH» machine een nieuwe motor noodig is
-van 125 P.K.
Tenslotte zal uitbreiding en gedeeltelijke
vervanging plaats hebben van de bestaande
condensoren en vergrooting van de genera
toren enz.
DE LEIDSCHE RAADHUIS
TRAGEDIE
Na onze publicatie van het rapport der
Advies-Commissie in zake de meervoudige
opdracht van den bouw van een raadhuis
te Leiden en de reproductie der plannen
van de vijf architecten, aangevuld met hun
toelichting in No. 33 van dit jaar, hebben
wij gemeend, aldu9 lezen we in het Bouw
kundig Weekblad, ons niet te moeten uit
laten over de hoedanigheden der plannen,
zooals wij die zagen.
Het woord was naar onze overtuiging aan
B. en W. en den Gemeenteraad van Leiden
om een beslissing te nemen; zelfs vonden
wij een publicatie onjuist, zoolang die be
slissing niet was gevallen, hetgeen wij ook
aan B. en W. van Leiden te kennen hebben
gegeven toen bovengenoemde publicatie met
dit college besproken werd.
Het werd ons toen echter duidelijk, dat
het besluit om te publiceeren, juist vóór de
beslissing genomen werd, volstrekt vast
stond.
Wij vreesden onmiddellijk een sfeer van
vertroebeling van een zuiver oordeel, door
bet eventueel voor den dag komen van
aantal ongevraagde adviezen, die, de hui
dige mentaliteit in aanmerking genomen,
wel eens niet alle zouden kunnen berusten
op zuiver architectonische gronden. Wij
moeten thans constateeren, en wij kunnen
wel zeggen, helaas, dat ons inzicht juist ge
bleken is.
De Leidsche raadhuisbrand op den 12en
Febr. 1929 was een tragische gebeurtenis:
een schoon Nederlandsch monument werd
weerloos in eeii noodlottigen en bijkans
niet te stuiten brand vernietigd, o.m. omdat
op dat moment een felle vorst het blus
schingswerk bijna onmogelijk maakte.
Dit tragische, nl. dat bet grootsche, op en
kele fragmenten na, plotseling tenonder
ging, dreigt nu echter te worden tot een
chronisch lijden, doordat zich van den aan
vang af moeilijkheden hebben opgestapeld
*n dat nog steeds schijnt te moeten door
gaan.
Allereerst was daar de beslissing van de
afdeeling B van' de Rijkscommissie voor de
monumentenzorg, die inhield, dat de res
ten van den gevel te restaureeren waren,
zoodat aldra besloten werd, het nieuwe
raadhuis mèt den ouden gevel te laten ont-
Wij laten de lijdensgeschiedenis met het
plan-Dudok, gepubliceerd in no. 34 van 't B.
W. A. van 1930, nu maar rusten, maar ze
ker is dat met het tweeslachtige besluit om
een nieuw raadhuis achter de resten van
den verbranden gevel te laten ontwerpen,
het Leidsche raadhuisvraagstuk in de eer
ste phase der moeilijkheden trad. Ongetwij
feld moet toch bij velen de vraag gerezen
zijn, of hier nog van een zuiver bouwkun
dige opdracht in den besten zin des woords
sprake kon wezen.
Vooronderstellende, dat geen der vijfuit-
genoodigde architecten aan een uit archi
tectonisch oogpunt twijfelachtige opdracht
zou hebben kunnen medewerken, moeten
wij aannemen, dat zij het vraagstuk niet
aldus beschouwd hebben, en dat zij ge
meend hebben, dat een bevredigende oplos
sing van de gestelde tweeslachtigheid
gelijk zou zijn.
Naar onze overtuiging echter, was het
zuiver architectonische vraagstuk, nl. de
bouw van een modern raadhuis (het wordt
toch voor een toekomstigen tijd ontworpen)
dat als belangrijk werk in de ontwikkeling
onzer Nederlandsche bouwkunst ook een
belangrijk moment zou moeten zijn, voor
een groot deel vervallen.
Evenmin- als van een eigenlijken nieuw
bouw kon hier sprake zijn van een restau
ra tiebouw. Het overschot van het verbran
de werk, waarvan een deel in een weinig
vreugdewekkenden toestand ter plaatse is
en een deel, in afwachting van-de komende
gebeurtenissen, in een bewaarplaats is op
gestapeld, was zoo gering van omvang te
genover den te ontwerpen nieuwbouw, dat
het oude, alsnog op zichzelf en door ande
ren te restaureeren fragment vcor de vijf
architecten-niet veel anders dan een be
lemmering hunner vrije architectonische
uiting, zelfs meer of min naar de zijde van
een modern geoutilleerd omvangrijk raad
huis, kon worden.
Op die verhouding van oud en nieuw
komt het hij deze opdracht, die geen restau
ratie en geen nieuwbouw is, aan. Want
reeds het feit, dat het noodig bleek, hetzij
aan de Breestraatgevel of aan de zijgevels
stukken bij te maken en een toren te ont
werpen „in denzelfden geest", zooals een
dergelijke bewerking oogluikend en vergoe
lijkend zou kunnen heeten, is een noodwen
dige stap in een richting, waarvan de ge
heele verdere couceptie niet meer los kan
komen.
Dat is niet meer restaureeren, en evenmin
is het vrij bouwen; hier is de verhouding
van oud en nieuw op den kop gezet Naar
ons inzicht, moet geconstateerd worden,'dat
in de opdracht voor den Leidschen raad-
huisbouw een bedenkelijke weg is ingesla
gen inzake wat men met oude bouwfrag-
menten mag doen en evenzeer inzake do
eischen, die men aesthetisch mag stellen
aan een nieuwbouw van onze dagen, nl.
dat deze niet zal fungeeren als een overma
tig uitgegroeide appendix aan een nagenoeg
vernield overblijfsel.
Een resultaat voor onze Nederlandsche
architectuur zóó belangrijk als met een
nieuwbouw in beginsel mogelijk geweest
ware, is met deze opdracht niet té bereiken.
De principieele fout in de opdracht begint
nu ook al ongebreideld voort te woekeren
in den eisch die nu reeds gesteld is van
verschillende zijden, dat niet alleen stuk
ken in „denzelfden geest" bijgemaakt zul
len worden, maar zelfs dat de oude toren,
volkomen volgens het oude project, her
bouwd zal wórden. Welken naam moet die
bewerking in do hedendaagsche architec
tuur dragen? Dit zijn problemen, die de
verhouding restauratie-nieuwbouw in de
opdracht betreffen en geheel staan buiten
de waardeering der ingezonden projecten,
waarover wij hier geen oordeel wenschen
te geven. Want is de opgave een lijdensweg
gebleken, het uitblijven van een heslissing
is dat voor de Leidsche raadhuisanngele-
ger.heid evenzeer geworden. Wij zeiden, dat
onze voorspelling helaas was uitgekomen.
Inderdaad, maar dat er ongevraagde advie
zen zouden komen, die dien naam niet meer
mogen dragen en heter excessen zouden
kunnen heeten, hebben wij niet kunnen
vermoeden.
Dat het uitblijven eener beslissing "het
vormen van oordeelen oproept is wel te be
grijpen, al zou men ook wel eens kunnen
verwachten, dat men het uiten zijner opinie
onschort. tot er een besluit is genomen. En
dat er bij velen een voorkeur voor hetceno
plnn, en een afkeuring van andere ontwer
pen zou ziin, desnoods togen de uitspraak
an de Advies-Commissie in, is evenzeer
erklaarbaar.
Maar in zake het zich uiten, blijven er.
oor wie daarvoor nog gevoel of begrip
heeft, toch grenzrn hij het kenbaar maken
van een opinie. Er behoort hij verschil van
inzicht toch nog zoo iets te blijven bestaan
als verantwoordelijkheidsgevoel tegenover
een ontwerper, wiens opvatting men niet
deelt of niet wenscht en zooiets als colle
giale wellevendheid tusschen vakgenooten
onderling. Dit alles begint jammerlijk ver
loren te gaan door de ergerlijke methode
van het voeren eener stelselmatige campag-
LEDERHANDEL
HAARLEMMERSTRAAT 57
tegenover CITY.
Groote keuze St. Nicolaas-Gescheriken
Lederen Jekkers 17.50 (Bruin en Zwart)
Handschoenen 3.50 (Leder)
Beenpijpen 2.50 (Waterdicht)
Geldtasschen 2.00 (Leder)
Beenkappen 1.75 (Leder)
Acte, Muziek- en Schooltasschen (Leder)
ne en het inslaan van een weg, waarop
men zelfs voor insinuatie niet schijnt terug
te schrikken. Ware het nog, dat men zon
der meer een goed woord deed vóór een be
paald ontwerp, dat ware, al vinden wij het
onjuist, nog eenigszins aanvaardbaar.
Maar, geheel afgezien van onze waardee
ring der verschillende projecten, wenschen
wij hier met klem te protesteeren tegen de
bovenomschreven wijze van optreden om
den arbeid van één der vijf architecten af
te breken ten bate van een andere.
In de Leidsche raadhuistragedie is, in
zooverre wij kunnen nagaan, met dit optre
den een novum geschapen in de gevolgen
eener meervoudige opdracht, dat funeste
gevolgen zou kunnen hebben.
Waarom tracht men degenen, die te be
slissen hebben, met deze middelen te be
werken? Heeft men zoo weinig vertrouwen
In hun eigen inzicht? En waarom hebben
B. en W. zoolang gewacht met een voorstel
te komen? Hadden zij zoo weinig vertrou
wen in hun Advies-Commissie? Zij wisten
toch dat er een soort schervengericht ont
ketend zou worden, en zij wilden dat. Het
is alles onverklaarbaar, maar ook onver
kwikkelijk.
Wij erkennen Ieders recht op een eigen
oordeel en ook om het uit te spreken, maar
wij erkennen ook den plicht om in bepaal
de gevallen te zwijgen. Wij protesteeren te
gen het gebruik van pers, tijdschrift en bro
chure om stemming te maken tegen een
bepaald project, welk dat ook zij, met mid
delen. die niet meer met goede gebruiken
strooken, daardoor den bedrijver niet tot
wnardeering strekken, en de zaak zelve,
waarom het toch tenslotte heeft te gaan,
geen goed doen. Moge men van dezen ver
keerden weg. ook al is die reeds ver inge
slagen, nog terugkeeren.
WERKLOOZE LEERKRACHTEN
OPWEKKING TOT ORGANISATIE
Men schrijft ons:
Zooals de bladen reeds hebben vermeld, is on
langs te Amsterdam opgericht een Vereenlging van
Werklooze Leerkrachten met volledige M.O.be
voegdheid (W.E.M.O.)
De jonge intellectueelen, die zich door universi
taire of aktestudie hebben voorbereid tot het be
roep van leeraar bij het Voorb. Hooger en Middel
baar Onderwijs, behooren ongetwijfeld tot degenen,
die door de huidige crisis zwaar getroffen worden.
Hun finantieele nood is ernstig.
Maar ook hun moreele nood is niet gering te
achten. Hun beste jaren, waarin zij met enthou
siasme hun taak in de maatschappij willen aanvat
ten, moeten zij laten voorbijgaan In gedwongen
nietsdoen.
De kans binnen afzienbare tijd het beroep var
hun keuze te zullen uitoefenen, wordt door de be
zuinigingsmaatregelen steeds geringer. Ult2icht op
eenigerlei betrekking, voldoende voor het noodza
kelijk levensonderhoud is er zoo goed als niet.
Daar de toestand in rile opzichten steeds i
onhoudbaar wordt, acht het bestuur van de Ver-
W.E.M.O. het gewenscht .noomaals de aandacht te
vragen van alle belanghebbenden.
Belanghebbenden zijn In de eerste plaats de
werklooze leerkrachten zélf, voor zoover zij zich
nog niet bij de W.E.M.O. aansloten.
Reeds telt de vereenlging 180 leden, Naar schat
ting zijn er nog zeker 500 jonge menschen, die lid
zouden kunnen worden!
Geeft U spoedig op als lid bij den secretaris,
P .Coenraad, Harenmakersstr. 15. Zaandam. Ver
strekt dan tegelijk nauwkeurige gegevens betref
fende geboortedatum, data van examens en even-
tueele promotie, bevoegdheden, vroegere en tegen
woordige bezigheden. Laat U niet weerhouden
door twijfel, of iets kan worden gedaan: door een
drachtig samenwerken kunnen we zeker trachten
Iets te bereiken.
Noodig is, dat publiek en autoriteiten door
nauwkeurige cijfers een indruk krijgen van de ont
stellende omvang der werkloosheid.
De Commissie-Limburg (op 28 Oct JJ. te 's Gra-
verhage geïnstalleerd) bestudeert het verschijnsel
der z.g. „overproductie van intellectueelen" in zijn
vale omvang, voor alle beroepen. Gegevens om
trent het aantal der werklooze leerkrachten vroeg
en verkreeg deze Commissie van de ver. W.E.
M.O. Echter zijn deze gegevens bij lange na niet
volledig.
Teneinde de Commissie volledig te kunnen In
lichten is thans een enquête door de W.E.M.O.
georganiseerd. Met de meeste aandrang worden
ook zij. die géén lid wenschen te worden uitgenoo-
digd, dan althans hun nauwkeurige gegevens i
den secretaris der vereenlging mede te deelen.
Slechts wanneer de groote ernst vau de toestand
leder ten volle duidelijk ls, kan op „crisismaatrege
len" worden aangedrongen.
De W.E.M.O. beheert een Arbeidsbureau, dat
bemiddelend optreedt voor privaatlessen, vertaal
werk en administratief werk, journalistieke arbeid
e.d., en de leden aldus helpt aan allerlei passende
bezigheid.
In alle deelen des lands heeft de W.E.M.O. haar
afdeellngen en plaatselijke arbeidsbureaux. Het
adres van de afd. Leiden ls: Schelpenkadc 50.
Een dringend verzoek richtte de W.E.M.O.
reeds tot rectoren en directeuren om voor privaat
lessen ouders en leerlingen te verwijzen naar het
Arbeidsbureau, niet alleen omdat dit den leden gel
delijk voordeel brengt, maar ook omdat op deze
wijze een zeer gewenscht contact blijft bestaan tus
schen de schooljeugd en de aj .leeraren.
Het belang van Nederlands jonge, nog werk
looze intellectueelen ls waarlijk geen belang van
deze groep alleen.
VEREENIGING VAN CHRISTELIJKE
ONDERWIJZERS (ESSEN)
Zaterdagavond te 7 uur wordt in hel
Nutsgebouw weer een vergadering gehou
den van de afd. Leiden en omstreken van
de Voreeniging van Chr. Onderwijzers en
Onderwijzeressen in Nederland en de Over-
zeesche Gewesten. In deze vergadering zal
door den heer C H. v. Ulden „Het gewij
zigd Unie-rapport" ingeleid worden.
DAMCLUB LEIDEN
De damclub Leiden heeft een competitie
wedstrijd gespeeld tegen D.O.S. uit Delft. De
uitslag luidt als volgt
D.O.S.D.C.L.
D. v. SteenbeekM. Optendrees 1—
VV. Dullaart—P. v. d. Spek 2—(I
L. Dijkshoorn—J. W. Schüss afgebr.
J. J. Dijkshoorn—S. v. d. Reek afgebr.
J. BroekmanA. G. de Jeu 0—2
C. Wilmer— P. v. Mastrigt 0—2
H. AndelaG. v. Zwieten 20
A. do Haan—P. Ligtvoet 2—0
J. HoeveJ. Dreef i_i
D. Gerlofsma—H. v. d. Blom afgebr.
Voorloopige uitslag»: 8—o
CHR. GYMNASTIEK- EN SCHERM-
VEREENIGING JAHN"
OPENBARE TURNAVOND
De Chr. Gymnastiek- cn Scherm vereen i-
ging „Jahn" heeft de rij van gymnastiek-uit
voeringen, die het pas aangevangen seizoen
ongetwijfeld weer zal opleveren, geopend
We kunnen reeds dadelijk beginnen met te
zeggen, dat dit begin goed is geweest Het
was een naar omstandigheden keurige uit
voering. De restrictie in de laatste zin moet
gebruikt worden, omdat de omstandigheden
„Jahn" niet in alle opzichten gunstig zijn.
De flyctuatie onder de oudere leden is vrij
groot en het aantal van deze oudere leden
naar evenredigheid te gering. Vooral voor
een uitvoering ia dit een handicap. Zooals
we reeds zeiden heeft de vereeniging deson
danks een gunstig figuur gemaakt. Er is
kranig werk geleverd en daarvoor komt in
de eerste plaats hulde toe aan de beide lei
ders de hoeren F. Th. M. Zilverentant en
J. L. Zuijdervelt, die met hun materiaal uit
stekende resultaten weten te bereiken. La
ten we om dit aan te toon en het program
ma vluchtig op de voet volgen.
Na de opmarsch en de vaandelgroet ging
Dr. J. G. v. Es voor in gebed en sprak een
kort openingswoord, waarin hij speciaal
welkom heette de afgevaardigden van zus
tervereenigingen, de leden van de Com
missie van Toezicht en de Chr. Mondaccor-
deon-vereeniging „Kunst en Genot" met
haar directeur den heer H. F. Roman Jr.,
die den avond met muziek zou opluisteren.
Spr. wees tenslotte op het euvel dat wij
reeds boven hebben aangewezen en sprak
den wensch uit, dat deze avond er toe bij
zou mogen dragen om de gelederen van
Jahn te versterken.
Het programma werd geopend met een
springsprint-oefening voor meisjes, een
goed begin. De meisjes w.o. de kleinste
dreumesjes, waren goed op dreef. De brug-
oefenineen voor adspirant-hecren, die daar
na volgden waren niet in alle opzichten
onberispelijk, maar ook hier viel meer te
loven dan te laken. Misschien had men het
voor de jongens, die toch ai wat opgewon
den zijn op zoo'n avond, wat te ingewik
keld gemaakt.
De bankoefeningen voor meisjes en
jongens slaagden beter, zijn ook dankbaar
der voor een uitvoering, omdat men er een
sierlijke opstelling* mee kan maken.
Een keurig nummer was de vrije oefe
ning van de heeren. Sierlijk en onberis
pelijk. Ook de brugoefeningen voor de ad-
spirauten-dameg slaagden goed, hoewel ook
hier evenals hij de brug-nefeningen door de
jongens, w«l enkele fouten werden ge
maakt. De meisjes werkten echter met meer
toewijding. Een vrouwelijke eigenschap'
Een nummertje hoogspringen sloot het ge
deelte voor de pauze af. De jongens sprangen
goed en hadden veel succes, tenslotte het
meest als zij misprongen.
De brugoefeningen, die na de pauze door
de dames en heeren werden uitgevoerd,
dwongen bewondering af. Aan beide toestel
len werden kranige staaltjes van turnkunst
te zien gegeven. Na aardige stof-oefeningen
door de adspirant-heeren voerden de dames
een rei uit, een leuke gecostumeerde boe
rendans, die zeer veel bijval oogstte, een
bijval die in alle opzichten verdiend was.
Het volgende nummer dat op het program
ma met vraagteekens was aangegeven
bleek te bestaan uit een langstokoefening
door een achttal heeren. Een kort, maar
uitstekend nummer.
Daarna nog aardige stokcefeningen door
de adspiranten-dames, correcte vrije oefe
ningen door de dames, een fraaie-slot-stand
en de openbare turnavond van „Jahn" be
hoorde weer tot het verleden.
Een woord van hulde mag tenslotte niet
ontbreken voor de mondaccordeon-vereen.
„Kunst en Genot" die er den gehealen
avond door haar fleurige muziek een pret
tige, stemming heeft weten in te houden.
De club ontving een bijdrage voor de ver-
sterkig van haar kas. De leiders van
de gymnastiekvereeniging werden gehul
digd met een vaas met bloemen. Een ver
diende hulde.
BRIEVENBUS VONDELWEG
De Directeur van het P.T.T.-kantoor te
Leiden brengt ter kennis van belanghebben
den, dat op 1 December a.s. een brievenbus
zal worden geplaatst aan den Vondelweg
hoek Lage Morschweg en dat deze bus zal
worden gelicht op werkdagen om 8.40, 13.30,
19 en 23 uur en op Zon- en Feestdagen om
19.10 uur.
BEGIN VAN BRAND
In de Janvossensteeg no. 42, ten huize
van T. S., is gistermiddag een begin van
brand ontstaan door de oververhitting van
een kachelpijp. Een stuk van de vloer
brandde daardoor weg. Met emmers water
en een slang op de waterleiding is het vuur
gebluscht. De schade, die gering is, wordt
door verzekering gedekt.
BEEN GEBROKEN
In haar woning in de Hansenstraat is
gistermiddag de 81-jarige mej, C. B. geb. v.
R. van aan trapje gevallen. Ze brak een
been en is door den E.H.D. naar het Aca
demisch Ziekenhuis gebracht.
EXCURSIES NAAR ENGELAND (LONDEN)
EN BELGIE GEDURENDE DE
KERSTVACANTIE
De Vereeniging v. Internationaal Jeugd-
verkeer te Leiden organiseert, in samenwer
king met de „International Friendship
League" in Engeland en het „Comité pour
les Voyages Scolaires" in Brussel de boven
vermelde excursies, wier hoofddoel is, de
jonge Nederlanders in aanraking te bren
gen met jonge menschen in andere landen,
zoodat zij deze zullen leeren kennen en
waardeeren. Daarnaast zullen de jonge Ne
derlanders ook in de gelegenheid jworden
gesteld, onder plaatselijke leiding het voor
hen belangrijkste en meest karakteristieke
der bezochte landen te zien. Hoewel de be
langstelling voor deze excursie reeds groot
is, zal de Nederlandsche groep nog uitge
breid kunnen worden, dank zij de goede
voorbereidingen, die nu reeds in Londen
worden getroffen. Deel kunnen nemen per
sonen van 16 tot 30 jaar. Kosten: f 53, inbe
grepen de reis VlissingenLonden en terug
en volledig pension in Mill's Hotel. Vertrek
op 23 Dec. te 12.50 van Vlissir-ren; thuis
komst op 6 Januari a.s.
De excursie naar België zal 4, event. 5
dagen duren. Kosten: f 20 resp. f 25, inbe
grepen de reis vanaf Roosendaal en terug,
volledig pension, autotochten entree's, fooien
enz. Bezocht zullen worden Antwerpen,
Brugge, Gent, Brussel en omgeving, event,
ook Lier.
Een pas is voor beide excursies niet noo
dig, wel een bewijs van Nederlanderschap.
Vertrek op 26 Dec. a.s. 9.28 Roosendaal;
thuiskomst 29 of 31 December.
Spoedige aanmelding gewenscht bij het
Secretariaat der Vereek. v. Internationaal
Jeugdverkeer, Leiden, Witte Roozenstraat
48, telefoon 9.
het nadeel van een slechte schoen is:
le. ongemakkelijk loopen
2e. na korten tijd, platvoeten knokvoeten of andere
voetgebreken
3e. ontzettend duur
IE. GEMAKKELIJK EN PRETTIG LOOPEN
2E. GEEN KANS UW VOETEN OOIT TE BEDERVEN
3E. OP DEN LANGEN DUUR ENORM VEEL V00RDEEL1GER
koop daarom daar waar DE BELANGEN
VAN UW VOETEN 'T BESTE BEHAR
TIGD WORDEN en waar u verzekerd is
dat schoenwerk te krijgen, die aan
bovengenoemde voordeelen voldoen.
PRIMA KWALITEITEN - Laatste Modellen - Voordeeligste Prijzen
TELEFOON 69
P. S. Speciaal adres voor ONVERSLIJTBARE SCH00LSCH0ENEN.
In zeer groote verscheidenheid schoenen met ingebouwde
steunzolen.
VOETBAL'
SCHOOL WEDSTRIJDEN VAN A.S.C.
Wij. herinneren er aan, dat Zaterdagmid
dag op de terreinen achter Pomona de eind-
wedstrijden in het schooltournooi van
A.S.C. om den Leidsch Dagblad-wisselbeker
worden gespeeld.
Het programma luidt:
2 uur: Eindstrijd: Gem. Kweekschool-
Laboratorium XI (W. Caro).
2 uur; Om den 3en prijs: Gem. H.B.S.
School Hibma (L. J. v. d. Valk).
2 uur: Eindstrijd Juniores: School Hibma
-Chr. H.B.S. (F. Boom)
3 uur: Idem verliczerstournooi: School
Snijders—School de Reuver (A. Wcmpc).
Onmiddellijk na afloop heeft de prijsuit
reiking plaats.
LEIDSCHE BELASTING-OPHAALDIENST
Deze diïnst heeft in de afgeloopcn maand
f 13.571,5?. aan den Rijksontvanger afgedra
gen, benevens f 1599.59
ontvanger.
De aandacht wordt er op gevestigd, dnt
alle aanslagen en beschikkingen uiterlijk
vier weken na de dagteekening ten kantore
van den dienst Nieuwe Rijn 22 moeten zijn
ingeschreven.
BURGERLIJKE STAND
ONDERTROUWD: M
Bodanowitz ges. J
M Meijer 24 J.
GEHUWD: A Cats en H v Leeuwen AH
van Egmond en M H v Heerlngen H Gro<
nendtlk en E S S Lotte W Harteyelt en
Groenendijk A A Kluts en G M Wénen N
Langezaal en C Smit
i J v Steenbergen
H Stikkelorum
v d Spek
BEVALLEN: ~N Butis—Gaalteer z. P v
ZeeuwFlandrtjn d. A VooUsJongeneel
M TummersGriesser z C J v d Berg-
van Nieuwkoop d. A Lolkes de BeerWal
mond d. C KromhoutAben d. H J M
Oüen—van Kerkhof z. M van Oosten—Pijn
akker d.
OVERLEDEN: H P VerbU man 48 J.
StakenburgPieket wed. 85 j. J F KluCt-
inans man 56 j.
Uit den Omtrek
ALPHEN AAN DEN RUN
VAN HET CRISISCOMITE
Het Crisiscomite verzoekt er op te willen wij-
en. dat er dringend behoefte is aan winterjassen,
wintermantels en andere winterkleedingstukken.
Schier dagelijks bereiken het comité aanvragen om
hiervan te worden voorzien.
In verband met het feit, dat velen zich persoon
lijk tot de ingezetenen wenden, is het wellicht
dienstig er op te wijzen, dat men verstandig doet
niet aan de deur af te geven, daar op deze wijze
sommigen te veel en anderen niet krijgen.
Wanneer men winterkleeding te missen heeft,
stellen men zich in verbinding met den heer L. van
Dien, Aarkade. Voor .afhaling wordt gezorgd en
dan is men zeker dat het Crisiscomité verdeeling
kan doen op de meest noodlge wijze.
TUSSCHEN DE SCHAPEN
Toen de landbouwer den H., tusschen een kop
pel schapen in zijn weiland was, werd hij plotseling
aangevallen door een ram. De aanval was zoo
danig dat d. H. in het nauw werd gebracht, maar
gelukkig werd dit door voorbijgangers opgemerkt
die zich in het weiland begaven en den landbou-
er van het woedende dier konden bevrijden.
VAN WIE?
Bij de politie is aangifte gedaan dat een onbe
heerd rijwiel ls gevonden voor het perceel van den
heer Lekkerkerk in de Raadhuisstraat
AANRIJDING
Nabij de plaats waar ons de Hofbrug was werd
gister de wielrijdster mej. T. aangereden door een
die achteruit reed, en kwam u't de Hoflaan.
Mej. T. viel op het trottoir terwijl haar rijwiel
ernstig werd beschadigd. De bestuurder van de
vierwieler die uit Leiden kwam wilde niet de
schade vergoeden, doch kwam zich later bij de po-
politic melden alsnog de schadepost voor zijn re-
JUBILEUM-UITVOERING CHR. GEM. ZANG-
VEREEN. „SURSUM CORDA"
Ter gelegenheid van haar 20-Jarig bestaan, gaf
deze Zangvereeniging Woensdagavond in de Nuts-
zaal een Jubileumuitvoering. En 't was er een die
klonk als een klok.
Een staf solisten was uit Utrecht gerequlreerd
om 't geheel te vervolmaken.
De eerc-voorzitter. de heer A. J. Dekker,
opende en liet Ps. 75 1 zingen, daarna een kort
welkomstwoord sprekende. In 't bijzonder werd
de Burgemeester, óe heer P. A. CoiIJn, welkom
geheeten Van den bond van Ch. Zangvereenigin-
Laatste Nieuws.
DE MUDRECHTSCHE
VERVALSCHING
Het gerechtshof te Amsterdam veroor
deelde heden de Mijdrechtsche kweeker
Br. wegens het voortgezet misdrijf van
gebruikmaking van valsche geschriften
als waren ze echt en onvervalscht tot
een gevangenisstraf van vier jaar. De
Rechtbank te Utrecht had hem veroor
deeld tot 2V2 jaar gevangenisstra!, met
aftrek van voorarrest. De straf werd
dus verhoogd met IV2 jaar. De procu
reur-generaal had drie jaar gerequi-
reercL
Radio Nieuws.
GEM. RADIO-DISTRIBUTIE
DONDERDAG 30 NOVEMBER
Programma 3- Jl.20—12.20 Kalundborg: 12 30
14.05 &Luxemburg; 14.0515.20 Kalundborg:
15.20—16.25 Deutschl.-sender: 16.25—17.35 Dav.;
5 Rome
Progran
14.20 Daventry: 14.20—16.25 Mndland Reg: 16 25
—17.20 Langenberg: 17.20—17.50 Brussel VI.;
17.50—18.20 Londen Nat.; 18.20—19.20 Deutschl.
s der; 19.20—20.00 Warschau: 20.00—23.00 Lo
caio uitzending; grammofoonmuziek, daarna
Daarna Daventry.
VRIJDAG 1 DECEMBER
Programma 3:
8.00—12.20 Langenberg: 12.20—14.20 Daven
try; 14.20—16.10 Londen Reg.: 16.1C«—17.35 Da-
r. 17.35—1820 Londen Nationaal: 18.20—
Deutschl.-sender; 18.5022.20 Boedapest;
22.20—afd.: Kalundborg.
Programma 4: 12.05—12.20 Kalundborg; 13.20"
•14.00 Luxemburg. 14.00—14.35 Langenberg;
1.35—15.20 Kalundboig: 15.20—17.20 Langen
berg; 17.20—18.20 Brussel VI.: 18.20—19.35 Wee
19:35afd. Warschau, daarna Daventry.
mUnster. daaina
Programma 4: 9.5011.50 Parijs Radio: 12.05
-12 20 Kalundborg- 12.20—14 00 Luxemburg;
1.00—14.20 Parijs Radio: 14.20—15.20 Kalund-
>rg: 15 20—17.20 Deutschl s der; 17.20—19 20
NU goedkooper!
59 35 20
een gelukstelegram ontvangen en van de
Chr. Besturenbond alsmede van de Chr. Muziek-
vereeniging „Arti et Religioni" ieder een' pracht
bloemenmand. Het kinderkoor van „Sursum Cor-
da" gaf de jubileerende vereeniging een keurige
vaandelkast.
!s eerste stuk werden we vergast op Ps. 41
F. Mendelssohn, voor koor en soli. Hier was
't koor heel goed. Het viel ons telkens op hoe
„Sursum Corda" de laatste jaren vooruit is ge
gaan in haar voordracht en uitspraak. Echt mooi
werd dezen avond gezongen. Een vijftal leuke leu
tige lled|es door het kinderkoor gezongen vielen
natuurlijk in den smaak van het aandachtig luiste
rende publiek. Het liedje „Heien" werd op aan
dringend applaus 2 maal gezongen.
Na de pauze kregen we het groote stuk Atha-
lia". ook van F. Mendelssohn. Hulde aan ..Sursum
Corda en haar directeur, den heer J. van Beek
Woerden, die hierin zooveel schoons te ge
nieten gaven.
Ook de solisten Mej. Aleida Voets, sopraan:
Mej. Joh. Kleman. mezzo-sopraan en Mej. Jos. Vos
alt, hebben door hun gevoelvolle mooie stemmen
de waarde van dit stuk zeer verhoogd. De piano-
"1 orgel-solisten, de hee-en Joh. Patist en J. Coljé,
le eer voor hun meesterlijk spel.
Een eeresaluut voor den directeur is hier zeker
op zijn plaats. Elke vezel van zijn lichaam trilt
van muzikale spanning en hij beheerscht met zijn
maatstok het heele koor.
Eén gedeelte van dit stuk ontroerde bijzonder
door zijn sublieme schoonhe'd. het laatste koor met
soli van het 4e gedeelte „Ein Herz voll Frieden".
en dan het slotkoor met zijn uitbundige jubel. De
schoone avond werd gesloten door den heer Dek
ker, die leder in 't bijzonder dank bracht voor zijn
medewerking. We wenschen ..Sursum Corda" nog
jaren van rijken bloei toe, opdat zij ons nog
n:ge avond te genieten geven van zót'
zang.
genieten geven van zóó schoonea