De crisis in de Duitsch-Evang. Kerk
BINNENLAND.
Gemengd Nieuws.
DONDERDAG 30 NOVEMBER 1933
EERSTE BLAD PAG. 2'
buitenland
DE ENGELSCHE LUCHTMACHT
UITBREIDING AANGEKONDIGD
Bij de 1 uclitmaclitdebatteli in het Hooger-
huis zeiile tie hertog van Sutherland, dat
vvoeger het Kanaal en de zee de grenzen
van Engeland waren geweest, terwijl dc
grens thans in de lucht ligt- ,_Als Londen
vernietigd woidt, wordt Engeland vernie
tigd". Sutherland stelde voor, dat Iedere
groote Engelsche stad een eigen lucht-eska-
iier zou vormen voor verdedigingsdoelein
den. Een sterke Engelsche luchtvloot zou in
de Eurojieesche vredesconferentie het sterk
ste argument zijn.
Ook de conservatieve Lord Lloyd verzocht
om een deiinitieve verklaring; der regeering
dat zij besloten is een defensieve luchtvloot
te vormen, sterk genoeg orn het land te ver
dedigen.
De leider dor Labour-opposltle, Lord Pon-
sonby, verklaarde In een rede, dat het be-
trourenswaai'dig zou zijn, indien de regee-
ring er toe zou overgaan pp liet huidige
tijdstip haar luchtvloot uit te breiden.
De minister voor de luchtvaart, Lord Lon
donderry, die voor de regeering antwoordde,
verklaarde, dut Engeland een sterke lucht
vloot heeft voor defensieve doeleinden.
Engeland was bij het einde van den oor
log do eerste luchtvaartmogendheld ter we
reld, terwijl het thans op de vijfde plaats
staat.
Frankrijk heeft 1650 vliegtuigen. Sovjet-
Rusland 1 "00 a 1500, de Vereenigde Staten
lüOO u 1100, Italië meer dun 1000, terwijl En
geland daarentegen slechts 750 vliegtuigen
heeft.
Engeland zal de politiek van eenzijdige
ontwapening moeten opgaven.
Duidelijk is voor de geheele wereld be
wezen, dat de Britsche regeering het ernstig
gemeend heeft met de ontwapening in de
lucht on hot is daarom niet noodig daarvan
ook nog een voorbeeld te geven.
liet schijnt echter, aldus verklaarde Lord
Londonderry serder, dat er landen zijn, die
niet bereid zijn over te gaan tot afschaffing
of beperking van hun militaire strijdkrach
ten in de lucht.
Als de vlootpariteit niet kan worden ver
kregen door vermindering, moet de pariteit
bereikt worden door opvoering der bewape
ning.
De Britsche regeering heeft dus geen an
dere keuzo dan te beginnen met het uit-brei-
den harer bewapening, doch tezelfder tijd
zullen alle mogelijke pogingen in het werk
worden gesteld om door een overeenkomst
de pariteit tusschen de landen op het laagst
mogelijke niveau vast te stellen, dat door de
andere landen kan worden goedgekeurd.
De president der Vereenigde Staten heeft
een verhooging van de Amerikaansche lucht
vloot goedgekeurd. Japan en Sowjet-Rusland
hebben een uitgebreid program opgesteld
tot verhooging van de hunne.
De minister gaf aan het Huis de verzeke
ring, dat zij den toestand opmerkzaam ga
deslaat en dat het optreden.dor andere .re
geeringen een reactie op do Britsche poli
tiek zal hebben.
De huidige betrekkelijke zwakte van Enge
land in de lucht, zal niet blijven bestaan.
In het Lagerhuis !s de vraag gesteld, hoe
veel tijd Engeland noodig zou hebben orn
do luchtvloot met tien eskaders te verster
ken. De onderstaatssecretaris voor do Lucht
vaart, Sir Philip Sassoon, antwoordde, dat
het moeilijk is, hierop een nauwkeurig ant
woord te geven. Alles hangt van de omstan
digheden af. Een versterking zooals hier ge
noemd, zou in vier jaar kunnen worden be
reikt Daarbij is ook de aanleg van nieuwe
vliegvelden en de opleiding van vliegeniers
noodig. In een noodtoestand zooals bij oorlog
zou deze termijn belangrijk kunnen worden
verkort
EXPEDITIE-SCHOENER
VERONGELUKT
SLEEPKABEL TWEEMAAL GEBROKEN.
Uit Londen:
De schoener Mynonie R. Klrby, welke
twee dagen geleden uit de haven van Fal
mouth was vertrokken voor een expeditie
naar de Zuidzee, is in de buurt van Brest
in een hevigen storm geraakt en door de
bemanning verlaten. Een Duitscher en een
Engelschman hadden de expeditie uitge
rust. De bemanning bestond, behalve uit
den Engelschen kapitein, uit Duitschers.
Op 100 mijlen ten westen van Brest werd
de schoener door een geweldigen storm
overvallen en zoodanig heen en weer ge
slingerd, dat spoedig de beide masten over
boord gingen. De hulpmotor kon niet op
gang worden gebracht, zoodat het schip
hulpeloos ronddreef op de woelige zee.
Het Egyptische stoomschip Star of Kam-
leh heeft' net schip op sleeptouw kuiyien
nemen. Na korten tijd brak de kabel oven-
wel af, zoodat de Kirby opnieuw hulpeloos
kwam.
Toen de Nederlandsche sleepboot „Zwar
te Zeo" In de buurt kwam nam dit schip
den schoener nogmaals op sleeptouw, doch
opnieuw knapte de kabel af. Van St. Mary
(Scilly-ellandcn) werd een reddingsboot
uitgezonden, waarna de geheele bemanning
uit haar hachelijke positie kon worden go-
red, Het wrak drijft op zee rond.
'T LYNCHOPROER IN MARYLAND
Uit New-York: De spanning In Princess
Anne, In den staat Maryland, waar Dinsdag
vier belhamels van een lynchpartij gear
resteerd zijn, is intusschen toegenomen.
Een duizendtal inwoners van de stad
dreven 300 negers de stad Uit en een ont
zaggelijke menschenmenigte belegert de
plaatselijke gevangenis, waar de belhamels,
na hun verhoor in Baltimore, voor het af
nemen van verdere verhooren zijn onder-
gebracht. Men meent, dat de menigte do
gearresteerden met geweld zal trachten uit
de gevangenis te gevrijden.
Nader wordt gemeld, dat de politie voor
de dreigementen der saamgeschoolde me
nigte is bezweken en de gearresteerden in
vrijheid heeft gesteld.
HET GRENSINCIDENT.
Uit een gemeenschappelijk Duitsch-Oos-
tcnrijksch onderzoek is gebleken, dat do
Rijksweersoldaat Schumacher zich op Duit-
schen bodem bevond toen hij werd doodge
schoten door Oostenrijksche Heimwchrman-
ncn.
DE GOLVEN DIE TEGEN DE MUUR
SLAAN VAN DE CHRISTELIJKE
KERK
Gemeenschappelijke geloofsbelijdenis,
die met eendrachtigheid werd
uitgesproken
(Van oneen Duitsohen correspondent'.
Rewcls' dein Macht, Hcrr Jesu Christ,
Der du Herr aller Herren bist;
Beschirrn' dein' anno Christenheit,
Das sie dich lob' in Ewigkeit
De toon, die op den historlsclien avond
van den 13nn November 1933 door den Ber
lijnschou Studi&hasscssor, dr. Krause, in he
Borlijnsche Sportpaleis voor een gehoor van
15.UU0 menscheu werd aangeslagen, wns
voor de Duitsulue Christenen niets nieuw
Soortgelijke aanvallen op 'den Bijbel en c
belijdenis heelt rnen reeds eerder, op de
•ijkssarneivkomst der Duitsche Christenen in
April 1933 vernomen. Nog tijdens de laatste
rkiezlngen sloegen de germaansclrheidi
sehe golven met toenemende kracht tegen
de muren der christelijke kerk. Berlijn was
de eerste stad, die haar sluizen voor dezen
heeft geopend. Hier plaatste
Openbaring Gods in Duitschen geest <xLs
gelijkwaardig naast Gods Openbaring in
Jezus Christus. In liet openbaai werd nie
mand gevonden, die hiertegen protest aan-
teekende; zelfs hooge kerkelijke autoriteiii
lieten dr. Krause onaangetast, toen hij het
Oude Testament als een boek over veehan
delaars en souteneurs kenschetste!
Pas later, toen men de ontzetting gewaar
werd, welke deze brutale aanval op het
heiligste bezit van een Christenvolk had
;g gebracht, dwong Rijksbisschop Milllei
uit tactische overwegingen zijn vriend Hos-
seniel der, rijksielder der Duitsche Christenen
bisschop van Brandenburg, tir. Krause
te vervangen door diens naasten geestver
want ds. Tausch. De officieele Evangelische
Persdienst deelde op wensch van Ds. Hossen
leider mede, dat dr. Krause niet „artge-
müss" was opgetreden, dus niet wat men
algemeen had verwacht dat hij zich ii.
openbaar schuldig heeft gemaakt aan
godslastering. Was liet niet dezelfde dr.
Krause, die op de Brandenburgsche Provin
ciale Synode in opvallend scherpe bewoor
ding de toepassing van de zoogenaamde
Ariër-paragx-aaf voor de Evangelische Kerk
verlangde'/
Het zonderlinge hierbij is,"dat de voo,
loomste organen der nationaal'socialistisch
beweging, de „Völkisclie Beobachter" en de
Berlijnsche „Angriff" over deze schokkende
voorvallen in het kerkelijk leven weinig ,oi
niets publlceeren. Ook de overige pers huil
zich in een opvallend angstig stilzwijgen.
Men beperkt zich tot de officieele berichten
van den Evangeliseren Persdienst, publi
ceert de verordeningen en bepalingen van
den „Oberklrchenrat" en waagt het hoog
stens, in eenbescheiden hoekje mee te
deelen, dat in alle deel en van liet Derde
Rijk vooraanstaande theologen tot een prin"
cipieele scheiding van de Duitsche (Jhriste-
non zijn overgegaan. Voor ons, die deze
crisis in het kerkelijk leven met begrijpelijke
belangstelling volgen, kornt het er dus ondei
de gegeven omstandigheden op aan, langs
een omweg tot het vaststellen van den wor
kelijken toestand te komen.
Door de duizenden predikanten, die of-
keerig zijn van het streven der radicale
Duitsche Christenen, werd een „Pfarrar-
Notbund", ln het leven geroepen en een
aantal vertegenwoordigers van deze kerke
lijke oppositie begaf eich tot rijksbisschop
Müller in de Jebenstrasse, waar do „Ober-
kirchenrat" zetelt. Men stelde bij deze ge
legenheid de volgende eischen: 1. De rijks
bisschop trekt zich terug van de Duitsche
Christenen en bedankt als beschennhcei
van deze beweging. 2. Alle kerkelijke amb
tenaren, die in gebreke- bleven tegen de
uitlatingen van dr. Krause te protesteeren,
worden ontslagen. 3. Alle kerkelijke leiders
die dwang hebben uitgeoefend op hun
gemeente, worden ontslagen, 4. Alle kerkp-
lijke bepalingen, welke niet voortvloeien uit
de Heilige Schrift en de Belijdenis, worden
opgeheven. 5. Vrijheid tot het verkondigen
van het Evangelie.
Rijksbisschop Müller verklaarde zich
tegenover de kerkelijke protestanten prin
cipieel bereid tot verregaande consessies,
sprak zich officieel uit voor de handhaving
van het Oude en het Nieuwe Testament, dc
onaantastbaarheid der Belijdenis en laakte
hiermede het optreden van Dr. Krause en
diens aanhang. In kerkelijke kringen werd
mij toegefluisterd, dat hij Ds. Hossenfelder
heeft aangeraden, als rijksielder der Duit
sche Christenen vrijwillig af te treden, daar
hij anders gedwongen zou zijn, ook hem prijs
te geven HieiTiij mag echter niet over het
hoofd gezien worden, dat Hossenfelder
over heel Duitschland zijn grooten aanhang
heeft en dat het Juist de Duitsche Christe
nen waven,- die Ds. Müller in zijn aanval
len op D. Éodelschwing de hand reikten.
Dwars door regen, wind en nevel spoedde
ik mij op de late avond naar den Dom, daar
mij op het laatste nippertje ter oore geko
men was, dat hier een protestvergadering
•an den Pfarrer-Notbund tegen het voor
gevallene in het Sportpaleis zou plaatsvin
den. Ik vond tot mijn niet geringe verbazing
alle deuren gesloten, wandelde langs de
Spree, klauterde naar beneden en wilde bij
den koster nadere Informatie inwinnen.
Hier hing reod9 een natgeregend stuk papier
fian de deur, waar inet blauw potlood op
geschreven stond: De voor heden aangekoa
digde vergadering in den Dom is op last
van den Evangelischen Oberkirohenrat ver
boden.
Mij viel te binnen, dat eventueel ook pa
rallelvergaderingen in de Garnizoenskerk,
in de zalen van Friedrichshain en ln de
dichtbij liggende Singakademie gehouden
zouden worden en dus spoedde ik mij naar
de laatstzenoemde concertzaal Unter den
Linden. Hier zaten de honderden, die net
als ik voor den gesloten Dom verschenen
waren, te luisteren naar Ds. Hafele uit Ber
lijn. Na hom voerden nog. Ds. Brauno uit
Lobetal en Ds. Wilde, inspecteur der zen
ding het woord. Ds. Nlemöller uit Dahlem
on D. Petersen uit Lichterfelde, die oor
spronkelijk in den Dom het woord wilden
voeren,, hadden er klaarblijkelijk uit tacti
sche overwegingen der voorkeur aan gegeven
niet te verschijnen. Ook Dr. von Rabenau
zag ik niet onder de ruim twaalfhonderd
aanwezige mannen en vrouwen.
Van hatelijke aanvallen op de Duitsche
Christenen, den Oberkirohenrat of den "rijks
bisschop was op dezen spannenden avond,
ondanks de geprikkelde stemming niets te
merken. Men was er op uit, allen tweespalt
te vermijden, verkondigde het zuivere evan
gelie met zijn elsch vap nederigheid des
geestes. moed, om het geloof der vaderen
te verdedigen, trouw aan de onaantastbaar
heid van het Woord Gods en beleed met aan
doenlijke ootmoedigheid het aandeel van
eigen schuld in de scheiding tusschen volk
en kerk. De zonde der nalatigheid werd
openlijk beleden. Slechts zoodoende is het
verklaarbaar dat een deel van het Duitsche
volk den Christus, niet meer wil en de
voorkeur geeft aan een noorsche beweging.
Ongeloof en bijgeloof zijn de kerk binnen
gekomen en boogc kerkelijke autoriteiten
hebben dit oogluikend toegelaten. Hiertegen
moet ver/et worden aangeteckend.
„Wij zijn geen farizeeërs, wij schelden hier
niet op de Duitsche Christenen, maar wel
moeten wij volgens ons geweten den eiscli
stellen, dat ook in het Deitle Rijk het Evan
gelie onaangetast blijve. Hieraan houden wij
vast, ook nl zouden alle kerken ter wereld
vernield worden".
„Wij volgen Adolf Hitler als onzen volks
kanselier en „Führer" en bidden voor hem
en het werk der rijksregeering iederen dag.
In geestelijke aangelegenheden kennen wij
echter slechts een enkelen Führer: Jezus
Christus. Wij erkennen voor ons volk in
zijn geschiedenis de beteekeiiis van hei
eigen ras, maar in de kerk der geloovigcn
kennen wij geen verschil tusschen blanken
en nogers en joden, daar kennen wij slëchts
breeders in Christus, die elkaar als zonda
ren de hand reiken in de verheerlijking van
hel Lain Gods, dat de zonden der gansohe
wereld draagt".
„De eenheid van het Duitsche volk is on
getwijfeld het werk van Adolf Hitler. Maar
minstens even waardevol is voor ons de
driemaal heilige broederschap van Golgotha
(sterk applaus). Neen, wij zijn geen onrust
stokers. God heeft in ons hart de onrust
genekt en ons evangelisch geweten zal pas
tot rust komen, wanneer wij met zekerheid
weten, dat de noorsche beweging buiten
onze Lerk blijft!"
Aan het einde van deze samenkomst werd
met algemeene instemming een besluit ge
nomen, hetwelk onder meer do volgende
punten bevat: „De eer van onze kerk ver
langt, dat vrij tegenover de beschamende
aanvallen op de basis van ons geloof in het
openbaar onze belijdenis afleggen. Do bijbel
is voor ons liet Woord Gods. Wij verwerpen
de opvatting, dat naast de bijbel noK andere
bronnen zijn van de openbaring Gods. Wij
verworpen het, de goddelijke waarheden
aan den aard van ons volk of een ras te
meten en deze tct rechter over de waarheid
van het evangelie tc maken. Predikanten
mogen in de verkondiging van het evange
lie niet gebonden zijn aan bepaalde organi
saties. Zij moeten gehoorzaam zijn aan de
overheid ,maar God meer gehoorzamen dan
den mensch. Wij stichten hier niet een nieu
we vereer.iging of een kerkelijk-politieke
groep. Wij wekken alle geloovigen op, in hun
eigen gempenlo een groep te vorrr.en van
hen, die vasthouden aan de belijdenis.
Schaart u thuis om don bijbei en belijdt in
het openbaar het geloof uwer vaderen!"
Tot besluit werd door alle aanwezigen
met aandoenlijke eendrachtigheid de ge
loofsbelijdenis uitgesproken. Vastgesteld
moet wordc-n, dat deze samenkomst zonder
interrupties van andersdenkenden verliep;
hoewel vele aanhangers der Duitsche Chris
tenen in de zaal aanwezig waren.
Berlijn, 29 November 1933.
DIMITROFF VERDEDIGT HET
DUITSCHE COMMUNISME
HET ..OPSTANDSPLAN" VOOR
FEBRUARI
Het gaat er in het Rijksdagbrandproces thans,
jooals men weet. vooral om, tc bewijzen, dat „het
communisme" in Februari „hoogverraadplannen"
wilde uitvoeren, met een gewapenden opstand.
Daar Torgler vrijwel in gebreke blijft om „he
communisme" tegen deze beschuldiging op pak
kende wijze te verdedigen en deze taak juist een
kolfje is naar de hand van den Bulgaar Dlmltrof,
staat deze laatste thans als de eigenlijke advocaat
het Duitsche communisme voor het hooge hof
te pleiten.
Dimitrof doet dit op heel verdienstelijke m
Hij vraagt aan de politie-getuigen, die met veel
krar ten-kuisknlpsels hebben gewerkt naar hun eigen
ete aanwijzigingen, hij wil weten welke tegen
maatregelen zij toch wel hebben genomen in de
bewuste Februaridagen enz. En de heeren blijven
hem het eigenlijke antwoord vrijwel schuldig.
De president van het hof toonde zich
uiterst zenuwachtig tegenover de onverbiddelijke
vragen van den Bulgaar, verbood hem telkens be
paalde vragen te stellen. Maar Dimitrof wond zich
ditmaal niet op en bleef kalm doorvragen, nauw
keurig en precies, recht op het doel af. De meeste
n werden hem verboden jnaar juist het
n van 2ooveel concrete vragen maakte de zaak
ie tèn laste legging zwakker in het oog
den neutralen waarnemer.
De procesdag van gisteren heeft opnieuw aange
toond wat trouwens ieder al lang wist en daar-
niet aangetoond behoefde te worden dat in
de communistische partij de neiging tot opstand
steeds latent aanwezig is en ook, dat men ln die
partij gemakkelijker denkt over wat wij „misdaad"
noemen. Maar dat er voor Februari van dit jaar
'erkelljk revolutieplannen waren, die beginnen
loesten met het ln brand steken van den Rijksdag,
dat heeft nog geen getuige aangetoond.
Vrijdag voortzetting.
DE RIJKSDAG.
AARDVERSCHUIVINGEN TE NAPELS
Vele gewonden
Door den hevigen regenval van de laat
ste dagen zijn van den heuvel Ecchia te
Napels groote aardmasa's losgeraakt, die op
oen groot woonhuis vian verscheidene ver
diepingen en op de straat stortten. Het huis
stortte gedeeltelijk in en werd bijna ge
heel bedolven. Bij het reddingswerk, dat
onmiddellijk werd aangevat, konden tien
personen uit de ruïne worden bevrijd, van
wie eenige gewond waren. Twee bewoners
van het huis worden nog vermist De Ita-
liaansche kroonprins verbleef vry langen
tijd op de plaats des onheils.
Door een andere aardverschuiving in een
voorstad van Napels werd een groep arbei
ders bij een bouwwerk verrast Een arbei
der werd gedood, terwijl twee verwondin
gen opliepen.
BULLITT NAAR MOSKOU
De benoemde Amerikaansche gezant Bullitt
MEVROUW GANDHI
Mevr. Gandhi is voor de zesde maal gear
resteerd wegens actie voor de burgerlijke on
gehoorzaamheid.
REEDS 143 CODES GETEEKEND
Na wederom 21 nieuwe codes der N.R.A. te
hebben onderteekend, heeft president Roose
velt thans in totaal 143 verschillende codes,
regelingen inhoudende voor tal van in
dustrieën en handelsondernemingen goedge
keurd.
LITWINOFFS BEZOEK TE ROME
HET PROGRAMMA.
Een zecmogendhedenpact?
Naar te Rome verluidt, zullen bij het be
zoek van Litwinoff aan Mussolini de vol
gende onderwerpen ter sprake worden ge
bracht: 1. de ontwapeningskwestie, vooral
in verband met Duitschland en Rusland;
2. een Oost-Middellandsche Zee-blok, be
staande uit Itahë, Rusland, Turkije en
eventueel Griekenland; 3. uitwisseling van
Russische grondstoffen tegen ltaliaansche
fabrikaten; 4. de Russische buitenlandsche
betrekkingen en de waarschijnlijkheid van
het toetreden van Rusland tot een gemeen
schap van volkeren en 5. het eventueels
sluiten van een zevenniogendhedenpaot.
Over dit laatste wordt te Rome veel ee-
praat. Het plan hiervoor gaat van Italië uit
Als deelnemers van dit pact zouden dan in
aanmerking komen de onderteekenaars van
liet viermogendh eden pact en verder Rus-
tand, Amerika en Japan.
In verhand met deze berichten en geruch
ten wordt verklaard, dat Italië er steeds op
heeft gewezen, dat juist de drie belangrijk
ste militaire groote mogendheden als Ame
rika, Rusland en Japan buiten den Volken
bond staan. Italië begroet oprecht iederen
slap, die de genoemde mogendheden in de
richting brengt van een nauwere samen
werking in het öntWttpeniiigsvraagstuk en
andere internationale problemen en zal zon
der twijfel in dezen zin ook met Litwinoff
spreken.
Aan den anderen kant wordt er hier
steeds weer de nadruk op gelegd, dat het er
niet op aankomt conferenties van grooten
omvang bij elkaar te roepen, maar stap
voor stap moeten in practisch werk feitelij
ke resultaten worden bereikt In verband
hiermede beschouwt Italië het viemiogend-
hedenpact als een der geschikte middelen,
hetgeen geenszins een medewerking der ge
noemde groote mogendheden op een ge
schikte wijze uitsluit Overigens is het vol
komen voorbarig reeds thans te spreken
over conferenties, daar de diplomatieke on
derhandelingen nog nauwelijke begonnen
zijn.
Litwinoff bij den Paus op bezoek?
Te Rome doen geruchten de ronde, vol
gens dewelke het mogelijk zou kunnen zijn,
dat Litwinoff informeel in contact zou tre
den met den paus. Een dergelijk'contact,
aldus deze geruchten, zou tot .stand ge
bracht kunnen worden, wanneer Mussolini
de verzekering zou kunnen geven, dat de
Sovjets bereid zijn om vrijheid van gods
dienst te erkennen.
TARDIEU BEDREIGT HET KABINET-
CHAUTEMPS
Chautemps. de nieuwe Fransche minister
president, heeft het plan na de regeerings-
verklaring zonder de elgemeeno debatten
af te wachten, de vertrouwenskwestie te
stellen en dan allereerst te doen behande
len de voorstellen tot het in evenwicht
brengen der begrooting.
Tardieu heeft reeds bij voorbaat ver
klaard, dat hij tegen de regeering zal stem
men om haar ten val te brengen en zoo
noodig zou hij zelf in de debatten ingrijpen.
Men verwijt de oppositie, zoo zeido bij, dat
zij na elkaar verschillende regeeringen ten
val brengt. In werkelijkheid is het bijna
steeds dezelfde regeering, die zich aan de
Kamer voorstelt Tardieu verklaarde open
lijk, dat hij en zijn politieke vrienden thans
vast besloten zijn de regeering ten \al te
brengen- om de vorming-, van;'een regeering
der nationale eenheid te bevorderen, die
heden even noodig is a's in 1926, toen na
den val van de regeering-Herriot het kabi-
net-Poincaré werd gevormd.
ACHTTIEN MIJNWERKERS INGESLOTEN
In de mijn Carolus Magnus bi) Aken zijn 18
mijnwerkers door vallend gesteente ingesloten. Zij
zijn alle in leven en er wordt alle spoed betracht
met het bevrijd.ngswerk.
Nader wordt gemeld, dat alle ingeslotenen on
gedeerd gered zijn.
Inzake de redding van de 18 mijnwerkers wordt
nog het volgende bekend:
Het ongeluk gebeurde enkele minuten voor
achten in een der grootste afdeelingen van de
mijn. waar een zeventigtal mijnwerkers aan het
werk zijn. De breuk kondigde zich aan door ge-
ruisch ln het gebergte en de mijnwerkers .die Juist
op hun plaatsen waren gearriveerd vluchtten
.ee kanten.
Het grootste aantal hunner slaagde er in zich ln
veiligheid te brengen, achttien man echter liepen
een zijgang in en hadden juist het vaststaande ge
bergte bereikt, toen de breuk met groot geweld
geschiedde.
Het reddingswerk werd van verschillende kanten
tegelijk aangepakt. Tegen 21 uur slaagde mi
eindelijk in de mijnwerkers weer naar het daglicht
brengen.
PRAAG EN MOSKOU
Naar herstel der betrekkingen.
De plaatsvervangende commissaris van buiten
landsche zaken, Kreszinski. heeft dezer dagen den
Tsjechischen zaakgelastigde ontvangen, terwijl
Alexandrowski door den Tsjechischen minister
buitenlandsche zaken is ontvangen.
Van officieele Russische zijde wordt thans
degedeeld, dat de kwestie van het herstel dzt
plomatieke betrekkingen tusschen de beide landen
acuut Is geworden. Besluiten zijn ech'ei nog niet
genomen. Beide regeeringen blijven de kwestu
.ludeeren en men hoopt, dat ive'.dra een besilss.'ng
:al worden genomen.
RUSSISCHE LUCHTVAART.
De langste luchtlijn ter wereld.
Russische pilotim hebben met watervlieg
tuigen een tocht gemaakt van 20.000 K.M.,
zoowel boven Europeesch als boven Azia
tisch Rusland. Zij hebben daarbij den stroom
loop der rivieren gevolgd met het doei spoe
dig de langste luchtvaartlijn ter wereld te
kunnen openen.
Op de nieuwe lijn zal dc dienst worden
onderhouden met ltaliaansche watervlieg
tuigen, waarvan de Sovjets er 5 hebben ge
kocht. De toestellen hebben twee cabines,
ieder plaats biedende aan zes personen, ter-
w'jl zij een maximumsnelheid kunnen ont
wikkelen van ongeveer 300 K.M. per uur.
DE BRITSCHE LANDBOUW.
Coöperatieve conservenfabriek opgericht.
De Britsche landbouw heeft een nieuw
stadium in zijn ontwikkeling bereikt door
oprichting van een coöperatieve conserven
fabriek in Nuneaton. De boeren in de omge>
ving van deze stad hebben voor dit doel een
maatschappij opgericht, waoarvan het be
stuur geheel door de direct belanghebben
den wordt gevormd, terwijl vele landbou
wers hebben toegezegd hun producten aan
de fabriek te leveren. Het ligt -ill de bedoe
ling alleen die produclen te conscrveeren,
die in Engeland nog niet bewerkt worden,
zooals varkens-, rund- en kalfsvleosch, ge
vogelte, eieren, melk, verschillende groenten
en fruit
DE SPREKENDE KLOK VAN PARIJS.
Dc sprekende klok van Parijs, die telefo
nisch den tijd opgeeft, zoodra „opgebeld"
wordt, heeft in het eerste jaar van haar wer
king 200.000 francs verdiend.
Uit Oost-Indie
EEN SAMENZWERING TEGEN 'T GEZAG
CHERIBON, 28 Nov. (Aneta). Het Binnen-
landsch bestuur ontdekte in het district
Tjiledoek een samenzwering tegen bet ge
zag. Het betreft een z.g. godsdienstige ver-
eeniging, waarvan evenwel gebleken is, dal
deze een absoluut andere doelstelling heeft,
namelijk het omverwerpen van het be
staand gezag en het vermoorden van alle
ambtenaren en Europeanen. De drie hoofd-
leid»rs Madrais, Sarkam en Doelrahim, al
len afkomstig uit Tjiledoek, zijn gearres
teerd. De patih sprak de deelnemers aan die
vereeniging en de bevolking toe. Hot bestuur
beheerscht de si.tuatie volkomen. De bevol
king is rustig.
AVENOL
De Volkonbondssecretaris Avenol is uit
Rome te Genève teruggekeerd. Hoewel hij
niets loslaat, neemt men aan, dat hij van
Mussolini de toezegging heeft, dat Italië
niet uit den bond zal treden.
DE ACTIE IN AT J EH
KOETARADJA, 28 Nov. (Aneta). De drie
uitgeweken veraetslieden, die by de militaire
actie, onder leiding van den majoor der ma
rechaussee Agerbeek, zyn gedood, zyn allen
afkomstig uit de kampong Poedeng. De buit
bestond uit blanke wapens en een exemplaar
van de Hikajat Prang Sabil (geschiedenis van
den Heiligen Oorlog), welke op het lijk van
Tengkoe Doellah werd aangetroffen.
Een uitgewekene meldde zich gisteravond
bü het civiele bestuur van Lhong.
NAT. VEREEN. „PRO REGE"
ACTIE IN ZUID-HOLLAND
De afd. Scheveningen van dc Nat. Vereeniging
„Pro Rege" belegt morgenavond een openbare
vergadering in het wijkgebouw „Maranatha" aan
den Gevers Deyncotweg aldaar. Als sprekers zul
len opa-eden de heeren H. de Boer van den Haag.
die bij lichtbeelden spreken zal over: „De revo
lutie in Rusland" en W. C. F. Scheps. van den
Haag, lid van het Prov. bestuur van Pro Rege,
met het onderwerp: „Om huis, troon en altaar."
HOFBERICHTEN
H.M. de Koningin heeft gistermiddag ee
bezoek gebracht aan de Apeldoornscha
Brandweertentoonstelling, gehouden ter her
denking van het 50-jarig bestaan van het
Apeldoomsche Vrijwillige Brandweercorps.
H. M. toonde voor de tentoonstelling, die
een geschiedkundig beeld geelt van de
brandweer van de 17de tot de 19de eeuw,
groote belangstelling.
HET KONING LODEWIJK FONDS
Door den Commissaris der Koningin in
Gelderland is goedgekeurd de Begrooting
voor 1934 van het Fonds van wijlen Koning
Lodewijk te Apeldoorn in ontvang en uit
gaaf aanwijzende een bedrag van 5.151.74.
DE „VREDES-AKTIE" VOOR MILITAIREN
VERBODEN.
De minister van Defensie heeft on-der de
lijst van verboden geschriften opgenomen;
„Vreöes-Aktie", maandelijks verschijnend or
gaan van de Katholieke Jongeren Vredes-!
actie.
Dc provinciale bijeenkomst.
De Chr. Bond van Harmonie- en Fanfare-gezel
schappen in Noord-Holland heeft dezer dagen te
Weesp vergaderd, onder presidium van den heer
S. v. d. Wal.
Uit het jaarverslag bleek, dat het aantal aange
sloten afdeelingen thans 18 bedraagt. De penning-
ter vermeldde een batig saldo, groot f 92.66j-<.
acclamatie werden de heeren F. Dekker.
Wormerveer en H. V i n k e, van Broek op
Langendijk, tot bestuursleden herkozen.
De Bondscontributie werd voor 1934 vastgesteld
op 50 cent per lid
AUTO- EN MOTOR-ONGELUKKEN
Te Terheyden (N-Br.) stond een wa
gen van de firma Koning uit Rotterdam, be
laden met ijzeren balken. Dc achterkant
van den wagen was verlicht met een wit
licht. Een motorrijder met duorijder kwam
den wagen achterop gereden, botste er tegen
aan en beiden werden ernstig gewond bin
nen gedragen. Aanstonds werden ze met een
auto naar het Ziekenhuis te Breoa vervoerd.
Te Groningen is de 49-jarige scheeps-
jager P., aan het Winschoterdiep, door een
auto aangereden. De man kreeg een hemen-
schudding en is na door den politie-dokter te
zijn verbonden, in ernstigen toestand naar
zyn woning vervoerd.
Te Nijmegen had bij het Schutterspad
een aanrijding plaats tusscchen J. F., die daar
fietste en een auto. J. F. liep een ernstige
hoofdwonde op. De auto, bestuurd door J. M.
P. de B., en het rijwiel werden beschadigd.
F. is naar het St. Canisius ziekenhuis ver
voerd.
Te T e g e 1 e n (L.) is by Let ovemteken
ui den weg de 66-jarige P. H., door een auto
gegrepen. H. liep daarby ernstige kwetsuren
op. De chauffeur trok zich van het ongeluk
niets aan en reed door. ln zorgwekk enden toe
stand is H. naar het Ziekenhuis gebracht,
ERNSTIG TREINONGELUK
Te Middelburg was men op het stations-
emplacement bezig met het rangeeren van
een goederentrein, waarin o.a. een met vlas
geladen wagon gekoppeld was.. Op dit vlas
bevond zich de 27-jarige K. en de 23-jarige
J., beide gehuwde personen uit Grijpskerke,
die het vlas nog moesten afdekken. Toen
hij de Hooge Brug kwam, bleek, dat de
mannen er niet veilig onder door konden.
K. greep zich eerst aan de brug vast, doch
viel toen van de vrij groote hoogte op den
grond. J. bleef plat voorover liggen. Op hun
hevig gegil werd de trein tot staan gebracht
as vrij ernstig aan het hoofd en rechter
schouder gewond. Na voorloopig ter plaatse
verbonden te zijn is hij naar het ziekenhuis
overgebracht J. klaagde over pijnen in het
lijf, maar kon zich overigens gewoon be
wegen.
DOODELIJK TRAMONGELUK.
Te Nijmegen is in de St. Annastraat de
53-jarige "W. v. Doorn uit Groesbeek, vermoe
delijk tengevolge van een duizeling, gevallen
en door de electrische tram overreden. Hij
werd zwaar gewond en is tijdens het vervoer
naar het St. Canisius-ziekenhuis overleden.
Weerbericht.
Het dunne püJtj<
Hoogste stand te Riga 775.6.
Laagste stand te Isa fjord 744.3.
Stand vanmorgen haïftwaalf 766.9.
WEERVERWACHTING
(Medegedeeld door het Kon. Ned. MeteoroL
Instituut te De Bilt)
Zwakke tot matige wind uit O. richtingen,
nevelig tot zwaar bewolkt, weinig of geen
neenslag, temperatuur om het vriespunt.
BUITENLANDSCH WEERBERICHT
Het hooge drukgebied neemt bij do Oost
zee af, maar breidde zich Z.O.-waarts uit, en
herstelt zich in N.-Scandinavië. De depressie
op den oceaan doet de barometer in Ierland
merkbaar dalen. In Midden-Duitschland
vormde zich een zeer ondiepe depressie, die
is W.-Duitschland sneeuw brengt. Het vorst-
gebied heeft zich over heel Noord-Duitsch-
land uitgebreid en nam in O.-Duitschland
en Scandinavia toe, in Z.-Duitschland en
Frankrijk af, terwijl in Z.O.-Duitschland do
temperatuur weer steeg. Over Ierland waait
een krachtige Z.O. wind; in Schotland een
stormachtige Z. wind. Frankrijk heeft wind
stil weer, met grootendeels bedekte lucht.
Alleen Parijs meldde heldere lucht en lichte
vorst. Ofschoon de nieuwe toevoer van voch
tige lucht i-it het Z. in Duitschland het toe-
nem en van vorst daar verhindert, blij it de
algemeene toestand toch op vorst wijzen.
TEMPERATUUR
Stand vanmorgen haïftwaalf 1.2 C.
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN
1 DECEMBER.
Van 's avonds 4.19 uur tot 's morgens 7.20 uur
WATERSTANDEN RIVIEREN
Heden Vorig
Wnrtzbnrg 0.00 0 00
Straatsburg 0.00 0 00
Hrèlsach 1.10 1.01
Rhelnfelden 1.08 1.9S
Kihl 2.34 2.88
Mfixan 3.SI 3.80
Dledeshelm
Mannheim
Lohr
Malnz
hingen
2.38 2.40
1.11 1.08
0.21 0.22
1.35 1.36
Coblens
Trier
Keulen
Kührort
Wesel
Emmerik
Dusseldorf
Maastricht
Venlo
1.44 1.50
1.14 1.19
1.57 1.56
0.48 O.öfi
1.13 1.18
-030 0.34
-0.74 0.67
0.74 0A0
0.56 0.51
HOOGWATER NED. ZEEHAVENS
1 December
Delfzijl
Terschelling
Har Ingen
Den Helder
JL vHolland
Scheveningen 1.47 14.05
Rotterdam 3.41 15.47
10.33 23 05
7.54 2 .57
8.45 21.05
6.25 18.55
2.26 14.38
137 13.55
Hellevoetsl. 219 11.36
Willemstad 3.14 15.29
Brouwersh. 1.31 11.48
Zierikzee 2.05 121
Wemeldinge 2.27 14 41
Vlissingen 0 40 12.58
Terneuzen 113 13.25
Hausweert 1.53 14.06
Op 15 December zal uit Indië een radio-'
uitzending plaats hebben van een specifiek
Indisch programma naar Nederland. Hierby
zal Mr. H. J. Spit, voorzitter van den Voll e-
raad, de luisteraars in Nederland toespreken.
Het programma is samengesteld uit Indische
muziek, een Ambonsch fluit-orkest, gamelan
en krontjong. Voorts zal de 'voorzitter van
den Bond van Radiovereendgingen, een rede
voering houden.
Sinds eenigen tijd bestond er oneenigheid!
in het huishouden van mej. Simon te Hao
len (L). Woensdagmiddag kwam het we
derom tot een twist, waarbij mej. S. haar 15-
jarig dochtertje een ketel kokend water nuar
het hoofd wierp. Met hevige brandwonden
overdekt vluchtte het meisje naar een wo
ning in de buurt. Geneeskundige hulp was
spoedig ter plaatse. De toestand van het
meisje, dat over heel het lichaam met brand
wonden is bedekt, is hoogst ernstig. Da
moeder trok zich van het geheele geval
niets aan. De politie heeft de zaak in on
derzoek.
JEUGDIGE DIEVEN
Te Haarlem is door de recherche een 18-1
jarige kantoorbediende aangehouden, die er
van verdacht wordt een bankbiljet van fSOGI
ten nadeele van zyn patroon te hebben ont
vreemd. De jongeman stond reeds geruimeu
tijd onder verdenking, omdat telkens op het
kantoor geldsbedragen werden vermist.
Eveneens is gearresteerd een IS-jarige fiet
sendief.
Eenige weken geleden is te Hasselt (O.)
onder verdachte omstandigheden een ongeveer
zes maanden oud kind van een arbeider over
leden. Vermoed werd, dat het kind door opzet
telijke onthouding van het noodzakelijk©
voedsel was gestorven.
Het lijkje werd in beslag genomen en te
Zwolle onderzocht. Tegen de ouders zal een
vervolging worden ingesteld.
Het echtpaar had twee kinderen, waarvan
het oudste verbleef by de ouders van de
moeder.
VERDRONKEN.
Het lyk van den sedert eenigen tyd ver
misten typograaf De Groot te Zwolle is in
het Almelosche kanaal gevonden.
MOOI WAPENVELD.
Verschenen is als uitgave van de V.V.V.
„Wapenvelds Bloei" een gids voor Wapenveld
en omgeving, waaruit blykt, dat Wapenveld
een magnifiek vacantie- en zomerverblijf is
als woonplaats een verwezenlijkt ideaal
blykt te zyn.
