Ds Josua van Iperen van Veere
WOENSDAG 22 NOVEMBER 1933
F-9STE Bl.AD PAG. 3
Kerknieuws.
GEREF. KERKEN
vee tal: Te Viagtweddc. cand. M. J.
Dijken tc Groningen en cand. T. H.
pedendorp te Assen.
roepan: Te I-Iazerswoude, M. B. van
'Veer te Zevenbergen. Te Wanswerd,
R. Sybrandy te Zwartebroek.
NED. IIERV. KERK
Te Sneek (vac.-H. W. te
GEREF. GEMEENTEN
Tweetal: Te Aagtekerke, J. D. Barth
Borssele en M. Heikoop te Utrecht.
candidaten tot den h. dienst.
heer E. A. van Amerongen, Rijn-
aat 7 te Wijk bij Duurstede, Theol. cand.
n de Rijksuniversiteit te Utrecht, is door
der Prov. Kerkbesturen na examinatie
de Evangeliebediening in de Ned. I-Ierv.
■gelaten.
afscheid, bevestiging, intrede
Jen bericht ons:
)s. A. J. S v a n b c k preekte, wegens
dêend emeritaat, Zondag j.l. afscheid
»r de Ned. Herv. Gemeente van Obergum
jr.) en had tot tekst Hand. 2032. Aan
einde volgden de gebruikelijke toespra-
i, ook door den Burgemeester. Toezang
121L
Ds. B. DENSEL.
'e Passaic (New-Jersey, Noord-Ame-
l) heeft als predikant der Vrije Geref.
rk intrede gedaan cand. Benjamin Den
zoon van den drie maanden te voren
irleden Ds. C. Densel, die te Passaic vele
en gearbeid heeft en voordien in ons
d te Vlaardingen. De bevestiger, Ds. A.
■ker, van Kalamazoo, had tot tekst
nd. 9 15. Ds. Densel hield een intree-
ik in de Hollandsche taal over 1 Cor.
1 en 2 en in de Engelsche taal over 1
2 2. Beide malen was 't kerkgebouw
8 a 900 zitplaatsen geheel gevuld.
Ds. A. L. RUYS.
A. l. Ruys. em.-pred. der Geref. Kerk
DLnteloord, die steeds nog gaarne be
is in zwakke Gerof. Kerken hulpdienst
verleenen, vooral wanneer ze geen be-
ip kunnen uitbrengen, heeft zich gevcs-
te Breda, N. Ginnekenstraat 11a.
EMERITAAT
)s. F. G. Berghauser Pont, pred. der
Herv. Gemeente te Meerkerk, werd door de
isis Gouda emeritaat verleend met ingang van
ec. a.s. Ds. Berghauser Pont gaat zich met-
aon vestigen te Bussum.
Mr. J. L. N. ZILLINGER MOLENAAR f
B1 y h a m (Gr.) is, 52 Jaar oud, aan de
igen van belroos overleden Ds. Mr. J. L. N.
nger Molenaar, Ned. Herv. predikant aldaar,
werd in 1881 te Leeuwarden geboren, deed
905 intrede als predikant te IJzendijke en stond
rts te Abbekerk, Bolsward en Dordrecht. Daar»
rad hij uit de ambtsbediening, werd Mr. in de
:n vestigde in 1920 zich als advocaat te
drecht, waar hij ook jarenlang lid van den
leenteraad en leider der liberale Raadsfractie
1926 werd hij opnieuw predikant en stond
reenvolgens te Warmenhuizen en Blyham.
vas een propagandist der Vrljzinnlg-Her-
HERDENKING DER AFSCHEIDING
'n den loop van dit jaar heeft zich een
pité gevormd, dat naast de officieele
fdenking van de Afscheiding in 1834
Ide Kerken zelve, gelden wil veraame-
voor enkele speciale doeleinden. Dit
ité heeft tot moderamen: Dr. H. Colijn,
ster-president, voorzitter; Ds. J. Douma
mhem, 2e voorzitter; Ds. Joh. H. Riet-
te Maassluis, secretaris; Ds. G. Staal
rachten, 2e secr.; do heer J. H. Kok te
pen, le penningm.; de heer H. Diemer
otterdam, 2e penningm.; en Dr. S. O.
te Den Haag, alg. adjunct. Zijn bijzon-
doeleinden zijn:
het oprichten van een zeer eenvoudig
akteeken te Ulrum;
het bevorderen van de publicatie van
wetenschappelijke en populaire geschriften
op do Afscheiding betrekking hebbende;
c. het houden op den herdenkingsdag te
Kampen van een samenkomst, waar o. in.
door Dr. II. Colijn een herdenkingsrede zaï
worden uitgesproken; aan deze samen
komst zal uitzending door de radio ver
bonden worden;
d. het verzamelen van gelden bestemd:
le. voor de uitbreiding van de bibliotheek
der Theol. School te Kampen, welke gelden
in overleg met de hoogleeraren dezer
School zullen aangewend worden; 2e. de
versterking van de bestaande fondsen, die
hulp verleenen aan buitenlandsche studen
ten, welke studeeren aan de Theol. School
te Kampen en aan de Theol. Faculteit van
de V. U. te Amsterdam;
e. andere gepaste middelen, die voor de
bereiking van het doel bevorderlijk zijn te
achten.
De Generale Synode der Geref. Kerken
to Middelburg, in Augustus van dit' jaar
gehouden, gaf aan deze plannen haar
sanctie. Het Comité hoopt, dat naast de oi-
ficieele herdenkingscollecte in de Kerken,
welker opbrengst voor de hulpbehoevende
Kerken is bestemd, de Kerken ook nog een
herdenkingscollecte zullen willen wijden
aan de bovengenoemde doeleinden.
BELIJDENISRESTAURATIE
De actie van den Duitschen Rijksbisschop
en het Kerkministerie tegen de afwijking
van de leer der Kerk (schorsing van Dr.
Krause, die het Oude Testament verwierp
en een deel van het Nieuwe Testament wil
de schrappen), vindt in de Duitsche Evan
gel i9ch-Kerkelijke kringen een geweldig
groote instemming. Van alle zijden stroo
men do telegrammen naar Berlijn, het
Kerkministerie en den Rijksbisschop huldi
gend voor zijn opkomen voor den bijbel als
onaantastbaren grondslag der Kerkleer en
voor de Kerkleer zelve. Zeer opmerkelijk is
midden dezer stroomen van instemmings-
verklaringcn een telegram aan den voor
zitter der vergadering van de Duitsche
Evangelische Faculteiten, Prof. Dr. Hans
Schmidt, verklarend dat alle Duitsch-
Evangelische Faculteiten éénstemmig deze
actie van den Rijksbisschop van harte steu
nen. De belijdenisrestauratie van de zijde
der knrkregeering samenvallend met de
Luthe. herdenking, blijkt in de Duitsch-
Evangelische kerk tot een orthodox ré
veil te worden. Het sterkt de positie van
den rijksbisschop Ludwig Müller buitenge
woon, dat hij door zijn ingrijpen dit réveil
verwekte en de leiding ervan nu in handen
der Kerk regeering is., die welbewust voor
de autoriteit van den bijbel als Gods
Woord opkomt en de leer der Kerk in ver
band hiermede handhaven wil.
DE LUTHERDAG.
Duitschland vierde Zondag 19 Nov. den
Lutherdag. Dat overal feestgodsdienstoefe-
ningen plaats vonden spreekt vanzelf. Do
hoofdviering vond plaats in den Berlijn-
schen Dom, waar onder aanwezigheid van
den rijkspresident Von Hindenburg en tal
van autoriteiten van het Rijk en van de
Kerk Dr. Richter de feestprediking hield en
rijksbisschop Ludwig Müller de vergader
den toesprak. Indrukwekkend was daarop
het slotmoment: een meisjie als 'afgevaar
digde van de Duitsche jeugd dankte den
Rijkspresident Von Hindenburg voor zijn
Duitsch-Evangelische boodschap aan den
Rijksbisschop: „Zorgt daarvoor, dat Chris
tus in Duitschland gepredikt wordt' En
het oude Lutherlied „Een vaste burcht is
onze God" bracht met machtigen klank in
de wijde, sterk gevulde ruimte, de volks
instemming met dezen grooten wensch der
Duitsche Lutherherdenking.
HOLLANDSCHE DIENST TE PARIJS
Zondag j.l. werd in de Tabernakel kerk,
Rue Belliard 163 (bis) te Parijs, begonnen
met de Nederlandsche godsdienstoefenin
gen, welke men in dit kerkgebouw in den
vervolge steeds des Zondags om 10y2 uur
hoopt te houden. De Evangelieprediking
staat op positief-orthodoxen grondslag. De
kansel-bijbel voor deze godsdienstoefenin
gen werd door eenige Vlaardingsche hee-
ren, na een lezing van mej. Ekering,
evangcliste te Parijs, geschonken.
HONGAARSCHE GEREFORMEERDEN.
De Hongaarsche Geref. Kerken hebben
een afzonderlijken „verstrooiden-Zondag"
ingesteld, n.L den voorlaatsten Zondag in
October, op welken Zondag in alle Hon
gaarsche Geref. Kerken voor de verstrooi
den in den vreemde gebeden en gecollec
teerd zal worden. Tevens werd den Honga
ren in den vreemde, in Europa en Amerika
met name, verzocht dcnzelfden dag hei
vaderland in hun Kerken te gedenken.
kerkgebouwen
Uit M i d d e n m e e r (Wieringermeer)
meldt men ons:
Maandagavond had hier, onder vrij goe
de belangstelling, de ingebruikneming
plaats van de nieuwe in kruisvorm ge
bouwde kerk voor de verafwonende Gere
formeerden, behoorende tot de Geref. Kerk
van Slootdórp. Onder de aanwezigen waren
deputaten van de Zuiderzee-Evangelisatie,
de Classis Alkmaar en den Kcrkeraad van
Slootdorp, B. en W. van Medemhlik en den
vertegenwoordiger der Zuiderzee-directie,
rnr. A. F. Kamp. Ds. H. H. Schoemakers,
van Kampen, voorzitter van Gen. Deputa
ten, droeg met een toespraak het kerkge
bouw over. Ds. D. Hoek, vau Enkhuizen,
hield daarop een korte bediening des
Woords uit Bom. 5:5. Sprekend over „de
Christelijke ..'op", wees hij er op, welke zij
is, haar oorsprong, haar waarde en de ver
zekerdheid ervan. Ds. S. U. Zuidema, van
Anna Paulovvnapolder, sprak namens de
Classis; cand. C. van der Vliet, als hulp
prediker van Slootdorp; oud. K. van der
Veen namens den kring van Gereformeer
den te Middenmeer, waarna Ds. P. de Jong
met dankgebed sloot.
Het kerkgebouw heeft 353 zitplaatsen
Boven de consistorie is een vergaderzaal.
Er is een centrale verwaimingsinstallatie.
kerstfeest te houtigehage
De heer IL Hofstra, evangelist van
„Noord-Jeruel", te Houtigehage (op de ar
me Friesche Heide van Ds. J. A. Visscher)
zendt ons een schrijven, waarin hij mee
deelt, met dankbaarheid aan het vorige
jaar terug te denken, wijl toen door veler
hulp kinderen en ouden van dagen 'nddij
Kerstfeest mochten vieren en onder menig
stroodak zegen gebracht is.
Voor het a.s. Kerstfeest zien weer een
130 paar kinderoogen vragend op, en niet
minder door de ouderen. „Veel van onze
menschen", aldus de heer Hofstra, „hebben
het moeilijk met hun weinigje inkomen van
werkverschaffing en steunregeling en er is
vaak aan alles en nog wat gebrek, vooral
aan een goed kleedingstuk".
Voor de bereiding van een goed Kerst
feest is ontzaglijk veel noodig. „Veel hulp
van bekende en onbekende vrienden; van
hen, die geregeld een bijdrage zenden en
van hen, die 't nog nimmer deden. Daar
om vragen wij aan een ieder, die dit leest:
„Och, indien 't U mogelijk is, zend ons bij
vernieuwing of voor 't eerst een bijdrage
ingeld, kleeren .ol'anderszins. Zie eens,
wat U alléén ol' in samenwerking met an
deren voor ons doen kunt, want: „Der ar
men Heiland roept in guren winternacht!'
De heer H. Hofstra, evangelist te Houti
gehage (Fr.), heeft als gironummer 161972.
Giften in natura kunnen geadresseerd wor
den aan het Gebouw „Noord-Jeruel" te
Houtigehage bij Rottevalle (Fr.).
inwendige zending
Ds. G. W. K. Hugenholtz, Ned. Herv.
predikant te Klaaswaal, verzoekt ons om
trent de Provinciale Vereeniging voor Inwcn
dige Zending in Zuid-Holland, het volgende
op te nemen:
Met deze Vereeniging, opgericht 13 Sept.
1.1. te Rotterdam, is men 8 Nov. j.l. een
flinke srap verder in de goede richting ge
komen. Den Ssten Nov. n.l .is het concept
statuten met huishoudelijk reglement arti-
kelsgewijze behandeld en behoudens enkele
redactie-wijzigingen door de ledenvergade
ring goedgekeurd!
Art. 3 der Statuten luidt nu:
„Zij (de Vereeniging) stelt zich ten doel
de verkondiging van het Koninkrijk Gods,
zich daarbij richtende op den bloei der Ned.
Herv. Kerk, in het bijzonder aan diegenen,
die langs normaal-kerkelijken weg moeilijk
meer bereikt worden met de prediking van
het Evangelie van Gods vergevende genade
in en door Jezus Christus, tot tijd en
wijle de Ned. Herv. Kerk zelve deze taak
als Kerk ter hand genomen zal hebben'
Als grondslag der vereeniging werd aan
genomen
„Het geloof in Jezus Christus, den Zoon
Gods, den eenigen en algenoegzamen Za
ligmaker, die gestorven is om onze zonden
pn opgewekt óm onze rechtvaardigmaking
(Rom. 4 25), zooals dit ook uitgedrukt is
in de Apostol. geloofsbelijdenis en de ge
loofsbelijdenis van Nicea."
De vereeniging zal trachten dit doe Ito
'bereiken o.a. door het steunen van bestaan
de en 't oprichten van nieuwe evangelisa
ties, door tentzending, het organiseeren van
bijzondere evangelisatie-samenkomsten, col
portage en 't uitgeven van een eigen or
gaan. Het ligt in do bedoeling aan te sturen
op plaatselijke evangelisatie-commissies,
welke omzien naar hulp van jongeren, die
zij zooveel mogelijk actief laten medewer
ken. Die jongeren, o.a. gerecruteerd uit de
leden der jongemannenverecnigingen, meis-
jesvereenigingen en trouwe catechisanten
verspreiden bijvoorbeeld lectuur, waarna
de leden der evangelisatie-commissie trach
ten persoonlijk contact le krijgen door huis
bezoek. Er kan contact worden gezocht met
do „Vereeniging tot
ding van de H e i i i g e 'S c h r i f t" te j
Amsterdam. De gemeenten moeten n.l. zeif
aan 't werk gezet en mogen niet alles over
laten aan 't hoofdbestuur!
Langs dezen weg noodigen wij orthodoxe
Ned. Herv. Kerkeraden, predikanten, bestu
ren van bestaande evangelisaties met hun
voorgangers en voorts alle belangstellenden
in de zaak van Gods Koninkrijk uit, tot bij
woning der algemeene vergadering te Rot
terdam, te houden D.V. Woensdag 29 Nov.
te 2 uur in 't Geheelonthouders-Tehuis, Op
pert 149 (nabij de Groote Kerk).
Door vrije stemming wordt dan tevens
een definitief bestuur gekozen.
GIFTEN EN LEGATEN
Te Spijk (Gr.) ontving de Ned. Herv. Diaco-
conie van wijlen den heer J. Bouwman een vrij
legaat van f 4000.
KORTE LEVENSSCHETS VAN DEZE MIDDELBURGER
Zeelands afgevaardigde inzake de Psalmberijming
Een der merkwaardigste predikanten uit
vroeger eeuw, die ook buiten de provincie
Zeeland een goeden naam verkregen, is
voorzeker wei Josua van Iperen van Veere.
Wie kent niet de Psalmboekjes, waarin voor
aan de lijst der afgevaardigden is gedrukt
en waarin vermeld staat: „Voor Zeeland Jo
sua van Iperen."
Aangezien Ds. van Iperen een zeer merk
waardig man was, willen wij gaarne eenige
geschiedkundige regelen aan hem wijden.
De familie van Iperen was afkomstig uit
Vlaanderen en zou reeds in den tijd der
Kruistochten geadeld zijn.
De naar Zeeland uitgeweken leden
van dit geslacht, hoewel langzamerhand in
den burgerkring gekomen, bezigden een
veelzeggend wapenschild. Onze Josua
werd den 23en Februari 1726 te M i d d e 1-
b u r g geboren, uit het huwelijk van Jaco
bus van Iperen (klerk bij cle Weesmees
ters) en Johanna ter Beek. Reeds als kind
kenmerkte hij zich door schranderheid cn
vernuft en vlijtig van aard zijnde, kostte
het hem weinig inspanning om op iedere
school de eerste p r ij z e n te behalen. In
1744 verliet hij de Latijnsche school er. ging
eerst studeeren te Groningen en daarna
te Leiden.
Na volbrachte studie werd Ds. Van Ipe
ren op 6 Aug. 1748 proponent bij de Classis
Leiden. Waarschijnlijk zou, na het einde
dezer studiën, een aanzienlijker plaats, dan
het onbeduidende Lillo, waar hij beroepen
werd, den rijk begaafden proponent hJiben
begeerd, indien zijn voordracht evenredig
ware geweest aan zijn vernuft en verstand.
Dat gemis aan weinig boeiende predik-
eaven, was dan ook do reden, dat de po
gingen zijner vrienden, om hem te
Dordrecht of te 's-H ertogenbosch
te doen beroepen, niet slaagden. Jammer
was het voorzekm, dat ook het uitzicht op
een Professoraat, waarvoor in 1752 te Fra-
neker eo in 1756 te Harderwij k kans
bestond, evenmin weid verwezenlijkt 16
jaar bleei hij te Lillo.
Den 23en Mei 1752 '.rad hij te Middelburg
in het huwelijk mei Maria de Waal. Kort
te voren had hij een nieuwe kerk te Lillo in
gewijd, daar de oude, door het koitstonüig
bombardement van 1747 vernield was. Al
daar doopte hij ook een Joodsche Rabbi,
Hcijmau IsaSc Brager geheel en, wiens be-
keerig toen ter tijd veel gerucht maakte.
Den 2Gen Nov. 1765. kwam het beroep
naar Veere. Beweerd wordt dat ziin
vriend Jac. Ermerius, destijds secretaris
dier stad, daartoe veel heeft meegewerkt
Het beroep naar deze bloeiende gemeente.
In die dagen door vier predikanten be
diend, werd door van Iperen aangenomen
en hij deed er 23 Februari 1766 zijn intrede.
Spoedig kwamen ook hier, gelijk vroeger,
huiselijke zorgen den geleerden maar ver
ontrusten, daar de schrale bezoldiging on
voldoende was, om in de behoeften van zijn
aangroeiend gezin te voorzien. Aan eerbe
wijzen ontbrak het hem minder, dan aan
geld.
Tn 1772 werd hier te lande eindelijk be
sloten om de gebrekkige Psalmberijming,
door een betere te vervangen, wat in die
dagen bij een heerschende Kerk wij heb
ben het reeds vroèger uiteen gezet een
diep, in-het volksleven ingrijpende zaak
was.
Ds. van Iperen werd in de daarvoor be
noemde commissie afgevaardigd en hoe hij
zulks ter harte nam, blijkt uit zijn kloek
standaardwerk „Kerkelijke Historie van het
Psalmgezang". De invoering had in zijn ge
meente met geen troebelen plaats. Ds. Van
Iperen bood de Stedelijke Regeering van
Veere een exemplaar aan, welke dit zoo op
prijs stelde, dat men hem in Juli 1777 een
fraai bewerkten inktkoker offreerde na
mens de stad Veere.
Veel heeft Ds. Van Iperen te Veere ge
schreven en gearbeid, maar die arbeid was
echter onvoldoende om den toestand van
het gezin te verbeteren op afdoende wijze,
terwij 1 ook in andere opzichten de brave,
maar in zijn idealistische opvatetingen licht
DE 200.000
het bokje IN de moedermelk
Nog steeds worden de geesten onder ons
bezig gehouden met de afslachting van
het drachtige vee, al is dan het hoogdrach-
drachtige nu uitgezonderd, en ook her.
Friesch Dagblad kan er moeilijk in
berusten.
God geeft het recht, om in te grijpen in
den gang der schepping en Hij alleen kan
dat recht geven. Dit ingrijpen mag zeer
zeker zich óók uitstrekken tot het leven
van het dier, dat tot spijze is gegeven Maai
bij het „hoe" stelt God wel degelijk zekere
grenzen" betoogt de redactie aan de hand
van den teksi over het bokje en de moedor-
melk en vindt dezelfde norm ook terug in
de voorschriften van Lev. 22 2630:
„Wanneer een os, of lam, of geit zal ge
boren zijn, zoo zal die zeven dagen onder
zijn moeder zijn; daarna, van den acht
sten dag en daarover, zal hij aangenaam
ersprei'i 2ijn tot offeranden des vuuroffers den
h r 111 to Heen,
Gij zult ook een os, of klein vee, hem
en zijn jong. op één dag niet slachten".
Onze kantteekenaren vinden den zin de
zer woorden zóó duidelijk, dat zij er geen
enkele toelichting bijvoegen. Het schijnt
ook ons voor allen duidelijk te zijn, dat
God hier een al te grof ingrijpen in het
scheppingswerk afsnijdt, ofschoon te Zijner
e e r cn ten nutte des menschen het beest
mg worden gedood.
Vervolgens stelt het blad de vraag, of de
geraakte man, bij den steeds scherper wor
denden strijd der staatkundige partijen in
zijn gemeente meer en meer verdriet kréég.
Dat was op den duur niet voor hem vol te
houden en hij zag uit naar uitredding.
Invloedrijke vrienden gaven hem den
raad om als predikant naar Ned. Oost-Indië
te gaan en nog te meer, omdat hij daar
kans had, om aan een school voor gods
dienstleeraars als docent te worden be
noemd Hoewel reeds 52 j^ar oud, besloot
Dominé van Iperen om nog naar Indië te
gaan.
Hij vertrok met zijn vrouiw en vijf kinde
ren vanuit Middelburg. Dat hij vrede had
met die keus en het Vaderland in opgewek
te stemming verliet, blijkt uit van hem ont
vangen brieven, die nog heden op het Rijks
Archief bewaard worden. Op den overtocht
verloor hij zijn jongste kind door den dood.
In Indië aangekomen begon van Iperen
met lust den arbeid, gelijk blijkt uit zijne
intreerede, gehouden 7 Mei 1779 over 2 Tim.
17. Zijn eerste openbare redevoering bij
het openen der lessen in de wijsbegeerte
en fraaie letteren opende hij op 29 Mei 1779
in de Binnen Protestantsche Kerk.
Onvermoeid bleef van Iperen arbeiden
aan de taak, die hij zich had voorgesteld
en het is werkelijk merkwaardig nategaau,
hoe deze uitnemende man in korten tijd
den stempel plaatste zijner machtige per
soonlijkheid. Hij was de ziel van vele ver-
eenigingen, wat echter nooit schade deed
aan zijn herderlijk werk. De krachten van
het teedere lichaam waren echter niet be
stand tegen de voortdurende, inspanning
van den geest In de eerste dagen van Febr.
17S0 werd hijj door een. zware koorts aan
getast en op den 11 Februari sluimerde de
brave man zachtkens .en voor goed in.
OnheschrijfeTijk was de indruk, die het
verschelden van deze buitengewone Zeeuw-
sche prediker teweeg bracht, wat zijn we
duwe op treffende wijze ondervond
Zijn vriend Alting zond haar een zak
met ducaten voor de begrafenis en verze
kerde haar met drie Zeeuwsche vrien
den, w.o. Gouverneur Generaal de Klerk,
een jaarlijksch inkomen van 16000.—, be
halve het pensioen dat de Ind. Comp. haai
nog zou toezeggen. Tot 1785 kon zij hiervan
genieten.
In Zeeland houdt men de nagedachtenis
van Ds. Van Iperen hoog, als van een
Zeeuw, die de eer van ons gewest, zij het op
het kerkelijk erf, hoog heeft gehouden.
A. M. WESSELS.
afslachting noodig is?
Er. zijn betere wegen.
„Daar is nog betrekkelijk veel ziek vee;
daar zijn ook de vare en afgekalfde koeien.
Wij weten niet, wat voor adviseurs de Re
geering heeft gehad, maar eenig inzicht in
de vej-betering bij inkorting van den vee
stapel meencn wij wel te bezitten en dan
zeggen wij: men begint van achter aan.
Men eischt drachtig vee. En onder dat
ree is ook ieder die gaat kijken kan zich
daarvan overtuigen betrekkelijk veel
mindenvaardig vee. Maarhet diende
uitsluitend minderwaardig vee te zijn en
dan hij voorkeur niet drachtig.
Een inkorting als deze zou den veestapel
zoowei als het product, enorm kunnen ver
beteren.
Men denke ook aan de tongblaar.
Nu begint men van achteren aan. Want
dit kalve vee is het vee, dat niet voor de
slacht, maar wel voor den afzet ge
reed kan worden gemaakt of reeds is.
En het buitenland, met zijn autarkische
politiek, moge al geen behoefte hebben
aan onze producten, het zal wel behoefte
krijgen aan de bron dier producten: onze
drachtige koeien. Als er even gelegenheid
komt tot afzet, dan zal het juist dit vee zijn'
dat men gaat vragen: dit, dat wij nu af
slachten.
Er is ook geen sprake van dat als regel
de vetweiders de beesten laten bevruchten.
Sommigen laten er een stier bijloopen,
maar dit is lang geen regel. En als voor
beeld verdient- het zeker geen navolging,
daar de eene onmenschelijkheid de andera
geen rechtsgrond biedt.
DE TOESTAND IN DE MIJNINDUSTRIE
Te Heerlen vond een bespreking plaats
met de Limburgsche Katholieke Kamerle
den, welke door het hoofdbestuur van den
R.K. Mijnwerkershond was aangevraagd.
De ongunstige situatie van de mijnindustrie
en de moeilijke positie waarin de mijnwer
kers verkeeren, werd uitvoerig besproken.
Enkele maatregelen, welke Verlichting in
den toestand zouden kunnen brengen, wer
den onder het oog gezien. Het Hoofdbestuur
van den R.K. Mijnwerkersbond vroeg hier
voor den steun van de kath. Kamerleden»
welke bereidwillig werd toegezegd.
In verband met bovenstaande zijn dezer
dagen nadere stappen van den R.K. Mijn
werkersbond te verwachten.
OPLOSSINGEN
6 oplossingen van de raadsels uit onze
riëk van 25 October j.l. zijn als .volgt:
Kruiswoordraadsel
izontaal:
212 Nachten
Tali
219 Na
Ja
221 Melo
Tintelen
Ra
Verti ca al:
Adonis
2 Atmos
Melkemmer
3 Leening
Snoer
5 Ja
Oneigen
4 Illegaal
Patna
6 Adspirant
Signalen
7 Tienden
Si
8 Israël
Eden
13—40 E.k.
Nautilus
14 Negatief
Prieel
15 Re
Egaliteit
16 Ar
Dra
20 Noteeren
0p
40 Inuline
Einde
57 Dansen
Moor
70 Stranden
Fenian
77 Epos
Entente
86 Deeg
Sage
91 Oo
Ivens
100 De
G.G.
102 Metingen
Oer
105 Raak
Ay
108 Eierkoek
Me
109 N.V.
Ada
122 Gij
ïubiotiek
118 Tooveren
Parade
133 200 Rhiel
Niet
136 Maroden
Vies
142 Uit
Bark
144-172 It
En
148 Essence
Teren
150 Pagode
H. S.
172 Rot
Goorn
180 Rus
Torgler
18-S Rahl
Odeur
194 Ko
Kasteel
195 Ar
Na
200 Lam
Deksel
208 La
.u
216 To
Vul in..»
Draaif, Erdal, Kroon, Lezer, Orgel, Pruik,
Offer, Polis, Dwerg, Erker, Dronk, Emmer,
Urker, Radio: De klop op de deur (Ina
Roudier-Bakker).
Paardensprong
Eert de vrouwen
Zij vlechten en weven
Hemelsche rozen
In 't aardsche leven1.
Deelsom
14.148.097 3071 4607.
De weg naar de vrijheid
Hij deed een sprong in de takken van de
boom daarbij de ladder met beide handen
dwars boven het hoofd houdende De ladder
bleef in de takken zitten en daaraan han
gende wist hij steun te zoeken en omlaag
te klauteren.
De wonderkring
Middemkring: Contingenteeringswet. Bui
tenkring: Plattelandsbevolking. 2: cheap;
3: nauta; 4. inzet; 5. graal; 6. naden; 7.
ereis; 8. Rolde; 9. strik; 10. Ellen. 11-12:
riool.
NIEUWE RAADSELS
Denksport-opgave
Toen een rechercheur dezer dagen in een
autobus stapte, die hem naar een der buiten
wijken van de stad zou rijden, ontdekte hij
vooraan in de bus, een tweetal bekende
boeven, die al lang door de politie gezocht
werden. Deze hadden wel geen bepaalde mis
daden op hun geweten, maar toen zij voor
k»eine vergrijpen gezocht werden, hadden zij
een revolver getrokken en een waar vuur
gevecht geopend op de politie-agenten, waar
door er een licht gewond was. Zij hadden,
over het algemeen, de revolver te gauw in
DE REKENKUNSTENAAR IN DEN DOP!
Ik kan elk getal van 1 tot 100 raden
Er kunnen getallen zijn, die geraden wor
den, van 1 en van 2 cijfers. De gedachten
lezer overhandigt hem, die het te raden
getal in zijn gedachten neemt, de 7 kaarten
en verzoekt hem, die kaarten af te zonde
ren, waarop het in gedachten genomen ge
tal in de gedrukte getallenkolommen te
vinden is. De gedachtenlezer neemt de af
gezonderde kaarten, waarop zich het in
gedachten genomen getal bevindt, kijkt ze
snel door en kan direct dit getal vinden.
Hij behoeft slechts te letten op diè getallen,
die op de afgezonderde kaarten telkens het
eerst na de nul gedrukt staan en telt deze
getallen bij elkaar, voor zoover meer kaar
ten afgezonderd werden.
Voorbeeld: B. neemt het getal 49 in ge
dachten. Hij zondert overeenkomstig boven
genoemde handleiding de kaarten af, waar
op dit getal voorkomt
A. leest op die kaarten telkens na de 0
do getallen 1, 16, 32 en verkrijgt met op
tellen het resultaat 49. Schrijf de cijfers
netjes over op stevige kaarten. Desnoods
op de bladen van een soort waaier, die men
van karton maakt en er een lint doorrijgt.
0 21 43 65 87
1 23 45 67 89
3 25 47 69 91
5 27 49 71 93
7 29 51 73 95
9 31 53 75 97
11 33 55 77 99
13 35 57 79
15 37 59 81
17 39 61 83
19 41 63 85
2 23 46 67 90
3 26 47 70 91
6 27 50 71 94
7 80 51 74 95
10 31 54 75 98
11 33 55 7S 99
14 35 58 79
15 38 59 82
18 39 62 83
19 42 63 86
0 22 45 6S 87
4 23 46 69 92
5 28 47 70 93
6 29 52 71 94
7 30 53 76 95
12 31 54 77 100
13 36 55 78
14 37 60 79
15 38 61 84
20 39 62 85
21 44 63 86
0 26 45 72
8 27 46 73
9 28 47 74
10 29 56 75
tl 30 57 76
12 31 58 77
13 40 59 78
14 41 60 79
25 44 63 90
0 26 53 80 91
54 81 92
55 82 93
56 S3 94
57 84 95
58 85
16 27
17 28
18 29
19 30
23 50
24 51
25 52
60 87
61 88
62 89
37 48
38 49
39 50
40 51
41 52
0 74 85 96
64 75 86 97
65 76 87 98
66 77 88 99
67 78 89 100
68 79 90
69 80 91
70 81 92
71 82 93
72 83 94
73 84 95
de hand. Daarom kon de rechercheur met
vrij groote zekerheid aannemen, dat iedere
poging van hem om do beide boeven te ar
resteeren, op hevigen tegenstand zou stui
ten, temeer, daar hij alleen tegen die twee
stond. De rechercheur peinsde, hoe hij 'de
twee zou trachten te knippen. Daar hij in
burger was en de beide boeven hem niet
kenden, wist hij ten slotte een plan te vor
men, waardoor hij een kans van slagen
had. Hij stak een sigaret aan en kreeg daar
over ruzie met den bestuurder der autobus.
De ruzie werd erger en erger en tenslotte
stopte de chauffeur en de rechercheur ver
hel schouderophalend den wagen. Toch had
de rechercheur zijn politiepenning niet aan
den chauffeur getoond. Enkele oogenblik-
ken later zaten de beide boeven veilig in
da boeien. Hoe had de rechercheur dat
gearrangeerd?
INZENDING VAN OPLOSSINGEN
Oplossingen adresseere men aan de re
dactie. In den linker bovenhoek vermelden:
GF.DACHTENKRACIiT
Men zende alleen de oplossing van het
Kruiswoordraadsel en plaatse de gevraag
de woorden, zonder verdere toevoeging dui
delijk onder elkander.
KRUISWOORDRAADSEL
Horizontaal:
I Voorzetsel
4 Deel van een huis
6 Opschrift boven "t
kruis van Christus
7 Vogel
8 Die de morgen
stond verkonden
II Snel
13 Bezonnenheid
13a Neem voedsel
15a Voertuig
17 Jongensnaam
18 Pers. vnw.
18a Slag
20 Engelsch bier
20a Vaartuig
22 Geestdrift
23 Deel van scheeps
wand
23a Stoot
25 Niet hobbelig
25a Telwoord
27 Bij een hofstede
27a De oncontroleer
bare zegsman
29 Laatste gedeelte
30 Griezelige verha
len
40 Altijd groene woe
kerplant
41 Ned. Indië
42 Eminentie
43 Academische
graad
44 Waarmee ramen
schoongemaakt
worden
45 Deel van
schip.
Verticaal:
1 Jongensnaam
2 Als 1 horizontaal
3 Dwaas
5 Lid van een veel
geplaagde bevol
kingsgroep
7 Wild
8 Vangvoorwerp
9 Negociant
10 Zuid-Afrikaan-
schc ontkenning
11 Heer
12 Dwaas
14 Veel
15 Bezig zijnde
16 Meisjesnuam
17 Gereed
19 Hoofdbedekking
20 Iedere
21 Rund
22 Het ik
24 Voorwerp om iets
tot stilstand te
brengen
26 Ontkenning
28 Als 41 hor.
31 Familielid
32 Als 42 hor.
33 Uiting van vreug
de
34 Skandinavische
jongensnaam
35 Ontkenning
36 Voorzetsel
37 Hemellichaam
38 Jongensnaam
39 Wat dadelijk komt
43 Noot
46 Aander© noot
