NATIONALE
TWEEDE BLAD PAG. S
DINSDAG 7 NOVEMBER 1933 1
TUSSCHEN AMSTEL EN IJ
{(Van onzen .Amsterdamsdien redacteur)
Onder de bezienswaardigheden in onze
stad neemt „Artis" nog steeds een belang
rijke plaats in. De schoone dierentuin, tot
in het buitenland beroemd, is de trots der
Amsterdammers.
Dezer dagen is het jaarverslag van Artis
'(of zooals de officieele naam luidt Kon.
Zoöl. Genootschap „Natura Artis M agist ra")
uitgekomen en daaruit bleek, dat ook Artis
onder de ongunstige tijdsomstandigheden
lijdt: contributies, entrées en verdere ont
vangsten, waren sterk achteruit geloopen;
de aankoop van dieren, 't vórig jaar f35.016
beliep in 1932 slechts f 2279.
Toch is deze daling van inkomsten in
geringe mate een crisisverschijnsel. Wat
Artis in vroeger jaren vóór 't opkomend
tourisme was, valt moeilijk te begrijpen
voor den Amsterdammer van heden.
Voorheen, toen het reizen en trekken zich
tot de bevoorrechten beperkte en de men-
schen dus meer in de stad bleven, stond
Artis in het centrum van de belangstelling.
Tot den goeden toon werd het gerekend lid
van Artis te zijn, daaraan kon de gewone
burger niet denken. Men kon voor f 1 per
dag den dierentuin bezoeken en daarvan
werd vrij druk gebruik gemaakt. Maar de
groote stroom bezoekers wachtte tot Sep
tember; dan kon men voor een kwartje
terecht. Dat kwartje geniet historische repu
tatie, want ondanks alle wisseling in prijs
niveau in den loop der jaren, is het Artis
te wartje gaaf gebleven, al moet gezegd wor
den, dat men er voorheen meer waarde aan
hechtte dan thans.
In den goeden ouden tijd, toen nagenoeg
alleen schoolkinderen en onderwijzers va-
cantie genoten, pensions en badplaatsen
nog maar door weinigen werden bezocht,
kreeg het groote publiek zijn beurt in Sep
tember. Een Artsdag was ongeveer voor
iedereen weggelegd; 't inhouden van dezen
dag was i.n dien tijd van schamel sociaal
besef een schreeuwend onrecht.
Dat alles is veranderd. Door de al ruimer
Verleende vacantiedagen en het grootere
gemak, waarmede men zich buiten de stad
kon verplaatsen, taande de glorie van Artis.
De elite onder het ledental verschrompelde;
het lidmaatschap was veel minder dan vroe
ger het kenteeken van bijzonderen maat-
schappelijken welstand; de druk bezochte
Artis-concerten verloren allengs hun aan
trekkelijkheid, en het betreden van de be
roemde Koningszaal bleef niet langer een
Onbereikbaar ideaal voor de groote schare.
Niettemin werd aan de dierenverzame
ling en aan den tuin zelf al grooter zorg
besteed. De tegenwoordige directie heeft de
dierenbevolking steeds meer geperfectio
neerd en de directeur heeft dan ook schoon
gelijk, wanneer hij den aandrang van som
mige kringen weerstaat en in Artis geen
kermissen dulden wil. „Een zoölogische
tuin", merkte de directie op, „is een zuiver
cultureele instelling, welke uitsluitend ten
doel heeft het publiek de uiterlijke verschij
ning en het gedrag van het dier alsook do
schoonheid er van te leeren kennen en
waardeeren".
Dat is een gezond standpunt, waarvoor
men respect kan hebben en dat goede hoop
geeft voor de toekomst. Artis komt er wel
weer bovenop.
Van meer ingrijpenden aard zijn de zor
gen in kerkelijke kringen, die w e 1 met de
financieele crisis in verband staan en
helaas nog meer met de geestelijke crisis.
Alle kerken ondervinden de gevolgen van
den verlaagden levensstandaard, maar het
meest de groote Ned. Herv. Kerk.
Men weet, dat de bekende clr de Vrijer
indertijd de noodklok heeft geluid met zijn
befaamde veertien punten, waaronder ook
voorkwam het sluiten van de Nieuwe Kerk
gedurende een groot deel van het jaar. Nu,
zoover komt het gelukkig niet: de Nieuwe
Kerk, de historische kathedraal op den
Dam, blijft het geheele jaar geopend. Maar
wel worden vele bezuinigingen aangebracht
en wat, het voornaamste is: in plaats van
uitbreiding van het aantal predikantsplaat
sen (in dezen tijd van geestelijken nood
toch zoo noodig) wordt de 31e predikants
plaats niet vervuld, en het getal godsdienst
onderwijzers geleidelijk verminderd.
Inderdaad beteekent dit alles groot gees
telijk verlies.
Bij dit sombere beeld bood de opgewekte
herdenking van de Kerkhervorming een
lichtpunt Meer dan vroeger wordt in de
laatste jaren 't levenswerk van Luther, den
held der Reformatie, herdacht. Ook in de
afgeloopen week geschiedde zulks in tal
van kerken van onderscheiden formatie, en
in deze week, Vrijdag a.s., den 450sten
gedenkdag van Luthers geboorte, staan
wederom een paar groote samenkomsten op
bet programma.
De heer J. van Meerveld, christelijk-his-
thorisch raadslid, vierde in de vorige week
onder talrijke blijken van belangstelling
zijn 70sten verjaardag. De heer Van Meer
veld is te eenvoudig van opvatting om er
een „recht van niet-jubileeren" op na te
houden en aangenaam deed het aan dezen
degelijken man te zien, onder zooveel vrien
den en vereerders, die hij zoowel onder
boeren en melkslijters als onder raadsleden
en wethouders heeft
De jubilaris, die te Zunderdorp woont en
sedert de annexatie van deze gemeente in
1921 raadslid is, mag een sieraad van den
raad en van zijn fractie heeten ter oorzake
van zijn rechtschapen karakter en begin-
seïtrouw. In den Raad spreekt hij slechts
zelden, maar als de heer Van Meerveld aan
het woord komt, heeft hij iets te zeggen,
waarnaar fnen gaarne luistert. Van reeen
ten datum is de afstraffing, die deze dege
lijke plattelander zijn communistisch mede
lid Wijnkoop toediende, toen deze Mosko-
vietische luidspreker orakelde over zaken
waarvan hij niets wist.
Laat ik dit weekoverzicht mogen beslui
ten met, de mededeeling, dat het a.s. kope-
'jubiléum van den burgemeester in
wijder kring 'belangstelling vindt Zoo juist
komt mij ter oore, dat het Initiatief Comité
ROFFELRIJMEN.
Overtuiging
Jan Punt was van-de-blauwe-knoop,
Niet zoomaaris, een keer
Hij was het, overtuigd, en dat
Veranderde niet meer.
't Was z'n geloofniet, evenmin
Een stokpaard van den man;
Hij wist het: alles heeft z'n tijd,
Daar hield hij zich maar an.
Jan Punt was van-de-blauwe-knoop,
Enhij was werkeloos;
Hij zocht, hij worstelde om werk
Dat deed hij al een poos.
En op een goeie avond stond
Een oproep in de krant,
Een baantje, net voor hem geknipt,
Een kolfje naar zijn hand;
Wel stond er zoo precies niet bij
Bij wie, wat, waar het was,
Maar Jan begreep dat hij ervoor
Geknipt, geschapen ivas.
Jan schreef dus een papieren brief
Met letter-zoo-en-zus,
En zie: twee dagen later zat
Een antwoord in de bus:
U kunt direct beginnen bij
Jeneverstokerij
Met naam en toenaam enzoovoort
Nauwkeuriglijk er bij
Jan is gegaan, dat spreekt vanzelf;
Jan ging naar het kantoor
En stelde aan den directeur
Zich rond en open voor,
En zei beleefd en vriendelijk
Dat hij er niet aan dacht
Z'n brood te vinden in een zaak
Die zooveel jammer bracht.
De directeur keek eerst wat vreemd
Toen vriendelijk, en zei:
Zoo'n kerel met zoo'n vaste wil
IVos anders iets voor mij!
Ik heb respect voor jou en voor
Je overtuiging, vrind;
Ik hoop van harte dat je gauw
Een goede werkkring vindt!
(Nadruk verboden.)
LEO LENS.
(I.C.A.) en de Vereen. „Het Koggeschip" een
huldigingsdefilé voorbereiden. Défilés val
len in den smaak tegenwoordig. Moge ook
het voorgenomen défilé in December slagen!
LEVENSVERZEKERING-BANK. rotterdam
Rentelooze leening
aan verzekerden voor operatiekosten
Ingezonden Mededeeling
BINNENLAND.
OFFICIEELE BERICHTEN
ONDERSCHEIDING
CONSULAIRE DIENST
Bij K. B. ie het consulaat der Nederlanden te
Natal (Brazilië) opgeheven. Het ressort van den
voormaligen post, te weten de Staat Rio Grande
de Norte, is toegevoegd aan het ambtsgebied
van het con&ulaat te Jo&o Pessöa.
P. T. T.
Bij K. B. Is met ingang van 1 Nov. 1933 aan
den referendaris 2e kl. der P.T.T. J P M L.
Lef eb er (o.v.) op haar verzoek eervol ontslag
is mf?t Ingang van 16 Dec 1933 benoemd tot
referendaris der P.T.T. J de Vries, tliaws refe
rendaris 2e kl. der P.T.T.
LANDMACHT
Bij K. B. Is benoemd I
e-offlcler van
idheid der 2e kl bij de landmacht de heet
J. L. van Laer, arts.
Indringers dood gevonden
„roote schade toebrachten. Op aanraden
drogist werd een proef genomen met Rodent en
het resultaat was verrassend. „Ik ben nu zoo goed
ratten te dooden." Zulke
;zaam, eiken dag doodt Rodent duizenden ratten en
muizen. Indien dit ongedierte Uw eigendommen ver
nielt, koop dan nog heden een doosje Rodent,
gebruik het op de voorgeschreven manier en mor-
,gen zult U van rat en muis bevrijd zijn. Enkele
doos 50 ct., dubbele doos 90 cl Importeurs: Fa.
B. Meindersma - Den Haag. B 44
Ingezonden Mededeeling
BACONMOEILIJKHEDEN
Zooals we reeds hebben medegedeeld in
ons nummer van 31 October heeft
de groote toename der bacon productie
in Engeland er toe geleid, dat het invoer
contingent opnieuw verlaagd zou worden en
wel met 16 pCt., zoodat Engeland dan
slechts 59 pCt. van de hoeveelheid van 1932
zou willen importeeren.
In bovengenoemd bericht werd ook mede
gedeeld, dat Denemarken met Engeland een
contract had gesloten, waarbij bepaald werd.
dat dit land 62 pCt. van het toe te staan
contingent bacon zou leveren.
Dit was niet geheel juist Denemarken
onderhandelde toen met Engeland over deze
plannen en het had op dat moment alle
schijn, dat het zoo zou gaan als door ons
werd medegedeeld. Ondertusschen zijn deze
onderhandelingen afgeknapt en zit men in
Denemarken voor een zeer moeilijk probleem,
de groote hoeveelheden spek en bacon, die
thans niet meer naar Engeland kunnen
geexporteerd worden, kwijt te taken. Dit is
zooveel te erger nu ook daar evenals bij
ons, de uitvoer toch reeds belangrijk ge
daald is.
Thans lezen we echter in het „Berliner Ta-
geblatt" een artikel over de Deensche bacon-
productie, dat eenigszins te denken geeft
Het blad wijst er op, dat Denemarken wel
gaarne Duitschland als een goed ofnemer
van zijn bagon zou hebben en meent, dat
er momenteel de kans groot is, dat bij een
mogelijke onderhandeling Duitschland wel
ontvankelijk zal zijn voor Deensche voor
stellen in verband met baconlevering.
De Duitsch-Deensche handelsbalans is in
Augustus gekomen op een passief van 7.5
millioen kronen ten nadeele van Denemar
ken, het jaar daarvoor was er pog een
saldo van 2.2 millioen kronen.
Nu Duitschland met Nederland en Fin
land onderhandelt over den invoer van
zuivelproducten en eieren, meent het blad
dat onderhandelingen met Denemarken, dat
ook zeer geïnteresseerd is bij den uitvoer
dezer producten, van groote beteekenis zijn.
Het „Berl. Tageblatt" meent zelfs, dat deze
onderhandelingen met Denemarken nog van
grooter beteekenis zullen zijn, dan die met
Nederland en Finland.
Dat wil dus in goed Hollandsch zeggen?
Wees maar wat scheutig Holland, want
de Duitsch-Nederlandsche handelsbalans zijn
lezers willen voorleggen?
Dat zou in dit verband heel leerzaam zijit
voor zijn lezers.
Van 11 Dec. tot 10 Jan. wordt weder eeö
serie weldadigheidspostzegels uitgegeven,
ditmaal ontworpen door Mr. J. Sjollema
te Amsterdam.
De waarden zijn 1% cent, 5 cent, 6 cent
en 12V2 cent.
Tegelijkertijd worden uitgegeven twee
nieuwe series Drentbriefkaarten; de eene
houdende 6 reproducties naar schilderijen
van Rembrandt en de andere getiteld: j)e
vreugde van de jeugd" en voorstellende de
kinderspelen in de verschillende tijden dea
jaars, met de bij iedere maand behoorende
teekens van den dierenriem, ontworpen door
mej. D. Duyvis te Amsterdam. De prijs vani
iedere serie is 0.35. J
BURGEMEESTERSINSTALLATIE
Zaterdagmiddag had te Friezenveen da
installatie plaats in een buitengewone raada
zitting van den nieuwen burgemeester den
heer A. P. F. A. I. A1 b a r d a van Utrecht,
Door een comité uit de burgerij werd da
heer Albarda op de grens der gemeente tus«
schen Almelo en Friezenveen ontvangen. D«
installatierede werd uitgesproken door dea
loco-burgemeester Wethouder H. Stege»
man. In het dorp hadden verschillend*
feestelijkheden plaats. 1
Weer werd 'n automobilist de dupe van den onhoudbaren
toestand aan den nieuwen Rijksstraatweg te Overschie*
Mr. dr. S. de Vries Czn., wethouder
man Den Haag, verlaat met z'n bruid
Mej. E. Coster, het stadhuis.
Minister-president Göring tijdens 't
verhoor in het proces van den Rijks-
danhrnnd te Berlijn.
De heer prof. mr.
D. v. Blom, die bij
't 350-jarig bestaan
der Universiteit van
Edinburgh het eere
doctoraat verkreeg.
Luchtfoto van de oude Maasbrug te Maastricht, die
geheel gerestaureerd en weer voor het publiek open
gesteld werd.
De huldiging van C. N. A. Loos Sr, bekend Hillegersbergenaat
die 70 jaar werd. Het huldigingscomitè biedt 'n geschenk aan.
11 orum van Caesar te Rome, volgens Senator Ricci, die d.e herstel- en opruimingswerken leidde, een der
prachtigste monumenten uit de oudheid, die door afbraak der miserabele omgeving zijn vrijgekomen.
Het in gebiuik genomen gebouw van de De nieuwe armbewegingen bij de Rott erdamsche verkeerspolitie zijn gistereik
Ned. FascistenStationsweg, Rotterdam. voor het eerst toegepast. Op de Noorderbrug.
