VRIJDAG 27 OCTOBER 1933
DERDE BLAD PAG. 9
HoHandsche kranten op bezoek
bij de Duitsche pers
POLITIE-ORGANISATIE
In de cellen - Politie-alarm
EEN S.A.-TEHUIS
II.*)
(C. W.) Het Polizei-prasidium was het
eerst aan de beurt.
Politiepresident Zech ontving het gezel
schap in zijn gebouw.
Aan de hand van een schematische voor
stelling, werd een inzicht g (reven in de or
ganisatie der politie, waarbij we o.a. verna
men, dat de politieke politie wordt gerccru-
teerd uit de Kriminal-Polizei. Cijfers toonden
aan, dat het aantal misdrijven en overtre
dingen de laatste maanden zeer was ver
minderd.
Met groote gestrengheid wordt opgetreden
tegen communisten en marxisten. Krach
tens machtiging van het volk wordt auto
ritair geregeerd, sinds op 5 Maart een vol
strekte meerderheid die echter niet alleen
uit nat. socialisten bestond zich voor de
nieuwe regeering uitsprak. D- regcering
voert de haar verstrekte opdracht autoritair
uit en in dat systeem past niet het optreden
of tusschentreden van een parlement of een
groote verscheidenheid van partijen.
In Duitschland wordt weer geregeerd. Alle
gevoel van saamhoorigheid was er verdwe
nen en het parlement had zich onmachtig
getoond om behoorlijk te regeeren. Niemand
lmd er eigenlijk meer vertrouwen in.
Dat is nu anders geworden: het vertrouwen
in een leiding gevend bewind is terugge
keerd, maar daarom moet ook alles worden
uitgeschakeld, dat in politiek opzicht bij de
noodzakelijke oplossing der problemen het
bederven kan door negatieve critiek. Marx
zoo is dan verder de gedachtcngang
is door het nationaal-socialisme ten volle
overwonnen en heeft dus geen recht van be
staan meer en evenmin alle andere anar
chistische vok&vergiftigende richtingen, die
Europa bedreigden, maar tot heil \an dat
werelddeel door de nat. soc. beweging geheel
zijn bedwongen.
Sommigen verliezen dit punt wel eens wat
uit het oog.
Daarom en nu vervolgen we de be
schouwingen van den politiechef dulden
we geen actie of agitatie van communist n
of marxisten. Hun politieke systemen mo
gen geen rol meer spelen. Men heeft zich
„zu fügen", te conformeeren, te onderwerpen
Verdachten worden nimmer mishandeld;
wie zich echter verzet komt in aanraking
mot politiemaatregelen.
Vooral in Essen moest streng worden op
getreden. Het is een gevaarlijke stad en
omgeving, omdat het een centrum vormt
voor den mijnbouw, waarin groote hoev.eel
heden springstoffen te vinden waren.
Communistische cellen worden nog wel
gevormd, maar tot actie komen ze zelden.
De politie komt ze als regel op het spoor
door haar eigen fijn vertakte organisatie en
ook meermalen door verraad.
Essen verloor in den bevrijdingsstrijd 16
dooden uit de S.A. beweging; zij rusten op
het eere-keriklhof.
Sinds het overnemen der macht is de vei
ligheid dermate verbeterd, dat de hulppolitie
kon worden afgeschaft; met de bestaande
politiemacht heeft men alles streng in de
hand.
Deze mededeelingen werden later nog na
der bevestigd door den commissaris voor cri
mineele zaken. De misdadigheid: moorden,
inbraken, beroovingen, zedelijkheidsdelicten
zijn zeer teruggedrongen. Gemiddeld met
50 zoo vernamen we, maar voor sommige
rubrieken met een nog belangrijk hooger per
centage. Er wordt zoo noodig zwaar gestraft.
Vroeger was er veel misplaatste humaniteit
Vele misdadigers zijn ten eenenmale niet te
I stond in ons blad van 23 October.
staan.
Er volgde een rondwandeling door het
Eerst betraden we het politiemuseum.
Hoogst interessante verzamelingen op ieder
gebied van misdadigheid waren daar bijeen
gebracht. Voor 'Vakmenschen buitengewoon
leerzaam, ook wat de methoden van bestrij
ding der misdadigheid betreft.
Vervolgens werden ons verschillende cel
len getoond. Ze zagen cr alle keurig netjes
uit. Zindelijk, goed in de verf en behoorlijk
door licht en lucht, bedeeld. I-Iet waren cel
len voor verdachten. In een er van vonden
we een vijftal personen bijeen, waaronder een
S.A.-man; die met vctbonnen had geknoeid.
Een flinke stapel hoeken en kranten stond
te hunner beschikking. Verder troffen we een
naar buitmlandsche vrouwen, die in het
land, waar ze gastvrijheid genoten, zich on
behoorlijk hadden gedragen; ook was er een
omi-iunistische verdachte, lid van een kno-
iereentrale, in" voor-arrest.
VVe ontvingen alle vrijheid om met de
menschen te spreken. Van de gelegenheid
werd «Miim gebruik gemaakt.
We zijn tevreden, we hebben niet te
klagen, luidde hot bescheid als geïnformeerd
werd naar voeding en behandeling.
Van de 60 plaatsen in dit huis van bewa
ring waren er 41 bezet.
Essen is de politiecentrale voor het hee'i
district. Alle draden komen er samen en al
lerlei gegevens worden er verzameld. Voor
de opsporing van misdadigers ook i
misdaad is er methode is dat van groote
beteeken is.
De politie-inspectie bleek voortreffelijk ge
outilleerd en geïnformeerd. Zij wijdt in het
bijzonder haar zorgen aan staatsgevaarlijke
politieke handelingen. Beschikt werd
een collectie van 40.000 kaarten van perso
nen, die op dit punt niet zuiver werden ge
acht. Zij, dia voor hoogverraad aangoteekem'
stonden hadden een blauwe kaart; voor
landsverraders en spionnen was de oranje
kleur gekozen Symboliek zit in deze kleu
ren niet zoo werd ons verzekerd.
Eiken dag bespreekt de commissaris van
dienst met de agenten de belangrijke zaken
van den vorigen dag.
Dat ook overigens hier alle verdere middc
len, welke de politie bij het uitoefenen
haar taak noodig heeft, in prima orde
ren, behoeft nauwelijks gezegd.
Nu de politie ons eenmaal vast had,
wensebte ze ons niet zoo dadelijk weer los
te laten. We zouden ook nog een bezoek bren
gen aan de oude politie-kazerne. Dat geschied
de. Het was zeer eenvoudig in deze barak
ken, maar organisatorisch bleek alles in de
puntjes.
waren 5 „Bereitsrhafte", 5 commando's
ondergebracht, waaronder 1 beredene. Voorts
het noodige materiaal: auto's en 2 pantser-
Het iilarmceringsstclsel der politic bleek
zeer fijn vertakt. Het was ingericht op de
wijze als b.v. Den I-Iaag zijn brandmelders
op straat heeft. Essen heeft 1000 van zulke
alarmeertoesteilen. Elk toestel geldt voor een
bepaalde groep straten. Komt er een melding
dan rukt onmiddellijk een „OvervaI-Com
mando" uit, dat zoo noodig telefonisch ver
sterking kan vragen*
Ten onzen pleiziere werd even alarm ge
maakt. No. zooveel belt. Dat nummer co
pondeert op een kaart, die terstond voor den
dag wordt gehaald. Daarop vindt men de
straat, huisnummer en de plaats in huis,
vanwaar onraad is gemeld, terwijl een situa-
tieteekening aan de achterzijde doet zien hoe
de uitrukkenden tactisch zich hebben op te
stellen, indien handelend moet worden op
getreden. Binnen 3 minuten reed het gealar
meerde commando per auto de poort uit.
In aanbouw was een nieuwe politie-cen-
trale. Een geweldig ding. Alles ijzer en be
ton. Het terrein was 3 K.M. groot. In deze
kazerne zouden 500 man onderdak vinden,
aaronder 30 gehuwden. Voorts was er
plaats voor 50 wagens.
Een groep politieke gevangenen.
Hier hadden we een der groote werken, die
als werkverschaffing worden uitgevoerd.
Reeds meent men op deze wijze ongeveer
2 millioen arbeiders aan het werk te heii-
ben gezet: aan wegen, herstel van straten,
woningbouw, ontginning, ontwatering, enz.
Het loon der vakarbeiders bij dit werk was
gemiddeld SO p.f. per uur, ongeschoolden ont
vingen 50 pf.
Dat klopt met andere gegevens, welke wc
vroeger ontvingen en ook met het algemeen
schema, dat hij de werkverschaffing woi
gevolgd. Stuk voor stuk wordt deze op;
bouwd in overleg met de patroons en
arbeiders.
Bedrijven moeten tenminste zonder verl
werken en voor de arbeiders geldt: wie
beidt zal eten.
Als minimum-maandloon geldt een bedrag
van 135 Mark per maand, dat echter
minderen kan tot 100 Mark. Nemen de
ders toe, dan worden nieuwe menschen
geschakeld en stijgt geleidelijk het loon.
En korte pauze in het officiers-casino bood
weer gelegenheid tot het stellen van
vragen, ten deelc ter bevestiging van allerlei
wat reeds besproken was, anderdeels nieuwi
gebieden betredend.
Zoo spraken we over de scholing der S.A
menschen. De organisatie daarvan is eener
zijds centraal. Zij wordt van bovenaf gere
geld, maar bij de uitvoering is er sterke de
centralisatie. Over van alles wordt daarbij
gesproken, maar niet over republiek of
narchie. „Das ist keine Frage". We hebben
teveel andere dingen te doen, hebben in do
'eerste plaats te zorgen voor rust cn orde.
voor werk en brood. Voor den „Fiihrer"
koestert het volk een diepe en echte ver
eering en het waardeert ook zeer de hou
ding van rijkspresident von Hindenburg, di
toch een man is van de oude school, afstan
den kende, maar toont zijn positie in de vei
anderde omstandigheden volkomen te vei
Het slot van den middag werd besteed aan
een bezoek aan een S.A.-Heim, een tehuis,
zouden wij zeggen, voor S.A.-Iieden en werk-
loozen. „Unterkunft Erich Garthe", heette
het. Het was een oud-mijngebouw, staande
op het terein van een wijl de kolen te ver
af lagen onrendabel geworden mijn. Het
reeds sterk vervallen gebouw was door- de
eigen menschen, de toekomstige bewoners
dus, opgeknapt en zag er binnen behoorlijk
uit. In 8 weken was deze halve ruïne be
woonbaar gemaakt en als Führerschule, op
leidingsschool voor leiders, ingericht.
Aan dit werk hadden zelfs menschen mee-
Aan dit werk hadden zelfs menschen mee
gedaan, die preventief gevangen zaten. Hat
eten en de verder behandeling lokten hen
daartoe.
Binnenkomende werd de aandacht getrok
ken door de spreuk: Mann, deine Ehre heiszt
Treu en door een gedenkteeken aan „un
gefallenen Kameraden" gewijd.
Leszaal, levensmiddelenmagazijn, keuken,
wascli- en slaapruimten en eetzaal waren al
le zeer zindelijk. Er was plaats voor 120 man.
Het dagelijksch werk geschiedde door vrij
willigers tegei. vergoeding van den kost.
Slechts een enkele vaste employé wordt be
taald. Degenen, die in dit Hcim een onder
dak hebben gevonden, zijn werkzaam buiten
de deur. Aan dien arbeid nemen ook politiek
verdachten deel. Ze komen 's morgens uit de
gevangenis en gaan er 's middags weer heen
maar ontvangen de verpleging en verzorging
van het huis.
We zagen zoo'n groep van het werk terug
komen, netjes in het gelid. Er werd halt en
front gemaakt.
Vraagt U maar weer, zei ons de politie
president.
Hebt U hier goede verpleging?
Jawohl.
Worden jullie behoorlijk behandeld?
Jawohl.
Heb jullie soms nog wat aan de Hol-
landsche hecren te zeggen, zoo richtte pre
sident Zech zich tot de werkers.
Een trad er uit het gelid. Hij had zich te
beklagen.
Ik ben hier omdat ik voor de grap heb
geroepen: Heil Moskou!
Ja, zelfs dat kunnen we niet toestaan,
repliceerde de politiechef. Maar als het
slechts voor de grap geweest -is, dan zal dat
gauw genoeg blijken en zal je wel weer
gauw weg zijn. Algemeen gelach natuurlijk..
De troep kon afmarcheeren. Per auto en
zingend vertrokken ze naar hun nachtver
blijf.
a zulke menschen zijn er al een 50 los
gelaten. Sommigen van hen, waaronder ook
x-communisten keeren vrijwillig terug om
huishoudelijk werk te verrichten. Vijftien er
ïrbeiden reeds vrijwillig mee.
ir den volgenden dag stond een op dit
gebied nog interessanter bezoek op de dag
orde. We hebben daarover ook nog een en
ander te zeggen en komen dan meteen op
den „Arbeitsdienst" wat uitvoeriger terug.
HET SPIONNAGE-WEB
VOOR EN NA DEN GROOTEN OORLOG
NEDERL. ROODE KRUIS
Gisteren werd door den Prins der Neder
landen als Voorzitter van het Ned. Roode
Kruis in de vergadering van het dagelijksch
'bestuur het kruis van verdienste uitgereikt
aan luitenapt-kolonel P. W. Best, chef van
den etappe- 'en verkeersdienst, d e 1 Novem
ber a.s. aftreedt als lid van het hoofdbestuur
in verband met zijn benoeming tot comman
dant der luchtivaartafdeeling te Soesterberg.
II.*) (Slot)
vergist men zich.
De Intelligence Service werkt vermoede
lijk nog op volle kracht, en ook het, tweede
bureau van liet Fransche Ministerie zal zijn
activiteit eerder hebben uitgebreid dan ver
rriindeed, geleerd door de opgedane erva
ring. En dat ook Duitschland, ondanks de
militaire beperking, die Versailles het heeft
opgelegd, niet slaapt, blijkt wel uit de ar
restaties, die in dat opzicht, dank zij de
rontra-spionnage van het Fransche leger
konden worden gedaan, en zcu wellicht nog
sterker blijken, wanneer meerdere van zul
ke agenten in handen vielen. Op een dezer
vond men een lijst, waaruit bleek, dat van
hem verlangd werden inlichtingen over de
prototypen der vliegmachines van leger en
vloot; de bewapening; het nieuwe leger
pistool van groot kaliber; 't nieuwe Chatel-
lersult-geweer: het nieuwe pistool, te ver
anderen in geweer; het laatstp model mi-
trailleusedarne: de normale tanks: de tanks
Benaüld voorzien van het nieuwste disposi
tief, ja zelfs woonplaats en persoonlijk adres
van den uitvinder van de nieuwe ketting
dezer tanks. En een andere lijst, gevonden
bij een anderen spion, bleek wetenswaardig
lieden te wensclien over de kusten van het
Kanaal, de nieuw sedert den wapenstilstand
aangebrachte versterkingen, de nieuwe
vliegkampen, bombaardeer- en torpedeer-
machines, de middelen ter verdediging dei
havens, de depóts van kolen- en levensmid
delen, de stabiliteit van de ketting der
nieuwe Renatild-tonks, de supertanks van
Citroen, de mitrailleuse Browning, in Bel
gié gefabriceerd, en dergelijke. De betref
fende agent had zich reeds met. verschillen
de personen in verbinding gesteld, die hem
bij het verkrijgen dezer inlichtingen van
dienst zouden kunnen zijn, maar zijn ma
teriaal was nog weinig uitgebreid. De on
bezorgdheid, waarmede men vooral in
groote landen inlichtingen van dezen
aard geeft, is
voor den
Deze spion was een vrouw, die in het net
liep toen zij met een al te goed aangeschre
ven officier van de oorlogsschool betrekkin
gen wilde aanknoopen!
Een derde geval is dat van den Fransch-
man, die een groote liefde had opgevat voor
een meisje in Düren, en die niet alleen
haar geld en mooie dingen zond, maar ook
\oidecd aan al haar wenschen die zij uitte.
Nu was zij erg belangstellend naar de elec-
trifiraticplannen van de Compagnie P. O.,
cn de wijzigingen, die deze plannen konden
brengen in liet transport der troepen in ge
val van mobilisatie. Zij wilde ook graag
wat weten van de bruggen, door de genie
gebouwd, en van het nieuwe station van
Sens en de daar uitgevoerde kunstwerken.
Zelfs was haar het leerboek, dat gebruikt
wordt voor den hoogsten graad der militaire
luchtvaartschool, niet onwelkom, en even
min enkele bijzonderheden over gassen, die
voor eventueele gevechtsdoeleinden worden
gefabriceerd. Dat deze minnaar, hij moge
dan doos zijn liefde nog zoo alles hebben
vergeten wat hij maar denken kon, bij al
deze vragen niet achterdochtig werd, is
moeilijk aan te nemen. Gevallen van zoo
danige spionnage zijn dan ook daarom wei
nig aantrekkelijk, wijl zij elk element van
elfopoffering en verloochening missen. De
spion, die in vollen oorlogstijd zich in het
hol van den leeuw waagt, hij moge naar al-
gemeene militaire begrippen een minder
verheven zending vervullen niets is er
in hem te veroordeel en, althans meer dan
wat nu eenmaal door den oorlog moet ge
schieden. De militair of de vaderlandslie
vende die dit beroep waarneemt in vredes
tijd, gedreven door patriotische overwegin-
;en, moge in veler oogen dwalen, te veroor-
deelen is hij niet. Maar zij, die dit beroep
ter hand nemen
hij of zij kan niet scherp genoeg worden
eroordeeld, en met zulke personen worden
.n den regel korte metten gemaakt. Geen
doodstraf als in oorlogstijd, maar langdurige
gevangenisstraf, verbanning en schande, die
niet minder tellen.
Het is nog niet zoo heel lang geleden, dat
de aandacht van een eenvoudigen tuinman
te Parijs viel op het huis, waarin zijn mees
ter woonde. Een mooi hotel in de onmiddel
lijke nabijheid van het Bois de Boulogne,
omgeven door een grooten tuin, die het ge
heel van den weg afsloot. Eens gebeurde
het, dat de tuinman, uit eigen liefhebberij,
later bleef werken dan gewoonlijk, zoo laat,
dat de duisternis reeds inviel. Toen zag hij
aantal mannen en vrouwen zich aan de
deur aanmelden, gedeeltelijk van den weg,
I stond in ons nummer v
25 Oct. jl.
gedeeltelijk ook van de achterzijde gekomen
Nieuwsgierig geworden, vroeg hij daarover
den volgenden dag aan den knecht, die be
weerde mets te weten. Het oude soldaten-
instinct ontwaakte in dezen man: hij had
vier jaren in de loopgraven medegemaakt
en daar meer dan eens gehoord van de ge
heimen, die op allerlei ondcrgrondsche wij
zen werden verraden. Vanaf dat oogenblik
was hij eiken nacht op post en zag ook el-
ken nacht mannen en vrouwen binnengaan
en het huis perst na geruimen tijd verlaten.
Hij deed aangifte ervan bij de politie, die.
zonder hem dit mede te deelen, het huis
reeds geruimen tijd in het oog hield.
woonde er: de hank deed geen groote zaken
en veroorloofde geenszins de gedachte, dat
winsten werden gemaakt, evenredig aan de
levenswijze van den directeur. Elke week
verliet een luxueuse auto het hole), z.g.n.
met bestemming naar het kasteel van den
bankier in het Oosten van het kind. Een
maal werd deze auto achterhaald, maar zij
ontwikkelde een plotselinge snelheid, die
niet kon worden overtroffen. Een anderen
keer was men voorzichtiger; van een panne
werd gebruik gemaakt om de auto te onder
zoeken en toen vond men een groot aantal
belangrijke gegevens. Het waren z.g.n.
blauwtjes, copiecn van aanteekeningen, aan
het Ministerie van Oorlog ontstolen, die bun
belang verloren, nu men ze in andere ban
den wist. Zorgvuldig werden zij weer op de
oude plaats gelegd, en vermoedelijk nog
langen tijd is de z.g.n. bankier met zijn
spionnage doorgegaan, zonder dat het hem
mogelijk zal zijn geweest belangrijke gehoi
men te ontdekken. Daarvoor was hij, ook al
bemerkte hij dit niet, te goed bewaakt!
Spionnage van dezen aard zal doorgaan
zoolang, ondanks alle overeenkomsten, die
gesloten zijn of worden op het gebied van
wedcrzijdsche mededeeling van legergehei-
men, de oorlog als een middel tot berech
ting van geschillen blijft bestaan. De. ont
wapening zal ook deze spionnage treffen
Gemengd Nieuws.
HUN VIJFTIENDE
Te Ilerkir.gen is in het huisgezin van den
landbouwer E. Struijk het vijftiende kind
geboren.
AUTOONGEVAL
Bij S t e o n w ij k is een auto van de firma
Ibelings te Leeuwarden door den mist mis
leid, op den heek RijksstraatwegPompsta
tion tegen een wegwijzer en daarna tegen
een boom gereden. Van de passagiers, die
verbonden zijn door Dr. Brons, is er een
naar het ziekenhuis te Zwolle vervoerd. De
totaal vernielde auto is door een kraanwa
gen weggesleept.
EEN ROOFOVERVAL
Te Sittard werd de 60-jarige Tummcrs,
een alleenwonende man in de Dorpstraat,
op de binnenplaats van zijn woning ern
stig gewond aangetroffen. Hij was door twee
personen aangevallen, die het op zijn geld
gemunt hadden.
Radio Nieuws.
ZATERDAG 28 OCTOBER
(1875 M.) K.R.O. 8.00 Morg®n«
1.15 Concert 2.00 Voor de r
- 2..'10 Kin deruurtje 4-00 Grim
amofonn 5.30 Orkest 6 20 1
il 6.45 Orkest 7.35 Orke«t -
,ys 8.30 Yaz Dias 8.35 Coni
ne "OF KRO boys 9 20 C<
(296 M.) V.A.R A
1S 15 "orkest °9.10 Zans
iiht 10.00 Orke'st 11.00 i
0.00 Morgenwijding:.
Vlaamsch) 337.8 M. 12.20 Orkest
[1634.9 M.) 6.00
org (1153.8 M.) 12.05 Concert
ofoi.n 2.50 Concert S.05 Orkest
9.00 Concert 9.45 Zang
:ert 10.35 Zang 10.50 Orkest
on don Nat. (261.3 M.) 5.35 Orkest 7.05
Zang
/ondon Ree. (355.0 M.) 6.50 Concert 7.35
Orkest 8 20 Orkest
I i d 1 a n d Reg. (398.9 M.) 4.35 Concert 6.50
Koor 7.20 Orkest 8.20 Orkest
'ar (Js'iRadlo Pa. (is) (1724.1 M.> 8.05 Gramo
7.10. 7.40 en 8.20 Gramofoon
Varsckau (1411,8 M.) 4.15 Concert 5.4Ó
Concert 7.20 Orkest 9.35 Concert
INBRAAK IN EEN PASTORIE
In den nacht hebben onbevoegden zich
toeganL' verschaft tot de r.k- pastorie te Wes
terhlokker, door verbreking van een raam
in de serre. De inbrekers zijn zeer brutaal
te werk gegaan en hebben ales overhoop ge
baald, alle kasten en bureaux werden open
gebroken, doch de buit bestond slechts uit
een trommel, inhoudende, ongeveer f 25. De
trommel is later in de onmiddellijke nabij
heid van de kerk teruggevonden.
Op het spoorwegemplacement van staats
mijn Maurits heelt de 36-jarige ploegbaas
J. M. uit Geleen bij het lossen van rails een
daarvan op het hoofd gekregen. De ongeluk
kige kreeg een halswervel- cn sehedelfrac-
tuur en was op slag dood. Hij laat een we
duwe met vier kinderen achter.
Dinsdagmiddag hebben twee tewerkgestel
de» bij de gemeentelijke werkverschaffing
te Heesch (N.-Br.) zekere S. en V. aldaar,
den voorwerker der Nederlandsche Helde-
Mij., W. S., uit Uden, op de grens der ge
meente. Heesch en Nistelrode, met een schop
op het hoofd geslagen. S. liep een ernstige
hoofdwonde op. Nadat geneeskundige hulp
was verleend is hij per auto naar zijn woon
plaats gebracht De mannen zijn gearre
steerd en opgesloten.
DE GEBROEDERS KNOOPENSCHAAR
Door G. TH. ROTMAN
Er kwam namelijk plotseling een auto
voorbijvliegen, welks bestuurder blijkbaar
het over den weg gesjiannen touw niet ge
zien had. Ook Jodocus en zijn helper hadden
in bun ijver de auto niet zien aankomen...
Rrt de auto sluerde het touw mee, Jodocu?
en do boer rolden allebei over den grond en
Pieter, die liet touw met de kracht der
wanhoop vasthield, zwierde een oogenblik
als een vlieger door de lucht.
82. Vlak daarop kwam hij midden in de
telefoondraden terecht, waar hij bleef han
gen; het touw was afgeknapt cn had zich
om den telefoonpaal geslingerd. „Komaan!"
dacht hij, „in elk geval ben ik alvast aan
den goeden kant van de sloot; de vraag is
nu alleen nog maar: hoe kom ik hier van
daan!" Want in het klimmen was Pieter
nooit een baas geweest
(Wordt Maandag a.s. vervolgd).
FEUILLETON
WAT EEN KIND VERMAG
Naar het Engelsch
van FLORENCE MONTGOMERY
(30
Het komt John Ramsay voor, alsof hij
jaren lang daar gezeten liiad, woorden e.i
zinnen saamvoegend en alsof Gillie sinds
jaren vóór hem had staan tellen.
Hij ontwaakt weer door het geluid van dc
kinderstem. Over twee-en-tachtig nu, oom
I John, en de klok luidt maar steeds voort!
Op hetzelfde oogenhlik wordt de deur ge
opend en treedt juffrouw Pryor binnen, ter
wijl de vreugde uit haar oogen straalt en in
al haar trekken te lezen is.
„De boodschap van de pastorie is gekomen
(mijnheer!" roept zij uit, „de dominé is den
nacht goed en wel doorgekomen en de dok-
I ter heelt, hem buiten gevaar verklaard."
Er volgt een vreugdekreet van Gillie, die
met den verlangenden uitroep: „Is hij liee-
lemaal, hcelennual beter? O, wanneer mag
ik naar hem toegaan?" naar juffiouvv I-Tyor
toesnelt en men hoort het liefkoo^mde
antwoord der goede vrouw, terwijl ze hei
kind met kussen overdekt.
Maar er is geen ander geluid in de kamer
John Ramsay sprak of bewoog zich niet.
Kort daarna stond hij langzaam en me'
moeite van zijn stoel op en waggelde i
de kamer uit. De spanning en daarna de
plotselinge geruststelling waren te veel
voor hem geweest en toen hij de bibliotheek
bereikt had, legde hij zijn hoofd op zijn
bevende handen en weende als een kind.
HOOFDSTUK XVIII.
Een onderhoud.
Op een sofa bij het open raam lag Gilbert,
Ramsay in den toestand van zwakte, her
stellenden eigen.
Hij was geheel alleen.
liij lag daar, zwak en terneergedrukt, te
denken aan zijn 'toestand, dien hij zich
duidelijk trachtte voor tc stellen, met wee
moed te denken aan zijn ondermijnde krach
ten en aan zijn werk, waaraan een einde
was gekomen. Het vereischte al zijn geloof
en onderworpenheid om de toekomst ond -
de oogen te zien en zich voor haar te
Voor het. oogenblik was zijn gezondheid
verwoest, met zijn werk was hij maanden
ten achteren gekomen, zijn inkomen was
niet bestand legen de zware offers, die er
van gevergd werden cn zijn lnfis onbe
woonbaar.
llij en zijn gezin móesten verhuizen, zeide
de dokter. 1-Iet was dringend noodzakelijk.
En hij zelf moest maanden lang afleiding
rust, vrijheid en allerlui andere dingen heli-
hen, die evenzeer buiten zijn bereik lager..
Dit alles was licm in de laatste dagen
voor den geest gekomen. Tot nu toe was i,
te ziek geweest om dit goed te weten, te
zwak om zich, door welke gedachte dan
ook, te laten verontrusten. Maar het tijdperk
van beterschap was nu voor goed ingetreden
en hij moest en wilde nu aan de toekomst
denken.
Niets hield nu meer den onstuimigen loop
van treurige en neerdrukkende gedachten
terug, die hem beroerden.
Op dit oogenblik overweldigden ze hem.
.Tuist toen trad een der dienstboden zacht
jes binnen en zeide, dat de lieer Ramsay
van Manor House beneden was, die wcnschte
te welen, of hij ontvangen kon worden.
De zieke huiverde zichtbaar.
Een oogenblik deinsde hij voor de ge
dachte terug. Hij voelde, dat hij het nau
welijks zou kunnen verdragen. Een gevoei
van alkeer kwam bij hem op, waartegen hij
de kracht niet had te strijden.
„I-Iet is mij onmogelijk" zeide hij tot zich
zelf. Natuurlijk wist 'bij niets van wat er al
dien tijd gebeurd was, zelfs niet, dat zijn
breeder A!*—.or House, bewqonde. Hij wist,
dat zijn kleine jongen bij juffrouw Pryor
Zijn broeder was voor hom slechts de
John Ramsay, met wien hij dat pijnlijke,
teleurstellende onderrhoüil gehad had en
verder de John Ramsay, die aan zijn ver
zoek om de ramp tc helpen afwenden, die
hem sedert had getroffen, geen gevolg had
gegeven.
Lang was bij bereid geweest bet beste van
zijn broeder te denken en diens gedrag op
de meest liefderijke wijze uit te leggen.
Hij had zich de Welwillende veronderstel
ling opgedrongen, dat hij liet belangrijk?
van zijn eerste mede'deeling niet had be
grepen, haar niet de noodige aandacht had;]
geschonken, ja haar niet ontvangen had
Daarom had hij na een poosje weder go-
schreven en wel dringender dan den eersten
keer. Maar toen het tweede verzoek op
dczellde wijze ontvangen werd, kon hij
zichzelf niet langer bedriegen. Hoe weinig
hij ook wenschte, hij was genoodzaakt aan
te nemen, dat zijn eenige bloedverwant niei
pi eer om hem en zijn kinderen gaf dan om
wild vreemden cn dat deze, zooals hij bij
bun kort onderhoud in Londen reeds half
vermoedde, een hardvochtig, koud, \ve-
reldsch, zelfzuchtig en gierig man was.
Hij kon geen andere gevolgtrekking
mak ;n.
Voor een man als Gilbert Ramsay, die zoo
lang voor en in anderen geleefd had, dm
zijn leven reeds gewijd had aan zijn Mees
ter, dat wil zeggen aan den dienst van zijn
niedcschejiselcn, was z.ulk een gemoedstoe
stand bijna onbegrijpelijk. Die ongevoelig
heid voor de zaken en gevoelens van an
deren, waardoor het ten laatste onmogelijk
wordt zijn eigen „ik" ter zijde te zetten en
in anderen op te gaan, kon hij niet begrij
pen. Zijn broeder cn diens gedrag waren
voor hem verzegelde hoeken met een on
doorgrondelijk geheim.
Maar hij was een zeer verdraagzaam man
en vrij van vooroordeelen. Hij kon eon zaak
altijd van twee kanten beschouwen en er
hel vóór en tegen behoorlijk van overwegen
zelfs waar het met zijn eigen inzicht in de
zaak streed.
In de groote fabrieksstad, waar hij zijn
halve leven had doorgebracht, had hij aller
lei karakters ontmoet en hij putle zijn
menschenkennis niet uit boeken alleen, j
maar uit de studie van het levend model
zelf.
Hij was altijd bereid verzachtende omstan
digheden in aanmerking te nemen. Het lag
niet in zijn natuur iemand te veroordeelen
zonder hem gehoord te hebben.
Daarom duurde 't gevoel van afkeer slechts
enkele oogenhlikken.
Zijn broeder zou misschien zijn gedrag
nog kunnen ophelderen. Zijn betere natuur
Kreeg de overhand en hij zeide zeer k.-i
„Laat. den heer Ramsay boven komen".
Na een kleine pauze werd de deur ge
opend en trad John Ramsay op zijn broe«le.
toe;
Beiden waren verlegen en gedwongen.
Gilbert stak de hand uit en John vatte haar
toen in stilte.
Toen zeide John Ramsay in afgebroken
woorden, wat hij reeds zoo lang 'had willen
zeggen, vertelde hij zijn broeder, hoe innig
hij zijn gedrag betreurde cn vroeg hem
om vergiffenis.
Dit had Gilbert blijkbaar niet verwacht.
Verwonderd keek hij op, de oogen dor
broeders onWnoetten elkander; zij zagen
elkander aan.
Er was iets in de vcrtcederde uitdrukking
van het gelaat, waarnaar hij keek, dat hein
trof, en hij riep uit: „Wel John* gij zijt een
ander man dan toon ik u het eerst zag!"
„Schrijf dit aan bet kind toe", zeide deze
heesch, en deed toen in antwoord op
zijn broeders verwonderden, vragende» bliK
zijn verhaal, en met een stem, die bij bet
begin haperde, maar vaster werd naarmate
bij voortging, vertelde hij, hoe de reine in
vloed van een schoon jong leven, dat bij
dagelijks voor zicli ?ag in al zijn eenvoud,
al zijn ernst, al zijn onschuld cn al zijn
liefde hem weer mensch had doen worden,
hem had verteederd en opgeheven.
Levendig schilderde hij den toestand, wat»
in. hij te voren geleefd had, ziel en ge—
dood en begraven uit welke afschuwe
lijke gevangenschap hij door middel vaa
het kind verlost was.
En hij eindigde met zijn broeder te smee-
ken zijn vergiffenis te toonen door hem toe
te staan, alles wat hem in het vervolg mo
gelijk was voor hem en zijn gezin te doen*
En toen wachtte hij zijn antwoord.
Het duurde eenige oogenhlikken, voordat
Gilbert het gaf.
Hij wendde zijn gelaat af om de tranen te
verbergen, die in zijn oogen opwelden.
Door de gedachte aan zijn kind en aan
alles wat dat kind als een werktuig in Gods
hand had verricht, werd hij bijna meer be
wogen, dan hij in zijn tegen woord igen ton-
stand van lichamelijke zwakte verdragen
Gedurende eenige oogenhlikken kon hif
aan niets anders denken.
Maar met een krachtige poging bedwong
hij zijn gedachten, want dat was op het
oogenblik niet het punt, wiarbij hij wenseb
te stil te staan. Hij bleef peinzend uit het
venster staren, maar zijn gelaat werd kar
mer en de stroom zijner gedachten vloei Jo
in een andere richting-
Zooals wij zooeven zeiden was hij gewoon
zich (in figuurlijken zin) in de plaats van
anderen te stellen en te beproeven de zaken
uit hun oogpunt tc beschouwen, wol weten
de, dat de moeilijkheden van onze mei'f
menschen er geheel anders uitzien van hun
standpunt dan van het onze.
Dit deed hij nu. Hij trachtte zich in zijn
broeders plaats te stellen op den tijd, toen
diens gedrag zoo gevoelloos, zoo onbegrij
pelijk scheen.
(Slot volgt).
