HET SPIONNAGE-WEB WOENSDAG 25 OCTOBER 1933 EERSTE BL.AD PAG. 2 BUITENLAND HITLER OPENT VERKIEZINGS CAMPAGNE DUITSCHLAND WIL NIETS ALS ZIJN EER Een „smeekbede" tot het Duitsche volk Gisteravond heelt rijkskanselier Adolt Hitler in 't Sportpaleis te Berlijn zijn aan gekondigde rede gehouden. die in 65 paral lel-vergaderingen te Berlijn, werd aange boord. door alle Duitsche zenders verspreid werd en door verschillende buitenlandsche, vooral Amerikaansche, werd gerelayeerd Na een kort openingswoord van Dr. Goeb- he.Js ving Hitier zijn rede aan. welke ruim anderhalf uur duurde. De rijkskanselier begon met een terug blik te werpen op de periode onmiddellijk jia den oorlog, toen Duitschland in vertrouwen op de 14 punten van Wilson 'de wapens had neergelegd. Natuurlijk, zoo sprak hij, heeft de overwinnaar het recht om over den vrede te beslissen, maar het overwonnen land verliest daarmede, het recht niet op zijn eer en mag daardoor niet tot een tweederangs natie gemaakt worden. Onze tegenstanders hebben niet beseft, wat bet zou beteekenen, wanneer de overwon nen natie het slachtoffer van het bolsje wisme en marxisme zou worden en daar mede aan den chaos overgeleverd zou wor- Wat het bolsjewisme is, dat zien wij aan den honger en de ellende der millioenen in Busland, waar da ïund.ievo'king in verhou ding tot de stad veel grooter is. Hitier vergeleek vervolgens de vredes voorwaarden van 1919 met die van 1S70, zeg gende, dat aan de schuld van den oorlog van 1870 geen twijfel kon bestaan. Frank rijk heeft destijds zijn oorlogsschattingen in drie iaren kunnen afbetalen. Thans wil men een volk van 65 millioen aan den wil der anderen onderwerpen en voor eeuwig in knechtschap houden. Hij besprak daarna de in de afgeloopen li jaar gevoerde politiek en bracht daarbij tevens de kwestie van den Poolschen corridor ter sprake, welke, zoo zeide hij, door de overwinnaars slechts is ingesteld om Polen en Duitschland tot eeuwige vijanden te ma ken, terwijl toch gemakkelijk een andere oplossing had kunnen gevonden worden, die Polen cn Duitschland niet zoover van elkaar had gebracht Hetzelfde stelsel, zeide de kanselier, is te zien in de financieele politiek der tegen standers. De politici hebben in de afgeloo pen 14 jaar voortdurend nieuwe verplich tingen onderteekend, waarvan zij wisten, dat zij deze niet zouden kunnen naleven, cn waarvan ook de tegenstanders wisten dat Duitschland ze niet zou kunnen Dale- Dit diende uitsluitend, om na Duitsch- lands politieke schuld tot een financieele gemaakt te hebben, het land te knechten onder de rentelasten. Deze politiek is ook toegepast inzake de 'ontwapeningskwestie. Hitler betoogde, dat Duitschland zijn verplj^tingen van het Vredesverdrag inzake dejHptwapenmg vo'" ledig was nagekomen, Wrwijl de andere landen tot dusver hiertoe niet waren over gegaan. De geheele wereld is vol wapenen en de hoeveelheid wapens wordt steeds grooter, doch niet uit angst tegen het ontwapende Duitschland, maar uit wantrouwen tegen elkander. Na de bewapening der andere mogendheden nog eens te hebben belicht, legde Hitier nog eens den nadruk op den vredeswil van het Duitsche volk én der nationaal-socialistische regeering. In dezen geest motiveerde Hitier ook Duitsehlands uittreden uit den Volkenbond, ■waarhij hij duidelijk deed blijken, dat de andere mogendheden de verplichtingen van het verdrag van Versailles inzake de ont wapening niet zijn nagekomen. Vervolgens ging hij over tot de economi sche crisis, die weliswaar de geheele we reld teistert, doch elders niet in die mate als dit in Duitschland sedert jaren het ge val ïi Scherpe woorden sprak de rijkskanselier ïegen de Duitsche emigranten. Hij zeide niet te kunnen begrijpen, hoe de groote mas sa in het buitenland, lieden haar vertrou wen kon schenken, die de wereldopinie ver giftigen cn Duitschland sedert de nationale '•evolutie smaad aandoen en de wereld op hitsen tot een boycot tegen Duitschland, welke tenslotte ook de andere landen scha de moet berokkenen, omdat Duitschland r-nder invloed van den boycot minder van 'deze landen kan invoeren. Jn verband daarmede maakte hij ook ge- wan van 'de gruwelpropaganda tenen Duitschland. Geen wereldrevolutie, zoo zei hij, is zoo onbloedig verloopen als 'de nationale Duitsche revolutie. Hier zijn geen huizen verwoest, geen guillotines op gericht. Slechts 50 personen hebben in de .revolutie den dood gevonden. Hitier besloot zijn rede met een „smeek bede" tot het Duitsche volk, tot het welk hij nog nooit een smeekbede had gericht, om de politiek der nationale regeering te steu nen bij de a.s. verkiezingen en op de can- Öidaten der N.S.D.A.P. te stemmen. Ik zelf, zoo besloot hij, zal nooit iets on- Öerteekenen, waarvan ik niet heslist weet, Vlat ik het zal kunnen houtten. Het Duitsche .volk wil niets anders dan zijn eer. HET UTTTREDEN VAN DUITSCHLAND UIT HET INTERNAT. ARBEIDSBUREAU Na het uittreden van Duitschland uit ïlen Volkenbond, is thans ook een officieele anededeeling gezonden aan het Internatio naal Arbeidsbureau te Genève, waarin hei uittreden van Duitschland uit het Inter nationaal Arbeidsbureau wordt bekend ge maakt. LICHTVAARDIGE UITLATINGEN Prof. Dr Emiil Fuohs te Kiel werd wegens IDichtvaandiiige uitlatingen over den tegen- woordtgen staat tot een maand gevangemis- etrmf veroordeeld, inmiddels in voorioopige Ihechteni6 reeds geboet ONTSLAGEN PROFESSOREN Prof. Dr Karei Ludwig Sohmidt, hoog- leeraar in de Niouw-Testamentische vakken ttan de universiteit te Bonn, is op grond van paragnaaf 4 van de wet op de Duitsche É-taoteamb'.en uit don stadsdienst ontslagen. I-Tof. Schmidt behoort tot de bekendste N-iouw-Tet taonentiioL Idem is ont Stagen prof. Dr Piper te Minister. HET SPOORWEGONGELUK IN FRANKRIJK 30 DOODEN. 32 GEWONDEN In een deel der vorige editie konden we nog melding maken van het ontzettend spoorwegongeluk, dat op het traject-Parijs— Cherbourg heeft plaats gehad. Hef ongeluk greep plaats op het oogen- blik dat de trein met een snelheid van on geveer 100 K.M. per uur over de spoorbrug reed. Onder een vreeselijk geraas stortten de locomotief, de tender, de bagagewagen en drie personenwagens in de diepte, waar nog slechts één groote wrakhoop over was. Vanaf de spoorbrug heeft men een droevi- gen aanblik. De lijken, welke reeds zijn ge- horgen, zijn grootendeels deerlijk verminkt. Zij werden opgebaard in de wachtkamer van het station Bonneville. Intusschen is een kraan aangekomen, waarmede men tracht de o\ erblijfselen te lichten, om op deze wijze de nog ingesloten lijken vrij te leggen Men meent, dat de oorzaak gelegen is in een verzakking van het spoor. De machinist en de stoker werden op slag gedood. Het traject is op de heide sporen versperd en het verkeer is omgelegd. Later: De Fransohe spoorwagen deelen officieel mede, dat hij het ongeluk op de lijn Cher bourgParijs gistermorgen 30 menschen zijn gedood en 32 gewond. Over de oorzaak van 't ongeluk tastte men nog in 't duister. De gewonden zijn naar Evreux gebracht. Eenigen hunner verkeeren in hopeloozen toestand. PARIJP 25 October. Op de plaats van de, ramp met den express-trein Cherbourg— Parüs zijn in de loop van gister in totaal 31 dooden geborgen. Het bergingswerk werd tot laat in den avond voortgezet bij het licht van schijnwerpers, waarna men. toen men geloofde alle gewonden en dooden uit de puinhoopen der vernielde wagens te hebben geborgen, besloot het verdere re<t dingswerk tijdelijk te staken en een onder zoek naar de oorzaak van de ramp moge lijk te maken. De locomotief van de verongelukte trein was niet lang geleden gerepareerd in ver band met do beschadiging aan een der as sen. Derhalve heeft de commissie ondei- zocht of het ongeval misschien kan zijn ver oorzaakt door een afwijking aan de loco motief. Vandaag wordt het bergingswerk voort gezet. Men vreest, dat men toch nog niet alle lijken geborgen heeft DE ONTWAPENINGSCONFERENTIE VERDAGING TOT MIDDEN-NOVEMBER Daar de Amerikaansche gedelegeerde Norman Davis bij Henderson geprotesteerd heeft tegen de overheersehende opvatting van een verdaging van de algemeene com missie der ontwapeningsconferentie voor onhepaalden of althams voor zeer langen tijd, neemt men in Volkenbondskringen aan, dat het bureau hij wijze van compro mis hesluiten zal aan de algemeene com missie voor te stellen, dat deze zich voor drie of vier weken opnieuw zal verdagen en tevens aan een kleine commissie de op dracht zal geven den gang van aaken op entwapeningsgebied nauwkeurig te blijven volgen en zoo mogelijk de volgende zitting der algemeene commissie te helpen voorbe reiden. Schrikbewind over Hongaarsche Predikanten in Zevenburgen Heit Honignamsdh Ohr. Perbuireeu meldt, dat over de Hongaarsche predikanten im het Roemeensche Zevenburgen een schrikbe wind heerscht. Reeds werden vele gevaiflen bericht De jongste gevallen zijn de vol gende: De liuUpprediker Kalm An Gaveflflér te Na- gyszalontö kondigde van den kansel een Roemecnschen heiden dag af, dooh stelde dlien hij vergissing niet op den juösten da tum, maair op den volgenden Zondag, die toevalltig een Hongaarsche heldendag is. Dj predlilkant bemerkte na den dienst zijn var gissing en deed zoo spoedig mogelijk in de scholen en alom bekend maken, dat bij ver gissing de datum verkeerd afgekondigd was. Desniettemin werd de. predikant door den officier van justitie van irredentlsme aangeklaagd, is in hechtenis genomen en moet nu voor den krijgsraad verschijnen. Een tweede geval is nog ernstiger. De predikant Géboir Szigy&rtó, Geref. predikant te Relzerind, vertelde in een hotelaaaJ aan een tafel, waar hij met collega's aanzat, dat er bij hem ingebroken was, dat hij daarvan aangifte deed bij de poitee, doch dat de.ze den dader niet vinden kon, maar hem nu over zijn aanklaohit erg lastig viel. Toen hij dit vei-t elide, stand van een naburige tafel iemand op, die zich als beambte der ge heime staatspolitie legitimeerde, den predi kant meenam en op het politiebureau zon der hem nader te verhooren, hem dermate mishandelde, dat aan zijn lichaam niet minder dan 97 wonden werden gecansta teerd; o.a. was één oog blind geslagen, beide ooren waren er af. De predikant werd uit het politiebureau door zijn tafelgezel schap later weggehaald. Dit geval zal door de Hongaarsdhe partij in het parlement ter sprake gebracht worden en wekt, daar de predikant in kwestie algemeen aanzien ge niet, vrij veel agitatie. HET DUITSCHE GODSBESEF EN IZAKS OFFER Onlangs werd gemeld, dat die re<gee!ni rigs- president van Sleeewijk in Duitschland de e eschiedenis van Izaks offer uit het leer plan van de lagere school had laten edhina.p- pen, omdat deze geschiedenis met het Duit sche Godsbesef strijdig zou zijn. Thans wordt gemeld, dat deze Sleeswijksdhe regeerings- circulaire op aandrang der kerk ingetrok- PAR1JS, 25 October. Te St Nazaire weigerden de havenarbeiders het Hamburgsche stoomschip „August Thyssen" te lossen, zoolang de haken- kruisvlag van het schip bleef waaien. De autori teiten trachtten bemiddelend op te treden, doch een deel der havenarbeiders verklaarden, dat men indién anderen zich lieten overreden, desnoods met geweld de lossing van het schip zou verhinderen. De kapitein van het schip heeft tot nog toe gewei gerd de hakenkruisvlag neer te halen. De „Victoire" keert zich scherp tegen de aclie der havenarbeiders en verwijt den autoriteiten, dat zij dergelijke toestanden dulden. Het blad vraagt zich af wat er gebeuren zou wanneer de haven arbeiders te Hamburg of Napels een dergelijke houding tegenover buitenlandsche schepen zouden GETUIGENISSEN TEGEN TORGLER EXPERIMENT MET „DE VLOEISTOF" Een portier, die meent Dimitroff te herkennen In de zitting van het Rijksgerechtshof te Berlijn van Dinsdag is vooral aan den com munistenleider Torgler het vuur na aan de schenen gelegd. Hij is op den avond van den brand min stens tot half 9 in het Rijksdaggebouw ge weest. Dit is gisteren o.a. nog bevestigd door de fractiesecretaris mevr. Rehme. die met hom om S.35 uur het gebouw had verlaten, niet vluchtend en overhaast maar langzaam, daar zij door een voetgebrek slechts lang zaam kan loopeh. Een overbuurvrouw van Torgler en haar zoon kwamen voorts getu gen dat zij hem 's morgens van dep brand-dag waren tegenge komen terwijl hij twee zware tasschen droeg en hen schuw aankeek. Torgler zeide wel, dat hij die tasschen, als gewoonlijk vol kran ten had, welke hij in het Rijksdaggebouw wilde lezen, maar de getuigen vonden dat ze er daarvoor veel te zwaar uitzagen. Deze getuigenissen gevoegd bij de verkla ringen van den brand-deskundige Schatz aangaande een vloeistof, die, op vuurmakers gesprenkeld deze vanzelf doet ontbranden, gaven de verdenking tegen Torgler natuurlij kerwijs voedsel. Daar kwam nog bij, dat de geestverwant van Torgler, de dichter Birkenhaucr, die tot Torglers décharge was gedagvaard, weg bleef en zelfs een valsch adres aan de rech- lerlijke autoriteiten had opgegeven. Dit was al evenmin prettig voor Torgler. Bij het verhoor kwam dan nog eens ter sprake de verklaring van de garderobe-man, die Torgler op de fractiekamer had opgebeld maar geen antwoord had gekregen. Men legt dit zóó uit, dat Torgler toen bezig is ge weest met de voorbereiding van den brand in de groote zaal. Er bleef nog over of indien Torgler inder daad met de bedoelde zelfontbrandende vloei stof aan het werk is geweest, dit door den garderobeman en den portier welke hij moest passceren, niet geroken zou moeten zijn. Al licht zou hij immers iets van de carbol-ach- lig ruikende stof op handen en kleeren heb ben gemorst. Naar aanleiding van dit laatste werden proeven gennomen in en buiten de zaal. liet bleek, dat kort na het morsen van het goedje op handen en kleeren zelfs mannen der geheime politie, die van een en ander onkundig waren gelaten, niets geroken had den. Torglers stelling, dat er aan hem iels te ruiken zou zijn geweest bleek dus door de feiten weerlegd te zijn en dit was alweer een slechte beurt voor hem. Met "verhooren en proeven ging een groot deel van den dag heen. Dan wendde het gevaar zich weer Daar Dimitrof. De portier Horneman legde nl. de verkla ring af. dat op den middag van 27 Februari eenige heeren door zijn portaal gingen en er hein opmerkzaam op maakten, dat zij ben zine in den rijksdag hadden geroken. Hij zei de den heeren, dat dit van de kleine auto kwam, die er stond. De President: „Roök deze auto anders ook naar benzine?" Getuige: „Dat is meer voorgekomen. Voor mij was het niets bijzonders. Een der heeren maakte echter een opmerking, dat de rijksdag wel eens in de lucht zou kunnen vliegen. Adv. Dr. T e i c h e r t: „Heeft getuige een der Bulgaarsche beklaagden op den dag van den brand of vroeger door portaal 5 zien gaan?" Getuige wijst op Dimitrof en zegt: „Al leen die eene der heeren valt mij op; het komt me voor alsof hij het was, die zeide, dat de rijksdag in 20 minuten in de lucht zou kunnen vliegen. (Vroolijkheid). Dimitrof: „Wanneer heeft de getuige mij in den rijksdag gezien?" (Dxnitrof kon deze vraag zoo boud stellen omdat hij op 27 Februari in München was!) Getuige: „Op den dag van den brand na drie uur". Dimitrof: „Hebt u na den brand mijn foto in de krant gezien?" Getuige: „Ja, ik had direct van binnen het gevoel: dat kan hij wel geweest zijn". Dimitrof: „Hebt u dat aan den rechter van instructie medegedeeld?" Getuige: „Neen". Dimitrof: luid en krachtig: „Waarom niet?" Getuige: „Omdat ik er niet volkomen zeker van was. Thans zie ik den meneer echter beter. Een foto is vaak bedricgelijk". President: „Kunt u zich ook vergis sen?" Getuige: „Heel precies kan ik het niet zeggen". Dimitrof: „Tot welke partij behoort getuige L.?" Getuige: „Rechts". Dim trof: „Welke partij?" Voorzitter: „Dit is voldoende". Dimitrof: „Wie heeft hem beïnvloed zóó te getuigen?" Getuige: „Niemand". President: „Ik wijs deze vraag af. Dat is een beleediging. Nu ontneem ik u het woord". Dimitrof: „Gefeliciteerd". Oberreichsanwal't: „Komt getuige ook de spraak van Dimitrof bekend voor?" Getuige: „Ja". Daarna \vordt Van der Lubbe voor de ta fel der rechters geroepen. De tolk leest hem de verklaring, door den chemischen deskun digen dr. Schatz, voor. Na afloop hiervan vraagt de president aan verdachte: „Van der Lubbe, hebt ge op deze verklaring iets aan te merken?" Van d e r L u'bib e: „Neen". De president verdaagt dan de zitting tot Woensdag. Dr. Sack ongesteld. Dr. Sack, de verdediger van Torgler, zal door zware verkoudheid voorloopig niet aan de zitting kunnen deelnemen. Zijn assoiré Dr. Pelkmann zal hem vervangen. DE „GRAF ZEPPELIN" NEW-YORK, 25 October. Vanmorgen vijf uur (G.M.T.) kruiste het luchtschip Graf Zeppelin nog steeds op een hoogte van 300 meter boven Akron. De krachtige wind was nog niet gaan liggen. Waarschijnlijk zal het luchtschip bij het aanbreken van den dag de reis voortzetten. LONDEN, 25 Oct. De Daily Herald verklaart uit Washington te hebben vernomen, dat de Engelsch-Amerikaansche onderhandelingen over de oorlogsschulden definitief zijn mislukt. Algemeen verwacht men, dat de onderhandelingen voor on hepaalden tijd verdaagd zullen worden, en dat Engeland op 15 December a.s. den dan vervallen den halfjaarlijkschen termijn van ongeveer 10 mil lioen dollar zal betalen. VOOR EN NA DEN GROOTEN OORLOG Do Intelligence Service, de tot een depar tement uitgegroeide geheime dienst, die Engeland ter beschikking staat cn die in den oorlog getoond heeft over een materiaal en ervaring te beschikken, aan geen enke len anderen geheimen dienst ejgen, hepft een geheel e'gen karakter. Want, het be hoeft geen betoog, dat Frankrijk cn Duitsch land cn ook andere landen hun geheime diensten hebben, gedeeltelijk er op inge richt om door spionnage zelf wetenswaar digs te verkrijgen, gedeeltelijk om door contra-spionnage de pogingen van andere landen onschadelijk te maken. Maar alle deze bewegen zich op het directe doel van krijgsverrichtingen en wat daarmede on middellijk verband houdt. De Intelligence Scivice daarentegen bestrijkt dat voor Engeland van belang is, en dat is vanzelfsprekend niet gering! Vandaar dan ook, dat naast de Intelligence Service ge heime diensten staan van enkele departe menten, die echter een zeer beperkt arbeids gebied hebben en zeker niet over een ge deelte ook maar beschikken van de zelf standigheid, die de Intelligence Service eigen is. Dat Duitschland zijn geheimen dienst had voer den oorlog, en dat het dezen, wellicht aanmerkelijk besnoeid, nog heeft, hot is een publiek geheim, waarvan de openbaring niemand zal verbazen. De zgn. Nachrichten- dienst was voor den oorlog gevestigd in de onmiddellijke nabijheid van den Berlijn- schen Tieigarten, en men weet te verhalen, dat de Keizer door een slechts aan weini gen bekende deur daar geheel den dag toe gang had zonder dat men zijn binnentreden van buiten kon opmerken. Deze Nachrich- tendienst stond zuiver ter beschikking van het leger, was bedoeld om al die militaire, topografische en economische bijzonder heden te weten te komen, die na het uitbreken van den oorlog de eigenlijke krijgsverrichtingen konden vergemakkelijken. Dat deze Nachrichten- dienst thans verdwenen is, spreekt wel bijna vanzelf, maar deelen ervan bestaan ir. Berlijn en andere Duitsche sleden, en zijn gespecialiseerd op onderdeden. Mag men de inlichtingen van betrouwbare waar nemers gelooven, dan munt de Duitsche Nachrichtendienst daardoor uit, dat deze over een maximum van activiteit en een minimum van papier beschikt, hetgeen niet alleen het voordeel heeft, dat de ont dekking van eenigen agent minder gevaar lijk wordt, maar ook, dat deze agenten zoo veel beter kunnen werken. De Nachrichten dienst hield er een soort reglement van het huis op na. Als eerste der waarschuwingen kwam daarin terecht voor, dat de agenten tegen niemand, wie dan ook, over hun op drachten mochten spreken; dat zij nimmer aanteekeningen mochten maken, en dat zij, waren zij op eenig oogenblik genoodzaakt om een geschreven boodschap met zich te voeren, deze op onleesbaar te maken wijze op dun papier moesten schrijven en dit in een cigaret moesten rollen. Het voordeel daarvan was ook gelegen in hot feit, dat zelfs in de meest gevaarlijke oogenblikken het aansteken van een sigaret tot geen ver denking aanleiding geeft en tot verbran ding van alle documenten leidt. Maar, aldus het huisreglement verder, ook met andere agenten, zelfs die behooren- dc tot den eigen dienst, moeten geen betrekkingen worden aangeknoopt. Gebruik van alcohol houdende dranken is streng verboden. Reist de agent, dan moet hij bij voorkeur zijn bil jet niet zelf nemen, maar dit door een be kende laten doen. Dat biljet moet nooit ge nomen worden tot aan de plaats van be stemming; men kan gemakkelijk overal suppleeren; en maakt het zoodoende even- tueelen vervolgers niet zoo gemakkelijk plaats van bestemming na te gaan. Boven dien wordt het geacht aanbeveling te ver dienen om van een compartiment geduren de de reis te veranderen; dit maakt pogin gen om gezelschap te verkrijgen, minder gemakkelijk. Raadgevingen, die ongetwij feld ook nu nog bestaan, en die voor den oningewijde een leerrijk licht werpen op rle complicaties en moeilijkheden van het waarlijk niet voor iedereen vatbare spion- nageberoep! De Duitsche Nachrichtendienst heeft zijn kracht gevonden in het uitgebreide en het meerendeel betrouwbare personeel, waarover het vermoedelijk in de laatste tien vijftien jaren voor het uitbreken den grooten oorlog beschikte. Het zou dwaas zijn aan te nemen, dat dit personeel in dienst was gesteld met het oog op het uitbreken van een bepaalden oorlog, maar de aanstelling ervan behoorde tot de veelvuldige toebereidselen, die Duitschland DE KABINETSCRISIS IN FRANKRIJK De president der Fransche republiek heeft Dinsdagmiddag zijn" beraadslagingen voortgezet en de voorzitters der commissies van senaat en kamer zoomede de voorzitters der fracties ontvangen. De namen van de ministers Chautemps en Sarraut worden veelal genoemd als kabinets formateur. Outsider is de vroegere president Doumergue. Deze zou de eenigc zijn. die nationale concentratie zou kunnen bewerken PARIJS, 25 October. Ook in de beschou wingen over de kabinetscrisis van hed®n, noemen de Parijssche ochtendbladen den voormaligen minister van Koloniën, Albert Sarraut, als meest waarschijnlijk candidaat voor de vorming van een nieuw kabinet. Men acht het mogelijk, dat Lebrun hem in den loop van vandaag zal opdragen onderhande lingen te openen over de vorming van nieuw kabinet Sarraut is reeds dikwijls minister, dorii nog nooit hoofd van een regeering geweest. Met zijn broer Maurice Sarraut, die evenals hij senator is. behoort hij tot de meest ge ziene personen uit de rad. soc- partij, hoewol hij echter nog meer rechts is georiënteerd dan Daladier. De gebr. Sarraut zijn eigenaars van hc> invloedrijke provinciale dagblad „La Dj- pèche do Toulouse". WERKTREIN ONTSPOORD PARIJS, 25 October. Op het traject La- roche sur YonNantes ontspoorde de worlctrein xvaardoor een spoorwegarbeider werd gedood, cn ecnige anderen werden ge in elk onderdeel trof. En hoe nauwkeurig liet deze trof, hebben de eerste maanden van den oorlog bewezen, bijkans bij liet binnenkomen van elk dorp of elke stad in het vijandelijk land. meldde zich bij den commandant van het hoofdpeloton een man of vrouw aan, die een lijst met zich bracht, de namen vermeldende van den burgemees- tej, zijn adjunct, den pastoor en de notahe len. liet directe gevolg daarvan hebben Noord-Frankrijk en België kunnen zien in de bekende gevangenneming van dergelijke nolabelen, die aan de bevolking van zulk een plaats als gijzelaars voor het goede ge drag werden voorgehouden. Zoover ging volgens Robert Boucard, die heeft kunnen putten uit voor anderen niet toegankelijke gegevens, de voorzorg, dat de Duitsche in lichtingendienst zelfs de woningen vermeld de, die voor het eventueel onderkomen van den Generalen Stal het meest geschikt waren. Dank zij het groote aantal personen, waarover de agen ten in het vijandelijk land beschikten, kon- clcr. alle topografische en economische bij zonderheden tevoren worden nagegaan, in kaait gebracht, ja zelfs gecorrigeerd in dit opzicht, dat hierbij de Fransche Kilometer- palen niet geheel betrouwbaar werden be vonden. Meer dan eens is het gebeurd, dat een der officieren of manschappen, die hij de bezettingstroepen behoorde, aan de be volking van een dorp of een kasteel of hotel goed bekend waren. Te Rantignv was de eerste ulaan, die het slot van de herto gen van La rochefoucauld binnentrad een Duitsche kapitein, die enkele jaren achter een leeraar in het Duitsch in het lie de France was geweest. De bewoners van het slot kende hij allen; de kamers waren op zijn plannen genummerd en volledig inge deeld. Op ongeveer 10.000 werd geschat het aantal der kellners, die in hotels, restau rants en café's dienst deden; in het Oosten van Frankrijk waren niet minder dan een honderdtal aantrekkelijke jonge vrouwen in de cantines der soldaten werkzaam. Naast hen wftren het employé's van de slaap- wagentreinen, die hun talrijke verplaatsin gen uitnemend konden benutten. En voorts waren het de kinderjuffrouwen en gouver nantes, die teneinde de Duitsche taal te leeren spreken, in Fransche familiën wer den opgenomen, en die vooral in de omge ving van hooge ambtenaren, diplomaten of officieren, trachtten binnen te dringen. Men is nog niet vergeten dc eigenaardige figuu; van de Duitsche Fraulein, die in dienst van den marinekapitein te Cherbourg was die er in slaagde plannen van een onder zeeër weg te nemen. Wel werd zij in het begin van 1914 gearresteerd, maar de plan nen waren reeds over de grenzen. De Nachrichtendienst had een groot archief van fiches en van fotografieën. Foto's zijn te nemen met minuscule toe stelletjes, die desnoods in een dasspeh" een armbandhorloge en dergelijke kunnen worden verborgen. De negatieven zijn klein maar scherp, en zij kunnen later worden uitgewerkt. Zoodanige fotodienaren had de Duitsche Nachrichtendienst in bijna elke Fransche stad van beteekenis, en steeds ge vestigd zooveel mogelijk in de omgeving van de kazerne of eenig versterkingswerk. De fiches hadden meestal betrekking op de officieren en men beweert, dat de Duitsche Nachrichtendienst beschikte over een dos sier van eiken Franschen officier var teekenis, zijn doen en laten, zijn liefhebbe rijen, zijn zedelijk gedrag en dergelijke. Liet dit laatste te wenschen over, gaf de stand van zijn fortuin aanleiding tot de veronder stelling, dat eenige bijdrage hem niet on welkom zou zijn, dan werd de verleiding niet nagelaten. Het Dreyfus-proces heeft al thans d;l voordeel gehad, dat het op het werk van deze geheime diensten, waarbij destijds de militaire attaché's der ambas sades waren betrokken, een schel licht heeft geworpen. In dat proces speelde de Minis ter van oorlog gedurende Dreyfus' degi tie, Generaal Mercier, een rol. Niet in opzichten een fraaie rol, maar een, waarvan de fouten door de omstandigheden zijn te begrijpen. Vermoedelijk heeft hij nooit be grepen, dat de Duitsche Nachrichtendienst een meesterstuk volvoerde toen deze een kamerdienaar bij hem imtroduceerde. Van 1893 tot 1S95 deze bij hem werkzaam, en bijkans eiken Weerbericht- Hoogste stand te Seydisfjord 781.0. Laagste stand te Ingö 745.0. Stand vanmorgen halitwaf" 756.4. WEERVERWACHTING Zwakke tot matige winden uit N. richtin gen, nevelig tot zwaar bewolkt, waarschijn lijk eenige regen, weinig verandering in temperatuur. THERMOMET*fRSTAND Stand vanmorgen halftwaalf 9.2 C. VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN OP HEBBEN 26 OCTOBER. Van 's avonds 5.12 uur tot 's morgens 6.17 uur WATERSTANDEN RIVIEREN Heden Vorig Wurtzbnrg 0.00 O.ri) Canb Heden Vorta 1.39 1.43 Straat-borg 0.00 -P.f 0 F.ms 108 1.08 Ureis .1 b 1.11 1.15 Col'lenz 1.46 1.51) KheinMden 2.06 2.u0 Trier 0."3 0.03 Kehl 2.38 2.11 Keulen 0.99 1.07 Maxau 3.72 3.73 Riïhrort -0.4» -0.J9 Dii-desheim 0.42 0 45 W-sel -0.75-0.71 Mannheim 2.28 v.32 Emmerik 0.50 0.53 Lolir 0.97 l.i 4 Ihmselilorf 0.42 (.43 Mainz 0.14 -0.15 Maastricht 40.54 40.;<7 Hingen 1.31 1.32 Vunlo 10.70 iU.SO nacht, als zijn meester sliep, ging hij als een hotelrat aan het werk. De Generaal leg de zijn sleutels naast zijn horloge en zijn portefeuille op zijn nachtkastje neer; voor een geroutineerd spion als deze man, was het niet moeilijk van die sleutels afdrukken te verkrijgen, zoodat hij kon inzien wat hij wilde. Een moeilijkheid nevens die om do cumenten te verkrijgen, is gelegen in het vervoeren van die documenten naar de be paalde plaats. Gesteld, deze kamerdienaar zou veel afwezig zijn geweest of zich naar een bepaalde plaats hebben begeven, hij zou onmiddellijk in de oogen van het bekende tweede bureau van het Fransche Departe ment van Oorlog verdacht zijn geworden. Maar deze kamerdienaar had een vriend, die voor hem in dit geval gelukkig slechts de beschikking over één echt en voorts over één glazen oog had en dé spionnagediensten waren reeds toen zoozeer geperfectionneerd, dat in schijn dat glazen oog, maar in werkelijkheid belangrijke ge heimen, die het Fransche leger betroffen, door hem zonder eenige vrees voor ontdek king naar buiten werden gebracht. (Wordt vervolgd) Uit Oost-lndie AMOKMAKER MAAKT SLACHTOFFERS BINDJEI, 24 Oct. (Aneta). Een Batakker heeft in Kampong Tjinokassi in een toestand van razernij een aanval gedaan op het kind en de echtgenoote van zijn broer. Hij sneed het kind de hale af en verwondde de vrouw levensgevaarlijk, waarna hij zelfmoord pleeg de. ONTSLAGEN BIJ DEN PANDHUISDIENST BATAVIA, 24 Oct. (Aneta). In aansluiting op de berichten omtrent de bezuiniging bij den Pandhuisdienst, deelt het „Bat. Nieuwsblad" mede, dat aan 630 Inheemschen uit het lager personeel van den Pandhuisdienst en 140 Eu- ropeesche en Inlandsche pandhuisbeheerders per 1 Januari 1934 ontslag is aangezegd. „Daar word je wanhopig- Tan! Het lak van het presenteerblad is vol schrammen, vol krassen! Men schaamt zich er voor, gas ten daarop iets aan te bieden U moet beter voor Uw dingen zorgen! U moet geen scherpe poetsmiddelen gebruiken, maaralleen VIM, dat alles snel en veilig reinigt. Gewoon schuurmld- del, S0 maal vergroot. Grove stukken mine raal tijn de oorsaak van die akelige kras- Wereldberoemd reini gingsmiddel VIM, SO maal vergroot. De be- standdeelen geven een fijn en sacht poelsmiddel Daarom krast VIM nooit. Bewijzen nevenstaande af beeldingen niet hoezeer het Nederlandsche reinigings middel VIM de gewone schuurmiddelen overtreft? VI M, in de practische strooibus, is uiterst bil lijk. De gewone bus kost slechts 20 cents, de groote bus slechts 37\ cents. LEVER'S ZEEP MIJ n. VLAARD1NGEN I

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1933 | | pagina 2