llirutur JTriterijr (^entrant
&(30NNEMENTt
?er kwnrtnn' In l^lilnn en tn plnnt-
ren waar n agrntarhnp gevestigd la f2 35
Franc/» per p<«st f 2.35 portokosten
Feï week f
Voor he» Buitenland bij wekehjk-
iche tending .4 50
Bu dugeiijk>rhe tending .5.50
Alles bi]
litbetaling
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad 7Yi cent
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
Bureau: Breestriat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
WOENSDAG 25 OCTOBER 1933
No. 5003
ADVEBTENTIEN
Van 1 tot 5 regels
Elke regel meer..~......~....~~
Ingea Mededeellngen
Van 1—5 regels
Elke regel meer
t.mï
0.22Vf
BU contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aao 't bureau
Wordt berekend 0.10
14e Jaargang
ilit nummer bestaat uil DRIE bladen
EERSTE BLAD
versobering op de rech
terlijke macht
In 't begin van dit jaar brak er een kabi
netscrisis uit, omdat de Kamer minister
Donner niet wilde volgen op de weg, welke
leiden moest tot bezuiniging op de uitgaven
voor de rechterlijke maoht. Zelfs Kameront
binding war er het gevolg van met ver
vroegde verkiezingen en nog heel wat franje
meer en heel veel geschrijf in de bladen
over deze zaak.
En aanmerk nu, wat er gisteren gebeurd
is. Minister van Schaik, die zich als kamer
lid in Februari naast minister Donner
schaarde, heeft het vorige wetsontwerp bijna
ongewijzigd opnieuw ingediend. Er waren
slechts enkele verzachtingen aangebracht.
En die waren voldoende, om heel het beeld
te veranderen. Het wetsontwerp is na eenige,
feitelijk niets-eischende discussie, zonder
hoofdelijke stemming aangenomen.
Onze kameroverzichtschrijver heeft op de
hem eigen wijze de draai belicht, welke de
tegenstanders van Februari hebben gemaakt.
We behoeven daarvan dus niets te zeggen.
Maar we mogen wel op het geval wijzen
in verband met de mentaliteit, welke thans
in de Kamer blijkt te heerschen. Deze is er
zoo diep van doordrongen, dat bezuinigen
noodig is, dat zij thans met bijna algemeene
stemmen een voonstel aanvaardt, waarover
enkele maanden geleden een kabinetscrisis
werd uitgelokt. Slechts twee, de heeren Van
Dis en Vervoorn vinden hier versobering
blijkbaar nog onnoodig.
Dèt is wezenlijke vooruitgang.
duurder zal zijn dan de driejarige. Mocht
de Minister daartoe niet in staat blijken,
dan behoort deze reorganisatie der opleiding
iet door te gaan.
Sinds 1920 is de wijziging der opleiding in
de zin van de Wet-dc Visser gestruikeld
over financiëele bezwaren.
Thans, nu deze klemmender zijn dan ooit,
kan en mag van een reorganisatie hoe
goed wellicht op zichzelf, maar die aanzien
lijk geld kosten zou geen sprake zijn.
het bezuinigingspad ver
laten?
De bemoeiingen van den huldigen leider
Van het Ministerie van Onderwijs zijn tot
nog toe vrijwel alle onder te brengen in het
hoofdstuk: bezuiniging.
Eerst werd de voortvarende scholenbouw,
'die geld kost, geremd. Daarna werden tal
van kleine scholen opgeheven. En binnen
kort gaat de nieuwe leerlingenschaal
werking.
Al deze maatregelen zullen na verloop
Van eenige of langer tijd zeker aanzienlijke
besparing opleveren op de publieke uit
gaven.
Dit is in overeenstemming met de bedoe
ling van het geheele regeerbeleid
dringende eisch van deze tijd.
Echter niet alleen op het lager onderwijs
'denkt de Minister te bezuinigen. Het
Hooger en Middelbaar Onderwijs worden
onder de loupe genomen.
Waar geen enkele tak van dienst uitge
zonderd mag worden, maar over de heele
lijn een offer moet worden gevraagd en ge
bracht, was het volkomen juist, dat ook de
opleiding voor onderwijzer werd vereenvou
digd en verkort.
De omzetting van de vierjarige in een drie
jarige kweekschool lag niet slechts in de
bedoeling, maar had reeds vaste vorm aan
genomen als ministerieele wensch.
Het spreekt vanzelf, dat aan deze wensch
al weder ten grondslag 1
leerarentractementen enz.
Een driejarige kweekschool kost op de
'duur minder dan een vierjarige.
En zie, nu komt daar op eens de mede-
deeling, dat de Minister het voornemen
koestert, 'de heele opleiding te reorganisee-
ren en de voorgenomen driejarige
kweekschool om te zetten in een y ij f-
jarige.
Hoe hebben wij het nu?
In plaats van beperking der uitgaven zou
er, naar onze overtuiging, komen een aan
zienlijke toename.
Immers, een vijfjarige kweekschool zal
aanzienlijk meer lesuren hebben en dus meer
leeraren eischen dan een driejarige. In som
mige gevallen zal ook de beschikbare ruimte
moeten worden vergroot. Bovendien, de eind
examens dezer toekomstige vijfjarige zullen
gelijk staan met de tegenwoordige hoofd-
acte-examens, waaruit volgt, dat ook de be
zoldiging der afgestudeerden gelijk zal moe
ten zijn aan die van den tegenwoordigen
onderwijzer met hoofdakte. Ook dit zal, wan
neer straks de jongeren aan de beurt komen
om geplaatst worden, voor het Rijk
schadepost beteekenen.
Bij de tegenwoordige stand van zaken
kosten de hoofdakte-opleiding en -examens
het Rijk een schijntje. Wanneer de Regee
ring zelf de opleiding op de kweekschool ter
hand neemt, moet zij deze ook ten volle be
kostigen.
Het is niet onze bedoeling op deze plaats
het voor en tegen van de nieuwe kweek
school af te wegen met paedagogische argu
menten.
Wij bezien de zaak hier uitsluitend van
fcijn monetaire, dat is politieke kant
En dan is dit onze meening, dat wordt
de wensch van het departement belichaamd
in een wetsvoorstel de Minister zal heb
ben aan te toonen, dat de vijfjarige kweek
school goedkooper of althans niet
EERSTE KAMER
REGELING WERKZAAMHEDEN
Mr. Knottenbelt geïnstalleerd.
Instelling departement van So
ciale Zaken.
Vergadering van 24 October 1933
De Eerste Kamer heeft gisteravond 'n
kwart'jrtje vergaderd.
De Voorzitter deelde mede, dat de
Centrale Afdeeling heeft besloten, Donderdag
i.s. om elf uur in de afdeelingen ie doen
onderzoeken een reeks wetsontwerpen, o.m.
naasting van de spoorwegen. Utrecht-Zwolle
Zwolle-Kampen en Den Dolder-Baarn; rege
ling der huisidustrie; arbeid in broodbakke
rijen; en eenige contingenteeringsont,werpen
Toelating Mr. Knottenbelt
Nadat besloten was tot toelating van Mr.
H. J. Knottenbelt als lid der Kamer werd
deze geïnstalleerd. De vac.-Koster is daar-
lee vervuld.
Aan de orde waren vervolgens een aantal
ippletoires op de Indische begrooting.
Zij passeerden z.h.s., evenals de wettelijke
voorziening naar aanleiding van het Kon.
besluit van 8 Juni 1933 (Stbl. no. 311) tot
stelling van een departement van Alge
meen Bestuur dat den naam zal dragen, van
Ministerie van Sociale Zaken
en tot wijziging van den naam van het Mi
nisterie van Economische zaken en Arbeid.
Daarna sluiting.
Heden te 11 uur komt de Kamer in Open
bare vergadering bijeen ter behandeling van
de Omzetbelasting.
HET DRAMA-B0EYINK
HET GEZIN UIT DE WONING
GEZET
De landarbeider-klompenmaker Boeyink
in Laren (Geld.), die niet in staat was de
schulden te betalen ingevolge een door gene
raal Tonnet fel bestreden toepassing der
landarbeiderswet, is Maandag uit zijn wo
ning gezet. In het huisje heeft zich een
klompenmaker van elders gevestigd, die hel
bedrijf op dezelfde voet hoopt voort te zet
ten. Of hem dat, gezien de houding der be
volking, gelukken zal, is natuurlijk een an
dere vraag.
Onder groot politioneel vertoon had de uit
zetting plaats: vier veldwachters en vier
marechaussees waren er voor opgecomman
deerd om den deurwaarder bij te staan
De weg naar Boeyinks huisje was afgezet.
Niemand, behalve generaal Tonnet, mochi
er bij zijn. Zelfs geen verslaggever. Blijkbaar
verwachtte men hevig verzet. Doch daartoe
is het gelukkig niet gekomen. Eerst verlieten
de vrouw met haar vier kinderen de woning
en toen bleek, dat de burgemeester de in
boedel naar een stuk hei wilde laten bren
gen, heeft de heer Tonnet gezorgd, dat het
huisraad bij een der buren werd opgebor
gen. Het gezin is in verschillende families
ondergebracht.
De klompenmaker hoopt in de buurt
gelegenheid te zullen vinden zijn bedrijfje,
dat toch een zeer sober bestaan oplevert,
voort te kunnen ztten. En voorts gelooft hij,
dat hem nog wel recht zal worden ge-
Hoe het ook zij: het is een drama en het
was een tragische gebeurtenis in de Ach
terhoek.
ONBEGRIJPELIJK BERICHT
BINNENLAND.
BELASTING OP GOEDEREN
IN DE DOODE HAND
EEN OPBRENGST VAN 3 MILLIOEN
Bij de Tweede Kamer is een wetsontwerp
ingediend tot belasting van goederen in de
doode hand.
Deze instellingen zijn in de laatste halve
eeuw in beteekenis en in verscheidenheid
toegenomen. Deze laatste omstandigheid ont
neemt eiken grond aan de gedachte, dat de
voorgestelde belasting beoogen zou, inzon
derheid bepaalde uitingen van geestelijk
leven te treffen.
De minister van Financiën meent, dat,
mits het tarief der thans voorgestelde be
lasting matig blijft, in ieder geval bij den
huidigen toestand van 's Rijks financiën
□voering van die heffing gerechtvaar-
en zelfs noodig is. Waarom zou niet
de opgetaste draagkracht, bestemd tot het
nut van enkelen of van velen, thans in ge
ringe mate bijdragen tot het nut van allen'?
De belasting zal worden geheven naar 't
zuiver vermogen der instellingen, d.w.z., dat
aftrek van schulden plaats zal vinden. Maar
de aftrek dient hier beperkter te zijn dan
bij particulieren. Bij een fysiek persoon be
staat geen aanleiding van zijn vermogen
iets af te trekken terzake van de verplich
ting om vrouw en kinderen te blijven on
derhouden. Op gelijke wijze dient aan in
stellingen van de doode hand geen aftrek
te worden toegestaan, wegens haar verplich
ting om haar revenuen overeenkomstig haar
aard en doel te besteden.
Een aftrek voor verplichtingen, welke
oor anderen vermogen vertegenwoordigen,
dient echter te worden toegestaan. De ver
mogensbelasting bedraagt thans, naar het
normale tarief der hoofdsom, 1 1/00. Afge
zien van de provinciale en gemeentelijke
opcenten (welke tot 90 kunnen oploopen)
bedraagt het aantal opcenten nu 55 plus 80
'3 135. Tezamen met de hoofdsom vormt dit
...35 0/00. Een normale heffingsvoet van
2 0/00 voor de instellingen van de doode
hand, zooals de minister thans voorstelt, is
dus relatief zeer gematigd te noemen. Op
centen zullen niet worden geheven.
Gegevens, welke de opbrengst van d(
lasting zouden kunnen doen kennen, ontbre
ken nagenoeg. De minister meent, de op
brengst te kunnen ramen op 3 millioen. Zij
zal echter ook hooger of iets lager kunnen
uitvallen.
bedrag op de bijdrage
ten, doch dat de steun onveranderd blijft?
Aan franje gaat er in Groningen toch geen
100.000 per jaar af?
Niemand schijnt de mededeeling in ver
band gebracht te hebben met de millioenen'
nota, waarin sprake is van een bezuiniging
van 25 millioen op de steunuitkeeringen.
Eerlijk gezegd: het wordt hoe langer hoe
onbegrijpelijker. Zou de heer Zijlstra b.
die lid der Kamer en van de Groningsche
raad is, de Regeering niet eens om opbelde-
■ing kunnen vragen?
De zaak is erg duister.
GESTOORDE RAADSZITTING
Bij do aanvang van de gisteravond gehou
den raadsvergadering van IJsselmondc heeft
de heer C. in het Veld (c.h.) den voorzitter,
burgemeester B. P. Hazenberg verzocht, in
verband met het feit, dat door mr. Van
Trigt een klacht wegens valschheid in ge
schrifte was ingediend en mede in verband
met zijn beleid van den laatsten tijd, het
Dresidium neer te leggen.
Toen de burgemeester hierop, zonder den
spreker te beantwoorden, de notulen aan de
orde stelde, verlieten 10 van de 13 raads
leden onmiddellijk de vergadering. Slechts
twee a.r. raadsleden bleven zitten. Een raads
lid was afwezig. De vergadering werd hierna
verdaagd.
NAKLANK VAN HET AJJ.W.B.-JUBILEUM
Gedenksteen te Hillegom
Zaterdag a.s. zal te Hillegom in hotel
„Het Wapen van Friesland" een gedenk
steen worden onthuld ter herdenking
het feit, dat daar vijftig jaar geleden het
eerst de oprichting van een Algemeenen
Nederlandsche Wielrijdersbond is ter spra
ke gebracht.
UIT HET SOCIALE LEVEN
Alg. Nederl. Zendingsconferentie
TE AMSTERDAM
IN HET KOLONIAAL INSTITUUT
In de Groninger bladen, o.a. in de „N. Pr
Gron. Crt." lezen wij dat wethouder R e i-
n i n k (v.d.) Maandagavond gezegd heeft:
het rijk zal op de werkloozensteun in 1934
ongeveer een ton korten. De wethouder had
dit uit de beste bron vernomen, nl. van zijn
partijgenoot minister Oud. De wcrkloozenuit
keer ing zou dan ongeveer met 10 vermin
derd moeten worden.
Naar aanleiding van deze mededeeling
hebben de ministers van financiën en van
sociale zaken aan 't Corr. bureau verklaard
dat zij dit bericht volkomen onbegrijpelijk
En natuurlijk, nu begrijpen wij er nog
minder van.
Wij begrijpen ook niet, dat de raadsleden
geen enkele nadere inlichting gevraagd
hebbenVerkeerden zij in demeening, dat^kenMng'TanXlle'moeTujkheden* toch'g£
het Rijk dit bedrag op de bijdrage zal kór- ,ot ,„nrH„n h0 r-mni0 vpr^hiiipn tu«.
ZITTING VAN DINSDAGMORGEN
Deze zitting werd, znoals wij reeds in ons
blad van gisteren konden melden, geopend
met een korten liturgischen dienst, waarna
aan de orde kwam het
Overzicht van de zending,
uitgebracht door don zendingsdirector Ds.
Rauws, van Oegstgeest, secretaris
het Comité voor Ned. Zendingsconferen
ties. F.en kort uittreksel hiervan plaatsten
wij reeds, alleen moet hieraan nog worden
toecpvoegd, dat als buitengewone leden -an
den Nederlandschen Zendingsraad toetra
den Ds. W. Breukelaar, van Santpoort, en
Ds. D. Pol, van Rijsoord, namens Deputalen
van de Zending der Geref. Kerken in Neder-
Discussie.
Aan de discussie over het jaaroverzicht
wordt deelgenomen floor Dr. K. J. Brou
wer, zendingsdirector te Oegstgeest. die r.a-
druk legt op grootere vrijheid voor de in
richtingen van onderwijs en in de besteding
van de subsidiegelden.
De tweede spreker is de heer H. D u ij k e r
(Java-Comité), te Amsterdam, die inlichtin
gen vraagt over de verarming van de In-
landsche bevolking. Blijkens sommige cou
rantenberichten kunnen de inlanders met
een dubbeltje of 2% ct- per dag toekomen.
Deze verarming schijnt dus van weinig be
teekenis voor de Zending te zijn.
Ds. Rauws sluit zich aan bij Dr. Brou-
er en beantwoordt de vraag naar de vor
ming. Bedoelde artikelen heeft spr. met
gemengde gevoelens gelezen en zij Iichti t
olk niet voldoende in. Spr. meent dat
de aanwezige zendelingen deze vraag beter
kunnen beantwoorden. Wel kan hij zeggen,
dat de inlandsche bevolking lijdt onder dc
crisis door de inkrimping van suikerfabrie-
het sluiten van ondernemingen.
Niettegenstaande dit is in menige inlandsche
gemeente meerdere offervaardigheid waar
te nemen.
Een der aanwezige zendelingen deelt een
en ander mede o\er de buitenbezittingen.
Eten is er wel, maar contanten zijn er niet.
daarom zijn er vaak moeilijkheden met de
belastingen.
De voorzitter, Prof. Dr. P. S c h o 11 e n
voegt hieraan toe, dat op Java de toestan
den nog moeilijker zijn. Intusschen moet, bij
heiligen. Het ligt in hun aard om op Jood-
sche manier een lijst te maken van allerlei
dingen, die op Zondag niet gedaan mogen
worden; zij moeten leeren beoordeelen wat
cereenstemming is met het heiligen van
den dag des Heeren, en wat ertegen strijdt.
Vooral in dit opzicht dreigt het gevaar, dat
de Christenen dingen doen en nalaten om
wille van den zendeling en niet om
Gods wil.
Een zeer belangrijk middel om de hei
den-christen gemeente tot zelfstandigheid
op te leiden is de volksschool; maar deze
moet dan zóó zijn ingericht, dat zij eigen
dom van de christelijke gemeenschap zij,
een inrichting die vooral moet dienen voor
de opvoeding der kinderen om ze geschikt
te maken voor het leven, dat hen in het
dorp wacht, dus ook als Christen-burger.
Daarvoor is in de eerste plaats noodig,
dat de gemeente haar school zelf onder-
houde.
Op dit referaat volgde eenige gedachten-
isseling, waarna de morgenzitting werd
gesloten.
De heer F. J. F. van Hasselt, zende
ling op Nieuw-Guinee, is in de middag
samenkomst de eerste spreker met het on
derwerp:
HET ZELFSTANDIG VOORTBESTAAN DER
NEDERLANDSCHE VAKBEWEGING
Het bestuur van de Ned. Vakcentrale heeft de
besturen van het Ned. Verbond van Vakvereeni-
gingen. het Roomsch-Katholiek Werklieden Ver-
het Chr. Nationaal Vakverbond een reso
lutie doen toekomen, waarin de politiek-onafhan-
kelijke vakbeweging in Nederland, georganiseerd
de Nederlandsche Vakcentrale, zich
den verklaart voor handhaving van het democra
tisch karakter van ons volksleven en tegen het
beginsel van de dictatuur als regeeringsvi
Voorts is aan genoemde besturen medegedeeld,
dat in de op 23 October j.l. gehouden vergadering
het algemeen bestuur, de noodzakelijkheid
gevoeld, de besturen van de vakbeweging in Ne
derland. georganiseerd in bovengenoemde Vak
verenigingen, in een bijeenkomst saam te brengen,
teneinde in die bijeenkomst te besluiten tot de
stichting van .een algemeenen raad, aan wien
wordt opgedragen de bescherming van de alge-
belaugen van de Nederlandsche vakbewe
ging.
LOONSVERLAGING IN DE PAPIER
INDUSTRIE
De directie van de Ver. Kon. Papierfabrieken te
Velsen heeft bij de organisaties een voorstel In
gediend tot een verlaging der loonen voor alle
werklieden van 2 tot 10 procent.
DE STAKING IN HET BOUWBEDRIJF
TE GRONINGEN
De afdeeling Groningen van den Modernen
Bond van Vakarbeiders heeft het advies van het
hoofdbestuur van den Bond tot aanvaarding van
een loonsverlaging van 4 cent per uur niet willen
aanvaarden en met groote meerderheid, met 267
tegen 42 stemmen het advies verworpen.
Na een nieuwe beraadslaging heeft daarop de
Moderne Bond besloten binnenkort een buiten
gewoon congres te houden om te beslissen om
trent de houding der moderne vakarbeiders in ver.
band met het advies van het hoofdbestuur. Dit
congres zal vermoedelijk in den loop der volgende
week gehouden worden.
Intusschen is den arbeiders geadviseerd een
voorloopig individueel contract te sluiten, dat met
één dag kan worden opgezegd. In dat contract is
een verlaging van het loon opgenomen voor tim
merlieden, metselaars, voegers en wel tot 60 ct.
en dat van de grondwerkers op 47 ct. gebracht.
De arbeiders, die bezig zijn aan den bouw v
de stichting Avondlicht te Haren en die aan d
bouw van de chirurgische afdeeling van het ac
demisch ziekenhuis hebben het werk neergelegd.
LOONSVERLAGING IN DE PAPIER.
INDUSTRIE
Aan de papierfabriek „De Eendracht" v
de firma Van Gelder Zonen ia een nleu-
loonsverlaging Ingegaau.
Deze verlaging behelst het volgende: De loo
nen worden resp. verlaagd met 510 pet. Hr
minimumloon is thans f 23 en wordt verlaaa
op f 22. H'
Voornaamste Nieuws.
(biz. 1)
De Eerste Kamer heeft gister een korta
vergadering gehouden.
Ingediend is een wetsontwerp tot het hef
fen van belasting op goederen in de doode
(blA 2)
Hitier houdt een verkiezingsrede over
Duitschlands positie tegenover het buiten-
Verdaging van de Ontwapeningsconferen
tie voor drie weken waarschijnlijk, omdat
Amerika is tegen een lang uitstel.
Spr.
onderwerp
luidt: „De groeier.
<h) Kerk op Nieuw
Guinee", zonder
eenige beperking
dus dient hij ook
te spreken over
Australisch
cn Engelsch ge
deelte
Op N.-Guinee ('t
I-Tollandsch ge
deelte) werkt met
o Utrechtsche
Zendingsvereen.
ook de Indische
Kerk in Protes-
tantschen geest.
Wanneer 't mocht
F. J. .F. van Hasselt
let worden op de groote verschillen tus-
schen de Europeeschc en de Indische sa
menleving, welke laatste veel minder ge
compliceerd is.
Dr Alb. C. Kruyt, zendeling van Posso
Op Midden-Celebes kan aan zelfstandig
maken van de zendingsgemeenten nog niet
gedacht worden. De natuurvolken, die hier
wonen, zijn nog slechts weinig jaren onder
den invloed van het Christendom geweest,
en zij weten nog nauwelijks, wat gemeente
organisatie eischt. Dit blijkt uit de zelf
standigheid, die hpf Westersch bestuur in
politiek opzicht aan deze volken toestaat,
in die hen ten
verdervo zou voe
ren, als zij teil
volle werd toege-
Terwijl nu op
Java de zendings
gemeenten zelf
standig verklaard
kunnen worden,
zijn die op Mid
den-Celebes daar
aan nog niet toe.
Maar alle aan
dacht wordt ge
wijd aan de op
voeding van de
Christenen en de
gemeenten tot zelf
standigheid. Daar
toe moeten zooveel mogelijk de bij het volk
bestaande vormen van gemeenschapsleven
in stand gelaten worden, opdat in die ver
trouwde vormen het Christelijk gemeente
leven zich kan openbaren.
Een ander punt van belang voor de spoe
dige zelfstandigheid der christelijke ge
meente is de instandhouding der dorps
hegemonie. In de oude dorpshegemonie
draagt het ambt van ouderling vanzelf het
stempel van dienaar-zijn der gemeente, naar
oorspronkelijke bedoeling van 't Nieuwe
Testament.
De bediening van den Doop en de vieriijg
van het Heilig Avondmaal liggen zoozeer in
de lijn van den gedachtengang van Celebes'
bewoners, dat die gevoegelijk aan de in-
heemsche leeraars kunnen worden overge-
Ook moeten de Christenen worden opge
voed om op de juiste wijze den Zondag te
Dr. Alb. C. Kruyt
f 4 50
lygrd
komen tot Kerkvorming zal ook met deze
Kerk rekening moeten gehouden worden,
te meer omdat ook op het zendingsgebied
groepen Christenen uit de Indische Kerk
verblijf houden en het niet uitgesloten is,
dat de Ambonneezen naar Nieuw-Guinee
zullen emigreeren.
Maar het is misschien mogelijk zich naar
het Oosten te oriëntgeren. Oostelijk van het
Nederlandsch gedeelte van Nieuw-Guinee
liggen aan den noordkant het voormalig
Duitsch-, nu Australisch gedeelte en zuide
lijk het Engelsch gebied. Spr. memoreert in
het kort den arbeid op deze gebieden. Staat
dan voornamelijk stil hij den arbeid van dc
Neuendettelsauer Zending, die belangrijke re
sultaten kan toonen op haren arbeid.
Spr. behandelt in het kort de Zending
der Utr. Zandings-Vereeniging, die na ja
ren van schijnbaar onvruchtbaren arbeid
zich geplaatst ziet voor een enorme uitbrei
ding van haar arbeid en do Neuendettel
sauer Zending.
Discussie
Zendeling Maan informeert naar enke
le interne aangelegenheden van de Papoo-
sche Kerk op N. Guinee, en naar de Ambon-
zending.
Ds. Rauws zou nadere inlichtingen wen-
;chen over den samenhang tusschen de be-
rolkingsgebieden op N. Guinee. Spr. be
treurt dat de Rheinische Mission zich daar
heeft teruggetrokken en haar gebied
overgenomen door de streng confessioneele
Amerikaansche Lutheranen (Iowa), die met
andere Christenen geen avondmaalsgemeen-
schap willen hebben. Op deze wijze komen
do Christenen onder de Papoea's in aan
raking met de Westersche kerkelijke ver
schillen.
Deze vragen en opmerkingen worden
door den referent betantwoord.
„De Creolenkerk in Suriname
Spr. wijst in de eerste plaats op de be
lemmeringen. die de vorming van een kerk
uit de Creolenbevol-
king in Suriname
lang heeft ondervon
den en waarmede
ook thans nog ge
worsteld moet wor-
den, de slavernij en
haar gevolgen voor
den enkeling, het
gezin en de maat
schappij.
Hij laat daarna
zien, hoe deson
danks van het be
gin af stelselmatig
gepoogd werd de ge
meenten, dio zich
(blA 6)
eer. groote vergadering der Centrale
Antirev. Kiesvereen. te Rotterdam is door
de heeren J. Schouten en Prof. Dr K. Schil
der het woord gevoerd.
Gistermiddag is onder groote belangstel
ling het zilveren feest gevierd van de School
voor Vrouwyarbeid te Rotterdam. O.a. was
Minister Marchant aanwezig.
(blA 8)
De bankbiljetten-circulatie is weer voor!
meer dan 100 pet. door goud en zilver ge
dekt.
(blA 9)
De Tweede Kamer heeft met 50 tegen 29
stemmen aangenomen het wetsontwerp tot
wijziging der Crisis-invoerwet Verder zijn
aangenomen de wetsontwerpen tot goedkeu
ring van het Nederlandsch-Duitsche douane
vedrag en dat tot opheffing van twee
rechtbanken en 39 kantongerechten.
H. G. Steinberg
onder de slaven^ en hun nakomelingen
vormden, tot'zelfstandigheid en eigen ac
tiviteit op te voeden. De verschillende werk
zaamheden, die het leven eener gemeente
met zich medebrengt, worden hoe langer
hoe meer in handen van Surinamers ge
legd; de financieele lasten moeten even
eens door de Surinaamsche gemeenten zelf
van „de Zending" worden overgenomen.
Inwendige en Uitwendige Zending worden
als voorrecht en taak door de wordende
kerk aanvaard.
Na dezen terugblik op de geschiedkun
dige ontwikkeling ontvouwt spr. aan de
hand van de thans geldende „Kerkelijke
Reglementen" een beeld van den tegen
woordigen toestand der Creolenkerk, haar
organisatorischen opbouw en de practt-
sehe werkzaamheden op de verschillende
gebieden, de groote financieele en geeste
lijke moeilijkheden van het heden en de
heerlijke kansen, die haar als Zendings
kerk gegeven zijn.
AVONDSAMENKOMST
's Avonds werd een openbare samen
komst gehouden, ook voor genoodigden toe
gankelijk. Deze bijeenkomst was uiteraard
druk bezocht en werd opgeluisterd door de
medewerking van het Jeruzalem-kerkkoor,
directeur de heer W. van Laar.
De vergadering begon met samenzang
van het schoone klassieke lied „Te Deum
Laudamus" (Gezang 3:1 en 2), waarna
achtereenvolgens drie sprekers optraden,
telkens afgewisseld met koorzang.
Het eerst zette Dr. K. J. Brouwer, Zen
dingsdirector te Oegstgeest, het doel der
conferentie uiteen; daarna sprak zende
ling G. Bakker, van Borneo over het on
derwerp: „De Dajak, onze naaste". Ten
slotte handelde Zendeling H. van der
Klift over het arbeidsveld der Zending op
den Zuidoostelijken hoek van Celebes.
ZITTING WOENSDAG
Heden (Woensdag) zette de Conferentie
haar arbeid voort met de behandeling van
referaten over „De kerk van Midden Java"
(Dr. J. H. Bavinek); „de Kerk van Oost-
Java" (Zendeling C. W. Xortier) en ,.I)c
Toba-Bataksche Kerk" (Dr. Joh. Warneck),
waarna do conferentie gesloten werd.
Op een en ander komen wij morgen terug
