MAAWL.-O
;r»-?3
EERSTE BLAD PAG. 2
BUITENLAND
RUSLAND, AMERIKA
EN JAPAN
De uitnoodlging die President Roosevelt
aan de regeering van Sovjet-Rusland heeft
gezonden en de aankondiging van de reis
van den Russischen volkscommissaris Litwi-
nof naar Washington zijn èn op zichzelf en
om den achtergrond waartegen zich een en
ander afspeelt, feiten van diep-ingrij penden
aar<L
Om bij dien achtergrond te beginnen,
vestigen wij de aandacht op den toestand
in het Verre Oosten, die zich de laatste we
ken gevaarlijk toespitst. Japans expansie-
zucht richt zich meer en meer on liet Ri
sische gebied rond het reeds ten koste van
China ingepalmdo Mandsjoek o.
jet-Rusland, dat tot dusver, uit vrees
zijr> positie in Europa, tot voor kort altijd
maar weer aan de Japansche aanspraken
heeft toegegeven, schijnt thans tot verdere
politieke terugtochten niet bereid to zijn.
Speciaal schijnt het niet te willen afzien
van zijn oorlogshaven Wladiwostock, die
een sta-in-den-weg moet geacht worden
voor de Japansche plannen in Oost-Azië
Een nieuwe Japansch-Russische oorlog
wordt, in verband hiermee, tot de moge
lijkheden van de naaste toekomst gerekend.
Rusland heeft uitteraard allerminst belang
bij een oorlog in het Verre Oosten en zal
daar wel niet dan in de uiterste nood toe
overgaan. Het heeft zich echter door niet-
aanvalsverdragen met zijn belangrijkste bu
ren reeds in den rug gedekt en staat er dus
niet mee»* zoo ongunstig voor als eenigen
tijd geleden, in geval van een gewapend
conflict in het Verre Oosten.
De pogingen nu van Litwinof om met tb
Vereenigde Staten op goeden voet (e ko
men hebben politieke zoowel als economi-
BChe betcekenis.
De politieke kant komt al dadelijk naai
voren, wanneer we letten op de zooeven
feschetste hachelijke verhouding tot Japan.
ovjet-Rusland is het heel wat waard wan
neer het in geval van een conflict met
Japan den steun of althans de sympathie
zal hebben van de Vereenigde Staten. Ame
rika is de groote rivaal van Japan in'den
Stillen Oceaan en interesseert zich reeds
lang in bijzondere mate voor China als e
nomisch exploitatie-gebied. Rusland kan
daarom slechts voordeel van hebben wan
neer het het land van den dollar tot
vriendschap»- en non-agressieverdrag weet
te brengen en het bovendien economisch
belanghebbende kan maken bij den opbouw
van het Sovjet-rijk.
Voor de Amerikanen schijnt er veel aan
trekkelijks te liggen in het herstel van de
betrekkingen met Sovjet-Rusland. Zij kun
nen zich wapenen tegen de bolsjewistische
propaganda, zoowel door een bepaling in
de af te sluiten overeenkomsten als door
bijzondere waakzaamheid daartegen, omdat
de ervaring geleerd heeft, dat de Sovjets
op dit gebied niet al te best te vertrouwen
zijn. Maar overigensin geval van het
uitbreken van een Japansch-Russischen oor
log loopen de Ver. Staten door een non-
agressie-overeenkomst geen gevaar on i
dus van risico geen sprake.
Blijft de vrede gehandhaafd dan kunnen
de beide groote republieken voor hun weder
opbouw groote voordeelen hebhpn van do
te sluiten overeenkomsten.
In politieke kringen te Washington
spreekt men nu reeds van binnen korten tijd
te verwachten Russische opdrachten
voor 8poor\vegmateriaal ten bedrage van
400 miJlioen dollar, ruwe katoen ten bedrage
van 50 millioen dollar, wollen stoffen en
laken 30 millioen dollar en levend vee ruim
20 millioen. Deze leveranties zouden worden
gefinancierd door de financieels reconstruc
tie-organisatie en particuliere bankiers.
Naar verluidt, verwacht de Sovjet-Unie een
crediet van 50 pCt. met een betalingstermijn
van 5 jaar voor alle opdrachten in Amerika
geplaatst.
verwacht wordt voorts, dat Rusland door
de ecomische overeenkomst de gelegenhedi
zal krijgen, grooto hoeveelheid grondstoffen
Paar Amerika uit te voeren.
Natuurlijk is de zaak nog lang niet in
kannen en kruiken. Anders zou Litwinof
niet naar Washington behoeven te reizen.
Dat de toenaderingspogingen tusschen
Rusland en Amerika echter een buitenge
woon belangrijk feit in de huidige wereld
politiek en wereldeconomie vormen, staat
vast
De consolidatie van het Soyjethewind op
zichzelf zal er ongemeen door bevorderd
worden.
De welvaart van twee groote volken kan
er sterk door toenemen en alt kan weer een
gunstigen terugslag hebben op de rest van
de wereld.
Ten slotte merkten wij nog op, dat de
Russjsch-Amerikaansche onderhandeling?
plannen aan den Japanschen minister van
buitenlandeche zaken SJirota een opvallend
commentaar heeft uitgelokt.
Sjirota zcide in een interview nl. het vol
gende:
«Ik verneem, dat de Vereenigde Staten
Litwinof naar Washington hebben ultge-
noodigd, doch het is twijfelachtig of de aan
staande besprekingen zullen leiden tot ei-
kenning der Sovjet-Unie door de Vereenigde
Staten. Het zal moeten blijken of het moge
lijk zal zijn voor den wereldkampioen van
het kapitalisme om samen te werken met
het eenige communistische land ter wereld.
Indien de handdruk mogelijk zal zijn, zal
het communisme een onschuldig ding blij
ken tc zijn.
De Amerikaansch-Russischo toenadering
zal een groot vnaagteeken zijn in do go-
schledenis dor monschhcid. Wij zullen <le
verdere ontwikkeling mot belangstelling
gade slaan. Indien iemand mocht denken,
dat de hernieuwde toenadering tusschen do
beide landen bedoeld is om pressie uit tn
oefenen op de positie van Japan in hot
Verre Oosten, dan is hij volkomen abuis".
Sjirota sprak voorts den wensch uit, dai
het hem gegeven zal zijn de verstandhou
ding met de Sovjet-Unie, de Vereenigde Sta
ten en China to bevorderen. „Indien ik bij
deze taak faal, zal ik mijn belangrijkste
werk in de huidige critieke pe.riodo niet
hebben vervuld. Het is niet zeker, welke
houding deze landen Jegens Japan zullen
aannemen en evenmin is zeker of Japan in
staat zal zijn op goeden voet met hen te
blijven. De situatie staat geen optimisme
toe".
Laat ons hopen, dat deze grimmige uiting
gevolgd worde door ec. Japansche politiek,
waarin het imperialisme door vredeiioven-
do overwegingen in bedwang wordt gehou
den.
Te Rochefort-sur-Mer heeft het nieuwe
Transche mar ne-!ueh'sehip, dat is gebouwd
t?r vervanging van hot luchtschip, dat on
langs vernield werd, zijn eerste proeftocht go
gemaakt. Het nieuwe luchtschip.dat gedeel
telijk is voorzien van een vast geraamte,
Jjceft een inhoud van 10.000 kuib. meter.
VAN DER LUBBE'S BRANDWEG
TIJD EN RESULTAAT KLOPPEN
NIET
Bij het Zaterdag j.l. voortgezette verhoor
in het Rijksdagbrandproces zeide een zeke
re getuige Organistka uit Rositz, dat
hij verleden jaar Van der Lubbe nabij Con-
st&nz had ontmoet en dat hij toen al op zijn
brand plannen voor den Rijksdag had gezin-
RDeeld.
Van der Lubbe, desgevraagd, zeide
den eetuige niet te herkennen en ook niet
in de buurt van Constanz te zijn geweest.
Getuige zet nader uiteen wat v. d. Lubbe
hem bij hun ontmoeting heeft verteld. O.a.
had hij gezegd: „Binnen korten tijd be
staat in Duitschland geen Rijksdag meer
Als wij communisten niet aan de macht
komen, dan zal er in Duitschland vuur en
zwavel heerschen". De hem voorgelegde
pas van v. d. Lubbe wordt door gét. her
teend. Ook v. d. Lubbe zelf had gezegd: „Je
zult nog van me hooren". Got. was toen
maals in gezelschap van een kameraad, die
tuinman ergens in Wurtemberg is en wiens
adres door het Gerechtshof is opgespoord.
De ontmoeting vond plaats eenige dagen
vóór 15 October 1032.
On de vraag, waarom get. met zijn be
langrijke mededeelingen zich pas in Sep
tember gemeld heeft, antwoordt Organistka,
dat hij op Wanderschaft was, geen pfen
nig op zak had en niets had geweten van
de uitloving van een belooning. Pas in
September had hij met zijn plaatselijken
groepsleider gesproken en op diens aanra
den de zaak aanhangig gemaakt.
De zitting wordt dan onderbroken voor
een rondgang door 't Rijksdaggebouw voor
het volgen van den weg die bij het stirhte"
van den hrand gevolgd moet zijn. De rond
gang geschiedt onder leiding van commis
saris Helsig.
Het resultaat van de bezichtiging, die
twee uur duurde en in het bijzonder voor
deskundigen van het grootste belang was,
kan aldus worden samengevat, dat het
meer dan twijfelachtig blijkt,
d a t v. d. Lubbe d'e n g e h e e 1 e n weg
in het Rijksdaggebouw in vijf-
tien minuten kan hebben afge
legd en met een zoo groot resul
taat hrand kan hebben gesticht.
Resultaat en tijd zijnnietm^t
elkaar in overeenstemming.
Nadat do direct bij het proces betrokke
nen de gelegenheid hadden gehad het ge-
houw te bezichtigen werd ook de pers hier
toe in de gelegenheid gesteld. Het proces
werd hierop voortgezet.
Commissaris Dr. Z i r p i n s wordt voor
geroepen. Reeds bij het eerste gedeelte van
de behandeling heeft hij verklaringen afge
legd. Verdachte v. d. Lubbe had aan get.
verteld, dat hij Zondagavond in Hennings-
dorf was teruggekeerd en daar overnacht
had. Get. heeft de opgave van v. d. L. aan
de feiten getoetst en vastgesteld, dat v. d.
L. den nacht op 27 Febr. heeft doorgebracht
in het asyl te Henningsdorf. Er wordt vast
gesteld, dat v. d. L. op Maandag 27 Febr.,
nu in het asyl overnacht te hebben, tus
schen S en half negen Henningsdorf heeft
verlaten en te voet naar Berlijn iR gegaan
De behandeling wendt zich dan naar do
politieke achtergronden van het proces.
Meer in bijzonderheden wordt de commu
nistische werkzaamheid te Neukoeln, vlak
voor den brand, besproken.
Do bediende Willy H i n t z e, uit Neu
koeln. doet mededeeling over gesprekken,
die gehouden zijn in 't lokaal van Schlaff-
ke pn in de woning van den eommunisti-
schen kellner Starker in Neukoeln en waar
aan nok v. d, Lubbe heeft deelgenomen.
Toen de communist Pfeiffer van der Lub
be introduceerde, had deze eerste gzegd:
..liier is een Hollandsche kameraad, die ac-
tiof aan onze actie wil deelnemen". In ver
band met „roode Hulp" was ook de naam
van Torgler genoemd. Van der Lubbe zelf
zou het voorstel hebben gedaan om een
overval te plegen op het steunbureau to
Neukoeln.
Uit de getuigenverklaringen komt vast te
staan, dat v. d. L. bereid was aan den over
val mee te doen.
In verband met de rapporten van com
missaris Helssig over zijn onderzoek in
Holland brengt de president, Dr^Bu en
ger, eenige tegenspraken en afwijkingen
ter sprake. Twee in Nederland gehoorde ge
tuigen. Alberda en Vink, hadden n.l. later
in do pers de verklaring van commissaris
Heisslg op eenige punten, betreffende h
eigen verklaringen, gecorrigeerd willen heb
ben. Zij bleven er b.v. niet meer bij, dat zij
voor den commissaris hadden verklaard,
dat Van der Lubbe nog lid van de commu
nistische partij was geweest.
Heissig heeft echter niets te veranderen.
Beklaagde Torgler eischt dan een ver
hoor van de Nederlanders Alberda en Vink.
Dr. Sack wil een dergelijken elsch voor-
loopig niet stellen.
Bekl. Dim itrof spreekt er dan, even
als te Leipzig, weder over, dat bij het per
soonlijke verhoor van Van der Lubbe geen
gebruik van een tolk is gemaakt.
Getuige antwoordt, dat dat in het geheel
niet. noodlg is geweest, daar men zeer goed
rnet Van der Lubbe heeft kunnen spreken.
Als hij do vragen niet onmiddellijk had be
grepen. sprak men hem in zeer eenvoudige
woorden toe.
De behandeling wordt dan verdaagd tot
heden.
BERLTJN, 23 October. Hot Rijksdagbrand
proces is nu reeds langer dan een maand
aan den gang en het getuigenverhoor la
nog lang niet beëindigd. Het is zelfs niet
waarschijnlijk dat men met do zittingen te
Berlijn deze week zal gereed komen. Ge
tuigen zijn vandaag niet gedaagd. I-Iedcn
zullen vooral deskundigen aan het woord
komen.
Bflngcr deelt mede, dat deskundi
gen zullon worden gehoord over do vraag
of v. d. Lubbe alleen do branden kan heb
ban aangelegd.
De eersto deskundige, Prof. Josse, ver
klaart, dat in het Hijksdaggebouw drie
brandhaarden waren te onderscheiden: in
het restaurant, in bet sousterrein hij de
zittingszaal en in do grooto zaal zelf.
Vooral liet verloop van don brand In de
zittingszaal hoeft grooto belangstelling ge
wekt, omdat de brand daar zeer snel is
geschied in pl.m. 10 minuten. Dit beeft
het vermoeden gewekt, dat de ventilatie
daartoe heeft bijgedragen. Prof. Josse komt
tot de conclusie, dat de ventilatie tijdens
den brand echter niet beeft gewerkt. Es-
blijft slechts één mogelijkheid over: in de
zittingszaal moeten gemakkelijk brandbare
stoffen in groote hoeveelheid aanwezig zijn
geweest, behalve do vuurmakers.
ROOSEVELT
OVER DEN WEDEROPBOUW
EEN GROOTE RADIO-REDE.
WASHINGTON, 23 October. President
Roosevelt heeft Zondagavond een groote
radiorede gehoudpn. Hij heeft hierin uit
eengezet alle tot nu toe genomen maatre
gelen voor den wederopbouw van het land
en zich scherp gericht tegen de kringen die
zijn politiek trachten tegen te houden.
Roosevelt verklaarde o.a., dat de Regee
ring niet al de bevolkingslagen gelijktijdig
en gelijkmatig kon helpen. De opbouwmaat-
regelen lmdden echter reeds succes gehad,
waarop ieder trotsch kon zjjn. Van de onge
veer 10 millioen werkloozen die de Vereen.
Staten in Maart j.l. telde, hadden vier mil
lioen weer werk gevonden.
De Ver. Staten waren thans bezig de al-
gemeene weJvaart op te bouwen, tot een
tempel, gewijd aan groote welvaart voor
het geheele volk.
Roosevelt constateerde verder dat de hui
dige prijsdaling der landbouwproducten
veroorzaakt werd door de overdreven spe
culatie in Juli j.l.
Van de oogst van 1933 was een 33 pet.
hoogere prijs verkregen dan in 1982. Hij
verklaarde verder dat de regeering zich er
van bewust is, dat achter elke onrechtvaar-
digen aanval of beschuldiging een of ander
zelfzuchtig motief zit.
De dollar wordt op 't oogenblik sterk be-
invloed door den nationalen handel en du
blnnenlandsche politiek en door de poli
tieke verwikkelingen van andere staten.
De regeering moet de goudvvaarde van
den dollar zelf stevig in ae hand houden
om niet door schommelingen van den dol
lar van haar einddoel, n.l. de verhooging
van de prijzen der grondstoffen, te worden
afgebracht.
Tenslotte deed Roosevelt mededeeling van
de instelling van een officieel bureau voor
den aankoop van goud, dat het nieuw ge
produceerde goud zal opkoopen en den aan-
en verkoop zal regelen van het Amenkaan-
sche goud op de internationale markt. Hier
door hoopt men de goudwaarde van don
dollar volkomen te kunnen controleeren.
Dat is een stap in de richting van de ge
controleerde dollarvaluta.
Morgen zullen de moeilijkheden nog niet
overwonnen zijn, maar de regeering bevindt
zich op den juisten weg.
EEN REDE VAN HITLER
Te Kehlheim heeft Rijkskanselier Hitier
Zondag een rede gehouden, waarin hij in
hoofdzaak herhaalde wat hij in zijn grooti-
redio-redo hoeft gezegd over do halfheid,
onbeslistheid der vorige regeeringen, over
liet gevoel voor eer en het opkomen van
liet Duitsche volk voor zijn bestaansrecht
en gelijk recht en over hot eerst weer aai.
internationale conferentie» doel nemen als
het Duitsche volk als volk erkend is.
DUITSCHLAND EN DE VOLKENBOND.
Uit Genève: De Duitsche ondersecretaris-
generaal van het Volkenbondssecretarlaat.
Trendelenburg, heeft tegelijkertijd met de
ontvangst van de verklaring van Duitsch-
lands uittreden uit den Volkenbond bij den
secretaris generaal zijn ontslag ingediend.
De Rijksregeering heeft het Internatio
naal Arbeidsbureau officieel medegedeeld,
dat zij in de Maandag a.s. beginnende ver
gadering van den Raad van Beheer niet bij
de groep regeeringsvertegenwoordigers ver
tegenwoordigd zal zijn, terwijl de werkge
vers en werknemers evenmin aanwezig zul
len zijn.
JAPAN EN DE VOLKENBOND.
Het Japansche kabinet heeft naar aan
leiding van Japans uittreden uit den Vol
kenbond besloten, den naam van 't Japan
sche Volkenbondsbureau te Parijs te wijzi
gen in Japansch Bureau voor Internatio
nale Conferenties. Het bureau zal onder
leiding blijven van den Japanschen am
bassadeur te Parijs, terwijl ook het filiaal
te Genève gehandhaafd zal blijven onder
leiding van den Japanschen consul-gene
raal
PATEL OVERLEDEN.
De leider der Britsch-Indische Congres
partij, Vithalbai Javerbhai Patel is na een
langdurige ziekte in don ouderdom van 59
jaar te Genève overleden. Hij was naar
Europa gekomen, om herstel voor zijnhart-
kwaal te zooken.
Patel was aanvankelijk tegen Gandhi's
non-coöperatie-beweging, doch later werd
hij het daarmee eens. Hij is van 1922 tot
1926 voorzitter geweest van het Britseh-Tn-
disch parlement, doch In 1930 keerde hij
het parlement den rug toe en schaarde
zich aan de zijde van Gandhi.
Eenige maanden later werd hij gear
resteerd en tot zes maanden gevangenis
straf veroordeeld. Pato! nam in 1931 deel
aan de tweede rondetafol-conforentie en
werd na zijn terugkeer in Indië opnieuw
gearresteerd, doch wegens zijn gezondheid
snoedig in vrijheid gesteld. In Maart 1932
ging hij weer naar Europa, bracht o.a. een
bezoek aan ons land en maakte een rond
reis door de Ver. Staten.
ADLY PASJA OVERLEDEN.
De Egyptische oud-premier Adly Pasja
is tc Parijs overleden. Sedert hij in'1929 na
de overwinning der Wafdisten het veld
heeft moeten ruimen voor Nahas Pasja, is
hij slechts weinig meer op den voorgrond
getreden.
CHOLERA-EPIDEMIE IN ASSAM.
De Br.-Indische provincie Assam wordt
op hevige wijze door een cholcra-epidemle
geteisterd. In de afgoloopen veertien dagen
zijn reeds 300 personen aan de ziekte be
zweken.
DRIE ITALIAANSCHE GRENSSOLDATEN
DOODGESCHOTEN.
Uit Milaan: Toen drie Italiaansche grens
soldaten, die drie dagen grenspatrouille
hadden gehad, niet na het verstrijken van
hun patroullledienst in de kazerne terug
keerden, werd 'n patrouille, uitgezonden, die
op 3000 meter hoogte de lijken van de ver
misten vond. Het vermoeden, dat zij het
slachtoffer zijn geworden van een gevecht
niet smokkelaars, is bevestigd. Een 25-jari-
ge Italiaan, Gufler, die in het ziekenhuis te
Innsbruck is opgenomen met, een schot
wond door de longen, heeft bekend bij den
moord betrokken te zijn geweest met nog
een ander, zekeren Hofer. De kommiezen
hadden hen gearresteerd en geboeid in de
schuilhut opgesloten, doch zij waren erin
geslaagd zich te bevrijden en de drie be
ambten tc overmeesteren. Bij de worsteling
had Gufler het schot door de long opgeloo-
pen. Zijn kameraad Hofer had daarop de
drie kommiozen doodgeschoten en do hut
in brand gestoken, ten eindo de Rooren van
misdaad uit te wisschen. Vervolgens
had Hofer hem over de Oosten rij ksche grens
gebracht.
DE WERKLOOSHEID IN DUITSCHLAND.
Op 15 Oct. waren bij de Duitsche arbeids
beurzen ingeschreven 3.851.000 werkloozen,
zoodat sedert de vorige maand vrijwel geen
verandering is ingetreden.
Volgons oen mededeeling van het Japan
sche ministerie van buitenlandschc zaken
bevinden zich op liet oogenblik 12.000 Ja
pansche communisten in arrest. Van vrij
lating is geen sprake. Verwacht wordt, dat
zij zullen worden geïsoleerd of verbannen.
Uit Berlijn: Op Dinsdag 24 October to
19.20 uur (Amst. tijtd) zullen de groote
Duitsche zenders een groote rede van Adolf
Hitler uitzenden.
DER, DIE, DAS
Men schrijft ons uit Berlijn:
Een geograaf heeft dezer dagen de origi
neels ontdekking gedaan, dat het Duitsche
lidwoord voor de drie verschillende geslach
ten. der, die, das ook in de aardrijkskunde
voorkomen: Der is een stad met 3000 inwo
ners, gelegen aan den Nijl in Boven-Egypte.
Die is een stadje in Zuid-Frankrijk, zuid
westelijk van Grenoble aan de Dróme gele
gen en telt 3600 inwoners. Das is een eiland
in de groote zuidelijke bocht van den
Perzische,- Golf.
HITLER-JEUGD
EN CONFESSIONEELE JEUGD
Men schrijft ons uit Berljjn:
Onder presidium van Ministerialdirektor
Dr. Buttmann hadden besprekingn plaats
tusschen den leider der evangelische jeugd
organisaties dr. Stange en den leider der
katholieke jeugdvereenigingen, prelaat Wol-
feer, waarbij door de leiders der coiutessionee-
le jeugdorganisaties nadrukkelijk erkend
werd, dat de nationaal-socialistische jeugd
organisatie in ieder opzicht den voorrang
geniet. Zij gaven echter den wensch te
kennen, dat de rijksleider der Duitsche
jeugd ook aan de confessioneele organisaties
een bepaald arbeidsveld moge toekennen,
daar allen den wensch koesteren, aan den
wederopbouw van den staat mee te werken.
In een bespreking onder presidium van
den Rijksleider der Duitsche Jeugd zal
thans het verbod worden behandeld dat le
den van de Hitlerjeugd, het lidmaatschap
van confessioneele organisaties onmogelijk
maakt. Er zal zoo mogelijk een scheidings
lijn getrokken worden, welke saraenwer-
werking der versohillende jeugdorganisaties
voor do naaste toekomst mogelijk maakt
In verband met deze besprekingen is het
de moeite waard, naar Baldur van Schi-
rach, den rijksleider der Duitsche jeugd, te
luisteren, die op een grootsch opgezette sa
menkomst in 't Berlijnsche Sport palast on
der meer zeide: „Er bestaat een geweldig
groot verschil tusschen de Hitler-jeugd en
alle andero jeugdorganisaties van voor
heen en thans. Alle Duitsche jongens en
meisjes zijn langzamerhand gaan begrijpen,
wat de Hitler-jeugd wil, welke ais eemgste
organisatie van dien aard is expgenomen in
het geweldige apparaat der N. S. D. A. P. en
derhalve ook den naam van den leider mar
dragen. Bij de Hitlerjeugd wordt de geest
der gemeenschap aangekweekt. Onderscheid
van stand of klasse kent men er niet. Ver
schillende jeugdorganisatie hehben er tot-
dusver in Duitschland bestaan. Als rijkslei-
der heb ik van onzen „Führer" de opdracht
gekregen ze op te lossen en zoo mogelijk bij
de Hitlerjeugd in te schakelen.
VREEMDELINGEN IN DUITSCHLAND.
De „Deutsche Allgemeine Zeitung" doet
het voorstel dat in Duitschland vertoeven
de vreemdelingen speciale kenteekenen zul
len dragen, ten einde te voorkomen, dat zij
door al te fanatieke Nazi's gemolesteerd
worden. Duitschland wtl n.l. incidenten,
zooals onlangs tegen Engelsche en Ameri-
kaansche burgers, die niet den groet brach
ten aan den S.A. standaard, voorkomen eti
het diplomatieke protest van Amerika heeft
de noodzakelijkheid aangetoond, dat der
gelijke onaangename bejegeningen achter
wege blijven.
Zoolang zulk een systeem van het dragen
van een speciaal konteeken niet is inge
voerd, raadt het bovengenoemde blad vreem
delingen aan, om of wel ter wille van de
goede orde den Hitler-groet te brengen, of
al]e gelegenheden te mijden, waar deze
groet zou moeten worden gebracht.
EEN DUITSCHE PRINS VEROORDEELD.
Wegens politieke agitatie
Uit Klagenfurth: Prins Bemhard van
Saksen-Meiningen, die in de nabijheid van
Klagenfurth een kasteel bewoont, en we
gens verboden politieke activiteit geaiv
resteerd was, is tot vier weken hechtenisr
veroordeeld.
Voorts is aan zij'n cchtgenoote verboden
tot nader order het kasteel Pitzelstetten te
verlaten. Zij staat onder voortdurende be
waking van politiebeambten; tevens wor
den haar telefoongesprekken afgeluisterd
en haar brieven geopend.
STAKING TEGEN OORLOG
Een opwekking van Landsbnry
LONDEN, 23 October. De leider der En
gelsche Lehour-oppositie Georges Lansbury,
welke in een tc Londen gehouden rede de
jongeren op geen dienst te nemen in het
Engelsche lpger, bij de vloot of bij de lucht
macht opwekte.
Hij sprak ais zijn vurige hoop uit, dat r*
Engelsche vakbeweging in geval ook Enge
land voortging zich te bewapenen, of in
geval van dreigend oorlogsgevaar door een
algemeene staking den oorlog zal weten te
voorkomen.
GEEN HERVATTING
DER ONTWAPENINGSCONFERENTIE?
LONDEN, 23 October. Het Engelsche kabi
net komt vanmiddag in een buitengewone
vergadering bijeen ora te beslissen wie En
geland zial vertegenwoordigen in de komen
de zitting der Ontwapeningsconferentie, ln
't bureau en in de hoofdcommissie, en welke
instructies deze Engelsche vertogenwoordi
ger zal krijgen.
De diplomatieke medwerker van de
Daily Telegraph schrijft, dat de Britsche
ministers het er over eens zijn, dat hervat
ting wan de pogingen tot uitwerking van
een ontwapeningsconventio in de conferen
tie ondoenlijk zoo niet onmogelijk is.
Het eiland Hawaï is Zaterdag door een
aardbeving geteisterd, die volgens de tot
nog toe ontvangen weinige berichten de
hevigste is, die het eiland sedert 1926 heeft
getroffen. Nadere bijzonderheden omtrent de
aangerichte schade ontbreken.
Op reis van Pernambuco naar Chicago is
de „Graf Zeppelin" Zondag om 13 uur de
Kleine Antillen gepasseerd met een gemid
delde snelheid van 100 K.M.
RUSSISCH VLOOTBEZOEK AAN ITALIË
Op aanstichting van den Volkscommissaris van
Oorlog, Worosjilow, zal een Russisch eskader, dat
uit drie kruisers en drie dulkbootcn bestaat, naar
Italië vertrekken, om het Lezoek der Italiaansche
schepen te beantwoorden.
Zaterdag werd op IJsland de volksstem
ming gehouden over het in het jaar 1912 in
gevoerde alcoholverbod. De drooglegging was
on ieder gebied een mislukking gebleken.
Hoewel het resultaat der stemming nog niet
bekend is, verwacht men een overwinning
van de „natten".
Gemengd Nieuws.
DE DRANK-AFFAIRE IN HET
WESTLAND
Het „stlekum-drinken" bevorderd
Omtrent de ontdekking van do geheime
distilleerderijen in het Westland, nadat
politie en belasting-ambtenaren in vijf ge
meenten tegelijkertijd een inval hadden ge
daan, vernemen we nog, dat reeds geruimen
tijd vermoed werd, dat ergens aan den
Maasdijk de inrichting zich moest bevinden.
Vroeger heeft de gemeente-politie al eens
bij iemand een inval gedaan, doch toen
bleek," dat de betrokken persoon zijn hande
lingen reeds had beëindigd.
Hierbij zou evenwel het vervaardigen van
bier zijn vermoed.
Het opsporen van den dader werd daar
door zoo\eei te moeilijker, omdat hij naar
thans is geblekenzijn bedrijf bijna ge
heel onder den grond uitoefende, zoodat do
scherpe lucht, die tijdens het gistingsproces
valt waar te nemen, niet kon worden be
merkt. Thans moet nog worden nagegaan
in hoeverre de installatie van de geheime
distilleerderij eigendom van den verdachte
v. d. M. is.
Naar de politie ons mededeelde, werd
door v. d M. niet aan café's enz. te Maas
sluis geleverd, daarde caféhouders zelf met
de geheime zaakjes niets te doen wilden
hebben-
De pogingen, die door den vischkoopman
W. namens v. d. M. waren beproefd
om bij caféhouders in liet Westland zijn
waar te slijten, hebben eveneens weinig
succes geboekt.
Ongeveer de geheele afzet werd gevonden
bij particulieren, waarvan W. wei kon ver
moeden, dat ze zijn product konden „ge
bruiken".
Het gevolg hiervan was, dat het aantal
„stiekeme drinkers" nogal sterk werd ver
groot, en reeds alleen uit dit oogpunt het
als een geluk mag worden beschouwd, dat
aan het ebdrijf van don distillateur een ein
de is gemaakt
Do politie te 's-Gravenzande had daar in
drie perceelen een inval gedaan, omdat ver
moed werd, dat de bewoners wel eens jene
ver van W. kochten.
Het onderzoek leverde echter geen resul
taat op.
Weerbericht.
TOKIO, 23 Oct In Japan is groot opzien
gebaard door berichten in de Fransche pers
omtrent het besluit van de Engelsche re
geering tot uitbreiding van de luchtmacht
tc Hongkong en verschillende andere steun
punten van do Britsche luchtmacht in de
omgeving van Hongkong. Van Japansche
zijde wordt verklaard, dat de Japansche re
geering, indien Engeland uitvoering geeft
aan zijn voornemen, zal moeten antwoor
den met nieuwe bewapening in de lucht.
De benoeming van een hijzonderen lucht
vaart attaché te Peking, Shanghai, Kanton
en Anioy zal de Japansche regeering dwin
gen ook naar deze plaatsen bijzondere waar
nemers te zenden, om een overzicht van
den tolttand te krijgen.
SUCCPS DER SIAMEESCHE
OPSTANDELINGEN?
Uit Singapore: In tegeasteli'nj met de door de
Siameesche regeering verspreide berichten, als zou
dc njilitaire opstand zijn mislukt, komen te Singa
pore nog niet bevestigde berichten binnen, volgens
welke het verzet der regeeringstroepen
AUTO- EN MOTORONGELUKKEN
Te Woerden reed de 10-jarige jongen W.
van T. op zijn fiets op den Utrechtschen straat
weg en wilde zich door een auto laten trekken.
Toen hij zich aan den auto vastgreep kreeg hij
zoo'n schok, dat hij tegen een boom werd geslin
gerd. Met een hersenschudding werd hij naar het
R. K. ziekenhuis gebracht. Zijn toestand is ernstig.
Te Haarlem zou aan de Leidsche Vaart
het echtpaar G. uit Zandvoorr
wijken toen een acnteroprijdende vrachtauto hen
greep. Beiden werdeu ernstig ge*ocl. De men
liep een hersenschudding oo. e'e vrouw inwendige
kneuzingen. De chauffeur van de auto had onmid
dellijk geremd en wist de vrouw nog van de rails
te trekken toen de tram reeds naderde.
DOODELIJKE VAL VAN EEN PAARD
Te Grijpskerke (Z.) kwam een 10-jarig
meisje van de fam. S. van een paard te val
len. Zij bekwam dusdanige verwondingen,
dat opname in het ziekenhuis te Middelburg
noodig bleek. Het kind is aan do gevolgen
overleden.
MISDAAD?
Te Blijham (Gr.) werd het lijk
landbouwer P. Iviewiet met geknevelde bee-
nen uit het water opgehaald. Do politie
heeft het lijk in beslag genomen. Vermoede
lijk zal onderzocht worden of ook misdaad
in het spel is.
BRANDEN
Te Heuiden brandde de boerderij van
weduwe Linders af. Tal van landbouwma
chines gingen verloren. Een opslagplaats
met 30.000 turven word eveneens een prooi
der vlammen. De inboedel van het huis kon
slechts met moeite gered worden. Het ven
bleef gespaard. Alles was verzekerd.
Te Weert bralt brand uit in de boae
derij von Smeets. Do geheele boerderij
brandde af. Een zestal varkens, eenige big
gen en een koe kwamen in de vlammen om.
Een aanzienlijk bedrag aan geld, dat zich
in een kast bevond, ging verloren. Tevens
werden alle landbouwmachines en land
bouwgewassen een prooi der vlammen. De
oorzaak van den brand is to wijten aan
kortsluiting. Alles was laag verzekerd.
EEN ONVOORZICHTIGE PASSAGIER
Een zekere mevrouw H. uit Heemskerk
wilde, toen de electrisehe trein te Beverwijk
zich in beweging zette, nog in een der A\a-
gens springen. De vrouw kwam te vallen en
geraakte tusschen perron en trein.
De treinconducteur zag het ongeluk ge-
beuren en stelde onmiddellijk de noodrem
in werking. De trein stopte onmiddellijk. He»
bleek dat de vrouw er goed was afgekomen
Zij had slechts eenige lichte wonden aan de
bee.nen opgeloopen.
Tegen de vrouw is proces-verbaal ongp
maakt
GRAANSMOKKELARIJ
Ken controleur van de Noderlandsche
Graancentrale heeft beslag gelegd op een la-
ding graan, geborgen in het schip Njemvi
I'»!';»]* I SIS'WOU
Hoogste stand .te Riga 775.3.
Laagste stand te Biarritz 751.7.
Stand vanmorgen halftwaalf 759.7.
WEERVERWACHTING
(Medegedeeld door het Kon. Ned. MeteoroL
Instituut te "ïe Bilt)
Zwakke tot matige wind, meest uit Z.
richtingen, toenemende, bewolking met kans
op regen, waarschijnlijk iets kouder overdag.
THERMOMETERSTAND
Stand vanmorgen halftwaalf 15.2 C.
24 OCTOBER.
Zonsopgang 6.42 uur, zonsondergang 4.46 uur
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN
24 OCTOBER,
Van 's avonds 5.16 uur tot 's morgens 6.14 uur
WATERSTANDEN RIVIEREN
Heden Vorig
Wurtzborg 0.00 0.00
Straat.-burR 0.00 -0.ro
Bruis-h 1.19 1.25
Rheinfelden 9.06 2.12
Kehl 2.17 2.56
Maxau 3.74 3.96
Dit-deshelm 0.42 0.40
Mannheim
Mainz
Hingen
2.37 2.58
0.99 1.01
0.24 -0.38
1.38 1.42
Canb.
Ems
CoMenz
Trier
Keulen
Rührort
Wesel
Emmerik
Dusseldorf
Heden Vorig
J.50 1.64
1.08 MO
1.58 1.62
-0.08 -0.20
1.19 1.14
-0.36 -0.86
-0.65 -0.70
0.00 0.57
0.52 0.52
HOOGWATER NED ZEEHAVENS
Delfzijl 2.13 14.14
Terschelling 11.f3 -
Harllngen o.ih 12.46
Den Helder 10,30 82.40
IJ mulo en ö.o8 18.32
H v. Holland 5.17 17.38
Scheveniiigen 5.27 I7.4Ö
Rott. rdam 7.27 19.48
llrouw
Hellevoetsl. 6.08 18.30
6.58 19.21
5.V0 17.42
Ziierikiee 6.48 18.11
Wemeldlnge 6.15 18.36
Vlisslngen 4.14 16.42
Terneuzen 4.54 17.18
Hausweert 5.44 18.07
k°1Iêg,T «in vertrokken, I Zorg uit Th'oien, dftt'te'Roennond'iïl deItocr
wï bSe'vÏÏ Pc"a°9 »al lag. Het gr,,n. ruim sa.OOO
vm Dcac ea, [K.G., was Kstemd voer den araanhandelf -r
B. te Roermond, wiens opslagplaatsen en
magazijnen aan de Roer gelegen zijn. Hui
werd in beslag genomen, daar werd ver
moed, dat het van Poolsche of Russische
herkomst was. Het was per schip tot Ant
werpen vervoerd, daar overgeladen en per
tram naar Walsoorden gebracht, waar het
tenslotte werd geladen in het schip Nieuwe
Zorg, dat de lading naar Roermond bracht.
Binnen eenige dagen zal worden beslist,
of het graan zal worden gelost vanwege
de regeering en alsdan zal opgeslagen WO*
den in een der depots te Roermond.
MAZELENEPIDEMIE
Te Stavenisse op Tholen is de bewaar*
school gesloten, daar alle kinderen aan
mazelen lijden. De lagere klassen van da
openbare school zijn geheel ontvolkt
HET DORPSGERICHT TE BERLICUM
Dc drie mannen, die te 's-Hertogenbosch werden
opgesloten als verdacht van het „tafelen" te Ber-
llcum op 13 dezer, zijn op last van de rechtbank
op vrije voeten gesteld.
DE ROGGE-SMOKKELARIJ
Door een controleur van de Tarwe-wet werd
Donderdagavond bij een landbouwer te Nispen
een partij van 7800 K.G. rogge in beslag genomen,
welke van uit België was ingevoerd en Vrijdag
avond wist dezelfde ambtenaar wederom beslag tc
leggen op een nog grootere partij rogge, namelijk
van 10.000 K.G. bij een anderen landbouwer, even
eens te Nispen.
KAASVERGIFTIGING
Vermoedelijk ten gevolge van het eten van be
smette kaas zijn te Leiderdorp in één gezin zes
typhusgevallen geconstateerd. Di.ar ook hei water
van den Rijn waarschijnlijk met typhusbacillen be
smet is, heeft dc burgemeester gewaarschuwd tegen
het gebruik hiervan.
IN EEN APENOOTJE GESTIKT
Te Groningen heeft het zoontje van de familie
M. H. G., wonende ln de Zonnebloemstraat een
apenootje in de keel gekregen. Hij is naar het
ziekenhuis overgebracht, waar hij gedurende dc
operatie is overleden.
TWEE HOLLANDERS IN DUITSCHLAND
GEARRESTEERD
Twee verslaggevers van een Hollandsch
weekblad werden te Duisburg naar liet po
litiebureau geleid en vastgehouden, veiuacht
"an minder gewenschte propaganda.
De Hollandsche consul wist het zaakje
weer in orde te brengen, waardoor de Hol
landers werden vrijgelaten.
VERDRONKEN
Te Workum is de 69-jarige A. Venema
per rijwiel te water gereden en verdronken.
De man is waarschijnlijk door de duister
nis misleid.
VRIJGELATEN.
Te Heerde overleed de vrouw van den
kleermaker van D. Op geruchte dat dc vrouw
overleden zou zijn tengevolge van mishande
'mg door haar echtgenoot word het lijk dooi
de justitie in beslag genomen en van D. in
arrest gesteld. Heden is het lijk door het
parket te Zutfen vrij gegeven, en do ver
dachte vrijgelaten, omdat geen bewijzen aan
wezig waren, dat de vrouw onder verdachte
omstandigheden was overleden.
DOODELIJK MOTORONGEVAL
Te Groesbeek heeft een dóodelijlt ongeluk
plaats gehad. Een 3-jarig jongetje spoelde
voor zijn woning op straat Een motorrijder
uit Rotterdam, de heer v. S„ kwam aan
rijden. Het kind speelde op de rechterzijde
van den weg en wilde naar links overste
ken. v. S. remde zoo krachtig mogelijk en
probeerde links het kind te ontwijken. Hij
kon echter niet voorkomen dat het kina
in aanraking kwam met het voorste num
merbord. v. S. liet zijn motor liggen en
droeg liet kind bij oen in dc buurt wonendo
arts naar binnen, terwijl hij verder de po
litie van het ongeluk in kennis stelde. Het
kindje i- aan de verwondingen overleden.