Dal&dier en Simon
over Duitschlands besluit
WOENSDAG 18 OCTOBER 1<^3
EERSTE BL AD PAG. 2
REPLIEK OP DE VERKLARINGEN VAN
HITLER EN VON NEURATH
Ontdaan van alle franje komt de ver
klaring, welke Sir John Simon gisteravond
voor de Engelsche radio over Duitschlands
vertrek uit Genève heeft gegeven hierop
neer, dat de andere mogendheden van hun
eens ingenomen standpunt inzake de ont
wapening hebben moeten afwijken omdat
het nationaal-socialisme in Duitschland de
baas geworden is en men den wil tot herbe
wapening van het tegenwoordige Duitsch
land heeft opgemaakt uil het verlangen
van do Duitsche regeering naar „prototy
pen" van de wapenen, welke de bewapen
de landen voor de verdediging noodig
achten.
Het onjuiste om niet een scherper
woord te bezigen van deze redeneering
ligt er dik boveD op.
Wanneer men te doen had met een eisch
tot herbewapening van Duitschland zonder
meer dan zou er een schijn van waarheid
In Sir John's redeneering zijn.
Zoo is het echter niet
Ter Ontwapeningsconferentie is in een
eerder stadium nadrukkelijk onderscheid
gemaakt tusschen aanvals- en verdedigings
wapenen. Als het tot afschaffing van be
wapening zou komen dan zouden de aan
vals wapenen moeten worden vernietigd,
terwijl de verdedigingswapenen zou
den mogen behouden worden. Dit stond als
beginsel voorop. Niemand ter conferentie
dacht er aan om aan dat beginsel te tornen.
Zoodra evenwel het ook volgens Simon
on t wapende Duitschland, aan welk
land men in principe gelijkgerechtigdheid
heeft toegekend, zegt: sta mij nu alvast
toe niet mij reeds op gelijken voet van
verdedigingswapenen te voorzien maar mij
slechts eenige voorbeelden van uw
verdedigingswapenen aan te schaffen, dan
heet dat een ontoelaatbare herbewapening
waarmee geen ontwapening kan beginnen.
De logica is hier volkomen zoek.
Zij is ook afwezig in de redeneering, dat
het nationaal-socialistische Duitschland een
extra-gevaar voor den Europeeschen vrede
zou zijn gaan vormen, om welke reden men
het plan-Mac Donald moest laten varen en
zich van zekere vroegere toezeggingen los
maken.
Zeker zijn er in de nationaal-socialistische
lectuur en redevoeringen wel uitingen, die
niet een volkomen vredelievend voorkomen
hebben. Wat voor zin heeft het echter om
op de officieele en zeer nadrukkelijke uiteen
zettingen van vredelievendheid, die wij
uit den mond van Hitier, Goebbels en andere
leiders hebben gehoord, eenvoudig geen
achte te slaan en dan maar te doen alsof het
tegenwoordige Duitschland het gevaar
voor den wereldvrede vormt.
Het is volkomen te begrijpen, dat men dit
geven van voorstellingen, die niet met de
waarheid overeenstemmen, te Berlijn moe
is, vooral omdat de heele wereld er in haar
hart van overtuigd is, dat het met de ont
wapening uitsluitend wringt bij de staten,
die zwaar bewapend zijn en van die zware
bewapening geen afstand wenschen te doen,
omdat ze zich met 65 millioen weerlooze
vroegere tegenstanders in het hartje van
Europa nu eenmaal veilig en behaaglijk
gevoelen.
Mooie woorden kunnen niets aan dat
groote en allesbeheerschende feit ver
anderen.
Radiorede vnn Sir John Simon
Sir John Simon, de Engelsche minister
van buitenlandsche zaken, heeft gisteren
avond voor de radio over Duitschlands uit
treden uit de Ontwapeningsconferentie ge
sproken.
Hij verzekerde, dat Engeland de kwestie
met groote zorgvuldigheid zal behandelen,
in overleg met de andere mogendheden,
waaronder, naar hij hoopt, ook Duitschland
zal zijn.
Simon zeide, dat de toestand en de ge
voelens in Duitschland door allen op de
conferentie werden begrepen. Duitschland
was ontwapend krachtens 't Verdrag van
Versailles.
Groot-Brittanniê houdt zich aan de ver
plichting, die het met Frankrijk, Italië en
de Vereen. Staten op zich heeft genomen
om Duitschland gelijkheid van rechten
binnen het kader van een veiligheids
systeem te geven.
Er heeft zich echter een zeer ernstig feit
voorgedaan, hetwelk evenwel in geen enkel
opzicht de door ons aangegane verplichting
wijzigt, noch ons voornemen, onj die ver
plichting na te komen, maar hetwelk wel
noodzakelijkerwijze de manier waarop wij
die verpliching nakomen, raakt.
In verband met de jongste gebeurtenissen
in Europa nam de vrees- en paniekstem
ming allerwege toe, en die stemming was
de ware reden, waarom de sterk bewapende
staten aarzelden hun legersterkten en wape
ningen te verminderen.
Wij kennen de oorzaken van die vrees
en het zou dwaasheid zijn, ze niet te wil
len erkennen. Sinds jaren heerschte er In
Engeland niet zulk een bezorgdheid als
thans, en op het continent komt die vrees
nog scherper tot uiting. En ieder weet
waarom.
Wij hebben daarom getracht, de door den
algemeenen toestand geboden modificaties
in het ontwapeningsplan aan te brengen
Spreker is van oordeel, dat de kwestie,
welke het meest geëigend scheen, Genève
in moeilijkheden te brengen, de eisch van
Duitschland was, om van alle wapenen
„prototvpen" te bezitten. Er was geen twij
fel aan, of dezé eisch van Duitschland
kwam neer op een effectieve en onmiddel
lijke herbewapening van Duitschland.
Geen o.n t wapeningsconferentie kan be
ginnen met een der deelnemers her bewa-
pening toe te staan en het spijt mij al
dus Simon dat Von Neurath in zijn rede
van Maandagavond de feiten niet juist
heeft, weergegeven. Duitschland had z. t.
geen reden om de conferentie te verlaten,
omdat wij voetstoots geen eisch konden in
willigen van welke geen oogenblik sprake
was geweest. Men was het ter conferentie
in dit opzicht geheel met Hendersons ant
woord eens. Simon haalde vervolgens Lord
Cecil aan, die Zondag heeft uitgesproken,
dat niemand buiten Duitschland de opge
geven redenen als voldoend argument zal
erkennen en de uiting van Baldwin, dat
de mogendheid, die door haar schuld de
ontwapening onmogelijk zou maken, geen
enkelen vriend meer in de wereld zou over
houden.
Gij begrijpt, luisteraars, besloot Sir John,
dat onze politiek van goeden wil, samen
werking en langzamen maar gestagen voor
uitgang dezelfde zal blijven. Niets zal on
gedaan gelaten worden, wat kan gedaan
worden om ook onder deze omstandighe
den nog de zaak te dienen en te verwezen
lijken op welke alle hoop van 't mensch-
dom gevestigd is en blijft
Reuter verneemt, dat de aandacht van
John Simon gevestigd is op de berichten in
de Engelsche pers van gisterochtend, vol
gens welke Von Neurath een aanval tegen
hem zon hebhen ondernemen.
Sir John Simon heeft Reuter gemachtigd
tot de volgende verklaring:
„Ik zou het inderdaad betreuren, indien
een geschil over een feitelijke kwestie be
stond met Frhrr. Von Neurath, maar mijn
medeburgers kunnen verzekerd zijn, dat de
bedoelde onnauwkeurigheid niet aan mij
De „bpdoelde onnauwkeurigheid", waar
Simon op zinspeelt, is de volgende:
Von Neurath zou Maandagavond de ver
zekering van Simon gelogenstraft hebben,
dat de instruclies, welke aan den Duitschen
gezant te Londen waren gezonden, veel
verder gingen, dan de vroegere eischeD van
Duitschland.
Reactie op Simons rede te Berlijn
In Berlijnsche politieke kringen wordt
in verband met de radiorede van den En-
gelschen minister van Buitenlandsche Za
ken het volgende opgemerkt: Wanneer Sir
John Simon beweert, dat zijn redevoering
te Genève Zaterdag niet de aanleiding is
geweest voor het verrassende optreden van
Duitschland, moet daarbij worden opga
merkt, dat zoowel de Rijksminister van
Buitenlandsche Zaken alsook de ambassa
deur Nadolny reeds van te voren bij hun
besprekingen met hem Zaterdag de door
Simon ontwikkelde stelling voor Duitsch
land onaanvaardbaar hadden genoemd, en
Simon dus, toen hij deze stelling als de En
gelsche these voorstelde, reeds moest we
ten, dat zij voor de Rijksregeering niet dra
gelijk was.
De Amerikaansche delegatie ter Ontwape
ningsconferentie heeft een perscommuniqué
uitgegeven, waarin zij uiting geeft aan den
wensch der Amerikaansche regeering tot
voortzetting der ontwapeningsonderhande
lingen totdat een definitief resultaat zal zijn
bereikt. D» Amerikaansche vertegenwoor
diging is uitsluitend naar Genève gekomen
voor de regeling van de ontwapenings
kwestie. Met grooten nadruk verklaart zij
dat de Amerikaansche regeering op geen
enkele wijze do politieke bondgenoot van
eenige Europeesche mogendheid is. De
vraag, in hoeverre de huidige omstandig
heden gunstig zijn voor voortzetting der
ontwapeningsonderhandelingen, moet thans
door Europa en door de Vereenigde Staten
beslist worden. In den loop van de komen
de week zullen beraadslagingen tusschen
de Europepsche hoofdsteden plaats vinden.
De Amerikaansche delegatie koestert niet
den wensch daaraan deel te nemen,, aange
zien het daarbij om kwesties van zuiver po
litiek karakter gaat.
Daladier over Duitschlands besluit
In de voor het eerst na het zomer-reces bij
eengekomen Fransche Kamer heeft minister
president Daladier een rede gehouden, waar
in hij gewag maakte van Duitschlands uit
treden uit den Volkenbond.
Dat besluit van Berlijn, aldus spr., maa':-
te ten onzent te dringender noodzakelijk
het herstel van het budgetair even#vicht,
zulks niet alleen om redenien van rtnnen-
landsche maar ook in het belang der buiten
landsche poli
tiek.
Frankrijk laat
zich bij die po
litiek leiden
door zijn be
zorgdheid voor
den vrede van
Europa en voor
de veiligheid
van het eigen
volk.
Het uittreden
van Duitséh-
land uit den
volkenbond
heeft plotseling
een nieuw ele
ment gebracht
in de discussies
over de organi
satie van den vrede en de regeering is doen
de al de gevolgen daarvan te onderzoeken.
Alvorens over dit vraagstuk een parle
mentaire discussie mogelijk is, moet duide
lijk het terrein zijn afgebakend, waarop
men zal opereeren.
De regeering is er volstrekt van overtuigd
dat zij steeds en van harte een politiek van
internationale samenwerking heeft gevoerd,
bezield van een vurig verlangen, het ver
trouwen en de veiligheid der volken te zien
hersteld, zoo dat de waardigheid van alle
volken gelijkelijk gewaarborgd is.
Wij zijn voor geen enkel woord doof, doch
wij zijn evenmin blind voor de feiten.
Waarom heeft Du tschland het te Genève
voorbereide werkelijke ontwapeningsplan
niet willen goedkeuren, indien het bereid is
het laaiste machinegeweer te vernietigen
en den laatsten soldaat te ontslaan? Waar
om, indien het overeenstemming wilde, be
gint het mot een breuk? Waarom verzet het
zich tegen controle, indien het bereid is, het
laatste geweer stuk te slaan? Waarom niet
het loyale en oprechte plan tot progressieve
rmindering van bewapening aanvaard?
(Geestdriftige toejuichingen).
De mate, waarin wij altijd bewijzen heb
ben gegeVen, werkelijke zware offers te wil
len brengen in het verleden, machtigt ons
te volharden in een houding, die gen mar-
chandage, noch een prijsgeven toelaat (toe
juichingen).
Frankrijk zal trouw blijven aan de politiek
der samenwerking en in dezen geest den
toestand onderzoeken, welke niet alleen
Duitschland en Frankrijk interesseert, doch
alle volken.
DALADIER
HET RIJKSDAGBRANDPROCES
BRUINBOEK-LEUGENS
ONTMASKERD
GOERING EN GOEBBELS ZULLEN
GEHOORD WORDEN
In de zitting van 't Rijksgerechtshof van
gisteren is «-sh n verschillende nieuwe
getuigen te dagvaarden.
Get. Willy Otto, een postbode, ver
klaarde op den avond van den brand te 5
of 6 minuten voor 9 het gebouw te hebben
verlaten zonder brandlucht te hebben ge
roken.
Get. Kohls, garderobe-bediende bij por
taal II, vertelt, dat hij tegen 8 uur de gar
derobe van Torgler nog zag hangen. Hij
belde kamer 9a op, doch er kwam niemand
aan de telefoon. Toen hij den hoorn nog
in de hand had, werd er in de garderobe
gebeld, waar geantwoord werd door den
liftbediende. Hij kreeg het verzoek Torglers
garderobe boven te brengen, wat ook ge
beurde. Om 8 uur was de bediende van Je
lift weer beneden. Drie minuten later werd
het portaal gesloten.
De verdediging verzoekt dan een
tegenspraak te mogen vaststellen tusschen
vroegere getuigenverklaringen en de thans
afgelegde verklaringen. Volgens vroegere
verklaringen heeft get. slechts in het alge
meen van één oproep naar de communisti
sche fractiekamer gesproken. Vo'ons de*
verklaringen van nu heeft get. echter vier
maal opgebeld en wel twee maal op toestel
321 en tweemaal op toestel 322. Geen dezer
vier maal had hij antwoord gekregen, doch
onmiddellijk na de vierde poging belde
Torgler door het andere toestel op.
Dimitrof wenscht wederom verschil
lende dingen te weten, o.a. wie de onmid
dellijke chef van dezen getuige was.
De President vindt hier een aanlei
ding Dimitrof met nadruk er voor te waar
schuwen geen vprdore nanr Dr. Buengers
meening volkomen overbodige vragen ie
stellen
Dimitrof wilde graag weten, tot welke
partij get behoort.
Get. Kohls verklaart, nadat de presi
dent opnieuw zijn twijfel over de noodza
kelijkheid van deze vraag heeft uitgespro
ken. nog nooit iid van een partij te zijn ge
weest
Na de pauze wordt den reeds verhoorden
getuige Wockoeck gevraagd, hoe hij hot
verklaart dat na 9 uur 's avonds iemand
het Hijksdaggebouw nog door portaal II kon
verlaten zooals get. Bogun beweerde.
Get Wockoeck: „Als het juist is,wat
get. Bogun heeft gezien, dan moet er iemand
binnen geweest zijn die den betrokkene
heeft uitgelaten".
D r. Werner: Heeft getuige eenige aan
wijzingen, waardoor hij verdenking tegen
een bepaald persoon koestert?
Gfltuige: Neen, die heb ik niet.
Get ir. Risse, die het toezicht over
technische kwesties van het Rljksdagge-
bouw heeft antwoordt o.a. op eenige vra
gen van Dr. Sack naar aanleiding van op
merkingen in het Bruinboek, het uitgeslo
ten te achten, dat in den kelder in stilte
kisten met brandbaar materiaal gebracht
kunnen zijn.
De procureur-generaal. Dr. Werner,
vraagt dan of het personeel waarmee get
werkte betrouwbaar was en oi men van hen
mocht aannemen, dat zij vreemde lieden
zouden helpen bij het verkeer door dez.g.n.
onderaardsche gangen.
G e t u i ge Dat acht ik volkomen uitge
sloten.
D i m i tr o f wil van get. weten of sedert
Januari nieuwe arbeiders in dienst zijn ge
nomen. Voor zoover get., bekend is waren
in zijn afdeeling na Januari twee arbeiders
er bii eekomen.
Dimitrof: Welke politieke richting
hadden deze lied
Getuige: Het is niet mijn tnak een on
derzoek in te stellen naar de politieke rich
ting van het personeel, doch slechts naar
hun bekwaamheid.
Get. hoofdmachinist M u t z k e verklaart
in de onderaardsche gang niets verdachts
te. hebben bemerkt Hij koestert ook geen
verdenking tegen bepaalde personen.
Dr. Sack: Den Zondag voor den brand
zou volgens het Rruinhoek een „algemeen
appèl der brandstichterscolonne" zijn ge
houden (vroolijkheid).
Getuige: Daarvan heb ik niets ge-
mertk. Ook de S.S.-wacht, die met 20 man
in het Huis van den Rijksdagpresident zou
zijn geweest, heb ik niet gezien
Dr. P a r i s i u s constateert at op 27
Februari de Rijksdagpresident niet eensin
het gebouw heeft gewoond.
De procureur-generaal, Dr. Werner, ver
klaart. naar aanleiding van de passage in
het Bruinboek: Er is thans wel over de
onderaardsche gang gesproken en wij ko
men daardoor op een gebied, dat in het
Bruinboek een belangrijke rol speelt Wij
hebben reeds j.l. Zaterdag twee leugens uit
dit boek ontmaskerd. De eene is dat de Mi
nister-president de Rijksdagbeambten te
vroeg naar huis heeft gestuurd om lastige
getuigen kwijt te raken, en de tweede,
dat brandweer-commandant Gemmp vel
schillende uitlatingen zou hebben gedaan,
o.a. dat de brandweer te laat gealarmeerd
zou zijn, zoodat de S.A. eerder aanwezig
was. Voorts dat de Minister-President maat
regelen tot bestrijding van het vuur zou
hebben verhinderd en tenslotte dat hij
groote voorraden brandbaar materiaal in
den Rijksdag had laten brengen. In het
Bruinboek wordt zonder te probeeren een
bewiis ervan te geven, beweerd, dat door
de onderasrdsehe gang onder leiding van
drie personen, n.l. politie-president Heines
uit Breslau. luit. Schulz en politie-president
Graaf Helldorf uit Potsdam S.A.-afdeelin-
gen den Rijksdag ziin binnengedrongen en
daar den brand hebhen gesticht
Dr. Werner stelde thans voor om in
verband met de leugenachtige beweringen
in het Bruinboek voorgesteld den politie-
president Heines (Breslau), luit. Schulz en
den politie-president Graaf Helldorf (Pots
dam) als getuigen te hooren en hen te doen
verklaren dat zij met de aangelegenheid
van de onderaardsche gang tusschen het
Riiksdaggebouw on het huis van den Pre
sident van den Rijksdag, niet het min®te
te doen hebhen.
Verder stelde Dr. Werner voor den Pruisi
sch en Minister-President Goering en Rijks
minister Dr. Goebhels uit te noodigen voor
het Rijksgerechtshof te verschijnen, ter
weerlegging van de beweringen in het
Bruinboek, dat zij beiden de intelloctueele
ontwerpers van het nlan tot stichting van
den brand in den Rijksdag zijn geweest
Overeenkomstig dit voorstel van Dr. Wer-
er besloot de Senaat Goerjng en Ooehbetc
uit te noodigen en de politie-presidenten
Graaf Helldorf en Heines en luit. Schuit»
als getuigen te dagvaarden.
De drie laatstgenoemde getuigen zullen
RTsohUnlijk Vrijdag worden gehoord
Een tijdstip voor het verhoor van Minister
n-ociHnnf Onerintr en den RJ'kminister Goeb
hels, is nog niet vastgesteld.
In het verder verloop verzoekt Dimitrof
dat hem het Rruinhoek ter hesrhikking ec
■told zal worden. Hii verklaarde dat het
onbegrijpelijk, ongelooflijk en nanr zijn mee-
nin"- ook onrechtvaardig is, wanneer zijn
aanklagers dit hoek in handen hebben en
hij als beklaagde het boek en het. mate
riaal niet kent
President „Ik wijs de uitdrukking
ngelnoflijk" als onbehoorlijk terug
Dimitrof: „Ik verlang, mijnheer de
President, dat ik dit boek ter inzage krijg
De Voorzitter waarschuwt beklaagde
Dimitrof, dat deze zich behoorlijk moet ge
dragen. omdal hij anders weer zal worden
verwijderd.
Dimitrof roept opnieuw opgewonden:
Ik verzoek hel hoek.
De Voorzitier deelt mede, dat de be
slissing over het voorstel van Dimitrol
Woensdagochtend zal worden bekend ge
maakt.
l)o zitting wordt dan verdaagd.
De zuster van Dimitrol
Vaz Dins had te Amsterdam een onder
houd mei de zuster van Dimitrof, on haai
doorreis naar Kopenhagen, waar zij, als el
ders, in vergaderingen zal spreken om de
wereld de waarheid over haar broer te ver
tellen.
Zij zeide van het proces te Berlijn den
indruk te hebhen. dat men de vraag
schuwt: „Wie heeft nu eigenlijk den biand
gesticht"
Met. den aanslag op de kathedraal te
Sofia had haar broer niets te maken gehad.
Zij is overtuigd, dat haar broer ook on
schuldig is aan de brandstichting te Berlijn
Hebt U Uw broer nog gesproken?
Tweemaal, maar in het bijzijn van zijn
verdediger en den tolk. Van mishandeling
vertelde hij niets, maar de zeven maandev
voorarrest waren zwaar, héél zwaar. De
eerste vijf maanden was hij dag en
nacht zwaar geboeid. Maar gebroken is
hij niet, daarvoor is hij een te eerliik en
oprecht strijder voor zijn beginselen. Licha
melijk heeft hij het wel zwaar te verduren
gehad, hij is b.v. 9 K.G. in gewicht afge
nomen
Ne*erlandsch journalist door de
politie verhoord
Gis'ermiddag is de Nederlandsche journa
list jhr. mr. C. de Marees van Swinderen.
die medewerkt aan verschillende Neder
landsche en NVderlandsch-Indische dagbla
den en o.a. artikelen schrijft over het Rijks-
dagprooes. op het politiepresidium ontbo
dpn, om verhoord te worden. Jhr. de
Marees van Swinderen zou in Nederland
sche en Nederlandsrh-Indische bladen de
regeering en haar leiders verachtelijk heb
ben gemaakt, in het hijzondor in een arti
kel onder den titel „Berlijnsche Causerieën"
en in de „Indische Courant", waarin hij de
nationaal-socialistische leiders zou hebbel
beleedigd.
Na^ een kort verhoor kon Jhr. De Marees
van Swinderen het politie-presidium weer
verlaten.
JOODSCHE VLUCHTELINGEN
Volgens den voorzitter van de Zionisti
sche wereld-organisatie bedraagt het aantal
Joodsche vluchtelingen uit Duitschland
thans 69,000.
Een ramp die vele millioenen treft
MOSKOU, 18 October. Volgens een bericht
an het Sovjettelegraafagentschap, wordt 't
stroomgebied van de Gele Rivier weer door
een reusachtige overstrooming geteisterd,
die de groote overstrooming van 1931 nog
overtreft De nood der bevolking in het ge
troffen gebied is schrikwekkend. Het aan-
fel slachtoffers kan nog niet bij benade
ring worden vastgesteld. De ramp is bespoe
digd door de langdurige ononderbroken
regenval, waardoor uitgestrekte gelJiedon
en groote gedeelten van verscheidene pro
vinciën in een onafzienbare watervlakte zijn
herschapen.
De bewoners, voor zoover zij het leven e«*
niet bij hebben ingeschoten, hebben have en
goed verloren. Er heerscht een vreeselijke
hongersnood, waaronder minstens 20 mil
lioen menschen lijden. Tot nog toe was nog
geen enkele hulpverleening aan de slachtof
fers mogelijk.
DE TOESTAND IN OOSTENRIJK
Sociaal-democratische vergaderin
gen verboden.
Uit Weenen: Het congres der sociaal-de
mocraten heeft gister een resolutie aange
nomen, waarin geëischt wordt de weder-
bijeenroeping van het parlement, het her
stel van de coalitievrijheid en van verga
deren en drukpers voor alle democratische
partijen en de ontbinding en ontwapening
der fascistische formaties.
De partij kondigt een versterkte activiteit
aan.
De politie heeft alle vergaderingen der
sociaal-democraten, die gisteravond gehou
den zouden worden bij de sluiting van 't
sociaal-democratische congres, verboden.
0.p deze vergaderingen zouden verschil
lende internationale sociaal-democraten,
o.a. Van der Velde, het woord voeren.
EEN VERSTANDIG EN NUCHTER
OORDEEL VAN Dr. LODER.
Mr. B. C. J. I-oder, oud-president van het
Permanente Hof voor Internationale Justi
tie, heeft aan de „Vooruit" zijn meening tc
kennen gegeven over Duitschlands treden
uit den Volkenbond.
Wat den Volkenbond betreft, aldus Mr.
Loder. niet iedere staat kan er lid van
worden, maar ieder lid heeft het recht tot
uittreden. Het is te begrijpen, dat de Vol
kenbond graag zooveel mogelijk leden be
houdt Immers, volgens de statuten is elk
bedankend lid verplicht nog gednrendp
twee jaar contributie te betalen na zijn uit
treden. maar Japan heeft zich daar nooit
aan gehouden en sommige, andere staten
hebben überhaupt nog nooit betaald
Het gevolg is, dat er in Genève al hard
bezuinigd wordt. En het ernstigste is, dat
deze wijze mèt den Volkenbond ook de
arbeid van het Permanente Hof bedreigd
wordt
Voor geen enkelen ingewijde Jtan Duitsch
lands jongste stap een verrassing zijn na
de historie der laatste jaren, waarin de
malige geallieerden het Verdrag van
Versailles zonder ophouden hebben ge
schonden
rnstige gevolgen voor den
de zijn naar Mr. Loders in
zicht van deze gebeurtenis niet
verwachten. Naar zijn njeening
heeft geen enkele staat geld genoeg om een
oorlog te financieren en bovendien is voor
geen enkelen staat eenig aanwijsbaar doel
aanwezig, dat een oorlog waard zou zijn
Verklaring van Dr. NoB.
Aan den Haagschen Dr. C. G. N. Noë Is.
toen hij te Berlijn was voor het hijwonen
pen Gvnaecnlngenconsrres, verzocht als
arts en als landgenoot Van der Luhbe ie
willen onderzoeken on lïehameHik letsel.
Hij had zich daartoe principieel niet onge
negen verklnard, doch er verder niets
meer van gehoord. Hij deelt dit mede, om
dat in verschillende groote bladen zijn
naam genoemd was in den vorm van aller
lei fantastische berichten.
DE HONGERSNOOD IN RUSLAND
Reeds zes millioen menschen gestorven
Uit Warschau wordt gemeld, dat in den
tijd van Januari tot Augustus van dit jaar
in de C.akraïne zes millioen menschen den
hongerdood zijn gestorvep, dat is onge
veer 15 pet. van alle inwoners van sovjet-
Rusland. Voorts zouden in denzelfden tijd
ongeveer negen millioen hongerende boe
ren hun dorpen hebben verlaten en op zoek
naar voedsel naar andere gebieden in de
sovjet-unie zijn getrokken. Eenige distrie
ten, zooals Winica en Tschernigow zouden
hierdoor bijna geheel ontvolkt zijn.
De sovjet-regeering te Moskou beeft een
bijzondere afdeeling voor de kolonisatie in
het leven geroepen, welke tot taak heeft,
deze ontvolkte gebieden in de Oekraïne te
koloniseeren.
Geen gewetensdwang.
De plaatsvervanger van Hitier, Hess,
vaardigt de volgende beschikking uit.
In aansluiting op de verklaring van Rijks
bisschop Mueller, dat geen predikant er
schade' van mag ondervinden, dat hij niet.
behoort tot de geloofsbeweging der Deut
sche Christen, beschik ik:
Geen nat.-soc. mag er eenig nadeel van
ondervinden, dat hij niet behoort tot een
bepaalde geloofsbeweging of confessie of
omdat hij in het geheel geen kerkelijke
gezindheid heeft. Het geloof is hoogst indi-
vidueele zaak, die ieder slechts voor zijn
geweten heeft te verantwoorden. Gewetens
dwang mag niet worden uitgeoefend.
Uit Oost-lndie
DE MUITERIJ OP DE
..ZEVEN PROVINCIËN'
Met het s.s. „Sibajak" van de Rotterdam-
sche Llovd is de luitenant-ter-zee eerste
klasse Meye r, een van de officieren van de
„Zeven Provinciën" in ons land terugge
keerd.
Aan een onderhoud, dat de „Tel." met
dezen officier had, ontleenen wij het vol
gende:
Het is pbsoluut niet waar, aldus de heer
Meyer, dat wij als officieren te voren had
den kunnen weten, dat een deel der beman
ning aan het muiten zou slaan.
Men moet de menialiteit der inlanders
kennen, om te weten, dat zij in hun eigen
taaltje complotten kunnen smeden, terwijl
men er als het ware bij staat. En deze ge
beurtenis heeft we| duidelijk bewezen, hoe
verkeerd het was steeds meer inlanders aan
boord van oorlogsbodems toe te laten en op
»p kweeken tot soldaten, waarop men niet
kan rekenen. Alles was achteraf beschouwd
zoo in het geheim georganiseerd, dat wij er
werkelijk niets van wisten en ook zeker niet
aan een eventueel uitbreken van ongeregeld
heden hadden gedacht, toen wij van boord
zijn gegaan. Toen commandant Eyke'en-
hoom op den bewusten dag 's morgens van
boord ging, zeide hij mij zoo en passant:
..Vanavond zullen wij elkaar wel in de soos
vinden."
Ook hierin ligt tevens het bewijs, dat zelfs
de commandant op dat moment zeker niet
kon vermoeden ,dat er onder de bemanning
iets broeide
Achteraf beschouwd is het o zoo gemak
kelijk, oordeelen te vellen over de gebeur
tenissen, maar u begrijpt toch wel, dat wij
zeker niet van boord zouden zijn gegaan,
als wij ook maar even hadden getwijfeld, fk
weet werkelijk niet in welk opzicht ik mijn
plicht zou hebben verzaakt
Ook rij, die aan boord achtergebleven
waren, hadden niet het minste vermoeden
van wat er zou gaan gebeuren, want anders
hadden zij toch stellig mij van deze dingen
in kennis gesteld.
Het is niet waar, dat ik thans geschorst
hen want bij mijn vertrek' naar Nederland
heeft men de tijdelijke schorsing doen op
heffen en daaruit mag ik misschien een be
wijs putten, dat thans ook wel zij. die de
zaak reeds ten deele hebben berecht, van
mijn onsehuid overtuigd zijn. Maar ik zal
den dag loven, waarop een on verpolitiek to
jury eerlijk en oprecht oordeel zal vellen.
Meer heb ik u niet te zeggen.
AMSTERDAM
D. C. ENDERT f
Te Haarlem is, 86 jaar oud, overleden de
heer D. O. Endef:, oud-hoofdingenieur der
Gemeente Waterleidingen van de hoofdstad.
STAKING IN DE BOUWVAKKEN
Maandagmorgen hebben communistisch ge
zinde bouwarbeiders en arbeiders, die onder
dwang der communiën staan, om de loons
verlaging den arbeid neergelegd by de bouw
werken van Heineken's bierbrouwerij, *>y
Becht en, Dyserinck en by enkele kleinere
werken.
DE GEZONDHEIDSCOMMISSIE
Maandagavond is in een vergadering van
de gezondheidscommissie geprotesteerd tegen
het voornemen der regeering tot opheffing
der gezondheidscommissie.
Nie": officieel wordt meegedeeld, dat het
gemeentebestuur van Amsterdam aan Ged.
Staten kenbaar heef: gemaakt, geen prijs te
stellen op het behoud van de Gezondheidscom-
HITLERS REDE VERBODEN
De uitzending van Hitiers rede, door <fe
radio-distributie-centrales was door de com
missie van advies voor de radiodistributie
afgebroken geworden. Deze zaak is thans
in onderzoek
DE VLEESCHPRIJS
De „Vereenigde Amsterdamsche Slagers"
besloten d€ pry zen van rundvleesch en vet te
verhoogen met 20 cent per kilo en die van
het kalfsvleesch met 30 cent per kilo In deze
prysverhooging zijn niet verdisconteerd de
komende omzetbelasting en de verhoogde in
koopsprijzen van rund- en knlfsvlees.h, welke
ien rund gemiddeld f 25 en op een kalf
f 35 bedragen.
AUTO TE WATER
Maandagavond is een luxe auto by het
Muntplein in het water van het Rokin ge
reden. Hc'; ongeval geschiedde, dom-dat de
bestuurder een tram achterop wilde ryden,
juist on het oogenblik dat ook van d-m an
deren kant een tram naderde. Om een bot-
•ing te voorkomen gooide hy het atuui naar
rechts, met het gevolg, dat hij pardoes te
water reed. Een brigadier van politie en bur
gers wisten de beide drenkelingen, die vuur
water hadden gedronken, 'ie redden Een
kraa? wagen bracht de auto op den wal.
Weerbericht.
Hoogste stand te München 767 0.
Laagste stand te Reykjavik 736.8.
Stand vanmorgen halftwaalf 764.4.
WEERVERWACHTING
(Medegedeeld door hel Kon. Ned. MeteoroL
Instituut te ">6 Bilt)
Zwakke tot matige Z. tot O. wind; gedeel
telijk bewolkt, weinig of geen regen, moge
lijk nachtvorst, weinig verandering in dag
temperatuur.
De hooge druk verplaatste zich naar het
vasteland en nam bij de Oostzee zoo snel
toe dat daar nu de voornaamste kern ligt
Tusschen deze en de hooge drukking in M.-
Europa ligt nog een overschot van de de
pressie, die in .4.W. Duitschland nog regen
brenct. De Westelijke depressie nam in
Duitschland in diepte af, maar breidt zich
over de Golf van Biscaye uit. In centra*
Europa is overal stil weer, met ochtend
nevels. In N.O. Duitschland is het nog
regenachtig. Scandinavië heeft regen in hrt
N., opklarend weer in het Z. en O. Op de
Britsche eilanden waait het krachtig uit het
Z., maar valt weinir regen. De temperatuur
daalde in N.-Frankrijk en N.-Scandinavië be
neden het vri *punt. In W. Europa zal de
orhtendtemperatuur toenemen van de hooge
druk op de Oostzee zijn O. winden te wach
ten, met kans op nachtvorst, en aanvanke
lijk weinig of geen regen.
STORMWAARSCHUWINGSDTENST
Geseind van De Pilt 17 Oct. 8 uur n.m.7
Attentiesein neerhalen.
THERMOMETDRSTAND
Stand vanmorgen halftwaalf 12.2 C.
19 OCTOBER.
Zonsopgang 6 33 uur, zonsondergang 4.56 uur
Nieuwe maan 6.05 uur voorm.
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN
19 OCTOBER.
Van 's avonds 5.26 uur tot 's morgens 6.05 uur
WATERSTANDEN RIVIEREN
Reden Vorig Heden Vorig
"'nrtzhnrg 0.00 O.fH) Canb 1.61 169
S rnnt-harg 0.0" -0/0 Ems ill 1.05
BrHs» h 1.35 1.31 Cohlenz 1.65 1.65
KueinMden O.'O-o.OO Trier -0.04 -n.07
Kehl 2.61 2.64 Keulen 1.24 1.10
Maxaa 3.97 4.01 Riihrort -0.39 -0.63
Diedeshelm 0.35 0.37 W-Hel -0.73 -0.90
Mannheim 2.55 9.62 Emmerik 0.5t O.Sl
Lolir 1.00 0.99 DuHseldorf 0.59 0.40
Malnz 0.39 -0.15 Maastricht 40.70 40.55
Hingen 1.51 1.55 Venlo 10.75 10.76
HOOGWATER NED ZEEHAVENS
19 October
Delfzfll 11/6 23 37 HellevoetsL 2.42 16/X)
Terschelling 8.92<>.47 Willemstad 336 16.48
llarlin-en 9.15 21.35 Hrouwerah. 1.64 14.12
Den Helder 6.55 ie.30 Zh-rikzee 2.36 14.43
Uinutuen 2.11 16.01 Wemeldlnge 2.63 16.06
H v Holland ï.f6 14/7 Vlisslngen 1.02 i3.u9
Schevenlnttn '.06 U.z7 Teroeuzvn 1.36 13.43
1 ntt rdam 4.i8 1«t.u6 Hansw-ert 2.26 14.31
ROODE BETOOGING IN R.A.I.-GEBOUW
Rumoerige massa-meeting.
In het R.A.I.-gebouw hebben de Federatie
Amsterdam van de S.D.A.P. en de Amster
damsche Bestuurdersbond gistera\ond een
groote betoog.ng georganiseerd om te pro
testeeren tegen de maatregelen van de re
geering tot verlaging van den werkloozen-
steun, en tevens ter bestrijding van fascisme
en nationaal-socialisme.
Naar schatting was de groote tentoonstel
lingshal gevuld met een 25.000 belangstel
lenden.
Door den heer De Miranda, die de ver
gadering presideerde, werd de wensch uit
gesproken, dat deze meeting indruk zou mo
gen maken op de Tweede Kamer, bij de
behandeling der interpellatie-Kupers inz.
de werkloozensteun.
Achtereenvolgens werd daarna door de
heeren H. Me ij er, Oude geest en Vlie
gen op de welbekende wijze het woord ge
voerd.
Er heerschte in de zaal een onrustige stem
ming, daar 't gesprokene niet tot 't gehee-
le publiek doordrong. Er vormden zioh ach
ter in de zaal rondwandelende en dehattee-
rende groepen, En zelfs werd er met de
„Tribune" gecolporteerd. Door branrigeroep
ontstond zooiets als een begin van paniek,
waarvan een aantal fascistische jongelui de
oorzaak waren. Ook „Volk en Vaderland'"
werd onder het publiek te koop aangeboden.
Door de politie werd enkele malen ingegre
pen.
Bij h t uiteengaan der vergadering ging
het verder rustig toe.
INBRAKEN
Onbevoegden hebben zich toegang ver
schaft tot een school aan het Bilderdijk-
park. In het kamertje van het hoofd waren
twee kasten opengebroken, terwijl de in
houd over den grond verspreid was Er kon
niet opgegeven worden, wat vermist werd
Onbekenden hebben zich. vermoedelijk
door middel van opensluiting, toegang ver
schaft tot een Derceel in de Van Olden-
har ieveldstraat. Ontvreemd werd een geld
kistje, inhoudende ruim 200.— en eenige
bescheiden
EIGENAARDIG GEVAL
In den afgeloopon nacht zag een agent
van politie op het Singel hij de Raadhuis-
na enn tweetal personen rijden 1
handkar. Daar de handkar niet van licht
voorzien was. wilde de agent er heen gaan
om proces-verbaal op te maken. Toen de
mannen dit bemerkten, lieten zij ecliter de
handkar ln den steek en namen de vlucht.
Rij onderzoek hlcek de handkar een aantai
nieuwe .Tapansehe matten te bevatten. Of
deze van diefstal afkomstig waren kon nog
niet worden vastgesteld. De politie heeft
de zaak nog in onderzoek. De handkar is
naar hot bure«<« V'armoesstraat gebracht
