Het Radio-distributie-bedrijf
officieel ingewijd
DINSDAG 17 OCTOBER 1933
TWEEDE BLAD PAG. 6
STADSNIEUWS
NA REEDS GERUIMEN TIJD TE
HEBBEN GEWERKT
Drieduizend abonné's aangesloten
HET 4e PROGRAMMA OFFICIEEL
IN GEBRUIK GESTELD
Gistermiddag heeft in de foyer van de
Stadsgehoorzaal de officieelc inwijding
plaats gehad \an het Gemeentelijk Radio-
distributiebedrijf. Weliswaar is dit bedrijf
reeds geruimen tijd in werking, maar, aldus
legde de directeur van de Lichtfabrieken, ir.
E. H. v. Klinkenberg, uit in zijn openings
woord, men wilde eerst goed voor den dag
kunnen komen met het bedrijf, alvorens
men de officieele inwijding eenigszins fees-
telijk deed plaats vinden. Dat oogenblik is
thans aangebroken. De vorige week is de
3000ste abonné ingeschreven en tevens is
het bedrijf technisch zoo volmaakt, dat van
af heden het vierde programma zal kunnen
worden uitgezonden. De burgemeester zal
dit vierde programma officieel in gebruik
stellen.
De heer Van Klinkenberg wees er bij ver
gelijking op, dat de plaatselijke telefoon
dienst het ook nog niet verder dan drie
duizend abonné's heeft kunnen brengen.
Het gemeentelijke asbedrijf deed er 40 jaar
over, 't gemeentelijk electriciteitsbedrijf had
er 10 jaar voor noodig. Het is dus reeds een
prachtig resultaat dat bereikt is.
Welkom!
De heer van Klinkenberg sprak
daarna een woord van welkom tot de aan
wezigen, waaronder zich bevonden de bur
gemeester, mr. A. van de Sande Bakhuyzen,
de wethouders Goslingaa, Splinter en Romijn
de gemeente-secretaris Mr. Dr. v. Strijen, de
commissarissen van het bedrijf Mr. P. L-
Briët, lid der Eerste Kamer, Mr. Bolsius, lid
van Ged. Staten van Zuid-Holland, verschil
lende raadsleden, hoofdambtenaren van de
lichtfabrieken, hoofden van takken van
dienst e. a.
De leider van het bedrijf Ir. Stokhuyzen
hield vervolgens een rede, waaraan het vol
gende is ontleend.
Radio en Radiodistributie.
De radio is onbescheiden, ja zelfs onbe
schaamd, ongewild dringt zij door in onze
woning, bederft de stilte en de rust. En zoo
komt men er toe zich te verzetten met alle
macht, te weren dat toestel, dat U tegelijk
hindert en tochintrigeert.
Maar men kon het ook anders zien!
De draadlooze heeft de verbeeldings
kracht van den mensch sterk aangegrepen.
Ook voor hem, die er dagelijks mede om
gaat, verliest de draadlooze niets van hare
poëzie en bekoring.
Na enkele opmerkingen over de draad
looze in het algemeen, stond spr. uitvoeri
ger stil bij de radiodistributie zelf.
Radiodistributie is op zichzelf een woord
zonder eigenlijken zin. Immers de iradio laat
zich niet distribueeren. Wat wij hiermede
bedoelen, zouden wij dan ook pioeten aan
duiden met den naam van electrische ge
luidsdistributie.
In de kinderjaoen van dei draadlooze
stond als het ware een leger van amateur
experimentatoren gereed om de schepping
van Marconi, welke zoo zeer tot ieders ver
beelding sprak, in zijn sfeer te trekken.
De bouw door amateurs, het geweldige
enthousiasme dat daaruit opging, de ver
beteringen die men individueel aanbracht,
het contact dat amateurs en zendstations
met elkaar onderhielden, de groote vlotheid
waarmede zoowel de knaap zijn zakgeld als
de groote zakenman zijn geheele bedrijfs
kapitaal in dit toovervak belegde, dit alles
met elkaar maakte, dat de radio-techiuek
op geweldige wijze omhoog werd gestuwd.
En zoo is historisch te verklaren en vol
komen te begrijpen, dat hier het amateuris
me een geweldigen invloed op het vak heeft
gehad. Zoo is het ook te begrijpen dat men
van een ontvang-toestel door middel van
een paar lange draden op afstand een luid
spreker liet werken entoen deze luid
spreker stond in het benedenhuis van het
perceel, waarin op de bovenverdieping de
H.B.S.-leeaTing huisde m zijn kamer met
zijn draadlooze (die er alles beha'v®
loos uitzag, want het was slechts een gewir
war van draden en spoelen) toen.. was
daarmede de eerste „radiodistribu-
TMnemred^ praktijk bleek, - «1-
door personen, die minder aandachtaande
technische dan wel aan de commercieel®
zijde van deze zaak besteedden, dat op deze
wijze de draadlooze haar geheimen aan een
nog weer veel breedere schare vtrn luiste
raars kon openbaren, bleek de groote levens
vatbaarheid van deze nieuwigheideerst
recht En het valt niet te verwonderen, dav
ook onder de minst bedeelde klasse de ra
dioristributie vele leden telt.
Daarbij is natuurlijk m de eerste Plaats
noodzakelijk, dat de kwaliteit
ten minste gelijk aan, maar liefst beter dan
de ontvangst met een eigen toestel in den
regel is. Deze voorwaarden kunnen bij een
eerste-kiasse-aanleg verwezenlijkt worden;
wanneer het net aan de hoogste eischen vol
doet, wordt een storingsvrije ontvangst langs
storingsvrijen weg bij de aangeslotenen i*>
huis gebracht, zelfs al laat de buurman
zijn stofzuiger werken, zelfs al gaat een
electrische tramwagen ratelend en vonkend
op 3 M. afstand aan zijn voorgevel voorbij.
Daarbij komt, dat men bij verhuizing gra
tis een nieuwe aansluiting krijgtl
Bij een eigen toestel moet men toch op
zijn minst weder geld uitgeven voor een nieu
we antenne op zijn nieuwe woning; boven
dien zijn deze antennes vaak zeer gebrekkig
en is de ontvangst dan ook naar evenredig
heid. Onderhoud en stroomkosten bij een
eigen toestel een jaarlijks terugkeerende posi
hetzij hoog of laag, het bedraagt bij een aan
sluiting op de radionetten nihil.
Voorts zal men in den winter op bepaalde
avonden kunnen genieten van een eerste
klas gramofoonmuziek, plaatselijke concer
ten of uitvoeringen en andere mogelijke ge
beurtenissen, welke plaatselijk kunnen wor
den rondgezonden.
Dit alles en nog veel meer wordt u voor
de somma van twee kwartjes per week gratrs
in huis gebracht, dag in, dag uit, van 's mot-
gens acht tot 's avonds 12 uur. Het valt waar
lijk niet te onderschattenI
Het beteekent in vele gezinnen in een vaak
trieste atmosfeer een straal van vreuga»,
een lied van blijheid, een geestelijke, vei
standelijke en moreele opfleuring, een ont
spanning en ontwikkeling.
Het is naar mijn meening dan ook geheet
onjuist om dit met den naam van luxe te
bestempelen, waarbij men dan eigenlijk stil
zwijgend hieronder verstaat, dat het voor
den mensch een volmaakte overbodigheid is.
Wanneer men dit alles bedenkt, beboer»
men zich er niet over te verbazen, dat de
radiodistributie in weinige jaren tijcis een
enorme vlucht nam, zoodat thans in Nede»-
land op 1 April van dit jaar reeds meer dan
291.000 aansluitingen op radiodistributies be
stonden en aldus liet aantal eigen toestellen,
in totaal ruim 280.000, heeft o\ertroffen.
Aan den snellen aanwas van de inmid
dels als paddestoelen uit den grond opschie
tende distributie-centrales kleefden, zooals
steeds bij een te snellen groei, natuurlijk
vele en groote bezwaren. Gebrek aan inner
lijk stevige structuur, zoowei technisch als
economisch gesproken, was vaak de beden
kelijke zijde van het snel opkomende be
drijf; deze en vele andere redenen maakten
het dan ook gewtnscht, dat veelal de Over
heid regelend en leidend en ten slotte ex
ploiteerend ging optreden.
En zoo werd dan in September van 1930
besloten tot bet oprichten van het Gemeen
telijk bedrijf en werd mij verzocht de noodi-
ge plannen daartoe te maken en te doen uit
Reeds in Januari 1931 konden de opdrach
ten voor de ondergrondsche netten worden
gegeven, in Maart die voor de centrale in
richting, in Juli '31 kon de geheel eigen ex
ploitatie aanvangen.
Het aantal nieuwe aansluitingen groeide
,*an 25 tot 40 en 50 per week. Met kracht
rerd gewerkt, ook om aanvankelijk des'pan
draadnetten tijdelijk te verbeteren tot be
hoorlijke ontvangst
Nu vooral in den laatsten tijd de econo
mische eb steeds meer en meer komt door
itten, gaat daarmede gepaard een vermin
dering van de toename van het aantal nieu-
aansluitingen, alsmede een aantal ver
huizingen, welke aan het bedrijf geld kos
ten zonder dat daartegenover de aanwinst
ran een nieuwen abonné staat
Toch kan naar mijn meening de toekomst
•an het bedrijf slechts met optimisme wor
den gezien.
Na deze beschouwingen over de exploita
tie legde spr. uit hoe de distributie tech
nisch geschiedt
Tenslotte dankte spr. allen, die aan de
tot standkoming van het bedrijf hebben
eegewerkt
Na een korte pauze, waarin ververechin-
gen werden aangeboden, werd het woord
gevoerd door den wethouder van de Bedrij
en, den heer T. S. G o s 1 i n g a.
Rede wethouder Gosling a
Spr, wees er op, dat de oprichting van dit.
bedrijf een bewijs is, dat niet alles wat de
overheid onderneemt log en langzaam gaat
3n door eindelooze overwegingen wordt
voorafgegaan. Toen eenmaal duidelijk was
geworden, dat een radio-distributiebedrijf
in Leiden noodwendig het karakter van
een monopolie moest dragen en bovendien
dat dit zou zijn een publiek bedrijf, toen
is met bekwamen spoed gehandeld en
slechts eenige weken daarna nam de Ge
meenteraad het besluit om de concessie
zelf aan den Minister te vragen en dus zelf
een radiodistributiebedrijf te gaan exploi-
teeran.
Nog steeds beschouw ik het monopolis
tisch en het publiek karakter van het be
drijf als de juiste gronden, waarop de ge
meente besloot het zelf ter hand te nemen
en het niet over te laten aan een particu
lieren concessionaris. Monopolistisch is hpt.
omdat in een gemeente van den omvang
en den vorm van Leiden, radio-distributie
slechts loonend en goed kan werken als de
exploitatie geheel in één hand is en pu
bliek, omdat voor dit bedrijf zoo voortdu
rend de beschikking moet worden gegeven
over openbare straten, wegen, pleinen en
wateren en gebouwen, dat kwalijk kan
worden verlangd deze beschikking toe te
staan ten behoeve van een enkelen op
winstbejag uitzijnden particulieren conces
sionaris.
Een tweede bezwaar, ilat wel tegen dit
nieuwe bedrijf wordt aangevoerd, is, dat
het de mogelijkheid tot het uitgeven van
geld voor een niet strikt" noodzakelijke be
hoefte veruimt en aantrekkelijk maakt.
Spr. merkt evenwel allereerst op, dat het
niet inhaerent is aan een gemeentelijke
radio-distributie, maar tegen elke onderne
ming van denzelfden aard dus ook te
gen een particuliere kan worden aange
voerd.
Zijn antwoord hierop is, dat de buiten
gewoon belangwekkende ontdekking van
de radio van zoo eminente beteekenis is,
dat onthouding van de genietingen daar
van aan een zeker deel van het volk zou
beteekenen het doen van onrecht Evenmin
als eerst het gas en daarna het electriscb
licht, evenmin als de fietsen, daarna de
auto, een privelege kon blijven van de
meer kapitaalkrachtige kringen, evenmin
kan dit het geval zijn met de radio.
Een radio-distributiebedrijf nu maakt het
mogelijk om deze schoone uitvinding bin
nen het bereik te brengen ook van don
kleinen man en voorts van allen, die, om
elke rede ook, de besognes en verdriete
lijkheden van eigen ontvangst niet te be-
geeren, doch op allereenvoudigste wijze de
allerbeste ontvangst willen genieten.
Zeker, het kost geld, f 2 per maand of
50 cents per week. Ter uwer geruststel
ling luisteraars: ondanks het 4e program
ma wordt dit bedrag niet verhoogd. Maar
hoeveel uithuizigheid, die toch ook geld
kost en knaagt aan de welvaart van vele
gezinnen, wordt er niet mee bestreden. Als
Christelijk politicus schaam ik mij niet
door de oprichtng van dit bedrijf aan de
bevordering dezer huiselijkheid mee te
werken.
Toen het gemeentelijk bedrijf gesticht
werd. was 't. terrein niet geheel ontgonnen.
Thans 2Vfc jaar na de overname op 1
April '31 is er ontstaan een geheel modern
ingericht bedrijf met een centrale, die als
voorbeeld strekt voor vele anderen, een
voortreffelijk ondergrondsch net en een
distributienet van loodkabel, dat noch ont
sierend is, noch storend voor anderer ont
vangst, zooals zoo dikwijls bij bovengrond-
sche netten. Ook administratief is het be
drijf van de geboorte af prima verzrogd.
Wij danken dit aan de excellente eigen
schappen van uw technische en administra
tieve staven, mijnheer dé directeur en wel
speciaal aan de heeren Stokhuyzen en
Wiggers.
Nu het geheele net gemoderniseerd is en
dus de bouwperiode is afgesloten, is het
technisch mogelijk geworden om ook over
de 4e lijn een programma door te geven,
Dat dit samenvalt met het behalen van
3000 abonné's is zeker wel de moeite waard
om herdacht te worden. Al is dit aantal
slechts de helft van hetgeen hier in Leiden
zeker bereikt kan worden, dat het bedrijf
na 2Vfc jaar reeds op 50 pet. van zijn capa
citeit staat, is zeker wel een bewijs van
zijn innerlijk gezonde structuur en zijn
technische perfectie.
Kortom wat de gemeente biedt is je ware
radio-ideaal en mochten er ooit winsten
Aan het einde van zijn toespraak verzocht
spr den burgemeester te willen overgaan
tot het ingebruikstellcn van het 4e program
ma. Daarmee zal het bedrijf dan zijn inge
steld op zijn normale, en ook in de toekomst
te handhaven omvang.
Het vierde programma
De burgemeester gaf aan dit verzoek met
een korte toespraak gevolg. Spr. wees er op
dat deze dag voor de leiders van het bedrijf
vrw groote beteekenis is. Het is het einde
van een met ijver en groote energie aange
pakt groot werk. Spr. brengt namens de ge-
meent den leiders hartelijk dank voor het-
een zij tot stand hebben gebracht. Spr. wees
voorts op de beteekenis van het vierde pro
gramma, waardoor het ook mogelijk zal zijn
specifieke Leidsche gebeurtenissen aan de
abonné's door te geven. Dat is een mogelijk
heid, waaraan groote waarde moet worden
toegeschreven. Tenslotte wenscht spr. het
G.R.D. alle voorspoed toe en verzocht hij 't
aanwezige strijkje voor de microfoon als
opening van het eerste (4e) programma het
Wilhelmus te spelen. De aanwezigen ver
hieven zich daarbij van hun plaatsen (be
halve eenige socialistische raadsleden:
klein f
Na een dankwoord door den heer van
Klinkenberg werd de bijeenkomst gesloten.
CH. VAN SPALL t
Gisteren is te Wassenaar in den ouder
dom van 69 jaar na een smartelijk lijden
overleden de heer Ch. van Spall, die gedu
rende een lange reeks van jaren directeur
was van de Leidsche Duinwatermaatschap
pij en in het publieke leven van onze stad
een vooraanstaande plaats innam. Het be
richt van zijn verscheiden zal oruzetwijfeld
in breede kringen met groote ontroering
worden vernomen.
Charles van Spall werd 10 September 1864
te Den Helder geboren. Aanvankelijk was
de jonge Charles bestemd om opgeleid t,e
worden als adelborst bij de Marine, maar
zijn eigen verlangens gingen een anderen
kant uit. Hij voelde zich meer aangetrok
ken tot de bouwkunde. Hij was werkzaam
bij den bouw van den watertogen te Assen
delft ten behoeve van de Zaanlandsche wa
terleiding. en vervolgens bij wijlen den
architect Salm te Amsterdam, die vele
groote bouwwerken heeft uitgevoerd. Op
1 Januari 1897 werd hij aangesteld als
controleur-administrateur bij de Leidsche
Duinwatermaatschappij, waar hij tevens
was belast met de dagelijtafche leiding. In
Maart 1902 volgde hij den toenmaligen di
recteur Mr. v. d. Vliet op als directeur der
Maatschappij, welke functie hij tot 1 Jan.
1931 heeft bekleed. Op dien datum moest
hij wegens gezondheidsredenen het werk,
dat hij steeds met zooveel toewijding had
verricht, neerleggen. Vele groote verbeterin
gen en uitbreidingen kwamen onder zijn
directeurschap tot stand.
Zooals reeds gezegd nam de heer Van
Spall ook in het publieke leven van stad
en land een vooraanstaande plaats in. Hij
was voor zijn rusttijd o.m. voorzitter en
eerelid van de Vereeniging voor Waterlei-
dingsbelangen in Nederland, lid van het
Centraal bestuur van het Verbond van Ne-
derlandsche Fabrikantenverenigingen;
voorzitter van de Leidsche Vereeniging
van Industrieelen, voorziter der Vereeni
ging voor Vreemdelingenverkeer, voorzitter
van de Leidsche manege, commandant en
eerelid van de vaandehvacht van de 3 Oc-
tobervereeniging, secretaris van de Leidsche
IJsclub, voorzitter van den Ned. Bond van
Lich. Opvoeding, bestuurslid van de Ver
eeniging „De Kaag", voorzitter van den
Ned. Zwembond en van de Leidsche Zwem
club. Voor de sport had hij groote interes
se en vele vereenigingen zijn daar wel bij
gevaren.
Leiden verliest in hem een van haar beste
burgers.
GEEN SPREEKUUR
De Wethouder van Financiën, de heer T.
RIJKSMUSEUM VAN OUDHEDEN
Het Najaarsprogramma
Het najaarsprogramma van het rijksmu
seum van oudheden te Leiden luidt als volgt
31 October: prof. dr. F. J. de Waele uit Nij
megen over De opgraving van de Lerna-ibron
te Korint'he; 14 November: dr. W. D. van
Wijngaarden: de Egyptische voorstellingen
van de zon eru van den zonnegod; 28 Nov.
dr.. J. H. Holvverdia: Begraving en lijkver
branding in Oud-Europa; 12 December: <Lr. F.
C. Bunsche: Geestelijk leven in poae-histori-
ficihen tijd.
OPBRENGST COLLECTE
De collecte voor de Vereeniging „Het
AANGEHOUDEN
Door de politie is aangehouden de 26-
jarige koopman A. G. T. alhier, die zich
schuldig gemaakt heeft aan diefstal van een
rijwieldynamo en een aantal rijwielplaatjes
K. VAN K. RIJNLAND
HANDELSREGISTER
Wijziging, 16 Oct J. T. C. Goddiefroy (f.),
sanitaire artikelen, Leiden, Nieuwe Rijn 37;
hoofdz.: 's-Gravenihage, Riemerstraat 117. Het
filiaal te Leiden is opgeheven (d.d. 1 Aug.
1932).
Wijziging. 16 Oct. Verf- en Vernis-fabrie-
ken Herfst en Helder N.V., Leiden, Hooge-
woerd 10. N. Pres.-comm.: B. C. J. van Om
meren, Leiden. N. Comm.: mevr. wed. J. M.
I. Ritman-HerM, Leiden en mej. I. M. Herfst,
Leiden.
BURGERLIJKE STAND
BEVALLEN: C M de Haas—Molenaar 0.; K
A M Kooyman—Cornellsf>e z G A Haasnoot—
Copier z.: E S M Ouwerkerk—Breedeveld d.; J
v d Blom—Bon d.; M de Cl ootdu Chatinier d.
M van Tongeren-—MarUnie z.; J C M DUuael-
bloem—Koot z.
OVERLEDEN: J Oosterom m 58 J.: J de Vries
wednr 86 j.; M Rozier—Kluivers wed 73 J.
Uit den Omtrek
ALPHEN AAN DEN RIJN
GEREF. KERK
Bij de Geref. Kerk (Alphen) zijn 1 Jan.
1934 aan de beurt van aftreding de ouder
lingen: A. G. Dijk, J. Pde Groot, T. Los
en S. C. v. d. Spelt. Ontheffing verleende
de kerkeraad aan ouderling W. 7. Kamer
ling, zulks op verzoek wegens ouderdom.
Ter vervulliig van de komende vacatures
ouderlingen, stelde de kerkeraad de volgen-
do heeren candidaat: J. Bol, P. Deelstra, H.
Hoekstra, T. W. Homenborg, W. Huijssoou,
L. G.- ter Louw, A. Noomen, J. W. Meijer,
G. v. d. Mik en W. C. Snel.
Aan de ibeurt van aftreding zijn de diake
nen: C. J. v. d. Bijl en A. Vierbergen.
Hiervoor werden candidaat gesteld de hee
ren: J. v. Diggele, J. B. de Graaff, A. den
Hartogh en A. C. Roos.
DE RUNDVEEBEPERKING
Door de Chr. Jonge Boeren- en Tuinders-
verg. „Eendracht maakt macht." werd in de
Chr. Landbouwschool aan do Raadhuisstraat
een algemeeno ledenvergadering gehouden
De belangstelling was zeer groot, wat zeker
mede moet worden toegesclireven aan het
belangrijke onderwerp, dat deze avond door
den voorzitter den heer G. de Kruijff werd
behandeld n.I.: „De Rundveebeperking".
Na opening verkreeg de voorzitter gele
genheid tot behandeling van genoemd onder
werp. Allereerst -wijst sp». op de moeilijk
heden van dit vraagstuk, waarover zelfs
talrijke geleerden ljlijkens verschillende be
schrijvingen en overzichten in de pers met
elkaar niet eens zijn. Spr. gaat dan na, de
verschillende oorzaken hoe er te veel vee is
gekomen, en geeft dan een breedvoerige uit
eenzetting, hoe allereerst de crisis is opge
treden in de graanbouwbedrijven. Het ge
volg was, dat men in deze bedrijven heeft
getracht tot een oplossing te komen door de
bouwbedrijven om te zetten in veehouders-
bedrijven. Uiteindelijk waren hiervan weer
de gevolgen een uitbreiding van meer gras
land en groote aanwas van de veeteelt, zoo
dat de crisis zich ook in deze bedrijven op
nog veel scherpere en schrillere wijze heeft
geopenbaard. Als andere oorzaken gaf spr.
voorts aan meerdere inventiseering van het
bedrijf, verminderde koopkracht, de contin-
genteeringen van het buitenland en de slechte
betalingsregelingen met het buitenland.
Thans komt men voor het feit, zegt spr., dat
het zoo niet langer meer gaat en men wel
tot de reorganisatie in de bedrijven moet
komen. De vraag is echter hoe! Spr. gaat
dan na of het al of niet noodig is, dat onze
rundveestapel zooals de regeering dit
wenscht wordt beperkt en of dit de juiste
maatregel zal blijken te zijn. Aan de hand
van de statistiek is gebleken, dat bij de
laatst gehouden veetelling sinds enkele
jaren onze veestapel is toegenomen met niet
nnnder dan 200.000 stuks. Door de vermin
derde uitvoer en het minder vleeschgebruik,
zijn van zelf ook de prijzen veel lager ge
worden. Volgens spr. zal men weer moeten
komen tot dezelfde omstandigheden als voor
de Mobilisatie, n.I. uitbreiding der graan
bouwbedrijven en beperking van de veehou-
dersbedrijven. In dit verband gaat spr. na
de plannen van de Crisisveecentrale, de in
richting en liPt bestuur daarvan en deelt
mede, dat de Centrale dezer dagen is aan
gevangen met het aankoopen van vee op de
markten. Vanzelfsprekend blijven er bezwa
ren, doch als christenen wijst spr. er op om
achter de regeering te staan evenals drie
Centrale Landbouworganisaties die hun
steun, aan de regeering hebben toegezegd, en
geen afbrekende critiek uit te oefenen. Na
de behandeling van dit leerzame onderwerp
volgde een drukke en geanimeerde bespre
king en werd de vergadering door den se
cretaris, den heer C. Voets, na dank te heb
ben gebracht aan den voorzitter, op gebrui
kelijke wijze gesloten.
De eerstvolgende vergadering is bepaald
op 1 Nov. a.s. waar als spreker zal optreden
Ir. Verhoeven, Rijksveeteeltconsulent over
het onderwerp: „De voeding van het Rund-
ERNSTIGE VERKEERSSTREMMING
Een boom de oorzaak
Gistermorgen van acht tot tien uur had
ee-n ernstige verkeersstremming plaats bij
's Molenaarsbrug. Het verkeer naar rich
ting Leiden werd omigelegd over de Alpihen-
sche 'brug en het verkeer naar richting
Utrecht over de hrug te Koudekerk.
Deee verkeerssi remming ontstond doordat
een zeswielige vrachtauto een z.g. tractor
met aanhangwagen van Gebr. Vermeer uit
Den Haag uit de Molenaarsbuurt kwam rij
den, doch op het laatste moment bekneld
raakte tussohen een hoorn èn het huis van
den hear K lok-
Deze beknlling was zoo ernstig dat men
de auto niet voor- of achteruit kon krijgen.
Het allerergste was echter dat het voorste
gedeelte reeds stond op den verkeersweg
Leiden-Utnecht, lage zijde, waardoor het. ver
keer ernstige vertraging onderzvond. Te 10
uur gelukte het een vrachtauto van Schou
ten die auto los te treikken.
Wel eenigszins vreemd leek deze strem
ming, doch bij nader onderzoek bleek 'ons
dat het hier betreft een oude groote boom die
het verkeer in een uit de 's Mol enaarsbuurt
ernstig belemmert. Als men van Alphen
komt moet men altijd eerst naar Hotel 's
Molenaarsbrug rij'den en dan draaien om
zoo dezen weg in te rijden. Omgekeerd
eveneens rijden naar dit hotel en dan
draaien.
Nu blijkt het dat men reeds verzoeken
heeft gericht tot het Hoogheemraadschap
van Rijnland, doch deze de boom wenscht.
te behouden uit het oogpunt van natuur
schoon.
Inzonderheid de dakpannenfabriek van
Rijn en Kloot, waar 80 man werken, onder
vind door deze boom moeilijkheden. Moei
lijkheden inzonderheid met vrachtauto's,
want ook deze auto van Gebr. Vermeer had
dakpannen geladen aan deze fabriek.
Wederom zal een verzoek gericht worden
aan het Hoogheemraadschap van Rijnland
en we hopen dat men ernstig deze zaak of
beter deze boom zal bekijken, voor men be
sluit de toestand zoo te laten uit het oog
punt van natuurschoon. Ook dit laatste heeft
zijn waarde, maar dit mag toch geen groote
last veroorzaken voor een flinke fabriek en
nijvere streek in onze
KATWIJK AAN DEN RIJN
OP HOL
Het paard van dien koopman H. ging er
met de wagen achter zich van door en ge
raakte aan de leuning van de brug beklemd
Het tuig brak en het paard ging op hol doch
kon spoedig tot staan worden gebracht. Het
geval bleef beperkt tot materieels schade.
AANRIJDING
De bestuurder van de vrachtauto van Z.
v. Z. kwam met zijn wagen in botsing met
de luxe auto van de Wed. A. O. Volgens
mededeelingen had de bestuurder van de
vrachtauto schuld omdat hij de luxe auto
voorrang had moeten geven. Beide auto's
werden nogal beschadigd doch de schade
zal door verzekering worden gedekt.
GEREF. KNAPENVERGADERING.
Als leiders van de Geref. Knapcnvergade-
ring zullen dezen winter optreden de heeren
G. v. d. Perk, J. Schoneveld en W. L. Noor-
dijk.
KOUDEKERK
REISINDRUKKEN VAN Ds. ODE.
Woensdagavond te halfacht hoopt Ds.
Odé alhier in de Ned. Herv. Kerk een le
zing te houden over zijn reisindrukken in
Zuid-Afrika.
COLLECTE VOOR DE DIACONIE.
De in de afgcloopen maand gehouden col
lecte in de Ned. Herv. Kerk voor dc Diaco
nie heeft opgebracht f 135.benevens een
extra-gift ven f 100— en een van f 10.—.
Voorts is aan Ds. Odé een gift van f 50.
tea* hand gesteld ter vrije beschikking en
een gift van f 10.voor de meisjesvoreeni-
oing.
BIBLIOTHEEK VAN SAMUEL.
De bibliotheek van de Chr. Jongel. Ver.
„Samuël" alhier, is Vrijdag a.s. weer ge
opend van des nam. 6.307.30 uur in de
Kooi zaal der Ned. Herv. Kerk.
DE WERKLOOSHEID.
Het aantal ingeschrevenen bij het Agent
schap der Arbeidsbemiddeling alhier be
draagt thans 52, waarvan 7 gedeeltelijk
werkloos.
LEIDERDORP
„RONDOM HET WOORD"
De Geref. Mannenvereeniging „Rondom
het Woord" vergadert Woensdagavond 7.30
uur in Irene. Als onderwerp zal behandeld
worden „Het Werkverbond" (Leidraad
Mannenblad Jan. 1933).
WIJKVERPLEGING
In de plaats van den heer W. Mol is tot
tijdelijk voorzitter van de Vereeniging voor
Wijkverpleging gekozen de heer J. Rijns-
burger Pzn
GEVONDEN
Een rijwte'lbelastingmerk. Inlichtingen tar
T KWAM NIET TE PAS
De zestienjarige H. v. L. is een jongeling,
die graag fietstochtjes maakt. Dat is niets
bijzonders, maar 't ongeluk wil, dat hij zelf
geen fiets heeft. Nu is het reeds eenige ma
ten voorgekomen, dat hij door leiderdorps
straten slenterende, voor de kapperszaak of
een ander winkel een fiets zag staan en dan
plotseling zin kreeg in een tochtje. Onge
vraagd en zeer ten ongerieve van den eige
naar nam hij cLe fiets en need er ge no egel ijk
mee naar Leiden. Na de tocht werd de fiets
weer op de plaats gezet, waar hij haar van
daan had gehaald. Die tochtenmakerij kwam
echter te veel voor en daar de eigenaars
van de fiets op zulke vrijpostigheden begrij
pelijkerwijze niet gesteld waren,de poli
tie er bij te pas moeten komen, die H. eena
goed onder handen heeft genomen.
USSE
GROENTEN- EN PLUIMVEE-VEILING
,J)e Vereeniging
In de zaal van .J)e Vereeniging" werd
Maandagavond de eerste veiling gehouden
van groenten, konijnen, kippen, enz. De prij
zen waren nogal variëerend. Er was van de
zijde van het publiek veel belangstelling te
constateeren.
J. MASTENBROEK f
Maandagmidag is onder groote belangstel
ling ter aarde besteld het stoffelijk overschot
van wijlen den heer J. Mastenbroek, die niet
minder dan 22 jaren de Geref. Gemeente al
hier in het ambt van onderling heeft mogen
dienen. De heer Mastenbroek, in den volks
mond het beste bekend als „oude Masten
broek", heeft jaren aaneen mogen werken
bij de fa. Gebr. Segers. De laatste jaren werd
hij m de gelegenheid gesteld de rust te ge
nieten. De overledene bereikte, den hoogen
leeftijd van ruim S7 jaren. Vele malen heeft
hij den predikant bij begrafenissen vervan
gen en de omstanders bij de groeve het
„Memento Mori" toegeroepen. Zijn leven go-
tuigde van een vromen levenswandel. Thans
is hij ingegaan in de rust die er over blijft
voor het volk van God.
ZIJN PATROON BENADEELD
De politie alhier heeft de bediende van
kruidenier v. d. M. aangehouden wegens het
plegen van verduisteringen gedurende een
jaar achteeen. In totaal werd een aanzien
lijk bedrag door hem ontvreemd.
DE BURGEMEESTER TERUG
Na zijn verlof is de Burgemeester dezer
gemeente baron Dr. van Wijnbergen weer in
de gemeente teruggekeerd en heeft zijn
ambtsbezigheden hervat,
„HET SLUITEN DER ARK"
op Ds. A. Verhagen, van Middelburg, met
het onderwerp „Het sluiten der Ark".
De voorzittr, G. C. Tromp Czn., verzocht
bij den aanvang te zingen Psalm 119 5,
waarna hij Psalm 43 voorlas.
Varvolgens ging Ds. A. Verhagen in gebed
voor, waarna hij kwam tot zijn rede. Hij be
paalde zijn gehoor bij de woorden uit Gen.
7 11 „En hij sloot de deur toe". Ds. Verha
gen sprak achtereenvolgens over „Het slui
ten der Ark"; ten eerste: God sloot toe voor
de tijdgenoot en van Noach; ten tweede God
sloot toe achter Noch en de zijnen, en ten
derde: God sloot toe tot rust in de bangste
aanvechtingen.
Na den tusschenzang richtte spr. zich in
het bijzonder tot de jongeren en wees hun in
ernstige woorden op het komende Godsge
richt en vermaande hen tot een zoeken van
Christus verzoening.
WERKLOOSHEID
In de afgeloopen veek stonden 245 werk
lieden ingeschreven, nl.: 175 landarbeiders,
40 bouwvakarbeiders en 30 tot andere be
roepen behöorend. In dezelfde week van 't
vorig jaar stonden 187 (vverkloozen inge
schreven.
NOORDWIJK
RAADSAGENDA
De Raad dezer gemeente zal vergaderen
op Donderdag 19 October 1933, des middags
te twee uur.
Agenda: Ingekomen stukken. Mededeelin
gen. Vaststelling notulen. Verslag volkshuis
vesting 1932, Benoeming correspondent ar
beidsbemiddeling en werkeloosheidsverzeke
ring. Rekening gasthuis 1932. Steunverle
ning aan kleine kweekers. Verzoek Alge-
meensn Nederl. Politiebond inzake J. Smit
Vernietiging raadsbesluit inzake weigering
bouwvergunning J. Warmenhoven. Voorstel
tot verbetering van de Verlengde School
straat. Voorstel tnt verbetering van de
Bronckhorsstraat. Voorstel tot verbetering
van een gedeelte Pickéstraat Voorstel tot
•ei-betering van een gedeelte Jan Kroons-
weg. Wijziging beheersverordening bedrij-
Voorstel tot gemeentelijke nakeuring
'van films. Vaststelling verordening tot hef
fing en invordering van een belasting op
-makelij kheden.
OEGSTGEEST
VERGADERING A. R. PROPAGANDACLUB
Gisteravond werd in de Rehoboth/k&pel al
hier een vergadering gehouden van de A.R.
Propagandiaclub „Voor God, Koningin cn
Vaderland."
AGENDA
Dinsdag 17 Oct., 7 uur, „Zomerlust", verga
dering Tuinders, over de Nood in de
Tulfitbou'w.
(De avond--, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken wordt van Maandag 16 tot en met
Zondag 22 Oct. a.s. waargenomen door apo
theek D. Pelle, Kort Rapenburg 12, telef. 594
De voorz. de heer H. Veenstra opent de
wuga-dering, laat zingen Ps. 103 vs. 9 en gaat
voor in geibed. Na het lezen van Ps. 141 heet
hij de aanwezigen met een kort woord wel
kom. Na lezing en goedkeuring dier notulen,
fcidt do voorz. een onderwerp in, getiteld:
wde Chr. dem. Unie". Spr. schetst het histo-
isch ontstaan van de C. D. U. De Staalman
partij die zioh ontwikkelde tot de Christen-
Democraten gaf hot aanzijn aan de tegen
woordige Chr. U. De denkbeelden van deze
partij concentreeren zich voornamelijk tot
ontwapening en staatspensioen.
Verder geeft spr. een kort verslag van het
gesprokene door den heer C. Smeenk op de-
jaarvergadering in Utrecht,
Na een korte pauze werd overgegaan tot
de bespreking van het onderwerp, waarvan
door enkele heeren gebruik wordt gemaakt.
De rondvraag levorde niets bijzonders, zoo
dat de voorz. mei dankgebed sloot.
SPORTCLUB OEGSTGEEST
Zaterdagmiddag moest door de bovenge
noemde vereeniging twee wedstrijden ge
speeld worden. Het derde elftal speelde
thans teg enL.R.C. III en veroverde haar eer
ste puntje door met 1—1 gelijk te spelen.
De adapiranten trokken naar Quick Boys
en sloegen daar de b-adsp. met 20.
UNIE-COLLECTE
De jaarlijksohe Uniecolleote voor het Chr.
onderwijs zal D.V. in deze gemeente en aan
den Rijndijk onder Voorschoten gehouden
worden op Maandag 23 en Dnsdag 24 Oc
tober a.s.
SASSENHEIM
A.R. PROPAGANDACLUB
De eerstvolgende ledenvergadering van de
A.R. Propaganda en Studieclub is vastge
steld op 25 October a.s. De voorzitter de heer
A. Warnaar Jzn. zal een 'beschouwing geven
over de huidige politieke situatie. Verder
komt aan de orde bestuursverkiezing ter
vervanging van twee aftredende bestuurs
leden, terwijl ook de jaarverslagen van het
vore en ig i ngsj aar 1932-1933 zullen uitgebracht
worden. Verder zullen proefnummers van
het orgaan „Nederland en Oranje" voor de
aanwezigen beschikbaar zijn. De leden zul
len tijdig per convocatie tot deze vergade*
ring worden uitgenoodig en wij hopen dat
deze eerste vergadering in het seizoen een
algemeens belangstelling zal hebben.
AARDAPPELENCENTRALE
Tot kantoorhouder van de Aardappelen-
centrale voor Sassenheim, Warmond en
Voorhout is aangesteld de heer C. Berg, al
hier.
VOORSCHOTEN
ONDERTROUWD: W A Fix 25 j en C Velt-
huizen 23 J.
GEHUWD: J van Leeuwen en B v de Peppel.
OVERLED N: Wed P J LensMelnders 88 j.;
S VolkerszSibeün 72 J.
WOUBRUGGE
OPHEFFING O. L. SCHOOL.
Door Ged. Staten is het adres van den
heer J. Visser en anderen, ouders van leer
lingen der O. L. School te Hoogmade, inzake
opheffing dier school, ongegrond verklaard
en het Raadsbesluit tot opheffing dier
school goedgekeurd.
IJK WET.
Bij de door de politie gehouden controte
op de naleving der bepalingen van de IJk-
wet is tegen eenige personen, die ongeijkte
gewichten voorhanden hadden, proces-vei"
baal opgemaakt.
WADDINXVEEN
WINKELWEEK
De neutrale en R. 'K. middenstandsvereeni-
gingen besloten ook dik najaar weer een win*
kelweek te organiseeren.
CRISIS-COMITE
Onder voorzitterschap van den Burgemees
ter vergaderde het plaatselijk Crisis-Comité
ten Raadhuize. Ruim een 30-tal heeren waren
'tegenwoordig.
Besloten werd weder een krachtig beroep
te doen op het saamhoorigheidsgevoel van
de burgerij' en ook nu weer een collecte te
houden met lijsten, teneinde ook dezen win
ter weer in de gelegenheid gesteld te worden
veel leed en zorg te lenigen en verzachten.
Wij bevelen deze collecte gaarne ten
reerste aan.
DE VLEESCHPRIJS
Door de slagers in deze gemeente is de
vleeschprys met ingang van gister met 20
eert: per kilo verhoogd.
IOETERWOUDE
ERNSTIG ONGELUK
Zondagavond had op de Hooge Rijndijk
weer een zeer ernstige aanrijding plaats.
De militair W. Visser afkomstig uit Kou
dekerk thans dienende bij de mitrailleur-
afdeeling te Leiden, reed tesamen met een
vriend per rijwiel langs de Hooge Rijndijk.
Ter hoogte van den houthandel van den
heer P. Koning, wilde hij van den Straatweg
naar het rijwielpad (dat links van der.
straatweg ligt) wijken. Toen hij dit need
was vlak achter hem een auto. bestuurd
door den hoer Griethuizen uit Oegstgeest, die
een aanrijding blijkbaar niet meer kon voor
komen. V. werd met zijn rijwiel tegen de
straat gesmakt en deerlijk verwond bij een
der bewoners aldaar binnengedragen. Nadat
door Dr G. A. de Bruijne van Leiderdorp
eerste hulp was verleend is hij naar het
Elisabethgesticht te leiden o\ ergebracht
Zijn toestand was bij aankomst aldaar zeer
ernstig. Volgens ooggetuigen is de oorzaak
te wijten aan onoplettendheid van het
slachtoffer.
ARBEIDSSECRETARIAAT
Door het bestuur van het Plaatselijk Ar
beidssecretariaat (afd. Zoeterwoude) is aan
het gemeentebestuur alhier een adres ge
richt, waarin verzocht wordt om aan werk-
looze gezinnen gedurende de a.s. winter te
erstrekken 1 H.L. eierkolen, een verbooging
an steun, met het oog op de stijgende prijs
der eerste levensbehoeften en tenminste f 25
per gezin voor het aanschaffen van klee
ding.
AMBTENAAR BURG. STAND
De heer J. Friebel, 1e ambt ter secretarie,
alhier, is door den officier van Justitie be-
eedigd als waarn. ambtenaar van den Bur-
gelijken Stand, alhier.