iirffli Zoo'n baby-huidje 15 ct onderzoek in DUITSCHLAND ZATERDAG 14 OCTOBER 1933 1 DFRDE BLAD PAG. O TWEEDE KAM EH Arbeidstijd in bakkerijen Interpellatie werklozensteun toegestaan REGELING VOOR DE HUISINDUSTRIE Gelegenheidswetgeving ten bate van een revolutionair Vergadering van 13 October 1933 OVERZICHT De heer Kupers mag interpelleeren in zake de verlaging van den steun aan werlc- lonzen en den bakkers is het vooruitzicht geopend om te 5 uur in den morgen hun werkzaamheden te kunnen gaan aanvan gen. Het wetsontwerp om het tegenwoor dige jaanvangsuur een uur te vervroegen is nl met groote meerderheid aangenomen. Slechts de roode en roodste groepen waren er tegen. Grooter nog was de eenstemmigheid bij het wetsontwerp tot wettelijke regeling der huisindustrie. Reeds jaren geleden, toen van zeer erger lijke toestanden op dit gebied was geble ken, is op wettelijke maatregelen aange drongen. Gemakkelijk scheen het echter niet om den juisten weg voor de bestrijding van het kwaad te vinden en bovendien nam het euvel geleidelijk en niet onbelangrijk af. Achtereenvolgens heeft men er uit zien ver dwijnen het spinnen en weven, het confec- tie-schoenmakcn en zakkenplakken, het breien en ten deele ook het confectioneeren van onder- en bovengoed. Ook is de huis industrie opgeheven of in belangrijke mate beperkt in bedrijven, waarop de Tabaks wet. of Warenwet van toepassing zijn. Voor al echter op het gebied der kledingindus trie komt de huisindustrie nog in beteeke- nende mate voor; in mindere mate in en kele andere bedrijven van betrekkelijk klei nen omvang. De middelen, die de werkgevers in ver schillende landen hebben beproefd, om mis standen weg te nemen, waren aanvankelijk uitsluitend van administratieven aard, zoo als registratie van huisarbeiders en publi catie van stukloonen. Merkbare uitwerking hebben deze middelen niet gehad. Van daad werkelijk verbeterd optreden was eerst sprake toen een wet de mogelijkheid schiep om minimum-loonen vast te stellen. Toch kan ter bestrijding van de misstan den niet volstaan worden met een regeling betreffende de vaststelling van minimum- loonen. Aan dezen bedrijfsvorm toch zijn ernstige nadeelen, inzonderheid van hy- giënischen aard verbonden, omdat de uit oefening van het bedrijf in hoofdzaak ge schiedt in woningen of gebouwen, welke tevens geheel of gedeeltelijk bewoond wor den, althans niet in behoorlijk ingerichte werkplaatsen. Om deze nadeelen tegen te gaan dient de mogelijkheid te bestaan om op grond van gevaar voor de gezondheid, de zedelijkheid of het leven, bepaalde soor ten van arbeid in dergelijke ruimten te Verbieden of alleen toe te staan on.d^er be paalde voorwaarden. De daartoe strekkende voorschriften kun nen niet beperkt blijven tot de eigenlijke huisindustrie, omdat in het zelfstandig kleinbedrijf zich soortgelijke misstanden voordoen als in de huisindustrie. In de middelen om tot vaststelling van minimumloonen in de huisindustrie te ko men, heeft de ervaring ook tot een alge meen aanvaard stelsel geleid. Terwijl ook buiten de huisindustrie hier en daar rege lingen hebben bestaan of nog bestaan om loonen door de overheid rechtstreeks te doen vaststellen of langs wettelijken weg door scheidsrechters of door het bindend verklaren van arbeidsovereenkomsten te doen vaststellen, is \oor de huisindustrie het doel steeds het beste bereikt door het stelsel, dat het duidelijkst belichaamd en het meest omvangrijk toepassing heeft ge vonden in de Engelsche Trade Boards Act. Dit stelsel nu ligt ik ten grondslag aan het wetsontwerp, dat gister door de Kamer zonder stemming is aanvaard. Het debat over het wetsontwerp behield gelukkig een vrij beperkten omvang. Nie mand had trouwens ernstige bezwaren; slechts de Plattelander Vervoorn, die in de huisindustrie nog wel iets mooi's wist te ontdekken, toonde zich bij de eindstemming onverzoenlijk. Hij wilde geacht worden te hebben tegengestemd. Slechts op een zeer ondergeschikt detail werd het ontwerp ge wijzigd. Het was meer een democratisch offer aan den schijn dan iets van wezen lijke beteekenis. Minister Slotemaker de Bruine zal met dit succes tevreden zijn, nu hij het zelf was. die het in 192S door hem aanhangig gemaak te ontwerp mocht verdedigen en in veilige haven brengen. Een communistisch voorstel. Minder fortuinlijk was de communist De Visser met zijn voorstel om de Kieswet te. wijzigen in dezen geest, dat een benoemd Kamerlid, dat zich buiten het Rijk in Euro pa bevindt, drie maanden tijd krijgt om zijn geloofsbrieven in te zenden. Men zal zich herinneren, dat dit gelegeri- heidsvoorstel zijn ontstaan dankt aan het geval, dat bij de jongste verkiezingen epn naar het Boven-Digoelkamp verbannen In dische communist tot lid van de Tweede Kamer gekozen werd, maar niet binnen den bestaanden wettelijken termijn zijn geloofs brieven kon inzenden. De heer De Visser wenschte dezen revo lutionair alsnog den weg naar de Kamer te openen door middel van de voorgestelde termijn verlenging. Dit uitzonderingskarakter van het voor stel had de heer De Visser bij zijn toelich ting duidelijk aangegeven en werd bij het mondeling debat door hem zelf en zijn par- tijgenooten Schalker die nu op den In dischen zetel zit en Effendi nogmaals scherp in het licht gesteld. De soc.-dem. plaatsten zich niettemin op formeel standpunt en bekeken de zaak alsof zij geen geschiedenis had. Dat verder de revolutionair Sneevliet een warm voorstan der was van het communistische initiatief voorstel sprak van zelf. Maar dat ook de Nationaal Herstel-man, de heer Westerman zich er mee accoord verklaarde en dus toonde aan Indische verbannen revolutio nairen het betreden der volksvertegenwoor diging gemakkelijk te willen maken, wekte grootelijks verbazing. Hij, de man van het sterke centrale gezag, die alle communisten socialisten buiten de volksgemeenschap zegt te willen zeVen en allen politieken invloed wil ontzeggen, maakte zich op het onverwachtst bondgenoot van de politieke strevingen van het communistisch viertal. Deze onnationale houding zal stellig voor den revolutionairen heer Westerman een blijvende blamage zijn. Men ziet nu wat in de practijk de holle leuzen van Nationaal Herstel waard zijn! Politiek van den kou den grond. Heel wat juister en nationaler was de houding van het niet-revolutionaire deel der Kamer, dat eensgezind behalve dan de vergissing van den R.-K. v. Voorst tot Voorst over het voorstel-de Visser een veroordeelend vonnis velde en het daarmee zijn verdiende lot bereidde. A.s. Dinsdag houdt de Kamer afdeeling»- onderzoek. Woensdag te 1 uur komt de in- terpellatie-Kupers aan de orde. Do Kamer besloot de nzake de verlaging van uoze arbeiders toe te oegevoegd aan do loop» Aan de orda was daa Ie wijziging van interpeilatio-Kapers do stemming 6Van "de^S.OP. ontbraken de heeren Kersten n Zandt Ook do Chr. Dom. Unie waa afwezig. kwam vervolgens in behandeling. De heer AMELINK (a.-r.) betoogde de nood zakelijkheid van he't ontwerp. In de huis industrie bestaan toestanden, die niet langer De ilior do Regeering gekozen besti üdings- mc-thode werd goed geacht Voorwaarden stel ler. voor de Inrichting der werKplaatsen en registratie der hulsarbeiders Is noodig. De be voegdheld om minimum-loonen to stellen, kan In dit geval geen bezwaar ontmoeten, teneinde het misbruik maken door werkgevers van den nood der armen te beteugelen. Organisaties kunnen op dit gebied niets bereiken en daarom dient de overheid op te treden om misstanden weg te nemen. Gaarne zullen do antl-rev. aan Mevr. BAKKER-NORT (v.-d.) schetste uit voerig de schaduwzijden van de huisindustrie voor de vrouwen. Zij moeten enorme werktijden maken tegen schamele loonen. De gezinnen kom HEKMANS (r.-lc.) verheugde zich over ue wettelijke regeling. Zii sluit uit. dat vroegere ellendige toestanden 'terugkeeren. De heer KUPERS (s.-d.) betoogde, dat alleen loonraden aan de ellendige toestanden in de huisindustrie een eind kunnen maken. Wel is de huisindustrie van geringer omvang gewor- i de kleedingindustrie is de buisindustrie nog ier omvangrijk De heer Kupers zou als criterium voor in- rUnen niet willen zien aangenomen „buiten- ewoon lage loonen". maar „lage loonen" under meer. De Regeering zou zich bü het fcstuan van collectieve contracten ook niet Itud aan optreden mogen onttrekken, in ge- efd door een groot deel der werkgevers en erkntmers. Die contracten zouden ook, wat s minima betreft, voor de huisindustrie bin- ?nd verklaard moeten worden. In een deel der huis-kleeding-industrle zün 3 loonen weer net zoo l^ag als 25 jaar geleden indend 'te verklaren voor bet heele bedrijf, de fabriek. Hel moeiljjk maken hun bro er er iets voor in de pla, i heer VAN KEMPEN (lib.) betwijfelde o< lisstanden in de huisindustrie wei zoo zijn. loonzetting noodzakelijk is. We moeten mee voorziohtlg zijn, omdat zoo licht na eerste stap verder gegaan wordt De ver- roordeltjkheid voor de loonen behoort te en bü de leiders der bedrijven. De Regee- steekt zich in een wespennest met dezen tregel. Met de loonzetting kan de heer v. zich bezwaarlük vereenigen. Beter is WIJNKOOP (c< klasse-opvattingen van den heer v. Kempen. Minister SLOTEMAKER DE BRUINE her innerde er aan. dat het wetsontwerp op de huisindustrie 1^ aangekondigd in 1928, toen hü minister van Arbeid was. Indien de toestanden beter zün dan vroeger, dan is het nu de tpd om maatregelen te nemen Ze ondervinden dan het geringste bezwaar. Bovendien wordt de arbeid van de gehuwde vrouw niet-kostwinster er door beperkt Met hygiënische maatregelen alleen kan niet worden volstaan. De ervaring wüst uit dat uit. Toch kui incidenteel* liggende opvattingen do Deiroi Gerepliceerd werd door den h Bij art. 4 kwam in behandelii ment KUPERS (s.-d.). om voor loonboekje 50 cent te laten bc over bindendverklaring ■rp niet worden beslist Er zijn enkele dieper eer WIJNKOOP ng een amende- het af te geven loonboekje zal kr De MINISTER Een volgend zün. En vüftig plaatselijke hu: i den heer KUPERS net 42 tegen 31 stemmen icht de beslissing. en bedoelde om bü een fende bedrül geldende collectieve arbeldso\ De MINISTER meende, dat de centrale ht arbeidscommissie stellig met den inhoud collectieve contracten rekening zou houden. Sien zin had hü tegen het an alleen de Plattelai Aan de orde wi DE VISSER tot dement gnen goedgekeurd! wetsvoorstel- Wijziging der Kieswet, om den termün voor bet Inzenden van geloofs brieven door gekozen Kamerleden te verlengen. Indien deze gekozenen zich buiten het Rük in Europa bevinden. De aanleiding voor dit voor stel lag in het gebeurde met den bü de Jongste verkiezingen gekozen Indlschen communist, die in Digoei geïnterneerd was. De heer SNEEVLIET (r.s.p.) zou terugwer kende kracht aan het wetsvoorstel willen geven. Do heer WESTERMAN (Nat. Hei •ekening houdt. Gai JOEKES (v.-d.) ha handelen vikkelde Kieswet geldt. De ent en op dien grond ver- indien tüdl.g ie heer SCHALKER (comm.) betoogde, dat wei degelük een leemte in de wet is. die Digoelkampman Sordjono verhinderd heeft behandelen. Maai de heeren Schalker en Effendi hebben klaard. dat net wetsvoorstel gelegenheidswet geving Is. kon hü er niet voor stemmen. De heer SCHAPER (soc.-dem.^ merkte op. dat Indonesiërs wel worden toegelaten. De heer Effendi zit er. niet omdat hü Indonesiër i3. maar omdat zün „bullen" in orde waren. Zakelpk is het voorstel goed en zal er voor gestemd worden door de soc.-dem. DE VISSER (comm.) verdedigde uitvoerig zün Het ZONDAG 15 OCTOBER Hulzen (1875 M.) N.C.R.V. 8.30 vm. wüding door den heer C. van Nes te duk. 1. Zingen Ps. 98 vs 4; 2. Schri heeft goede verzorging noodig! Zacht als fluweelteer en soepel is baby's huidMet hoeveel trotsche liefde lacht moeder haar kindje toe! En met hoeveel wijze voorzorg moet zij handelen om baby's huid gaaf en zacht te houden. Palmolive zeep, dank zij de groote hoeveelheden olijf- en palmoliën bij haar bereiding gebruikt, biedt de juiste be scherming. Het is een ideale zeep voor baby zoowel als voor moeder. Millioenen moeders over de geheel we reld weten 't uit dagelijksche ervaring - 20.000 schoon heids-experts bevestigen het. Radio Nieuws. iak; 8. Zingen Gez. 270 der predikatie: 7. Gebed: 8. Zingen Ps. 65 vs 2 en 3; 9. Ie ged. der pitdiklng: 10. Zingen Gez. 54 vs. 4 en 5; II. 2e ged. der predikatie 12. Dankgebed; 13. Slotzang Ps. 36 vs 2b, 3a; 14. Zegenbede. Daarna tot 745 Gewü'de muziek s Witten* dlajid Reg. (398.9 M.) 8.20 nm. Kerk- MAANDAG 18 OCTOBER door Ds J. A. Hoekz* 11.00 Lezen van Chr. lectuur 11.30 Concert 12.15 Gramofoon 12.30 Orgel 2.00 Voor de scholen. 2.35 Spr. dhr. Herwig te Bus- sum 3.15 Knippen en naaien 4.00 Bijbel lezing door Ds. Jae. Poort te Du>n Haag w, 5.00 Concert 6.30 Vragenuurtje 7.15 Ned. Chr. Persbur. 7.30 Vragenuurtje 8.00 - 9.00 Spr. Ds. J. C. Koninga- 11.00 Orgel 11.15 Voc 12.01 Orkest 2.30 Orkest 3.00 Voordracht 3.20 Orkest 3.50 Gramofoon 4.00 Orkest oltüd 5.00 Orkest 5.25 Or- 9.50 Hoorspel plm. 11.05 V.P.R.O. 10.00 Morgenwüding. irussel (Vlaam-nnl (337 8 NT 12 20 Gramo foon 1.20 Gramofoon 5.20 Orkest 6.50 Gramofoon 8.20 Gramofoon 9.20 Orkest. :ert 7.35 10 Concert >a ven try (1554.4 M.) 12 20 Orgel 1.08 Orkest 1.50 Gramofoon 3.20 Gramofoon 4 20 Concert 4.50 Orkest 6.50 Concert 9.55 Koor 10.20 Concert (1634.9 M.) 7.29 9.50 Com angenoerg (472.4 M.) 5.20 Gramofoon 9.30 Concert 11.15 Concert 12.35 Gramo foon 3.20 Concert 10.00 Gramofoon 8.20 Orkest Midland Reg. (398.9 M.) 12.20 Orkest l.2« Concert 6.50 Orkest 7.50 Orkest 9.20 Concert HET N.V.V. WIL HOOGER i STEUNNORMEN Het bestuur van het N.V.V. heeft een adres gezonden aan den Minister van Sociale Za ken, waarin wordt aangedrongen op een verhooging der steunnormen. XL Autarkie (3) (H.D.) In de Duitsche kringen, waar men zich moeite geeft «diep door te dringen tot de oorzaak van de wereldgebeurtenissen van heden ook daér gelijk bij ons nemen de meesten genoegen toet wat holle woordenkraam, hetwelk dan van een hartstochtelijk yóór of tegen wordt vergezeld wijst men gaarne op een zekere tegenstelling, welke moet bestaan tusschen de Fransche revolutie van 1789 en de Duitsche omwenteling van thans. De Fransche was naar buiten gekeerd. De Fransche horden staken spoedig de grens over, om overal de zegeningen van Vrijheid, Gelijkheid en Broederschap te brengen. In het Napo leontische tijdperk beproefde de geest uit deze Revolutie met het zwaard de wereld te veroveren. Het imperialisme, hetwelk de overheersching bracht van het liberalisme met als nasleep h*et marxisme, heeft door zijn veronachtzaming van gezond nationalisme den wereldoorlog op zijn geweten. De Duitsche omwenteling is naar binnen gekeerd. Zij Is de gezonde reactie op het vroegere stelsel, hetwelk individu en staat nooit tevreden deed zijn, omdat het algem«en belang niet voorop stond. Daarom slaat het Duitsche volk den weg in .van Autarkie (zelfgenoegzaamheid), maar ook van Autarchie (zelfbeheersching). Uit dit laatste moet dan de ernstige wil gelezen worden, om herhaling van den oorlog te voorkomen. Wij kunnen ons moeilijk uitspreken over de vraag, of autarkie het middel zal kunnen zijn, om oorlogwerend op te treden. Het menschelijk hart blijft onder elk stelsel gelijk. Natuurlijk kunnen bepaalde stelsels de slechte uitgangen van het hart méér aan het werk zetten. Het imperialisme met zijn verlangens maar grondbezit met rijke grondstoffen, naar koloniën en naar machtssteunpunten, levert groot gevaar op. Van volkomen ver zadiging is hier nooit sprake. Maar zou het op de spits gedreven nationalisme gevaren-vrij zijn? De naar binnen gekeerde Duitsche omwenteling, welke de i g e n natie wil herstellen, wenscht den boerenstand uit de inzinking omhoog te heffen. De boer, en hier moet het woord in zijn ruimste beteekenis worden genomen, zoodat alles wat den grond bewerkt, er onder valt, is de hoeder van den vaderlandschen grond. Zijn stand vormt de ruggegraat der natie. De nationaal-socialistische partij heeft zich ondubbel zinnig uitgesproken voor deze verheffing. Het omhoogvoeren van de productie van het landbouwbedrijf, zoo heet het in een partij uitspraak van Maart 1930, is een levensvraag voor het Duitsche volk geworden. In het landvolk wordt gezien de hoofddrager van de volksgezondheid en de ruggegraat van de weerkracht. Né 1918 hebben de regeerders dit niet ingezien en zij hebben het landvolk vervreemd van hun bodem. In de toekomst moet deze bodem weer dienen ten nutte van het geheele volk. De grond bezittende boer moet de basis van den Staat vormen, en de landarbeiders moeten door goede voorwaarden, waaronder zij Uomen te wecken, zich één gevoelen met het bedrijf. In de jaren, waarin de industrie ziich van kleinbedrijf ontwik kelde tot groote onderneming, is het platteland verwaarloosd. De ontvolking nam steeds grooter vormen aan. Frankrijk is zeer bewust dezen weg ingeslagen, Engeland meer schoorvoetend, en Duitschland is ook niet ontkomen aan dit algemeene verschijnsel van elk land, waarin de industrie op den veroveringstocht is. In 30 jaren is het geboortecijfer in Duitschland nu gedaald van 35 op 1000 inwoners tot ongeveer 17. Nog één rukje omlaag en de bevolkingsgroei staat totaal stil. Maar tegelijk hiermede, en dat is het groote gevaar voor de natie, teert de vólkskracht in. Eerste vereischte om te slagen in de „reagrarisierung", waar mede bedoeld wordt een grooter deel van de bevolking terug te voeren tot den landbouwersstand, is de tegenstelling tusschen burger en boer op te heffen. Door het marxisme is deze tegenstelling bevorderd. Het marxisme heeft zich voornamelijk op de stad geworpen in de meening, dat de marxistische samenleving sneller zou genaken naar mate de industrie grooter zou zijn geworden. I n die industrie zelf moest dan de klassenstrijd zorgen voor het leger, hetwelk straks de overwinning zou behalen op de tegenwoordige bezitters. Maar niet alleen de marxist, ook de gewone burger uit de stad heeft zich te veel los gevoeld van den boer. De nooden van het platte land dacht men zich niet in, terwijl vaak geoordeeld werd, dat men geestelijk ook hooger stond dan de eenvoudige, die als zijn taak had ontvangen den bodem te bewer ken. Eerlijk gezegd is dit niet alleen een verschijnsel geweest in Duitschland, men kent het elders ook wel. 't Is niet noodig bepaalde landen bij name te noemen. En zoo was de opvatting in ruimen kring doorgedrongen, dat landarbeid bijna minderwaardig was voor den mensch van onzen tijd. Hiertegen is in Duitschland met groote kracht opgetreden. Nu heet het, en groote borden verkondigen het op vergaderingen: „Landarbeid is geen schande, maar eere". Het zweet van dezen arbeid verschaft het brood voor ons volk. Landarbeid is daarom yolksdienst. Op deze wijze wordt de werklooze jeugd van de groote steden opgewekt naar het land te trekken, om te doen, wat vroeger vaak els minderwaardig werd voorgesteld. Hierdoor wil men de werkloosheid bestrijden, het volk harden, en tegelijk de autarkie bevorderen. Zoo las ik in een oproep: „Land arbeid is het begin van een nieuw leven. Het begin van een leertijd, welke noodig is om eenmaal zelf een stuk akker te ploegen en koren te oogsten. Om later als kolonist of als boer een stuk aarde eigen grond te kunnen noemen. De weg tot dit doel is niet licht. Het is hard, men moet zich veel ontzeggen; eelt en zweet zijn de metgezellen; de stadsjeugd zal een ijzeren wil moeten toonen, en afstand moeten doen van vele genoegens Hannoversche moederpaarden f met veulens in een stoeterij aan de BenedenrElbe. van het tegenwoordige leven. Eenvoud tot het primitieve toe zal ons deel zijn. Maar uit den eenvoud groeit tevredenheid, lust tot werken, en tot den akker, en deze harde arbeid geeft gezondheid". Door de tegenstelling tusschen stad en land op te heffen en door een groot deel der stadsbevolking terug te voeren naar het platteland, hoopt men de wanverhouding, welke ontstaan is tusschen de onderscheiden bevolkingsgroepen, op den duur te niet te kunnen doen. En tegelijk zal de productie van den eigen bodem geweldig kunnen worden opgevoerd, en de behoefte aan buitenlandsche voedingsmiddelen kleiner worden gemaakt Dat ditzelfde buitenland dan ook minder Duitsche producten kan en zal koopen, weet men wel, maar desondanks wenscht men den weg der autarkie verder te vervolgen, omdat deze uitvoer toch altijd een onberekenbare factor betreft, zoo wordt eraan toegevoegd. Het buitenland koopt waar het goedkoopst is te verkrijgen en heeft niet te maken met de vragen, of de prijs nog loonend is, en of de volkskracht ook ondermijnd wordt. In 1929 voerde Duitschland voor 2618 millioen mark aan levensmiddelen in, waarvan alleen aan boter, kaas en eieren voor 844 millioen mark. Dat behoeft niet zoo te blijven. Dr. Werner Sombart, waarlijk niet de eerste de beste, en die bij deze uitspraak zegt, dat het er niet toe doet of bij de uitvoering der autarkische gedachte de volkswil gedragen wordt door één enkelen persoon (gelijk het nationaal-socialisme wil) of dat een ander regeeringsstelsel de opdracht uitvoert, beweert: „Wij kunnen ernaar streven het percentage onzer landelijke bevolking van de 30 waarop het gezonken is, ten minste weer op te voeren tot het cijfer, hetwelk zij had bij de volks telling van 1882, namelijk 42Deze 12% waarmede de bevolking van het platteland dus zal vermeerderd worden, Oldenburtjer koeien op Land bouwtentoonstelling 1933 te Berlijn. Uit een stal met 31 koeien te Hude. Gemiddelde op brengst van deze koeien 5900 K.G. melk, 142 vet, 201 K.G. boter. komt' ongeveer overeen mei Hel getal der werkloozen, waarmede wij hebben te rekenen". Hoe nu gehandeld moet worden om dat doel te bereiken, en hetwelk bij slagen ook groote gevolgen zal hebben voor ons land, staat nog niet precies vost. Wat in een tijdsverloop van zestig jaren scheef is geloopen, is niet met een handomdraai weer in orde te maken. Maar zoo lang zamerhand zijn toch enkele richtlijnen openbaar geworden. Daar is dan eerst het vraagstuk van de schulden in den landbouw. Dit is belangrijk niet alleen in Duitschland, maar ook bij ons. Trouwens, men kent dit probleem in bijna alle andere bedrijven ook. Het komt hierop neer, dat de verhouding tusschen opbrengst en onkosten geheel ver- broken is, en gezocht moet worden naar een soort aansluiten bij het voor-oorlogsche tijdperk. Men staat nu voor de nood zakelijkheid van groote afschrijvingen. Aandeelhouders en obligatie-houders in de geheele wereld weten wat dit beteekent. In het boerenbedrijf, hetwelk toch veel meer verbonden is met de geheele volkshuishouding, dan de meesten zoo op het eerste gezicht denken, heeft men nu zijn eigen moeilijkheden, om dit raadsel op te lossen. Aandeelhouders en obligatie-bezitters kunnen niet opgeroepen worden om een kwaden middag mee te maken. De schulden, welke op den grond rusten, zijn meestal peT hypotheek verstrekt, maar betreffen ook vorderingen van leveranciers. Er zal thans beproefd worden den "boer te verlossen van deze drukkende „zinsknechtschaft" door de rente te verlagen en de schulden tot een bepaald peil terug te brengen. Waarschijnlijk zal gezocht worden naar de invoering van vaste prijzen in den landbouw. Men vreest, dat het stelsel van vraag en aanbod niet geschikt is om de rentabiliteit van de landbouwbedrijven tot stand te brengen. Daarnaast is van belang met een enkel woord aan te stippen, hoe men de eigen-geërfde boerenstand wil versterken. Het boerengezin moet als een onsplitsbaar geheel beschouwd worden. Boerderijen van een bepaalde grootte, geschikt voor één gezin, worden op een register ingeschreven. Eén der kinderen wordt als erfgenaam aangewezen, wat niet de oudste behoeft te zijn. Sterft de vader, wanneer er nog minderjarige kinderen zijn, dan mogen deze op de hoeve blijven, en moet de zoon-erfgenaam voor hun opvoeding zorgen. Komt later een der uitgevlogen broers of zusters in moeilijkheden buiten eigen schuld, dan moet de vaderlijke bezitting hem of haar een onderdak ver- schaffen. Zóó wil men, door de boerderij aan het geslacht te verbinden, een soort boeren-adel scheppen. Zwitserland kent dit soort erfrecht ook in enkele kantons. Eindelijk zal de kolonisatie sterk bevorderd worden door aanmaking van woeste gronden en door verkaveling van land goederen, welke niet door schuldvermindering zijn te redden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1933 | | pagina 9