NIEUWE LEIDSCHE COURANT
vrijwilligers voor!
7 is voor UW krant
en voor Uzelf!
si
1
l-
M
u.
Gemengd Nieuws»
AUTO- EN MOTOR-ONGELUKKEN
Te Eindhoven reed een auto, waarin
Hrie personen, op den Boschdyk tegen een boom
op. Van de inzittenden werden de heer Mor
genster en diene zwager, Van Hoek, ernstig
gewond. Eerstgenoemde brak zijn been, ter
wijl laatstgenoemde ernstige hoofdwonden op
liep. Een dokter, die de eerste hulp verleende,
achtte overbrenging naar het ziekenhuis nood
zakelijk, doch op verzoek van de gewonden
werden zij naar hun eigen woning overge
bracht. De chauffeur, een zoon van M., kwam
er zonder ongeval af. De auto was zwaar be
schadigd.
Te Hoofddorp had op den Kruisweg eer
aanrijding plaats. Drie personen die met el
kaar stonden te praten, zagen niet, dat hen
een auto naderde van de richting Heemstede,
bestuurd door den heer B. uit Haarlem. Op
het laatste moment sprongen zij op zij, twee
naar linlos en de kapper B. naar rechts. Deze
laatste werd gegrepen en op den weg geslin
gerd. Met een gebroken kunstbeen en eenige
ontvellingen, kwam de man er af. Hij is met
behulp van eenige omstanders naar
ning gebracht. Medische hulp werd ingeroe
pen. De politie stelt een onderzoek in.
Te Belfeld (L.) is bij het oversteken
van den weg het 10-jarig dochtertje van S.,
do<jr een auto gegrepen. Met een ernstige her
senschudding is het meisje naar haar woning
gebracht.
Bij T e g e 1 e n (L.) botsten twee personen
auto's tegen elkaar. De auto, waarin broeder
W., uit het missiehuis te Steyl, zat, kantel
de. De heer W. werd ernstig gewond. Beide
auo"s zijn vernield. De bestuurder van de an
dere auto, S., u:t Venlo, bleef ongedeerd.
DOODELIJKE AUTO-ONGELUKKEN
Maandagavond laai reed op den Rijksweg
tusschen Muiden en Naarden e-en transport
auto met aanhangwagen van de firma Duits
uit Baarn. In de bestuurcabine zat de chauf
fe-ur en de 21-jarige expeditieknecht La-
seur, uit Baarn. Deze begaf zich even op
het platform tusschen de beide wagens. De
chauffeur voelde plotseling een schok
toen hij stopte, bemerkte hij, dat L. onder
de wielen van den tweeden wagen lag. L.
was op slag dood.
Te Surhuisterveen (Fr.) is een zoontje
E. Bekkema, van een vrachtauto gevallei
onder de wielen geraakt. Het jongetje was op
slag dood.
De 21-jarige Klein, uit Weurt, bij Njj
megen, die met zijn auto onder Wijchen tegen
een boom reed is in het ziekenhuis te Ny'rtu
gen overleden.
Te Nijmegen is in de Tooropstraat de
5%-jarige H., door een auto aangereden. De
jongen kreeg een zware schedelbreuk en i:
's middags aan de gevolgen overleden.
Bij Heilo (N.-H.) werd de heer P. Kes-
sel, die op den Rijksstraatweg 's avonds met
een onverlichte handkar midden op den weg
liep, door een auto aangereden. Een toevallig
passeerende dokter verleende den zvjaar ge-
I wonden man hulp. Per ziekenauto werd hij
naar het Elizabthsgasthuis te Alkmaar
voerd, waar bleek, dat zijn rechterbeen moest
worden geamputeerd. Hij had verder t
hersenschudding gekregen. De ongelukkige i:
aan de gevolgen van zijn verwonding ow
den. De auto is na de aanrijding doorgered'
DE MAN ONDER HET BED
Aangehouden is de 25-jarige G. A. v. d. D.,
tuinman, die Vrijdagnacht was binnengedron-
in de slaapkamer van een dienstmeisje in
woning aan den Verl. Heereweg te Gro
ningen. Hij verstopte zich onder het bed
haar hoofd gekregen. De dader, die tijdens zijn
aanranding geheel ontkleed was, nam tijdens
de vlucht zijn kleeren mee, maar liet een
broekriem achter. Aan de hand hiervan geluk
te het de politie den dader aan te houden.
Deze jongeman heeft reeds eerder dergelijke
brutale stukjes in Helpman uitgevoerd. Hij
heeft een bekentenis afgelegd. Hij had het
voornemen het meisje bewusteloos te maken
door haar een kous in den mond te stoppen.
BRANDSTICHTING
Te Groningen is aangehouden de 45-jarige
P. S., winkelier te Norg (Dr.), die verdacht
wordt Zaterdagavond, vóórdat hij met zijn
vrouw Norg verliet, zijn huis in brand te heb
ben gestoken. Deze brand werd Zaterdagavond
tijdig ontdekt en gebluscht. S. is ter beschik
king van de justitie te Assen gesteld.
EEN AKELIGE VONDST
ij het verrichten van grondwerken, ten be
hoeve van den bouw der telephooncentrale te
Maastricht is men nabij de Helpoort gestooten
op een massagraf. Schots en scheef liggen de
skeletten bij tientallen door elkaar. Ofschoon
de Helpoort vroeger de plaats was, waar bij
conflicten het allereerste treffen plaats vond
tusschen de Luiksche en Maastrichtsche troe
pen, schijnt men niet te doen te hebben met
soldatengraf. Veeleer kan men uit de lig
ging der lijken, men weet bovendien dat ter
plaatse voorheen het pesthuis stond, besluiten
massagraf van slachtoffers eener pest
epidemie is gevonden.
De skeletten zijn overgebracht naar eer
euw graf.
EEN LAFFE MISHANDELING
Te Oss werden bij een zekeren Crey de dak
pannen stukgegooid door de kinderen vai
zijn buurman Van den Heuvel. Crey had de
kinderen reeds meermalen gewaarschuwd, doch
dit had niet geholpen.
Geheel te goeder trouw begaf hij zich daar-
n naar Van den Heuvel en beklaagde zich
er het gedrag van diens kinderen
zocht hem maatregelen te nemen om verdere
vernielingen te voorkomen. Van den Heuvel
riep zijn kinderen uit bed, teneinde hun ee
terechtwijzing te geven. Daarop schoten, vo
gens het Handelsblad, plotseling eenige groo-
te zoons van Van den Heuvel op Crey toe en
brachten hem verscheidene snij- en steekwon
den in het hoofd toe, vermoedelijk met een
hakbijl.
Crey, die niet verdacht was op zulk een
aanval kon zich niet verdedigen en kreeg o.i
een diepe snij wond in het achterhoofd vi
8 c-M. lengte. Daarop hebben de zoons enkele
stoelen genomen en Crey hiermede dusdanig
afgeranseld, dat de stoelen erdoor braken. Ze
sloegen hem de deur uit, de straat op,
Crey in een droge sloot neerviel. Hij had nog
de kracht om hier zelf uit te kruipen, doch
opnieuw werden hem daarop steken toege
bracht in een been. Intusschen waren de bu
ren op het lawaai afgekomen en de aanval
lers achtten het toen beter hun huis binnen
te gaan.
De politie, door de buren gewaarschuwd,
arriveerde geruimen tijd later. Proces-verbagl
werd opgemaakt. Crey werd door een genees
heer verbonden en daarna naar het ziekenhuis
vervoerd.
HET KERMISZWIJN
HET BLOEDBAD IN DE KROEG
De laatste dag van de Nijmeegsche kermis,
de zoogenaamde dolle Maandag is niet zon
der incidenten verloopen.
Omstreeks zes uur, aldus vertelt het Han
delsblad, waren twee broers, beiden goede
bekenden van de politie en beruchte vech
tersbazen in het café van zekeren Gerritsma
gekomen. Tusschen de beide bezoekers en
den kastelein bestond een oude familieveete
n de laatste dagen scheen er reeds op ge-
inspeeld te zijn, dat deze moest worden uit
gevochten.
De kastelein verkeerde in de gunstige om
standigheid, dat zijn schoonzoon en zijn
zwager in het café aanwezig waren en hem
zoo noodig, assistentie konden verleenen. Het
duurde niet lang. of de gebroeders hadden
op de veete gezinspeeld, waarop een woorden
wisseling ontstond, die een steeds heftiger
karakter aannam. Enkele bezoekers, die een
handgemeen vreesden namen overhaast dp
vlucht. Het bleek daarna spoedig dat hun
vrees niet ongegrond was, want lirect na
hun vertrek werden er eenige klappen uitge
deeld. Er ontstond een algemeenp vechtpartij
waarbij met flesschen, kruiken, biljart-keuen,
stoelen en andere gemakkelijk hanteerbare
vo rwerpen gesmeten en gegooid werd. Toen
men hiermee niet snel genoeg een beslissing
kon krijgen, werden de messen voor den dag
gehaald. Er ontstond een woest gevecht
van man tegen man. De ruiten aan de straat
zijde, ongeveer het eenige wat nog vernield
kon worden, werdetn ingeworpen, en hierdoor
werd de aandacht van de politie getrokken,
die direct met een groote macht het terrein
an het gevecht bezette en na veel moeite
erin slaagde, de vechtende kluwen te ontwar
n en de partijen te scheiden.
Het bleek dat de gebroeders in den hoek
hebben gezeten, waar de meeste slagen wa
ren gevallen. Zij bloeddetn uit verscheidene
wonden aan hoofd en handen; het overige
gedeelte van hun lichaam was bont en blauw
gebeukt. De oudste had een zeer diepe snij-
wonde over heide polsen en slagwonden op
het hoofd. Zijn broer zag er al even ontoon
baar uit: zijn linkerhand en hoofd waren
zwaar gekwetst. De kastelein en zijn familie
leden waren er betrekkelijk goed afgekomen
ofschoon ook zij de sporen van het gevecht
duidelijk vertoonden. Een geneesheer was
eenige uren werkzaam om de gewonden te
verbinden. Het café moest met een slang op
de waterleiding van de bloedsporen worden
gereinigd.
EEN KASTANJEBOOM IN BLOEI
Op het erf van den veehouder P. van B<
ren te Eemnes, staat een kastanjeboom in
bloei. Men meent het verschijnsel te moeten
verklaren uit het feit, dat de boom vroeg zijn
bladeren heeft laten vallen als gevolg van on
gedierte. De knoppen, die voor het voorjaar
waren bestemd, zijn door het zachte weer open
gegaan
GEVECHT MET EEN BRUINVISCH
Toen twee jongemannen langs den zeedyk
van de Lauwerzee liepen, zagen ze een dier in
zee spartelen. Een hunner, zekere Schaafsma.
ontkleedde zich, nam een mes mee en ging er
op af. Dichterbij gekomen werd hij evenwel
door het dier, dat een bruinvisch bleek te zyn,
aangevallen. Met het mes bracht Schaafsma de
visch verschillende <?»epe wonden toe,
door het gevecht geraakte h\j hoe langer hoe
meer van den dyk. Eindelijk wist hy echter
het dier, dat door bloedverlies zeer wa3 ver
zwakt. te overmeesteren. Het gevangen visch-
je bleek 140 pond te wegen en was 1.55 meter
lang.
DOODELIJK MIJNONGELUK
TWEE SLACHTOFFERS.
Maandag viel in de ondergrondsche mijn
werker der Oranje-Nassaumijn III te Heer
len een groot stuk steen naar beneden, waar
door twee arbeiders doodelijk werden ge
troffen. Beide arbeiders waren gehuwd en
woonden te Heerlerheide.
VERDRONKEN
Te Dongen werd de 55-jarige E., vermist.
Nasporingen werden gedaan en uit verklarin
gen van enkele jongens en van een schipper
bleek, dat zij Zaterdagavond by het pakhuis
aan het Wilhelminakanaal een plons hadden
men. De politie haalde na eenigen tijd
te hebben gedreigd, het lijk van E. uit het
kanaal op. E. was eenigszins slecht van ge-
GIDS VOOR BLEISWIJK
Bij het Nat Uitgevers- en Reclame-bureau
te Vlaardingen verscheen een Gids voor
Bleiswijk. Behalve een breed historisch
overzicht geeft het boekje alle gegevens als:
ligging, bronnen van bestaan, verbindingen,
gemeentebestuur, onderwijs, kerkgenoot
schappen, vereenigingen enz.
Eenige plaatjes verluchten den tekst
EEN VERDWIJNENDE BODEM
De verzakking.
De dykwal in de zeewering van den Nieuw
Noord-Bevelandpolder is nog steeds niet tot
staan gekomen. Het gat in den dyk wordt
•oortdurend grooter en aldoor schuiven er
stukken dijk en grond in de diepte. Waar de
dyk heeft gelegen staat nu ongeveer 12 M.
water, wel een bewijs hoe de stroom vlak langs
de kust loopt
De laatste dagen van de vorige week had
men over een lengte van plm. 50 M. een nood-
dijkje gelegd van zandzakken teneinde het pol-
dertje Bohemen voor inloopen te behoeden.
Toen Zondagmiddag de vloed opkwam, sloe
gen de golven van de Ooster-Schelde met
kracht tegen de steile wanden van het stuk
djjk.
Zondagmiddag, toen vele nieuwsgierigen bij
het opkomen van het water over de zandzak
ken heen naar het golvenspel stonden te kij
ken, verdween plotseling een deel van de zak
ken in de diepte. De politie liet toen direct dp
gevaarlijke plaats ontruimen. Inmiddels sloe
gen al de zandzakken weg en een weinig
ter drong reeds het poldertje binnen. Het
zeer de vraag, of het gelukken zal, het be
dreigde poldertje te behouden.
Wetenschap.
ALFRED NOBEL-HERDENKING
Op 21 October zal het een eeuw geleden
zijn dat Alfred Nobel, de stichter van de
Nobelprijzen geboren werd. In Zweden zelf
en in het buitenland -al deze dag worden
herdacht.
In verband heirmede zal de Nobelprijs
voor geneeskunde den avond te voren op
20 October worden toegekend.
HISTORISCH TIJDSCHRIFT.
De 3de aflevering (12e jaargang) van het
Historisch Tijdschrift (uitg. Drukkerij H
Bergmans «Sb Cie., Tilburg) opent met een
bijdrage van Maria Hüffer (Nijmegen)
over „De Abdij van Rijnsburg en haar be
trekkingen tot andere kloosters", zulks bij
den SOO-jarigen herdenkdag van haar stich
ting. De auteur zal in opdracht van de
Commissie voor 's Rijks Geschiedkundige
Publicatiën in de Kleine Serie twee deelen
doen verschijnen ter zake van de oorkonden,
rekeningen, een leenboek, uittreksels uit
registerboeken enz., doch door de moeilijke
tijdsomstandigheden zal dit niet binnen af-
zienbaren tijd kunnen geschieden. Daarom
worden de voornaamste bronnen en littera
tuur in de bijdrage in deze periodiek ver
werkt. Vroeger zag van dezelfde hand reeds
het licht „De adellijke vrouwenabdij van
Rijnsburg 11331574".
De oudste vrouwenabdij van Holland is
die van Bennebhoek geweest, daarna volgt
Rijnsburg, welke ook de voornaamste ge
noemd wordt. Deze werd in Sept. 1133 inge
wijd door den bekenden bisschop van
Utrecht Andreas van Cuyk. De abdij werd
in 1574 verwoest en niet meer hersteld.
Erkend wordt, dat de orde-regels er slechts
i zeer verzachten vorm onderhouden wer
den, maar dat zij „onbetwiste verdiensten"
had „voor de godsdienstige, zedelijke en
verstandelijke vorming der vrouw, voor de
verzachting en veredeling der toenmalige
levensgewoonten, voor de economische en
sociale ontwikkeling van het graafschap
Holland, speciaal door de omvorming van
den drassigen veenbodem in welvarende
land- en tuinbouwstreken, terwijl ten slotte
de abdij vooral ook a-ls voorbeeldig ma:
worden genoemd in haar onbekrompen er
voortdurende ondersteuning van armen en
gebrekkigen".
In het kort wordt dan een overzicht
ven van de geschiedenis der abdij Rijns
burg, waarna dan uitvoeriger haar betrek
kingen, stoffelijk en geestelijk, tot andere
kloosters in Noord-Nederland en het buiten
land behandeld worden.
Dr. W- Mulder zet zijn „Ter chronologie
van het leven van Geert Groote" voort
Hierin wordt dan zijn strijd geteekend, in
den aanvang door zijn preek (Sermo contra
Focaristas) tegen vrijgeesten en lichtmf
Er volgt een z.g. massabekeering, maar geen
hekeering van de massa. Toen hij niet meer
preeken mocht, zette hij zich aan zijn
„Epistola Noviomagensis". Volgens Dr. van
Ginneken zouden deze brieven de „Navol
ging van Christus" (thans door de meester,
nog aan Thomas Kempi* toegeschreven)
kunnen zijn geweest Dr. Mulder tracht dit
te weerleggen. Later had Groote den strijd
met simonisten, lollarden en reizende kwak
zalvers, alles samengenomen de „Vrije
Geesten", die toen geloof en zeden in gevaar
brachten. In deze bijdrage worden enkele
gevallen meer nauwkeurig ter toelichting
vermeld. De „Broeders" in Kampen worden
gewaarschuwd. De pastoors verkondigen
niet voldoende het Woord Gods. In
voortdurenden strijd tegen de simonie ei
nicolnïsme, die hij als ..de voornaamste
oorzaken van het verval in de Kerk" be
schouwt, toont hij onverzettelijken moed- En
in he: vervolg van dit artikel blijkt hoe hij
met niet minder ernst als hervormer
het kloosterleven aan de monniken de v
heid voorhoudt. Zeer interessante lectuur
geeft deze bijdrage.
In de boekbespreking vinden we een zeer
waarc'eerende recensie van wijlen Prof. Eek
hof's studie over: „Eenheid in het noodige'
enz. Dr. Ferd. Sassen handelt over Dr. Mul
der's uitgave „Gerardi Magni Epistolae",
waaruit de toestanden tijdens Geert Groote
gekend worden: „misstanden onder den
clerus, overtredingen van het celibaat, ver
slapping in de kloosters, simonie en onwe
tendheid. en g" :nge kracht waarmee d.
kerkelijke machthebbers de hun toevcr
trouwde kud«ie bestuurden". En Dr. Sassen
prijst de „persoonlijke devotie en apostoli
sche liefde' van Grqote. Maar gezegd wordt
1
dat uit zijn optreden bitterheid spreekt, dia
de maat der Christelijke liefde schijnt te
buiten te gaan en dat zijn ijver voor do
zuiverheid des geloofs hem tot ketterjagerij
brengt, terwijl het niet ongegrond gevonden
wordt, dat om zijn „rigoristische zedenleer"
hem door den bisschop het preeken wordt
2rboden.
Deze Aflevering is wederom een zeer be
langrijke.
Kunst en Letteren»
„DE JONGE VROUW"»
Met een variant op een bekende versregel,
kunnen we zpggen: „Een nieuwe jaargang
in nieuw geluid". En temidden van al
die depressie-geluiden, doet dit nieuwe ge
luid van „De Jonge Vrouw" (uitgave Bosch
Keuning, Baarn), die met meer dan 10 000
abonnee's de nieuwe jaargang aanvangt,
frisch en pittig aan.
Een nieuwe, aantrekkelijke omslag, een
totaal omgewerkte, gemoderniseerde indee
ling. en dan nog de vele nieuwe plannen
an de RedactieWij twijfelen niet of
dit nummer zal inslaan.
n zeer actueel artikel is wel, dat over
Haroe Kagnwa, de gade en trouwe hglpster
_,an den bekenden Japanschen prediker en
ociale werker Kagawa. Het is een buiten
gewoon goed idee overigens, om de vrou
wen, die alle eeuwen door zich aan sociaal
werk wijdden, eens wat dichter bij ons te
brengen. Met groote belangstelling zien wij
deze artikelen tegemoet.
Ook de nieuwe handwerk-cursus belooft
eel nu de kunst van het kantklossen zoo
kennelijk weer aan 't opleven is. teekent
het wel de actualiteit van het blad om er
een cursus in te organiseeren. Trouwens,
daarvan getuigt dit geheele nummer, met
z'n letterkunde- en rechtsartikelcn, zijn hand
werken en z'n psychologische wenken, zoo
wel aan ouderen, als jongeren.
Vermelden we nog de buitengewoon ge
slaagde teekening van Leny Geelkerken, die
als bijlage werd bijgevoegd, en in dit genre
werkolijk buitengewoon verdienstelijk ge
noemd moet worden.
„LEVEN EN WERKEN"
„Leven en Werken" is een tijdschrift dat
reeds achttien jaar lang bestaan heeft en
dat al die tijd onder redactie heeft gestaan
van de dames E. C. Knappert en Annie Sa
lomons. Zij hebben In dit tijdschrift ge
tracht op zoo breed mogelijke wijze belang
stelling voor de geestelijke en maatschap
pelijke vraagstukken te wekken. Verder is
er getracht het door literaire bijdragen aan
trekkelijk te maken.
Vanaf 1 October is aan het tijdschrift een
ander uiterlijk gegeven. De redactie is onk
uitgebreid, door toevoeging van mej. i. M.
van Dugteren, Dr. NMcq van Suchtclen. H.
Ch. G. J. van dc Mandere cn Dr. K. r.
Proost.
Daarbij is het tijdschrift thans geworden
tot liet orgaan van de Bond van Nederland-
-sclie Volksuniversiteiten.
Bp bedoeling van het georganiseerde tijd
schrift is niet streng naar de verschillende
faculteiten cursussen te puhliceeren, wél
nog eenigszins systematischer en geconcen
treerder door tal van korte, maar kernach
tige nrtikelpn hetzelfde doel als tevoren, de
volkscultuur, te dienen. Vele docenten aan
Volksuniversiteiten zullen hun medewer
king verleenen.
Het maandblad is een uitgave van da
Wereldbibliotheek te Amsterdam.
WOENSDAG 11 OCTOBER 1933 EERSTE BLAD PAG. 3
De aanbrenger'ster)
Doorhalen wat niet verlangd wordt.
Doe mee, steun de Christelijke pers steun Uw krant
stuur ons een nieuwe abonné.
U zult voldoening van Uw activiteit hebben ze weten niet wat
ze missen, die ons blad, die de NIEUWE LEIDSCHE COURANT
nog niet geregeld lezen!
U weet het, U weet hoe wij ons beijveren U een zoo uitgebreid
mogelijk dagblad te geven. Maar we willen nog meer alles
voor den verlaagden abonnementsprijs, van f 2.35 per kwar
taal, 18 cent per weekl
Welk ander Christelijk blad biedt zooveel?
Er is in Uw omgeving nog wel iemand, die zich abonneeren wil.
Maak hem lezer.
Voor wat hoort wat. U krijgt wat voor de moeite.
Voor wat hoort wat: U krijgt voor eiken jaarabonné een bijzonder
mooi luxe gebruiksvoorwerp een verrassing.
Verder krijgt elke werver op wiens naam de 25ste, 50ste, 75ste,
100ste, 125ste een nieuw abonné valt, buiten de gewone premie
een extra verrassing. Men kan daarvoor kiezen tusschen een
bronzen Dr. Kuyper-plaquette, ter waarde van 15.— of een fraai
boek. Deze laatste premie wordt direct toegezonden.
Doe mee, help mee. Uw krant grooter te maken, stel ons in de
gelegenheid U een steeds uitgebreider, steeds beter verzorgd
dagblad te geven.
Nieuwe lezers op te aeven aan de Administratie van de NIEUWE
LEIDSCHE COURANT, Breestraat 123, Leiden. Zendt
onderstaande coupon.
Aan het Bureau van de NIEUWE LEIDSCHE
COURANT, Breestraat 1 23, Leiden
Hiermede verzoek ik U in te schrijven als abonné op
ons blad voor minstens één jaar.
NAAM ADRES
kwartaal
week
Zendt
deze
coupon
