Algemeene Nederl. Zuivelbond
DONDERDAG 5 OCTOBER 1933
TWEEDE BLAD PAG
VERLEDEN, HEDEN. TOEKOMST
CRISISMAATREGELEN EN
ZUIVELBEREIDING
'Gisteren hield de Algem. Nederl. Zuivel
bond (F. N. Z.) tie Utrecht zijn algemeene
Vergadering.
Voor tot de opening over te gaan werd op
voorstel van den voorz. een telegram van
hulde, dankbaarheid en trouw aan de Ko
ninklijke Familie gezonden.
De voorzitter Dr. F. E. Posthuma
Opende deze vergadering met een rede,
waarin hij in een
drietal hoofdstukken
getiteld
„het Verleden,
het Heden en
de Toekomst",
achtereenvolgens
schetste de omstan
digheden, waarin de
F. N. Z. na den oor
log heeft verkeerd,
zijn tegenwoordige
positie en in den
tijd die vóór ons ligt.
Van 1918 tot 1921
'daalde het aantal
der bij de bonden van den F. N. Z. aange
sloten bedrijven van 538 tot 485. In 1921
werd in totaal 1286 mill. kg. melk verwerkt
of gemiddeld per fabriek 2.73 mill. kg. Dit
cijfer is na 1919 regelmatig blijven stijgen
tot 1930, toen in 438 fabrieken 2226 mill. kg.
of 5.1 mill. kg. per fabriek werd verwerkt.
Hieruit blijkt een niet geringe groei en con
centratie van bedrijven.
Gewezen werd op het hervatten van de
vroegere taak door de F. N. Z., het propa
ganda maken voor zuivel in binnen- en bui
tenland, het optreden bij het totstandkomen
van handelsverdragen enz., het adviseeren
aan de Regeering, bestrijding van veeziek
ten, technische voorlichting aan fabrieken.
Wat het „heden" betreft, de crisistijafaeze
tijn we zegt spr. kerngezond ingegaan.
Spr. wijst op de indeeling van het Crisis-
xuivelbureau dat in het kort tot taak heeft,
zich waar mogelijk te beijveren om va
export van zuivel- en melkproducten onder
de bestaande omstandigheden te redden wat
er te redden valt.
Spr. schetst vervolgens hoe door de regee
ring een regeling is getroffen, waardoor een
zoodanige heffing op de zuivelproducten,
vnl. boter, gelegd wordt dat de binnenland-
sche consument een prijs betaalt, die de
noodzakelijke productiekosten der melk kan
dekken. Daarenboven is er een evenredige
belasting gelegd op de margarine en later
ook op de overige spijsvetten.
Onze organisatie heeft, aldus spr., ernstig
gewaarschuwd tegen het menggebod en er
op gewezen dat men ook op andere wijze
resultaat kon bereiken n.l. door vrijwillige
inkrimping van den veestapel, doch stelde
zich op het standpunt, dat, alvorens men
tot dieper ingrijpen van bovenaf in de pro
ductiemiddelen van den boer overging, men
eerst maatregelen tot beperking van den
iargarineverkoop diende te nemen, daar
dit het aanvullende product betreft, waar
van de beteekenis voor Nederland een ge
heel andere is, dan die der boter.
Spr. is dan genaderd tot het derde deel
van zijn betoog: „de toekomst" en vervolgt:
betoogen in den zin van: eerst de
margarine aan banden leggen voordat Gij
de boeren dwingt hun productiekapitaal, te
weten het vee, af te slachten, heeft niets
geholpen. Het is dus zaak, goed te overwe
gen, welke houding wij in de toekomst die
nen in te nemen.
Waar onze boterexport teruggedrongen is
van 48 millioen kg. in 1927, tot 20 millioen
kg. in 1932, mieen ik ook dat wij niet verder
terug mogen.
Met de kaas ligt de toestand eenigszins
anders. Daar is de uitvoer van 97 millioen
kg. in 1927 tot op 77 millioen kg. in 1932
teruggegaan. Een veel kleinere daling en in
verhouding tot de boter is de exportprijs
beter gebleven.
Voor de kaas acht spr. de marktpositie
door inkrimping wèl te beïnvloeden, omdat
het hier een specifiek Nederlandsch product
betreft, dat in zekeren zin een eigen markt
Alles bijeengenomen gelooft spr. daarom
niet dat gezien de omstandigheden, zooals
zijn, de inkomsten van den boer gunstig
beïnvloed worden door een sterke ver
dering der melkproductie. Spr. is zelfs vast
overtuigd van het tegendeel en vervolgt
dan: Dit wil niet zeggen dat er geen aan
leiding is tot een geleidelijke inkrimping
van den veestapel, doch men late dit aan
den boer ter beoordeeling, geen gedwongen
inkrimping, zoolang men de margarine
positie niet durft regelen.
Spr. behandelt de mededeeling van den
minister in dit verband.
Wat wil de minister: de margarine op
eerste plaats of de boter?
Boter mengen met margarine blijft
nadeel voor den boer. Noodig is deze m
ging niet!
We moeten redden wat nog te redden
valt bij onze boterexport-relaties. Er moet
ernstig gestreefd worden naar een regeling,
die met den langen duur van de crisis re
kening houdt. Ik ben niet in staat op mijn
eentje die regeling te maken, maar willen
wij niet een totale ontwrichting van produc
tie en export, beide en in verband met
elkander tegemoetgaan, dan moeten en
wel zeer binnenkort er regelingen ge
maakt worden, waarbij de rechten van alle
producenten en alle exporteurs goed naast
elkander geregeld worden. Meer meen ik,
behoeft daarvan heden niet gezegd.
Ziedaar, hetgeen ik wenschte mede te dee-
len over het verleden, het heden en de toe
komst van de coöp. zuivelbereiding in het
bijzonder en van onze Nederlandsche zuivel-
belangen in het algemeen. En nu heb ik
nog slechts een wensch: Boeren, uit U en
doel dat ook heden. (Applaus).
Nadat door den secretaris eenige mede-
deelingen gedaan werden omtrent aen bond,
werd namens de Coöp. Friesche Zuivel
fabriek te Leeuwarden door den heerY. K.
n m i n g a een motie voorgesteld en na
eenige toelichting en eenige bespreking aan
genomen. Deze
hield in, dat de algemeene vergadering van
den F. N. Z. haar instemming betuigt mèt,
en het dagelijksch bestuur, inzonderheid
den secretaris dankt vóór al de actie, door
het bestuur in de laatste maanden ontwik
keld tot behoud van de positie van de boter
tegenover de margarine, die door crisis
maatregelen is verzwakt en tot bedacht
zaamheid bij de voorgenomen veeopruiming
en teeltbeperking.
Spr. merkt op, dat zoolang we uitvoeren
de prijs afhankelijk was van de interna
tionale prijs der zuivelproducten.
Heeft de Crisiszuivelwet het doel dat ze
had, bereikt. Spr. meende van ja, al kleven
gebreken aan de wet
De richtprijs der melk is lang niet bereikt
Spr. becijfert dat de gemiddelde prijs die is
ontvangen, n.l. 4 cent, ook de prijs is, die
de F.N.Z. berekende. Wij zijn dus met de
maatregelen niets verder gekomen.
De boterpositie noemt spr. geenszins zorg
wekkend. Ook de margarinecontingentee-
ring wordt behandeld.
Wat de kaaspositie aangaat, deze kan
niet ongezond genoemd worden, hoewel die
zwakker is dan die van boter.
De huidige consumptiemelkregeling schept
naar inl. uiteenzet, een voordeelige positie
voor boeren, die een taxe-contract kunnen
afsluiten, den melkhandel (met inbegrip
van de kooDers van consumptiemelk) en de
industriefabieken in het consumptiemelkge-
bied gedurende de zomermaanden, doch in
een ongunstige positie zijn geplaatst de le
veranciers van industriemelk in het betref
fende gebied, terwijl ze groote ontevreden
heid en venvarring schept in de grensge
bieden, waar de eene boer een veel hoogc-
ren prijs ontvangt dan de ander, hetgeen
op den duur tot onhoudbare toestanden en
het wegkwijnen van bedrijven zal. leiden.
Een soortgelijke onhoudbare toestand be
gint te ontwikkelen in de streken, waar de
zelfkarnende boeren tusschen de leden der
coöperatieve zuivelfabrieken verspreid
nen.
Becritiseerd wordt de gelijkmatige uitkee-
ring van de 8 millioen guldens over alle
koeien.
Met de boter- en kaasprijzen staat het er
droevig voor.
Toch meent spr. dat wij met den uitvoer
ïzer zuivelproducten moeten doorgaan.
Ondanks de tegenwoordige depressie meent
spr. dat wij het vertrouwen in de toekomst
niet mogen verliezen.
Spr. schetst dan de gevolgen, die een te
rugdringing onzer zuivelindustrie tot enkel
voorziening van het binnenland zou betee-
kenen, nl. halveering der productie, waar
door de plm. 900 zuivelfabrieken de helft
harer waarde van toch zeker rond 100 mil
lioen gulden zouden inboeten en de groote
kapitaal-vernietiging door inkrimping van
jaren tijds daalden de export
uitkomsten met 138 millioen gulden of 61
procent.
We moeten toch op export blijven werken.
De Regeering moet daarbij helpen. Spr.
zou hiervoor een speciale afdeeling aan het
Departement van Economische Zaken wil
len zien verbonden, daar de bestaande dien
sten ongetwijfeld te zwaar belast en onvol
doende toegerust zijn.
Onze buitenlandsche landbouwconsulenten
doen wel veel, doch er moet méér gebeuren.
De C.Z.C. wil een deel der gelden besteden
oor propaganda en om mogelijk exportge-
bied te" zoeken. De Minister heeft geweigerd
hij wil het geld gebruiken voor de toekomst,
een stichting ten algemeene nutte, terwijl
e het nu zoo noodig hebben.
Wij zijn er dankbaar voor, dat de regee
ring maatregelen tot leniging van den nood
in het veehoudersbedrijf genomen heeft,
doch wij hebben ernstige beswaren .tegen
de wijze, waarop sommige dezer maatrege
len worden uitgevoerd en betreuren het in
hooge mate, dat de regeering geen grootere
activiteit inzake de behartiging onzer be
langen bij den export betoont en zelfs wei
gert, het geld, dat voor de boeren bestemd
is, ddórvoor en ter bevordering van den
afzet in het algemeen te laten gebruiken.
(Applaus).
Een korte gedachtenwisseling volgde op
deze rede, die overigens geen nieuwe ge
zichtspunten opleverde.
Door den heer Tamminga werd er op aan
gedrongen dat Dr. Posthuma als voorzitter
aanbleef.
Op de vraag van den voorzitter aan den
heer Wintermans, wanneer de f 5 per koe
zal uitgekeerd worden, deelt deze mede. dat
dit nog niet gezegd kon worden. Het is n.l.
een juridische kwestie, die opgelost moet
worden, omdat het waarschijnlijk is, dat
deze uitkeering in strijd is met de wet en
dus eerst wetswijziging noodig zal zijn.
Wat zijn aftreden betreft, zegt Dr. Posthu
ma, dat hij zich niet heeft laten wegrede-
neeren. Hij zou den minister wel eens wil
len zien, die hem wegredeneerde, 't Werk in
het buitenland zou spr. blijven doen.
Verscheidenen uit de vergadering brachten
Dr. Posthuma hulde voor zijn arbeid.
Hierna werd de drukbezochte vergadering
gesloten.
BINNENLAND.
OFFICIEELE BERICHTEN
VRAGEN VAN KAMERLEDEN
DE ONTGROENINGS-EXCESSEN
In verband met het ongeval dat zich heeft
voorgedaan bij de jongste ontgroening der
staande leden van het Utrechtsche studenten
corps, heeft mej. K a t z aan den minister
Onderwijs gevraagd, of de minister van
deel is, dat tegen dergelijke excessen, welke
zich bij herhaling voordoen, langs anderen dan
strafrechtelijken weg, opgetreden moet
den en of de minister bereid is de noodige
maatregelen te nemen teneinde het plaats heb-
van ontgroeningshandelingen, waardoor
leven of gezondheid in gevaar gebracht wordt,
zooveel doenlijk in de toekomst te voorkomen.
DE MAGISTRATUUR
Het. orgaan van de Anti-rev. burgemeesters
wethouders en secretarissen opent met een
foto van de aankomst van burgemeester Mr.
P. A. Schwartz en zijn familie in zijn nieuwe
gemeente Maassluis. Ook in het redactio-
neele gedeelte is aandacht geschonken aan
dit feit; belangrijk voor persoon en gemeen
te beide.
Eveneens de v -an den b' t
|P. A. -üuié'-m
ROFFELRIJMEN»
Even maar
't Is van de week de bedelweek
Voor 't Crisiscomité;
Kroonprinses gaf 't aanvalsein,
En ik, ik bedel mee!
Als iedereen het zijne doet,
Met vaste regelmaat,
Als iedereen z'n roeping of
Z'n roepinkje verstaat,
Dan kan dat zegenrijke werk
Weer krachtig voortgezet
Dan is er voor den arme weert
Als 't wintert, wat in 't vet.
Wat is het niet een zegen als
Je nog genoeg bezit,
Wanneer je in je arbeid vindt
Je loon en je spirit;
Wat is het niet een voorrecht als
Je zaak nog draaien kan,
Wanneer je op je giroboek
De baten vindt ervan!
Dat giroboek, zoo praktisch en
Zoo altijd bij de hand,
Heeft ook voor 't Crisiscomitê
Een zeldzaam mooie kant
Als ieder girohouder eens
Eén gulden gaf per maand!
Dat werd een schitterend bedrag
Dan was de weg gebaand
Die nu vol struikelblokkeyi ligt
En onbegaanbaar wordt
Als straks het Crisiscomitê
Blijft staan voor een tekort
Eén gulden 's maands, je voelt het nietx
Je schrijft het even af
En elke maand krijg je een kaart
Veel dank voor wat je gaf!
Kom, mede gironummeraar
Pak eventjes je pen,
Schrijf eventjes een machtiging,
Tóón dat je dankbaar ben!
(Nadruk verboden.) LEO LENS.
burgemeester van Alfen, gememoreerd. De
schrijver oordeelt, gelijk wij deden, dat de
Chr. Hist groep wel even teleurgesteld kon
zijn, maar dat gezien de verhouding der
partijen er niets tegen was <>m thans een
anti-rev. te benoemen, waar een bekwaam
en technisch ontwikkeld man disponibel
In de Rondblik wordt voorts met ingeno
menheid gewag gemaakt van het feit dat
Voorburg en Rijswijk niet meer bedreigd
worden door Den Haag.
Van de belangrijke artikelen noemen w«
d t over ,,De crisiszorger der gemeenten".
H. K. H. Prinses Juliana heeft gistermorgen ten paleize
Het Loo voor de sprekende film nogmaals de rede uit
gesproken, welke zij Dinsdagavond ten behoeve van het
Nationaal Crisis-Comité voor de microfoon heeft gehouden
H. K. H. aan het woord.
De burgemeester van het Engelsche Shoreditch rijdt mee
op den tender van een Yarmouth-expres. Dat was al
sedert jaren zijn hartewensch.
Het „Hotel Nacional" van Havanna, dat bij de jongste botsingen op Cuba grooter.deels is venvoest.
Een geweldige vuurzee verwoestte de
kathedraal van Valley field bij Quebec
en richtte voor ruim 2 Va millioen
dollar schade aan.
Ter gelegenheid van zijn 10-
jarig jubileum als organist hield
de bekende Jan Zivart gister
middag te Amsterdam een zeer
drukbezochte receptie. Op de
foto ziet men den jubilaris met
zijn echtgenoote en zijn IS kin
deren en het huldigings-comité.
Van het jubileum-concert, gis
teravond door Jan Zwart gege
ven (zie het verslag elders
dat door de N.C.R.V. werd uit
gezonden, hebben zeker velen
van onze lezers genoten.
De gondel der „U. S. S. R.", on
middellijk voor de opstijging in de
stratosfeer. Commandant Prokofieff
wuift ten afscheid naar zijn vrienden
Prof. Einstein spreekt te Londen voor een vergadering
k van Duitsche autoriteiten en academici in Engeland.