Economie en Financiën
DONDERDAG 5 OCTOBER 1933
FFRSTE BLAD PAG. 7
BUITENLAND
DE NIEUWE OPZET IN
OOSTENRIJK
De aanslag op bondskanselier Dr. Doll-
fuss, die gelukkig geen ernstige gevolgen
heeft gehad voor den kranigen leider dei
Oostenrijksche politiek, kan nauwelijks een
andere uitwerking hebb dan dat de positie
van dezen staatsman aanmerkelijk wordt
versterkt
Evenals de Rijksdagbrand voor de Duit
sche nationaal-socialisten een politiek for
tuintje van den eersten rang was, is de
revolverkogel van den jongen nationaal
socialist Dertil onverschillig of hij uit
zichzelf of in overleg met anderen gehan
deld heeft een geschikt middel om hen,
die terzijde bleven staan of niet van harte
meeliepen, voor Dollfuss' persoon en zijn
streven meer in te nemen en zich arhtei
hem te scharen bij de verdediging van hei
Oostenrijksche vaderland tegen degenen,
die de staatkundige vrijheid bedreigen en
de individueele vrijheid aan banden willen
leggen.
Ook de aandacht van het buitenland
wordt door den revolver-aanslag van eer
gisteren opnieuw met sympathie op Oosten
rijk gevestigd. De kleine kanselier, die in
de Volkenbondsvergiadering zoo populair
bleek te zijn, zal het thans nog meer zijn.
want koelbloedigheid wordt terecht nog al
tijd bewonderd.
Onwillekeurig wordt men door het ge
beurde opnieuw bepaald bij het politieke
streven van de regeering, waarin Dollfuss
vrijwel de rol van dictator vervult
Wij hebben gelezen, dat Dollfuss, toen het
wapen op hem gericht werd, kwam uit
een vergadering der Christelijk-sociale par
tij, waarin het nieuwe grondwetsplan was
besproken.
Dat plan verdient zeker even groote be
langstelling als de geweldige plannen, wel
ke te Berlijn worden bebroed en waarvan
wij nog pas een bijzondere uiting gezien
hebben bij het oogstfeest op Zondag j.l., dai
men mag beschouwen als den min of meer
pompeuzen inzet van de nationaal-socialls-
tische boerenpolitiek, waardoor een nieuw
soort adel geschapen staat te worden.
De Oostenrijksche staatslieden pakken de
omwenteling meer dan de Duitsche als een
staatkundige reorganisatie aan.
De nieuwe corporatieve grondwet zal er,
volgens de bladen, als volgt uitzien. Gepro
jecteerd zijn: Een standenraad, een landen-
raad, een kleine nationale raad en een
staatsraad.
Waarschijnlijk zal de standen-raad de
voornaamste rol spelen, want hij zal om
trent wetten van economischen en finan-
cieelen aard hebben te beslissen.
Zijn samenstelling wijkt aanmerkelijk af
Van de tot nu toe gebruikelijke voorstellin
gen eener volksvertegenwoordiging.
De vertegenwoordigers der standen zullen
niet door middel van een verkiezing wor
den aangewezen, maar de reeds bestaan
de beroepslichamen zullen hun vertegen
woordigers in den standenraad afgevaar-
digen. Het aantal dezer vertegenwoordigers
zal afhangen van het aantal leden der in
aanmerking komende corporaties en van
hun economische beteekenis.
Groepen, die nog geen vertegenwoordi
ging van hun stand bezitten, zullen eigen
kamers moeten oprichten. Een belangrijk
doel der regeering is de uitschakeling van
den klassenstrijd.
Daarom zullen de afzonderlijke groepen
der ondernemers en ook die van hun em-
ployé's en arbeiders tot een gemeenscbappe-
lijken stand worden aaneengesloten.
Dit zal zóó worden gedaan, dat b.v. de
stand der metaalindustrie wel uit twee on-
derafdeelingen (ondernemers en arbeiders)
bestaat, die afzonderlijk beraadslagen, maar
dan naar buiten vereenigd zullen optreden.
De standen zullen worden ingedeeld vol
gens de oer-productie (landbouw, bosch
wezen, mijnbouw) en de technische voort
brenging (nijverheid) en handel.
Wij zullen de lezers niet vermoeien met
Veel bijzonderheden omtrent de andere ver
tegenwoordigende lichamen, die we noem
den. Wel willen we er nog op wijzen, dat
het in de bedoeling ligt het kiesrecht voor
den nationalen raad zóó te wijzigen, dat de
leeftijd der kiezers tot 30 jaar verhoogd
wordt en dat aan kiezers die hooge belas
tingen betalen, evenals aan vaders van
groote gezinnen een meervoudig kiesrecht
zal worden toegekend.
Hoewel de beroepsstanden dus in hel
Oostenrijksche staatkundige leven een zeei
grooten invloed zullen krijgen, zullen de
politieke partijen de mogelijkheid hebben
te blijven bestaan.
Het zou te veel tijd vereischen, tot alle
nieuwe corporaties gevormd zijn. De regee
ring hecht er waarde aan, al in de naaste
toekomst met de landen en standen in voe
ling te komen, en daarom aal eerst een
provisorische landen- en standen-raad
(zonder Nationalrat) worden opgericht.
Deze landen- en standen-raad zal een be
raadslagend orgaan der regeering zijn, aan
welk ze de geprojecteerde noodverordenin
gen zal voorleggen.
Een belangrijke taak dezer lichamen zal
de medewerking aan den opbouw der nieu
we grondwet zijn.
Men ziet het breede verschil tusschen
den Oostenrijkschen en den Duitschen nieu
wen opzet
Breken de Duitschers grondig met de de
mocratie, de Oostenrijkers willen de demo
cratie, zij in nieuwe vormen, handhaven.
Dit is wel de diepste grond voor den fei
len strijd tusschen Berlijn en Weenen.
DE AANSLAG OP DOLLPUSS
Uit Weenen: De vraag of Dertill, de man
die den aanslag p bondskanselier Dollfuss
heeft gepleegd, medepliiohtigen heeft geihad
of niet, i® nog niet opgelost
Vijf rer&oncn zijn gearresteerd, van wie
men veronderstelt, dat zij bij den aanslag
zijn betrokken
Te Innsbruck zijn tal van vooraanstaande
nationaal-socialieten gearresteerd, o.a. een
professor der universiteit en twee advoca
ten. Hun namen werden niet gepubliceerd.
De „Tiroler Anzeiger" beweert, dat de
aanslag op Dr Dolilfuss in een onlanigs te
Innfibruck gehouden bijeenkomst van na
tionaal-socialisten is beraamd. Bij diie gele
genheid zou besloten zijn, verschillende
vooraanstaande personen van de Heinawehx
O.m Dr Dollfuss uit den weg te ruimen.
Op een vraag naar bef mot/ief van zijn
daad antwoordde Dertoil herhaaldelijk, dat
hij de opmerkzaamheid der openbare mea
ning had willlen vestigen op zijn stiefvader
Dr Günther, els den eenigen man, dlie Oos
tenrijk op het oogenblik redden kan.
Dr Günther, die in zijn woonplaats Schla-
ming door de gendarmerie is verhoord, ie.
naar de bladen melden, onmiddellijk weer
op vrije voeten gesteld, daar men hem mede
plichtigheid aan de daad niet bewijzen kon
Ook zijn echtgenoote, de moeder van
Dertil, Is, na verhoord le zijn, weer vrij-
TORGLER IN HET RIJKSDAG
GEBOUW VOOR DEN BRAND
Hij en de andere beklaagden zeggen
elkander niet eens te kennen
Het proces van den Rijksdagbrand is
Woensdag te Leipz g hervat.
De zitting was bijna geheel aan Torgler
gewijd.
Volgens de acte van beschuldiging hebben
drie getuigen (Karwahne, Frey en Kroyer)
Torgler tesamen met Van der Lubbe een
paar vóór de brand uitbrak, in den
Rijksdag zien wandelen en hebben zij later
Torgler met den Bulgaar Popoff in het ge
bouw zien conferee ren.
Alle bij dat getuigenis betrokken beklaag
den hebben tijdens het verhoor hier tegen
over gesteld, dat zij elkaar nooit voor den
brand gezien of gekend hebben.
Van der Lubbe heeft tijdens het verhoor
nogeens duidelijk met het minimum van
woorden, dat daarvoor noodig is, verklaard,
dat hij geheel alleen, zonder hulp, hetzij
direct of indirect den brand heeft gesticht
Hij erkende te weten, dat de deskund gen
hebben uitgemaakt, dat hij medeplichtigen
moet hebben gehad, doch niettemin hield
hij vol, geen hulp te hebben gehad. Ook be
weerde hij vóór de brandstichting wel bij,
maar nooit in den Rijksdag te zijn geweest
De beklaagde Dimitrof stelde Van der
Lubbe de vraag hoe hij het merkwaardige
feit kan verklaren, dat het hem niet gelukte
het kleine gebouwtje bij het Wohlfahrtsamt
in brand te steken, terwijl hij wil beweren, in
het enorme marmeren Rijksdaggebouw, dat
•oortdTjrend streng bewaakt wordt, alleen
in een kwartier een geweldigen brand te
hebben doen ontstaan.
De Voorzitter vroeg daarop aan Van
der Lubbe: Kunt gij terzake een nadere ver
klaring geven?
Van der Lubbe: „Neen".
Verdere vragen van Dimitrof werden door
den Voorzitter afgesneden.
Ne*r verluidt, zal de eerste phase van het
rijksdagprooes vermoedelijk Zaterdag a.s.
worden afgesloten.
Maandag zal geen zitting plaats hebben.
De senaat zal dien dag naar Berlijn verhui
waar het proces Dinsdag in het rijks-
daggebouiw zal worden voortgezet.
DE ONTWAPENINGSCONFERENTIE
UITSTEL TEN BATE VAN NIEUW
ONDERLING OVERLEG DER
MOGENDHEDEN?
Henderson heeft het bureau der Ontwape
ningsconferentie tegen Maandag a.s. bijeen
geroepen.
Te Genéve verluidt, dat Mussolini de ont
wapeningsconferentie wilde uitgesteld zien,
opdat eerst een conferentie op den bodem
van het vierimogendhedenpact te Stresa zou
kunnen gehouden worden, met het doel een
overeenstemming tussohen Duitsohland,
Engeland, Frankrijk en Italië over de ont
wapening vooraf te verkrijgen.
De kans op aanneming van dit voorstel
schijnt niet groot te zijn. Reeds drie weken
geleden hadden Frankrijk en Engeland zich
tegen een dergelijk voorstel verzet, daar
Frankrijk en Engeland de ontwapeningsbe
sprekingen te Geoève willen houden, hetgeen
natuurlijk volstrekt niet uitsluit onderling
overleg tusschen de bovengenoemde vier
groote mogendheden en Amerika, zooals de
vorige week weer druk heeft plaats gevon
den.
DUITSCHLAND WIL GEEN
OORLOG EN GEEN REVANCHE
INTERVIEW MET GOERING.
Uit Parijs wordt gemeld, dat de „Paris
Soir" een interview heeft gepubliceerd,
dat de speciale correspondent van dit blad.
Jules Sauwerwein, heeft gehad met den
Pruisischen ministerpresident Goering.
In dit interview, waarin ook het Joden-
„Wij willen geen oorlog. Ik verklaar dit
als soldaat, wiens handwerk het jaren lang
geweest is, oorlog te voeren en ik zal u zeg-
gep waarom wij geen oorlog willen.
Frankrijk en Duitschland kunnen elkan
der onmogelijk willen vernietigen. Gij hebt
het in geen enkelen oorlog zoover gebracht
en het zal u ook nooit gelukken.
Wij hebben §een revanchegeilachten. Een
oud Duitsch lied begon met de woorden:
„Siegreich wollen Wir Frankreich sch la
gen". Ik heb bevel gegeven het niet meer
te zingen".
Goering bracht vervolgens het vliegwezen
ter sprake: „Ik heb verdedigingswapens
noodig, aldus zeide hij. Als chef van het
Duitsche vliegwezen ga ik van drie stelre
gels uit
Eerst moet ik het verkeersvliegwezen or-
ganiseeren. welk budget in 1928 gedeci
meerd is.
Het materiaal is niet meer modern en be
antwoordt niet meer aan de eischen der
veiligheid. Wij hebben overal driemotoviec
vliegtuigen noodig.
Ten tweede wil ik niet, dat in Duitsch
land de vlicgersgeest ten onder gaaL De
Duitsche jeugd moet den lust in het vliegen
blijven behouden.
Ten derde wil ifc bewijzen, dat wij een
minimum aan verdediging in de lucht noo
dig hebben, zoowel te land als te water.
Wij zijn geheel door landen omgeven, die
met Frankrijk bevriend, of verbonden, zijn.
Wij kunnen van alle zijden aangevallen en
vernietigd worden. Wil men werkelijk, dat
wij absoluut weerloos zijn?
Wil men beweren, dat wij met zulke
geringe land- en zeestrijdkrachten een lucht
aanval kunnen weerstaan?
Ik verlang een kleine luchtvloot, bestaan
de uit vliegtuigen, die te licht gebouwd zijn.
voor het werpen van bommen te die-
en als men wil, zelfs slechts uitgerust
met een brandstofvoorraad, welke geen lan
gen vliegtijd toestaat.
ZEPPELIN-DIENST EUROPA—AMERIKA
LONDEN. 5 October. Volgens de „Da.ily
Herald", zouden de plannen voor een regeil-
mafigen Zeppelindienst tysecben Europa en
Amerika reeds zóó ver zijn gevorderd, dat
reeds het volgende jaar een Duitsch-Ameri-
kaarische Maatschappij zal kunnen worden
gevormd om dezen dienet te exploateeron.
Amerika zal een nieuw reusachtig lucht-
sohip, dat aan eille verkeerseisohen voldoet,
bouwen, dat tezamen met de op het oogen
blik in Duiteohland in aanbouw zijnde
nieuwe Zeppelin, den dienst Europa
Amerika zad kumnen onderhouden.
Bondskanselier Dollfuss is van plan reeds
Zaterdag op een bijeenkomst van het vader-
landsche front het woord te voeren. Staats
secretaris Karwinsky heeft medegedeeld
dat voor den kanselier thans veiligheids
maatregelen zijn getroffen, welke verder
gaan dan die welke tot nu toe zijn genomen
Bondskanselier Dollfuss vierde Woensdag,
den dag na den aanslag, juist zijn 41s'en
verjaardag.
ODOL-tandpasta
- dagelijks gebruikt
voorkomt het leelijke verkleuren der
tanden en een omveiriekenden adem.
NOORSCH STOOMSCHIP IN
BRAND
IN DE BUURT VAN TROMSÖ
Woensdagochtend hebben de Noorsche
radiostations van het Noorsche stoomschip
Roholm, welk schip op weg was van Archan
gel naar Engeland, noodseinen opgevangen.
Het vaartuig is in volle zee in de buurt van
Tromsö in brand geraakt en verzoekt om
hulp. Aan boord bevindien zich 25 personen.
Wegens den grooten afstand zullen de ter
assistentie uitgevaren booten het brandende
schip op zijn vroegst over twee maal 24 uur
kunnen bereikeru,
STORMACHTIG CUBA
Uit New-York: De regeering van Cuba
ontkent, dat er officieren doodgeschoten zijn
tijdens het transport van hef hotel Nacional
naar de forten.
Het Amerikaansche geza.n tsoh apsgebou w
wordt door een cordon politie bewaakt, daar
er geruchten over een voorgenomen bom
aanslag loopen.
Overigens is het te Havana rustiger dan
de laatste week het geval was, daar er een
hevige storen raast, die een snelheid van 112
K.M. per uur heeft, en de bewoners in hun
huizen d<ed vluchten. Talrijke telefoon- en
telegraaflijnen zijn vernield, terwijl vele
boomen ontworteld werden.
DE KABINETSCRISIS IN SPANJE
Ontbinding van het parlement.
Uit Madrid: Nadat de preside»; gister met
talrijke partij vertegenwoordigers over de op
lossing van de regeeringscrisis had onderhan
deld, benoemde hij Sanchez Roman, professor
aan de universiteit te Madrid voor civiel
recht, tot formateur van een concentratieka-
bine, terwyl hy tevens het decreet tot ontbin
ding van het parlement; onderteekende.
Sanchez Roman, die in partijpolitiek op
zicht niet gebonden is, doch die in ieder geval
linksgeoriënteerd is, heeft bedenktijd tot Don
derdagmiddag gevraagd.
VOLKENBONDSRAAD BIJEEN
Woensdag is te Genève de 77ste zitting
van den Volkembondsraad geopend. Het
'oorzitterschap wordt ditmaal bekleed door
Amador (Panama).
Op de agenda stond slechts één punt ver
meld, t-w. het voorloopig beschikbaar stellen
een nieuwen niet-permanenten Raads-
zetel. Met dit voorstel verklaarde de Raad
zich accoord, zoodat het aantal niet-per-
manente zetels thans 15 bedraagt. Zooals
bekend, ontbreekt Japan echter, waardoor
de raadvoorloopig tot veertien leden be
perkt blijft.
DE BOSCHBRAND BIJ LOS ANGELES
Reeds 72 dooden
Werk van een misdadiger?
Uif San Francisco: In totaal zijn tlhane
de lijken geborgen van 72 personen, die -n
het Griffith Park aan den rand der stad Loe
Angeles om hef leven zijn gekomen, toen
zij in een ravijn trachtten 'n bosohbrand te
blusschen. Het aantal ernstig gewonden be
draagt 125.
Beweerd wordt, dat de brand mef opzet
zou zijn aangestoken, volgen® sommigen
door een werklooze, volgen6 anderen do<>T
een automobilist, dien men gezien heeft md
in benzine gedrerikte lappen. De betrok
kene is gearresteerd.
De centrale der nationaal-socialistisohe ar
beiderspartij benevens alle plaatselijke en
landelijke organisaties der partij zijn van
daag officieel verboden.
Besprekingen te Ankara en Stamboel.
De koning van Joego Slavië is Woensdag
met zijn gemalin te Stamboel aangekomen,
waar hij een onderhoud heeft gehad met den
Turkschen minister-president Kemal Pasja
en den Turkschen minister van BuitenJand-
sohe Zaken, Roesdie Bey.
De Roemeemsohe minister van Buitenland-
8dhe Zaken, Titoelescoe, zal zich den lOen
October naar Ankara begeven, terwijl de
Volkscommissaris van Baiitenlandsche Za
ken der Sovjet Unie, Litwinov, einde October
eveneens naar Ankara zal vertrekken.
Deze bijeenkomsten houden verband met
de totstandkoming van een Pact voor de
Zwarte Zee.
In hef parlement te Canberra heeft minis
ter-president Lyons gisteren meegedeeld, dat
de Australische begrooting met een geraamd
overschot van 3^ millioen pond vastgesteld
was, hetwelk eerder mee dan tegen zou val
len. De salarisverlagingen van 1931 en 1932
der rijksambtenaren konden dan ook terug
genomen wordiein en de vermakelijkheidsbe
lasting van 15 procent kan geheel vervallen.
Op het platteland en in de kleine gemeenten
zulletn bovendien nog een paar plaatselijke
heffingen kunnen vervallen.
DE DUITSCHE VLUCHTELINGEN
In de tweede commissie der Volkenbonds
vergadering is rustig en zakelijk overlegd
het voorstel der Nederlandsche regee
ring inzake den economischen kant van het
Duitsche vluchtelingenprobleem. Het voor-
el is tenslotte naar een subcommissie ver-
Bezwaren tegen V olke nbondsbemoe i i ng
erden bij de discussie niet vernomen. De
ondercommissie heeft zich tenslotte uitge
sproken voor de benoeming van een speciaal
hoogen commissaris van den Volkenbond
speciaal voor de Duitsche vluchtrlingen-
kwestie. De afhandeling van het punt bleef
nog haperen op de vraag wie de kosten van
het nieuwe instituut zullen moeien dragen.
De Fransche gedelegeerde bepleitte, dat de
kosten voor den hoogen commissaris op de
volkenbondsbegrooting zouden worden ge
plaatst, terwijl de Engelschen en Italianen
van oordeel zijn, dat de nabuurstaten van
Duitschland, waarin de Duitsche vluchtelin
LEENING ARNHEM
op 2 üOO.OOO nominaal 4 obligaties
Hukken: 1000. Looptijd:
i pari.
De opbrengst
BOND VAN NEDERL. CREDIETGEVER3
Bezwaren tegen de voorgestelde
wettelijke regeling van de ar
beidsovereenkomst
d van Credietgevers
tot dyn Minister van
nleldlng van het ver-
De Nederlandsche
rweglngen
scBedMk mc
In totaal werd 112.922
uitgekeerd
In de vergadering van den Ledenraad dor
Ned. Bedrijfsvereen. voor ziekteverzekering,
..De Ziekte Onderlinge", gevestigd te Leeuwar
den, werden het verslag en de Jaarrekeningen
met algemeene stemmen goedgekeurd.
WIJ ontleenen aan dit verslag, dat het aantal
deelnemers op 31 Dec. 1932 2571 bedroeg met
een totaal loonbedrag van 8.216.296.
Aan ziekengeld werd In totaal uitgekeerd een
bedrag van 112.922.11. De premie voor 193z
bedroeg voor de „algeme me" groep werkgevers
bij de Be drijf s vereen I ging verzekerd ƒ17.20 per
1000 loon. terwijl het voor de groep „Sigaren-
Industrie" 29.20 por 1000 loon bedroeg.
De rekening wees oen voordeeltg saldo van
i de Ziektewet I
DE ZWITSERSCHE SCRIPS
Ook onderhandelingen met
Nederland gaande
Et Ie momenteel nog al het een en ander te
doen over het feit, dat het aan Zwitserland ge
lukt ls bij de te Berlijn gevoerde besprekingen
deze producten
len, cokes, briketten, verder mout en suiker.
Nog niet ls vastgesteld hoe de surplus-invoi
affidavit voorzien moeten zijn. Wat verdeeilag
der scrips ln de convevslekaa betreft zal een
SDlltsing naar de landen gemaakt worden. Door
bijzondere letterteekens (A tot F) zullen de
scrips naar de 6 landen verdeeld worden
Intusechen heeft een en ander ln Nederland
ontwaardlglng gewekt. Waarom Zwitserland
en wij niet? Zlja wij niet
de onderhandelln„
Hollandsche crediteuren In ruil voor groote
zuo&tsliche invoer uit Quitschland een hooge
deviezenultkeerlng ontvangen.
Men wacht met spanning af welk resultaat
'DE ENGELSCHE STAAT SLEENING
De inschrijving op de nieuwe Engelsohe 24
staatslecnlng groot 150.000.000 per 1944/49
tegen den koers van 94 ia gister overteekend.
InaohrIJvers ontvangen tot een bedrag van
5000 volledige toewijzing. De grootere inechrij
ringen krijgen 79 toegewezen.
Over dit punt kon men het nog nief eens
worden, zoodat de ondercommissie vandaag
nogmaals zal moeten vergaderen.
HET ERNTE-DANKFEST
Men schrijft ons uit Berlijn nog over het
Oogstfeest van Zondag j.l., dat dit overal
druk en opgewekt gevierd is.
Den geheelen Zaterdag werden talrijke
giften in natura de kerken binnen gedra
gen, waar 's Zondags de altaren zwaar be
laden waren onder de vracht van alle vri|:n-
ten des velds. De godsdienstoefeningen dioe-
~:n een by zonder feestelijk karakter.
Na den kerkdienst trokken de organisa
ties, vaandel voorop, onder vroolijk gezang
door de feestelijk versierde straten naar het
stadion of naar een der veertien groote
pleinen in Berlijn, waar het feest met ronde
dansen, optochten van oogstwagens om ver
sierde boomen en masten gevierd werd. In
het stadion werd een spel „Brood en Uzer"
opgevoerd. Hieraan namen 15.000 personen
deel, 3 batallons van de Rijksweer, 400 man
van de politie, verdere ettelijke honderden
van de S.A., S.S., Stahlhelm, Hitlerjeugd,
Bond van Duitsche Meisjes en van de nazi-
bedrijfscellen-organisatie. De strekking ervan
was, dat het marxisme na den oorlog stad
en land had besmei, zoodat nog slechts
weinigen hun vaderland liefhadden. Dan
ontwaakt het nationaal-socialisme. En aan
het slot vouwen alle deelnemers de handen
voor het „Wir treten zum Beten", het be
kende oud-Nederlandsche dankgebed (Wilt
heden nu treden).
EEN EIGENGEMAAKT VLIEGTUIG
Een inwoner van Guayaquil (Ecuador)
heeft zelf een vliegtuig gebouwd, waarvoor
hu de aanwijzingen had gekregen per schri'
telijke cursus. Hij gebruikte een automobiel-
motor voor de voortbeweging en heeft een
proefvlucht gemaakt waarbij hij op een
hoogte van meer dan 20 Meter vloog.
HET BEROEP VAN JOURNALIST
WETTELIJK GEREGELD
BKRLIJN, 5 October. De gisteren door het
Rijkskabinet goedgekeurde wet op het re
dacteurschap, bestaat uit zes hoofdstukken
met tezamen 47 paragrafen.
Het eerste hoofdstuk behandelt het beroep
als zoodanig. Volgens het tweede hoofdstuk
kan als redacteur slechts worden toegela
ten hij, die de Duitsche nationaliteit bezit,
de burgorlijke eererechten en het recht tot
het uitoefenen van een openbaar ambt niet
hoeft verloren, van Arische afstamming is,
en niet met een persoon van niet-Arische
afstamming is gehuwd.
Voorts moet een redacteur 21 jaar oud
jn. een behoorlijke vakopleiding hebben
genoten en de eigenschappen bezitten, die
de tuak het publiek te moeten voorlichten,
vereischt.
Ten aanzien van den eisch der Arische
skimming zijn de bepalingen van toepas
sing ,die ook voor de ambtenarenwet gel-
'sn.
In hot derde hoofdstuk wordt de uitoefe
ning van het beroep van journalist uitvoe-
NOODKRETEN
UIT DE SIGARENINDUSTRIE
In verband met de voorgestelde
verhooging van de accijns op tabak
Toenemende ontwrichting en grooter
werkloosheid zal het gevolg zijn
De vier samenwerkende Werklledenorganisa-
tles ln de Slgarenlndustrie (w.o. ook de Chr.
Bond) hebben zich ln een uitvoerig adres ge
wend tot den Minister v. Financiën betreffende
de voorgestelde accijns op tabak.
i vestigt er vervolgens
srt de Inwerkingtreding der tabaks-
a ..-n 8,garen reg6l_
218.735.700 8.648.128
60.000.000 3.632.0'JO
3.794.068
irbeiders. He, ..IP
■enbselang geworden, dat door 'n vergroot ge-
ulk ln het binnenland de arbeidsgelegenheid
- "jrden opgevoerd. In 1924 ls bij de herzle-
1924'
1930
Aantal verloren arbeidsdagen door
Aantal verloren arbeidsdagen;
>e gegeven* wijzen uit, dat sedert
orengst aan belasting grooter was door het
inemen van de consumptie, terwijl als
irlijk gevolg de werkloosheid minder v
gevolg moeten hebben, dat dit proces word
»rd on de gevolgen van de oriels, die oo
renlndustrle treffen, door verhooging va
Da gevolgen van de crisis
gevolgen der crisis
het verbruik.
1.354.693.000
lelijke
consumptie la het
13.000.000 ver-
bestede bedr_„
mlnderd!
Een verhooging der belasting met 125 kan
bij dezen ontwlKkellngegang nooit leiden tot
een vergrooting der opbrengt naar rato van de
verdubbeling der belating.
Dooreen genomen daalde de waarde van de
verbruikte sigaren van 75.00 per 1000 stuks
ln 1925 tot olrca ƒ69.00 per 1000 «tuks ln 1932.
In deze^ waarde la de tabaksbelasting verdls-
Voor eon groot deel Is deze daling ln de
waarde der eoneumptle te verklaren uit het feit
dat de teruggang ln de welvaart der bevolking
ook de rookers noopte hun uitgaven te vermin
deren en ziet men dat dan ook vooral ln de
twee laatste Jaren als een natuurlijk symp-
drle
ik spreekt dit zeer stei
1930 ziet men. dat het verbruik
3 cent sigaren ateeg van 9.29% op 20.68%
1932 en van zes oent sigaren van 21.74% tot
23.12%. Daartegenover staat bet natuurlijke
gevolg dat de consumptie van de 8 cents sigaar
daalde van 19.60% ln 1930 tot 14.70% in 1932.
en van d« tien cents sigaar van 18.84% tot
12.66%.
Wc»\r nu het streven van de rookers onmis
kenbaar gaat ln de richting van minder te be
steden aan rookgenot en de verlangens om aan
het rookgenot te kunnen voldoen, lelden tot
goedkoopere productie, zal een verhooging van
belasting onmogelijk tot een evenredige ver
meerdering van mkosten voor de schatkist
kunnen bijdragen. Het bedrag ad f 10.000.000,
geschat als Inkomsten uit de voorgestelde be-
lastlngverhooglng. bedraagt niet minder dan
éénachtste deel van de waarde van de geheele
consumptie van 1982. De invoering van deze
verhoogde belasting zal grpote werkloosheid
tot gevolg hebben, de geschatte opbrengst zaJ
tot een desillusie lelden, het strev
prod-uct van minderen prijs wordt
Een en ander doet het adres opmerken, dat
de sigarenmaker, om tot een loon van f 24.00
te komen, tenminste een productie van 360f
tuks per week moet maken.
De omstandigheden:
a. de daling van het verbruik der duurden
-houdlngsgewljze
i productie voldoende ls
bedoeld week
werken zoodanig op elkander ln, dat hlerd-
het totale grootere verbruik absoluut wordt
geneutraliseerd en er meer werkloosheid is dan
in een tijd, toen de consumptie-aantallen lager
de duurdere
extra grootere productie plaats vindt.
Gezien de ontwikkelingsgang ln de sigaren-
Industrie, concludeert het adres:
A. De verhooging van den accijns op sigaren
zal niet die baten opbrengen als ls geechat.
B. Het gevolg zal zijn een ontwrichting van
de Industrie, een toeneming van de werkloos
heid, zeker ook vernietiging van het klein
bedrijf. M?er uitgaven aan werkloozononder-
b teuplng.
Op grond van een en ander geven de vier
Bonden den Minister ln overweging het wets-
>ntwerp niet tot wet te doen verheffen.
Een slag voor Ned. Indië
weede Kamer dooi
Nederlandsche en Nederlai
Indische belangen ernstig dreigen te wc
arborg biedt d
idernemlngen. welko
Sumatra als op Java bijna zonder uitzonde:
reeds langer of koi
t verlies werken!
ernstlgen slag toebrengen en kan
verdere sluiting van ondernemingen, dus toe
nemende ontwrichting van de bedrijven tenge
volge hebben. Dit zou wederom nieuwe ontsla
gen. dus toenemende werkloosheid met zich
medebrengen. Bovendien zou de bëteekenls van
Amsterdam als wereldtabr.ksmarkt nog verder
In het gedrang komen met alle nadeellge ge
volgen daaraan verbonden. Een nlet-onaanzien-
11 jk deel van de inkomsten uit de accijns-ver.-
hooging sou wederom ln de werkloozenkassen
terugvloeien.
Ook Krommenie heeft bezwaron
Staten-Generaal. Hier-
Weerbe richt.
BAROMETERSTAND
Het dunne pelltji
Hoogste stand te Le Havre 767.1
Laagste stand te Helsingsfors 743.6
Stand vanmorgen half-twaalf 767.6.
WEERVERW ACHTING
(Medegedeeld door hel Kon. Ned. MeteoroL
Instituut te Bilt)
Matige tot zwakke N.W. wind, gedeltelijk
hewolkt, weinig of geen regen, weinig ver-
undering van temperatuur.
BUITENLANDSCH WEERBERICHT
(Medegedeeld door bet Kon. Ned. MeteoroL
Institunt te De Bilt)
De diepe depressie, die gister voor de Noor
sche kust lag, is met haar kern naar Fin
land getrokken. Overal aan haar achterzijde
stijgt de barometer, doch bij IJsland kondi
gen dalingen van den luchtdruk een nieuw
minimum aan. De depressie heeft over Scan
dinavië stormachtig weer gebracht Ook
thans waait het nog krachtig .en stormach
tig, In Denemarken en Z. Noorwegen. Er
wordt echter mindier regen gemeld. In onze
omgeving bleef de depressie-invloed uit
Blijkbaar is de afkoeling in de bovenlucht
niet groot genoeg om tot boden aanleiding te
geven. De vochtige lucht gaf in het Z-O. van
ons land aanleiding tot eenige nevel. Plaat-
lijk zijn in het hooge drokgehied dat zich nog
van Spanje tot Zwitserland uitstrekt de
och tend temperatuur zeer laag.
Over de Golf van Biscaye bleef de vlakke
lagedruk-toestand aanhouden.
Voor onze omgeving is nog niet veel veran
dering te wachten. De regenkansen zijn vrij
klein. De temperatuur zal gemiddeld onge
veer ggelijk blijven, wellicht met een iets
koiuideren nadht en een wanneren dag.
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN
6 OCTOBER.
Van 's avonds 6.56 uur tot 's morgens 6.42 uur
WATERSTANDEN RIVIEREN
(Oude Amsterdamsche tUd)
Heden Vorig Heden Vorig
Waldshnf 0.00 0.00
Straatsburg 0.00 -2.38
Brela.. h 1.29 1.34
KhefnMden 2.06 -2.19
Kehl
Maxan
Dlt-iieshelm
Mannheim
Hingen
2.66 2.64
3.91 3.96
0.48 0.39
2.50 2.60
1.00 0.98
0.32 -0.36
Canb
Cobtenz
Trier
Keulen
Rührort
VVesel
Emmerik
Dusseldorf
Maastricht
Vento
0.00 (>.00
40.62 40.58
10.75 10.77
HOOGWATER NED ZEEHAVENS
6 October
Delfzijl 0.36 12.41 HellevoeteL 4.60 16.37
TerBchelllng 9.57 22.19 Willemstad fi.il 17.27
Marlingen 10.55 23.10 Krouwersh. 3.32 16.49
Den Helder 8.25 *0.60 Zlerikzee 4.11 16.21
IJ muioen 4.17 16.37 Weineldingt 4.33 16.44
tl v. Holland 3.29 jö.lO Vlisslngen 2.36 H.46
Schevenlugen 3.39 16.00 Terneuzen 3.U8 16.23
i.ott. rdam 5.42 i7.46 tlansweert 4.1.4 16.11
ln wordt opgemerkt, dat de slgarenlndusitrie
groote moeite heeft het hoofd boven water te
houden. De algemeene crlsos is oorzaak dat ook
deze Industrie geducht te lijden heeft. BIJ aan
neming van de voorgestelde verhooging zullen
de fabrikanten groote verliezen lijden op de
voorraden.
Als zij nu hun personeel ontslaan, waarop
groote kans bestaat, zouden zij hun voorraad op
1 Jan. 1934 nog niet gekwiteerd hebben. Ver
moedelijk z^l de nieuwe wet ln Krommenie
evenals ovrvt het geheele land groote uitbrei
ding van de werkloosheid geven.
Hier ltctnt voor Krommenie nog bij, dat door
de Ver. BUkfabrleken aldaar ongeveer 15.000.000
stuks blikken voor de sigaren-industrie per jaar
worden gemaakt. Wanneer de sigarenfabrikan
ten noodgedwongen hun bediijven moeten stil
zetten of Inkrimpen bestaat het groote gevaar
dat hierdoor opnieuw eenige honderden werk
lieden werkloos zullen worden, met al de moei
lijkheden hieraan verbonden voor de gemeente.
HAARLEMSCHE CONVERSIELEENINGEN.
Omzetting in het i rentetype.
De gemeenteraad van Haarlem heeft
heden in een spoedeischende vergadering
besloten om de nog uitstaande gedeelten der
5 leeningen te converteeren. Dit z.jn de
leeningen van 25 November 1931 groot
f 2 millioen, van 20 Januari 1932 eveneens
groot f 2 millioen en van 14 Augustus 1933
groot f 1.500.000.
In totaal wordt f 5.086.000 geconverteerd,
waarvoor een nieuwe leening tegen 4 zal
worden aangegaan bij de Incassobank te
Amsterdam.
Het lagere percentage beteekent voor de
gemeente f 50.000 voordeel per jaar aan
rente.
Rechtzaken.
levangenlsstraf.
BELEEDIGING
De röwlelreparateur A. Ch. J. S„ die terecht
stond wegens beleedlglng ln geschrifte van
don diroccur van den Dienst van Maatschappe
lijk Hulpbetoon, werd door de Haagsche recht
bank overeenkomstig den elsch veroordeeld
tot 1 maana voorw. met 3 laar proeftijd.
Verd. zelde in hooger beroep te gaan.
DE BRANDSTICHTING
IN DE GELDERSCHE EIERVEIUNG
De rechtbank te Arnhem doed uitspraak in
de zaak tegen den ongeveer 30-Jarigen zwer
ver F. J. v. M-, thans gedetineerd, die terecht
e-estann heeft als verdacht van de brandstich
ting. in het bepi van dit laar gepleegd In het
e'dersche Eierveiiing te Arn-
tellln
Verdaehte
raf. jaarna
Rogeering.
zUn 1
