Oogstfeest in Duitschland
BINNENLAND
MAANDAG 2 OCTOBER 1933
EERSTE BLAD PAG. 2
BUITENLAND
GROOTSCHE DEMONSTRATIE
OP DEN BUCKEBERG IN
HANNOVER
EEN HISTORISCH FEESTTERREIN
Hot nationaal-socialistisch Duitsrhland
heeft opnieuw een massafeest georgani
seerd. n.l. liet feest van den oogst. Gisteren
(Zondag) hebben in alle Duitsche steden
en dorpen groote demonstraties plaats ge
had. Er zijn feestvergaderingen gehouden.
De winkel-etalages waren met veldbloemen
versierd. De menschen liepen overal met
het kleurige symbool van 't „Ernte Dank-
rest": 'n klaproos en twee rijpe korenaren.
Ook dit feest was weer volkomen geschikt
om 'n diepen indruk te maken op de mas
sa, deze boven de dagelijksche zorgep uit
te heffen en het oog te doen richten op de
betere toekomst die haar door het natio-
naal-socialisme met zooveel stelligheid
wordt beloofd.
Het centrale punt van de feestviering
was de Bückeberg bij Hameln in het AVe-
zerdal, waar honderdduizenden boeren uit
het geheele land bijeengekomen waren om
het dankfeest te vieren en de leiders te
hooren spreken.
De keuze van den Bückeberg, een stom
pen groenen heuvel, vanwaar men een
heerlijk uitzicht heeft over het vruchtbare
Hannoveiaansche land, dat niet ten on
rechte den naam Hannoveiaansche koren
schuur draagt, was zeer gelukkig. Ook ujt
historisch oogpunt was deze omgeving
uitermate geschikt om den bezoeker van
het oogstfeest de suggestie van oud-Duit-
sche grootheid te laten ondergaan. De oude
Germanen gebruikten den Bückeberg reeds
als plaats voor ceremoniën en plechtighe
den. Hier speelden zich de veldslagen af
tusschen Germanen en Romeinen. Het stad
je Hameln is bekend om zijn rattenvanger-
legende. Ook andere plaatsnamen staan
met het groote verleden in verband. Zoo
heeft de dichter Wilhelm Raabe te
Echershausen geleeft en ligt de buron van
Münchhausen op het kerkhof van Boden-
.werder begraven.
Het feest op den Bückeberg was dege
lijk voorbereid. Groote tribunes waren door
1800 vrijwilligers van den Arbeidsdienst
opgericht. Op hooge houten torens waren
sterke zoeklichten gemonteerd. Een tijde
lijk postkantoor was gebouwd aan den vo^t
van den berg. Ongeveer 6000 M. kabel was
gelegd om de microfoons met den radio
zender in verbinding te brengen. Om een
hinderlijke plooi uit den weg te krijgen,
is 50.000 kubieke meter aarde afgegraven.
.Voor 100.000 S.S.- en S.A.-mannen waren
itenten opgeslagen.
Een kilometerlange en 200 M. breede vlag-
gen-haag vormde den achtergrond van het
podium waarop de minister van land
bouw en de rijkskanselier de massa heb
ben toegesproken. Toen Hitier omstreeks
lialfvijf aankwam, stegen daverende ..heii
roepen op. Kanonschoten wisselden de tel
kens opnieuw losbrekende ovaties af. Een
régiment cavalerie stoof over de vlakte,
stelde zich op in den vorm van een haken
kruis en gaf daardoor aanleiding totnieu-
yvé geestdriftuitingen.
"Zoo Was de sté'mmingÉdie het doel van
fdeze demonstratie was, reeds bereikt vóór
de sprekers hun stem lieten hooren en
hadden zij gemakkelijk werk bij hun aan
sporing tot eensgezindheid en offervaardig
heid als middelen tot herstel van de wel
vaart en nationale glorie.
Zoo legt het Derde Rijk den psychologi-
fechen grondslag voor de nieuwe toekomst.
Het doel van het feest op don Bückeberg,
dat tot laat in den avond duurde, de
hoop en den moed te doen herleven, is be
reikt. Met zulk een gemoedsstemming kan
de Duitsche boer weer een tijdje tegen de
uitgestelde vervulling van zijn verwach
tingen.
Het practische oogmerk van zulk een
Oogstfeest moet men niet gering schatten.
Men meldt ons nog:
Naar schatting nam aan de plechtigheid
bp de Bückeberg ongeveer een half mil-
lioen menschen deel.
Rede
l Darré
Toen het geheel donker was geworden,
werden de schijnwerpers en de feestver
lichting ontstoken. Tegen halfzeven nam
de Rijksminister voor Landbouw, Darré,
het woord. Hij zeide o.a., dat het nationaal-
socialisme het eeuwenoude gebruik van
een feestdag der boeren had hersteld, en dat
'de aanwezigheid van 500.000 boeren liet
beste bewijs was van de overwinning, die
het nationaal-socialisme onder den boeren
stand had behaald, De boer is niet meer
een deeltje van een bedrijfstak tusschen
vele andere bedrijfstalf.en, maar de bron
,yan het volksleven en het fundament van
den staat. In een bloeiende boerenstand
ziet het nationaal-socialisme een eeuwige
garantie voor de toekomst van volk en
natie, den religieusen drager van cultuur
en zeden. De boerenstand was onder den
Invloed van de liberalistische politiek en
de vernielende werking van een kapita
listische bedrijfsordening gedwongen te
.Verworden tot een ongezond speculanten-
dom. Door de marktwetten der nationaal-
socialisten hebben thans de boeren weer
de mogelijkheid gekregen over hun grond
ie beschikken en kunnen zij op vaste prij
zen rekenen.
Rede van Hitier
Hierna was het woord aan Adolf Hitler.
Sedert de vorige oogst werd binnenge
haald, aldus de Rijkskanselier, heeft een
revolutie over het land geveegd, een
systeem vernietigd en het volk beroerd tot
in zijn diepste lagen. Het zal niemand ver
bazen, dat door deze beweging juist die
stand het meest werd getroffen, die het
fundament van het volk is. Want het na
tionaal-socialisme heeft zijn uitgangspunt
noch in het individu, noch in de mensch-
heid, doch als middelpunt van zijn den
ken het geheele volk. In het volk ziet het
nationaal-socialisme een door God gewilde
bouwsteen van de menschelijke samenle
ving. Het individu is vergankelijk, het
volk echter blijvend. Terwijl de liberale
wereldbeschouwing door de vergoddelijking
,van het individu moet leiden tot vernieti
ging van het volk, wil het nationaal-
socialisme het volk behouden,
desnoods ten koste van het indi
vidu. Een geweldige opvoedingsarbeid is
noodig om deze op het eerste gezicht har
de leer den menschen aan het verstand te
brengen. Zij zullen echter moeten begrij
pen, dat de tucht voor den enkelina
niet slechts een zegen voor het geheel is,
doch op den duur ook weer voor den en
keling zelf. Daarom moet langzamerhand
het begrip doordringen, dat het eigen ik
onbelangrijk is tegenover het bestaan van
het geheele volk.
In het vervolg van zijn rede noemde
Hitier het nationaal-socialisme de fanatieke
on verbitterde vijand van elke
klassetegenstelling en standen-
fcplitsing. Alle opvattingen, die de een
heid der natie zouden kunnen schaden,
dienden dan ook bestreden tp worden.
Hoofd- en handenarbeid zijn gelijkwaardig
als zij in dezelfde mate voor het bestaan
van de volksgemeenschap dienen. Het na
tionaal-socialisme huldigt niet alleen den
arbeid, maar verdedigt bewust degenen,
die door hun arbeid het volk in stand hou
den. De eerste en voornaamste vertegen
woordigers van bet volk zijn echter zij, d i
uit de vruchtbaarheid der aai
de de menschheid voeden en ui
de vruchtbaarheid van het g(
zin de natie in stand houden. Zoo
bewust als liberalisme en het democratisch
Marxisme de boeren verloochenen, zoo be
wust ziet het nationaal-socialisme in hen
de veiligste dragers van het heden en de
waarborgen voor de toekomst. Niet de ver
overing van vreemde volken maar de in
standhouding en veiligheid van het eigen
volk is de zin der nationaal-socialistische
politiek. Een vernield handwerk kan zich
herstellen, een verarmde middenstand kan
welgesteld worden, een geruïneerde
dustrie kan weer worden opgebouwd
ontvolkte steden kunnen tot nieuw leven
gewekt worden, maar een verne
de boerenstand kan men niet
naar believen opnieuw in het
leven roepen.
Natuurlijk kan, wat in tientallen jai
bedorven is, niet in acht maanden t
komen hersteld worden. Reeds thans kan
echter met trots geconstateerd worden, dat
de nationaal-socialisten de beweging 1
verval tot stilstand hebben gebracht. W
neer men geloof en vertrouwen beeft, kan
het reddingswerk geheel volbracht worden.
De boerenstand moet niet alleen
de voedingsbron, maar ook
bron van allen wil van Duitsch
land worden. Hitier deed tenslotte een
beroep op de boeren om bereid te zijn tot
het brengen van offers, teneinde de volks-
nood te lenigen. Door het feest van den
oogst wordt bewust de geest gedocumen
teerd die de nationaal-socialisten beheerscht
op den weg naar het doel, dat zij zich ge
steld hebben. Hitier eindigde met een be
de aan God, ook in de toekomst Zijn zegen
te willen geven aan bet werk der nationaal-
socialisten en aan het dageliiksch brood.
Na de rede van den leider werden di
feestelijkheden besloten met een reusach-
het vuurwerk, dat luide werd toegejuicht, en
het door de menigte gezongen Horst-Wes-
sellied, een taptoe van de S.A.-kapellen en
het Deutschland-lied. Een fakkeloptocht be
geleidde Hitier herg-afwaarts naar de wach
tende auto's en de overige gasten naar het
station.
Aanslag op den Simplon-express
(Helt derde legercorps te Saloniki heeft' be
richt ontvangen, dat de spoorbrug bij Mi-
roftas over de W&rdar, 5 K.M. vóór de Griek
sohe grrens, ondanks de sbenke Grieksche
grensbewaking door Commitadjis is opge
blazen. De brug sprong in de luoht eenige mi
nuten voordat de Simplon-express zou pas-
seeren. Er zouden ook meniscliien om het 1*-
2n zijn gekomen.
Verder hadden twintig Commitadjia een
bloedige botsing met een Servische patrouille
De aanvoerder m drie ledien der 'bende wer
den gedood, terwijl aan de andere zijde eeni
ge soldaten werden gewond. De. Comrnitadjis
vluchtten in de richting van de Grieksche
grens. Met een extra-trein is militaire ver
sterking te Gewgeli aangekomen.
Nog een spoorwegaanslag
Het dagblad „Politica" meldt dat op de
spoorlijn tnssohen Zagreb en Steinbrueck
twee bommen van buitengewone grootte zijn
wonden. Zij waren niet van een uurwerk
oorzien, doch zoodanig op de rails ge
plaatst., dat de eerste trein, die eir over heen
zou zijn gegaan, am de lucht zou zijn ge
vlogen. Een onderzoek zou hebben uitge
lezen, dat die 'bommen van buitenlandsche
herkomst ziin.
DUITSCHE JOURNALISTEN VERLATEN
MOSKOU
De vertegenwoordigers der Duitsche pers
zijn Zaterdag uit Mosikou vertrokken. De
vertegenwoordiger van het Wolff-bureau.
Baum, heeft zijn functie neergelegd en blijft
als partiouilier te Moskou.
De vertegenwoordigers der Russische pers
te Berlijn zijn naar Moskou vertrokken.
Bi] militaire aaneensluiting
Naar aanleiding van het bezoek van ge
neraal Weygand, chef van den Franschen
generalen staf, aan Praag, schrijft de „Eve
ning Standard", dat een eventueel samen
gaan der legers van Tsjecho-Slowakije,
Roemenië en Joego-Slavië een verandering
in het militaire evenwicht van Europa zou
beteekenen.
De Kleine Entente zou daardoor een le
ger krijgen dat grooter is dan het Fran-
sche. Het blad berekent de sterkte van de
staande legers der drie landen op 593.504
man, terwijl het staande Fransche leger
578.900 man bedraagt. Bovendien bestaat
in de drie staten der Kleine Entente de al-
gemeene dienstplicht. De legers zijn goed
uitgerust met tanks en moderne artillerie
beschikken tezamen over 1887 oorlogs
vliegtuigen.
Het dlorpje Pastwiska in Polen is door een
grootem brand geheel vernield. Alle woon
huizen en schuron werden een prooi der
vlammen. Vele honder-deai personen weaxlen
dakloos.
TIENDUIZEND DOLLAR GEROOFD
Vijf bandieten overvielen Vrijdag het kan
toor van een textielfabriek te New York, en
roofden het loongeld, dat daar juist van de
bank was gehaald. Met een buit van 10.000
dollar wisten de bandieten in een gereed
staande auto te ontkomen.
HENRI BARBUSSE IN NEW-YORK
GEARRESTEERD.
De Fransche auteur Henri Barbusse is
Zaterdag, toen hij met zijn secretaresse op
het Engelsche stoomschip „Berengaria"
aankwam, door de immigratie-autoriteiten
gearresteerd en in verband met zijn com
munistische opvattingen voorloopig naar
Ellis Island overgebracht. Toen Barbusse
verklaarde, dat hij niet naar Amerika was
gekomen om communistische propaganda
te voeren verklaarden de immigratie-amb
tenaren, dat hem waarschijnlijk verlof zou
worden gegeven tot het uitspreken van
twee reeds aangekondigde redevoeringen
de wereldvrede. De definitieve beslis
sing over het toelaten der redevoeringen
echter nog niet gevallen.
HINDENBURG 86 JAAR
..DER ALTE HERR" NOG GOED
GEZOND
In verband met deze verjaardag pu
bliceert de „Kreuzzeitung" een reeks geluk-
wensehen van vooraanstaande persoonlijk
heden.
De verjaardag van den grijzen president
wordt in de eerste plaats in familiekring op
het landgoed Neudeck herdacht. Maar toch
zullen er niet veel Duitsohers zijn, die niet
in gedachten den ouden veldimaa-rschalk zul
len gelukwtenschen.
Vóór den oorlog kon men geen huiskamer
binnentreden, of er hing het portret van Bis
marck, soms geflankeerd door dat van keizer
Wilhelm I en Franz Joseph; de DuitscJier
houdt nu eenmaal van symmetrie. Na clen
oorlog was het portret van Bismarck vaak
te geel geworden, en moest de oude kanse
lier veelal naar de logeerkamer venhuizen.
Het portret van Hindenburg kwam in zijn
plaats. Toen Hindenburg tot president
gekozen, beersebte er een ware rage, om
mooi portret van Hindenburg op te hangen.
Er waren talrijke schilders, die niets ander
HINDENBURG
deden den Hindenburg op het doek brengen.
Alles, wat nationaal was, had zijn Hinden
burg, en toen bleek, dat Hindenburg ook
met. het Centrum en met de partijen ter lin
kerzijde goed kon opschieten, schaften zelfs
de sociaal-democraten eeni plaat van Hin-
dien'burg aan. Den laatsten tijd werd Hin
denburg door Hitlerr verdrongen; er waren
nazi-families, die Hindenburg tijdelijk op de
zolder opborgen. Sedert Hitier rijkskanselier
is, heeft Hindenburg zijn oude plaats eohter
weer teruggekregen, en niet zelden hangen
Hindenburg en Hitler als twee vertrouwde
kameraden naast elkaar.
De president zal zijn verjaardag op zijn
landgoed in Neudeck doorbrengen, op het,
oude familiebezit, waar hij zoo gaarne ver
toeft. Daar, waar zijn ouders de oogen slo-
tlen, waar zijn zuster stierf, daar woont Hin-,
dlemburg gaarne, wanneer zijn plicht heen
niet naar de Wilhelmstrasse roept.
Geheel uitrusten kan Hindenburg ook op
Neudeck met Wat afgedaan moet worden,
wordt afgedaan. De telefoon met. Berlijn is
dag en nacht in bedrijf. Maar de groote oude
man ademt hier frissche lucht, en vertoeft
zooveel mogelijk in de vrije natuur.
Hindenburg is een krasse grijzaard. Hij
leeft zeer sober. De president gaat vroeg
slapen, maar is 's morgens reeds vroeg uit
de veeren. Ook 's winters staat Hindenburg
reeds om zeven uur op.
In de buitenlandsche pers circuleert van
tijd tot tijd het bericht, dat de gezondheids
toestand van den president veel te wen-
schen overlaat, maar ieder, die Hindenburg
den laatsten tijd gezien heeft, weet, dat de
veldmaarschalk er zeer gezond uitziet. Er is
zelfs geen spoor van vermoeidheid te be
kennen. Hij loopt rechtcp, zijn stem is
krachtig.
Dan verluidt af en toe in buitenlandsche
bladen, dat de verstandhouding tusschen
rijkspresiident en rijkskanselier niet bepaald
v| is. Ook dit berust op fantasie. Hinden
burg waardeert Hitler ten zeerste, en be
wondert zijn kracht, om de nationaal-
socialiistische beweging nat dien grond te
stampten en het marxisme te verpletteren,
terwijl aan den anderen kant Hit.ler den
veldmaarschalk bewondert, omdat hij in den
oorlog de Duitsche legers op voorbeeldige
wijze aanvoerde, en na den oorlog als het
ware die nationale revolutie voorbereidde.
Uit Berlijn: Tot dusver is nog geen beslis
sing getroffen in de vraag, waar de zetel
van den nieuwbenoemden rijksbisschop
Müller zal worden gevestigd. Abusievelijk
is door sommigen verondersteld, dat de
rijksbisschop Wittenberg tot duurzame re
sidentie zou kiezen; hij zal echter in elk
geval een groot deel van het jaar te Berlijn
moeten verblijven, in verband met het ver-
eischte contact met de regeeringsinstanties.
Een/ voornaam onderdeel der taak van
den nieuwen rijksbisschop is het afkondi
gen van richtsnoeren voor de Duitsche
evangelische landelijke kerken. Vermoede
lijk zullen de reeds voorloopig uitgevaar
digde richtsnoeren worden bestendigd.
In deze richtsnoeren is in de eerste plaats
de onaantastbaarheid van den confessi-
oncelen status neergelegd. De landelijke
bisschop is belast met de leiding en het be
heer der landelijke evangelische kerk.
Hij bekleedt het voorzitterschap van hot
landelijk kerkbestuur, waarin naast, hem
een theologisch en een juridisch lid zit
ting hebben.
De landelijke synode moet minstens 30
leden tellen. Tweederde der leden worden
door de vertegenwoordigers der lidmaten
gekozen; de overigen worden door den bis
schop aangewezen.
BANKOVERVAL IN IOWA
Te Oeilwein in -den staat Iowa drongen drie
bandieten het filiaal van de First National
Bank binnen. Zij schoten den directeur neer
de president, die toevallig binnenkwam
toen de rooveirs de safe wilden forceeren,
eveneens neergeschoten. Een bediende,
die hun den weg wilde versperron, bij hun
vertrek, werd door een revolverkogel*, in
den schouder gewond.
GENERAAL CALLES MINISTER VAN
FINANCIEN IN HET MEXICAANSCHE
KABINET
Tot opvolger van di?m afgetreden Mexicaan
schen Minister van Financiën Paaii is be
noemd die oud-president Galles.
STRATOSFEERTOCHT DER
RUSSEN
EEN BELANGRIJK SUCCES
19000 M. HOOG GESTEGEN
De Russische sf:ratosfeerballon is Zater
dagmorgen 8.43 te Moskou opgestegen
heeft, na een vlucht waarbij een hoogte
39000 M. werd bereikt (Piccards hoogte
36.500 M.) bij Kolomna, op 115 K.M. afstand
van Moskou, een geslaagde landing
bracht.
De bezetting van de ballon bestond uit drie
man. De leider Prokofief verklaarde vooi
opstijging, dat hjj het voornemen had, 18
in de stratosfeer te blijven om daar na
keurige wetenschappelijke waarnemingen te
doen. Het hoog'jerecord van Piccard is gesla
gen. Op 18000 M. hoogte meldden ,de ballon-
vaarders, dat de temperatuur buiten r
67 graden was. Door goede isolatie echter
heerschte binnen een warmte van 22 graden
Celsius. De ballon heef1; een volume van 25000
kub meter. De kogelvormige, geheel uit
metaal vervaardigde gondel heett een door
snede van 2.4 meter.
Toen Prokofief, Birnbaum en Godoenof uit
de gondel stapten, stelde de correspondent
van „United Press", die den ballon met
auto was gevolgd, hen eenige vragen.
Birnbaum, een der leden van de bemanning,
deelde mede, da'; hij gedurende den geheelen
tocht de aarde als een groote reliëfkaart be
neden zich uitgespreid zag. De wolkjes
schenen kleine vlekjes watten. Wij hadden
het echter veel te druk m<tt onze wetenschap
pelijke waarnemingen", vervolgde Birnbaum,
„om langen tijd het natuurschoon te bewon
deren". Honderden observaties zijn verricht.
Prokokief deelde nog mede, dat de mete
orologische situatie uitstekend was en
deze stratosfeerballon zich in zulk een goeden
staat bevond, da1; hjf desnoods binnen vijf
dagen een tweeden tocht zou kunnen onder
nemen. „Tijdens den tocht", zou vertelde hij,
„aten wjj chocolade, koek, biscuits en dron
ken waker".
De radio-installatie, die door Birnbaum
was bediend, werkte uitstekend.
„Het kritiekste moment", aldus Prokokief,
„was toen wij zeer laag gedaald waren
ons vlak boven de Moskwa bevonden,
vreesde, dal; wij in de rivier terecht zouden
lomen, maar door tijdig ballast uit te werpen,
konden wij er nog net overheen drijven. Bij
het neerkomen op den grond brak een vi
schokbrekers en kwamen wy schuin te liggen,
maar er waren zooveel menschen toegesneld,
dat het weinig moei;e kostte de gondel recht
te zetten en er uit te stappen.
DE GROOTE BERLIJNSCHE
SCHILDERIJENDIEFSTAL
De dief dood gevonden
De politie te Marseille heeft gister aan
boord \an een schip, dat gereed lag om uit
te varen naar Turkije, 43 schilderijen ont
dekt, die op 18 September door den 40-jari-
gen bediende Karl Manchen bij den Bei'lijn-
schen kunsthandel Goldschmidt en Co. wa
ren gestolen. Onder de schilderen bevinden
zich eenige zeer kostbare stukken. De zen
ding was bestemd voor Galata. Alle na
sporingen naar den dader waren tot nu toe
vergeefs.
Ongeveer tegelijkertijd is aan het strand
nabij Marseille aangespoeld het lijk van
een man, die zich blijkbaar een kogel ir»
de rechterslaap had gejaagd en toen te wa
ter was gevallen. Men neemt aan, dat de
doode de bovengenoemde bediende is
ERNSTIGE BOTSING TE CORK
Tusschen republikeinen en blanwhemden
DUBLIN, 2 Oct. Zondagavond ontstonden
te Cork naar aanleiding van een politieke
vergadering, waar de voorzitter van de
United Ireland Party, generaal O'Duffy het
woord voerde, ernstige botsingen tusschen
Iersche republikeinen en blauwhemden.
De republikeinen probeerden de vergade-
ng te storen en het, spreekgestoelte te be
stormen. Zij werden verdreven door mili
tairen en politie, die met traangashommen
waren uitgerust. De republikeinen deden ge
wapend met stokiken «n steenen een nieuwen
aanval.
In totaal werden ongeveer 60 personen
wond.
Bij het. vertrek van generaal O'Duiffy werd
jn auto met een hagel van steenen beko
geld.
BRAND IN SYNAGOGE.
Negen vrouwen gedood
Volgens een bericht in de Berliner Boer-
m Kurier is Vrijdagavond tijdens de
godsdienstoefening in de synagoge te Boe
karest een ernstig ongeluk gebeurd. Door
nog onbekende oorzaak ontstond kortslui
ting in de electrische leiding, waardoor
onder de bezoekers een paniek ontstond.
Tijdens het gedrang stortte door overma
tige belasting de vrouwengaanderij in.
Negen vrouwen werden gedood, die ande
ren zwaar gewond naar het ziekenhuis
overgebracht.
DE LATE BOET'
IS ZELDEN GOED
Het socialisme beleeft geen vroolijke tijd.
Jammerlijk heeft het gefaald, de funda-
mienteele fouten in uitgangspunt en opzet
wreken zich steeds meer.
Wat wellicht nog het ergst is voor het
socialisme, gelijk het zich manifesteert in de
arbeiderspartijen in de verschillende landen,
is de verwarring en besluiteloosheid dei-
leiders.
De oogen van velen gaan er voor open,
dat de dingen niet zoo simplistisch zijn, als
men het de goe-gemeente steeds heeft voor
gesteld; dat de beginselen, die men in zekere
periode met élan en vuur heeft gepropageerd
en verdedigd als echt-socialistisch, hun be-
teekenis verliezen in geheel veranderde om
standigheden.
Er komen vraagstukken en vraagpunten
in de partij aan de orde, waar men mee
zit. Men kan er niet meer van af, maar een
oplossing biedt zich niet aan.
Duys heeft met de houding tegenover het
koningshuis en de nationale ontwapening
ton onzent twee van zulke twistappels op de
partij tafel geworpen.
Vliegen, die dezer dagen 50 jaar lid der
socialistische partij was, legde opzienbaren-
do verklaringen af en roept om heroricn-
teering.
Als Dritte im Bunde komt ook het be
stuurslid der S.D.A.P., ds Banning, en wijst
in Tijd. en Taak eenige kapitale fouten aan
in de socialistische practijk.
Naar aanleiding van het Parijsche Con
gres der soc.-democraten heet het:
„Het trieste, liet alle6 beslissende feit
is, dat de Tweede Internationale steeds
meer zedelijk prestige verloor en waarlijk
niet alleen in de oogen van haar tegen
standers, maar onk in dc oogen van hen,
die onvoorwaardelijk het democratisch
socialisme trouw blijven. Voor zoover ik
zie, heeft men in Parijs nergens de vraag
gesteld of de geestelijke grondslagen van
dc Europeesche sociaal-democratie, ge
worteld in de oude 19e eeuwsche opvat
tingen, wel houdbaar zijn. Vraagstukken
van de middengroepen, boeren, intellectu-
eelen, de groepen die thans onder het
kapitalisme met de arbeiders lijden, wor
den waarlijk niet opgelost, zonder dat de
vraag, of socialisme aan het industrie-
proletariaat gebonden moet blijven, of so
cialisme in eerste instantie klassebelang
dezer groep is, een antwoordt vindt. Blijft
het socialisme klassebeweging van een
groep zonder meer (de bewering dat
klassebelang hier samen valt met mensch
heidsbelang, is practisch niet anders dan
gevaarlijk versiersel), dan kan het ne
derlaag na nederlaag tegemoetgaan, met
of zonder juichend leve de Internationale.
Slechts wanneer het socialisme de roep
om kracht tot gerechtigheid voor allen
wil zijn, heeft het blijvende toekomst. Er
moet meer herzien worden dan men in
Parijs besefte."
Het socialisme maakt een felle, innerlijke
crisis door. Het is een belangwekkend
schouwspel, te zien, hoe het verloop van dit
proces zal zijn.
De tijd, welke meestal een zeer rechtvaar
dig rechter is, heeft reeds thans over de
sociaal democratische beginselen en daden
vonnis gestreken.
Weerbericht.
ONDER DESKUNDIGEN
Onder een artikel in „Oorlog of Vrede"
plaatst de schrijver, de heer Paul Kiès
volgende mededeeling:
„Mij is gebleken, dat vele lezers het
naamloos artikel in „Het Volk" van 11 Aug.
j.l. van een (volgens de redactie van „Het
Volk") militair-deskundige medewerker, als
van mijn hand beschouwen. Ik stel er prijs
op te verklaren, dat ik niet de schrijver van
dat artikel ben, al was het alleen al, omdat
bedoeld artikel bepaald ondeskundig is.
Dat zijn nu roode deskundigen onder
elkaar! De roode redactie maakt haar lezers
wat wijs; en de roode redacteur geurt met
zijn deskundigheid. Vermoedelijk noemt
straks de militair, die in Het Volk schreel
hern absoluut onbevoegd tot oordeelen.
DE KRANT
DE LEZERS EN DE REDACTIE
Hier volgt een knipsel uit een errtijkefLi in
e Avon dj) o e t over „De journalist en
zijn lezers:
De lezer heeft het redhlt op eigen over
tuiging. De aibonné, die- het altijd maar met
zijn krant eens is, omdat de krant het
zegt, is eigenlijk een beklagenswaardig
wezen. De krant heeft ndet het recht eens
gezindheid van de lezers te eschen,
wèl den maatstaf van een objectieve beoor-
deeding; de lezer heeft ndet 't recht, vam de
krant te verlengen dat zij hem altijd, dag
aan dag, zijn ergen overtuiging vóór zet. Zou
dit tpouwena ndet een beetje vervelend wor
den ook?
ergeren doen we ons aan lozere,
diie wenschen, dat wij hun avond aan avond
zoete puddinkjes ven hun eigen meeniing
in de bekende ldeve vormpjes, zullen
zetten en die, els dit met gebeurt, hiun
abonnement opzeggen.
Men versta het dus goed: de journalist ia
geen leverancier van kaas of gedroogde
pruimen en bitterkoekjes.
Die aitikelen moeten u precies naar uw
smaak geleverd worden.
Geestelijk wenk echter veronderstelt on-
aflhanikiilijkiheiid en overtuigdngs-moed b
leverancier"; verdraagzaamheid ei
l iiuzidht bij den „klant". En wij leerei
in het ..oven dikwijls het meest van dat
gene, j aarmede wij het niet eens zijn.
Ingezonden stukken
Uit de Maasbode oibeeren we het vol
gende:
„Wij zijn niet voor „klankbord-journalis
tiek". Een dagblad is geen tijdschrift, In
tij ds cl ïiift kunnen, wanneer dj redactie
n is, versalidiMende, zelfs tege no verge
stalde mecningcn vrijelijk verdedigd
Een i'.igL-ad kan deze tactiek niet
consekwent doorvoeren.
Is een veei verspreide meening onjuist,
an is het de plicht der redactie haar af-
ijzend oordeel te verdedigen, juast in het
.gemeen beiang.
Ér zijn leztis en wij waardeeren hen
die op- en aanmerkingen zenden ter ver-
L'king. Er zijn er ork en do waard,
g voor hen is niet minder die eigen
gedachten bondig uiteenzetten en graag
diukt zien. En tenslotte zijn er, die stukken
chrijven met zeer krasse meeningen, soms
'en grooten omvang, niet zelden voi on
juiste opinies en die maar meteen plaat
sing eis elven ook. De zelfs boos worden,
wanneer plaatsing niet onmiddellijk volgt
jr dus blijkbaar niet aan denken, dat
redactie het haar toegezondene critisch
leest, er wel eens over informeert, soms ook
zich beraadt over een naschrift. En die redac
tie heeft ook méér te doen dian diat
Ook dit citaat geven we enkeil ter
weging. We voegen er slechts aan
Schrijvers van ingezonden stukken kunnen
steeds op een vriendelijke bejegening re-
"n; hetzij in de krant, hetzij in eon per-
•ijk schrijven; maar de stroom wast
zoozeer, dat zij moeten bedenken: ge-
du. o is zulk een scQioone zaak!
Boeken en Geschriften.
van J. H. Kok
rk als het 5e
welke In organisch verhand met
En die kleine deeltjes "ormon
:ld in het klein,
hooge-re plan-
et' nieuwste vlndi!ng<
gebied ons alleen d'
ts bedenkt, hoe
vaak gevormd 7.IJ1
'gang kui
ens besprtekt Dr Re
l. den dienst van de ce
twlkkcUng, terwijl J
Hoogste stand te Thorshavn 776.1.
Laagste stand te Vardö 744.S.
Stand vanmorgen lialftwaalf 769.4.
WEERVERWACHTING
(Medegedeeld door het Kon. Ned. MeteoroL
Instituut te Te Bilt)
Matige N. tot N..0 wind, half tot zwaar
bewolkt, weinig of geen regen, kouder.
BUITENLANDSCH WEERBERICHT
(Medegedeeld door het Kon. Ned. MeteoroL
Instituut te De Bilt)
Uitloopers van de depressie in het N.W.
drongen in het Oostzeegebied in en deden
het gebied van hooge druk in het O. geheel
verdwijnen. In het N.W. steeg de luchtdruk,
tot boven 775 mM., en over de Britsche eilan
den en in Scandinavië stijgen de barometers
overal noe hard. De depressie in het Z.W.
blijft stationair. Op IJsland is de luchtdruk
weer dalende, en zijn de winden weer ge
krompen tot Z.O. In het N. trad sterke af
koeling in, met hoog in het N. heel veel
neerslag. In het Z. blijft het warm. De afkoe
ling uit het N. is reeds doorgedrongen naar
de Noordzee en zal in het volgend etmaal
ook ons land bereiken.
THERMOMETERSTAND
Stand vanmorgen lialftwaalf 15.0 C.
3 OCTOBER.
Zonsopgng 7.05 uur, zonsondergang 6.32 uufc
Volle maan 6.28 nam.
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN
3 OCTOBER.
Van 's avonds 7.02 uur tot 's morgens 6.37 uufr
WATERSTANDEN RIVIEREN
(Oude Amsterdamsche tUd)
Heden Vorfg
Heden Vortg
Walghut 0.00 0.00
Straatsburg -2.55
BrelsHfh 1M J.56
Rhelnfelden -2.31 -2.45
Kehl M- --
Dledeshelm
Mannheim
Ringen
4.04 4.21
0.44 0.49
2.69 2.90
Ï.C0 J.02
-0.50 -0.62
Coblenz
Trier
Kenlen
Ruhrort
Weael
Emmerik
Dusseldorf
Maastricht
Venlo
1.74 1.89
1 04 1.03
1.72 1.82
0.04 0.00
1.39 1.47
0.09 -0.02
-0.00 -0.29
0.00 0.96
0.68 0.86
40.60 40.69
10.70 10.70
HOOGWATER NED ZEEHAVENS
Delfzijl
Terschelling 8X9 20.36
Harlingen 9.05 21.30
Den Helder 6.45 19.25
IJmniaen 2.31 14.63
H v. Holland 1,46 14.12
Scheveningen 1.56 14.22
botterdam 4.00 16.01
Willemstad
Brouwersh.
Zlerikzee
Wemeldinge 2.41 14X8
Vllssingen 0.51 )3.C"
2.30 14.52
3.22 16.40
1.42 34.04
2.23 14.35
rle „Christendom en Natuur-
etensohjip"" ook een werk ais dit van Dr
eltsma verscheen, venheugt ons ten zeerste.
Want de studie der „cel" moge ons voeren
>t den oorsprong van alle leven, zij brengt ons
>k tot de grens van ons linnen.
Er zijn wetenschappelijke mannen, dde nee-
in, dat ook die grens zal wegvallen. Maar wie
J de Sohnlft leeft, weet. dat het leven iets
andersoortigs is dan de stof.
De studie van de „cel" kan ons wel de regels
doen opsporen, die de levensprocessen volgen,
maar kan ons niet ontsluieren de mysterie van
het lev®.
.wetenschap" omdat het ons doet bldkken I
diepste geheimen van het leveen er
Eerbiedigen afstand houdt van dc j
DE REFORMATIE VAN '34 door Dr B.
WIELENGA.
Uitgave van J. H. Kok, te Kampen*
eeuwfeest der Afscheiding begint te na-
't Spreekt als van zelf. dat de Geref*
willen Inleven in do geschle-
wel de man. die
gave bezit, om ln weiverzorgden en boeien-
i stijl de stem der historie te doen klinken.
i der Scheiding, wil hij toch
•rmlnst het oog slui
die kleefden aan het w
idt als Geref. predikant vi
tie van '34 in oorsprong
erk der Afscheiding. Htf
■t de Vaderen
annen waren, die bovendien geen Geref.
leiding hadden genoten. Daardoor hebben
ding zijn verbonden. En di«n zeker niet 't minst
oor de Jongeren, die van do geschiedenis van
S34 zelfs door oveiileverlng maar weinig kun-
en we'ten.
Doch ook bulten den kring der Geref. en
hr. Geref. Kerken heeft dit werkje recht op
eler belangstelling.
De geschiedenis var
wame hand als die
en, laat ons een blik slai
ln den treuriger
lisme ook op het terrein der Kerk 'trach
zegevieren en daarbU zelfs niet terugdeini
>or de wapenen van verdrukking en verv
Kerken, die
Dole grooten Invloed gehad" hebben op
formeerde leven ln breederen kring
ictie op Christelijk '1
SIZOO: RADIO-ACTIVITEIT.
Dit boek Is verschenen ln de serie: Christen
dom en Natuurwetenschap. Uiteraard moeten
volstaan met een korte aankondiging. Voor
sn uitvoerige beoordeeling van dit we'ten-
ihappelüke werk leent zich een dagblad niet.
Ue^schrUver, hoogleeraar aan de Vrije Uni-
hrüft aan het eind slechts een klein
.f zien baar wijde veld der
in te hebben besproken.
mderdeel
'hyslsche verschijnsels..
Maar al is dan een
bandeld, het prlncipleele s
"»n de moderne wetensch
Woord Gods komt voldoi
studie. De won der ba
dlo-acti\
bil de weten
e rijkdom vai
n. waarin het
appeUlke
e wereld
Unsel
itsma den besluit Dr Slzoo, noopt
1 bij voort I Hoe groo't zUn Uwe wer]
lij ,a Het I zq alle met .wüslieid gei
ereld
gundi
u? aanbiddinga
Heere! GÜ hebt
