De Middenstand in nood DINSDAG 19 SEPTEMBER 1933" EERSTE BLAD PAG. 3 De grondwet van de Duitsche Evangelische Kerk en de Duitsche Gereformeerden Eenheid van grondslag. Het eenheidsstreven, zooals dat in de nieu we kerkwet tot uitdrukking komt, wil eenheid van grondslag schenken aan de Duitsche kerk. Het onaantastbare fundament zal immers zijn „het Evangelie van Jezus Christus, zooals het ons in de Heilige Schrift is betuigd en in de belijde nissen van de Kerkhervorming opnieuw aan het licht getreden is". Wij zijn ervan overtuigd, dat alle bijhel- sche christenen, luthersclien zoowel als ge reformeerden dit artikel voor de kerk een groot voordeel zullen achten. Een schrif tuurlijke prediking zal er door bevorderd worden! Wanneer er met de handhaving van dezen grondslag althans rechten ernst wordt gemaakt! Dat een zekere religieuse groep in Duitsch- land dit voelt aankomen is onder meer te nierken uit een Open Brief,1) welken prof. Hauer onlangs richtte aan het Duitsche evangelische kerkbestuur en aan de Rijks leiding van de geloofsbeweging „Duitsche Chrictenen". Prof. Hauer spreekt daarin na mens hen, die zich „op grond van hun over tuiging niet meer aan de reformatorische belijdenis kunnen laten binden, 'noch zich uitsluitend op het O. T. en N. T. vastleggen; ja groote gedeelten daarvan, en daaronder ook de centrale, Nieuwtestamentische uit spraken over Jezus op grond van een an dere geloofsovertuiging moeten opgeven." Aan elke poging „zulk een sektenkerk (be doeld wordt de ééne Duitsche Evang. Kerk) op te richten, moeten zij onheil voorspellen". Zij streven daarom aan op een religieuze arbeidsgemeenschap van drie groote reli gieuze gebieden (Bereiche): de katholieke kerk, de evangelische kerk en de Duitsche geloofsgemeenschap. Deze laatste stelt zich dan tot taak „het religieuze erfgoed van Germaansch-Duitschen aard tot gelding te brengen". Wanneer aan vertegenwoordigers van zulk een „religieus gebied" in een evangelische kerk het spreken verboden wordt, zal daar over wel niet één schriftuurlijk- christen, hij rij dan luthersch of gereformeerd, een traan laten vallen. Alleen moeten we de verwachting uit spreken, dat met de toepassing van de tucht vóllen ernst wordt gemaakt, en bijv. ook wordt opgetreden, wanneer „de onaan tastbare grondslag" wordt aangetast door hen, die in de ledenlijsten der Duitsche Christenen" zijn ingeschreven, op de radi cale linker pagina, maar die krachtens hun uitlatingen evengoed in de registers yan prof. Hauer konden staan! Met het reli gieus erfgoed van Germaansch-Duitschen aard dwepen immers ook veel z.g. „Duitsche Christenen". Eenheid van organisatie. Het eenheidsstreven van de nieuwe grondwet wil ook brengen eenheid van organisatie, waarin de gedachte van het ééne Rijk zal overheerschen. Ook hierom zullen de gereformeerden niet treuren! In tegendeel, enkele bepalingen van de nieu we kerkorde kunnen de ontwikkeling en .versterking van het gereformeerde leven zeer ten goede komen. In art 2 heet het immers: „Kerkgemeen schappen, die in belijdenis verwant zijn, kunnen aaneengesloten worden", hetgeen nog nader in de toelichting wordt uitge werkt als volgt: „De samenvoeging van tot nu toe bestaande kleine Landskerken {volgt, doordat men den wil daartoe te ken nen geeft of door de wet. De belijdenis stand moet daarbij gehandhaafd worden. Afzonderlijke gemeenten van een bepaal de belijdenis (enclaven) kunnen zich aan sluiten bij een Landskerk, welke in belijde nis verwant is, ook wanneer zij niet in net geografisch bereik liggen." Krachtens dit art. zal de kleine geref. kerk Van Lippe Detmold bijv rich mogen aanslui ten bij de geref kerk van Hannover2); en mogen geref. kerken, die als een eiland in een overwegend luthersche- of unierte omge ving liggen (in Oost Pruisen bijv.) zich voe gen bij een krachtige geref. landskerk, al ligt die ook in het Westen van Duitschland. Het kerkelijk samenleven van de gerefor meerde belijders, over heel I^hiitsohland ver spreid wordt hierdoor ten zeerste gediend. Dit springt nog te meer in het oog, door- 'dat het geref. lid van het Geestelijk Ministe rie (Opperkenkbestuur) krachtens art. 7, 3b ook verplicht is „de gemeenschap tusschen degenen, die tot gelijke belijdenis (h. b. de gereformeerde) behooren te versterken." Ook gerefoxmeerde groepen, in streken waar een luthersche, of geünieerde kerk de heerschende is zoodat een geref. kerk niet tot openbaring kon komen, vallen onder de zorg Van den gereformeerden minister (kerkbe stuurder.) De gemeenschap binnen zulk een geref. groep en met een bestaande geref. landskerk heeft hij te versterken waarbij hij echter niet vergeten mag, dat er tot de overige leden van de Duitsche Evang. Kerk FEUILLETON WAT EEN KIND VERMAG Naar het Engelsch van FLORENCE MONTGOMERY De aanraking van deze kléine handjes deecj John Ramsey weer mensch worden. Hij durfde zich niet bewegen, uit vrees, dat het kind ze weg zou nemen. „En toen u eindelijk terugkwam", ging Gillie voort, „waarom bleeft ge toen zoo lang in Londen? Waarom had u het zoo schrik kelijk, schrikkelijk druk, dat u niet thuis kon komen?" Nog eenige vragen van den heer Ramsay, benige antwoorden van Gillie en er begon eenig licht te komen in het verduisterde be gripsvermogen van den heer Ramsav. Uit het verwarde net van onduidelijke be schrijving en karakteristieke tegenstrijdig heid van een kind, maakte hij op, wat hem een vreemd en onverklaarbaar feit toescheen ml., dat hij al die jaren voor zijn broeders kinderen de held uit een tooversprookje ge weest was, die hun jeugdige verbeelding ge boeid had. Neen, meer, dat de afwezige oom in Indië, die hard werkte om het fainilie- goed terug te krijgen, door den vader aan zijn jongens was voorgehouden niet alleen als iemand, die belangstelling opwekte en de verbeelding sterk kon doen prikkelen, maar ook als een voorbeeld, als een model van wat noeste vlijt en volharding kunnen bewerkstel ligen. Dat de kinderen zelf, bij alles wat zij pmtrent hem .gehoord hadden, hun eigen vindingrijke gedachten gevoegd hadden en Het wil ons voorkomen ,dat artikel twee, paragraaf drie en artikel zeven paragraaf drie voor de gereformeeden schoone per spectieven openen. Hex werk van den Refor- mierten Bund; versterking van het gerefor meerd bewustzijn, kan, neen moet dan met kracht worden voortgezet en is meteen in kerkelijke banen geleid. Veel zware arbeid wacht echter nog! Wantdeze opmerking moet ons hier uit de pen, we hebben tot dusver altijd ge sproken van gereformeerden, en dan denken wij in Nederland direct aan belijders, die op den grondslag van de drie formulieren van eenigheid staan. In Duitschland is de naam „gereformeerd" veel wijder van omvang; tot de „reformierten" behooren ook wel die wij in ons land theologisch en kerkelijk liberaal zouden noemen. Reformie. t was daarom wel zoo goed door „hervormd" weer te geven. Alleen de oud gereformeerden3) uit Bentheim en Oost- Friesland ,d;e kerkelijk met de Geref. Ker ken van Nederland medeleven, en ook de kern van dén Reformierten Bund staan met de Nederlandsche Gereformeerden op één lijn. De aaneensluiting van de Duitsche refor mierten zal dus ongetwijfeld ook gevaren met zich brengen: de gereformeerden Simson zou door reform'irte Filistijnen overwel digd kunnen worden. Artikel twee van de kerkelijke grondwet, met den onaantastbaren grondslag zal dp vrienden van den Feidelherger, het belijde nis geschrift der Duitsche gereformeerden, dan sterken ruggesteun bieden; alleen... van de handhaving ervan zal dan zoo heel veel afhangen! Voordeelen voor 'e Duitsche gereformeer den heeft de nieuwe grondwet dus onge twijfeld. In een slotartikel willen we wijzen op en kele gevaren en op enkele eischen,.die de gereformeerden o... mogen stellen. (Slot volgt) Oldeboorn. F. DRESSELHUIS. „Flugschriften zum geistigen und reli- giösen Durchbruch der deutschen Revolu tion", Heft I. 2) Zooals de lezers van ons blad in het nummer van 12 Sept. j.l. hebben kunnen le zen heeft de regeering van Lippeland deze aansluiting verboden, o.i. in strijd met de nieuwe kerkelijke grondwet. Dat deze landsiegeering door Berlijn reeds tot de orde zou zijn geroepen lazen we tot dusver nog niet! 3) Over hen handelen wij in deze artikelen niet, omdat zij buiten de Duitsche Lands kerken staaiWij vreezen zeer, dat zij na korter of langer tijd ook met den bisschop- pelijken kromstaf in aanraking zullen komen. WAT VAN DE REGEERING GEVRAAGD WORDT Het bestuur van den Koninkl. Neder!. Middenstandsbond heeft in de omstandig heid, dat de regeering geen gehoor geeft aan de dringende verzoeken der middenstands organisaties om maatregelen ter verbetering der positie van het zelfstandig midden standsbedrijf en tot leniging van den crisis nood te treffen, aanleiding gevonden tot hel bijeenroepen van een groote demonstratie ,-e vergadering. Deze landelijke bijeenkomst zal morgen in Den Haag in de Dierentuin gehouden wor den. Verschillende sprekers zullen de nooden en wenschen van den middenstand uiteen zetten en o.m. pleiten voor: bijzondere cro- di et verleening aan door de crisis getroffen middenstandsbedrijven en steun aan nood lijdende middenstanders; opheffing van knellende bedrijfsbelastingen en herziening van drukkende crisismaatregelen; herzie ning van de Winkelsluitingswet voor dip bedrijfsgroepen, welke zulks behoeven; wet telijke regeling van het cadeaustelsel; repe ling van het uitverkoopwezen; eenvoudige gerechtelijke incasseering van kleine vor deringen- Het bestuur van den Bond heeft in ver band met deze vergadering aan de pers een toelichting gegeven van de grieven, be zwaren en verlangens van den middenstand. Zoowel de voorzitter van den Bond, de heer Ed. J. Schürmann, ails de heer A. Ingenool Jr., directeur van het Bonds- bureau en de heer F. L. v- d. L e e u w, redacteur van het Bondsorgaan waren de tolken van hetgeen in middenstandskringen leeft. Bij de gevoerde besprekingen werden dc zooeven genoemde punten stuk voor stuk behandeld. Men meende er zich met recht en reden over te kunnen beklagen, dat de Midden stand door de Regeering wordt achtergesteld bij andere groepen der bevolking. Ook is in den loop der tijden wel een en ander be loofd. dat echter door het vorig kabinet nooit is verwezenlijkt. Hoe het met de Het bedrag er van stijgt nog steeds. Te Aalsmeer is er een bedrag aan uit staande vorderingen van f 500.000; Boskoop spreekt van f 200.000; de Langendijk meldt 3y2 ton en het plaatsje Andijk alleen U/2 ton. De Streek tusschen Hoorn, Enkhui zen en Medemblik slaat echter alles. Daar wordt het bedrag aan schulden aan den middenstand handeldrijvenden en industrieelen op 2V2 millioen geschat. Het zijn deze streken vooral, die zwaar getroffen zijn door de afsluiting der Duit sche grenzen. Men kan de producten er niet meer kwijt. De toestand is er zeer donker en de zooeven genoemde vorderingen wor den dan ook komt er geen hulp vrij wel als verloren beschouwd. Hiet moet wat gebeuren. Er is een noodtoestand ontstaan, die nog voortdurend ernstiger wordt. Zooals gezegd: de tuin bouw wordt gesteund, maar in beperkte, onvoldoende mate. Die steungelden worden deels gebruikt voor aankoop van meststof fen en bedrijfsbenoodigdheden, een ander deel wordt door den fiscus en gemeente besturen in beslag genomen, zoodat er nadat in allerlei behoeften des levens eeni- germate is voorzien vrijwel niets over blijft om van oude schuld aan winkelier en ambachtsman iets af te doen. Men mag dan ook gerust zeggen, dat met name in de Streek en aan den Langendijk absolute ver arming is ingetreden. De eigenaardige verhoudingen ter plaatse maken het bovendien onmogelijk iets te ondernemen tegen de schuldenaars. De men schen zijn veelal familie van elkaar; wie er een aanpakt, krijgt een heele familie te gen zich. Ook zijn velen voor elkaar borg. Valt er een, dan valt een heele groep mee en wordt het een debacle. Met de ambachtspatrcons is het in vele opzichten nog slechter gesteld dan met de winkeliers. Alle werk heeft vrijwel opge houden. Personeel houden ze niet meer en zelf hebben ze ook vrijwel niels te doen, want niemand laat meer iets doen. Wat ze beziten teren ze in, totdat de armoede haar intrede doet. Reeds zijn er naar de werk verschaffing. Anderen roepen om navolging van Duitschland: strijd tegen warenhuizen, eenheidswinkels en vestiging van nieuwe winkels. Nu de omstandigheden zoo geworden en verworden zijn, zal men met credieten al leen niet eens meer kunnen volstaan en zal ook een steunregeling in het leven moeten worden geroepen. Vooral nu door de Plaat selijke Crisiscomité's op dit gebied nage noeg niets voor de middenstanders kan worden gedaan. Een mogelijkheid in dit verband is misschien credieten yan de Re geering aan de gemeentebesturen voor her stelwerkzaamheden, waarbij de kleine am bachtspatroons aan het werk kunnen wor den gezet. De tijden dringen den middenstand tot handelen. De Regeering behoort ook hier in te grijpen. En om dat duidelijk te ma ken is de demonstratieve bijeenkomst van a.s. Woensdag bijeengeroepen, in de hoop, dat de Regeering voor de ernstige roepstem men, die tot haar zullen worden gericht, niet langer het oor volkomen gesloten zal houden. ANTI-DUITSCHE PROPAGANDA De direotie der Ned. Spoorwegen deelt aan het pnsoneeil mede, dat het voorgeko men is, dat in een van de stationswachtka mers strooibiljetten neergelegd waren, be vattende een opwekking tot boycot van Duit sohe voortbrengselen. De diirectie wijst, naar aanleiding hier van, het peisonee] erop, dat de verspreiding van dergelijke pamfletten, alsook van andere geschriften met politieke strekking, nim mer in de wachtkamers den- stations mag worden toegelaten. DE OPENING VAN DEN PRUISISCHEN STAATSRAAD Op initiatief van den Prui- sischen minister-president Hermann Göring werd de Raad van Vijftig onder klokkengelui en muziek- fanfares aan de Berlijnsche bevolking voorgesteld. (Van onzen Duitschen correspondent) De kern van den vroegeren staat was veertien jaar lang het parlementaire sy steem. Hoewel tegen zijn persoonlijke over tuiging moest reeds de voormalige keizer Wilhelm II aan den eisch naar medezeg genschap in het saatsbeleid zijn volk tege moetkomen. Op den voorgevel van het leeg- gebrande Wallot-huis staat nog altijd met groote letters te lezen: Deni Deutschen Vol- ke! De beteekenis van 't parlementaire sy steem heeft afgenomen, naarmate de in terne politieke verdeeldheid vruchtbare sa menwerking der partijen onmogelijk maak te. Het is dus begrijpelijk, dat de leiders van het Derde Rijk aan dit systeem een einde hebben gemaakt Men kan begrijpen, dat de gansche we reld benieuwd was naar hetgeen de na tionalistische regeering in de plaats wil stellen van de vroegere volksvertegenwoor diging in rijk en staten. Men beweert, dat het ontwerp van een staatsraad, hoewel ge heel liggend in de lijn van het nationaal- socialistisch bewind, oorspronkelijk is uit gegaan van Hermann Göring en het is dan ook opmerkelijk, dat onder zijn leiding het nieuwe instituut aan de bevolking der rijks hoofdstad wordt voorgesteld. Göring's lieve lingsidee moet het geweest zijn, vijftig pro minente mannen, waaronder Hindenburg's vriend en tijdgenoot generaal-veldmaar- schalk von Mackensen, de hoogbejaarde ge neraal Litzmann en de vriend van den voormaligen keizer Admiraal von Trotha, biieen te brengen en tot staatsraad te be vorderen. In het historische Neue Palais te Potsdam zal deze Raad van Oudsten ver gaderen en zijn eerste ziting zal geen open haar karakter dragen. Professor Carl Schmidt, docent in het staatsrecht, behan delt ter inleiding het thema „Staatsbeheer en communaal bewind in den nationaal- socialistischen staat" en hetzelfde thema zal op die eerste samenkomst door staats raad Terhoven worden behandeld. Hitier heeft zijn 10-jarigen bondgenoot on langs in het openbaar voor dit baanbre kend werk geprezen. Volgens den kanselier is Göring niet de man, die voor een moei lijke opdracht terugschrikt. Hij heeft de noodzakelijkheid erkend, in de eerste plaats het Pruisische staatsbewind te hervormen, want juist in dezen machtigen staat heeft de landdag bewezen, dat het parlementaire bewind niet meer aan zijn oorspronkelijk doel beantwoordde. Van den vroegeren Prui sischen staatsraad merkte de bevolking slechts weinig, want hij was niet veel meer dan een aanhangsel geworden van de pro vinciale vergaderingen der elkaar met inkt kokers en stoelen bevechtende volksverte genwoordigers. De grootste verdienste van deze Pruisische landdagen waren hun lan ge vacanties! In den staatsraad ging het weliswaar niet zoo bont toe, maar ook hier waren de communistische agitatoren Torgler en Koe nen den laatsen tijd toonaangevend en de sociaal-democraten hebben niet bijtijds in gezien, dat ze hun laatste kansen door een al te groote verdraagzaamheid verknoei den. Men vergaderde zoo nu en dan in de statige zalen van het vroegere „Herren- haus" en in ditzelfde gebouw staken Braun en Severing angstig de hoofden bijeen, toen ze door een handige geste van von Pa pen indirect uitgeschakeld waren uit het staatsbewind. Hun vlucht naar het rijksge- recht te Leipzig verhoogde ten slotte het jammerlijk effect van hun optreden. Onder zijn laatsten voorzitter, dr. Adenauer, toen nog eerste burgemeester van Keulen, heeft de voormalige staatsraad nog enkele- malen een vergadering uitgeschreven, maar zelfs de allang ontworpen parlementaire hervor mingsplannen der vroegere regeering zijn nooit in behandeling genomen. Het einde van dezen staatsraad was al even jammer lijk als dat van den Pruisischen landdag tijdens Braun en Severing. De nieuwe Pruisische staatsraad heeft met zijn voorganger slechts den naam ge meen. Zijn opbouw, program en samenstel ling laat zien, dat Göring hier aan eiken staatsraad hooge eischen stelt en vrucht dragend werk verwacht. Slechts uiterlijk wordt men herinnerd aan het vroegere Her renhaus en den fascistischen senaat in Ttalië. Niets herinnert meer aan het vroe gere parlementaire systeem. De benoeming der leden en hun staatsrechtelijke bevoegd heid is geheel in overeenstemming met de gedarhtenwereld van de nationaal-sorialis- tische beweging. Men moet dezen raad van vijftig zien als het uitgangspunt van een nieuw beheer van den' Pruisischen staat. Göring wees er kortelings op, dat sedert den tijd van Frederik den Groote de lei ding van het staatsbewind niet meer zoo sterk in de hand van slechts enkelen was gelegen. Hij liet het aan ons over, of we dat dictatuur of leidersprincipe wilden noe men. Het nauwe contact tusschen den te- genwoordigen leider-volkskanselier Ado'.f Hitier en de overgroote meerderheid van het Duitsche volk wijst er volgens Göring op, dat het plichtsbesef der leidende man nen algemeen wordt erkend, zoodat de door hen uitgeoefende macht naar alle waar schijnlijkheid voor het volk een zegen zal blijken. Administratieve cn legislatieve macht zijn in dezen provisorischen staatsraad waartoe ook de ministers gerekend moe ten worden eng met elkaar verbonden. Het feit, dat Göring als minister-president zelf als voorzitter optreedt, beteekent voorts een wijziging in het grondwettelijk recht. Staat en nationaal-socialisine zijn hier thans een en hetzelfde, want alle leden heb ben zich onder de hakenkruis-vlag een drachtig geschaard. Provisorisch is deze eerste Raad van vijf tig in zooverre, dat hij op initiatief van Göring voorloopig als een Pruisische con stitutie is gedacht, maar ben ik welinge licht, dan zal men binnen afzienbaren tijd in nieuwen vorm het vroegere Herrenhaus uit zijn asoh zien herrijzen. Het ligt in den aard der zaak, dat van zulk een hoog in stituut de voorzittcrszetcl zal worden inge nomen door rijkskanselier Hitier. Berlijn, 15 September. Land- en Tuinbouw. VARKENSPRIJZEN OPNIEUW VERHOOGD MET VIER CENT De Nederlandsche Varkenscentrale maakt bekend, dat met ingang van 18 September, de prijzen welke door haar voor de varkens wer den behaald verhoogd zijn met 4 ct. per K.G. Deze prijsverhooging is mede mogelijk in verband meb de prijzen welke op dit oogen- blik op de buitenlandsche markt gemaakt worden. Aangezien het geenszins zeker is dat deze prijzen zich zullen handhaven zal er rekening mede moeten worden gehouden dat van een verdere prijsverhooging door de Ne derlandsche Varkens Centrale in den eersten tijd geen sprake zal kunnen zijn. De voor waarden waaronder de varkens aan de Ne derlandsche Varkens-Cen';rale kunnen worden geleverd zijn ongewijzigd gebleven. Ook de prijzen van het spek, hetwelk door de Neder landsche Varkens Centrale wordt overgeno men zyn met 3 cent per K.G. verhoogd. Deze prijsverhooging geldt voor varkens geslacht na 17 September. EEN RIJKSROGGEBUREAU Naar het Alg. Hdbl. weet mede 'ce deelen zal een afzonderlijk Rijksroggebureau inge steld worden, dat de verschillende wettelijke maatregelen met betrekking tcL de roggesteun moet ten uitvoer brengen. De heer H. W. Verbrugge zou directeur worden, zegt men. EEN TUINBOUW-TEELTBEPERKING? Op de vergadering van de (R.K.) Baro- neesche Tuinbouw voor Breda en Omstr. werd door Minister Verschuur een rede uit gesproken waarin deze met het oog op den tuinbouw o.m. zeide: Gelooft toch niet dat deze geweldige crisis in eenige jaren tot het verleden zal behooren en gelooft toch niet dat wij de groote leveranciers van land-, tuinbouw- en zuivelproducten van Europa zullen blijven. Er staan nog zware tijden te wachten, zoodat in de komende jaren de grootste soberheid zal zijn geboden. De minister hoopte, dat ook in dezen moeilijken toestand en in de toekomst de land- en tuinbouw aohtet de regeering zul len blijven staan ook al zou deze niet volle dig te begrijpen, hard-schijnende maatrege len moeten nemen, zooals wettelijke voor schriften voor teeltbeperking enz. Gemengd Nieuws. EEN MOORDAANSLAG TE BERGHEM Zondagmiddag om 4 uur kwamen twee voetbalsupporters uit Berghem bij Oss (N.Br), van een in Haren gehouden wed strijd op den terugweg per fiets door de Harensche Steeg. Daar ontmoetten zij een zekeren Megens, supporter van een andere voetbalclub, die met een kapotte fiets langs den weg stond. Een der beide supporters uit Berghem trok plotseling een revolver en richtte twee schoten op M. Ze misten echter doel. De beide fietsers maakten zich daarop snel uit de voeten. In verband met dezen aanslag heeft de politie Zondagavond laat te Berghem een zekeren J. B. gearresteerd, die van den aan slag verdacht wordt. Hij Is te Oss opge sloten. HET DRAMA TE MUIDEN De Amsterdamsche advocaat Mr. Dr. Benno J. Stokvis zal optreden als verdediger van den Muidenschen strand fotograaf Ibelings. Burgemeester J. L. de Raadt, die gister- rond voor het eerst na den moordaanslag Radio Nieuws. hem hadden veranderd in een soort van too- verprins, dien zij eens in levenden lijve zou den zien en wiens terugkeer in Engeland het toppunt van al hun wenschen was. Deze wonderoom, de eigenaar van Fortu- natus' beurs zou al hun jeugdige droomen en wenschen vervullen. John Ramsay herinnerde zich nu, naar mate het verhaal zich ontspon, die onbe grijpelijke woorden van zijn broeder: „Mijn kinderen verlangen zeer den onbekenden oom te zien, van wien zij hun geheele leven zooveel gehoord hebben". Zijn hart deed hem pijn, terwijl hij luister de, maar zijn hoop verlevendigde zich. Onwillekeurig was hij getroffen door zijn broeders edelmoedigheid jegens hem, want kennelijk had deze zijn kinderen nooit ver teld welk een ellendigen. inhaligen vrek hij had ontmoet in plaats van zijn eigen vleesohelijken broeder, dien hij had verwacht. Hij had hem voor de afkeuring der kinde ren bewaard door zijn gedrag op te helde ren met de verontschuldiging, dat hij Lon den niet kon verlaten, omdat hij het zoo schrikkelijk, schrikkelijk druk had. „Maar eindelijk zijt ge dan toch geko men!" besloot Gillie met een zucht van vol doening. „Daar zijt ge wezenlijk". En de woorden werden gevolgd door een tweede liefkoozend tikje op de knie. „Maar nu", voegde hij er met een treurige stem bij. „nu is Jock naar school gegaan en en Het aardige gezichtje betrok, hetgeen den heer Ramsay geheel deed ontstellen. De verandering was zoo groot en kwam 7.00 plotseling, dat zij hem smartelijk aan deed. Het was als een zonnig landschap, dat eensklaps bewolkte. Dc donkere oogen stonden treurig en wer den door tranen beneveld. „Arme Poesje is heel ziek", zeide hij pein zend, en zijn lief mondje beefde, „ik vind het zoo naar, dat hij ziek is", voegde hij er snikkend bij. „Hij zal wel beter worden", zei de heer Ramsay haastig. „O ja, natuurlijk", zeide Gillie, „dat weet ik ook wel." „Hoe weet gij dat?" vraagde John Ramsay- niet wetende wat te denken van de volle overtuiging die er uit zijn toon sprak, en vermoedende, dat het kind bijzonderheden wist, die de huishoudster niet gehoord had. „Moeder zegt het", was het antwoord. De heldere oogen, die als twee sterren schitter den, keken recht in de zijne en ook zij druk ten het vertrouwen uit, dat er uit zijn stem sprak. Op dit argument was kennelijk geen an! woord te vinden. De heer Ramsay zeide niets. „Maar", voegde kleine Gillie er bij „hot zal nog lang, heel lang duren mis schien nog meer dan drie weken. En dat is een schrikkelijk lange tijd, vindt u niet?" En weer beefde zijn stem. „Wat maakte hem zoo ziek?" zeide hij eensklaps, zijn oom strak aanziende, „weet u het?" John Ramsay bewoog zich onrustig in zijn stoel, maar zeide niets. „.Tane zegt, dat alles de schuld is van dien naren huisheer", ging hij voort. „Ik weet r'et goed waarom, marr dat zegt Jane. Ge loort u, dat het waar is, wat ze zegt?" Een lange stilte; maar het kind nam 0- stilte als een toestemming op. „God /.al heel hoos zijn op dien onaar digen man, niet waar?" zeide hij, zijn mooie oogen met hun treurige uitdrukking tot he' beschaamde gelaat van zijn oom opheffend Iets zeer onverstaanbaars was het an! woord. Maar het kind zag er weer een be vestiging in. „Hij moet wel een wreed man zijn", zeide hij klagend. „Ik houd volstrekt niet van hem. En God zal ook niet van hem hou den, zou Hij wel?" „Houd op!" riep John Ramsay uit De uitroep ontsnapte hem, vóór hij er zich van bewust was. Hij was gestreeld geworden door de vrien delijkheid van dit vroolijke ventje, en dooi de ontdekking, dat hij voor een held door ging, en deze wending in het gesprek was hem alleronaangenaamst. De vragende ogen deden hem verwijten, de onschuldige woorden, die hem in onwetend heid berispten, deden hem pijn. Hij kon het niet uitstaan, dat dat zachte stemmetje hem zelf, zonder het te weten, den wreeden huisheer noenule, en nu door boorde hem deze laatste pijl het hart. Onbemind door God of menschen! Ja, on getwijfeld. het was waar, maar al te waar. Intusschen was de stemming van het kind weer veranderd. Zijn jeugdige gedachten waren temgge keerd naar het meer aangename punt van uitgang, en voor de tweede maal sloe? hii zijn oom met belangstelling en oplettendheid gade. „U verandert, alles wat u aanraakt in goud, niet waar", zeide hij vol bewondering. „Dat zegt Jock ten minste". ..Ja", dacht John Ramsay bitter, alles in iets hards, iets kouds, iets onbevredigends, zijn eigen hart en dat van anderen evenzoo. Hard, koud, wreed goud! Terwille van het Toud, uit vrees gevaatrd te worden er af stand var te doen, had hij verdriet gebracht over het hoofd van dit lieve, vroolijke schep seltje, cn smart veroorzaakt aan al de zij nen' Hij had de hand uitgestrekt naar oen gelukkig tehuis en alles was koud gewor den, toen hij het aanraakte. Onwillekeurig legde hij voor een oogen- blik met een smeekpnd gebaar een berouw volle hand op het blonde haar van het kind. „Misschien zal u mij ook in .goud veran deren"., zeiüo het knaapje lachend, toen hij de aanraking on zijn hoofd voelde. „Jongeheer Gilbert, jongeheer Gilbert", riep juffrouw Pryor on het terras buiten. „Waar ziit ge, waar zijt ge?" Gillie schrikte op, glimlachte, en met een vroolijk: „Het was in het geheel niet waa wat zij vertelde, ik moet het haar gaan zeg gen", sneide hij naar het open raam en ver dween op dezelfde wijze, als hij binnenge komen was. En zoo was in een oogenblik de heerlijke verschijring verdwenen en was John Ram sav weer alleen. Maar zij moest wel een goudpn spoor h-M> ben achtergelaten, want het leven zag er niet zoo ledig, dor en onheteekenend uit. als het te voren gedaa had. Ondanks de treurige gpdachtpn. door het gesnap van het kind opgewerkt, voelde John Ramsav zich zachte- gestemd, meer mensch en met nieuwe hoon bezield. Ook voelde hij zich minder eenzaam. De bibliotheek scheen hem niet zoo stil en ledig toe. Het 6cheen alsof de vroolijke verschiinin-- daar no? toefde. Hij kon nauwelijks geloo ven. dat hii eeheel a'leen was. Hij scheen - '"e donkere oogen met hun peinzende odd ••••''Ving te zien, die naar h?ni onkeken; h"i e~i.-«n f|0 aanraking van die ine lied 00-""'in |ie"dnn nog te rrevoele- de knieën, waar zij zoo vol vertrouw»* hadden gerust. WOENSDAG "O SEPTEMBER I til zen (296 Ml N.C.K.V. 8.0n Schril 8 15 Morgen concert 10.30 Morge 7.15 Ned. Cbr. I'e - 6.00 Lmidboi luis VoO Uitzend'iti s Hells 9.80 Gramc V.l'.H o. 10 uo Morgenwttdlns Irussel (Vlnamsch) (397 8 M.) 12.20 Orkest 1.20 Gramofoon 6 50 Zang 7.10 Grarno- foon 8.20 Concert 'J.05 Gramofoon ia™ U554.4 6.35 Zang trgel 1.05 r 1634.9 M.) 8.20 lofoon 2.05 Gramo- - 3.50 Concert 5.40 Orkest - Orkest 5.05 C Concert 10.20 foon6— 3.201 "orl Concert 0.30 C C (I I li ir H tl r i li (i IbX i M.) 12 20 ('fineert - 3.20 Gramofoon 3.50 Concert 9.30 Zang 10.35 Orkest i g (472.4 M.) 6,20 Gre -0 -- .51 - 8.20 Orkest I.) 12.20 Concert 1.05 ;est 8.50 Concert weer in de raadsvergadering van Muiden waa, is met een toespraak van wethouder J. M. van Klooeter verwelkomd. Herdacht werd het ver scheiden van het slachtoffer Veth. Benoemd werd tot waarnemend gemeente secretaris de heer G. Delfos, gemeente secretaris van Weesperkarspel. In de plaats van wethouder Hottentot werd tot tijdelijk wethouder benoemd het gemeenteraadslid El- fers (c.h Zooals men weet treedt wethouder H. van Klooster (r.k.) als waarnemend burge meester op, daar burgemeester de Raadt nog .liet geheel hersteld its van zijn wonden. LIEFHEBBERS VAN BOTER In den nacht van Vrijdag op Zaterdag hebben dieven zich door verbreking van oen kelderdeur toegang verschaft tot de stoomzuivelfabriek St. Petrusbanden aan den Rijksstraatweg te Heesch. De indrin gers hebbeu een partij van 140 pond boter, benevens een bedrag aan contant geld buit gemankt. Waarschijnlijk hebben de man nen de boter per auto vervoerd. Eenige kilometers verder, aan den Rijks- dc gemeente Nulnnd, is eveneens in een stoomzuivelfabriek m gebroken. Onbekend gebleven personen hebben zich door verbre king van een ruit, toegang tot den kelder van de stoomzuivelfabriek St. Jan weien ie verschaffen. Hier werd onge\eer 160 pond boter gestolen. EEN MISLUKTE DEMONSTRATIE Zondagmiddag kreeg de commissaris van politie te Arnhem bericht dat een troep van ongeveer 100 „bruinhemden" zich van de Duit sche grens naar Arnhem begaf. Daar geen vergunning voor een demonstratie was ver leend, nam de politie tydig maatregelen. Eenige tientallen agenten werden geposteerd op den nieuwen weg naar Westervoort, juist op de grens der gemeente Arnhem. Weldra naderden de nationaal-socialisten, die allen op rijwielen waren en onder leiding •itonden van Dr. E. H. van Rappard. Het ble ken Nederlanders te zijn, die in de Duitsche grensplaatsen Cleef, Emmerik, Elten e.d. woon achtig zijn. De politie heeft den troep halt laten houden en onder het oog gebracht, dat zy beter deden terug te keeren, hetgeen de „bruinhemden" dan ook deden. Incidenten kwamen niet voor. ^uicÜl4A^ Si ló -est* ;J DEN HAAG: Groote Marktstraat/hoek Spui HOOFDSTUK VII Nut en verbeelding. Toen de heer Ramsay den volgenden morgen naar beneden ging om zijn ontbijt te gebruiken, verkeerde hij in een zeer on gewone stemming. Het bcin>b. n ;,t in het inorgenblad scheen hem geen beiang in ie boezemen. Zijn aandachtdwaalde af toen hij het las, en hij legde het veel gauwer dan gewoonlijk ter zijde. Hij scheen in af wachting te zijn van de dingen, die komen zouden. Het geringste geluid buiten op het terras deed hem opschrikken; elke liclne voetstau op de trap of in de gang deed hem luister-u - bijna liad ik gezegd: gretig luisteren als zulk een uitdrukking kon worden toe gepast op zulk een koel man. Het gesprek van den \origen avond in de bibliotheek had in zijn gemoed de hoon ~'L die in het bosch bij hem wes yorden. Alles, wat voorafgegaan hoop den hodein in te slaan, iseht, door dc vrijwi hge daad iaap: door het feit, dat hij hem uit zul. zelf had opgezocht. Zijn innem-nj? manier; ,''1 bewonderenswaardig vertAu- John Ramsav nog voor don geest en hij voelde zich niet lange*- zon-ler hoop tot "ij iels met den knaap po,neen had- Lij den wensch om te deelen in den zonneschijn, die het kind omga' w»!k gevoel eerst \an vol komen zelfzuchtige.!! eest wa« kwam nu he' besluit, zoover het hem mogelijk was, hij willen gedragen :n overeenstem- iet de meening, die het kind om- i hac, en dat dc kleine jongen iets van fjatgene, wafc hjj te verwachten. (Wordt vervolgd.) elcerd had,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1933 | | pagina 3