Ammonsalpeter „SI"
Ons Nationaal park
ONS PRAATUURTJE
LAND- EN TUINBOUW No. 200
DONDERDAG 3 AUGUSTUS 1933
BEWEZEN!!
Adverteeren in „LAND-EN
TUINBOUW" heeft succes
"Y^/estlandsche Bloemen
en Fruittentoonstelling
26 Augustus-2 September a.s. te Naaldwijk
Land- en Tuinbouw'
bereikt duizenden
boeren en tuinders
J tl iui liUL,kitllJ!JlJul|llllllMill>llJiill<liili.llldd
Op de persexcursie Joor 't Westland gehou-1
don werden ons de volgende bijzonderheden
omtrent de Westlandsche Bloemencultuur;
de Snijbloemenveiling en de Bloementen
toonstelling verstrekt-
't Is thans ongeveer 30„jaar geleden dat
de Westlandsche kweeker toen nog slechts
groenten- en fruitkweeker- ook een poging
waagde -om op bloemengebied iets te pres-
teeren.
Enkele tuinders legden zich toe op rozen
teelt, anderen op die van chrysanten, ter
wijl te 's-Gravenzande al spoedig eenbegin
gemaakt werd met de tulpentrekkerij.
De afzet van het product leverde in dien
tijd groote moeilijkheden op. De binnen-
landsche handel vond zijn afzet voorname
lijk in de winkels van bloemisten in de
grootste steden van ons land.
Voor de trektulpen ontstond een levendi-
gen handel op Engeland. Anjers werden
voor het grootste gedeelte op de Aalsmeer-
sche veiling verhandeld. Langzamerhand
kwam daar verandering in.
In 1923 werd de Centrale Westlandsche
Snijbloemenveiling opgericht, het gebouw
„Coverin" te Poeldijk werd gehuurd en het
eerste jaar werd reeds voor f 36.000 omgezet
Daarna namen de omzetten jaar op jaar
toe, zoo zelfs, dat in 1927 naar een grooter
gebouw moest worden uitgezien en dat ten
slotte cle oude fruit- en groenten-veiling te
Honselei-sdijk werd aangekocht Bleek dit
aanvankelijk een heele verbetering ,al spoe
dig maakte de steeds grooter wordende aan
voer ook dit gebouw voor een vlotte ver
handeling van het product ongeschikt. (In
1931 werd een omzet bereikt van f 845.498.60)
De ondervindingen, opgedaan bij het hu
ren of koopen van oude gebouwen, waren
van dien aard, dat de ledenvergadering het
bestuur opdracht gaf, naar een geschikt
♦errein uit te zien, om daar- een nieuw ge
bouw op te stichten.
Het bestuur is in deze opdracht gelukkig
geslaagd- Op een van de mooiste punten
in het Westland wist het beslag te leggen
op een gunstig gelegen terrein.
Daarop verscheen na korten tijd het te
genwoordige veilinggebouw hetwelk in No
vember 1931 geopend werd met de grootsche
chrvsamtententoonstelling.
Legde de kweeker zich oorspronkelijk toe
op het trekken van tulpen en het teelen van
chrysanten langzamerhand is daar een
gunstige wijziging in gekomen.
Naast tulpen en chrysanten treft men
tegenwoordig ook zeer veel snij groen» pot
planten, als hortensia's, trosrozen, cycla
men, garaniums en andere aan.
Hooge aanschaffingskosten evenals speci
aal daarvoor benoodigde kassen waren oor
zaak, dat aanvankelijk slechts enkele tuin
ders zich met het kweeken van anjers be
zig hielden. Desniettemin is het Westland
het „Centrum van de Anjerteelt" geworden.
Meerdere malen worden in één week ruim
80.000 anjelieren aan de C.C.W.S. geveild,
terwijl ook de anjelieren die in Aalsmeer
geveild worden hoofdzakelijk Westlandsche
anjers zijn.
In tegenstelling met de beide vorige chry
santententoonstellingen, die door de C.W-S
georganiseerd waren, omvat deze tentoon
stelling de geheele Westlandsche cultuur,
zoowel bloemen als fruit en groenten zullen
vertegenwoordigd zijn. Vandaar dan ook-
dat deze tentoonstelling in samenwerking
met den Bond Westland- bestaande uit meer
dan 3000 leden, georganiseerd is.
Het gebouw der C.C.W.S., gunstig gelegen
in het centrum van het Westland, gemak
kelijk vanuit Den Haag, Maassluis en Delft
te bereiken, is een der mooiste en grootste
veilinggebouwen in het Westland en vooi
het houden van een tentoonstelling een bij
uitstek gesohikte gelegenheid. Het beslaai
een oppervlakte van ruim 4000 M2., de vei
linghal, ongeveer 2500 M2. groot, zal hoofd
zakelijk voor het exposeeren van bloemen
en fruit beschikbaar gesteld worden.
Ter weerszijden van de veilinghal bevin
den zich afzonderlijke afdeelingen, elk 40
bij 8 M.
Verder bevinden zich in het hoofdgebouw
14 boxen of vaste afdeelingen, gebouwd ten
behoeve van kooplieden. In deze boxen en
in een van bovengenoemde afdeelingen zal
aan handel en industrie gelegenheid gebo
den worden, hun artikelen te exposeeren.
Van verschillende zijden ondervindt het
Tentoonstellingsbestuur medewerking en
blijken van sympathie.
Hoogere autoriteiten geven door het
schenken van medailles blijk van hartelijk
meeleven. Reisvereenigingen en vervoeron-
dernemingen toonen hun belangstelling
door het organiseeren van excursies en zoo
veel meer.
Drie van de grootste Radio-omroepvereeni
gingen hebben voor het uitzenden van een
op de tentoonstelling betrekking hebbende
rede. zendtijd beschikbaar gesteld.
In samenwerking met de „I.K.R.O." is een
bloemenfilm vervaardigd, om het tentoon-
stellingsbezoek aan te moedigen en den ver
koop van bloemen te bevorderen.
Doel der tentoonstelling is:
a. Grootere afzet in ons land te verkrij
gen, aangezien door contingenteering, tariefs
verhooging en andere buitenlandsche maat
regelen, onze export hoe langer hoe meer
belemmerd wordt;
b. Den Kweeker te toonen, wat door een
doelmatige behandeling van het product kan
worden bereikt;
c. Handel en industrie gelegenheid te ge
ven, meer reclame voor hun artikelen te
maken en den koopers te toonen, hoe de
prijzen in vergelijking met vorige jaren ge
daald zijn.
£)e stand van fruit en
warmoezerijgewassen
In de St.Ct verscheen van de Directie
van den Landbouw een verslag over den
stand van het fruit en de warmoezerijge
wassen waarvan we het voornaamste mede
deelen.
Zooals reeds in vorige oogstberichten
werd vermeld, loopt de stand van het fruit,
tengevolge van in den bloeitijd opgetreden
nachtvorsten, sterk uiteen. Terwijl in en
kele streken, als in Groningen, Friesland
en Drente, en in Zeeland een goede, soms
zelfs een rijke oogst van appelen wordt
verwacht, moet deze elders vrij goed tot
matig, in enkele gevallen zelfs vrijwel
mislukt worden genoemd. Gemiddeld is de
stand van de appelen eenigszins boven
normaal. Verschillende berichten maken
melding van het optreden van bloed- en
bladluizen bij het fruit. Vooral bloedluizen
treden sterk op, zoowel op bespoten als op
niet bespoten boomen. Op deze laatste
kwam ook schurft voor. Peren zijn er be
langrijk minder dan appelen; het gewas
kan ten hoogste als matig worden be
schouwd.
Vooral de pruimen hebben veel van blad
luizen te lijden. De vruchten zullen onge
veer een gemiddeld gewas opleveren.
De perziken onder glas staan goed, die
in de open lucht vrij slecht.
De druiven beloven een goeden oogst
Frambozen staan matig.
De warmoezerijgewassen.
In de koolgewassen komt veel draaihar-
tigiheid voor. De sluitkool vertoont een goe
den stand. De bloemkool heeft van warmte
en droogte geleden. Het gewas, dat nogal
onregelmatig is, staat gemiddeld vrij goed.
Pootuien staan bijna overal goed.
Boonen en augurken zijn in hun ontwik
keling geschaad door koude en regens. Deze
gewassen herstellen zich thans. Tuinhoonen,
erwten en augurken vertoonen een goeden
stand. De andere boonen staan goed jtot vrij
goed.
In oudere kassen geeft de tomatenteelt
door het veelvuldig optreden van bodem-
ziekten oi^evredigend-e uitkomsten. Over
het geheel beloven de tomaten een goed be
schot
Het oogsten van tarwe
Door de Gewestelijke Tarweorganisatie
voor Noord- en Zuid-Holland is er weer een
brochure uitgegeven over de meest aan te
bevelen wijze, waarop de tarwe geoogst en
bewaard moet worden. Deze brochure is
samengesteld door de Rijkslandbouwconsu-
lenten voor N.-Holland, Z.VV.Zuid-Hollnad
ln het kort komt de inhoud dezer keu
rige brochure op het volgende neer:
De tarwe verbouwer moet trachten zijn
graan zoo droog mogelijk binnen te krijgen,
waarbij, vooral bij nat weer, de wijze van
opbokken een overwegende rol speelt De
bedoeling dezer brochure nu is de verbou
wers op te wekken hun eenvoudige, maar
dikwijls minder doelmatige wijze van be
handeling te vervangen door wat meer in
gewikkelde doch veel meer zekerheid bie
dende methoden. Daarom worden de erva
ringen behandeld, die in de Hollanden op
gedaan zijn met den langen hoop, de Duit-
sclie stuuk, den grooten hoop of kophoop,
den stuithoop, den Franschen hoop, den
kunsthoop, schelven en ruitere.
Naar het oordeel van het bestuur der ge
noemde tarwe-organisatie biedt het schel-
>n de meeste waarborgen. Als voordeelen
orden genoemd:
a. Slechts een klein percentage aren staat
bloot aan inregenen en als gevolg daarvan
aan optreden van schot Dit laatste kan bo
vendien door het aanbrengen van speciaal
dekmateriaal nog beperkt worden.
b. Het gevaar voor afwaaien van een deel
van om verwaaien van een geheele schelf
klein. j
c. Geringe last van musschenschade
stréken, waar men met dit euvel te kampen
heeft
Daar staan de volgende bezwaren tegen-
a. Schelven kost meer arbeid dan op hoo-
pen zetten, wat mede iets grooter korrelver-
lies met zich mede kan brengen.
b. Het zetten van schelven, vooral van
groote, vraagt meer zorg dan ophoopen.
c. De schooven moeten om geschelfd te
kunnen worden droger zijn dan voor ophok-
ken.
d. Tarwe droogt in een schelf langzamer
dan in een hok.
e. Klaver onder tarwe als dekvrucht is 11
een schelf niet zoo goed droog te krijgen
als in een hoop.
Zij, die in de verschillende methoden van
oogsten van tarwe belang stellen, kunnen
een exemplaar aanvragen bij hun geweste
lijke tanve-organisatie. De brochure wordt
dus ook buiten Noord- en Zuid-Holland, zoo
lang de voorraad strekt, voor belanghebben
den gratis verkrijgbaar gesteld.
Qns nationaal bouwplan
Volgens dezer dagen gepubliceerde cijfers
omtrent de oppervlakten met verschillende
gewassen beteeld (welke cijfers we maar
niet zullen weergeven) is er nog al eenige
wijziging in den verbouw der cultuurgewas
sen.
De met tarwe beteelde oppervlakte is met
ongeveer 14000 H.A. of met bijna 12 pet ver
meerderd. Daartegenover is de teelt van de
andere granen, behalve die van wintergerst,
achteruitgegaan. In totaal is de oppervlak
te met granen bezet, nog iets grooter dan in
het vorig jaar. .Bij de peulvruchten onder
ging de erwtenteelt welke in het vooraf
gaande jaar met ruim 10 pet. was ingekrom
pen, een zoodanige uitbreiding, dat onge
veer de omvang van 1931 wede$ bereikt
werd.
In de oppervlakten, met de onderscheiden
handelsgewassen beteeld, kwamen belang
rijke verschuivingen voor. Het mosterdzaad
breidde zich met 126 pet- uit. Do opper
vlakte- met blauwmaanzaad beteeld, welke
in 1932 sterk verminderd was, is in verge
lijking met het vorig jaar ongeveer verdrie
voudigd. Het vlas heeft zich ,wat den om
vang van de cultuur betreft* eveneens
eenigszins hersteld, doch de met dit gewas
bezette oppervlakte blijft aanzienlijk bene
den het gemiddelde voor de laatste 10 jaren
De teelt van karwijzaad is met ongeveer
31 pet verminderd. De inkrimping van de
teelt van kanariezaad ging voort. Het aan-
Men verzoekt ons de aandacht te vesti
gen op een artikel van G. A. L. in het „Han
delsblad van den Tuinbouw". We meenen
niet beter te kunnen doen dan het in zijn
geheel over te nemen.
Den laatsten tijd is er veel publiciteit ge
geven aan en groote reclame in vak- en
dagbladpers gemaakt voor de stichting van
een groot Nationaal Park „de Hopge Velu-
we". Inderdaad bieden de uitgestrekte vel
den van „de Hooge Veluwe" een schitteren
de gelegenheid voor een scheppend genie
om iets grootsch te maken.
Niemand zal ontkennen, dat dit 6000 ha
groote landgoed een nationaal offer waard
is, opdat het bewaard kan blijven als een
machtig natuur-reservaat voor de toe
komst Nooit zal een natuurmonument als
dit voor zoo'n gering bedrag gekocht zijn.
Een arboretum ten dienste van de Hoo
gere Land- en Tuinbouwschool zal er zek*>r
op zijn plaats zijn en we behoeven niet te
zeggen, na hetgeen over dit ondenverp in
dit blad geschreven is, dat we het ten
zeerste zullen toejuichen, als de regeering
straks de „Hooge Veluwe" aankoopt en deze
dus voor het nageslacht behouden blijft
Behalve het bewaren van een natuur-mo
nu ment als „de Hooge Veluwe" ongetwij
feld is, is er nog een ander vraagstuk aan
den aankoop verbonden en dat is steun
aan de boomkweekerij door afkoop van
overproductie. Deze overproductie is het
gevolg van de belemmeringen van den ex
port en Htt zou ten hemel schreien als de
vele voortreffelijke boomen en struiken op
den brandstapel zouden worden gebracht.
De opstijgende rook zou een scherpe aan
klacht beteekenen tegen die overheidsper
sonen, die de gelegenheid hadden om Ne
derland te verrijken, maar het niet deden.
Niemand is met verbranding gebaat! Nie
mand vaart er wel bij een ruïneerin-g van
het boomkweekersbedrijf, maar wel wordt
de werkloosheid en armlastigheid er door
vergroot De boomkweekerij mag niet ten
gronde gaan, want als straks, naaT wij ho
pen de grenzen weer geheel of gedeeltelijk
opengaan, moeten er producten zijn om uit
te voeren! Als er niet meer gekweekt werd,
zou openstelling van de grenzen geen
waarde meer hebben. En is het geen natio
naal belang, ook ten opzichte van de veilig
stelling van den gulden, dat de bronnen,
welke straks den uitvoer zullen moeten
voorzien, in werking blijven? Is het geen
nationaal belang om de productie van de
boomkweekerij op behoorlijk peil te hou
den en daarom het afgekweekte product af
te nemen en het jonge plantsoen voor den
export prijs te geven?
Wie hierop „neen" zou durven zeggen,
heeft nooit begrepen en begrijpt nog met
het belang van een bodemcultuur, die, als
de boomkweekerij gedaan heeft en weer
zal doen, nl. in hooge mate bijdragen tot
de welvaart van het land. Genoeg echter
om te motiveeren, dat de boomkweekerij
absoluut geholpen moét worden en dat
daarom ook aankoop van de Hooge Velu
we alleszins gewenscht is. Maar bij de ge
ruchten, welke we opvangen, is er nog
geen, die zekerheid geeft, dat de Hooge
Veluwe aangekocht zal worden en daarom
meenden wij een weg te moeten wijzeD,
die o.i. ook zeker tot een goed doel leidt
Welke weg leidt tegenwoordig nog naar
een goed doel?
Onze gedachte is deze! Er zijn nog tal
van plaatsen, steden en dorpen in ons
land ,die als 't ware op de vlakte neerge
worpen zijn, waar geen bosch, noch park is,
waarin de bewoners zich na gedanen arbeid
of des Zondags zouden kunnen verpoozen.
De' natuur bestaat voor de bewoners van
zulke plaatsen gewoonlijk uit een wijde
vlakte, een landweg of een dijk, en bij
warm, zonnig weer kan men daar niet
gaan, bij koud weer is het er te guur. Wel
nu is het dan geen nationale plicht om
daarin te voorzien, nu het voor heel wei
nig geld en tevens met instandhouding van
de boomkweekerij geschieden kan?
Als de Hooge Veluwe niet aangekocht
mocht worden, laat men dan het geld be
steden aan parken bij natuurlooze steden
en dorpen in Nederland. Bij alle plaatsen
is wel een terrein te vinden van 3—5 H.A.
dat heel gemakkelijk met behulp van werk-
loozen bewerkt en beplant kan worden,
terwijl het plantmateriaal met regeerings-
steun geleverd zou kunnen worden. Wan
neer een dertig- tot vijftigtal gemeenten
een dergelijk park voor de bewoners kre
gen, zou dit een directe weldaad zijn, maar
ook een niet genoeg te prijzen dienst aan
het nageslacht
Het plan is eigenlijk eenvoudig!
Punt 1: Gemeenten, die een park willen
bezitten als boven geschetst, treden in over
leg met de regeering, die een nader te pre
ciseeren subsidie aan de gemeenten geeft
Punt 2: De gemeenten stellen den be-
noodigden grond beschikbaar, laten door
deskundige tuin- of parkarchitecten een
ontwerp maken. Het uitvoeren van aile
werkzaamheden als: grondwerken, paden-
wegenaanleg, enz. geschiedt door werk-
loozen, zooveel mogelijk uit de gemeente,
welke het park laat aanleggen. De loonen
van werkloozen, opzichters enz. \yordcn
voor 75 a 80 pet door het Rijk betaald.
Punt 3: Voor aankoop van materiaal voor
aanleg van paden en wegen geeft het Rijk
een subsidie van b.v. 30—50 pet
Punt 4: De aankoop van plantsoenen be
taalt het Rijk in overeenstemming met de
wet tot credietverleening ten behoeve aan
boomkweekers. Er wordt dus gekocht bij
crediet-ontvangende boomkweekers, voor
zoover de planten, benoodigd voor den aan
leg, daar zijn te bekomen.
Punt 5: Een plantsoen of park als door
ons geschetst kan zoo zijn, dat do onder
houdskosten zeer gering zijn, doch even
tueel zou het Rijk aan gemeenten, die daar
voor in aanmerking komen, een kleine sub
sidie kunnen geven!
Dit is ons plan, dat we gaarne ter over
weging aanbevelen. Niemand zal beweren,
dat de uitvoering onmogelijk is en niemand
zal ontkennen, dat op deze wijze de nood
lijdende boomkweekerij op de meest prac-
tische wijze geholpen wordt. Economisch is
dit plan zeker, zoowel wat de uitvoering en
het nut van de stichting van een park, als
de steun aan de boomkweekerij betreft.
Duizenden, die nu van alle natuur ge
speend zijn, zullen straks in de schadu-
der boomen en bij den aanblik van
boom en struik de regeering danken!
Nationaal en logisch is het parken te
stichten bij steden, die nu van plantsoen
en park verstoken zijn, omdat stichting te
duur is, terwijl er verder alles is, n.l.
grond, menschen voor de bewerking, men-
schen die behoefte hebben aan natuur,
werkverruiming, verfraaiing van gemeen
te en omgeving, bevordering van de ge
zondheid, frissche, heerlijke lucht in de
vrije natuur buiten de benauwde straten
Laat het denkbeeld overal parken te
stichten tot het welzijn van het mensoh-
dom, als een vrucht, voortgekomen in een
tijd, toen de nood tot denken dwong, over
al doordringen!
Hoe denken anderen over ons idee? En
hoe kan het eventueel verwezenlijkt wor
den? G. A. L.
tal H.A. met dit gewas bezet, bedraagt nog
slechts enkele procenten van de oppervlak
te, in 1931 door deze teelt ingenomen.
Zoowel de met consumptieaardappelen
als de met fabrieksaardappelen bezette op
pervlakte werd ingekrompen; eerstgenoem
de met 13 pet de tweede met 10 pet De
oppervlakte suikerbieten is bijna 18 pet
grooter dan in 1932. De vermeerdering van
de oppervlakte der kunstweide komt voor
namelijk voor rekening van den Wieringer-
meerpolder.
EEN G0EDK00PE STIKSTOFMESTSTOF
MET UITNEMENDE EIGENSCHAPPEN
Inlichtingen worden verstrekt door
het Landbouwkundig Bureau der
Staatsmijnen te Lutterade (L.).
MARKTOVERZICHT
Medegedeeld, door het Centraal Bureau. t
VOERARTIKELEN
Door de binnenkomst van een paar boo*
ten met Laplata.ma.is, waarvan nog een
groot gedeelte onverkocht was en de kleinè
vraag, is de prijs van de maas weer terug*
geloopen. Ook op afladimg wanen de prijzen
iets gemakkelijker. Op termijn blijft de
vraag heel gering.
Gerst is aanmerkelijk lager te koop; voor
I aangekomen en spoedig gewachte par* I
tijen Laplatagerst Het aanbod in Dono/u*
gerst op aflading blijft ruim tot teu'ugiloo-1
pende prijzen. c
Tarwe, uitgezonderd nog een klein» hoe*j
veelheid regeernngetarwe, is door het aan*; S
bod, zoowel van Duiitsche- als van Fnansdhe
zij die, lager te koop. Rogge en haver won
rlen door onze oostelijke buien en door d<8
Donau lager aangeboden, die vraag blijft
echter beperkt tot disponibele partijtjes. 1 c
In de veekoekenmairkt en andere kracht*
oederartikelen i6 weinig verandering,
Visolimeel vast gestemd. 11
D"
MESTSTOFFEN a
Stik stof meststoffen. De Juli
maand i6 voorbijgegaan zander dat de stik* v
etofproducenten een prijsregeling voor het d
begonnen seizoen hebben kunnen brengen, g(
zelf6 zoover gekomen, dat de ondier* ej
handelingen tusschen de Chillenen en de
Europees che etiketofproducenten vorige
week tot een mislukking geraakt zijn. In* v.
middels is de handel en zijn de verbruikers r<
sinds lang gereed en bereid om zaken te tj
doen voor de nieuwe campagne en vliegt
•k na week ongebruikt voorbij. Er zal
zeer zeker spoedig iets moeten gebeuren v
we hebben vertrouwen, dat de nieuwe k
week ons nog wat nieuws brengt op stikt
stof gebied. Het verbruik ie minder geyvprj 0.
den, doch vaiit nog steeds mee, in aanmer-
king genomen, dat bet einde Juli is. Wij 15
vragen ons wél eens af voor welke gewas] v
sen al die stikstof thans nog gebruikt v
wordt. De noteeringen blij ren stabiel in af* S(
waohtimg van de nieuwe prijzen der prodn-
oenten. Ze waren Zaterdag j.l. ails volgt;
Zwavelzure Ammoniak 20% pet bd-Zsp. vr, S
overslagplaatsen f 4.75, Ammoneailrpeter S.M d
20% pet. idem idem f 6.05, Ammoneul-faat v
salpeter S.M 26 pet. idem idem f 6.50, KaUk*
lp eter 15% pet idem idem f6.45, Ghöfli*
salpeter, gemalen 15% pot idem invoer tf
havens f 6.60. h
Thomasmeel. Terwijl de offertes van h
Thomasmeel schaarsch blijven is de koop
lust bij de importeurs nog steeds vrij groot
De verbruikers echter hebben zich we! v
eenigszins van de markt teruggetrokken
Voor levering Aug./Sept is er sledhts een a
enkele tweedehandepost aan de markt en g
voor Oct/Dec. zijn slechts weinig eerste
handsverkoopers te vinden. Buitodhileind
heeft in de eerste maandien van het ntenjw» c
6eizoen groote hoeveelheden ingevoerd ®i| T
vrijwel geen kilo uitgevoerd. n
De invoerovereahotten van Duiflsdhllamt
zijn: Juni 1933: 114.000 ton, Juni 1932 66.60C
ton. April/Jumd 1933: 239.500 ton, Apiill/Juoi v
1932: 127.800 ton. P
Móet men daar nu uit afleiden, dat he! k
verbruik in Duitsöhland grooter zal zijc
dan het vorige jaar of is dit eenvoudig eet
verschuiving, een grootere invoer in h*
begin der campagne tegen de prijzen vat v
het „doode 6eizoen"? De bmnenlemdschi
prijzen stegen geleidelijk met de buiten <5
landsche mee. Aan het eind der week we
ren de prijzen: Disponibel te Groningex
13,8 ct Uit aanvoerschip Aug. tram vrij z
Doesburg 12,8 ct. spoor/tramvrij Zutphen' p
Deventer brd./vr. Hasselt 12,9 ct, op a/ul(
Wageningen 13 ct., op auto Amerefoort 13,
ct, auto/boordvr. Alkmaar Septemtof
reep. 12,9, 13, 13,1, 13,2, 13,4 ct, October ei v
Nov. reep. 13, 13,1, 13,2, 13,3 ct, Decern r
ber resp. 13,1, 13,2, 13,3, 13,4 ct Augu6tu s
levering boorvrij Groningen 13,8 ct, Sep'. D
id. 13,9 ct. Aangekomen te Rotterdam 13 cl
Superfosfaat De markt blijft in eei
vastere stemming verkeeren. Een enkei li
zaak wordt' er wel gedaan op buitenland d
sche super, maar de verkoop aan de ver r
bruikers is niet zoo gemakkelijk, daar dez|
super opgedroogd is, en dus een vrij hooj
vochtgehalte bevat 6
De prijzen waren aan het eind der weew 8
Nederlandedhe Super (ultra) bd^p/op aui T
fabriek Groningen 14 pet. 1.67%, 17 pc!
1.97%, 18 pet. '2.07%, 19% pet 2.22%; bdJt
fabr. Krajiing. Veer/Pemis resp. 1.57^
1.87%, 1.97%, 2.12%.
De tragiek van het leven, van het bedrijfs
leven ook, is soms zoo aangrijpend.
Iemand, die zijn geheele leven op eenzelf
de boerderij doorbracht* met ijver werkte en
sober leefde, zooals de meeste boeren heel
sober leven, zag zijn boerderij zienderoogen
achteruitgaan. Hypotheek werd genomen;
eerst tot kleine, toen tot grootere bedragen.
De hypotheek werd bij het terugloopen der
prijzen te zwaar en eindelijk opgezegd. Toen
het niet mogelijk was om geld te krijgen,
moest de boerderij verkocht worden, wat
ook geschiedde en twee, drie dagen daarna
heeft de man, die de plaats, waar hij heel
zijn leven gewoond had nu moest
verlaten, zich in zijn boerderij, die zijn boer
derij niet meer was, verhangen.
Dat is vreeselijk. En nog vreeselijker is
zijn eigenwillige daad* dan het zonder eigen
wil of schuld terugloopen zijner zaken.
Men kan echter heel gemakkelijk de staf
over deze laatste daad van den man breken
en hem gaan verooordeelen. Maar voor wie
niet sterk staan in het geloof, dat God, in
het leed des levens, dat ons treft, ook Zijn
hand heeft, en wie niet vertrouwt, dat dit
alles tot ons bestwil ons overkomt, voor
zulken is het tegenwoordig heel zwaar om
niet tot wanhoopsdaden te komen.
Dit geval staat niet op zichzelf, 't Is een
illustratie van wat er gebeurt in het leven
van den land- en tuinbouwer.
Lees, wat de burgemeester van Groote
broek, een voornaam tuinbouwdorp in West
Friesland, schrijft:
De zoo dikwijls re
begint naar conflicten over te slaan.
In lange rijen trokken de tuinders in een
zevental streekgemeenten naar de burge
meesters op. Het waren de vele tuinders* die
een winter en lente lang hun hand hebben
moeten ophouden voor brood- en vetbons, 't
waren ook de gewezen aristocraten van het
land, die met onmiskenbare gêne hun plaats
i de rij innamen, allen desperado's.
Allen zwoegen ze nog 13 k 14 uur per dag
allen zijn ze op onmiddellijke hulp aan
gewezen. Aan de veilingen liggen de produc
ten van hun arbeid op huizenhooge stapels
te rotten. Voor 37% cent per baal zijnde
de regeeringssteun, gelijk aan oogstloon
-orden daar dagelijks de kostelijke aard
vruchten bij duizenden balen neergestort-
De houding der demonstratie was waar
dig, ordelijk, ofschoon-een ondertoon van
bitterheid en opstandigheid niét viel te mis
kennen.
De deputaties eisohten onmiddellijke hulp.
De gemeentebesturen hebben niets meer
te geven.
De demonstranten dreigden met het prijs
geven der bedrijven, een staking zonder
strijdkas. De menschen zijn ten einde raad.
Er moet hulp komen van de regeering.
Er is storm op til in West-Friesland en 't
zou zeer te betreuren zijn, als dit nobel,
werkzaam en regeeringsgetrouw volk niet
spoedig de inwilliging verkreeg van zijn
simpele vraag om hulp.
Nu is het. waar, dat de yraag* om hulp
simpel genoeg kan zijn, doch,
HET VERSTREKKEN VAN DIE
HULP IS NIET ZOO SIMPEL
Dat moet men goed bedenken, 't Is o zoo
gemakkelijk om te zeggen: de regeering
moet hulp bieden, 't Is zelfs heel gemakke
lijk om enkele wegen aan te geven, waar
langs dit kan. Zoo hadden de onmiddellijk
hulpeischende demonstranten ook hun ver
langen scherp geformuleerd als volgt:
Directe uitkeering van de garantieprijzen
volgens de tuinbouwsteunwet 1933 van al
de reeds geveilde producten in dit seizoen
met terzijdestelling van de limiet van
f 5.000.000. Garantie van de uitbetaling door
de regeering van de binnenlandsche mini
mumprijzen volgens het bloembollensanee-
ringsplan. Vertegenwoordiging van „de
Streek" in adviseerende lichamen.
In orde, zult ge zeggen. Juist, in orde!
Doch
WAAR MOET ALLES VANDAAN
KOMEN?
Men kan wel zeggen: de regeering moet
het doen. Dat is heel gemakkelijke praat.
En dan moet de regeering het maar halen,
waar het te halen is. Maar dat is een dood
doener, die al heel weinig zegt. Nu moet ge
me goed begrijpen: ik ben niet blind voor
de nood der tuinders, dat weet ge nu zoo
langzamerhand wel beter, ik voel de nood-
ik zie die nood, doch ik zie ook de moeilijk
heid der regeering. Want, geloof me, waar
velen meenen, dat nog wel wat te halen is,
is het meestal ook lauw, 'hoor! Daarom, bij
alle bezwaren, die naar voren gebracht wor
den tegen de autoriteiten, waardig blijven
en ook even indenken, wat moeite en zorg
die hebben, nu alles om steun roept
Dat moeten we niet vergeten. Daar hebt
ge bv. de Duitscher. Ze nemen, we hebben
daar indertijd uitvoerig bij stil gestaan, heel
handig van ons aan een renteverlaging van
de schuld, die ze bij ons hebben, zonder
ook maar dank je te zeggen. De tramconduc
teur slaat nog even met zijn vinger naar
zijn pet, als hij een fooi krijgt Dat doet de
Duitscher niet eens. Die belooft eenige klei
nigheidjes, doch houdt de weg vrij, om in
plaats van die kleinigheidjes, ons dubbel
en dwars op andere wijze te treffen.
Van spek mag straks door ons ingevoerd
worden 60 pet van de vroegere hoeveelheid
tegen 20 M. invoerrecht, voor het overige in
gevoerde spek geldt het normale tarief
dat 36 M. bedroeg, doch maar heel gauw
tot 60 M. is verhoogd. De reuzel* waar niets
over is afgesproken, werd in Februari ver
hoogd van 10 tot 50 M. en is dadelijk na
onze voorloopige afspraak verhoogd tot 75
M. en brutaalweg werd er toen bijgezegd,
dat dit was om de afspraak met Holland om,
trent de spekinvoer, weef te compenseeren,
d.w.z. de gevolgen daarvan weg te nemen.
Midden Juli is het tarief gebracht op 100 M.
dus 10 maal zoo hoog ais in Februari 1.1.
Rauw spek wordt gauw met 75 M. inplaats
van met 25 M. belast, enz. enz. enz.
Onze Staten-Generaal zal dan ook, hopen
we, wel zoo wijs, om dit verdag niet goed
te keuren. Onze vertegenwoordigers, die zoo
iets met Duitschland, voorloopig afspraken,
zullen we eens weer uitsturen!?!
Je kunt nog beter
Ze doen dit ook op niet heel nette wijze,
zooals in Woubrugge bleek.
Drie koeien, wellicht door de tropische
warmte uit de blakerende weide verdreven,
traden, na een rustige wandeling door het
dorp, plotseling het raadhuis binnen, waar
zij met de noodige omzichtigheid kennis
namen van de oudheidkundige verzameling.
Een van de drie ging zich daarna voor
stellen aan den gemeente-ontvanger. Waar
schijnlijk had ze een aanmaning ontvangen
om binnen tien dagen te betalen, althans zij
stapte zonder kloppen de kamer van dezen
magistraat binnen, opende haar portemon-
noie en deponeerde op het, eerst kortelings
met zooveel zorg gekozen karpet, een be
kend souvenir, wenkte vervolgens haar
beide vriendinnen, waarna zij gezamenlijk
het gebouw weer verlieten, om haar wande
ling voort te zetten.
Het passagierende drietal, dat wel een
zeer zonderlinge opvatting bleek te hebben
van de wijze, waarop ontvangers belasting
penningen plegen te ontvangen en van de
bij dezen gangbare munt, is later gearres
teerd en naar de weide teruggebracht
Zoo schijnen de Chiléensche gedelegeer
den ook teruggebracht te zijn van de voor
loopige
Ge weet wel, daar heb ik voor twee we
ken, heel even over gepraat.
't Schijnt op die badplaats, Ostende was
het, geloof ik, wat warm geworden te zijn,
de besprekingen werden nl. te Parijs voort
gezet Maar ook daar is de motor warm ge
loopen en wel zóó warm, lat het gevalletje
vast liep: de conferentie mislukte. Hoe dat
zat begreep men eerst niet, doch het schijnt
dat de Chileensche gevolmachtigden spe
ciale eisclien naar voren hebben gebracht,
die de heele zaak hebben doen mislukken.
De onderhandelingen over de st'kstofprij-
zen hadden reeds goede vorderingen ge
maakt, toen de Chilenen plotseling nieuwe
garanties eisohten.
Deze werden door de producenten van
synthetische stikstof ongerechtvaardigd ge
acht, waardoor de onderhandelingen plotse
ling moesten worden geëindigd. De verkoop
overeenkomst tusschen de Chileensche pro
ducenten en die van synthet'sche stikstof
is op 30 Juni afgeloopen. De overeenkomst
tusschen de producenten van synthetische
stikstof met betrekking tot de Europeesche
markten* die het vorig jaar werd gesloten,
loopt intusschen nog tot Juni 1934.
Voor den Nederlandschen boer ben ik
daar wel blij om. Zulke afspraken kosten
ons altijd maar geld, weet ge. Èn dat hei-
ben we niet
Daarom verheug ik mij er ook ln, dat to
hoe langer hoe duidelijker wordt, dat dl
Duitsch-Fransche kaliproducenten het -
VOORLOOPIG NIET TOT EEN AF 1
SPRAAKJE MET DE SPAANSCHl
KALI-IMPORTEURS ZULLE» j
BRENGEN. 1
Daar schijnen heel velen nog bang votf
te zijn. Wij wenschen de verdiensten vai
Duitsch-Fransche kali heel niet te verklei 1
nen. Het Landbauwkundig Bureau er vai
heeft veel in het belang van den Holland
schen boer gedaan door hen te leeren doe!
matig kali aan te wenden. Dat Nederland i
tot zijn eigen voordeel een groot afneme' 1
van kali 's, heeft het aan dit bureau te dar-
ken, doch de geldkwestie speelt een belanf
rijken rol. De prijs bleef boven de betaal
kracht van den Hollandschen boer in dei
tijden. En daarom dreigde een kalitekort 'ti
ontstaan. En het dreigde niet Vele lande:
leden al aan kaligebrek. En nu is door to
komen van Spaansche kali, dat gevaar a!
gewend. De boer kan en zal nu weer kal
gebruiken. De prijzen daalden door het 05
treden der V.i.s.k.a. met ongeveer 40 pC 1
Daarvoor moeten we dankbaar zij*. Ds
heeft de V.i.s.k.a. voor ons bewerkt
Daar gaat niets af. En dat ze nu op d
kalimarkt een poosje vechten, voor on
niet zoo kwaad.
Zoo moet men de zaak beschouwen. Maa
dan ook niet ondankbaar zijn.
Dat is de Nederlandsche boer over het a'
gemeen niet.
En de handel en de kleine coöperaties zul
len de boeren het beste wel voorhouden
Groote coöperaties dan niet, vraagt ge.
Daarover praat ik nog wel eens. 'k Hel
daarover mijn eigen ideeën, waar ik m
geen tijd meer voor heb ze mede te deelen
Tot de volgende week.
PRAATJESMAKER