Ammonsalpeter „SI" Ons Nationaal park ONS PRAATUURTJE LAND- EN TUINBOUW No. 200 DONDERDAG 3 AUGUSTUS 1933 BEWEZEN!! Adverteeren in „LAND-EN TUINBOUW" heeft succes "Y^/estlandsche Bloemen en Fruittentoonstelling 26 Augustus-2 September a.s. te Naaldwijk Land- en Tuinbouw' bereikt duizenden boeren en tuinders J tl iui liUL,kitllJ!JlJul|llllllMill>llJiill<liili.llldd Op de persexcursie Joor 't Westland gehou-1 don werden ons de volgende bijzonderheden omtrent de Westlandsche Bloemencultuur; de Snijbloemenveiling en de Bloementen toonstelling verstrekt- 't Is thans ongeveer 30„jaar geleden dat de Westlandsche kweeker toen nog slechts groenten- en fruitkweeker- ook een poging waagde -om op bloemengebied iets te pres- teeren. Enkele tuinders legden zich toe op rozen teelt, anderen op die van chrysanten, ter wijl te 's-Gravenzande al spoedig eenbegin gemaakt werd met de tulpentrekkerij. De afzet van het product leverde in dien tijd groote moeilijkheden op. De binnen- landsche handel vond zijn afzet voorname lijk in de winkels van bloemisten in de grootste steden van ons land. Voor de trektulpen ontstond een levendi- gen handel op Engeland. Anjers werden voor het grootste gedeelte op de Aalsmeer- sche veiling verhandeld. Langzamerhand kwam daar verandering in. In 1923 werd de Centrale Westlandsche Snijbloemenveiling opgericht, het gebouw „Coverin" te Poeldijk werd gehuurd en het eerste jaar werd reeds voor f 36.000 omgezet Daarna namen de omzetten jaar op jaar toe, zoo zelfs, dat in 1927 naar een grooter gebouw moest worden uitgezien en dat ten slotte cle oude fruit- en groenten-veiling te Honselei-sdijk werd aangekocht Bleek dit aanvankelijk een heele verbetering ,al spoe dig maakte de steeds grooter wordende aan voer ook dit gebouw voor een vlotte ver handeling van het product ongeschikt. (In 1931 werd een omzet bereikt van f 845.498.60) De ondervindingen, opgedaan bij het hu ren of koopen van oude gebouwen, waren van dien aard, dat de ledenvergadering het bestuur opdracht gaf, naar een geschikt ♦errein uit te zien, om daar- een nieuw ge bouw op te stichten. Het bestuur is in deze opdracht gelukkig geslaagd- Op een van de mooiste punten in het Westland wist het beslag te leggen op een gunstig gelegen terrein. Daarop verscheen na korten tijd het te genwoordige veilinggebouw hetwelk in No vember 1931 geopend werd met de grootsche chrvsamtententoonstelling. Legde de kweeker zich oorspronkelijk toe op het trekken van tulpen en het teelen van chrysanten langzamerhand is daar een gunstige wijziging in gekomen. Naast tulpen en chrysanten treft men tegenwoordig ook zeer veel snij groen» pot planten, als hortensia's, trosrozen, cycla men, garaniums en andere aan. Hooge aanschaffingskosten evenals speci aal daarvoor benoodigde kassen waren oor zaak, dat aanvankelijk slechts enkele tuin ders zich met het kweeken van anjers be zig hielden. Desniettemin is het Westland het „Centrum van de Anjerteelt" geworden. Meerdere malen worden in één week ruim 80.000 anjelieren aan de C.C.W.S. geveild, terwijl ook de anjelieren die in Aalsmeer geveild worden hoofdzakelijk Westlandsche anjers zijn. In tegenstelling met de beide vorige chry santententoonstellingen, die door de C.W-S georganiseerd waren, omvat deze tentoon stelling de geheele Westlandsche cultuur, zoowel bloemen als fruit en groenten zullen vertegenwoordigd zijn. Vandaar dan ook- dat deze tentoonstelling in samenwerking met den Bond Westland- bestaande uit meer dan 3000 leden, georganiseerd is. Het gebouw der C.C.W.S., gunstig gelegen in het centrum van het Westland, gemak kelijk vanuit Den Haag, Maassluis en Delft te bereiken, is een der mooiste en grootste veilinggebouwen in het Westland en vooi het houden van een tentoonstelling een bij uitstek gesohikte gelegenheid. Het beslaai een oppervlakte van ruim 4000 M2., de vei linghal, ongeveer 2500 M2. groot, zal hoofd zakelijk voor het exposeeren van bloemen en fruit beschikbaar gesteld worden. Ter weerszijden van de veilinghal bevin den zich afzonderlijke afdeelingen, elk 40 bij 8 M. Verder bevinden zich in het hoofdgebouw 14 boxen of vaste afdeelingen, gebouwd ten behoeve van kooplieden. In deze boxen en in een van bovengenoemde afdeelingen zal aan handel en industrie gelegenheid gebo den worden, hun artikelen te exposeeren. Van verschillende zijden ondervindt het Tentoonstellingsbestuur medewerking en blijken van sympathie. Hoogere autoriteiten geven door het schenken van medailles blijk van hartelijk meeleven. Reisvereenigingen en vervoeron- dernemingen toonen hun belangstelling door het organiseeren van excursies en zoo veel meer. Drie van de grootste Radio-omroepvereeni gingen hebben voor het uitzenden van een op de tentoonstelling betrekking hebbende rede. zendtijd beschikbaar gesteld. In samenwerking met de „I.K.R.O." is een bloemenfilm vervaardigd, om het tentoon- stellingsbezoek aan te moedigen en den ver koop van bloemen te bevorderen. Doel der tentoonstelling is: a. Grootere afzet in ons land te verkrij gen, aangezien door contingenteering, tariefs verhooging en andere buitenlandsche maat regelen, onze export hoe langer hoe meer belemmerd wordt; b. Den Kweeker te toonen, wat door een doelmatige behandeling van het product kan worden bereikt; c. Handel en industrie gelegenheid te ge ven, meer reclame voor hun artikelen te maken en den koopers te toonen, hoe de prijzen in vergelijking met vorige jaren ge daald zijn. £)e stand van fruit en warmoezerijgewassen In de St.Ct verscheen van de Directie van den Landbouw een verslag over den stand van het fruit en de warmoezerijge wassen waarvan we het voornaamste mede deelen. Zooals reeds in vorige oogstberichten werd vermeld, loopt de stand van het fruit, tengevolge van in den bloeitijd opgetreden nachtvorsten, sterk uiteen. Terwijl in en kele streken, als in Groningen, Friesland en Drente, en in Zeeland een goede, soms zelfs een rijke oogst van appelen wordt verwacht, moet deze elders vrij goed tot matig, in enkele gevallen zelfs vrijwel mislukt worden genoemd. Gemiddeld is de stand van de appelen eenigszins boven normaal. Verschillende berichten maken melding van het optreden van bloed- en bladluizen bij het fruit. Vooral bloedluizen treden sterk op, zoowel op bespoten als op niet bespoten boomen. Op deze laatste kwam ook schurft voor. Peren zijn er be langrijk minder dan appelen; het gewas kan ten hoogste als matig worden be schouwd. Vooral de pruimen hebben veel van blad luizen te lijden. De vruchten zullen onge veer een gemiddeld gewas opleveren. De perziken onder glas staan goed, die in de open lucht vrij slecht. De druiven beloven een goeden oogst Frambozen staan matig. De warmoezerijgewassen. In de koolgewassen komt veel draaihar- tigiheid voor. De sluitkool vertoont een goe den stand. De bloemkool heeft van warmte en droogte geleden. Het gewas, dat nogal onregelmatig is, staat gemiddeld vrij goed. Pootuien staan bijna overal goed. Boonen en augurken zijn in hun ontwik keling geschaad door koude en regens. Deze gewassen herstellen zich thans. Tuinhoonen, erwten en augurken vertoonen een goeden stand. De andere boonen staan goed jtot vrij goed. In oudere kassen geeft de tomatenteelt door het veelvuldig optreden van bodem- ziekten oi^evredigend-e uitkomsten. Over het geheel beloven de tomaten een goed be schot Het oogsten van tarwe Door de Gewestelijke Tarweorganisatie voor Noord- en Zuid-Holland is er weer een brochure uitgegeven over de meest aan te bevelen wijze, waarop de tarwe geoogst en bewaard moet worden. Deze brochure is samengesteld door de Rijkslandbouwconsu- lenten voor N.-Holland, Z.VV.Zuid-Hollnad ln het kort komt de inhoud dezer keu rige brochure op het volgende neer: De tarwe verbouwer moet trachten zijn graan zoo droog mogelijk binnen te krijgen, waarbij, vooral bij nat weer, de wijze van opbokken een overwegende rol speelt De bedoeling dezer brochure nu is de verbou wers op te wekken hun eenvoudige, maar dikwijls minder doelmatige wijze van be handeling te vervangen door wat meer in gewikkelde doch veel meer zekerheid bie dende methoden. Daarom worden de erva ringen behandeld, die in de Hollanden op gedaan zijn met den langen hoop, de Duit- sclie stuuk, den grooten hoop of kophoop, den stuithoop, den Franschen hoop, den kunsthoop, schelven en ruitere. Naar het oordeel van het bestuur der ge noemde tarwe-organisatie biedt het schel- >n de meeste waarborgen. Als voordeelen orden genoemd: a. Slechts een klein percentage aren staat bloot aan inregenen en als gevolg daarvan aan optreden van schot Dit laatste kan bo vendien door het aanbrengen van speciaal dekmateriaal nog beperkt worden. b. Het gevaar voor afwaaien van een deel van om verwaaien van een geheele schelf klein. j c. Geringe last van musschenschade stréken, waar men met dit euvel te kampen heeft Daar staan de volgende bezwaren tegen- a. Schelven kost meer arbeid dan op hoo- pen zetten, wat mede iets grooter korrelver- lies met zich mede kan brengen. b. Het zetten van schelven, vooral van groote, vraagt meer zorg dan ophoopen. c. De schooven moeten om geschelfd te kunnen worden droger zijn dan voor ophok- ken. d. Tarwe droogt in een schelf langzamer dan in een hok. e. Klaver onder tarwe als dekvrucht is 11 een schelf niet zoo goed droog te krijgen als in een hoop. Zij, die in de verschillende methoden van oogsten van tarwe belang stellen, kunnen een exemplaar aanvragen bij hun geweste lijke tanve-organisatie. De brochure wordt dus ook buiten Noord- en Zuid-Holland, zoo lang de voorraad strekt, voor belanghebben den gratis verkrijgbaar gesteld. Qns nationaal bouwplan Volgens dezer dagen gepubliceerde cijfers omtrent de oppervlakten met verschillende gewassen beteeld (welke cijfers we maar niet zullen weergeven) is er nog al eenige wijziging in den verbouw der cultuurgewas sen. De met tarwe beteelde oppervlakte is met ongeveer 14000 H.A. of met bijna 12 pet ver meerderd. Daartegenover is de teelt van de andere granen, behalve die van wintergerst, achteruitgegaan. In totaal is de oppervlak te met granen bezet, nog iets grooter dan in het vorig jaar. .Bij de peulvruchten onder ging de erwtenteelt welke in het vooraf gaande jaar met ruim 10 pet. was ingekrom pen, een zoodanige uitbreiding, dat onge veer de omvang van 1931 wede$ bereikt werd. In de oppervlakten, met de onderscheiden handelsgewassen beteeld, kwamen belang rijke verschuivingen voor. Het mosterdzaad breidde zich met 126 pet- uit. Do opper vlakte- met blauwmaanzaad beteeld, welke in 1932 sterk verminderd was, is in verge lijking met het vorig jaar ongeveer verdrie voudigd. Het vlas heeft zich ,wat den om vang van de cultuur betreft* eveneens eenigszins hersteld, doch de met dit gewas bezette oppervlakte blijft aanzienlijk bene den het gemiddelde voor de laatste 10 jaren De teelt van karwijzaad is met ongeveer 31 pet verminderd. De inkrimping van de teelt van kanariezaad ging voort. Het aan- Men verzoekt ons de aandacht te vesti gen op een artikel van G. A. L. in het „Han delsblad van den Tuinbouw". We meenen niet beter te kunnen doen dan het in zijn geheel over te nemen. Den laatsten tijd is er veel publiciteit ge geven aan en groote reclame in vak- en dagbladpers gemaakt voor de stichting van een groot Nationaal Park „de Hopge Velu- we". Inderdaad bieden de uitgestrekte vel den van „de Hooge Veluwe" een schitteren de gelegenheid voor een scheppend genie om iets grootsch te maken. Niemand zal ontkennen, dat dit 6000 ha groote landgoed een nationaal offer waard is, opdat het bewaard kan blijven als een machtig natuur-reservaat voor de toe komst Nooit zal een natuurmonument als dit voor zoo'n gering bedrag gekocht zijn. Een arboretum ten dienste van de Hoo gere Land- en Tuinbouwschool zal er zek*>r op zijn plaats zijn en we behoeven niet te zeggen, na hetgeen over dit ondenverp in dit blad geschreven is, dat we het ten zeerste zullen toejuichen, als de regeering straks de „Hooge Veluwe" aankoopt en deze dus voor het nageslacht behouden blijft Behalve het bewaren van een natuur-mo nu ment als „de Hooge Veluwe" ongetwij feld is, is er nog een ander vraagstuk aan den aankoop verbonden en dat is steun aan de boomkweekerij door afkoop van overproductie. Deze overproductie is het gevolg van de belemmeringen van den ex port en Htt zou ten hemel schreien als de vele voortreffelijke boomen en struiken op den brandstapel zouden worden gebracht. De opstijgende rook zou een scherpe aan klacht beteekenen tegen die overheidsper sonen, die de gelegenheid hadden om Ne derland te verrijken, maar het niet deden. Niemand is met verbranding gebaat! Nie mand vaart er wel bij een ruïneerin-g van het boomkweekersbedrijf, maar wel wordt de werkloosheid en armlastigheid er door vergroot De boomkweekerij mag niet ten gronde gaan, want als straks, naaT wij ho pen de grenzen weer geheel of gedeeltelijk opengaan, moeten er producten zijn om uit te voeren! Als er niet meer gekweekt werd, zou openstelling van de grenzen geen waarde meer hebben. En is het geen natio naal belang, ook ten opzichte van de veilig stelling van den gulden, dat de bronnen, welke straks den uitvoer zullen moeten voorzien, in werking blijven? Is het geen nationaal belang om de productie van de boomkweekerij op behoorlijk peil te hou den en daarom het afgekweekte product af te nemen en het jonge plantsoen voor den export prijs te geven? Wie hierop „neen" zou durven zeggen, heeft nooit begrepen en begrijpt nog met het belang van een bodemcultuur, die, als de boomkweekerij gedaan heeft en weer zal doen, nl. in hooge mate bijdragen tot de welvaart van het land. Genoeg echter om te motiveeren, dat de boomkweekerij absoluut geholpen moét worden en dat daarom ook aankoop van de Hooge Velu we alleszins gewenscht is. Maar bij de ge ruchten, welke we opvangen, is er nog geen, die zekerheid geeft, dat de Hooge Veluwe aangekocht zal worden en daarom meenden wij een weg te moeten wijzeD, die o.i. ook zeker tot een goed doel leidt Welke weg leidt tegenwoordig nog naar een goed doel? Onze gedachte is deze! Er zijn nog tal van plaatsen, steden en dorpen in ons land ,die als 't ware op de vlakte neerge worpen zijn, waar geen bosch, noch park is, waarin de bewoners zich na gedanen arbeid of des Zondags zouden kunnen verpoozen. De' natuur bestaat voor de bewoners van zulke plaatsen gewoonlijk uit een wijde vlakte, een landweg of een dijk, en bij warm, zonnig weer kan men daar niet gaan, bij koud weer is het er te guur. Wel nu is het dan geen nationale plicht om daarin te voorzien, nu het voor heel wei nig geld en tevens met instandhouding van de boomkweekerij geschieden kan? Als de Hooge Veluwe niet aangekocht mocht worden, laat men dan het geld be steden aan parken bij natuurlooze steden en dorpen in Nederland. Bij alle plaatsen is wel een terrein te vinden van 3—5 H.A. dat heel gemakkelijk met behulp van werk- loozen bewerkt en beplant kan worden, terwijl het plantmateriaal met regeerings- steun geleverd zou kunnen worden. Wan neer een dertig- tot vijftigtal gemeenten een dergelijk park voor de bewoners kre gen, zou dit een directe weldaad zijn, maar ook een niet genoeg te prijzen dienst aan het nageslacht Het plan is eigenlijk eenvoudig! Punt 1: Gemeenten, die een park willen bezitten als boven geschetst, treden in over leg met de regeering, die een nader te pre ciseeren subsidie aan de gemeenten geeft Punt 2: De gemeenten stellen den be- noodigden grond beschikbaar, laten door deskundige tuin- of parkarchitecten een ontwerp maken. Het uitvoeren van aile werkzaamheden als: grondwerken, paden- wegenaanleg, enz. geschiedt door werk- loozen, zooveel mogelijk uit de gemeente, welke het park laat aanleggen. De loonen van werkloozen, opzichters enz. \yordcn voor 75 a 80 pet door het Rijk betaald. Punt 3: Voor aankoop van materiaal voor aanleg van paden en wegen geeft het Rijk een subsidie van b.v. 30—50 pet Punt 4: De aankoop van plantsoenen be taalt het Rijk in overeenstemming met de wet tot credietverleening ten behoeve aan boomkweekers. Er wordt dus gekocht bij crediet-ontvangende boomkweekers, voor zoover de planten, benoodigd voor den aan leg, daar zijn te bekomen. Punt 5: Een plantsoen of park als door ons geschetst kan zoo zijn, dat do onder houdskosten zeer gering zijn, doch even tueel zou het Rijk aan gemeenten, die daar voor in aanmerking komen, een kleine sub sidie kunnen geven! Dit is ons plan, dat we gaarne ter over weging aanbevelen. Niemand zal beweren, dat de uitvoering onmogelijk is en niemand zal ontkennen, dat op deze wijze de nood lijdende boomkweekerij op de meest prac- tische wijze geholpen wordt. Economisch is dit plan zeker, zoowel wat de uitvoering en het nut van de stichting van een park, als de steun aan de boomkweekerij betreft. Duizenden, die nu van alle natuur ge speend zijn, zullen straks in de schadu- der boomen en bij den aanblik van boom en struik de regeering danken! Nationaal en logisch is het parken te stichten bij steden, die nu van plantsoen en park verstoken zijn, omdat stichting te duur is, terwijl er verder alles is, n.l. grond, menschen voor de bewerking, men- schen die behoefte hebben aan natuur, werkverruiming, verfraaiing van gemeen te en omgeving, bevordering van de ge zondheid, frissche, heerlijke lucht in de vrije natuur buiten de benauwde straten Laat het denkbeeld overal parken te stichten tot het welzijn van het mensoh- dom, als een vrucht, voortgekomen in een tijd, toen de nood tot denken dwong, over al doordringen! Hoe denken anderen over ons idee? En hoe kan het eventueel verwezenlijkt wor den? G. A. L. tal H.A. met dit gewas bezet, bedraagt nog slechts enkele procenten van de oppervlak te, in 1931 door deze teelt ingenomen. Zoowel de met consumptieaardappelen als de met fabrieksaardappelen bezette op pervlakte werd ingekrompen; eerstgenoem de met 13 pet de tweede met 10 pet De oppervlakte suikerbieten is bijna 18 pet grooter dan in 1932. De vermeerdering van de oppervlakte der kunstweide komt voor namelijk voor rekening van den Wieringer- meerpolder. EEN G0EDK00PE STIKSTOFMESTSTOF MET UITNEMENDE EIGENSCHAPPEN Inlichtingen worden verstrekt door het Landbouwkundig Bureau der Staatsmijnen te Lutterade (L.). MARKTOVERZICHT Medegedeeld, door het Centraal Bureau. t VOERARTIKELEN Door de binnenkomst van een paar boo* ten met Laplata.ma.is, waarvan nog een groot gedeelte onverkocht was en de kleinè vraag, is de prijs van de maas weer terug* geloopen. Ook op afladimg wanen de prijzen iets gemakkelijker. Op termijn blijft de vraag heel gering. Gerst is aanmerkelijk lager te koop; voor I aangekomen en spoedig gewachte par* I tijen Laplatagerst Het aanbod in Dono/u* gerst op aflading blijft ruim tot teu'ugiloo-1 pende prijzen. c Tarwe, uitgezonderd nog een klein» hoe*j veelheid regeernngetarwe, is door het aan*; S bod, zoowel van Duiitsche- als van Fnansdhe zij die, lager te koop. Rogge en haver won rlen door onze oostelijke buien en door d<8 Donau lager aangeboden, die vraag blijft echter beperkt tot disponibele partijtjes. 1 c In de veekoekenmairkt en andere kracht* oederartikelen i6 weinig verandering, Visolimeel vast gestemd. 11 D" MESTSTOFFEN a Stik stof meststoffen. De Juli maand i6 voorbijgegaan zander dat de stik* v etofproducenten een prijsregeling voor het d begonnen seizoen hebben kunnen brengen, g( zelf6 zoover gekomen, dat de ondier* ej handelingen tusschen de Chillenen en de Europees che etiketofproducenten vorige week tot een mislukking geraakt zijn. In* v. middels is de handel en zijn de verbruikers r< sinds lang gereed en bereid om zaken te tj doen voor de nieuwe campagne en vliegt •k na week ongebruikt voorbij. Er zal zeer zeker spoedig iets moeten gebeuren v we hebben vertrouwen, dat de nieuwe k week ons nog wat nieuws brengt op stikt stof gebied. Het verbruik ie minder geyvprj 0. den, doch vaiit nog steeds mee, in aanmer- king genomen, dat bet einde Juli is. Wij 15 vragen ons wél eens af voor welke gewas] v sen al die stikstof thans nog gebruikt v wordt. De noteeringen blij ren stabiel in af* S( waohtimg van de nieuwe prijzen der prodn- oenten. Ze waren Zaterdag j.l. ails volgt; Zwavelzure Ammoniak 20% pet bd-Zsp. vr, S overslagplaatsen f 4.75, Ammoneailrpeter S.M d 20% pet. idem idem f 6.05, Ammoneul-faat v salpeter S.M 26 pet. idem idem f 6.50, KaUk* lp eter 15% pet idem idem f6.45, Ghöfli* salpeter, gemalen 15% pot idem invoer tf havens f 6.60. h Thomasmeel. Terwijl de offertes van h Thomasmeel schaarsch blijven is de koop lust bij de importeurs nog steeds vrij groot De verbruikers echter hebben zich we! v eenigszins van de markt teruggetrokken Voor levering Aug./Sept is er sledhts een a enkele tweedehandepost aan de markt en g voor Oct/Dec. zijn slechts weinig eerste handsverkoopers te vinden. Buitodhileind heeft in de eerste maandien van het ntenjw» c 6eizoen groote hoeveelheden ingevoerd ®i| T vrijwel geen kilo uitgevoerd. n De invoerovereahotten van Duiflsdhllamt zijn: Juni 1933: 114.000 ton, Juni 1932 66.60C ton. April/Jumd 1933: 239.500 ton, Apiill/Juoi v 1932: 127.800 ton. P Móet men daar nu uit afleiden, dat he! k verbruik in Duitsöhland grooter zal zijc dan het vorige jaar of is dit eenvoudig eet verschuiving, een grootere invoer in h* begin der campagne tegen de prijzen vat v het „doode 6eizoen"? De bmnenlemdschi prijzen stegen geleidelijk met de buiten <5 landsche mee. Aan het eind der week we ren de prijzen: Disponibel te Groningex 13,8 ct Uit aanvoerschip Aug. tram vrij z Doesburg 12,8 ct. spoor/tramvrij Zutphen' p Deventer brd./vr. Hasselt 12,9 ct, op a/ul( Wageningen 13 ct., op auto Amerefoort 13, ct, auto/boordvr. Alkmaar Septemtof reep. 12,9, 13, 13,1, 13,2, 13,4 ct, October ei v Nov. reep. 13, 13,1, 13,2, 13,3 ct, Decern r ber resp. 13,1, 13,2, 13,3, 13,4 ct Augu6tu s levering boorvrij Groningen 13,8 ct, Sep'. D id. 13,9 ct. Aangekomen te Rotterdam 13 cl Superfosfaat De markt blijft in eei vastere stemming verkeeren. Een enkei li zaak wordt' er wel gedaan op buitenland d sche super, maar de verkoop aan de ver r bruikers is niet zoo gemakkelijk, daar dez| super opgedroogd is, en dus een vrij hooj vochtgehalte bevat 6 De prijzen waren aan het eind der weew 8 Nederlandedhe Super (ultra) bd^p/op aui T fabriek Groningen 14 pet. 1.67%, 17 pc! 1.97%, 18 pet. '2.07%, 19% pet 2.22%; bdJt fabr. Krajiing. Veer/Pemis resp. 1.57^ 1.87%, 1.97%, 2.12%. De tragiek van het leven, van het bedrijfs leven ook, is soms zoo aangrijpend. Iemand, die zijn geheele leven op eenzelf de boerderij doorbracht* met ijver werkte en sober leefde, zooals de meeste boeren heel sober leven, zag zijn boerderij zienderoogen achteruitgaan. Hypotheek werd genomen; eerst tot kleine, toen tot grootere bedragen. De hypotheek werd bij het terugloopen der prijzen te zwaar en eindelijk opgezegd. Toen het niet mogelijk was om geld te krijgen, moest de boerderij verkocht worden, wat ook geschiedde en twee, drie dagen daarna heeft de man, die de plaats, waar hij heel zijn leven gewoond had nu moest verlaten, zich in zijn boerderij, die zijn boer derij niet meer was, verhangen. Dat is vreeselijk. En nog vreeselijker is zijn eigenwillige daad* dan het zonder eigen wil of schuld terugloopen zijner zaken. Men kan echter heel gemakkelijk de staf over deze laatste daad van den man breken en hem gaan verooordeelen. Maar voor wie niet sterk staan in het geloof, dat God, in het leed des levens, dat ons treft, ook Zijn hand heeft, en wie niet vertrouwt, dat dit alles tot ons bestwil ons overkomt, voor zulken is het tegenwoordig heel zwaar om niet tot wanhoopsdaden te komen. Dit geval staat niet op zichzelf, 't Is een illustratie van wat er gebeurt in het leven van den land- en tuinbouwer. Lees, wat de burgemeester van Groote broek, een voornaam tuinbouwdorp in West Friesland, schrijft: De zoo dikwijls re begint naar conflicten over te slaan. In lange rijen trokken de tuinders in een zevental streekgemeenten naar de burge meesters op. Het waren de vele tuinders* die een winter en lente lang hun hand hebben moeten ophouden voor brood- en vetbons, 't waren ook de gewezen aristocraten van het land, die met onmiskenbare gêne hun plaats i de rij innamen, allen desperado's. Allen zwoegen ze nog 13 k 14 uur per dag allen zijn ze op onmiddellijke hulp aan gewezen. Aan de veilingen liggen de produc ten van hun arbeid op huizenhooge stapels te rotten. Voor 37% cent per baal zijnde de regeeringssteun, gelijk aan oogstloon -orden daar dagelijks de kostelijke aard vruchten bij duizenden balen neergestort- De houding der demonstratie was waar dig, ordelijk, ofschoon-een ondertoon van bitterheid en opstandigheid niét viel te mis kennen. De deputaties eisohten onmiddellijke hulp. De gemeentebesturen hebben niets meer te geven. De demonstranten dreigden met het prijs geven der bedrijven, een staking zonder strijdkas. De menschen zijn ten einde raad. Er moet hulp komen van de regeering. Er is storm op til in West-Friesland en 't zou zeer te betreuren zijn, als dit nobel, werkzaam en regeeringsgetrouw volk niet spoedig de inwilliging verkreeg van zijn simpele vraag om hulp. Nu is het. waar, dat de yraag* om hulp simpel genoeg kan zijn, doch, HET VERSTREKKEN VAN DIE HULP IS NIET ZOO SIMPEL Dat moet men goed bedenken, 't Is o zoo gemakkelijk om te zeggen: de regeering moet hulp bieden, 't Is zelfs heel gemakke lijk om enkele wegen aan te geven, waar langs dit kan. Zoo hadden de onmiddellijk hulpeischende demonstranten ook hun ver langen scherp geformuleerd als volgt: Directe uitkeering van de garantieprijzen volgens de tuinbouwsteunwet 1933 van al de reeds geveilde producten in dit seizoen met terzijdestelling van de limiet van f 5.000.000. Garantie van de uitbetaling door de regeering van de binnenlandsche mini mumprijzen volgens het bloembollensanee- ringsplan. Vertegenwoordiging van „de Streek" in adviseerende lichamen. In orde, zult ge zeggen. Juist, in orde! Doch WAAR MOET ALLES VANDAAN KOMEN? Men kan wel zeggen: de regeering moet het doen. Dat is heel gemakkelijke praat. En dan moet de regeering het maar halen, waar het te halen is. Maar dat is een dood doener, die al heel weinig zegt. Nu moet ge me goed begrijpen: ik ben niet blind voor de nood der tuinders, dat weet ge nu zoo langzamerhand wel beter, ik voel de nood- ik zie die nood, doch ik zie ook de moeilijk heid der regeering. Want, geloof me, waar velen meenen, dat nog wel wat te halen is, is het meestal ook lauw, 'hoor! Daarom, bij alle bezwaren, die naar voren gebracht wor den tegen de autoriteiten, waardig blijven en ook even indenken, wat moeite en zorg die hebben, nu alles om steun roept Dat moeten we niet vergeten. Daar hebt ge bv. de Duitscher. Ze nemen, we hebben daar indertijd uitvoerig bij stil gestaan, heel handig van ons aan een renteverlaging van de schuld, die ze bij ons hebben, zonder ook maar dank je te zeggen. De tramconduc teur slaat nog even met zijn vinger naar zijn pet, als hij een fooi krijgt Dat doet de Duitscher niet eens. Die belooft eenige klei nigheidjes, doch houdt de weg vrij, om in plaats van die kleinigheidjes, ons dubbel en dwars op andere wijze te treffen. Van spek mag straks door ons ingevoerd worden 60 pet van de vroegere hoeveelheid tegen 20 M. invoerrecht, voor het overige in gevoerde spek geldt het normale tarief dat 36 M. bedroeg, doch maar heel gauw tot 60 M. is verhoogd. De reuzel* waar niets over is afgesproken, werd in Februari ver hoogd van 10 tot 50 M. en is dadelijk na onze voorloopige afspraak verhoogd tot 75 M. en brutaalweg werd er toen bijgezegd, dat dit was om de afspraak met Holland om, trent de spekinvoer, weef te compenseeren, d.w.z. de gevolgen daarvan weg te nemen. Midden Juli is het tarief gebracht op 100 M. dus 10 maal zoo hoog ais in Februari 1.1. Rauw spek wordt gauw met 75 M. inplaats van met 25 M. belast, enz. enz. enz. Onze Staten-Generaal zal dan ook, hopen we, wel zoo wijs, om dit verdag niet goed te keuren. Onze vertegenwoordigers, die zoo iets met Duitschland, voorloopig afspraken, zullen we eens weer uitsturen!?! Je kunt nog beter Ze doen dit ook op niet heel nette wijze, zooals in Woubrugge bleek. Drie koeien, wellicht door de tropische warmte uit de blakerende weide verdreven, traden, na een rustige wandeling door het dorp, plotseling het raadhuis binnen, waar zij met de noodige omzichtigheid kennis namen van de oudheidkundige verzameling. Een van de drie ging zich daarna voor stellen aan den gemeente-ontvanger. Waar schijnlijk had ze een aanmaning ontvangen om binnen tien dagen te betalen, althans zij stapte zonder kloppen de kamer van dezen magistraat binnen, opende haar portemon- noie en deponeerde op het, eerst kortelings met zooveel zorg gekozen karpet, een be kend souvenir, wenkte vervolgens haar beide vriendinnen, waarna zij gezamenlijk het gebouw weer verlieten, om haar wande ling voort te zetten. Het passagierende drietal, dat wel een zeer zonderlinge opvatting bleek te hebben van de wijze, waarop ontvangers belasting penningen plegen te ontvangen en van de bij dezen gangbare munt, is later gearres teerd en naar de weide teruggebracht Zoo schijnen de Chiléensche gedelegeer den ook teruggebracht te zijn van de voor loopige Ge weet wel, daar heb ik voor twee we ken, heel even over gepraat. 't Schijnt op die badplaats, Ostende was het, geloof ik, wat warm geworden te zijn, de besprekingen werden nl. te Parijs voort gezet Maar ook daar is de motor warm ge loopen en wel zóó warm, lat het gevalletje vast liep: de conferentie mislukte. Hoe dat zat begreep men eerst niet, doch het schijnt dat de Chileensche gevolmachtigden spe ciale eisclien naar voren hebben gebracht, die de heele zaak hebben doen mislukken. De onderhandelingen over de st'kstofprij- zen hadden reeds goede vorderingen ge maakt, toen de Chilenen plotseling nieuwe garanties eisohten. Deze werden door de producenten van synthetische stikstof ongerechtvaardigd ge acht, waardoor de onderhandelingen plotse ling moesten worden geëindigd. De verkoop overeenkomst tusschen de Chileensche pro ducenten en die van synthet'sche stikstof is op 30 Juni afgeloopen. De overeenkomst tusschen de producenten van synthetische stikstof met betrekking tot de Europeesche markten* die het vorig jaar werd gesloten, loopt intusschen nog tot Juni 1934. Voor den Nederlandschen boer ben ik daar wel blij om. Zulke afspraken kosten ons altijd maar geld, weet ge. Èn dat hei- ben we niet Daarom verheug ik mij er ook ln, dat to hoe langer hoe duidelijker wordt, dat dl Duitsch-Fransche kaliproducenten het - VOORLOOPIG NIET TOT EEN AF 1 SPRAAKJE MET DE SPAANSCHl KALI-IMPORTEURS ZULLE» j BRENGEN. 1 Daar schijnen heel velen nog bang votf te zijn. Wij wenschen de verdiensten vai Duitsch-Fransche kali heel niet te verklei 1 nen. Het Landbauwkundig Bureau er vai heeft veel in het belang van den Holland schen boer gedaan door hen te leeren doe! matig kali aan te wenden. Dat Nederland i tot zijn eigen voordeel een groot afneme' 1 van kali 's, heeft het aan dit bureau te dar- ken, doch de geldkwestie speelt een belanf rijken rol. De prijs bleef boven de betaal kracht van den Hollandschen boer in dei tijden. En daarom dreigde een kalitekort 'ti ontstaan. En het dreigde niet Vele lande: leden al aan kaligebrek. En nu is door to komen van Spaansche kali, dat gevaar a! gewend. De boer kan en zal nu weer kal gebruiken. De prijzen daalden door het 05 treden der V.i.s.k.a. met ongeveer 40 pC 1 Daarvoor moeten we dankbaar zij*. Ds heeft de V.i.s.k.a. voor ons bewerkt Daar gaat niets af. En dat ze nu op d kalimarkt een poosje vechten, voor on niet zoo kwaad. Zoo moet men de zaak beschouwen. Maa dan ook niet ondankbaar zijn. Dat is de Nederlandsche boer over het a' gemeen niet. En de handel en de kleine coöperaties zul len de boeren het beste wel voorhouden Groote coöperaties dan niet, vraagt ge. Daarover praat ik nog wel eens. 'k Hel daarover mijn eigen ideeën, waar ik m geen tijd meer voor heb ze mede te deelen Tot de volgende week. PRAATJESMAKER

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1933 | | pagina 8