IE
Economie en Financiën
DINSDAG 1 AUGUSTUS 1933
EERSTE BLAD PAG. 3
Kerknieuws.
GEREF. KERKEN
Aangenomen Naar Ooltgensplaat,
cand. K. Reenders te Leens.
CHR. GEREF. KERK
Tweetal: Te Baarn, P. J. de Bruin te
j Veenenwaal en «and. L. Kraan te Apeldoorn.
CANDIDATEN TOT DEN H. DIENST
Do heer W. H. van Zuylen, Spuistraat
18 te Kampen, Theol. cand., bericht ons, dat
hij thans, na het beëindigen van zijn studie
in Duitschland, een eventueel beroep bi; de
Geref. Kerken gaarne in overweging zal
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE.
Men schrijft ons:
Ds. C. Sundermeyer, gekomen van
Akkerwoude en iMuriiierwoude, werd Zondag
morgen j.l. bevestigd als predikant der Ned.
Hervormde Gemeente van Gorinchem door Ds.
,Toh. Luuring, van Oudwoude (Fr.), vroeger te
Gorinchem, met Zach. 4:6b. Des avcnds deed
Ds. Sundermeyer zijn intrede met een predi
katie over Markus 4*3: „Ziet, een zaaier
ging uit om te zaaien". De nieuwe leeraar
werd toegesproken door zijn ambtgenoot ter
plaatse Ds. C. de Jongii als consulent en door
ouderling M. J. van den Hoek. Toegezongen
werd Psalm 134 3..
Ds. G. Visser, van Hoorn gekomen,
werd Zondagmorgen als predikant der Bap
tisten-Gemeente van Noordbergum bevestigd
door zijn vader, Ds. H. Visser, van Sneek,
met Coll 4 17, waarbij gehande'd werd
over „de bediening in den Heere" en wel over:
1. de bediening, 2. de aangenomen bediening,
en 3. de vervulling der bediening. De beves
tigde deed des namiddags intrede met een
predikatie over 2 Cor. 4 5, waarbij hij er op
wees; 1. "Wien wij prediken, '2. hoe wij
prediken, en 3. waarom wij prediken. Aan het
einde werd hij toegesproken door ouderling
P. Venema; door den emeritus geworden Ds.
D. Koopmans; door den vertegenwoordiger
van do Unie van F-apt. Gemeenten: door den.
heer J. J. Quak, hoofd der Chr. School; en
door Ds. J. Huizinga, van Leeuwarden. Des
avonds had nog een begroetingssamenkomst
oth D s. J. G. "Woelderink, predikant bij
iren- Hervormde Gemeente te Vreeswijk,
hield Zondagnamiddag zijn afscheidspredikatie
hoo- tn we* over Hebr. 30 38 en 39. Z.Eerw.
sprak over het geloofsvertrouwen van den
Christen. Aan het einde der predikatie
"j richtte hy zich tot Kerkeraad, Kerkvoogdij,
♦and organist, koster en tot de Gemeente in haar
I geheel. Ds. F. G. H. Nicolaï, van Jutphaas,
Seeni als consulent der Gemeente; ouderling Hol,
namens den Kerkeraad; en de heer Geleedst
j namens het College van Kerkvoogden en
Notabelen hebben den scheidenden leeraar toe-
aan gesproken. Velen, ook uit de omliggende
t het Gemeenten, vooral uit Vianen, waar Ds.
Woelderink zich vele vrienden had verworven
sten; gedurende zijn 3-jarig verblijf te Vreeswijk,
sten. namen "by het verlaten van het kerkgebouw
met een handdruk van den naar Ouderkerk
a. d. IJssel vertrekkender. predikaat afscheid,
NAAR IN DIE
De heer K. F. Oreutïberg, cand. tot
uuï den H. Dienst te Nymegen, is benoemd tol
De bevestiging vindt plaats in de Bethle-
hemkerk in Den Haag, Zondagavond 7 Aug.
u„j Bevestigers zullen zijn Dr. H. Schokking, te
Den Haag en De. J. J. Crewtzberg te Hees.
Ds. Creutzberg zal in den loop vam September
M vertrekken.
algemeene synode
ned. herv. kerk
£{5 Elfde Zitting. Na opening met ge-
bed en lezing der EL Schrift, worden de no-
2.4S tulen voorgelezen en goedgekeurd. Allereerst
-1.11 komt aan de orde het Verslag der Koogleera-
~ocb *en vanweSe de Ned. Herv. Kerk te Leiden,
Utrecht en Groningen, over den staat van het
Ar.\t Hooger Onderwijs in de godgeleerdheid van
]0*89 wege de Ned. Herv. Kerk, 19321933.
Te Leiden lieten zich 82 studenten inschrij
ven, te Utrecht 217, te Groningen 54.
Naar aanleiding van dit vemlag spreekt
Prof. Brouwer over de academisch-weten-
schappelyke opleiding in het algemeen en over
de kerkelijk-practische in het bijzonder, spe
ciaal wat Utrecht aangaat. Zyns inziens
wordt door de Kerk teveel aan de Staatshoog-
leeraren overgelaten, terwijl de Kerkelijke
hoogleeraren niet kunnen voldoen aan het
geen van hen verwacht wordt, en dat van
wege het groot aantal vakken, dat zij hebben
te onderwijzen. Reeds meermalen heeft hij een
lans gebroken voor de aanstelling van een
derden Kericelyken hoogleeraar. zoodat de
vakken onder tóe hoogleeraren beter verdeeld
konden worden. In dit verband heeft hij ge
sproken over een Kerkelijk ^Seminarie, naast
de universitaire opleiding. Ook is het ge-
wenscht. dat de studie verzwaard wordt, bijv.
het doctoraal-examen verplicht te stellen. In
bet buitenland duurt de theologische studie
langer. Wat de kosten betreft, deze zouden
gevonden kunnen worden door verhooging
van de college-gelden, door heffing van exa
mengeld, aangevuld met bijdragen uit het
Fonds voor het Hooger Onderwy s en de Ge
nerale Kas.
Deze algemeens besprekingen zullen door
de Commissie voor het Hooger Onderwijs na
der onder de oogen worden gezien.
Prof. Korff deelt iets mede over de ver
houding tusschen Staats- en Kerkelijke Hoog
leeraren te Leiden.
Daar de studenten te Leiden gewoonlijk
slechts drie maanden lieten verloopen tusschen
hun candidaats- en kerkelijk voorbereidend
examen, is door de Kerkelijke professoren 1
jaar studie verplichtend gesteld, terwijl de
studie van de Dogmatiek reeds in het tweede
jaar begint. Wat Prof. Brouwer over de op
leiding te berde gebracht heeft, wil hij gaar
ne onderstreepen.
Vervolgens bracht Ds. Bokma rapport uit
over de tabellarische verslagen van de Prov.
Kerkbesturen over de examina. Door deze be
sturen werden 60 candidaten geëxamineerd,
waarvan 7 werden afgewezen. Wat Universi
teitsplaats betreft, 35 studenten studeerden
te Utrecht, 12 te Leiden en 7 te Groningen.
Prof. Brouwer brengt nog ter sprake de
toelating van hen, die in het buitenland hun
studiën volbrengen (Montauban, Lausanne,
Neufchatel), in verband met Art. 133 der
Hooger Onderwijswet, welke personen van
30-jarigen leeftijd faciliteiten verleent tot het
bijwonen van de academische lessen en het
afleggen van academische examens.
Het is echter zeer bezwaarlijk voor de Ker
kelijke wetgeving zich, zonder meer, bij deze
regeling van den Staat aan te passen.
:ns
G. K. EN C. G. K.
In „Noord-Holiandsch Kerkblad" bespreekt
Prof. Dr. F. W. Grosheide te Amsterdam de
quaestie der mogelijke vereeniging tusschen
Gereformeerden en Christelijk Gereformeer
den en verklaart, dat hij het niet den
juisten weg a°ht, om over en weer afgevaar
digden naar elkanders bijzondere Kerkelijke
diensten te zenden (bijv. by intree van een
predikant of ingebruikneming van een nieuw
kerkgebouw). „Men vereenigt geen twee
Kerken als in Nederland de Christelijke Gere
formeerde en de Gereformeerde door een
soort verdoezeling. Wij pleiten voor een met
elkaar in verband treden van de Gerefor
meerden en de Christelijke Gereformeerden,
maar dan in officieelen weg. Officieel moet
onderzocht worden, of en in hoever men
elkaar als Kerk erkennen kan. Niet particu
lier, niet plaatselijk, maar nationaal".
AAN DE PREDIKANTEN
De bisschop van Durham der Engelsche
Staatskerk heeft een open brief in het dioce
sane orgaan gericht aan de predikanten zijner
dioccr-e, waarin hij hen o.a. verzoekt alle re-
clame-gedoe na te laten, zich steeds in het
publiek teruggetrokken te gedragen en byv.
het rooken op straat te vermijden.
DE KERK, EN DE VOUW IN DE BROEK.
Een dominéé, die niet van plooien weet, is
doorgaans te respecteeren om zijn recht-door-
Alaar de dominéé, die hieronder bedoeld
wordt, en die toch ook niets van plooien moet
hebben, kunnen we diezelfde achting niet toe-
Dat komt niet, omdat we tweeërlei maat
staf aanleggen, maar omdat het over een
andere manier en soort van plooien gaat.
Men leze verder. En alles wordt vanzelf
duidelijk.
Bij ons volk treft men veel individualisme
aan: ieder zyn eigen zin! Die karaktertrek
brengt veei moeilijkheden voort. Zoo ook
splitsing en verdeeldheid op Schoolterrein en
op Kerkelyk gebied. Daarvan nu vertelt Dr.
J. R. Callenbach in de „Rott. Kerkbode" het
volgende
,,'k Heb pas nog eens gepreekt in mijn
eerste Gemeente Ierseke en 'k vond daar nu,
naast de twee Openbare, niet minder dan drie
Bijzondere Protestantsch-Christelijke Scholen,
ieder met eigen kleur en vaandel.
„Op Kerkelijk gebied is 't nog droeviger,
ieder ontevreden groepje vormt zyn eigen
Kerk, die weer in tweeën zich SDlitst om een
vers of een collecte.
„Ja, de zotheid gaat zoover, dat in een
Gemeente een voorganger weigerde het
huwelijk in te zegenen van een echtpaar,
waarvan de bruidegom een gestreken vouw in
zijn broek had. 't Moet bepaald in de broek
worden gezocht, want dat het gezicht uitge
streken is, wordt zeifs toegejuicht en over
rare vouwen in de ziel heb ik nooit hooren
klagen.
„Een jongmensch verzekert mij daar juist,
dat die voorganger buitengewoon nieuwer-
wetsch is, want dat in de allernieuwste
mode de vouw uit de broek is verdwenen.
Wanneer uit hart en hersenen?"
Tot zoover Dr. Callenbach.
„In de plooi" deugt dus niet. En „uit de
plooi" is eveneens mis.
Ach, wat hebben we toch een onmogelijk
leven, als we luisteren moeten naar des
dominees wet „geplooid" en „ongeplooid".
Gelukkig maar, dat er een hooger en heili
ger levenswet isi
PREDIKANTSTRACTEMENTEN
Ds. A. B. te Winkel heeft in het confessio
neel Hervormd weekblad „De Geref. Kerk" al
meegedeeld, dat de kwestie van de predikants
tractementen in de zittingen van de Alge-
meene Synode der Ned. Hervormde Kerk een
groot deel van den tyd in beslag zouden ne
men. „Hoeveel voorstellen en adviezen er ter
dezer zake zijn, is zóó maar niet te zeggen".
Eb. M. van Grieken, van Rotterdam, voegt
in de „Waarheidsvriend", daaraan het vol
gende toe:
„Laat men deze zaak nu eens van alle kan
ten bekijken, om te trachten hier een regeling
te treffen, die het meest billy'k en wenschelijk
is. Men moet dan nu maar eens onderzoeken,
of de tractementen van de dominees óf te
hoog óf te laag zyn. Zyn ze werkelijk te
hoog, dan moet er maar wat af. Zyn ze mis
schien aan den lagen kant, dan moet men
jaminstens wat voorzichtig zyn, om er
zoo maar f480 af te nemen. Laat men maar
eerlijk de zaken onderzoeken en de dingen
maar bij den naam noemen. Daar kunnen de
predikanten wel tegen!
„En als dan in onze groote steden een
tjactement van f 3500.benevens 12 twee-
jaarlijksche verhoogingen van f 160.gege
ven wordt, dat is dus f3500 en f1920 is
f 5420, dan moet men maar eerlijk zeggen, of
dat te veel of te weinig of misschien net vol
doende ie. Waarbij dan nog komt f 1000 voor
huishuur, waarvoor in werkelijkheid altijd
minstens f 1250 moest worden uitgegeven, als
men ten minste op een bovenhuis wilde wo
nen. Anders werd het minstens f 1500, met de
belastingen naar verhouding!
„Nog eens: men" moet de dingen maar eens
eerlijk onderzoeken. De predikanten zelf wen-
schen niet anders, dan dat voor èller oog en
aller oor de zaken van hun tractement worden
blootgelegd en besproken. De dominees kun
nen er wel tegen!"
CATECHISATIES VOOR SCHIPPERS
KINDEREN.
Het bureau „Het Anlker", Schoolstraat 116
te Voorschoten, verzoekt met het oog op den
arbeid van „Het Anker" (Geref. Evangelisatie
onder schippers) aan alle catechisanten en
schippers, wier kinderen de schippers-catechi-
saties der Geref. Kerken hebben bezocht, om
aan dit bureau hun bevindingen, aangaande
die catechisaties te willen mededeelen. Aan de
predikanten, die deze catechisaties hebben
gehouden, wordt vriendelijk hetzelfde ver-
KERKGEBOUWEN
Te Heerlen (L.) heeft de Kerkvoogdij
ZENDING
D r. J. Berg, missionair arts der Geref.
Kerken op Soemba, verzamelde zelf in de
laatste jaren een bedrag van f3250 en ont
ving thans van de Simavi (Vereeniging tot
steun in medische aangelegenheden voor in-
heemschen) een gift van f3000, voor welke
totaalsom het Zendingsziekenhuis te Waikai-
boebak (op Soemba) nu met een kinderkliniek
zal worden uitgebreid en ook andere noodza
kelijke verbeteringen zullen worden aange
bracht.
GIFTEN EN LEGATEN
Te Haarlem heeft de Geref. Kerk in
Hersteld Verband van wijlen mevr. D. G.
GroenendijkOvereen een legaat van f2.000
ontvangen.
Te Schevemingen werd door Ds.
A. Offerings voor de Ned. Herv. Gemeente
een gift van duizend gulden ontvangen, ten
bate van verschillende doeleinde»
Schoolnieuws.
LANDBOUWHOOGESOHOOL TE
WAGENINGEN
Bij Kon. besluit is met ingang van 16 Juli
1933 benoemd tot bibliothecaris by de Land-
bouwhoogeschool te Wageningen Dr. H. N.
Kooiman, aldaar, thans vast aesistent aan die
onderwy sinrichting.
Prof. Dr. C. Ph. SLUIJTER
Sinds enkele dagen is de ziektetoestand van
Prof. Dr. C. Ph. Sluijter, oud-hoogleeraar in
de Zoölogie aan de Gem. Universiteit van Am
sterdam, aanmerkelijk verergerd.
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN
c h t, mej. J. W. E. Selles to
•,BARTIMEUS" TE ZEIST
Door den heer A. Oosterwijk te Den Haag,
Oleanderlaan 105 (postgiro 31454), penning
meester, is voor den uitbouw van „Barti-
meus"- te Zeist, ontvangen:
Diac. G. Kerk te C. 12.50; te H. 12.50; te
B. f5; te D. f2.50, te G. f2.50; te D. H. W.
MO, te A. f2, te F. (7. Ned. H. K te R. f2.50;
te M. f 7.50, te S. f 5; te H. f 10; Prikkaarten
te A. f 28.07; gift mej. C. A. te A. 12.50.
G. Kerk te H. f2; te B. f2.50; te O. W. fl;
te W. f20.51; giften K. te H. f2.50; B te E
f 10; D. de J. te S. f 2.50; Prikkaarten R. te
Z. f 1,70; te s-H. f 5; Bazar te A f 21,50;
Diac. G. K. te L. f 2.50; Bazar te V. f 410;
giften te A. f 3.75; Zond.sch. te A. a. R. f 10;
N.N. te Z. f 10; Prikk. te Z. f 34.80; G. K. te G.
f 2; te O. a. d A f 2,50; te S. f 2,50; te H.
f 2.50; te H. f 2.50: te H f 5; gezonden Diac.
G.K. te D. H. W. f2.50; Diac. G. K. te V. f8;
te S. f 1; te B O Z f 10; Prikk. te Bf 35; gi'ft
N. N. te T. f 2; te S. f 25,79; nagift Bazar te
V. f 4.
DE MARNIXSCHOOL TE ANTWERPEN
Het Comité tot steun der Ned. Protestant
sche (Burgemeester Marnix) School te Ant
werpen, schrijft het volgende:
Nog altijd zijn de financieele moeilijkhe
den, waarin de Ned. Prot. (Burgemeester
Marnix) School aan de Lange Winkelstraat
5, te Antwerpen, verkeert, niet opgelost In
de huidige omstandigheden moet financieele
steun van de Nederlandsche Regeering
achterwege blijven. De Belgische Staat geeft
in geen enkelen vorm subsidie, en kan dat
niet doen- omdat het onderwijs uitsluitend
gegeven wordt door Nederlandsche onder
wijzers. t
De Protestantsche Groepen te Antwerpen,
die nu alle deze School steunen, daar dc
samenwerking, waarop jaren gehoopt is,
eindelijk tot stand is gekomen zijn niet
bij machte voldoende middelen tot haar in
standhouding bijeen te brengen. Dat samen
gaan te Antwerpen legt nu echter ook aan
alle Protestantsche groepen in Nederland
de verplichting op, om dit werk te steun-
nen.
Een vorig jaar konden we steunen met
een bedrag van f3000. Het werk moet wor
den voortgezet. Het is het waard. Een be
zoek- door een tweetal leden onzer Commis
sie aan de School gebracht, heeft ons de
overtuiging gegeven, dat het onderwijs op
voldoende hoog peil staat. Het schoolgebouw
hoewel oud, ziet er gezellig uit. Een lokaal,
dat te klein was, is vergroot.
De resultaten van het onderwijs zijn goed.
De leerlingen de eerste! die toelating
vroegen tot inrichtingen van voortgezet on
derwijs, slaagden alle. Kinderen, die door
verhuizing weer in Nederland ter school
moesten gaan- bleken het onderwijs goed te
kunnen volgen. Het aantal leerlingen be
droeg 82, waarvan 51 Nederlandera Dit aan
tal zal door de medewerking der Gerefor
meerden nu sterk stijgen. Reeds vóór tot
de samenwerking besloten was, waren te
gen September a.s. 24 nieuwe leerlingen in
geschreven.
Er is tenminste f5.000 noodig.
Indien niet spoedig geholpen wordt, zal
het, naar het Bestuur der Antwerpensohe
school berichtte, onmogelijk zijn- om de sa
larissen der onderwijzers te voldoen! Niet
alleen ruime steun is noodig, doch ook spoe
dige hul-p alleen zal in staat zijn de school
er boven op te houden!
Het Comité bestaat uit de heeren: Prof.
Dr. W. J. Aalders, Groningen, Voorzitter;
J. Lens, Den Haag, Secretaris; W. Wage
naar, Haanplein 18, Den Haag- Penning
meester; Mr. N. J. van Aalst, Rotterdam;
J. Drop, A. de Jong Ezn., C. de Neef, K. J.
Ph. Reusen- allen Den Haag.
P'S. Vriendelijk wordt verzocht gelden voor
deze school te storten op postrekening No.
197120 ten name van den Pennangmeester
van het Comité tot steun der Nederl. Protes
tantsche (Burgemeester Marnix) School,
Antwerpen, te Den Haag.
DE OPENBARE SCHOOL TEN GRONDE.
„De Openbare School ten grondel"
Deze uitdrukking is niet van ons, maar van
den heer G. van Veen, openbaar onderwy zer,
nog wel sociaal-democraat en lid van
Bond van Ned. (Openbare) OnderwyzeiB.
Deze heer Van Veen zegt telkens dingen,
die raak zijn en voor zyn collega's en mede
strijders allerminst aangenaam om aan u
hooren.
Maar daarom zyn ze niet minder leerzaam.
In een van zijn' laatste artikelen we von
den het overgenomen in het liberale „Vader
land", stelt hy de vraag: „Door welk soci
aal streven is het werk van den openbaren
onderwy zer in de afgeloopen dertig jaren be-
heerscht?"
En hy geeft er terstond als antwoord op:
..Door den stryd om de macht".
Terwyl hy er verduidelijkend aan toevoegt:
niet de macht van het persoonlijk prestige, ge
baseerd op karakter en kennis en ook niet
die van individu of groep, die een belangrijk
opbouwend werk doet.
Neen, het sociaal streven van den open
baren onderwijzer wordt beheerecht
„door den strijd om de directe macht, die
men voelen of tasten kan, die kwantitatief
is vast te stellen, ook al is ze kwalitatief van
weinig beteekenis, een macht, die in
machtsverhoudingen in Kamer en Raad tot
uiting komt, een macht alzoo, die zichzelf
tot waarde brengt door uiterlijk effect,
waarop dan triomfantelijk wordt gewezen,
zelfs daar, waar men de overtuiging dwong
tot handelen tegen haar innerlijke overtui
ging in.
„Dat is de machtsstrijd, die de maat
schappij in de afgeloopen decennia heeft be
heerscht en waaraan ze thans in ernstige
mate ziek ligt, omdat haar moreele consti
tutie deze stryd niet langer verdraagt.
En de oorzaak is niet ver te zoeken. Zij
ligt hier, dat de meest vitale onderwyzers-
groep zich persoonlijk recchtstreeks en met
eigen organisatie middellijk in dienst van
de arbeidersbeweging heeft gesteld".
Is dat raak? Of is dat niet raak? zouden
we willen vragen.
De heer Van Veen voegt aan het slot nog
toe de opmerking:
„De Openbare School gaat niet aan haar
lasteraars ten gronde, maar aan haar blinde
leidslieden".
MONTESSORI-CONGRES
Het Gemeentebestuur van Amster
dam heeft gistel-middag talrijke leden van
het Montessori-congres in de vergaderzaal
van de Kamer van Koophandel ontvangen.
De Burgemeester heette Dr. Montessori cn
de Congresleden welkom. In dit welkomst
woord wees Dr. W. de VI u g t er op, dat
de paedagogische opvattingen Dr. Mon
tessori in \ele landen ne- '*"-ig beginnet
te vinden. Ook Amsterdam is niet achter.
gebleven. Een gemeentelijke commiss e
heeft een onderzoek ingesteld naar de Mon-
tessori-methoden. Het rapport dezer com
missie heeft tot gevolg gehad, dat een proef
werd genomen. Er zijn thans te Amsterdam
zes Voorbereidende en vijf Lagere Monies
sori-scholen, die tezamen 1800 leerlingen
tellen.
Door Mevr. Dr. Montessori werd er in haan-
dankwoord voor de ontvangst op gewezen,
dat Nederland in het algemeen en Amster
dam in het bijzonder een vruchtbare boderu
v- or het onderwijs is, zooals zij v 11 oor-
c'«el is, dat kinderen behooren te wordeu
opgevoed.
j s i
STAATSEX.-TOELATING UNIVERSITEIT
EXAMENS-NIJVERHEIDSONDERWIJS
AMERSFOORT. 31 Juli. Na voortzetting ge
slaagd voor dipl A: mej. F A R Kroneman en
de heeren L L Dietvorst, W E den Hertog. A
Kroes. H J O.vues en P M Smedts. Voor dlpl B:
Ua heer J J Croles.
EXAMENS-NIJVERHEIDSONDERWIJS
DEN HAAG. 31 Juli. Akte No: geëx. en afge-
Akte NI: geëx. 3 cand. Geal. do heeren H
Meesters. Dordrecht en J Mulder. Zandvoort
"Akte Nb: geëx. 6 cand. Gesl. de heeren J B
van Gaal. Roggel (L.); A Henson, Bodegraven;
en J Hollestelle. Kloctinee (Z.).
Akte NIH (aanteekenlng)geëx. 3 cand.
Gesl. de heer C J Engelen. RtAterdam.
Akte N IVgeëx. 4 cand. Gesl. de heeren J
Spaireboom, G J H Witvliet, belden Rotterdam.
Akte NV: geëx. 4 cand. Gesl. de heer H Ni-
colay, Rotterdam.
Akto Nh. geëx. 3 cand. Geal. de heeren H
Aberson, Den Helder; en H P E J Gorter. Hol-
wierde (Gr.).
^Akte Nj: geëx. 6 cand. Gesl. de heer G Rol.
Akte Nk: geëx. 3 cand. Gesl. de heer B Th
J Kevenaar, Eindhoven.
Akte N IXa. Gesl. de heeren H J Bramer, H P
Broerse. Amsterdam; en 1
Akte N XI. Gesl de dame
Den Haag; en J M C Prins, Tiel.
Akte Ne. Gesl. de heeren G. G. ter Burg,
Utrecht: J J v Honachooten en H van Schle;
belden Utrecht
EXAMENS.LICH. OEFENING
UTRECHT, 31 Juli. Akte M.O. Geëx 10 cand.
Gesl. de dames A Banning. Hulzum, bU Leeu
warden; C B Chapon, Haarlem: A M v Oers,
Lage Zw&luwe. M J Sohalm. Haarlem, en M J
Sigmans, Eindhoven.
EXAMENS-FRANSCHE TAAL.
UTRECHT, 31 Juli. Akte M.O. Gesl. de dames
MAC Arts. Heyhuizenen H C Nlenhuis. Bus-
sum; en de heer B J de Vries. Den Haag.
EXAMENS-BOEKHOUDEN.
DEN HAAG. 31 Juli. Gesl. de dames M J g'
Krouwels, Haarlem; W J A Smulders, Amster
dam: H S Touw, Rotterdam; en C E Wessel.
Amsterdam: en de heeren J W v d Ben, Eind
hoven; P Q J v Leeuwen, Den Haag; en H M
Wopkes, Amsterdam.
EXAMENS-ENGELSCHE TAAL
houdens onvoorziene omstandigheden, het
deling gedeelte van de examens tot het ver
kregen van een akte van bekwaamheid tot het
iddelbaar onderwijs In de Engel-
Utrecht,
Rijksuniversiteit, Domplein 29, op de werkda
gen, gelegen ln het tijdvak van 2 Augustus tot
te Haarlem en A J Vonnlnk te Katwijk t
G de Boer te Huizen (N.ï
J Doets te Noord Scharwoude, J Jellema
EXAMENS-HANDELSKENNIS
EXAMENS-NUTTIGE HANDWERKEN
AMSTERDAM. 31 Juli. Geëx. 13 cand. Gesl
de dames H M Achttlenribbe, C
n. G
teen
H R Schrleken te
erend en A M Spits te Beverwijk.
GRONINGEN. 31 Juli. Geëx 13 cand. Gesl,
ROTTERDAM. 31 Juli Gesl. de dames T N
Arensman, J M J ten Bosch. J A Cupedo. H M
Grashoff. A J Groeneveld. allen te Rotterdam,
J M van den Haspel te Kinderdijk. P Hoogen-
EXAMENS-TEXTIELONDERWIJS
TILBURG. 31 Juli. Aan de Textielschool i
Middelbare textleldagschool
ilnddlploma
EXAMENS-HOOGDUITSCHE TAAL
De Min. van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen brengt ter algemeene kennis, dat, be
houdens onvoorziene omstandigheden, het mon
deling gedeelte van de examens tot het verkrij
gen van oen ajtte van bekwaamheid tot het
geven van middelbaar onderwijs in de Hoog-
duitsche taal (akte A), voor zoo-ver die ln het
openbaar zullen worden gehouden, zal worden
afgenomen te Den Haag. ln het gebouw Dill-
gentia. Lange Voorhout 6. op de navolgende
dagen en uren: 2, 3, 4, 7. 8, 9, 10. 11, en 14 Aug.
telkens om 9.20 uur en 14.05 uur; en 6 en 12
Aug., telkens om 9.20 uur.
EXAMENS-HOOFDAKTE
ARNHEM. 31 Juli. Gesl. de dames F "G~A
Kessels te Leeuwen en M A Magel te Ep
A Adrlaanse te Nijmegen
DEN HAAG. 31 Juli. Gesl. mej. A P Kranen
te Den Haag en de heeren P H J Scholten te
Den Haag en J B Volkers te Leiden.
HAARLEM, 31 Juli. Geëx 8 cand. Gesl. de
dames M. A. Kruiten te Woimerveer, G van
Vliet te Zaandam en H J Vos te Alkmaar en
de heer P. Warmerdam te Wormerveer.
LEEUWARDEN. 31 Juli. Geëx 8 cand. Gesl.
de heeren S J de Boer te Opeinde en J A Edens
cand. Gesl. mej. A E D Noordegraaf I
d IJsel en de heeren 1
te Hardingsveld en T
UTRE
dumes E M J van Donkelaar I
H van Kessel te Utrecht.
EXAMENS-FRANSCHE TAAL
UTRECHT. 81 Juli. Akte L.O. Gesl. de dames
J A van Baren te Utrecht. J W A Berfele te
Enschede, C v d Berg te Wierden. AAM Be-
vin te Niimegen, C Bohlander te Amsterdam.
M J T v Boldrink te Beek bi) Nijmegen. E Bos
te Den Haag en M A Bosschardt te Vrlezen-
veen, en de heeren T J Benraad te Terborg, J
M Blokpoel te s-Gravenzande, W Boegheim te
Rotterdam. C de Boer te Hoogezand. H J
Boerma te Amsterdam. A J Bos te Den Haa
D W Broekmeyer te Haarlem. W Brolsma
Hoog Karspel, K F H v d Camp te Eygelsh
ven. D Colijn te Gorinchem en W C Wijntjes
Rotterdam.
Bi) het examen ter
ploma voor hulpkeurm<
zijn geslaagd: J Blömer te Almelo: J H Bou
wens, Heerlen; J Broekhuis. Doesburg; I M dc
Bruin, Dedemsvaart; H G M Buitenman. Der
Bosch; H W Eggen, Voerendaal; E J Haanscht
ten, Amersfoort; M den Hartog. t Schouw
(Broek In Waterland): C Hozee te Aalsme
't Hul, Utrecht; J Jonker. Meppel
Spekhol
it; J G H Sanders. Nedei
P M J Relnders.
Ed Schi
e (Gr): M J
te Schimmert; M I Smith,
Urllngs, Ulestraeten; j P Veldb.
J Vissor, Kollumerpomp; g Westerbrot
Utrecht; A S Winters, Amsterdam.
EXAMENS-ENGELSCHE TAAL
'REC
Geëx 45
te Zaandam, T Booster te Overschie. J H C
Damman te Den Haag. D Erlks te Hoorn, H A
E Evers te Tilburg, K S Offrlnga te Ermelo,
A E Oudshoorn te Katwijk a d Rtjn, J H M
v d Poll-De Jongh te Rotterdam, C M J H Rc
schoten te Utrecht. M Eisman t
Grevc te Den Haag, A Hendriks, te Nleuwe-
sohans, S J Hoeksema te Groningen, P A
Menger te Amsterdam. D _J C van Neutegem
EXAMENS-HOOGDUITSCHE TAAL
DEN HAAG. 31 Juli. Akte L.O. Gesl. de
nes H C Bllle te Heemstede, E Z C Hou
D E G LUbbers te Enschede. Z
S L H M de
Roosendaal; Ch J Troost te NUmegen; J G M
uden te Delft: F M Vinks te Tilburg en
W. de Willigen te Schiedam.
EXAMENS-ORGANIST
or het getuigschrift „Kerkelijk Orgelspel"
de Nederl. Organisten Vereeniging zün ge
alaagd de heeren F J Rlngnalda te Nüemlr-
EXAMENS-VEREDELING AMBACHT
Voor do door de Vereen, ter Veredeling vj
:t Ambacht in de week van 24-29 Juli. ond
Ijkstoezicht. gehouden examen slaagden vi
dc 158 candldaten 88 randldaten. w.o.: 20 tin
meilieden. 4 meubelmakers. 7 smeden. 33 hui
schildeis, 4 metselaars. 11 metaalbewerkers,
loodgieters en koperwerkers. 2 modelmaker
Ingezonden Stukken.
Ik reeds verschlllerde malën gelezen
de ..Oranjetrein" en ook reeda had
dat een bezichtiging van deze trein.
>ts de rr.oeite waard was. was bij mij
ij ongetwijfeld vele anderen uit Heer-
ïmiglmg „Nederlanrlsch fabrikaat" te mo
brengen.
'iigenaam was het te vernemen, dat ln d
die zou worden gevolgd, ook Heerlen wa
nomen. Edoch, waar wel niemand onze
gedacht zal hebben, gebeurde.
die de Zondai
toegankelijk.
wend gesteld u lts lui
JulJ j.l.
Is het niet ergerlijk.
C-Rocmsche christenen.
over het algemeen al nie^t
gehouden wordt?
Jranjehius zijn dat het National
;eerlands volk op deze wijze ver:
T. WESTETVHTI!
binnenland
5 STAATSLEENING 1919
Geheel aflosbaar gesteld
De mlinasiter van Financiën maakt bekend,
at op 1 Oct. 1933 zullen worden afloebaar ge
teld alle schuUibekentenlssen der 5 Staata-
eenlng 1919. voor zoov&r deze niet reeds in
orige Jaren ter afloaeing zijn aangewezen.
ield. dat de weerberichten bevredigend
ter voldoening de
looptijd der leenuij
Lnvankelljk bepaald op 15 Jaar).
V erdedtgi ngsbelaa tin g.
FAILLISSEMENTEN EERSTE HALF
JAAR 1933
De stijging niet meer zoo sterk
Reeds eind 1932 werd geconstateerd, dat In
i 1982 1
ii aan de n \an 1931 werd
1931 3444. 1932 4582).
frgel ijking van de cljfei
i dar
'van de jaren 1929 te.tn. 1933 blijkt,
1932 de cijfers van alle maan-
te halfjaar een onafgebroken
i. Terwijl de stijging in 1930
1929 nog gering was. gingen
jaa-en 1929 t.e
in 1...
■esp 1116. 1736 en 2274
^Wefwerden in het eerste halfjaar van 1933
ln totaal weer meer failliasementen uitgespro
ken dan in de overeenkomstige periode
1932. de vermeerdering (nl. v
s niet meer boo groot als in ae
1932.
n sommige maanden, nl. in Febi
Juni van 1933 werden zeOfs mind-
nten uitgesproken dan
2274 tot 233*1
de jaren 1931
url. April
failiasee-
gelljknamlge
splitst naar de bedrijven vertoonden de
jnde rubrieken een stijging: ohe-mlache
nijverheid (le halfjaar 1933 6, idem 1982 _8).
p. 19' en 12. Het trekt de bj
•der het cijfer van de rubr
•rige faillissementen" (w. o. bedrijf of
roep nie-t opgegeven, zonder toeroep vrije ber
bank ww
dacht, dat
DRENTSCH-GRONINGER STOEN-
FABRIEKEN
Liquidatie
tan aamdeelhouders der N.V. Drentsch-Gro-
ger Steenfabrieken en kalkbranderij te Wil
wan k wordt voorgesteld het bedrijf te UquI-
„DE ZWARTE RUITER"
Dividend SVs (v.5)
Ruiter" te Rotterdam bedraagt de winat f 157.531
(v. j. f 145.928), nadat aan de afschrijvingen ie
toegevoegd f 148.738 (v. j. f 89.078). Een divi
dend van 5J (v. j. 6) wordt uitgekeerd.
Eenlge verbetering viel ln Mei
te constateeren
BATAVIA, 31 Juli. (Aneta). Het officieel ver
slag over den economisten toestand vam Ned.
Indië over de maand Mei 1933 zegt. dat de
uitvoer van bevolkingsrubber opmerkelijk hoog
was. bedoelde uitvoer bedroeg in die maand
nl. ongeveer tweemaal het gemiddelde van de
maanden Jan.-Aprll 19S3.
Het tweede punt dat aandacht verdient Is de
toeneming van den suikerultvoer.
Voor het eenst sedert lapgen tijd steeg het
Indexcijfer van die prijzen van groothandels-
artikelen met 1 punt.
Hetzelfde was het geval met het Indexcijfer
sr prijzen van de exportproducten.
Aan d-e hand van dg statdstisohe cijfers noemt
het verslag als opvallend de prijsverbeteringen
bij de exportprod--*— Jv"
damar. kapok, koehuiden.
^iuntok-peper. rubber, thee en tin.
Het indexcijfer van de voedingskosten voor
uitgaande van 1913 is lCKl! 6°'
nzien van de werkloosheid over Juni
meld. dat het to-taal der uitgaven voor
bedroeg
plaatselijke
d over 3311
1013 Chineezcn.
de deli mij in 1932
M-eldverarmiug deed zich mei
olie kracht gevoelen, ook lm het Sumatra
abaks-bedrijf. Het ls daarom, dat ook dit boek-
ivend ls geweest De prijs-
Rlmboen der Rimboen Tabak-MIJ,
tabakscultu'i
Hol
welke mljen wij zoo sterk zijn geïi
ook In het belang der mljen zelve
De weinige inschrijvingen, die wij In dit loo-
pende Jaar achter ons hebben, deden ons inzien,
dat deze maatregel een wljje le gev
met de tabakscultuur onder de thi
nd-igheden op de Padang Bedagel
..agetwltf*
geworden.
De nieuwe oogst
Inzake den tabaksoogst 1933 kon
rondseleotie, die als ge
••-"Joten inkrimping der
asteld. De gang
wachten. De
zaken op de
Van de 23 eigen
- fabriek geeft reden
kjuAi ?931-32 werd de tabaks
deels op de gewone wijze b
erkocht; totaal 63.876 pakke
i kg.
.baksondememlngen,
'en, le-
Bekleen en Soeknra
Langka» Compagnie
f 2.269.164 (v. j f 3.870.3
-•elke alle reeds i
en oogst zijn lncl. de insoh-ijvlng va
vorkooht 32723 pakken tot doorec
ts per i kg.
nde jaar werd oogst 19:
De rubber
De op 31 Qot. 1931 aanwezige voorraad rubber
van Balang Seramgan. gnoot 613.855 kg., bracht
dooreen op 17.68 cent elf per i kg., een winst
gevende van f 52.779. De productie 1931-33 be-
v waarvan verkocht werden
1.748.050 kg. Voornaad_3l Oct. 1932 425.975 kg.
Op d>
1932-32 311.:
222.585 kg..
De ve-rkochte ru
bracht in doorsnee
een verlies gevend-
wone afsohrijvingei
machines.
Voor het verlies
verkoop van rubbei
Jong KI el in
'ncm-ing^ Tandjong Klellng i
verkocht
kg., hlei
31 Oct. 1982 L..
ber van Ba tang Serangaa
p 12.15 cent cif per i kg.,
van f 494.495, lncl. de ge-
op aanplant, gebouwen en
voortspruitende uit den
van de onderneming Tand
de Amsterdam Langkat
Compagnie belast,
ln het vorig Jaarverslag vermeld,
levering 1933: 120 Eng,
i 11.1
8 kg. cif.
De financieele resultaten zijn'van dien i
dat de winst- en verliesrekening een nudeeiig
saldo aanwijst van f 2.879.908 (v. j. f 8.050.481).
Het bestuur stelt voor dit verlies af te boeken
""'k' °'s
buitenland
amer1kaansche herstel-
leening
UITGIFTE OP 15 AUGUSTUS A.S.
Herrie in de olie?
Het Amerikaansohe ministerie van Financiën
Is voornemens 3 500 millioen 31 8-jarlgc obli
gaties uit te geven en 350 milliioen 2-jarige
notes. De uitgifte zal op 15 Augustus a.s;
plaats hebben.
De secretaris vam de Amerlkaansche schatkist
Woodlin heeft verklaard, dat deze emissie een
verdere artap ls om de regeeriugsfinanclën op
een breedere en meer stabiele basis te brengen.
Volgens Woodin ls deze emissie de eerste tran
che vam een totaal van 3 milliard, die in de
naasrte toekomst voor hersteldoelelnden zullen
worden uitgegeven. Om ook de kleine beleggers
openbare 9chuld van
de V. S. tot S 23 milliard stijgen, d. 1. het hoog
ste bedrag sedert 10 jagr. Woodin la cr van
overtuigd, dat beleggers deze emissie zullen
gjgf tastbaar teek en van de verbeterd»
Naar nationaal borstel?
l-lemd gebb*
uitgangspunt °het
„open shop" principe. Va.
IJ twee millioen
ebben ^wa
nistratJon" zal.
ld, deze week op
-am zijn. Gister ls een
trokkc
den hebben, waarbij een week v
wlmkeia
a Ale andere in
den kleinhandel
"en zijn be-
48 uur zou
overgehaald
2 mlAlioen leden
om handelaars die wolgere
ram van Nationaal herstel aa
ig te boyeqtten.
vordt dat honderd duizenden
echter nog nie-t bekend.
Henry Ford heeft tot dusverre de automn*-1-?
code nog niet geteekend.
Herrie iu de olie
Dat Roosevefltw streven nog niet overal wordt
ondersteund, blijkt wel uit de berichten, dia
uit de Amerlkaansohe ollewereld opduiken. Het
schijnt lm deze tak van Industrie nog verre van
koek en ed te zijn. Er zijn aanwijzingen, dat er
ernatige moellljkhe-den ln de olle-Industrle zijn
ontstaan naar aanleiding van de ..Oil Code". Mr
ruggetreden als vice-pre-
Cy. New-Yereey.
latechapplj
vo-lgen politiek.
min dus trie,
ens onco-ntroloerbai
n zou Mr Mof f et nu dictate
en Mr Tengle zou terug tre-
■ruohteu uit Was-
Chrysler Corporation
t 7.785.000 (V. j'.$"l. 1S6.Ö00)'. "6vtr "het" "li'kwaE
t.-tal 1933 werd een verlies geleden vajl
3 3.038.082 &Y. J. 42.063.485).