Schoolnieuws.
OVERTOLLIG HAARDAMESOOK IK!
DE VIERDAAGSCHE
iktfifen
PÜROL
Radio Nieuws.
ZATERDAG 29 JULI 1933
LE
Kerknieuws.
EVANG. LUTH. KERK
Bedankt: Voor Den Haag, D. Dryver te
Haarlem.
NED. HERV. KERK
Bedankt: Voor Akkerwoude c.a., O.
Huistra te Sloten (Fr.).
CHR. GEREF. KERK
Beroepen: Te Enschedé (2e maal), K.
G. van Smeden te Haarlem-Noord.
CANDIDATEN TOT DEN H. DIENST
De heer F. Colenbrander, Theol. cand
en thans hulpprediker bij de Geref. Kerk van
Arnhem, deelt mede, dat zijn adres is:
Frumelaar. 38a te Arnhem.
De heer H. Fransen, Theol. cnnd. te
Meppe!, die benoemd was tot hulpprediker
t!oor de Geref. Kerk re Krommenie voor het
Evangelisatiewerk te Uitueest en Asser.delft,
oi'tving ook een benoeming als hulpprediker
bij de Geref. Kerk van Kolhorn (N.-Htn
heeft deze laatste benoeming aangenomen.
De heer Fransen houdt ook nog beperkte
gelegenheid om des Zondags de Kerken te
dienen en kan een eventueel beroep terstond
in overweging nemen. Zijn adres blijft tot 1
September a.s. te Meppel, Bleekerweiland 5.
AFSCHEID, BEVESTIGING. INTREDE.
Cand. P. Honkoop, van Rotterdam,
hoopt Woensdag 30 Augustus a.s. als predi
kant bij de Geref. Gemeente van Den Haag
bevestigd te worden door Dh G. H. Kersten,
van Rotterdam, en Donderdag 31 Augustus
d.a.v. intrede te doen.
JUBILEA
Ds. G. van Montfrans, Ned. Herv.
predikant te Barneveld, viert 2 Augustus a.s.
zijn zilveren ambtsjubileum. Ds. van Mont
frans werd geboren in 1882 en candidaat in
1908 in Overijssel. Öp 2 Augustus 190S deed
hij intrede te Rouveen en stond vervolgens te
Bruchem 1911, Ouderkerk a. d. IJssel 191b,
Sommelsdijk 1921 en nu sinds 29 Aug. 1926
te Barneveld.
ALG. SYNODE NED. HERV. KERK
Negende Zitting. Ingekomen is het
verslag van Dr. Lazonder, archivaris, omtrent
de Kerkelijke archieven. In behandeling komt
nu echter eerst het Verslag van den Pen
sioenraad over 1932. Er zijn nu 1098 deelne
mers, 975 verplichte, 73 vrijwillige. Aan pen
sioenen werd voor 44 personen uitgekeerd
f6680.65. De activa bedragen ruim 1*5 milli-
oen gulden. Met dank aan den Pensioenraad
wordt het verslag geaccepteerd.
De heer Bolt brengt rapport uit over een
voonstel tot wijziging van de artt. 4, 7, 8 en
9 van het Huishoudelijk Reglement van den
Pensioenraad, betreffende administratieve ver
eenvoudiging. De Commissie heeft eenig be
zwaar tegen een gedeelte van de voorstellen,
en stelt een andere redactie voor, na raadple
ging daarover van, en na goedkeuring hier
van door den Voorzitter van den Pensioen
raad. De conclusie van het rapport wordt
zonder hoofdelijke stemming goedgekeurd.
In behandeling komt het Verslag van de
Kas tot aanvulling van het Rijks-emeritaats-
pensioen. Voor aanvulling van het tekort op
f 1500 pensioen zou thans voor 1379 predi
kantsplaatsen f 659.868 noodig zyn, zoodat,
volgens de heffing van 10%, over 1932 aan
gewone bijdragen f65.986.80 moet worden be
taald.
Er-bleken 1S2. emeriti-predikanten te zijn.
Voor dezen bedraagt het bedrag alzoo
van aanvulling f 54.780, waarvoor zij gaarne
10% aan bijdragen voor de Kae betaalden.
Voor 1933 kon het percentage op 9% gesteld
worden. Met dankbaarheid over de uitnemen
de werking van de Kas wordt het verslag
aanvaard en de Pensioenraad gedechargeerd
voor zijn gevoerd beheer.
De vice-president stelt eenige vragen om
trent de wijze, waarop de Raad van Beheer
de draagkracht van de Gemeenten bepaalt,
wanneer door de Gemeente de premie voor
het Pensioenfonds en de Aanvullingskas voor
den predikant wordt betaald, of ook, wanneer
uit anderen hoofde de predikant een surplus
op zijn tractement ontvangt. Hierover zal npg
nader gesproken worden, wanneer eerst een
bespreking met den Raad van Beheer heeft
plaats gehad.
Ter vergadering' wordt binnengeleid de heer
Bins, oud-directeur van Onderwijs en Eere-
dienst in Indië» ook oud-lid van het Kerkbe
stuur te Batavia, om de boodechap van de
Indische Kerken over te brengen, over nau
wer contact met de Ned. Herv. Kerk. Na door
den president te zijn verwelkomd, krijgt de
heer Bins gelegenheid zich van zijn taak te
kwy'ten. Hij wijst op het uiterst belangrijk
proces dat zich in de Indische Kerken staat
te voltrekken, door de volledige scheiding van
Staat en Kerk. Dientengevolge zullen deze
Kerken een geheele reorganisatie ondergaan
en nu zoeken zij daarbij nauwer contact met
die Kerk, welke sinds de dagen der Compag
nie met haar in eenig verband heeft gestaan,
welk verband sinds 1816 gehandhaafd werd
door middel van de „Indische Commissie".
De heer Bins herinnert aan de groote ver-
gadering te Batavia gehouden, waar regle
menten voor de komende reorganisatie voor-
loopig ontworpen werden.
Nu is de boodschap, die van uit de Indi
sche Kerken tot de Synode der Ned. Herv.
Kerk komt deze, dat een beroep wordt ge
daan op de leiders in deze Kerk, dat zij het
oude oordeel over de Indische Staatskerk la
ten varen, en de Indische Kerken, die thans
11 vacaturen hebben op de 42 predikantsplaat
sen, zooveel mogelyk helpen voorzien in den
predikantennood.
De practische kwesties, die hieruit voort
vloeien, zyn niet het minst ook van finan-
cieleen aard (tractementen, pensioenen, gelijk
stelling van diensttijd in Indië en in Neder
land doorgebracht).
De heer Bins kan evenwel verklaren, ctat
er tusïschen de Regeering en het Bestuur der
Indische Kerken geen moeilijkheden meer be
staan.
De bedoeling van de besluiten te Batavia
genomen, is, dat de z.g.n. Haagsche Commis
sie (Commissie tot de zaken der Protestant-
sche Kerken in Nederlandsch Oost- en West-
Indië), omgevormd zal worden in een Com
missie door het Indisch Kerkbestuur benoemd,
en welke de Indische Kerken zal vertegen
woordigen bij de Synode der Ned. Herv. Kerk
en ook bij de Zendingsschool te Oegstgeest.
Dit als overgangsvorm totdat het Reorgani
satie-voorstel zyn volle beslag zal hebben ver
kregen.
Prof. Brouwer, het woord verkrijgende,
zegt, dat deze besprekingen ons stellen in
een zeer belangrijk historisch moment, nl. dat
de Indische Kerk, op het punt zijnde zelfstan
dig te worden, zich het eerst wendt tot de
Ned. Herv. Kerk. De van ouds bestaande
banden moeten nu zoo vriendelijk
nauw mogelijk worden aangehaald.
Hij wyirt op het historisch verband uitge
drukt in een art. van het Algemeen Regle
ment, waar wij lezen: De belangen der Oost
en West-Indische Kerken zijn een voorwerp
van de aanhoudende zorg der Synode van de
Ned. Herv. Kerk. Deze woorden zyn echter
i-inds 1816 eigenlijk niet meer dan een doode
latter
Hij vraagt den heer Bins, hoe men zich
voorstelt, de verhouding tot de Kerken in de
Molukken (Ambon, Minahassa) met name,
welke mate van zelfstandigheid deze Kerken
in het groot geheel der ééne Indische Kerk
zouden kruinen of mogen genieten, zoo zij dit
wilden.
De heer Bins antwoordt, dat daar deze Ker
ken min of meer zelfstandig zouden kunnen
blijven, in dien zin, dat de Algemeene Synode
in Indië ook de belangen van deze Kerken be
hartigt.
De president stelt een vraag naar de ver
houding van het Indische Kerkbestuur tot die
Kerken, die geheel zelfstandig zouden willen
blijven, of tot die van Geref. beginselen, of
tot de Luthetnehen en Doopsgezinden, als
mede ten opzichte van de verhouding, in wel
ke de Kerk in het vaderland tot «ie verschil
lende predikanten zal komen te staan.
De heer Bins antwoordt, dat dan deze Ker-
te vergadering te Batavia te dien opzichte
eenige vrees is geuit, maar door de gehouden
besprekingen, is men zeer gerust gesteld, daar
bleek, dat er een zeer sterke wil tot samen
werking is.
Met het oog op de verschillende belijdenis
sen zal er gelegenheid moeten komen, dat
zieh groepen vormen, elk met een eigen be
lijdenis, doch op den grondslag van ééne al
gemeene Indische Kerk.
Verschillende vragen zullen nog aan de
orde komen moeten, o.a., wie het beroepings-
werk zal uitvoeren, e.a.
De president zegt, het een verblijdend feit
te achten, dat nu eindelijk uitvoering gegeven
zal worden aan Art. 4 van het Algemeen Re
glement, en spreekt den wensch uit, dat ue
Indische Commissie tot volle medewerking
bereid zal gevonden worden, waarover echter
geen twijfel behoeft te bestaan.
Op een vraag van den heer Addink, of er
geen gevaar is, dat, door het zich terugtrek
ken van de Regeering, een chaos zou kunnen
komen, antwoordt de heer Bins, dat als alge
meene maatregel van bestuur is uitgegeven;
De Staat trekt zich terug, wanneer de Kern
van Indië een reglement heeft ingediend,
waaraan de Regeering vervolgens haar goed
keuring heeft verleend.
Op een vraag van den heer Mulder, welke
bezwaren men heeft tegen de thans bestaanae
Indische Kerk, antwoordt de heer Bins, dat
deze verschillend zijn, doch algemeen voelt
men het bezwaar, dat zij te veel Staatskerk
is, en men wenscht, dat de Kerk van beneden
uit opgebouwd zal worden, door middel van de
eigen gekozen organen, aan welke o.a. ook de
plaatsing of verplaatsing der predikanten is
opgedragen.
Nadat nog eenige rapporten over nieuwe
wetsvoorstellen zijn uitgebracht, welke meest
alle unaniem moesten worden afgewezen,
wordt de zitting gesloten.
GEN. SYNODE DER CHR. GEREF. KERK.
In „De Wekker" deelt Prof. J. J. van der
Schuit desgevraagd mede, dat de Synode, cue
dit jaar in September te Zwolle in voorege-
zette vergadering zal bijeen komen ter behan
deling van het rapport van deputaten betref
fende de zaak Ds. Berkhoff, publiek zal zyn.
Ik zou niet weten, aldus Prof. van der Schuit,
waarom niet. Daar zal niets gedaan worden,
dat geen daglicht mag zien. Wij zullen er
juist prijs op stellen, dat het volle licht op-
er een zaak, die tot heden al te eenzijdig
werd belicht.
Naar wij vernemen, wordt het rapport de-
r deputaten voorloopig niet gepubliceerd.
EERKOPBOUW-KERKHERSTEL
Naar men weet, was er een kleine pole
miek ontstaan over het voorstel tot reorga
nisatie der Ned. Herv. Kerk (invoering eener
oote Synode) uitgaande van „Kerkherstel"
en het plan van „Kerkopbouw" dit jaar oen
geheel nieuw Kerkreglement voor de Ned.
Herv. Kerk bij do Synode in te dienen. Beide
plannn kruisten elkaar en schenen elkander
te hinderen.
Wij vernemen, dat nien elkander thans
schijnt te vinden. „Kerkherstel" wenschte,
dat zijn reorganisatie-voorstel, 6inds 1928
de orde, de prioriteit genieten zal, ook
omdat naar het inzicht van „Kerkherstel"
een „wijziging in de samenstelling van het
hoogste bestuurslichaam vooraf behoort te
gaan aan een reorganisatie der Kerk over de
geheele linie" en zulk oen wijziging aan een
algemeene herziening der Kerkorde bevorder
lijk zal zijn.
.Kerkopbouw" komt thans aan dezen
wensch tegemoet. Het Hoofdbestuur van
„Kerkopbouw" heeft aan „Kerkherstel" mee
gedeeld, dat het reorganisatie rapport van
„Kerkopbouw" gezien de wenschen van
„Kerkherstel", die jaar niet bij de Synode
■ordt ingediend rfjelij-k eerst wel het plan
In „Nieuw Kerkelijk Leven", het orgaan
m „Kerkherstel", spreekt de redactie haar
.eugde over dezen gang van zaken uit.
Het reorganisatie-voorstel van „Kerkher
stel" is dus nu zeer serieus aan de orde.
GODSDIENSTONDERWIJS
Te Breskens heeft de Kerkeraad der
Ned. Hervormde Gemeente als godsdienst
onderwijzer aangesteld den heer lz. Ver-
duyn, woonachtig te Breskens.
OPENBARE GELOOFSBELIJDENIS
De Classis der Ned. Geref. Gemeenten
heeft in haar te Rotterdam gehóuden verga
dering aangenomen een voorstel-Rotterdam
.mi by het afeggen van openbare geloofsbe-
ijdenis in het midden der Gemeente in de
onderscheiden Gemeenten dezelfde vragen te
stellen.
KERKORGELS
TeKatwijk aan Zee wordt het gere
staureerd kerkorgel der Geref. Kerk Woens-
2 Augustus a.s. weer in gebruik genomen.
MICROSCOPEN
VOOR MEDISCHE STUDIE
J. VERHAVE, Galerij 24 Amsterdam
CATALOGUS OP AANVRAAG
betuig mijn hartelijken dank aan Mevr. Louise C. Gimber,
Gediplomeerd Schoonheidsspecialiste
ACADEMIE SC1ENTIFIQUE DE BEAUTE
158 Laan van Meerdervoort, Den Haag, Tel. 331841
voor het uitstekend resultaat harer behandeling. Ik kan iedere
dame, die aan OVERTOLLIG HAAR lijdt, dit adres met het
volste vertrouwen aanbevelen.
Mevr. MICHIELSEN, Hoefkade 445, Den Haag.
Inrichting tot verwijdering van OVERTOLLIG HAAR MET
GARANTIE VAN NOOIT MEER TERUGKOMEN, ook
wratten, lidteekens, puisten, rimpels, enz., gelaatsmassagc,
voetbehandeling. Reeds 30 jaren gevestigd!
Attesten v. H.H. Doctoren en bchand. dames ter inz. Catalogus No. 36 gratis en fr.
ng. die in het bijzonder op den Indischen
Oceaan gunstiger dan ergens anders zal zijn
ra te gaan; een onderzoek naar de richtir"
der straling, waarvan men op het oogenblik
r.og zoo goed als niets weet; een onderzoek
naar de uitwerking der straling op de atmos
feer en in het bijzonder een onderzoek naar
de toename van de straling in de hoogere la
gen, zoo mogelyk ook tot in de stratosfeer.
RIJKSUNIVERSITEIT TE LEIDEN.
Tot rector-magnificus voor het volgend
studiejaar is benoemd Prof. Mr. D. van Blom.
RIJKSUNIVERSITEIT TE UTRECHT
Tot rector-magnificus voor het volgend
studiejaar is benoemd Prof. Mi. C. W. Star
RIJKSUNIVERSITEIT TE GRONINGEN.
Tot rector-magnificus voor bet volgend
studiejaar is benoemd Prof. Mr. Dr H. W. C.
Bordewyk.
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN.
Moercapelle, mej. C. C. C. Jonker te
Werkendam. Voor tijdelijk.
Zaandam (Herderinstraat 17, hoofd C.
Timmer), J. van den Berg te Barneveld.
Leiderdorp (1 Oct. a.s. te openen
Herv. School). P. J. D. van Malsen to Leiden.
CHR. BEWAARSCHOOLONDERWIJS.
Te Uithuizermeedenis Donderdag
avond een Herv. Chr. Bewaarschool geopend
met een rede van Ds. j. van Kuiken, aldaar.
Onderwijzeressen zyn de dames M. van der
Wal eri G. Steenhuis.
OPENBAAR EN BIJZONDER
Te Apeldoorn is dezer dagen het ver
slag over 1932 van de Commissie van Toe
zicht op het Lager Onderwijs aldaar versche
nen, waaruit blijkt, dat het aantal leerlingen
der openbare scholen met 92 is gezakt en dat
van het bijzonder onderwijs met 251 is ge
stegen.
Sinds 1920 tot heden is het aantal leerlin
gen dat het openbaar onderwijs geniet van
4729 tot 4849 gestegen, dat van het bijzon
der onderwijs van 2443 tot 4779.
OPHEFFING VAN OPENBARE SCHOLEN.
Te Utrecht heeft de Gemeenteraad het
voorstel van B. en W. tot opheffing van drie
Openbare Lagere Scholen, overplaatsing van
twee openbare lagere scholen en ontslag en
overplaatsing van onderwijzend personeel aan
genomen.
Tegen het besluit tot opheffing van de drie
Scholen, verklaarden zich de soc.-dem.- Raads
fractie en de beide vrijzinnig-democraten
Bèrghuys en Meyer.
De overplaatsing van twee Scholen Werd
goedgekeurd met 17 tegen 14 «temmen.
Tegen het voorgestelde ontslag van onder
wijzend personeel verklaarde zich de soc.-dem.
Raadsfractie.
REVOLUTIONAIR GEZINDE
ONDERWIJZERS.
Te Utrecht heeft de Gemeenteraad het
ingekomen adres van het Verbond voor Nat.-
Herstel inzake benoeming en ontslag van on
derwijzend personeel in verband met hun
eventueele revolutionaire gezindheid, in han
den van B. en W. gesteld voor bericht en
ACADEMISCHE EXAMENS
RIJKSUNIVERSITEIT TE UTRECHT. G-esl
Tandheelkunde- 1ste theor. ex.. de heeren:
Haak. H B Holzheimer, J M Boerrigter. J
EXAMENS-NOTARIAAT
DEN HAAG, 28 Juli. Gesl. voor deel I,
heer R M Llevaart te Rotterdam; en voor d
EXAMENS-FRANSCHE TAAL
UTRECHT. 28 Juli. Akte M.O. A. Geel. de
mes: E Biemholt Hulscher. Amsterdam: M J
A van Hapert. Vught; en de heeren W J
Laren; B S Wlellnga. Ami
J Baan, Heerlen; «n A Dogterom. Ntfmegen.
De mondelinge examens, voozoover openbaar,
worden afgenomen te Utrecht. Universiteitsge
bouw Domplein 20, op werkdagen, gelegen In
hot tüdvak van 28 Juli tot ongeveer S Aug.
1933. telkens om uur, 11 uur en 14.30 uur ('s
Zaterdags alleen des voormiddags).
EXAMENS-LICH-OEFENING
UTRECHT. 28 Juli. Gesl. de heeren: K H de
Vries, Schrans bU Leeuwarden; C E Holleman.
Den Haag; M Jacobs, Amsterdam; A do Jong.
slaagd P. J Haring te Hoorn en geslaagd vo«
het eerste gedeelte van het examen. J. Bons«
laar. J. La He> en H L. Schwab te Amsterdam
Uithuizen; gesl.
Akte N" B. Gt'ttx. 4 cand. Geslaagd geen.
Akte N h. Geëx. 3 cand. Geslaagd: A. P. J
van Iersen te Arnhem en A. Holles te Steen'
Akte N j. Geëx. 6 cand. Gesl.- G. H ICleir
Hagolvoort te Zutphen, M. J. Mol te Goes. H
E. Seggelink te Winterswijk en H. F. Woudi
>slaagd: A. J. Peterse te Vught.
Akte No. Geëx. 2, goal. 1
irg. Den Haag; S. Beukenkamp. Mal
i N. H. van Bommel, WeUertooi (L.)
tooi- dg akte NïXbf op 28 Juli e.k.; voor di
akte .IN XI: op 28. 20 en 31 Juli en op 1, 2 en I
Augustus e.k. in het gebouw van de Academii
van Beeldende Kunsten, ingang poort naast He<
bachtschool. Nieuwe Haven n<
do vakschool voor kleermaker
e.k.;
EXAMENS-HOOFDAKTE
AMSTERDAM. 28 Juli Geëx. 8, gesl.
nl, de h^ei
Prof. D. M. VAN BUUREN
Onze landgenoot, de heer D. M. van Buu-
n, te Brussel, tot dusver lector in de déo A-
Cologie financière aldaar, is benoemd tot ge
woon hoogleeraar.
Prof. Dr. J. CLAY
Door de buitengewone welwillendheid van
de Stoomvaart Mij. „Nederland" is Prof. lp.
J. Clay thans in staat gesteld met 2 assisten
ten een reis te ondernemen om zijn onderzoe
kingen over de kosmische ultrastraling te be
vestigen en nieuwe vragen, die nu zijn ont
staan, tot oplossing te brengen.
Op het programma staat een onderzoek
onder pantsers van verschillende dikte om
het doordringend vermogen der straling te
meten; een onderzoek in de Roodo Zee en in
den Indischen Oceaan tot een diepte van 500
meter; de dagelyksche variatie van de stra-
WILLIAM WILBERFORCE
Heden is het honderd jaar geleden dat
William Wilberforce overleed. Deze Engelsch
man, zijn leven wijdde aan den strijd
tegen den slavenhandel, werd den 24sten
Aug. 1759 te Hull in het graafschap York
geboren.
iHij had een gevoelige en weldadige natuur
en hield slechts één doel voor oogen: het le-
migen en verlichten der menschelijke ellende
en het onderwijzen van diegenen in de maat
schappij, die 't meest van noode hadden.
Zij -nafkeer tegen den slavenhandel zat er
al zoo vroeg in, dat Wilberforce op veertien
jarigen leeftijd, aan een dagblad te York, in
den vorm van een brief, een krachtig protest
tegen dezen onmenschelijken handel deed
hooren.
Klein en tenger was hij van gestalte, maar
zijn oogen waren vol uitdrukking en zijn
stem was fraai en welluidend, waardoor zijn
optreden iets zeer aantrekkelijks had.
Op de hoogesohool te Cambridge waar hij
op 17jarigen leeftijd aankwam, studeerde hij
niet veel. Hij sloot er Vriendschap met Wil
liam Pitt, die later zoo beroemd geworden
is als Staatsman.
Evenals zijn vriend Pitt trad ook Wilber
force dn het politieke leven, want toen hij
twintig jaar was nam hij zitting voor Hull in
het Huis der gemeenten.
Eenige jaren daarna had er in de ziel van
Wilberforce een omkeering plaats. Na een
leventje geleid te hebben van plezier en
vermaak werd hij krachtdadig bekeerd.
Hij kreeg nu ook een anderen kijk op de
Wereld en door het lezen van Gods Woord
en de werken van Pascal, kwam hij meer en
meer tot de overtuiging, dat zijn roeping
was, degenen die onderdrukt werden te be
vrijden.
Tegen de onzedelijkheid wist hij in 1787
een koninklijke proclamatie te verkrijgen.
Met de aanzienlijksten van Engeland kwam
hij in aanraking, overal klonk zijn woord
tegen de algemeeno onverschilligheid en
streed hij voor verbetering der zeden.
Door een ernstige ziekte aangetast, kon hij
zioh langen tijd niet wijden aan het werk
waardoor hij bij uitstek bekend geworden is,
nl. de afschaffing van den slavenhandel.
Eerst in 1789, het bekende jaar der Fransche
Revolutie, begon hij met de reuzentaak de
beschaafde Wereld er op te wijzen dat af
schaffing der slavernij plicht was, ofschoon
het algemeen voor onmogelijk werd gehou
den dat het daareens toe zou komen. Pitt,
zijn jeugdvriend schreef: „Het zou een groot
ongeluk zijn de negers onvoorzichtig vrij te
maken; het zou zelfs niet eens recht zijn,
want de negers zijn niet in staat om in vrij
heid te leveci."
Meer van dergelijke stemmen werden er
gehoord, maar Wilberforce gaf zich niet ge
wonnen. Den 12den Mei van dat jaar, hield
hij een redevoering in het parlement, die
diepen indruk maakte.
Omdat zijn wil krachtig en zijn geloof on
wankelbaar was kon hij zoo overtuigend
spreken. Toch mocht hij op zijn arbeid nog
geen vrucht zien. Men moet niet vergeten,
hij streed tegen groote belangen, want de sla
venhandel in de Engelsche bezittingen was
in vollen bloei. Elk jaar zond Liverpool
schepen naar de kust van Afrika, die ne
gentig duizend negers naar Amerika over
brachten.
Het was dus geen wonder, dat de tegenstan
ders van Wilberforce krachtige wapenen te
gen hem smeedden.
Niet minder dan twintig jaar duurde deze
strijd, want op 24 Febr. 1807 werd de wet
uitgevaardigd waarbij de slavenhandel on
der Engelsche vlag verboden werd.
Dit was voor Wilberforce een schoone over
winning en hij hervatte den strijd tegen de
zedelijke en godsdienstige onverschilligheid
en het ongeloof zijner dagen. Een merk
waardig boek verscheen van hem in ISIS,
waarin hij degenen, die godsdienst noodza
kelijk achten voor het volk en zeiven buiten
Gnd en Zijn dienst leefden, wakker schudde.
Wilberforce was een ijverig Zendingsman en
was mede oprichter van het Britsch en Bui-
tenlandsch Bijbelgenootschap.
Zijn laatste overwinning was het bericht,
dat het parlement de wet had aangenomen,
waarbij de slavernij in alle Engelsche bezit
tingon werd afgeschaft. Rustig kon nu deze
onvermoeide strijder voor de rechten van de
nakomelingen van Cham het hoofd neer
leggen want dit bericht ontving hij in zijn
laatste stondo.
LICHAMELIJKE OEFENING
De laatste dog is het dan toch nog geknipt
wandelweer geworden: een af en toe be
dekte luoht. waar bij tijden de zon door
speedt terwijl op andere oogenblik ken 'n ver
koelend buitje nederdaalde.
Aide deelnemers waren vod moed en op
het kazerneplein heemschte 'e morgens ont
half vijf een pracht van een stemming.
Wat jammer niu, dat toch nog een ne,gen-
tal loop-ens het o-p moesten geven en door
voetongemakken de laatste hap niet kon
den verslinden.
Maar het was te voorzien, dat bij zulke
gunstige weersomstandigheden de laatste
dag wat de uitvallers betreft de vorige goed
zou maken. Niet meer dan 2 waren er dan
ook, dae den strijd in het ge®ibht van het
einddoel moesten opgeven.
Tegen half drie was heel Nijmegen uitge-
loopen om de loopers bij hun tei-ugkomst to
begroeten. Er waren gelukkige vaders en
moeders, corpsmakkens, autorite: in, be
stuursleden en telkens als weer een groep
binnenviel klaterde het applaus op en wei
den bloemen aangedragen voor de lieden
dli-e 't 'm dan toch maar hadden .gelapt".
Direct na aankomst werden de prijzen uit
gereikt, wat een heel goede regeling was,
omdat voor vellen het wachten op het eere
lt ruis en het bijwonen van de plechtigheid,
zooels die andere jaren werd geënsceneerd
toch nog wed een extna-knacht.proef betee-
Jamm?r genoeg was Minister Marchant
op het laatste oogembLik verhinderd geble
ken om de prijzen uit te reiken en ook Mi
nister Deckers, altijd zulk een warm be
wonderaar ven de Vierdaagsche. kon door
verblijf buitenslands dStmaad niet van de
partij zijn.
De prijzen aan de militairen wenden thans
uitgereikt door luit.-gen. Jhr RoëLl, de com
mandant van het Veldleger, terwijl de voor
zitter van den Bond, Jhr von Weiier, aan de
burgerdeêln©mens de kruisen overhandigde
Ieder kreeg een apart woord van geluk-
wensoh mee en kon zidh daarna met da
troteche familieleden en vrienden uit de
voeten maken.
's Avonds werd in het Oranjeihotel een
afscheidsmaaltijd gehóuden, waar tal van
autoriteiten hebben aangezeten.
Daar is hulde gebracht aan den leider,
Jhr Mr J W Schorer, kapitein Breunesse en
administrateur Boeseenkool en hun staf van
helpers.
Aardig was ook de hulde van de aanzit-
tenden aan den kefllmer van het hotel, die
alle vier dagen had meegeloopen en nu bij
het offiicieele diner nog dienst deed of er
niet6 aan de hand was.
Namens Vreemdelingenverkeer werd aan
Jhr Schorer de zilveren eerem.edaiMie der
V.V.V uitgereikt.
Na den maaltijd heeft men zidh gevoegd
bij de honderden loopsters en loopers, dlie
in De Vereeniigimg op luidruchtige wijze af
scheid namen.
rt, belden Eindhov<
GRONINGEN. Geëx. 8. gesl. 5 cand.. nl. de
heeren: H V/arta. Musselkanaal: W Dost. Noord
broek; L. Rei'tsma, Bed urn; W F Relnigert, Ap-
plngedam; en A. Smit. Oude-Pekela.
HAARLEM. Geëx. 8. gesl. 5 cand., nl. de heo-
en: R. W. Koolhaas. Den lip; R. Rt
'e; J. v. d. Heulen. Aalsmeer; K. Ver-
E H Nlcolaas, Haarlem.
'eel, St. Panera
LEEUWARDEN. Geëx. 8,\ gesl. 4 cand., nl. de
ïeer H. v. der Veen. Drachten; en de dames
I. Wadman. Anjum; S. J.. Bolman, Nes, A. M. S.
ROTTERDAM. Commissie I. Geëx. 8. terugg
3. gesl. 4 cand., nl. de {lames- Cath. J. Stoi
Corn. J Storm belden Rotterdam en de heeri
J. Bous, Rotterdam, J C G Smits. Wateringe
UTRECHT. Geëx. 8, gesl. 5 cand.. nl. de dames
A M J Taselaar, Utrecht; A J Schmidt, eZIst;
G J M. Temmink. Amersfoort; E A Wolters<#Hll
ZWOLLE. Geëx. 8, gesl. 5 cand., nl. de di
R. Soegljarti, Deventer; C. van Os. Hei
Enschede;
gelo; J C Lai
H Ouwens, R„
den afgew. 2 candidi
der Weerd, Wler-
EXAMENS-ONDERWIJZER
EXAMENS-FRANSCHE TAAL.
UTRECHT, 28 Juli. Akte L. O. Gesl. de dames
i E Ader. Rotterdam; A L Cramer. Bloemen -
laai; M. Dorsman. Rotterdam: A L Grooters.
jen Haag; B W A M Haanappel. Zutfen; J
Clay, Den Haag; W M M -
"Ironli
kapelle; en de heeren: A M Blülevens. Dongen;
N Bouwhuis. s-HertogenboschB F A Breukers.
Nijmegen; H M eDlahaU. Bussum; J J A Jan
broers. Rotterdam: T Jarings, Weesp. C F van
Koo'ten. Rotterdam; A. Bakker, Oud-Bellerland
J Bakker, Nijmegen; E Doorenbosch, Stadska-
nala; P W J Jansen Tl'burg; J H H Storms.
Helmond; A Verwey, RUBWjJk; W E Vliegent-
bart, Brummen: F J Vos, Applngedam; H. de
Vries, Heerenveen.
EXAMENS-HANDELSKENNIS
DEN HAAG, 28 Juli. Akto L. O. Gesl. 3 cand.
nl. de heeren: W. van Topta, IJ muiden; K. de
Vries, Alkmaar; en L Schaap, Vlanen.
EXAMENS-NUTTIGE HANDWERKEN
AMSTERDAM, 28 Juli. Geëx. gesl. 8 cand..
nl. de dames: J. de Haan en N de Haan. Loenen:
C. Braams. M H Meihuizen. C. P Heyl
Neugebauer. W Wielenga.
Dogterom, Schoonhoven; N
se veen; E W v. Schalk, Ni
Echten: R. W. Hufstra. Marrum; Z H Eggens.
V'arthermond; J Hornstra, Hempens; J Schaafs
ma. Bozum. A. Bergmeijer, Stadskanaal; S. v. d.
Weljde, Leeuwarden; en A T Ploegstra, Boxum.
nl. de dt
Bouwhuis. Lelden; H J Wiekhart, Oudenhoorn.
A M Verdulin. Overschle: J N Buliteweg, Schie
dam; C B Tol. Wassenaar; M L Dijkstra, Rotter
dam; j M Alkemade, Rotterdam; H J v. d. Pol.
Alphen; C J Kerkhoven. Alphen aan den Rijn
j~ mms A J BUI. Vllssingen:
EXAMENS-FRAAIE HANDWERKEN
v. d Li
dam; t
C Cam
A C Zwitser, beiden Schev
M den Hartog, belden Rotter-
I Duvoset, A
iden Haarlem; S R M Dufour en
DE KORTING OP DE VERLOFS-
TRACTEMENTEN
BUITENZORG, 27 Juli (Aneta). Vastge
steld is een ordonnantie tot verhooging der
korting op de verlofstractementen van 10
tot 17 pCt, met ingang van 1 October.
Eon deel van hon is nog gisteravond huis
toe gekeerd, do3h hei grootste doe! zou Za
terdag de eigen kwartieren weer opzooken.
De uitslagen
Van de ruim 2500 deelneme.ns zijn er in
boteail 170 uitgevallen; con getal, dat, gel-et
op de weersomstandigheden gedurende en
kele dagen van den maaBCh, zeer is mee-
gevalilen.
Van de uitvallers behoorden eiledfrts vijf
tot het z.g. zwakke geslacht, d*at hier eohter
in z'n krachtigste exemplaren vertegen
woordigd was.
Er waren zes buitenlanders, die uitvielen,
nl. ^en Nooreoh militair, vier Noonscho bur
en een Fmmsohmaji.
'olge.-
Landstorm verbinder
die. Half Regiment Huzaren Bi-
--eldartillerle. Luchtv:
Rljksvcldwacht 2de district
Tllburgsche Pol
Haag. H.B S. Stad
aan. Idem, Vierde H.B.S vijfjarige cur-
Vlerdaagrsche.
us, Rotterdam. Nationaal Jol.,.
Rotterdam. Amensfoortsche Wandelsport Vereen
Z.U.T.. Wandelsportvereen:ging De Vierdaag
sche. Breda. Rotterdamsche Wandelsportvereen.
Sportvereen Rotterdam R.V.S.. Wandelclub Den
egsche Burgerwacht, Wandelclub
ndelclnb Robinson. Nijmegen. SL
Chrlstoffe.1, Idem. Erasmiaansch Gyir
Vendel Burger
•oh Meisjesgllde. Dam
Voor de vijftiende maal: A. J. J. van Geel.
rrljwlll!ge Burgerwacht, A'dam; A C L Dhik-
uysen. Den Haag; Mevr P L van der Kaay,
Voor de dartiende maal: G. A. Veldhuizen.
Verbergt. 5de reg. inf., sergt. v/t sit. genie-
:roopen Meuwese.
Gouden kruis ontvingen le-lui' Roelofsen,
t^Ttchelaar. 7de
"ueraam en j. 'leueKamp. jaem.
Er werden geschonken 55 aanmoediging.-m»-
dallleis. 1653 ge-.vono kruisen. 340 kroontjes. 180
i.lfora 3. 77 cijfers 4. 38 zilveren kruisen. 21
zilveren kroontje-, in cijfers 7. 7 cijfers 8, 7
cijfers 9. 6 gouden ki
iifcr 12. 1 cijfer 13.
fit Doorrillen bi] Wielrijder!
i do or de Zon Verbrande
ling 9 50 Kerkdienst Geref Kerk (HV) Ar:
sterdam, voorganger: Ds J ter Schevget.
dikant te Harkenia-Opeindeorganist C
Kloppenburg; 1 Inleidend orgelspel; 2 Zint
Wet des Heeren. 5 Zingen: Ps' 139 :4; ti V
nadeverkondiging Galaten 3:11. 12 en 13,
Gebed; 8 Schriftlezing Ps. 42; 9 Zingen: P.i
va 1, 2 en 3; 10 Prediking. Tekst: Ps ll>8
11 Amenspel; 12 Dankgebed; 13 Zingen Lie.
6; 14 Zegen. Na beëindiging dienst gew
muziek tot 12.15 5.00 Zondagmiddag-Evr
gelisatie. Spreker: Da W A Hoek, oud-di.-i
tcur Herv. Stadsaendlng te A'dam; zang: u
bed en zingen van liederen. Ps 136 1—9 ..-n
23—26; zingen Ps. 136 1. 2. 3. 4. 23 en 26;
Toespraak. Tekst Psalm 136 23. Ondei warp:
Gods meeleven; zingen- Gez. 19 i en 5; Ge
bed. waarna nog enkele liederen gezongen
worden. 5.50 Kerkdienst uit Nod. Herv.
Kerk te Wageningen; voorganger: Ds J L G
Gre-gor Ned. Herv. pred. aldnar 1 Orgelspel;
2 Votum en Groet. Zingen: Ps 43 3. 4 en E
•1 Lezing Wet; 5 Zingen Ps 130 2a; 6 Lozine
Geloofsbelbdenis; 7 Zingen: Gez. 52 vs lSlnat
ste 2 regels; 8 Schriftlezing: Ps 103: 9 Gehnd
10 Zingen: Gez. 3:1 en 6; 11 Prediking over
2 Sam. 24 14; 12 Zingen: Ps. 68 vs 19; 13
Gebed; 14 Zingen: Gez 180 vs 5; 15 Zegen;
16 Orgelspel. Na beëindiging dienst Go-
wijde muziek door het Jo Vincent-kwartet.
Bloemendaal (245.9 M.) 10.00 vm. en C.OO
nm. Kerkdienst vunuit de Goref. Kerk. In
beide diensten zal voorbaan Ds Brussuard.
Midla-nd Reg. 139S.9 51.) 8.20 Kerkdienst.
Kerkdienst uit de Erlösserkerk.
pred. te Hilversüm. 11.00 Lvzen van. Chr.
lectuur 11.30 Gram.-muziek 12.00 Pol.-
berichten 12.15 Grnra.-muziek 12.30 Or
gelconcert 2.00 Beethoven-programma
3.30 Verzorging Zender 4.00 Bijbellezing,
door Ds H L Both Geref. pred. te Arnhem -•
6.00 Concert 6.30 Vragenuurtje 7.00 Pol.
berichten 7.15 Persberichten 7.30 Ver
volg Vragenuurtje 8.00 Concert 9.00
Lezing. Spreker: de heer H J J v der Meulen
9.30 Vervolg Concert 10.00 Persberichten
10.30 Gram.-muziek.
Ill vers um 1875 Ml A.V.R.O. 8 UI Gram.
muziek 10.01 MorgenwUding 10.15 Gram.
muziek 10.30 Idem 11.00 Orgelconcert
12.00 Gram.-muziek 12.30 Kovacs Lalos
2.15 Gram.-muziek 2.30 Zangvoordracht
3.00 Gram.-muziek 3 45 Verzorging *end«r
4.00 Viool-recital 4.30 Causerie 5.30
Orgelconcert 7.00 Boekenhalfuur 7.30
Gram.-muziek 8 01 Nieuwsberichten 8.05
Concert 9.00 Plano-recital 9.15 Voort
zetting Concert 10.15 Gram.-muz. '0 30
Muziek 11.00 Nieuwsberichten 11.10 Mu
ziek -
iek.
1 12.20 i
1.30 Gram.-muziek 5.20 Concert 6.50 ld.
8.20 Idem 9.20 Idem.
Fransch (509.3 M). 12.20 Gram.-muziek 1.20
irt 9.05 Gram.-
7.20 Concert l
(1554 4 M) 12.20 Or
Concert 5.05 i
Concert 12 20 Gram -muziek 2.05 Gre
muziek 4.20 Middagconcert 6.25 Zang
4 M.) 6.20 Concert
1.20 Gram.pl. 8.20 Org.-lrccit;
9.20 Concert,
did land Reg. (398 9 M.) 12.2o
2.20 Concert 8.20 Orgelspel S 5u
