Tflitvwt geU&cfa (üanmii t
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
ABONNEMENT!
'er kwartaal In Lelden en In plant
»en waar 'n agentschap gevestigd Is f2 35
Franco per post 2.35 portokosten
Per week f 0 *8
Voor het Buitenland bij wekelijk-
tche tending *4.50
Bu dagenjkscho zending O5.50
Alles bij vooruitbetaling
Bureau: Breesti"iat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
ADVERTENTIEN
Van 1 tot S regels..................... Lliy
Elke ri?gel meer..
ïngez. Mededeellngen
van 1—5 regels B 2.30
Elke regel meer 0.45
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan "t bureau
wordt berekend 0.10
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
No. 4021
DONDERDAG 20 JULI 1933
14e Jaargang
Dit nummer bestaat uit TWEE bladen
eerste" blad
MEER GELIJKSCHAKELING
GEWENSCHT
Toen wij eenige tijd geleden schreven
over het verzoek der Regeering om op de
hoogte te worden gesteld met de diverse
salarisregelingen bij openbare lichamen
maakten wij daarbij twee opmerkingen: in
de eerste plaats deze, dat de bedoeling wel
niet zou zijn om tot een algemeene salaris-
verhooging te komen; maar in de
tweede plaats, dat dit onderzoek wel eens
zou kunnen leiden tot de wetenschap, dat
de salarieering in menige plattelandsge
meente nog heden ten dage veel te wen-
schen overlaat.
Wij beamen de stelling, dat in sommige
gemeenten de traktementen van het perso
neel aanmerkelijk uitgaan boven gelijk
soortige bij het rijk; maar het staat even
zeer vast, dat op andere plaatsen het ge-
meentepei-soneel in de schrale hoek staat.
Wij hebben hier voor ons liggen eexx
adres, door secretarie-ambtenaren gezonden
aan de raad van een niet onvermaarde en
welvarende gemeente in de provincie Zuid-
Holland.
De burgemeester is tevens secretaris, en
dit levert de gemeente, die ongeveer 5000
zielen telt, een besparing van zeker ƒ2000
per jaar. De functionaris heeft daardoor
een zeer behoorlijk inkomen (in een iets
kleiner gemeente heeft de burgemeester
ƒ4700 en de secretaris ƒ4300 traktement);
maar het logische gevolg is ongetwijfeld,
dat het secretarie-personeel door de com
binatie zwaarder belast is.
Toch verdient dat personeel, slechts be
staande uit twee personen, van wie dus
heel veel geveTgd wordt, amper ƒ2850 in
totaal; nl. ƒ1650 en ƒ1200; zonder perio
dieke verhoogingen en met aftrek van
8Vfc pCt. voor weduwen- en weezenpensioen.
Op het eerstgenoemde salaris is bovendien
nog 7 pCL gekort, zooals op alle salarissen
van het óverige gemeentepersoneel. Blijk
baar was men van oordeel, dat van dc
1200 toch waarlijk geen 7 pCt. af kon.
Bezien we de andere loonen welke uitbe
taald worden, dan zijn ze alle aan de lage
kant, maar niet zóó laag als van het secre-
lariepersoneel; alleen de gemeenteveld
wachter heeft in het gemeentelijk kader
niet te klagen: 2050 min 7 pCt., doch
vermeerderd met ƒ135 aan toelagen en
weer verminderd met 8Y2 pCt aan premies.
Wij weten zeer wel, dat er in salarisrege
lingen veel betrekkelijks schuilt en dat
men vaak met allerlei bijkomstigheden re
kening moet houden, zoodat men met het
uitspreken van een absoluut oordeel steeds
zeer voorzichtig moet zijn; maar boven
staande belooningen zouden we toch niet
gaarne verdedigen.
Het feit, dat dergelijke salarissen zonder
schroom worden uitbetaald, is o.L daaruit
te verklaren, dat vele gemeentebesturen
niet beseffen, welk een schat van wetsken-
nis en administratieve ervaring vereischt
wordt om de gemeentelijke administratie
behoorlijk te voeren.
Daarom zal de Commissie-Schouten goed
doen de noodige aandacht aan deze aange
legenheid te schenken.
De ons verstrekte cijfers bevestigen ten
volle onze meening, dat op dit terrein eenige
„gelijkschakeling" verre van overbodig is.
BINNENLAND.
HOFBERICHTEN
Naar wij vernemen zal op 27 Juli a.s.
H. M. de Koningin te Soestdijk aankomen
voor een verblijf van eenige dagen ter ge
legenheid van den verjaardag van H. M. de
Koningin-Moeder.
NA DE OPHEFFING DER
IJMUIDER STAKING
Het Centraal Bestuur van de IJmuider
Federatie heeft met de besturen der vak
groepen en een aantal vertrouwensmannen
van elders een vergadering gehouden, ten
einde de moeilijkheden te bespreken, welke
gerezen zijn als gevolg van het manifest
van elf Juli.
Besloten werd, dat de heer Br au11 gam
voorloopig te IJmuiden aanwezig zal zijn,
om de moeilijkheden aan de opheffing der
staking verbonden, te helpen uit den weg
ruimen.
In een nieuw manifest aan de arbeiders
in 1/ t visscherijbedrijf wordt o.m. gezegd,
dat de indruk, als zou het de bedoeling van
de IJmuider Federatie geweest zijn, het hor
stel van den vrede in het bedrijf te belem
meren, verkeerd is geweest
Het is noodzakelijk, dat de normale ver
houdingen zoo spoedig mogelijk worden
hersteld.
De overeenkomst, vervat in het voorstel
Van den Rijksbemiddelaar en de te sluiten
contracten dient behoorlijk te worden uit
gevoerd en nageleefd. Van d^n kant van 't
bestuur zal daarvoor worden gezorgd.
Bijzonder wordt nog eens de aandacht ge
vestigd op het getroffen accoord, om geen
rancunemaatregelen te nemen en het be
stuur vert-uwt, dat de leden zich zullen
onthouden an hinderlijke maatregelen te
genover hen, die niet aan de staking heb-
MILITAIRE DIENSTPLICHT
DE LICHTING 1934
In het Staatsblad is opgenomen een K. B.
•aarbij van de voor inlijving aangewezen
personen der lichting 1934 24.359 worden
bestemd voor gewoon dienstplichtige. Hier
van zijn 1145 bestemd voor de zeemacht.
WIJZIGING LANDBOUW-
CRISISWET
UITBREIDING CENTRALE COMMISSIE
Verschenen is de Memorie van Antwoord
op het Voorloopig Verslag der Tweede Ka-
inzake het wetsontwerp tot wijziging
der Landbouwcrisiswet,
Tegenover het oordeel van verscheiden le
den, dat land- en tuinbouw bij de onder
havige regeling weinig baat zullen vinden,
omdat daarin geen garantiebepalingen in
zake steun voor bepaalde producten zijn op
genomen, vestigt de regeering de aandacïxt
op het doel van alle op deze wet te basee
ren maatregelen: dat de land- en tuinbou
wers zooveel mogelijk hun productiekosten
zullen verkrijgen. Als middelen om dat be
langrijk doel te bereiken vraagt de regee
ring de wijde bevoegdheden, welke in het
ontwerp zijn neergelegd. Zij wenscht echter
niet de gelegenheid open te stellen, ter be
reiking van dat doel, garanties omtrent prij
zen te geven, hetgeen beteekenen zou wis
sels op de schatkist te trekken.
Reeds eenigen tijd maakt het vraagstuk
der distributiekosten, welke de bron voxmen
voor de hooge marge tusschen hetgeen de
producent ontvangt en de consument be
taalt, een onderwerp van ernstig onderzoek
uit.
De regeering zegt toe voldoende rekening
te zullen houden met de adviezen der Cen
trale Commissie.
Een aanvulling wordt dan ook voorgesteld
waarbij tevens de gelegenheid is geopend,
het ledental uit te breiden tot 15. Het ligt
de bedoeling deze commissie ook te raad
plegen over den materieelen inhoud der te
nemen beslissingen.
De plannen van den Minister
Waar gevraagd is naar de plannen v^n
den minister ten aanzien van verscheidene
producten, merkt de regeering op, dat het in
strijd zou zijn met het algemeen belang van
den land- en tuinbouw, nog meer opening
van zaken te geven d n in de-Memorie van
Toelichting is gedaan. Er zouden speculatie
bewegingen ontstaan, die de onrust zouden
verhoogen.
Ten aanzien van de melk- en zuivel-indu-
strie zal de richting, tot dusver gevolgd,
worden voortgezet.
De beperking van dén veestapel zal, voor
zoover slechts eenigszins doenlijk is, langs
vrij willigen weg tot stand komen. Eventueel
zal bij voorkeur de weg van indirecten
dwang worden gevolgd.
Het ligt in de bedoeling de tarwewet te
handhaven, waarnaast een systeem om de
prijzen van haver, gerst en rogge op een loo
nend peil te brengen in ernstige overwe
ging is.
De tuinbouwsteunwet zal worden uitge
voerd en wel tot het daarin genoemde maxi
mum.
Monopoliseering van ln- en uitvoer.
De bedoeling van het nieuwe voorgestelde
art. 10 a is alleen, dat de heffing op den in
voer geregeld wordt zonder dat de mogelijk
heid tot monopoliseering van den invoer is
geschapen.
Wel zal niet de bevoegdheid kunnen wor
den ontbeerd, de in- en uitvoer van crisispro
ducten te monopoliseeren. Een voorgestelde
wijziging vooftiet in deze leemte.
De boter-kwestle
Door den export van boter naar Engeland
is het mogelijk gebleken, tegen de aanvanke
lijke verwachtingen in, het groote aanbod
van boter in de Mei- en Juni-tnaanden uit
de markt te nemen en daarvoor een afzetge
bied te vinden. De geëxporteerde boter is
echter nog niet geheel verkocht uit hoofde
van een voorzichtige politiek.
De positie van de margarine-industrie, is
naar de meening der regeering thans niet
onbevredigend. Het voornemen bestaat aan
den crisis-accountantsdienst op te dragen te
onderzoeken, of en in hoever er aanleiding is
thans geldende kleinhandelprijzen te ver
lagen, resp. de bestaande heffing te verhoo
gen.
De graansteun zal ciiet kunnen geschieden
zonder eenige belasting op den invoer van
voergranen.
Overwogen wordt', of ten aanzien van con
sumptie-aardappelen maatregelen te nemen
zijn, die, voor zoover noodig, een gunstigen
invloed op het prijspeil ten bate der verbou
wers zullen ten doel hebben.
De regeering zal gaarne overwegen, of
voor de houtteelt maatregelen als waarvoor
dit voorstel het raadzaam vormt, noodig en
uitvoerbaar zouden kunnen zijn.
MARGARINETROEBELEN
Eenige weken geleden ie opgelicht, een
Comité van Actie van Margarinehapdeleren
Dit Comité heeft thans aan de Crieis-Zuival-
Centrale een adree gezonden, waarin be
toogd wordt, dat er een noodtoestand is in
getreden voo den vrijen margarine groot-
en kleinhandel welke wel niet rechtstreeks
doch wel zijdelings is ontstaan als gevolg
in de Crieis-Zudvelwet
Volgens het adres zijn de margarinefabri
kanten er op uit de detaillisten zooveel mo
gelijk weg te werken en den geheelen tus-
schenihandel te brengen in winkels tot het
eigen concern beboerende. Bij dezen tus-
schenhandal zijn ongeveer 10.000 personen
(zonder de gezinsleden) betrokken.
De invoering en toepassing van de Crisis-
Zuivehvet bevorderde dezen opzet in hooge
mate; door de reglementeering van de
rgarine-indiustrie i6 het mogelijk geweest
de fabricage te beperken en te behouden
oor een betrekkelijk gering aantal fabri
kanten, die het raadzaam hebben geoor
deeld in September van het vorige jaar een
contact- commissie in te stellen en een zoo
danige onderlinge afspraak te maken, dat
men de prijszetting practisch volkomen in
de hand had, een prijszetting, diie uit den
aard der zaak niet het minste gevaar op
levert bij den tussdhenlhandel, voor zoover
die gelieerd is met de fabrikanten zelf, doch
die eenvoudig fnuikend is geworden voor
den.vrijen tusschenihandel.
De Crisis-Zuivel-Centrale, die praktisch
1 een machtspositie 6taat tegenover het
kartel der fabrikanten, heeft het daardoor
feitelijk in haar macht de hierboven be
doelde prijsafspraak zoodanig te doen wij
zigen, dat een loonende winstmarge voor
den vrijen handel wederom ontstaat.
Het comité vraagt een bespreking met
het bestuur der C.Z.C. om een en ander na
der toe te liahten.
DE WERKLOOSHEID
LAGERE CIJFERS
Op 24 Juni stonden ails geheel werkloos
ingeschreven 270.936 personen tegen 403.697
op 28 Jan. j.l.: gedeeltelijk werkloos waren
op 24 Juni 18.408 (28 Jan.: 24.349). Bij de
werkverschaffingen waren geplaatst 43.498
pensonen (47.690). Gesteund werden inge
volge een steunregeling 129.296 (139.795).
ELBURGS 700-JARIG BESTAAN
DE FEESTEN.
Nadat heden de opening zal hebben plaats
gehad van „Oud-Elburg", zal er een histo
rische en folkloristische optocht worden ge
houden, terwijl hedenavond o.m. de stads
poorten en de bogen v§n de bruggen over
de Stadsbeek electrisch verlicht zullen wor
den, terwijl het oude Stadhuis, dat reeds
uit de 14e eeuw dateert, stervormig zal w<
den geïllumineerd.
Vrijdagsavonds heeft de ontsteking van
vuurwerk plaats, terwijl des Zaterdags, na
een marsch van 1000 turners en turnsters
door de stad, de turn- en
den zullen plaats hebben.
Tijdens de feesten zal tevens een winkel
week gehouden worden.
ONZE MINISTERS
MIN. SLOTEMAKER OP REIS.
De Minister van Sociale Zaken, Prof. Slo-
temaker de Bruine, zal morgen cen bezoek
brengen aan Heerlen, om zich op de hoogte
te stellen met den toestand in de mijn
streek.
APELDOORNS BURGEMEESTER
ZOU AANBLIJVEN.
De Geldei-lander spreekt het bericht te
gen, door ons overgenomen uit de Tel. om
trent het voornemen van Mr. W. Roosmale
Nepveu, om ontslag te vragen als burge
meester van Apeldoorn.
BONDSDAGEN
DER CHR. GEREF. J.V.
HET PROGRAMMA VERSCHENEN.
Verschenen Is het programma voor de
aanstaande Bondsdagen van den Bond van
Chr. Geref. J*V., welke Dinsdag 15 en
Woensdag 16 Augustus a.s., onder leiding
van den Bondsvoorzitter, Ds. H. Janssen
leger- en vlootpredikant, te Den Haag, te
Zwolle zullen worden gehouden.
Het programma, groot 32 pagina's bevat
een historische beschouwing van de stad
Zwolle, voornamelijk aan de hand van de
beteekenis van Cele, Potgieter, Thomas a
Kempis en Thorbecke, n voorzien van tal
•an foto's van Zwolle en omgeving, en be
at een uitvoerige dagorde.
Dinsdag 15 Augustus wordt de huishou
delijke vergadering gehouden in de Chr.
Geref. Kerk. Hier komen o.a. aan de orde:
de bespreking en vaststelling van de con
cept-statuten en het huishoudelijk regle
ment, welke een algeheele wijziging hebben
ondergaan. Voorts stelt de Noord-Holland-
sche afdeeling voor de Bondsdagen in het
vervolg op Hemelvaartsdag te houden,
waaromtrent het Bondsbestuur afwijzend
adviseert De afdeeling Friesland en de
J.V. te Leeuwarden stellen voor de volgen
de bondsvergadering te Leeuwarden te
houden. Het Bondsbestuur zal hieromtrent
nader van advies dienen. De vereeniging
te Haarlem-Noord, stelt voor: De bondsdag
noodige het bondsbestuur uit tot het in het
bondsorgaan plaatsen van leidraden ter
behandeling van de practische politiek.
Het bondsbestuur zal hieromtrent nader
adviseeren. De bondsvoorzitter en de Re
dacteur van het orgaan hebben ontwerpen
daartoe van de heeren I. Heeringa, A. L.
de Bruyne en T. Bakker in studie geno
men. Omtrent een voorstel van de vereeni
ging te Leeuwarden om de bondscontrjbu-
tie met 20 pet. te verlagc.i neemt het bonds
bestuur een absoluut afwijzende houding
Woensdag 16 Augustus komt de bond in
vergadering bijeen in de groote zaal van
het gebouw Odeon aan de Blijmarkt te
Zwolle, waar de bondsvoorzitter een ope
ningsrede zal uitspreken. Enkele huishou
delijke zaken zullen hier nog worden af
gedaan, ojn. de bestuursvei'kiezing. Hier
voor zijn candidaat gesteld, Ds. A. M. Berk-
hoff van Sneek (aftr.) en Ds. D. Henstra
van Dokkum, Ds. L. H. van der Meiden
van Den Ilaag (aftr.) en Ds. N. Brandsma
van Bunschoten, K. van Dongen te Rotter
dam (aftr.) en R. van der Kamp te Amers
foort. In dit samenzijn zullen ook de af
gevaardigden van andere bonden het woord
voeren.
De middagvergadering van dien dag is
gewijd aan de bespreking van het onder
werp: „Het vraagstuk van het gezag in
onzen tijd", waarover de heer E. Ruiter
van LTtrecht zal refereeren.
Des avonds half acht zal in de Chr.
Geref. Kerk een opwekkende rede gehou
den worden door Ds. W. Kremer van
Leeuwarden.
Na afloop van de morgenvergadering
wordt een gemeenschappelijke koffiemaal
tijd gehouden onder leiding van Ds. A. M.
Berkhoff van Sneek, terwijl het bondsdiner.
na afloop van de middagvergadering, zal
staan onder leiding van den redacteur van
het bondsorgaan, Ds. L. H. van der Mei
den van Den Haag.
Voorts heeft de regelingscommissie ge
tracht door het organiseeren van auto
tochten de aantrekkelijkheid der vergade
ringen te verhoogeen.
VERLAGING HAVENTARIEVEN
AMSTERDAM
VOORDRACHT B. EN W. GEREED
De voordracht van B. en W. van Amster
dam, om over te gaan tot verlaging der
haventarieven, ligt, naar de Tel. meldt, ge
reed.
De verlaging zou neerkomen op 20 pet. en
er zou voor de gemeente een bedrag van
300.000 k 400.000 mee gemoeid zijn.
DE VEERDIENST ENKHUIZEN-
STAVOREN
STIJGEND AANTAL PASSAGIERS.
Het reizigersvervoer van den veerdienst
Enkhuizen—Stavoren is dezen zomer aan
merkelijk gestegen. In Juni van dit jaar
bedroeg het aantal passagiers 24621. Dit is
3344 meer dan in Juni 1932.
In de laatste 10 jaar is dit hooge cijfer
slechts bereikt in 1927 en 1930.
NEDERL. CHR. RADIO-VEREEN.
PROGRAMMA LANDDAG VERSCHENEN.
We ontvingen heden het keurig verzorg
de pi'ogramma van de grootsche te houden
landdag van de N.C.R.V
De heer van de Peure schreef als
voorzitter een woord ter inleiding. Hij zegt
onder meer: „Onze landdag is onze wapen
schouw. Duizenden en nog eens duizenden
trekken op naar Apeldoorn, om daar te ge
tuigen van het goed recht van den Omroep
met den Bijbel, om den tegenstander kond
te doen, dat Neerlands kracht niet ligt in
neutraliteit en algemeenheid, maar in de
trouw aan liet Christelijk beginsel, in den
geloofsmoed, die de sterkte oxxzer Vaderen
Onze landdag is daarnaast een bewijs van
eenheid. Van de eenheid van alle Orthodox-
protestantsche Christenen in ons vaderland,
van het samengaan van allen, die onvoor
waardelijk buigen voor den eisch van Gods
Woord".
De burgemeester van Apeldoorn, de hqpr
W. Roosmale Nepveu, schreef een
woord van welkom, terwijl de heer D. Pn-
r e b o 0 m dank brengt aan de medewerkers.
De leden van het algemeen Bestuur staan
op één pagina broederlijk bijeen. Het pro
gramma van werkzaamheden is zeer uit
voerig en belooft veel moois. Het boekje,
waarin tevens is opgenomen een kaartje
met de indeeling van het terrein, is te ver
krijgen tegen den prijs van 10 cent
ALGEMEENE SYNODE NED. HERV. KERK
De eerste zitting - De Wijdingsdienst feLTLa" tciXK
qaarmee steeds meer door den enkeling zijn
afhankelijkheid van anderen gevoeld en dat
Ijeeft het ontstaan gegeven aan collectivis
me, zooals communisme, fascisme, natio-
riaal-socialisme e.d. met „van God gegeven
leiders". Noch in Italië, noch in Duitsch-
land gaan deze bewegingen buiten de kerk
om. Integendeel, doch de nieuwe jeugd wil
een nieuwe kerk. Voor deze verschijnselen
mogen we onze oogen niet sluiten, want
de grenzen kunnen de geesten van het bui
tenland niet keeren. De tijd van het défai
tisme, van „de kerk in een zinkend schip"
is voorbij. Doch dan moet de kerk ook een
verjongingskuur durven ondergaan. Het
moet zoo worden, dat men er een eer in
gaat stellen lidmaat te zijn. Voorts moet
ook de opleiding der predikanten gewijzigd
worden. Het innerlijk-organisatorisch be
staan der kerk, maar niet minder het uiter
lijk organisatorisch bestaan moet worden
verhnderd. Nimmer mag de kerk het indi-
vidueele van den mensclx in den weg staan.
De kerk mag echter nimmer den Staat
tot voorbeeld nemen, noch den rechtsstaat,
noch den machtsstaat, noch den cultuur-
staat De kerk is iets aparts, omdat zij is
Jezus Christus' openbaring. Zij moet het
licht zijn in deze duisternis.
Er dient evenwel voor gewaakt dat de
oneenigheid niet zóóver gaat dat gelijk bij
onze buren, de Staat zijn handen naar haar
uitsteekt Gewerkt moet er worden, persoon
lijk en aan den grooten arbeid in het ge
heel. Noodig daarvoor is echter de overtui
ging, dat God ons zelf roept tot dat werk.
Toespraak Prof. Dr. F. W. A. Korff
Hierna sprak Prof. Korff naar aanleiding
van Hebr. 3 6 en stelde allereerst de vraag
wat die kerk is, waaraan we arbeiden. Die
kerk is het huis van Christus. Het geldt m
de eerste plaats voor de kerk in den ruim-
sten zin, voor de eenige heilige algemeene
Christelijke kerk. Maar toch ook voor de
Ned. Herv. Kerk, met alle gebreken daar
aan verbonden.
Met dezen arbeid staan we bloot aan twee
gevaren, n.l. dat we óf ons eigen werk ver
geten door onze aandacht uitsluitend aan
Zijn werk te schenken óf, en dat komt veel
meer voor, dat we door ons eigen werk,
Zijn werk vergeten. We mogen nooit mee-
nen, dat Zijn werk en het onze elkaar zoo
ongeveer dekken. Want het werk van Jezus
Christus heeft een eigen zelfstandigheid.
Alle fouten van verkeerde kerkelijkheid
vinden haar oorsprong in het op één lijn
stellen van Christus' werk met ons eigen
werk.
In den strijd tegen deze verkeerde kerk-
lijkheid hebben we den afstand te erkenne
die tusschen Christus en ons bestaat De
nood van dezen tijd dwingt tot die erken
ning.
Voortdurend moeten we bedenken, dat
bij alles wat we in en voor de kerk doen,
op heiligen grond staan. Maar we moeten
tevens bedenken, dat vernieuwing noodig
kan zijn. We arbeiden aan een gebouw,
waarvan het bestek ons onbekend is. En
we krijgen dat bestek ook nooit in handen.
Dit geeft aan al ons werk het karakter van
voorloopigheid. Het voornaamste van al ons
werk is evenwel het gebed, omdat daarin
wijzelf wegvallen en de .Andere alles wordt.
Na deze woorden bracht de hper Johan de
Zwaan, die voor muzikale afwisseling zorg
droeg, nog een paar oi'gelsoli fpn gehoore,
waarna Prof. Korff in dankgebed voorging
en met het zingen van Gezang 237 4 de
samenkomst beëindigd werd.
Gister is de Algemeene Synode der Ned.
Herv. Kerk in Den Haag in vergadering
bijeen gekomen.
De eerste zitting der Synode wordt door
den oudsten in diensttijd der afgevaardigde
redikanten, Dr. G. J. Weyland, pred. te
'eere, geopend met de lezing van den 84en
Psalm en gebed. Hij houdt daarna een kor
te toespraak, inhoudende een woord van
welkom, in het bijzonder tot de beide hoog
leeraren als praeadviseerende leden, tot den
secretaris en de leden die voor 't eerst ter
vergadering zijn. Een woord van dankbare
herinnering wordt gewijd aan de overlede
nen: Dr. Niemeijer, Prof. Eekhof en Ds. de
Haan en de wensch geuit, dat, evenals in
de eerste gemeenten der Chr. Kerk, er, ook
als toen, toch vrede moge zijn, dankbaar
heid en vertroosting onder al het moeilijke
v«j3rk-, dat de Synode zal hebben te verrich
ten. God verleene haar daartoe de leiding
xn Zijnen Heiligen Geest
Aan den avond van dezen eersten dag der
vergadering wordt in de Kloosterkerk een
Wijdingssamenkomst gehouden, waarin als
sprekers optreden Prof. Dr. Brouwer, hoog
leeraar te Utrecht en Prof. Dr. Korff, hoog
leeraar te Leiden.
Daar een paar afgevaardigden door ziekte
verhinderd zijn de vergadering bij te wo
nen, waardoor hun secundi moesten opge
roepen worden, blijkt nu de vergadering als
volgt te zijn samengesteld: Hoogleeraren
vanwege de Nederl. Herv. Kerk uit de Uni
versiteitssteden: Dr. A. H. Brouwer te
Utrecht, Dr. F. W. A. Korff te Leiden. Afge-
aardigden vanwege de Provinciale Kerk
besturen en de Waalsche Commissie: Dr. P.
Smit, pred. te Heumen; Dr. A. Bloemsma,
oud-ouderling te Geldermalsen; A. B. te
Winkel, pred. te 's-Gravenhage; P. Bokma,
pred. te Schiedam; F. W. J. van den Kie-
boom, pred. te Bex-gen; D. Mulder, pred. te
Westwoud; Dr. G. J. Weyland, pred. te
Veere; Dr. H. E. G. van de Meene, pred. te
Over Langbroek; C. F. Bruins, pred. te War-
tena; H. Eisma, oud. te Bolsward; L. S. van
Zwet, pred. te Almelo; P. Wolffensperger,
oud. te Zwolle; F. Tammens, pred. te Oost-
wold; J. W. Bolt, oud-ouderling te Gronin
gen; J. W. J. Addink, pred. te Heeze; A. D.
van der Schans, oud. te Andel; J. Boonstra,
pred. te Gieten; D. Jacobs, oud. te Meppel;
E. J. H. Brandligt, Waalsch pred. te Gro
ningen.
Aan de orde Is nu de verkiezing van het
moderamen. Tot president wordt verkozen:
Dr. G. J. Weyland, tot vice-president Dr. A.
B. te Winkel en tot secundus van dezen:
Ds. F. Tammens.
Na vaststelling van het reglement van
orde, wordt de agenda met eenige punten
aangevuld, zoodat het aantal is gestegen
tot 99. Besloten wordt tegen Vrijdag den
Quaestor-Generaal uit te noodigen tegen
woordig te zijn bij de behandeling van de
finantieele aangelegenheden, terwijl dan
ook de benoeming van twee leden van de
Alg. Synodale Commissie zal plaats hebben
een besluit genomen worden ten aan
zien van de benoeming van een lid en sec.
lid in het Alg. College van Toezicht.
Kennis wordt genomen van het contact,
dat gehouden is met de Synode der Belgi
sche Zendingskerk te Marcinelle, met de
Synode der Belgische Staatskerk te Gent en
met de Herv. Gemeenten in Noord-Frank
rijk en van de finantieele aangelegenheden
in het algemeen, welke door de Alg. Syn.
Commissie in behandeling zijn genomen.
Daar het moderamen den middag noodig
heeft voor de benoeming van de verschil
lende commissies, welke, naar 't woord van
den president, een zware last zich zullen
zien opgelegd, wordt deze 1ste zitting opge
heven.
WIJDINGSSAMENKOMST.
Ter inleiding van de vergadering werd
gisteravond in de Kloosterkerk te 's-Gra
venhage een wijdingssamenkomst gehou
den, waarin als sprekers optraden Prof. Dr.
A. M. Brouwer, hoogleeraar te Utrecht en
Prof. Dr. F. W. A. Korff uit Leiden.
Toespraak Prof. Dr. A. M. Brouwer
Na de gebruikelijke opening door eerstgi
noemde werd gezongen Gezang 3 1, 2 en
6, waarop Prof. Brouwer een toespraak
hield naar aanleiding van Haggaï 2 5,
waarin opgewekt wordt tot tempelbouw.
Ook straks zullen in de Synode weer aller
lei zaken, welke daarmee verband houden,
in bespreking komen, doch zal he4 niet gaan
als in Haggaï's dagen, toen men zich tot
zulk een houw niet geroepen achtte. Als dat
ook nu zoo zou zijn, dan blijft het vergade
ren slechts een administratieve bezigheid.
Doch 7.00 oit, dan moet er 'n dezen tijd ge
bouw worden.
Spr. herinnerde er hierna aan hoe in de
18e eeuw het individualisme opkwam
(blz. 1)
Verschenen is de Memorie van Antwoord
der Tweede Kamer inzake de wijziging der
Landbouwcrisiswet.
De Gemeenteraad van Amsterdam heeft
vei-schillende nieuwe hoogleeraren benoemd
aan de Gemeentelijke Universiteit aldaar.
De eerste zitting van de Synode der Ned.
eiv. Kerk. Gisteravond is een Wijdings
dienst gehouden.
(blz. 2)
Het oordeel van Dr von Bodelschwing over
de constitutie der Duitsch Evangelische Kerk
Felle critiek op het verdrag van Ottawa;
Engelsche boeren zouden er de dupe van
Een groote ramp voor Zuid-Afrika is de
geweldige droogte, waardoor tien millioen
schapen zijn omgekomen en honderden vee
boeren tot den bedelstaf zijn gebracht.
Volgens de „Germania" is er een geheim
verdrag tusschen Polen en Rusland tot stand
gekomen, hetwelk bedoelt Duitschland te be
strijden.
De kerkelijke verkiezingen in de Duitsch
Evangelische Kerk.
Schaakrubriek.
(blz. 5)
Met de Rotterdamsche Lloyd naar Noor
wegen II.
(blz. 8)
Jaarvergadering te Zeist van de Geref. Zon
dagsschoolvereen. „Jachin".
Op onderzoek in Duitschland XVII.
CONFERENTIE
VOOR INWENDIGE ZENDING
Onze bijzondere correspondent schrijft ons
De conferentie te Barchem wordt door
mooi weer begunstigd. Dat hebben wij wel
eens anders gekend hier in het Conferentie
oord. Maar ditmaal treffen wij het bijzonder,
zoodat zelfs de middagvergadering in de
open lucht kon worden gehouden.
De morgensamenkomst der Conferentie
werd geopend met een korte godsdienst
oefening, waarin voorging Mej. Ds. A. J
van der Ban, Doopsgezind predikant te
Vlissingtn, die sprak naar aanleiding van
's Heilands woord (Lukas 9 50o.): „Wie te-
gens ons niet is, die is voor o.is.'
De groote bewegingen van onzen tijd
Hierna sprak Mr N. Stuf kens, uit
De Bilt, over het onderwerp „De groote be
wegingen van onzen tijd" (socialisme, com
munisme en fascisme). Nu de vraag behan
delend „Wat willen deze bewegingen" (en de
andere vraag: Welke houding moet de Chri
ten daartegenover innemen, reserveerende
voor het in de avondsamenkomst te houden
referaat) wees Spr. erop, dat de drie stroo
mingen maar niet beschouwen zijn als
Voornaamste Nieuws.
bedaart spoedig met een
hUfttkacdi's Vxxder
Per stuk 8 ct. Doos 45 ct. Bij Uw drogist
stelsels, als min of meer geslaagde construc
ties van den menschelijken geest, doch als
stroomingen, voortkomend uit het leven zelf,
waarbij het gaat om menschm in nood, die
schreeuwen om een antwoord, die strijden
om den zin van hun gemeënschapsle. en.
Alle drie zijn reacties tegen de liberale ge-
dachtenwereld, tegen het economisch libera
lisme, dat nu een eeuw geleden Europa be-
heerschte en op zijn weg de moderne indus
trialisatie ontmoette. Het liberalisme, dat
het lied der vrijheid aanhief .terwijl in de
wereld een groot deel der bevolking zich
als slaven, als overgeleverden gevoelden.
Spr. ging voorts na hoe Marx zijn nieuwe
theorieën bracht van de verlossing van het
proletariaat uit de slavernij en van een an
dere maatschappelijke ordening. Verder wees
hij op de ontwikkeling der sociaal-democratie
die in den loop der jaren het hartstochtelijke
en revolutionaire, dat haar in den aanvang
kenmerkte, grootendeels had verloren en
vóór den wereldoorlog was geworden tot een
evolutionaire beweging, die omvatte groote
groepen, die meer en meer deel hadden ge
kregen aan het geestelijk en cultuurleven
van hun volk.
Daarna komende tot het communisme en
het fascisme, zeide spr., dat deze heide zijn
oorlogskinderen. Allereerst behandelende het
communisme, wees Spr. er op hoe door het
uitbreken van den wereldoorlog en de on
macht der sociaal-democi-atie om dat te ver
hinderen, hier en daar kleine groepen zich
van de sociaal-democratie afscheidden, nu da
in jaren van harden arbeid opgebouwde in
ternationale organisatie geheel onbi'uikbaar
bleek. Doch het groote phenomeen voltrok
zich onder leiding van Lenin in Rusland.
Daar werd radicaal gebroken met de gedach
te der maatschappelijke ontwikkeling, de
gedachte der evolutie, zooals de Westersche
sociaal-democratie die huldigde. Hier wordt
het individu geheel opgenomen in de veel
heid, in de collectiviteit en de religie, die
een rem is omdat zij het accent verlegt naar
de dingen buiten deze wereld moet verdwij
nen, moet tegengewerkt.
In West-Europa ontstaat uit verwante
oorzaken een beweging, die zich ontwikke
len zal als de tegenpool van het communisme
in Rusland. Spr. schetste de opkomst van
het Nat.-socialisme in Duitschland en het
Fascisme in Italië, waarin Spr. ziet het ver
zet van een wereld, die verzadigd van vrij
heidstheorieën met ledige handen staat en
nieuwe vastigheden wil hebben. In beide is
het streven om in het volksleven een nieuwe
zekerheid op te bouwen, om dat leven een
middelpunt te geven, waarop alles zich rich
ten kan. Bij het fascisme is dat middelpunt
de Staat, bij het Duitsch nationaal socialisme
is het het ras. Ook hier dus een nieuwe
religie, ook hier nieuwe goden. Want al
dus besluit spr. ook hier wordt God en
Zijn rechten onttroond en wordt de strijd
gevoerd tegen Christus.
De gedachtenwisseling over dit referaat
werd uitgesteld tot 's avonds na het tweede
referaat van Mr. Stufkens.
Des middags bij dc thee sprak in een sa
menkomst. welke gehouden werd op bet
grasveld voor het Conferentiehuis, mej. M.
W. Barger uit Zeist, over „De beteekenis der
Federatie van Chr. Ver. van en voor Vrou
wen en Meisjes"