Nieuwe Leidsche Courant | 1933 | 10 juli 1933 | pagina 7

MAANDAG 10 JULI 1933

TWEEDE BLAD PAG.

Gemengd Nieuws,

ONGELUK OP ONBEWAAKTE
OVERWEG

OUDE MAN OVERREDEN

Hedenmorgen omstreeks 7 uur werd op
de onbewaakte overweg tusschen Scheemda
,(Gr.) en Westerlee de 76-jarige D. Korven-
maker door de uit Groningen komende trein
overreden en op slag gedood.

De heer K. die eenigszins hardhoorend is
kwam op zijn fiets uit de richting van
Scheemda en was nog slechts enkele tien
tallen meters van zijn woning verwijderd.
Een meisje, dat van tegenovergestelde rich
ting kwam heeft het ongeval zien gebeuren
doch had geen gelegenheid om te waar
schuwen.

Het uitzicht is op dit punt voor fietsrij
ders niet slecht te noemen. De overweg is
bovendien voorzien van seininrichting en
flikkerlicht

Ongeveer tien jaar geleden gebeurde op
dezelfde plaats een ongeluk.

EEN GROENTENSCHUIT
OMGESLAGEN

VADER EN ZOON VERDRONKEN

In den vroegen morgen, ongeveer 5 uur,
zijn twee personen, een 56-jarige man en
zijn 17-jarige zoon, uit den Sloterpolder, die
met een schuitje, dat met groenten geladen
was, en op weg was naar de groenten-
markt, op jammerlijke wijze verdronken.
De schuit die een groote lading groenten
inhad, kwam slechts langzaam vooruit. Aan
enkele personen die hen van de wal af
hebben zien passeeren, zou het opgevallen
zijn dat de boot te zwaar geladen was, en
tot den rand in het water lag.

Hoe het ook zij, op den hoek van de
Hugo de Grootkade en de Nassaukade zagen
omstanders de schuit plotseling een kante
lende beweging maken en onmiddellijk
daarop zinken. Temiden van de op het
water drijvende groenten heeft men nog de
twee drenkelingen gezien, doch toen de
Eerste Hulpdienst reeds vrij spoedig na de
Tamp ter plaatse was, waircn de lichamen
|van vader en zoon reeds in de diepte ver
dwenen.

Kort daarna was personeel van den Ge
neeskundigen Dienst aanwezig, en men
trachtte nog geruimen tijd de levensgees
ten van het tweetal op te wekken. Deze
pogingen hebben echter geen succes gehad.

DE VALSCHE MUNTERSBENDE

Zooals reeds gemeld Is, weiden te Den
Haag twee mannen gearresteerd, die val-
sche Engelsche bankbiljetten van tien pond
sterling aan den man brachten. Het N. v.
d. D. meent te weten, dat thans ook te
Berlijn een derde verdachte, een 44-jarig*
Boemeen. is aangehouden. Het leit, dat de
Roemeen indertijd iu Nederland was, kan
hij niet ontkennen. Hij beweeit echter met
de valschemunterij slechts in zooverre iets
te doen te hebben, dat hij het geld zelf van
een onbekenden man heeft ontvangen en
'doorverkocht Tot dusver zijn 500 biljetten
van tien pond, die alle vervalscht waren,
in beslag genomen. Het onderzoek wordt
voortgezet om na te gaan, of er nog andere
personen bij betrokken zijn.

DOODELIJKE VAL

De 52-jarige gehuwde werkman B. H. uit
de Kruisstraat te Tilburg had het ongeluk
bij het naar beneden laden van balen
katoen door een luik te vallen van de gaan
derij der Tilburgsche katoenspinnerij aan
den Kanaaldijk. Hij kwam terecht op een
transportrail en werd met een ernstige
schedelbreuk, gebroken polsen en inwendige

EEN WAAGHALS

Te Andijk (N.H.) is een Duitscher aan
gekomen, die per kano naar Konstantinopel
wil varen. De man vertrok uit Stavoren,
waar de visschers hem ernstig waarschuw
den niet over te varen. Doodojijk vermoeid
is hij te Andijk aangekomen. Hij zal nu
probeeren per kano het IJsselmeer over te
varen.

Kunst en Letteren.

VEREENIGING „AEMBRANDT"
Een nieuwe Rembrandttentoonstelllng

Ter gelegenheid van het vijftig-jarig be
staan der vreeniging Rembrandt is in een
der zalen van het Rijksmuseum te Amster
dam waar vandaag rit jubileum herdacht
wordt een kleine, maar onnoemelijk kosL
bare tentoonstelling ingericht van werken
die de vereeniging in deze halve eeuw aan
het Rijksmuseum ten geschenke heeft ge
geven.

LICHAMELIJKE OEFENING

KORFBAL

DE C K B COMPETITIE
District Zaid-Holland (Noord):

Uitslagen van Zaterdag:

Klasse I:

Den Haag Tonego I—K V S I 3—3
Klasse Ila::

Den Haag V E S IIIjsvogels I 01
District Zuid-Holland (Zuid):

K 1 a s a el:

Rotterdam Thor I—Quick 3—2
(15 min. nog te spelen.)

Schiedam O D I. IRap Ivo I 04

Klasse Ila:

Rotterdam TOP IOranje Wit II 4—0
Rotterdam Hollandia IIBlauw Wit I 5—0
(rgl.)

Dordrecht: Oranje Wit II—T. O. P. I 0—2

Klasse lib:

Rotterdam Quick II—Maassluis 0—2
Klasse III:

Dordrecht: Oranje Wit III—Thor II 2—0
Vriendschappelijk:

Rotterdam: Rap Ivo IIA D O I 81
In September zullen ,de promotie- en de
gradatiewedstrijden worden gespeeld.

ECONOMIE EN FINANCIEN

DE NEDERLANDSCHE HANDELSBALANS
OVER JUNI

Mededeling van het Centraal Bureau voor
de Statistiek:

Waarde (zonder goud en zilver)
in miLlIoen gld.

Juni Jap./Juni Mei

1932 1933 1932 1983 1938

pCt. Invoer, ge
dekt door uit
voer 61.7 64.7 61.8 63.1 62.8

Idem Januari, Februari, Maart, April, Me4 en
Juni 1933 resp. 60.8, 63.9, 65.6, 60.8, 62.8 ep 64.7.

Invoer van goud en zilver over do maand
Juni 1933 f 19.850.714.

Utvoer van goud en zilver over de maand
Juni 1933 f 133.035.354.

Voor verdere bijzonderheden wordt veTwe
naar de Maandstatlstiek van den in-, uit-
doorvoer, die eerstdaags zal verschijnen.

NIVAS-VERKOOPEN

181 i

i afgekeurde bri

DOLLARSTABILISATIE
Verhouding tosschen Pond en Dollar
moet weer de vroegere worden.

Het Journal de Commerce BchrtJft, dat mer
te New-York algemeen de meening is toege
daan. dat zoodra het pond sterling tegenover
den dollar de oude verhouding zal hebben aan
genomen, op zün minst genomen tot een ttjdo-
HJke stabilisatie van den dollar zal worden
overgegaaan. Anderen meenen echter, dat nlot
voor 1935 tot stabilisatie zal worden overgo-

DE OPLEVING IN DE V. S.

tal verladen

spoorwegen bedroeg over de week per 8 Juli jl.
634.100 stuks tegen 604.700 in de voorgaande
week. De productie van ruwüzer bedroeg in
Juni 201 pCt van die ln Juni 1932. tegen 113 pCt
ln Mei. 73 pCt. ln April en 56 pCt. ln Maart
Het stroomverbruik stügt. Het concern Wool-
worth met zün 1900 winkels en filialen heeft in
Juni oen hoogeren omzet gehad dan in Juni
1932. De General Motors hebben ln de afgeiuj-
pen maand 99.900 wagens aan de handelaars
verkocht, torwül de handelaars 101.800 wagens
aan het publiek verkochten (tegen vm. 85970.
April 71.600 en Maart 45.000). Verschillende
mijen kondigen loonsverlioogingon aan. De Nash
Motors hebben, ondanks verlies ln het tweede
kwartaal 1933. de dividend.betaling hervat. Op
1 Augustus zal de de Mü 0.25 per aandeel

POSTVLUCHTEN

AMSTERDAM-NED. INDIE

KARACHI JODHPUR ALLAHABAu
CALCUTTA AKYAB RANGOON RANG
KOK SINGAPORE BATAVIA/BANDOKNG

Handelsberichten.

deer maand

Katoenaanvoer tea Rotterdam: Volgens het
maandbericht van de Vereen, voor den Katoen
handel te Rotterdam zUn in Juni 12.8565( v. j.
16.011) bn ruwe katoen aangevoeerd. waarvan
6152 (9379) bn Noord-Ameerlk., 4278 (3245) bn
Indische en 2176 (2271) bn. Egyptische katoen.

Afgeleverd zün ln Juni 17.920 (14.eA^ *-

de voorraden waren aan 1"*

22.264 (24.165) bn gTOOt.

Sedert 1 Aug. zün 191.830 .(198.289) bn

VLAS. Aanvoeer 600 kg. Holl. geel 47%50
c., 200 kg. dauwrood 40—45 c., per kg. Aanvoer
gering, weinig belangstoelllng, zeer kalme

FIJNE ZADEN. Geen noteering

Boekweit (Bultenlandsche). Mandajoerü-
sche in bn Juli-afl. f 6.50. Amerlkaanache en
Canadeesche Juni20 Juli afl. f 6-45, alles per
100 Kg.

MAIS op termün. Vroegkoersen van heden:
Juli 61%. Sept. 65%, Nov. 68%, Jan. 71%.

BUITENLANDSCHE GRANEN. (Voorlooplg
bericht). (Beericht van den Makelaar A. Mak-

kreel). Steemmlng

Tarwe: Austral,
aalsche dlsp. f6.1..

Rogge: 73/74 kg. Zuid-Russ. disp. f3.65, 74/
75 kg La Plata disp. f3.65. Canada 2 Western
dlsp. f8.70. DultschjPoolsche disp. f8.60.

Gerst: 65/66 kg.é La Plata stoomend f 80. 60/
61 kg Donau dlsp. f 76. 70 kg La Plata disp. f 85
Haver: Canada disp. f 4.80, La Plata disp.
Donau dlsp f 4, 51/52 kg Boheemsche dlsp f 4.70
Mais: La Plata dlsp. f67 .aangek, f64. stoo
mend f 65, La Plata Clnquantlne stoomend f 86,
Donau Galfox disp. f66, Amer. mixed dlsp. f72.

Lünkoelcen. Noord-Amerlka loco 6.05, dito
merk S.K. loco 6.10.

Cocoskoeken. Zwündrecht loco 6.70, merk
SK loco 4.70.

Grondnootschllfers: merk HVO extra light
loco f 6.90. i

Publieke velling: De heden ln velling aange
boden circa 200 a 300 tons afw. La Plata-mais
werd gedeeltelük verkocht voor f 66.50 per 2000
kg plus velllngskoate^i en gedeeltelijk opge
houden.

80 sh. ongez. 8084 sh.; Australische 7480 sh
ongez. 76—82 ah.; Deensche 90—92 sh.: Hol-
landsche roomboter 8892 ah. alles per cwt.
Hollandsche roomboter aan rollen 10/8—10/9.

KAAS 12 sh. hooger. Edammer 40pct. 47
65 sh.; 30 pet 4248 sh.: 20 pet 83—39 sh.;
Goudsche 45 pot 6864 sh.; 40 pet 4858 sh.;
80 pet 47 sh.; 20 pet 36—88 sh. per cwt

BACON vast Deensche 7276 sh.; Zweedsch
6470 sh.; Hollandsche 6068 ah. per cwt.
REUZEL. Hollandsche ln kistjes 40/3 p cwt.

LIVERPOOL» 8 JULL
KATOEN (Amerlk.) Slot Vor. slot

Loco middling 6.15 6.40

Januari 5.98 5.98

Maart 6.96 6.97

Omzet balen. Invoer 7000 balen.
Stemming loco kalm. Op termün kalm.

LONDEN. 8 JULL
PEPER, Witte Muntok Aug. Oct. 61Ï wrd;
Zw. Singaporee loco 6% waard: Juli Aug. 4%
waard; Lampong Aug.-Oct 4% waard. Fair Tel
licherry loco 6 waard.

Marktberichten.

ALKMAAR, 8 Juli. (N-V. Eierveiling

-kwartier). Aanvoer 17.601

6-58 kg. f 2.20—2.40, 58-t

62 kg. f 2.40—2.70, 62-64 kg.

f 2.50—2.80. 64-66 kg. f 2.60—2.90 30.000 eend
eieren f 1.701.90, alles per 100 stuks

AMERSFOORT 7 Juli. E 1 6 r e n Hoender-
eieren f 2.102.80 eendeneieren f 1.752 per

Boter. Grasboter f 1.76 per kg.

Pluimvee. Kippen 6090 ct; Hanen 0.60
1. hennen f 1.26—1.60, tamme konünen 0.50
1.50. oude tamme eenden f 0.50; tamme duiven
20—60 ct per paar.

Biggen 811 per stuk.

Aangevoerd waren ongeveer: 850.000 stukB
hoendereieren: 1400 stuks eendeneieren. 26 kg.
grasboter en 316 biggen.

AMSTERDAM, 10 Juli. Aardappeleen. De
prüzen waren heden: Andüker muizen f2.60, id.
kleine f2.20. Andüker muizen blauw f3.20 per
100 kg. .Aangevoeord 6450 kg.

APELDOORN, 10 Juli.

L.96, mlddenprüs f2.09.

e n. (Geldersch-

GROOT-AMMERS 8 Juli. Kaas. Aangevoerd
38 partüen met tezamen 1030 stuks kazen, we
gende 9210 leg. Prüs le soort met rüksmerk
f 21—22.60 2de soort f 18—20. Handel flauw

LUNTEREN 8 Juli. Eieren f 2.102.55 per
100 stuks. Aanvoer 65.000 stuks.

ZUTPBEN. 7 Juli. Botei mijn. Hoogste pr(ls
f 1.58, middelprüs f 1.55, laagste prüs f 1.60.
Omzet 45.700 kg.

ROTTERDAM, TO Juli. Vee. Aangevoerd 621
vette runderen, 600 vette kalveren, 358 scha
pen of lammeren, 719 varkens.

Prüzen per kilo: Koelen 2729 c.. 2e srt
22%—25 c.. 3e srt 15—18 c.. ossen 24—26 c.. 2e
srt 21—22% d., 3e srt 1617 c., vette kalveren
30—35 c. 2e srt 2527% c.. 3e srt 15—20 c..
varkens 1515%16 c. Schapen ƒ612, zulg-
lammeren 79 per stuk.

Koeien en ossen: aanvoer redelük. handel lui
en prüzen ongeveer gelük die van de vor. week,
boewol op 't laatst iets afloopend.

Stieren niet genoteerd wegens te weinig

Vette kalveren: aanvoer ruim. zeer moeilük
plaatsen. In de prüzen was weinig verandering.

Schapen en lammeren: aanvoer tamelük. han
del zeer stil, prüzen voor overjarige lammeren
iets lager, voor zuiglammeren vrüwel gfclük
die van vorige week.

Varkens: minder aangevoerd, handel lang
zaam en prüzen vrüwel statlonnair Een enkel
prima best ex. nog tot c. boven noteering.

kalfkoelen f 100120 per stuk;
ren, le kw. 3440 c., 2e kw. 2632 c,. 3e kw.
2024 c. per kg. leevend gewicht; 117 nuchtere
kalveren f 36. 64 schapen f 1114, 12 lamme
ren f58, alles per stuk: 621 varkens, vleesch-
varkenB (90-110 kg.) 3941 c. idem zwaardere
3738 c., vette varkens 3335 c. Jer kg. slacht
gewicht 41 paarden f 60100 per stuk.

Aan het abatoolr weerden heden vüf wagons
geslachte runderen aangevoerd afkomstig uit
Denemarken.

Runderen geringe aanvoeed stugge handeel,
prbehoudend: vette kalveren groote aam
slechte handel, prüzen iets lager; varkens
ringe aanvoer, stugge handel, prüzen lets hoo
ger.

ROTTERDAM. 10 Juli. Aa r d a p p e 1 e n. De
prüzen waren heden: Brielsohe eigenheimer!
1%'—2 c., Zeeuwsche elgenheelmers 22% c.
Overmaassche eerstelingen 1%2 c., Wostland-
sche nieuwe 1%—2% c.. idem kleine 1%—2 c.
Westlandsche ronde zand 1%2 c., allea per

kg.

flink, trage vraag.

GROENTEN- EN FRUITVEILINGEN

8.10 en f 86.40, witte komkommers f 3.40-
6.50. en f 2.203 bloemkool f 510.'
6, meloenen f 1866. alles per 100 stuks; stok
princesseboonen f 67. stamprlncesseboonen f 26
33, groote boonen f 2.10

BROEK OP LANGENDIJK, 8 Juli. Roode kool
f 3.304.40, gele kool f 6.60; aardappelen Schol
sche muizen f 0-752.10, blauwe eigenheimers
f 1.20—2.40, schoolmeesters f 0.750.80 drie.
lingen f 0.76—2, tomaten A f 16.2016.30 dito
B f 14.10—16.90, C f 16.40, :dem CC f 12.50. zil-
veruien: zllvernep f 6.407.40, zilverdrlel. f 3.50
bloemkool f 17.9021.40 alles per 100.

DELFT, 8 Juli. (Groentenveiling). Bloem
kool le soort f 6.4013.80 2de soort f 1.505.70
Komkommers (Engelsche) le soort f 5.607.40
2de soort f 4.805.40, witte le soort f 4.20—
6.80, 2de soort f 3.404.10 peen f 3.404.60 pei
100; Princesseboonen f 3846, per 100 kg; Te-
maten f 7.109.20 per 100 pond.

Melk-

—14.50 volgers le soort 15.50—24, 2de soort 7.50
—14. zwarte kersen le soort 18.60—29. 2de f
1116. bieskersen le soort 2328. 2de soort

12—15, jan lai

18, wünkersen le soort ioort 24£9 2de s

24_29i

17 aardbeien lesoort 10—17, 2de
stuk;' frambozen 30—34

16. roode bessen 818. zwarte bessen 27 ct per
kilogram.

uitveiling V. V. C. B.) Meikersen

18—25. rüsdener zwarte 17—22.

kersen 1821 boskoopers 1618 aardbeien le
1—21. 2de soort 6—10. roode bessen 9—17
bessen 22—25 kruisbessen 7—13, fram
bozen 1682 ct per kg.

GELDERMALSEN, 8 Juli. Meikersen rÜP 20—
26 ct: dito rood 4—8% ct: volgers rÜP
et; dito rood 68% ct; zwarte kersen
ct: zwarte bessen 2223 ct: roode bess.

f 1.70—2 B f 1.40-

PERNIS, 7 Juli. (Tuinbouwveiling Vereen.
nis en Omstreken). Bloemkool le soort f 15
16.11), komkommers le soort f 45.10 stamboo-
nen f 42—45, tulnboonen f 3.10—3.60. kro.11-
bekken f 1316. spinazie f 2.C02.90 per 100 kg
kroten f 1.20—2.70 peen f 2.60—6.20. selderij
r 0.80—1.1P per 100 bos; Andüvie f 1.50—2. Sla
f 0.501.60. per 100 krop: Aardappelen Blauw-
plt f 45.80. Aarduppelen (schoolmeosters) 3.40
—4.10. uien f 2.10, aardbeien f 14—25. aardbeien
zonder dop f 13—15.80 zwarte bessen f 21—24,
roode bessen f 1416 per 100 kg.

—1.75, C 1

bak.

UTRECHT, 7 Juli. (Groenten en Vruchtenvei
ling) Clapps Favorite 26 c. per stuk; Précose de
Trevonan 31 c. per stuk; Rabarber 1.60—4.80
wortels 1—9 per 100 bos: kropsla 0 50—2.30.
andüvi 0.50—170, citroenen 1.10—1.70. komt;,
geel 1.40—6.10. id. groen 0.90—6.20. bloem
kool 523, roode kool 710, spitskool 3—
10. sav. kool 6—9 groene '3—5, per 100. zomei
spinazie 212. postelein 28. snüboonen 16
51, sulkerboonen 1452. tulnboonen 26.
pronkboonon 23—33, peulen 8—26. doperwten

18—23. frambozen 8—*4. ro

13 zwarte bessen 913. witte bes -n 34.
kruisbessen ƒ2—12. per 100 pond: perziken ƒ1
7. per 100 stuks; boschbessen ƒ1930, per
100 pond.meloenen 964 per 100 stuks.

Exportvelllng. Rabarber 2.404.90. peen
7. per 100 bos; sla 0 501.40, andüvie ƒ0.5.
1.60, komk 14.30. bloemkool 818. per 100
stuks; spinazie 9—16. postelein 69. suiker-
4049, tulnboonen 46, doperwt'

8.10, B 6.70—9. C 6.60—7.60, CC 3.60—5.10,

UTRECHT, 8 Juli. (Ver. Utrecht en Omst:
Exportveiling. Tomaten A f 6.90—7.40, dito
f 6.80. dito C f 6.10—7.10 dito CC f 3.60—1.90
alles per 100 pond. Aanvoer 14.475 pond.

2, CC f 0.251.40 per bak.

JLOEMENVE1LINGEN

BOSKOOP, 8 Juli. (Coop, vereeniging De Bos-
koopsche veiling). Rozen por bos: Claudius Pei
net 12—14 ct; Hadley 1523 ct: Butterfly 9—11
ct; Pauls Scarlet 812 ct; Golden Ophelia 10
16 ct; Rosalandia 8—15 ct; Edlth Helen f.0—
36 ct; Briarcllff 913 ct; Else Poulzen 8950
ct; Marcel Royer 710 ct; Elle Poulsen 2331
ct; August Noach 810 ct; Polyantharozen
—40 ct; Columbia 8—12 ct; Kilham 15—20
Diversen per bos: Clematis Durandl 1931
Lelie's 20—30 ct; Legustrumtakken T ct: Hor
tensia's per stuk IS ct; Perziken per stuk 2—3

Visscherij.

Schotsche liarlngvlsscherU.

8 JULI. Binnen te LERWICK 206 booten
gem. 8 er., te PETERHEAD 190 booten, gem

Engelafche barlngvlsscberij.

8 JULL Binnen te SHIELDS 19 booten gem
1 er. hoogste aanvoer 45 cr. 1940 ah. per cr:
e HARTLEPOOL keerde de booten zonder
rangst terug.

—2.40 per tal; 1159 kg. ansjovis f 11.9012.30.

ROTTERDAM, 10 Juli. Heden weerden 5an
de vischmarkt alhier aangevoerd van IJmuidon
Voorne, Nieuwedlep en elders 350 manden i
kisten versche vlsch. Prüzen: tarbot f201
griet f10—20. middel schol f 12>—22. kl. sch
f 3—6, kabeljauw f 816. schelvlsch f 3—12, ha
pen 622, makreel 1014 groote gullen f

5 kleine gullen f 25. alles per mand; ver-
rhe paling f 35, gerookte paling f 46. beide
er kist jee; zalm f 1520. St Jacobszalm f2—
groote heilbot f 10—22 kleine heilbot f 5—8,

Binnenkomend KW 153.

VLAAKD1NGKN, 8 Juli. (Bericht van A. v. d.

Berg, naschrijver). Maatjesharing Jong f 2324,
gew. f 15.90—16.20—15.10—15.70, oudere f 18.40
13 60. steurharing f 2325.90—25.70, alles per
kantje gekeurd.

Scheepsberichten.

STOOMVAARTLIJNEN

HOLLAND-AMERIKA LIJN

STATENDAM 8 v New-York te Rotterdam, vei
trekt 12 (0.05 vm.) v New-York.

STOOM VAART-MIJ. „OCEAAN"

PEISANDER Batavia n Arast 9 v Port-Sald.

PATROCLUS Japan n R'dam 7 v Marseille.

ORESTES 8 v Rott n Tanger
DEUCALION 8. v Rotterdam n Midd Zee.
FAUNA 9 v Amsterdam te Hamburg.

STOOMVAART-MIJ. „NEDERLAND"

TALISSE (thuisreis) 8 te Genua.
TANTMBAR 7 v Liverpool r

BUITENLANDSCHE HAVENS

ALGENIB 8 v R'dam n Leningrad.
APOLLINARIS IV 9 v Kingsl nn te Rotterdam
ARY SCHEFFER 10 (vm.) v R'dam te Havre
ALMANZORA La Plata n Southampton 6 v Per-

ALCANTARA Southampton n B.-Ayres 6 te
Montevideo.

ARUNDEL CASTLE 6 v Pt Natal n South ampt
ADELAAR Brussel n Dublin 'p 6 Prawle Point
APOLLINARIS II 7 te Londen uitgekl n Brussel
APOLLINARIS VI 4 v Aalbore n Fur.

ARM AN DALE CASTLE 7 v Kaapstad n South
ampton.

BATAVIER I 10 v R'dam te Middlesbro.
BELLATRIX 8 v R'dam n Archangel.
BALBORAL CASTLE 7 v Southampton naar

Port Natal.

BHUTAN Rotterdam n Japan p 8 Malta.
BANGALORE R'dam n Japan 8 v Singapore.
DRIE GEBROEDERS Vos. 7 v Bremen n Vlsby
EXPRESS 9 v R'dam te Kingslynn.

ELAND m.. 7 v Antwerpen te Shoreham
ERRIA Rott n Bangkok 7 vSingapore.
FORTUNA Haan 6 v Delfzül te Bremerhaven
FLYING NORSEMAN 6 v Fur te Brightllngse»
FRIESLAND Rott n Tsingtao 7 v Colombo.
FRANKEN Rott n Dairen 8 v Tientsin.

FLYING IRISHMAN Antwerpen n Wexford p

HONTESTROOM 9 v A'd
HARDENBERG W.-Afrl
1030 mijl Z v Land's End.

LANRICK 9 (nm.) v R'dam te Leith.
LLANSTEPHAN CASTLE Pt Natal n Londen 6

te Mombassa.

LIBERTY GLO Rott n Jacksonville 6 v Sa
vannah.

MAASHAVEN Rott n Pt Gentll 7 (4.3 vm.) 75

mül ZZO. v Land's End.

MUNSTERLAND Rott n Hangow 8 te Manilla
MONTE SARMIENTO B.-Ayres n Hbg 6 te Rio

NIEUWLAND 10 v R'dam te Grangemouth,
NIEUWENDAM 8 v A'dam n Hamburg.
NEPTUNUS (m.) 7 v Antwerpen te Waas.
OCEAAN (m.) 8 v Skelleftea n Havre.
OLDAMBT (m.) 8 v Nantes te Brlton Ferry
ONDERNEMING (ra.) vóór 5 v Rostock n Ol-

ORANJEPOLDER 9 v R'dam te Londen.
PALMA (m) 8 v Dordrecht n Parüs
POELDIEP 10 v R'dam te Kingslynn.
RIJNSTROOM 9 v Huil te Amsterdam
SIRRAH 8 v Archangel n IJmuiden v o.

SPAR 8 v R'dam n Archangel.

TRITO Rott n Belfast p 7 Dungeness.
TEXELSTROOM Amst n Manchester p 7 Dun*

TRITON Rott n Yokohama 7 v Singapore.
VLIESTROOil 8 v A'dam n Lelth.

VECHT 4 v Stockholm n Hargshamn.
VECHTSTROOM S v A'dam n Huil.

VIJF GEBROEDERS m.b. 7 v Nordenham te

t

EDELE WRAAK

8IJDKAGE TOT DE GESCHIEDENIS
VAN ZEELAND

Door A. M. WESSELS

In het jaar 1698 werd in de stad Zierik
zee een man geboren, aan wiens nagedach
tenis wij gaarne eerbiedige hulde willen
brengen. Gaarne verheffen wij door onze
lof, mannen, die blijk gaven van buitenge
wone moed, onversaagdheid en dapperheid.
Gaarne brengen wij onze hulde aan be
roemde oorlogshelden en staatslieden, en
alle die edelen, die hun leven en hun krach
ten heibben toegewijd aan de dienst van ons
vaderland. Gaarne vereeren wij hen, die door
-vernuft en geestvermogens hebben uitge
munt en tot sieraad strekten van de eeuw,
waarin zij leefden, of door hun werkzaam
heden en bemoeiingen de maatschappij aan
zioh verplicht hebben.

Maar naast hen verdienen voornamelijk
onze hulde zij, die door weldadigheid
en edelen zin hebben uitgemunt en daar
door voor hun tijdgenooten tot een zegen
geweest zijn. Zulk een man u voor oogen
te stellen is mijn doel, nl. Mr. P. Mogge
van Renesse. die ondanks miskenning
en verachting de edele gezindheid zijns har
ten niet verloochende.

Zooals gezegd Mr. Pieter Mogge van
Renesse werd in het jaar 1698 in Schouwens
hoofdstad geboren. Hij stamde uit een aan
zienlijk geslacht, dat sinds geruimen tijd
deel van de Regeering uitmaakte. Nadat hij
op de Hoogeschool in de Rechtsgeleerdheid
onderwezen en tot meester in de beide
rechten bevorderd was, vestigde hij zich in
zijn vaderstad, alwaar hij in 1720 en dus
op 22-jarige leeftijd deel aan de Regep-
ring kreeg. Al spoedig bleek, dat hij een der
knapste magistraten was.

Nadat hij, namens de stad Zierikzee, in
zeer belangrijke Staatscommissien geplaatst
was geweest, werd hij in 1737 benoemd tot
Lid van de Generaliteits-Rekenkamer en in
1741 deed hij zijn intrede in de Staten-Gene-
raal. In deze betrekking werd hij voor ge
wichtige handelingen gebruikt, waaronder
voornamelijk melding verdient het sluiten
van een verdrag van handel en zeevaart,
m&t den Koning der heide Siciliën geslo-

en bekrachtigd. Dit verdrag uit 17
artikelen bestaande was een meesterstuk
van Staatsmankunst. Geen wonder was het
j, dat Mr. Mogge geen onaanzienlijke
ats bekleedde onder de staatslieden van
toenmalige tijd.

Door zijn stadgenooten miskend

)e Edele man ondervond echter, bij al
het aanzien dat hij genoot en bij al de on
derscheiding, die hem in zijn hooge ambten

ten deel viel, eenonaangename en smar

telijke verguizing van de zijde zijner eigene
stadgenooten, voor wier welzijn hij vroeger
als Overheidspersoon met zooveel zorg had
gewaakt Om de edele karaktereigenschap
pen van Mr. Mogge helder te doen uitkomen
moeten wij deze omstandigheid van 's mans
leven breeder bespreken.

Na den dood van Prins Willem III, die
in 1702 kinderloos overleed, toen de hooge
ambten van Stadhouder en Kapitein-Gene
raal ofschoon nog niet erfelijk in het
huis van Oranje, maar toch feitelijk van den
een-en telg op den anderen uit' dat doorluch
tig Stamhuis overgaande niet konden
worden vervuld, omdat de jeugdige erfge
naam van den Prins, zijn neef Johan Wil
lem Friso, nog een kind was volgde een tijd
vak, vol verdeeldheid en twisten, het Stad
houderlooze tijdperk

Mr P. Moflfle van Renesse.

In dit tijdperk waren Staatkundige ver
wikkelingen aan de orde van de dag, waar
hij de geringe burgers zich tegen da aan
matigingen der Regenten verzetten. Het
volk riep luide om de herstelling van het
Huis van Oranje in de hooge ambten. Al
leen van dat herstel verwachtte men heil
in de benarde Staatszaken. Het is hier do
plaats niet, om uitvoerig na te gaan, wat er
in Zeeland en in casu te Zierikzee is voor
gevallen, om die zoo vurig gewenschte ver
heffing te bewerken en hoe de redding dee
vaderlands uit deze hachelijke gevaren, kort
na de aanstelling van Prins Willem IV tol
Kapitein- en Admiraal-Generaal, de kroon
zette op deze voor de algemeene zaken zoo
gelukkige herstelling.

Dat in zulke rumoerige perioden wel eens

onschuldigen de dupe

werden vam lasterlijke aantijgingen hunner
vijanden is bekend. De beste wordt soms
onverdiend verdacht. Dan ziet men vaak,
dat het onverantwoordelijke, losgelaten ge
meen de beste burgers met verguizing over
laadt, ja zelfs in zijn verblinding rnishaai-
delen durft.

Zoo'n droevig lot trof den edelen Pieter
Mogge, toen hij op de 29ste November 1747
van de vergadering der Algemeene Staten
huiswaarts keerde. Het was een smartelijke
thuiskomst te Zierikzee, wat deze hoog
staande figuur geenszins had verwacht

Mr. Mogge behoorde onder het getal van
die Regenten, die men verdacht hield de
verheffing van het Huis van Oranje tegen
te werken. Hiervan had men geen enkel be
wijs, ja zelfs later bleek het tegendeel, maar
in de stad Zierikzee geloofde men dan toch
die laster.

Als 'n loopend vuurtje liep door deze stad
het gerucht „Mr. Mogge is een verrader!
Een Oranjehateri" Het grauw van Zierik
zee liep te hoop voor z'n woning, maar dat
hielp weinig, daar Mr. Mogge in Den Haag
was. Daar hij vooralsnog niet naar Zierik
zee kwam omdat zijn ambt dit verhinder
de, bluschte de gloed van het oproerige
geweld.

Maar diaar gaat de mare door Zierikzee
dat Mr. Mogge op komst is naar zijn vader
stad, en dat hij elk oogenblik, met den Rot-
terdamschen beurtschipper meekomende, do
voet aan wal kan zetten. Onmiddellijk was
het gepeupel van Zierikzee op do been, om
met „den verrader van het Oranjehuis" eens
af te rekenen. Hij zou de dans niet ont
springen.

Nauwelijks stapt de niets kwaads vermoe
dende diplomaat aan het Zierikzeesche
hoofd aan wal, of hij werd door een wie
dende menigte omringd. Op de meest gruw
zame wijze werd de edele man bejegend.
Aan scheldwoorden geen gebrek. Door de
wachthebbende matrozen werd hij mishan
deld, ja, hij zou zeker het leven er bij in
geschoten hebben, zoo niet een officier van
de wacht zulks had weten te beletten.

De woede, omdat Mr. Mogge onder be
scherming stond, steeg ten top. „Naar de
gevangenpoort!" gilde de ruwe menigte en
thans moest Mr. Mogge nog meer smaad
ondergaan.

In een oogenblik had men

de Stadsvuilnlswagen

gehaald en hierop werd de edele man ge
plaatst, en omstuwd door een hoonende me
nigte, rondgereden door de stad en daarna
naar het Heeren-Logement gebracht, om al
daar in gijzeling te worden gezet.

Een maand lang werd Mr. Mogge vast ge
houden, en het volk van Zierikzee verza
melde zich meermalen voor het huis, om
door luide kreten den diplomaat bij uitne
mendheid te kwetsen.

Gelukkig daagde er uitkomst voor hem.
toen de Prins van Oranje zelf naar Zierik
zee kwam. Deze vernam met ergernis wat
men een van 's lands eerste dienaren had
aangedaan. Hij herstelde hem openlijk in
zijn ambt en de rust keerde in Zierikzee
weer. Mogge bleef nu verder ongemoeid.
Niemand kon ook maar iets ten zijnen laste
inbrengen.

En Mogge zelf! Zon hij niet op wraak om
op zijn beurt de Zierikzeesche bewoners
ook eens te grieven?

Ja, hij nam ook wraak! Maar het was de
wraak van een Christen!

Hij bleef de waardigheid van afgevaar
digde der Staten-Generaal waarnemen tot
zijn dood. Hij stierf 6 November 1756.
Zijn stoffelijk overschot werd in een prach
tige graftombe in de kerk te Dreischor
(bij Zierikzee) bijgezet, van welke Heerlijk
heid hij ook Heer was.

Itehalve zijn aanzienlijke loopbaan en ge
boorte, waren aan Mogge groote rijkdommen
ten deel gevallen. Hij was

een vriend der armen,

en op onbekrompen wijze bewees hij wel
dadigheid. 't Spreekt vanzelf.dat er groote
belangstelling was, toen het Testament zou
worden geopend. Wie zou de erfgenaam

zijn vaai dezen kinderloos gestorven diplo
maat?

Het schaamrood moet den bewoners van
Zierikzee wel naar het hoofd gestegen zijn,
toen het testament bekend werd.

Uit liefde tot zijn geboortestad Zierikzee
vermaakte hij bij uiterste wil aan deze stad
de som van f 420.000 met het doel, om
binnen Zierikzee een Hooge-
"chool te stichten met zes Hoog
leeraren. De stad moest verder deze
zaak met de Staten van Zeeland regelen.
Mocht binnen 3 jaar geen overeenstemming
verkregen zijn, dan moest een Armkinder-
huis voor dit geld gesticht worden.

De uitvoerders van de uiterste wil van Mr.
Mogge dienden, zoodra mogelijk, een ver
zoekschrift aan de Staten vaai Zeeland ln,
om vergunning

te krijgen. Da Zeeuwsche Staten durfden

echter niet goed door te zetten. Hoewel zij
de souvereinitedt in hun provincie in de
rolste zin uitoefenden, waren zij toch door
de Unie van Utrecht met de andere pro
vinciën verbonden en op deze grond zoch
ten zij same risp reking. Het machtige Hol
land adviseerde natuurlijk,

met het oog op de Leldsche Academie,

ongunstig: Het werd een eindelpos 'wisselen
van stukken. Wij hebben de deductie, die
ruim 150 folio vellen beslaat, doorgewerkt,
en het blijkt dat de Hollandsche Staten ae
de Zeeuwsche keurig op sleeptouw wisten
te houden tot

de bepalingsdatum voorbij

was, en zoo was de Zeeuwsche Hoogeschool
ook verkeken, voor altijd.

Dit was voor de Zeeuwen en vooral
voor de bewoners van Zierikzee ontmoe
digend. Nu werd er een commissie benoema
om plannen te ontwerpen voor een kinder
huis, maar ook hiervan kwam niets.

In de drie verloopen jaren hadden de uit
voerders van de uiterste wil van Mr. Mogge,
toen zij bij de uitvoering der bedoelingen
van den overledene belemmerd werden, de
fondsen, die in Engeland belegd waren, aan
de Regeering der stad Zierikzee overgedra
gen, die een bijzoaideien ontvanger benoem
de, om die te beheeren.

Het is niet ons doel verder op dit merk
waardig legaat in te gaan en te onderzoe
ken, wat er verder met het geld is gebeurd.
Dit is zeker, dat er geen kinderhui*
kwam, maar dat thans nog een aanzien
lijke hoofdsom over is, waarvan de renten
nop, heden ten dage, de door de loop uer
omstandigheid en verminderde welvaart ge
schokte financiën der stad

schragen en ondersteunbn.

Ofschoon dan de welmeenende bedoelingen
van den verguisden, maar toch zoo edelen
Mogge niet tot verwezenlijking hebben kun
nen komen, zoo is zijn waarlijk koninklijke
gilt niettemin een weldaad voor deze stad.

Maar boven alles treft ons zijn edele

wraak. Daarom alleen reeds is hij over
waard dat wij Zeeuwen vooral zijn nage
dachtenis met dankbaarheid eereu.

(Nadruk verboden.)

0