BINNENLAND.
Gemengd Nieuws.
DINSDAG 27 JUNI 1933
EERSTE BLAD PAG. 2
BUITENLAND
DE CONFERENTIE TE LONDEN
VERKLARINGEN VAN
CHAMBERLAIN EN COUZENS
De Britsche minister Chamberlain heeft
Maandag in een der sub-commissies van de
monetaire hoofdcommissie der Wereldcon
ferentie te Londen over de terugbetaling der
schulden door de debi teurstaten en de po
sitie dier staten in verband daarmee bij den
ecomomisehen heropbouw der wereld gespro
ken. Hij bleef in zijn beschouwingen vrijwel
op theoretisch gebied en stelde ten slotte
voor een nieuwe commissie te benoemen ter
onderzoek van de vraag der schulden-onder
handelingen tusschen de debiteur- en cre-
di teurstaten.
Couzens, minister der Vereen. Staten, zei-
de, niet te gelooven, dat de prijzen alleen
door monetaire middelen zouden kunnen
verhoogd, noch door het evenwicht te her
stellen van de thans bestaande schulden.
De prijzen moeten worden verhoogd en de
Vereen. Staten werken er aan mede door
maatregelen ter vergrooting van de koop
kracht De Vereen. Staten voeren het groot
ste program voor den bouw van openbare
werken uit Het zal de reductie en de con
sumptie overal doen toenemen. De last der
schulden moet worden verlicht.
In de eerste sub-commissie der Economi
sche Commissie, waar de kwestie der tarie
ven en handelsbeperkingen aan de orde
kwam, legde de Duitsche vertegenwoordiger
gistermorgen een verklaring af inzake het
Duitsche standpunt ten aanzien van de
voornaamste vraagstukken. Hij behandelde
de volgende punten:
1. Tweezijdige handels- en tarief overeen
komsten hebben naiar Duitsche opvatting
de voorkeur boven veelzijdige verdragen In
het bijzonder werd gewezen op de noodza
kelijkheid van regeling vam het betalings
verkeer en op de positie van den Duitschen
landbouw, waarmee in de eerste plaats re-
tkening moet worden gelhouden.
2. Ten aanzien van de meestbegunstigings-
kwestie kon het Duitsche standpunt aldus
worden weergegeven, dat wanneer het ge
rechtvaardigd is dat op groote gebieden de
concurrentie wordt uitgesloten, zooals door
Ottawa, het eveneens tp rechtvaardigen is
dat bijv. het continentale Europa zich eco
nomisch aaneensluit. z
3. De financieele kwesties dienen eerst
opgelost te worden alvorens men met suc
ces de handelspolitieke problemen kan re
gelen. Stabiliteit der valuta en regeling der
schulden zijn in de eerste plaats noodza
kelijk.
4. Naar Duitsche meening kunnen clea-
ring-overeemikomsten slechts daar worden
toegelaten, waar zij als aanvulling van in
terne deviezen-bepalintgen dienen.
5. In tegenstelling tot anders luidende be
weringen dient te worden verklaard, dat
Duitschland de deviezenbepalinjgen niet
voor hamdels-politiéke doeleinden gebruikt
6. Tenslotte wordt van Duitsche zijde het
practische voorstel gedaan een redactie
commissie in te stellen, teneinde de bij de
discussies aan de orde gestelde punten uit
te werken op de basis van de voorstellen
van den Britsdhen Minister van Koloniën?
Sir Cunliff Lister over de internationale re
geling der productie
DUITSCHLAND'S SCHULDEN OP
LANGEN TERMIJN
Maandag hadden de vertegenwoordigers
van de schuldeischers van vorderingen op
langen termijn te Londen een bespreking,
waar het standpunt besproken werd, dat zij
zouden innemen tegenover de vertegen
woordigers van de Duitsche Rijksbank. De
Zwitsersche vertegenwoordigers trachtten
de Nederlandsche en Zweedsche tot hun op
vattingen te brengen. Vanmorgen zouden
de onderhandelingen met Dr. Schacht in de
City worden voortgezet. Van Duitsdhen kant
hoopt men, dat een bevredigende regeling
zal kunnen worden verkregen op grond van
de door Dr. Schacht afgelegde verklaringen,
dat de Dawesleaning de eerste en de Young-
leendng de tweede preferentie zal krijgen bij
een uitzondering van het transfermorato
rium. In Zwitsersche kringen hoopt men,
dat een regeling op een zoodanige basis tot
stand zal komen, dat de rentedien&t op bei
de leeningen en de amortisatiedienst op de
Dawesleening zullen worden voortgezet, ter
wijl de amortisatiebetalingen voor de Young-
ileening in Marken aan. de BIB zouden wor
den gedaan.
DE ONTWAPENINGS
CONFERENTIE
VERDAGING?
Het onderhoud, dat de voorzitter derOnt
wapemngsconferentie Henderson Maandag
met Paul Boncour heeft gehad over de
Voortzetting of verdaging der conferentie,
beeft niet tot een definitief resultaat geleid
Tegenover persvertegenwoordigers heeft
Henderson verklaard, dat de verschillende
delegaties Dinsdag in Genève zullen bijeen
komen en dat. men ter plaatse de opvattin
gen der verschillende vertegenwoordigers en
het nut van een voortzetting der werkzaam
heden beter zal kunnen beoordeelen. Daar-
,Voor is evenwel een persoonlijk contact van
eenige dagen noodig. Men zal alles in het
werk stellen om een resultaat te verzekeren.
Paul Boncour heeft Maandagmiddag ook
nog den Britschen onderstaatssecretaris
Eden ontvangen. De bespreking gold de
ontwapeningsconferentie. Het verluidt dat
zoowel Engeland als Frankrijk en waar
schijnlijk ook de Vereen. Staten zouden toe
stemmen in een verdaging der ontwape-
mtnge-onderthandelingen.
RJJKS-LUTHERDAG.
Een oproep van den Evangelisch en Bond in
Duitschland aan alle Protestantsche Kerken en
gemeenschappen vraagt om in eenheid, geza
menlijk en op zoo sterk mogelijke wyze dit
jaar den dag, dat het 450 jaar geleden zal zijn,
dat Maarten Luther geboren werd, n.l. den 10
November, als een Rijks-Lutherdag te vieren.
Op de begraafplaats in Koepenick zijn de
beide doodgeschoten SA-lieden in een gemeen
schappelijke groeve ter aarde besteld. Dr. Goeb
bels hield een toespraak, waarin hy ver
pen. Wy zullen geen genade kennen, wan
zullen de vijanden der natie in het stof
pen. Wy zulen geen genade kennen, wanneer
het om Duitschland gaat. Verheft de vaandels
en zweert aan het graf der dooden: Wij willen
ons woord niet breken, niet handelen gelyk
kwajongens, willen prediken en spreken van
ons Duitsche Riik".
In Koepenick zyn twee pleinen naar de
beide SA-mannen genoemd.
HET PROCES
DER SAMENSMELTING
(Van onzen Duitschen correspondent)
Met toenemende snelheid speelt het pro
ces der samensmelting zich voor onze oogen
al. Groote partijen van historische beteeke-
verdwijnen
als sneeuw voor de zon,
haar organen houden op te verschijnen, op
haar kapitaal wordt beslag gelegd en zij
spelen op eens geen rol meer in de burger
lijke samenleving. Wie van dichtbij het ont
staan, de worsteling, de toenemende groei,
de enorme invloed en do smadelijke val van
het socialisme in Duitschland volgde, die
vraagt zich vergeefs af, hoe zulk een wen
ding zoo snel kon plaats vinden. Stond niet
de republiek van Weimar geheel en al in
het teeken van het socialisme? Waren niet
Ebert en Hindenburg beiden de representan
ten van den marxistischen staat?
De ineenstorting begon 20 Juli 1932 met
de executie der socialistische regeering van
Pruisen. Elf maanden later, den 4den Maart
waren de Rijksdagverkiezingen van bo
slissenden invloed, liet Braun de vesting
aan haar lot over, de man, die door ons
allen als een der granietzuilen der S.P.D
werd beschouwd. Sedertdien ging het socia
lisme in Duitschland rapide zijn eind tege
moet, vochten Loebe en Severing met wan
hoop tegen hun eigen partijgenooten, die
naar Praag waren gevlucht en daar een
nieuwe actie wilden beginnen, was het lot
der eers zoo sterke partij beslist De ar
restatie van Loebo en de ontbinding der
S.P.D. is slechts een stap op den weg. die
door de N.SD.A.P. sedert 30 Januari 1933
is ingeslagen. Wij zullen het dus niet meer
beleven, dat Hitler, in den tijdelijken Rijks
dag met Wels van gedachten wisselt.
Met de aanvankelijk voor een paar we
ken, daarna definitief verboden partijorga
nen der communisten en socialisten is het
contact tusschen do marxisten en hun vroe
gere partijleiders vrijwel verbroken. Ik zeg
opzettelijk vrijwel want een klein kansje
beslaat er nog steeds. Op straat volgde ik
een paar maal de gesprekken der werkloo-
zen, die op hun stempelgeld stonden te wach
ten. Velen hebben thuis een radiotoestel en
luisteren naar den zender Moskou, Praag
of Straatsburg. Zij hooren zoodoende aller
lei kritiek op het tegenwoordig bewind en
voelen fcich gesterkt door him geestverwan
ten ver builen Duitschland. Technisch be
schikt men r.og niet over de middelen, om
dit gevaar te ontduiken en het systeem der
gelijkschakeling in Duitschland wordt hier
door stellig niel bevorderd.
Maar ook zij, die zich haasten, den na
druk te leggen op hun nationale gezind
heid en zich principieel bereid verklaarden,
het streven der nieuwe regeering te onder
steunen, kwamen
voor groote moeilijkheden
te staan, want zelfs de meest welwillende
kritiek wordt als afvalligheid beschouwd
en als ongehoorzaamheid bestraft Zelfstan
digheid wordt niet langer geduld.
Dat moesten alle nationale organisaties,
de Staalhelm, de Bismarckbond, de Duitsch-
nationale „Kampfring"-ondervinden en een
soortgelijke behandeling kunnen ook de
vele katholieke „Jugendbijnde" verwachten.
Het prestige der partijen, welke van zulke
jeugdorganisaties het uitgangspunt waren,,
wordt zoodoende systematisch ondermijnd
en haar zelfstandig bestaansrecht neemt
hierdoor zienderoogen af. De persoonlijke ge
loofsovertuiging wordt als een particuliere
aangelegenheid ondergeschikt gemaakt aan
de saamhocrigheid met den nationaal-socia-
listischen staat
Nadat met den val der S.P D. ook de vrije
vakvereenigingen ontbonden werden, kwa
men de aanvankelijk nog verschoonde chris
telijke vakvereenigingen aan de beurt en
vooraanstaande mannen, die hun gansche
leven in dienst hebben gestaan van het al
gemeen belang, moesten op commando van
S.A.-mannen op staanden voet hun werkka
mer voor goed verlaten. De leider van het
Duitsche arbeidersfront, Dr. Ley, zeide op
een openbare vergadering: „Het nationaal-
socialisme handelt op grond van zijn kracht
grootmoedig. Zoo meende het bijvoorbeeld
de christelijke vakvereenigingen grootmoe
dig te kunnen behandelen maar deze
daad werd met ondank beloond. Daarom
werden hun gebouwen in heel Duitschland
door ons bezet en werd beslag gelegd op hun
kapitaal. De leiders dezer christelijke orga
nisaties werden van het arbeidsfront uit-
>ten". Dr. Ley vertelde helaas niet, door
welke handelwijze mannen als Baltrusch,
Otte en Kaiser zulk een smadelijke verne
dering hebben verdiend.
Zelfs voor de kerk is men bij dit streven
naar absolute gelijkschakeling niet blijven
stilstaan. Rust, de Pruisische minister van
eeredienst, heeft de controle van alle ker
kelijke aangelegenheden opgedragen aan
een specialen commissaris en hiertoe zijn
partijgenoot Jager benoemd. Nadat Rust aan
de vertegenwoordigers der evangelische
landskerken der Oud-Pruisische unie, die in
Eisenach vergaderden, telegrafisch had mee
gedeeld, dat alle hier genomen besluiten
geen geldigheid zouden hebben voor de re
giering, kon men zulk een maatregel ver
wachten. Hun protest tegen dit telegram
zal aan den gang van zaken weinig ver
anderen, zelfs al verklaarde de „Oberkir-
chenrat", dat hij het in dezen met de evan
gelische geestelijkheid volmaakt eens is. Het
gebouw van het Evangelische Persverband
werd door S.A.-mannen bezet en professor
D. Hinderer, wiens levenswerk deze waar
devolle organisatie was, moest met zijn
trouwen medewerker D. Liepmann, plaats
maken voor hen, die door Bodel9chwing's
concurrent Ds. Mijlier, hiertoe waren aange
wezen. Waar Ds. Mijller als vertrouwens
man en gevolmachtigde der regeering op
treedt, is het begrijpelijk, dat Dr. von Bo-
delschwing die in zijn hooge waardig
heid niet eens door Hindenburg of Hitier
officieel is ontvangen het oogenblik voor
gekomen hield, zijn ontslag als rijksbisschop
in te dienen. Hiermede wordt dan tevens
de onaantastbare zelfstandigheid der kerk
prijsgegeven. Men vraagt zich af: had men
Von Bodelschwing deze onverdiende verne
dering niet kunnen besparen?
Volgens staatsminister Rust eischt de toe
stand van staat, volk en kerk een oplossing
van de ontstane verwarring. Het is mij niet
duidelijk, wat hier met verwarring wordt
bedoeld. Met overgroote meerderheid is Bo
delschwing als eerste rijksbisschop gekozen
en in alle Duitsche landen begroette men
hem met geestdrift en instemming, ook in
nationaal-socialistische kringen. Verwarring
ontstond pas, toen de Duitsche christenen
zich hiertegen verzetten en voortdurend be
proefden, het prestige van Bodelschwing te
schaden. Reeds kondigden zij tegen Dinsdag
alleen te Berlijn 19 „Massenversammlun-
gen" aan, om ten gunste van Mfjller te plei
ten. Ik weet niet, of thans deze propagan-
da-vergaderingen alsnog gehouden zullen
worden, maar in ieder geval zullen zij dan
een ander dan het aangegeven karakter
moeten dragen.
DE ACTIE TEGEN DE BEIERSCHE
VOLKSPARTIJ
De politie-president te München deelt mede:
Zooals reeds werd gemeld heeft de Beiersche
politie eenige dagen geleden by de beide func
tionarissen der Beiersche volksparty huiszoe
kingen verricht, aaneezien de gemotiveerde
erdenking zou bestaan, dat de Beiersche
Volksparty in zeer nauw contact zou staan met
de regeering-Dollfuss en de Heirawehr in
Oostenrijk en dat zy voor het verbod der
N.S.D.A.P. in Oostenrijk mede verantwoorde
lijk zou zijn. Bij de huiszoekingen werd om-
ingryk materiaal gevonden.
Op grond der resultaten var. het voorloopig
onderzoek heeft de Beiersche politieke politie
zich genoodzaakt gezien de in hechtenisneming
te bevelen van de Rijks- en .'^anddagafge-
aardigde van de Beiersche Volkspartij, zoo
mede van andere belangrijke functionarissen
geheei Beieren. Intusschen zijn de arresta
ties uitgevoerd.
Voorts deelt de politie-president mede, dat
de actie tegen het politieke katholicisme het
ondubbelzinnige bewijs heeft geleverd, dat het
t kringen geen ernst is zich onvoorwaar
delijk achter de nationale regeering te plaat
sen en mede te werken aan den opbouw van
Duitschland. Het onderzoek zal veeleer heb
ben uitgewezen, dat het politieke katholicisme
aar streeft in ieder opzicht de verordenin-
der regeering te saboteeren en deze zelfs
tegen te werken. Vast zou staan, dat deze
kringen uit een eventueele politieke crisis
zouden willen trachten de verloren machts
positie te herwinnen. Tot, de gearresteerden
behooren Schaffer, Von»Lex, Dr. Pfeiffer,
Baron Hirsch, Dr. Hundhammer en rrelaat
Leicht.
BETOOGING INDUSTRIEELEN
MIDDENSTAND VERBODEN
EEN VERGADERING WAAR RIJKS
MINISTER HUGENBERG ZOU SPREKEN.
De tegen Maandagavond vastgestelde bij
eenkomst van den Duitsch-Nationalen Bond
van den industrieelen middenstand, waar
ook Rijksminister Dr. Hjigenberg een re
devoering zou uitspreken, is van politiewe-
3 verboden.
Het verbod werd, naar te bevoegd er plaat-
i verluidt, afgekondigd in verband met 't
verbod der Duitsch-Nationale „Kampfringo",
Duitsch-Nationale Bedrijfsgroepen en de ove
rige organisaties, waartoe ook de Duitsch
Nationale Bond van den industrieelen mid
denstand behoort Ook deze Bond is, in strijd
met anders luidende mededeelingen. verbo
den. Slechts was een misverstand ontstaan,
doordat verboden was de „Duitsch-Nationa
le Strijdhond van den industrieelen midden
stand", een organisatie welke niet bestaat
DE PARALLELSCHAKELING DER
EVANGELISCHE KERKEN
GEEN STAATSKERK BEDOELD
Uit Berlijn wordt ons gemeld:
Met betrekking tot de instelling van de
funnctie van staatscommissaris voor de ker
ken in Pruisen, wordt te bevoegd er plaatse
verklaard, dat deze inmenging slechts be
trekking heeft op kwesties van aardsche,
kerkelijke organisaties en haar verhouding
tot den staat Haar autonomie wordt op geen
enkele wijze verminderd. De instelling van
een z.g. staatskerk in welken vorm ook
wordt derhalve van de hand gewezen
De commissaris heeft een tijdelijke
taak, welke volbracht is wanneer het even
wicht binnen de kerk geordende betrek
kingen tot den staat heeft hersteld. De drei
gende splitsing van kerk en staat en de
verwarring en verdeeldheid bij het volk is
hiermede overwonnen.
De commissarieele gevolmachtigden van
de Binnenlandsche Zending hebben alle
evangelische persorganisaties met al hun
werkinstanties gesteld onder de uniforme
leiding van de Evangelische Persbond voor
Duitschland.
De evangelische werknemersbonden.
De gevolmachtigde van het Duitsche ar
beidsfront voor de Evangelische werknemers
bonden en de gevolmachtigde voor inwen
dige zending, Themel, en de kerkelijke ge
volmachtigde voor de evang. werknemers
bonden, Pfarrer Knueppel, hebben de vol
gende beschikkingen getroffen:
KnueppelMaagdenburg wordt benoemd
tot commissoriaal gevolmachtigde; de natio
naal-socialistische revolutie is haar tweede
phase ingetreden. Zij voegt de vrije bonden
van het geestelijke en kerkelijke leven in
in de eenheid van de nieuw-ontwaakte volks
gemeenschap en de nieuw te organiseeren
Duitsch evangelische kerk. De EA B-bewe
ging (de in het Rijksverbond van evangeli
sche werknemersbonden van Duitschland
aaneengesloten evangelische arbeidersver-
eenigingen e. d.) neemt daaraan deel.
De leden der afzonderlijke geledingen slui
ten zich aan bij de voor hun beroep be-
_de groep van het Duitsche arbeids
front, nadere bepalingen volgen.
De landelijke bonden, subs, plaatselijke
groepen, blijven voorloopig bestaan.
DE BOMAANSLAGEN IN
OOSTENRIJK
Volgens der „Kampfruf' zou het onder
zoek inzake de bomaanslagen te Weenen een
bizon de re verrassing hebben opgeleverd. In
het belang van het verdere onderzoek kun
nen echter geen nadere bizonderheden be
kend gemaakt worden. Binnen enkele dagen
zijn echter opzienbarende onthullingen te
wachten.
BENESJ OVER DE
KWESTIE OOSTENRIJK—HONGARIJE
Voor economische samenwerking der
Midden-Europeesche landen
In een onderhoud met de „Manchester
Guardian" verklaarde de Tsjecho-Slowaak-
sche minister van buitenlandsche zaken,
Benesj o.a.: De landen der Kleine Entenle
eischen het behoud van hun volledige onaf
hankelijkheid. Zij zijn tot de overtuiging ge
komen, dat alleen een nieuw systeem van
economische samenwerking tusschen Oosten
rijk, Hongarije en de Kleine Entente, Europa
kan helpen de crisis te overwinnen. Een Oos
tenrijkHongarije is even ongewenscht als
de Anschluss. De beide landen moeten onaf
hankelijke eenheden blijven. Wanneer
Duitschland Oostenrijk opslokte, zou dit ook
automatisch met Hongarije het geval zijn,
hetgeen zou leiden tot een economischer
strijd tegen de landen der Kleine Entente.
De eenige gezonde politiek voor de midden
Europeesche landen met inbegrip van Oos
tenrijk en Hongarije is de handhaving der
onafhankelijkheid, maar het onderling be
vorderen van een nauwe economische samen
werking
RUSLAND-ENGELAND.
Het Britsche Ministerie van Buitenland
sche Zaken publiceert het volgende commu
niqué: In het Foreign Office heeft een ge-
dachtenwisseling plaats gevonden tusschen
Litwinov en den minister van Buitenland
sche Zaken. Zij hebben elkander de positie
van hun respectieve regeeringen uiteenge
zet nopens de huidige hinderpalen voor de
vernieuwing van de Engelsch-Russische han
delsonderhandelingen. Kolonel Colville van
het departement van Overzeesche Handel
was eveneens aanwezig. De besprekingen
zullen v orden voortgezet
WEENEN, 27 Juni. De in de laatste dagen
gearresteerde nat-eoc. leden van den Land
dag van Neder-Ooetenrijk, zijn gisteravond
ter beschikking van de justitie gesteld. Zij
zullen worden vervolgd wegens hoogverraad
De regeering der Sovjet-Unie en de partij
leiding hebben 12000 communistische stu
denten mobiel gemaakt Zij zullen de col
lectieve boerenbedrijven „zuiveren". De sta
denten zullen de leden der collectieve boe
renbedrijven controleereu, ten einde na te
kunnen gaan wie moeten worden verwij
derd
De volkscommissaris van Arbeid, Sjichon,
heeft zijn ontslag-aanvrage bij de regeering
der Sovjet-Unie ingediend. De aanleiding
tot dit verzoek is nog niet officieel bekend
De mogelijkheid bestaat dat 't verzoek niet
zal worden ingewilligd
UNIFORMVERBOD IN NOORWEGEN.
De Noorsche regeering heeft een wet in
gediend bij het storthing, waarin 't gebruik
van politieke uniformen wordt verboden.
POLITIEKE BOTSINGEN IN SARAGOSSA.
50 gewonden
In Saragossa is het na een politieke ver
gadering tot bloedige botsingen gekomen
tusschen vergaderingbezoekers en socialis
ten. 50 personen werden gewond.
In Jijona is een kerk door links-radicalen
in brand gestoken. Waardevolle kunstwer
ken werden door het vuur vernield
Volgens een bericht uit Kasjgar is Maan
dag de zelfstandigheid van Chineesch Tur-
gestan uitgeroepen door generaal Makoesin
die de opstandige beweging leidt
Gistermiddag heeft de Engelsche koning
de eerste steen gelegd van het nieuwe com
plex gebouwen der universiteit van Londen,
in Bloomsbury. Het ontwerp is van Charles
Holden. Het zal de grootste universiteit ter
wereld worden. De werkzaamheden zullen
in 30 jaren worden uitgevoerd.
VLIEGONGELUK BIJ BARCELONA
MADRID, 27 Juni. Op eenige K.M. afstand
van Barcelona stortte een watervliegtuig
van het aldaar gevestigde uariaestation in
zee. Het toestel nonk onmiddellijk. Een tor
pedoboot, die zich in de nabijheid bevond,
snelde dadelijk te hulp doch kon slechts
twee leden van de uit zes koppen bestaande
bemanning redden. De overige vier verdron
ken.
Gistermorgen heeft de militaire rechtbank
te Brimn (Tsjecho Slowakije) uitspraak ge
daan in het proces tegen de fascisten, die
indertijd een poging hebben gedaan tot be
zetting van de militaire kazerne te Brifnn.
Elf van de 59 beklaagden, waaronder ge
neraal Gajda, majoor Uwjra en de vaandrig
Telak, werden wegens gebrek aan bewijs
vrijgesproken. De leider van de bestorming
van de kazerne, kapitein von Kobsinek,
werd veroordeeld tot zes jaar zware kerker
straf en verschillende andere beklaagden,
die op de soldaten geschoten hadden, tot
gevangenisstraffen van twee tot vier jaar.
Alle overige beklaagden, werden veroor
deeld van zes tot elf maanden zware ker
kerstraf.
Voor de uitspraak van de rechtbank be
stond groote belangstelling van de zijde
van het publiek en een sterke politiemacht
had de omgeving van het gerechtsgebouw
afgezet. De vrijspraak van oud-generaal
Gajda wekte sensatie.
Elihonderdvijftig personen gearresteerd
Omtrent de groote actie tot herstel van de
veiligheid te Sofia, deelt de politie mede,
dat vijftig personen, waaronder vele com
munisten, bij wie wapenen werden gevon
den, zijn gearresteerd. Voorts werden 1104
personen, grootendeels Macedoniërs, gear
resteerd, die niet in het bezit van papieren
waren. Een deel hunner werd geïnterneerd.
In totaal werden 200 geweren, 600 pistolen,
200 handgranaten, een bom, een automa
tisch geweer en andere wapenen in beslag
genomen. De huiszoekingen zijn zonder ern
stige incidenten verloopen. In het algemeen
staat de bevolking sympathiek tegenover
de actie.
ONDERHANDELINGEN OVER DEN
CHINEESCHEN OOSTERSPOORWEG
GEOPEND
In het ambtsgebouw van den waarnemen-
den Japanschen Minister van Buitenland
sche Zaken Shigemitsu, zijn de onderhan
delingen tusschen Mandsjoerije en Sovjet-
Rusland begonnen over den verkoop van
den Noord-Mandsjoerijschen spoorweg. Zoo
als hekend is, hebben de Russen zich ge-
ruimen tijd geleden reeds bereid verklaard
hun aandeelen in den Noord-Mandsjoerij
schen spoorweg te verkoopen. In Japansche
politieke kringen hoopt men, dat, wanneer
tusschen Sovjet-Rusland en Mandsjoerije
een verdrag tot stand komt, de politieke
toestand in het Verre Oosten in het alge
meen zal verbeteren. Japan neemt niet aan
de onderhandelingen deel, doch is slechts
door eenige „waarnemers" vertegenwoor
digd. Met zekerheid kan aangenomen wor
den, dat ook de kwestie van het rollend
materieel, dat de Russen eenigen tijd ge
leden op Sovjet-gebied hebben gebracht, ter
sprake zal komen.
..DE MAASBODE"
HET 25.000STE NUMMER VERSCHENEN
Van het bekende r.-k. dagblad „De Maas
bode" verscheen Zaterdagavond het 2500Uste
nummer. De redactie wilde de tijden zyn
er niet naar aan dit feit geen buitengewone
aandacht wijden, maar had wel behoelte
uiting te geven aan haar innige voldoening,
groote dankbaarheid en goeden wil voor de
toekomst.
„De Maasbode" verscheen 1 October 1868 in
zeer beschiden forn.aat als weekblad, "'oor f 5
per jaar kregen de lezers toen 30 M2. zetsel
te lezen. Tegenwoordig betalen de lezer» f 18
per jaar, maar krijgen dan ook zoo ongeveer
2000 M2. zetsel in de bus gestopt. Deze cijfers
geven wel een spreker.de vergelijking tusschen
voorheen en thans.
De liberale pers was natuurlijk slecht te
spreken over de Roomsche actie om tot eer
eigen dagblad te komen. „De Maasbode" ver
telt er thans zelf van: „Minachtend praatte
over „die 5 gulden per jaar die de redactie
i De Maasbode, onder een vroom opzien
tot Hooger in den zak zal steken, indien zy
die vy'f gulden maar meester kan worden".
De woorden: „Wat verbeeldt zich zoo'n nieuw
bakken redactie van een nog onverschenen
weekblaadje", getuigden ook al niet van fijne
manieren. En tenslotte werden de Rotter-
damsche katholieken met hun Maasbode als
stoute kinderen in den hoek gezet onder de
volgende bedreiging: „Mocht dat blad ver
schijnen, het kan erop rekenen dat wy een
zeer waakzaam oog op zyne manoeuvres zul
len houden, en die zonder aanzien van
n en zonder vrees voor de gevolgen in
een helder licht zullen weten te plaatsen."
Ondanks dit waakzame oog is de „Maas
bode" geworden een der beste dagbladen var
land, dat vooral door keurige typografi
sche verzorging met eere een plaats in df
voorste gelederen inneemt.
UIT HET SOCIALE LEVEN
CHR. TEXTIELARBEIDERSBOND
„UNITAS"
Gieter maakten wij in het verslag van
„Unites" er melding van, dat nog nader de
redactie zou worden vastgesteld van
motie, waarin bij de regeering op ki^oh-
tige steun aan de textiel -industrie zou wor
den aangedrongen.
Deze motie is thans als volgt geformu
leerd:
„De Algemeene Vergadering van den
Ned. Chr. Textielarbeidensbond „Unites":
gehouden 23 en 24 Juni 1933 te Utrecht.
.gehoord de besprekingen over den ernst
en noodtoestand in het textiel-bedrijf en ie
*t bijzonder de katoenindustrie, met in
stemming kennis genomen hebbende van
de vele pogingen door het hoofdbestuur
van Unitas, meermalen in samenwerking
met anderen, aangewend, om verbetering
den toestand, oa. ook door rageerings-
hulip, in den vorm van steunmaatregelen
ten behoeve van het bedrijf te verkrijgen,
betreurt het dat op heden deze pogingen
nog niet meer resultaat hadden en krach
tige regeeringshulp d-ie noodig is om het be
drijf door de huidige -rieis heen te heipen,
nog steeds achterwege bleef,
„vestigt nog eens met nadruk de aan
dacht op de groote bedrijfs- en arbeiders-,
alsook voksbelangen die hier op het sped
staan, alsmede op den nood waarin veile
duizenden werkkooze textielarbekiere ver-
keeren, die zich eUke arheSd^elogenbeód
zien ontnomen,
„doet nogmaals een ernstig beroep op de
regeering om spoedig zoodanige maatrege
len tot steun van bet bedrijf te wilden tref-
ren, als meermalen werden bepleit, opdat de
dreigende ondergang van een gedeelte van
de textielindustrie en daarmede blijvend
nadeed ten opzichte va i de welvaart van
een groot deel van ons volk worde voor
komen en voor duizenden thans werklooze
textielarbeiders arbeidsgelegenheid worde
BRANDEN
Te Niacelrode (N.Br.) werd 's
nachts brand ontdekt in het cafe met garage
en woonhuis van den heer J v Dinthe te Nistel
rode. De brand, welke vermoedelijk is ont
staan in de garage werd door een der om
wonenden ontdekt. Deze waarschuwde de nog
in diepe rust liggende bewoners, die
nachtgewaad zich in veiligheid moesten
stellen. Zoowel het huis als cafe en garage
werden een prooi der vlammen, terwijl nog
eenige inventaris van het huis verloren
ging. De auto met een aanhangwagen, als
mede machines van de bottelarij gingen mede
in de vlammen op. De schade welke zeer
groot is, wordt door verzekering gedekt. De
brandweer van Nistelrode trachtte het vuur
nog te blusschen, doch slaagde hierin niet.
De oorzaak is onbekend.
Te Ooltgensplaat brak door onbeken
de oorzaak brand uit in het woon- en winkel
huis van den heer P. Hokke, gelegen aan den
Molendijk. Het huis is grootendeels uitge
brand, hetgeen niet verbrandde, kreeg veel
waterschade. De schade wordt door verzeke
ring gedekt,
Te Zflpe (N.H.) is de groote boerderij
van J v d Oord tot den grond afgebrand.
Doordat de vlammen snel om zich heen sloe
gen, kon er niets worden gered. De vermoe
delijke oorzaak is kortsluiting. Verzekering
dekt de schade.
BRAND TE SCHIEDAM
Gisteravond heeft te Schiedam weer
felle brand gewoed in een der nieuwe straten
in het Oosten, in het pand Halleystraat 31,
waar gevestigd is een boekhandel annex lees
bibliotheek van den heer M van Uitert.
De eigenaar van deze zaak was om 1
naar huis gegaan en had alles afgesloten. Te
gen ongeveer half 12 is de brand uitgebroken
die door omwonenden werd ontdekt. Het vuur
vond in de voorraden boeken, kantoorbehoe1-
ten e.d. gretig voedsel, zoodat weldra de ge-
heele winkel in lichter latie stond. De etala
geruit sprong en viel in stukken op straat.
Hierop schoten de vlammen als vuurpijlen
naar buiten. Inmiddels was de brandweer ge-
alameerd, wc'ie spoedig met groot materiaal
Weerbericht.
Hoogste stand te Valentia 765.5.
Laagste stand te Helsingfors 745.8.
Stand vanmovgen alftwaalf 758.8.
WEERVERWACHTING
(Medegedeeld door het Kon. Ned. MeteoroL
Instituut te De Bilt)
Meest matige N. tot N.W. wind, zwaar be
wolkt tot betrokken met tijdelijke opklarin
gen, nog kans op enkele regenbuien, weinig
verandering in temperatuur.
BUITENLANDSCH WEERBERICHT
In de algemeene drukverdeeling kwam nog
weinig verandering. De depressie vulde aan
de Zuidzijde op, en werd dieper 'n haar kern
Finland. De hooge druk in het Westen
veranderde even weinig. Hij nam alleen aan
de Noordzijde wat af, terwijl zich bij de
Faroër een secundaire depressie vormde.
Deze secundair zal waarschijnlijk morgen
ons land eenige regen brengen. Het gure
weer bleef over het geheele waarnemings
gebied aanhouden. Over IJsland, de Britsche
eilanden en vooral in Noord-Scandinavië is
de temperatuur gedaald. Gemiddeld is hij 1.7
gr. C. beneden normaal. In deze berekening
is IJsland dat in de laats.dagen buitenge-
i hooge temperaturen heeft, niet inbe
grepen. Hoewel het weer in onze omgeving
no gvrij buiig is, is er toch minder regen
gevallen dan de laatste dagen. Over Frank
rijk en Zwitserland is de weerstoestand lang
zaam verbeterd. Voor Duitschland en Scan
dinavië is nog weinig verandering te wach
ten.
THERMOMETERSTAND
Stand vanmorgen halftwaalf 14.6 C.
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN:
28 JUNI.
Van 's avonds 9.54 u. tot s' morgens 4.12 u.
WATERSTANDEN RIVIEREN
(Oude Amsterdamsche ttjd^
BrH'ach
Heden Vi rl-z
3.97 3.90
-0.00 -0.00
3.26 3.18
Rhelnfelden -3.7ft -3.67
Kehl 4.01 4.03
Maxan 6.30 6.57
Dledeshelm 2.29 2.57
Mannheim 5.97 6.11
Lohr 3.32 2.80
Mains -2.97 -2.85
Hingen 3.80 3.68
Ems
Coblenz
Trier
Keulen
Rnhrort
Wesel
Emmerik
Dasseldorf
Maastricht
Venlo
Heden Vorig
4.60 4.42
1,65 1 60
4.2-2 4.04
1.08 1.07
4.42 4.23
-3.43 -3.16
-3.88 -2.47
4.35 &83
3.79 4.55
43.61 43.80
11.04 11.02
HOOGWATER NED. ZEEHAVENS
88 Juni
Delfzijl 2.27 14.30 HeUevoetsluis 6.18 1637
Terschelling 11.46-.- Willemstad 7.12 19.32
Harlingen 0.15 12.25 Brouwerah. 5.24 17.49
Den Helder 9J5 32.45 Zlerikzee 5.59 18.10
LJmniden 6.11 J8.34 Wemeldingt 6.22 18.40
H.v. Holland 5.26 17.56 Vllssingen 4.44 16.47
Schevemngen 6.36 18.06 Terneazen 5.06 17.22
Rotterdam i.36 19.38 Hausweert 6.49 >7.56
ter plaatse was. Onder leiding van den kring
commandant, den heer D. Ris, was men zeer
spoedig den brand meester. De geheele win
kelinventaris en de bibliotheek zyn verloren
gegaan. Het plafond brandde op verschillende
plaatsen door. Het vuur bleef echter beperkt
tot de benedenverdieping. De oorzaak van
den brand is nog niet bekend. De schade, die
aanzienlijk is, wordt door verzekering gedekt.
TWEE OPSLAGPLAATSEN
TE OSS IN DE ASCH GELEGD
Men meldt ons uit Oss (N.Br.):
In de vroege ochtend heeft heden alhier een
groote brand gewoed, waardoor twee opslag
plaatsen, een van hout- en timmerwerk en
een van leer, schoenen en schoenmakers
materiaal zijn verwoest.
De brand brak uit om half 5 in groote
opslagplaatsen en magazijnen van het machi
nale timmerbedrijf der gebroeders Klokgie
ters, gelegen aan den Wal.
Een der leden van het gezin der familie,
een der firmanten, die onmiddellijk naast de
fabriek woont, ontdekte de brand en wekte in
allerijl de andere leden van het gezin. De
ruiten aan de achterzijde van de woning wa
ren toen reeds gesprongen.
Het vuur breidde zich met groote snelheid
uit. De opslagplaats was gedekt met golf ijze
ren platen. Tengevolge van de hitte sprongen
deze met groote knallen en vlogen tot op
grooten afstand weg Door de geweldige knal
len was spoedig de geheele buurt ontwaakt,
en trokken velen naar de plaats van den
brand.
De opslagplaats, die nog kort geleden ge
reed gekomen was, was geheel gevuld met
hout. In de magazijnen stond een groot aan
tal lijkkisten welker fabricage een der onder-
deelen van het bedryf der gebr. Klokgieters
is. Ook bevond er zich een toonzaal van lijk
kisten. De brand sloeg over naar de achter
de opslagplaats gelegen voorraadschuur van
het schoenenmagazijn van den heer Van Well.
Hierin bevond zirii een groote hoeveelheid
leer, schoenen en schoenmakersmateriaal.
Onder leiding van de brandmeesters Jacque-
mare cn Kuipers tastte de brandweer het
vuur met drie stralen op de motorspuit aan.
Zy kon echter tegen de vuurzee die in het
brandende m.itpriaal was ontstaan, weinig uit
richten en moest zich beperken tot het be
schermen van de aangrenzende wonlnsren.
Ook een groote garage van de firma Gebr.
Hendriks liep ernstig gevaar. De brandweer
slaagde er echter in deze te behouden.
De genoemde magazijnen en opslagplaatsen
zyn geheel uitgebrand. Noch de opslagplaat
sen van Gebr. Klokgieters, noch het maga
zijn van den heer Van Well waren verzekerd.
Ongeveer 6 uur 's morgens was de brand
weer het vuur meester. De nablussching zal
nog geruimen tyd in beslag nemen
De schade is zeer belangrijk
