MAANDAG 26 JUNI 1933
EERSTE BLAD PAG. 2
BUITENLAND
DE EVANGELISCHE KERKEN
AAN BANDEN
PRUISISCH REGEERINGS-
COMMISSARIS BENOEMD
Rijksbisschop Von Bodelschwing
neemt ontslag
De Pruisische nation aal-socialistische re-
geeniaig heeft een abrupt einde gemaakt
aan de vrijheid der Evangelische kerken.
De Pruisische minister voor kunsten en
wetenschappen Rust heeft Zaterdag den
leider van de kerkafdeeling in zijn; ministe
rie. Jaeger, benoemd tot commissaris voor
alle Evangelische Landskerken in» Pruisen.
Het decreet iwan den minister luidt al*
volgt:
De toestand van staat, wik en kerk eischt-
dat er een einde komt aan de thans be
staande verwarring. Ik benoem derhalve
den leider van de kerkafdeeling van het
ministerie tot commissaris, met de vol
macht de noodige maatregelen te nemen.
Na het bekend worden van dit besluit
heeft Rijksbisschop Von Bodelschwing Za
terdagavond in de vergadering der Evan
gelisch© Kerkcommissie te Eisenach de vol
gende verfclarinng afgelegd:
„Door de aanstelling rvan een Staatssom-
missaris voor de geheele Evangelische
Landskerk in Pruisen is mij de mogelijk
heid ontnomen, de mij opgedragen taak uit
te voeren. Dit noodzaakt mij, de mij door
den Duitsdhien Bond van Evangelische^ Ker
ken gegeven opdracht terug te geven".
Voorts is de vice-president van den Hoo-
gen Kerkeraad Hundt met verlof gezonden
en is met het waarnemen van de zaken van
den voorzitter benoemd Dr. Friedrich Wer
ner.
Om de beteekemis van deze daad van het
Hitler-regiem goed te verstaan, moet men
rich te binnen brengen, dat lang vóór het
aan de regeering komen van Hitler de na-
tioniajail-socialistisohe „Duitsche Christonien"
reeds pogingen hebben gedaan om langs
den gewonen weg van stemmingen de meer
derheid am. de protestantsche kerkelijke col
leges te veroveren.
Men zal zich ook moeten herinneren, dat
"de vriendschap van de ruationaaü-socialisten
voor de kerk, volgens hun desbetreffende
uitlatingen, slechts berust op jhium overtui
ging, dat de keric goed genoeg de om de ver
wezenlijking van hun staatkundige gedach
ten te bevorderen. De staat is hoofdzaak, de
kerk moet aan den staat ondergeschikt en
zijn dienares zijn.
Hoewel het staatsideaal der ïiationaal-so-
cialisten» in Duitsche kerkelijke kringen
klaarblijkelijk grooten aan'hang heeft ver
kregen, waren die kerken eernige weken ge
leden nog nuchter genoeg om het staatkun
dige en het kerkelijke uiteen te houden.
Met verpletterende meerderheid kozen zij
Friedrich von Bodelschwing tot Rijksbis
schop.
De nieuwe bisschop Verklaarde zijn ambt
in gehoorzaamheid aan God en in dienst
Van kerk, staat en volk te zullen uitoefenen
en liet, hoewel hij zijn» sympathie met „het
keerpunt der tijden" niet verheelde, toch
niemand in twijfel over zijn gelloof, dat
geen andere grondslag voor de kerk gelegd
kan worden »dan Jezus Christus.
Dadelijk is er eiVenwel van niationaal-
gpcialistische zijde verzet gekomen tegen de
benoeming van Von Bodelschwing.
De vertrouweling van» Hitier voor kerke
lijke zaken dominee Mülier, verklaarde voor
'de radio, dat de kerken den tijd niet begre
pen hebben door Von Bodelschiwinig te kie
zen. Ze voelen niet wat in de millnoenen
leeft. De Rijksbisschop moest een man zijn»
wiens naam weerklank vond in de gelede
ren van het strijdende Volk,. Het was tegen
natuurlijk, dat hij nu was gekozen door
mannen, die voor het meerendeefl vertegen
woordigers zijn van het oude. Wij weigeren
derhalve aldus Dr. Mülier, Hütlere raad
gever, ons bij de 'beslissing van de kerkro-
geeringen neer te leggen.
De ontevredenheid met Bodölschwings be
noeming van de „Duitsche Christenen", die
kerk en christendom willen vernationalisee-
ren, is nu in Pruisen &iw.z. in Duitsch
land aangegrepen als mideel om de pro
testantsche kerken te dwingen in den na-
tionaal-socialistisohen pars vorm en zoo het
Kruis van Christus ondergeschikt te maken
aan het hakenkruisi.
HOSSENPELDER IN DE LEID IN O.
BERLIJN, 25 JunL Tot commissoriaal
geestelijke vice-president is benoemd de lei
der der „Duitsche Christenen" pfanrer Hos-
aenfelder (Berlijn), tot commissoriaal we
reldlijke vice-president Dr. Fuerle (Bres-
lau). Bovendien heeft de staatscommissaris
in de verschillende kerkelijke provincies ge
volmachtigden 'benoemd.
KATHOLIEKENDAG TE BERLIJN.
Von Papen was verhinderd
Uit Berlijn wérd gisteren gemeld: De Ka
tholiekendag (Voor het bisdom Berlijn, dat
ook Pommern omvat, is vanochtend in het
stadion» te Grunewald gehouden. Ongeveer
45.0000 Katholieken waren aanwezig. In de
eere-loge hadden o.m. plaats genomen de
Rijksminister voor Verkeerswezen, v. Eltz
Ruebenach en de vroegere Pruisische mi
nister Schmidt. Vice-kanselier Von Papen
Was verhinderd.
Er was o.m. een afdeeding van» 35 SA-
toanuen aanwezig, die twee hakenkhuisvlag-
gen medevoerden.
Domproost Dr Steinmann celebreerde een
mis. 1700 leden van Katholieke zangvere
nigingen begeleidden hem.
De pauselijke nuntius, mgr. Orsenigo, ver
leende den pauselijken zegen.
GOERING OVER DE NOODZAKELIJKHEID
VAN PQLITIEV_—^TUIGEN.
De Rijksminister voor de luchtvaart, Goe-
ring, heeft in een onderhoud met een bui-
tenlandschen persvertegenwoordiger ver
klaard, dat hij alles in het werk zal stellen
om ten minste een paar politievliegtuigen
te kunnen bouwen, aangezien Duitschland
volkomen weerloos is tegen iederen aanval.
WEENSCHE NAZI-LEIDER
GEARRESTEERD
FRAUENFELD AANGEHOUDEN EN NAAR
WEENEN TERUGGEBRACHT.
De gouwleider van de NSDAP te Weenen,
Flrauenfeld, die na de uitwijzing van» Ha-
bicht de functie van lamdsinspecteur heeft
overgenomen», is Zaterdagmorgen in de na
bijheid van de Italiaansche grens bij Vil
lach aangehouden.
In zijn» gezelschap bevonden zich zijn
broeder en de gouwinspecteur van Weenen.
Neumann. Begeleid door politie-beambten»
werden zij naar Weenen teruggevoerd.
Frauenfeld verklaart, dat hij zich voor een
week-end naar Italië wilde begeven, in
hoofdzaak om den uit Kaernten uitgewezen
vroegeren gouwleider Kothen, die rich in
Tarvis ophoudt, te bezoeken. De autoriteiten
nemer» echter waarschijnlijk aan, dat hij
zich naar Duitschland wilde begeven. Hij
werd aan» een uitgebreid verhoor onderwor
pen
Dr. DOLLFUSS DREIGT MET DEN
DOODSTRAF.
Bondskanselier Dr. Dollfuss heeft op een
bijeenkomst tijdens een redevoering aange
kondigd den doodstraf tegen de NSDAP te
zullen invoeren
LEIDERS VAN DE BEIERSCHE
VOLKSPARTIJ GEARRESTEERD
EEN VERKLARING VAN DE BEIERSCHE
MIN. VAN BINNENLANDSCHE ZAKEN.
Uit Bad Aiblinjg wordt d.d. Zondag ge
meld: Naar aanleiding van de plechtigheid,
waarmede Bad Aibling tot stad is verheven,
heeft de Beiersche minister van bininenl.
zaken, Adolf Wagner, gisterenavond in de
geheel gevulde tentoonstellingshal een re
devoering uitgesproken, in den» loop waar
van hij ook sprak over de in de afgeloopen
dagen ibij prominente leiders der Beiersche
Volkspartij gedane huiszoekingen. Spr. zei-
de oun., dat thans kon worden geconsta
teerd, dat de afgelegde verklaringen van
foyauteit allen gelogen zijn geweest en dat
gepoogd werd op zeer intensieve wijze, on
danks hiet bestaande verbod van vergade
ring, vergaderingen te houden en dat ook
de ontbonden Bayernwacht nog steeds be
stond. De minister verklaarde, dat de tijd
der partijen in Beieren definitief voorbij was.
Hij zou ieder als schadelijk persoon voor het
■volk doen anresteeren, ieder, die een poging
zou doen wederom een partij te stichten, on
verschillig onder welken naam.
De minister deelde mede, dat Zondag niet
alleen de meest op den voorgrond tredende
leiders der Beiersche sociaal-democratie,
m!aar .ook de meest prominente leden der
Beiersche Volkspartij gearresteerd zijn.
Voortgaande zeide 9pr. nog, dat hnj zou
voortgaan op den eenmaal ails juist erken
den weg en zich daarbij door niemand zou
laten hinderen', zoolang hij als soldaat van
Hitier op zijn post stond en de leider zijn
bevel handhaafde, Het tempo Ier re-
voillaitlle moet wordeun vetrsneld,
want het is de allerhoogste tijd,
wanneer het Duitsche ivo lik mog
moet worden gered.
DE VREEMDE VLIEGTUIGEN
ROVEN BERLIJN
De staatssecretaris van het ministerie van
Luchtvaart, Mildh, heeft rich tegenover pers
ivertegenwioohdlilgi&m geuit over hiet vüiielg-
Incident boven BeiHdjn. Hij verklaarde, dat
Vrijdagmiddag op een hoogte van 3000 M.
eeh of twee Vliegtuigen boven de hoofdstad
gesignaleerd. De
>or de vliegtuigen
werdien
i buitengewoon gün-
u Met
zekerheid ie vastgesteld», dat het tweedlekkers
waren. Kort voordat de machines boven
Beriijn vlogen, heeft men bij Kottbue 2 van
het Zuiden komende vOdegtuiigen gezien. Het
betreft ongetwijfeld vreemde machines, daar
vliegtuigen vjan dit type niet in DudtedMamd
bestaan.
Des avonds laat zijn aldus Mildh
ook in do Palts vreemde toestellen gezien,
hoewel niet vaststaat, dat er verband be
staat met het anaiident te Berlijn.
Miitdh is van meaning, dat de vliegens dn
betrekking moeten staan tot kringen in
BuifsdhLand. De Rijkeregeeriing acht het
voorval een incident van hoogst ernstigen
Aiardv
DE ARBEIDSCONFERENTIE
DE DUITSCHE DELEGATIE
/WEDER UITGENOODIGD?
De Initernattianejle Arbeidsoonferentae te
Genève heeft riidh Vrijdagavond opnieuw
bezig gehouden met het weggaan der Duit
sche delegatie. De Belgische, Firansdhe en
Nederilandsche arbefdersvertégenwoorddgerB
vielen het gedrag der Duitschers scherp
aun De voorzitter -evenwel noodiigde op har-
teQSjken toon namens de conferentie Duitsdh-
lanid udit, weder aan die conferentie deel te
nemen, „om dn het Interma toenails Arbeöldte-
bureiau de plaats te bewaren, dole Duitsdh-
liamid als groot industrieland en voor de rol.
die het speelt in het Eu/ropeesdhe Heven, toe
komt".
Het staat nog niet vast, of de DuöJtsdhe
regeering van deae uiirttaoodJiigiilnig officieel
kennis heeft genomen. In ieder geval ds een
schriftelijke verManimg van de conferentiie-
leild'ing voorzoover bekend, nog nnlet te Beir
lijn ontvangen.
STAAT VAN BELEG IN SOFIA
Om de voortdurende moorden
Uit Sofia wordt gemeld, dat het Bulgaar-
sche parlement in den nacht op Zondag het
wetsontwerp tot bestrijding van aanslagen
heeft aanvaard. Direct werd èii staat van
beleg over Sofia afgekondigd. Politie en
militairen bezetten in den ochtend alle stra
ten der stad. Het telefoon- en telegTaafver-
keer met binnen- en buitenland werd onder
broken. In alel woningen der stad werd ge
zocht naar wapenen en verdachte personen.
Het verkeer was Zondag volkomen verbo
den. Ook het treinverkeer naar Sofia is stop
gezet. Bij de nieuwe wet wordt iedere moord
of poging daartoe gestraft met den dood.
SOFIA, 26 Juni. Omtrent de groote actie
tot herstel van de veiligheid in Sofia, deelt
de politie mede, dat 50 personen, w.o. vele
communisten, bij wie wapens werden ge
vonden, zijn gearresteerd. Voorts werden
1104 personen, grootendeels Macedoniërs, ge
arresteerd. die in het bezit van papieren
waren. Een deel hunner werd geinterneerd.
In totaal werden 200 geweren, 600 pistolen,
200 handgranaten, een bom, 'n automatisch
geweer en andere wapens in beslag genomen
De huiszoekingen zijn zonder ernstige inci
denten verloopen. In 't algemeen staat de
bevolking sympathiek tegenover de actie.
BOMAANSLAG IN DE ST. PIETER
Drio gewonden, geen schade
Zondagmiddag om even over twaalven
heeft in het voorportaal van de St. Pieters
kerk te Rome een bomontploffing plaats ge
had. Een kleine bom, welke voorzien was
van een tijdlont, explodeerde op de plaats,
waar de voorwerpen,welke de bezoekers niet
in de kerk mogen meenemen, als wandel
stokken, fototoestellen, enz. worden bewaard.
Een of andere (zwakzinnige schijnt de bom
in bewaring te hebben gegeven. Gebleken is,
dat het aantal gewonden niet zoo groot is,
als men aanvankelijk had gedacht. Vier per
sonen werden gekwetst, o.m. een ingenieur
uit Pisa. Materieels schade is niet aange-
rcht. Ook de muren bleven onbeschadigd. In
de kerk werd van de ontoloffing niets ge
hoord, zoodat de godsdienstoefening niet ge
stoord werd.
PALESTINA OP DE WERELD-
FRUITMARKT
TOT ZELFS NAAR CANADA
VERSCHEEPT
DE SINAASAPPEL-EXPORT
NEEMT STEEDS TOE
Als een voorbeeld, hoe go edev kwaliteits
producten er mog „in gaan" en een belang
rijke positie op de wereldmarkt kunnen
overen zelfs hij een sdherpe concurrentie
van gerenommeerde soorten mag wel die
nen het feit, dat tfhtains Palestina een belang
rijke plaats op d»e wereldmarkt van fruit
inneemt En deae plaats werd in erukele
jaren veroverd, terwijil het zich laat aanzien,
dat de belangrijkheid er van nog groot&r zal
worden. De Spaansdhe en Italiaansche
sinaasappels hebben een geduchte mede
dinger gekregen. En dat terwijl deae bij het
publiek van vrijwel alle sinaasappelen-
importeerende landen hoog staan aange"
schreven en reeds van ouds bekend zijn.
I)e afgeloopen exportperiode deed een e
ciing zien van 22 vergeleken met dezelfde
periode van het vorig seizoen (4,446,000 kis
ten tegen 3,631,000 kisten). Hiervan ging het
overgroot© deel naar Engeland dat 3,244,000
kisten afnam teigen 2,562,000 bieten in het
vorig seizoen Een vermeerdering alzoo van
hij na 27
Naar het vasteland van Europa gingen
1,129,000 kisten (voriig jaar 1,037,000), wat
een vermeerdering van ongeveer 9
teekent.
Verreweg het meeste van deze laatste boe
veelheid ging naar Duiltscihiand. Joodsch
poduct naar het meest aniti-Joodecbe land,
zie hier de kon&ekwenties van de handels
politiek Want Palestina neemt (of liever
gezegd: nam) veel Duitsche waren af en
voor deze een»e klant schijnt DuitecMand,
dat. Tloor invoerverboden enz. anderen weert,
nog wel uitzonderingen te willen maken.
Ten opzichte van Nederland betoont het
zich echter minder konsekwent. Hoewel bet
ons voorkomt, dat, gezien de belangrijkheid
van Nederland als afnemer, bet tegendeel
eerder verwacht zop mogen worden, doch de
laiksdhe, futlooze houding van ons land zal
onze naburen wel vrijmoediglbedd gegeven
hebben om :aet ons andens te hand eten.
Maar nu in Paleetini. tengevolge van' de
behandeling, die de Joden in DuitecM.and
ondervonden, de Duitsohe waren gebc
worden, zal de Duitsche houding tegenóver
Palestina-sinaasappeien rich, ook wei. wij
zigen.
Doch Palestina weet met energie, waar
aan de bewoners nog al rijk zijn, nieuwe af"
zetgebieden te veroveren. Zoo vedubbeflde
bet bijna rijn invoer naar Nederland (9
kisten tegen 49,000), en vertiendlubbellde de
afzet in Noorweren (232,000 tegen 24,000 kis
ten).
Dit ds alleen mogelijk gemaakt door een
zeer strenge keuring op kwaliteit en de
teerilng 1/ot in de uiterste perfectie te
zorgen. Dat kan onze fruittelera nog wel wat
loeren. Ook is de afzet zeer goed georgani
seerd.
Wel zijn er enkele landen met betrekke
lijk geringe afname, die in het laatste eed-
zoen minder afnamen, dan in het daaraan
voorafgaande. Doch dit staat in geen ver
gelijking tot de bovengenoemde groote
exportvenm eerderimg.
Ook Canada neemt reeds sinaasappelen
uit bet land d'er aartsvadersi, evenals Sovjet-
Rusland, terwijl ook naar ons Oost-Indië
reeds proefzendingen zijn verzonden, zooals
we ree dis vroeger hebben medegedeeld, en
bet Dijkt er naar, gezien de belangstelling
dJi'e er voor was, dat ook in onze Oost d»e
Palestijnsche vrucht goed gevraagd cal
Kvorden.
Met goede wil en goede zo Tg ie dius nog
el wat te bereiken.
DE EX-KROONPRINS EN DE STAHLHELM
De ex-kroonprins heeft graaf Pickler, den
leider van den Stahlhem in Silezië, naar de
Schliesische Zeitung meldt, het volgende
schrijven gezonden:
SlotOels24 Juni Waarde graaf Pickler,
In mijn kwaliteit van eerelid van het dis
trict Silezië van den Stahlhelm, bond van
Frontsoldaten gevoel ik mij gedrongen U
een en ander te verklaren over de overeen
stemming, welke bereikt is tusschen Rijks
kanselier Adolf Hitler en den leider van de
Stahlhelm, Fraraz Seldte:
Met vreugde juioh ik bet toe, dat bet «Da
delijk is gelukt de basis te scheppen voor
de nauwe aaineendluiitiiing en voor het ge-
me enechappielijke front van de in bet na-
tionaal-socialisme en in den StaMbetm voot
handen nationale krachten.
Bk zie daarin niiet alleen een waarborg
>or die verzekering der tot nu toe bereikte
respite,ten, maar vooral ook bet bewijs voot
de erkenning en den wil der leiders, dat
voor die gelukkige oplossing van de gewel
dige taak, W'eflke voor ons ligt, de krachtige
medehulp van den Stelhlhelm noodlg is op
de basis van volkomen gelijkwaardigbeiid.
Dat daarbij op zakelijk en persoonlijk ge
bied offers moeten worden gebracht, wen-
sohen op den achtergrond moeten worden
geschoven en dat ook teleurstellingen op
den koop toe moeten worden genomen, is na
tuurlijk. Het heeft den Stahlhelm nog nooit
gemankeerd aan offervaardigheid, wanneer
het er om ging de groote vaderlandsche
gedachten na te leven.
Voor de ationale organisaties gaat het er
thans om het bewijs te leveren, dat de zin
en het doel van de groote Duitsche vrij
heidsbeweging en de rol, welke hun daar
bij toekomt, bij deze medewerking wordt er
kend en dat er naar wordt gehandeld.
Zaterdagmorgen te 9 uur is de leiding
van den» Bond van Chr. vakvereemdgingen
overgenomen door den specialen gevolmach
tigde der Nat.tSoc. Bedrijfscellen Organisa
tie, Klapper. Den aanwezigen bestuursleden
Otte en Kaiser werd medegedeeld, dat zij
het gebouw onmiddellijk moesten verlaten.
Aan dat bevel werd gehoor gegeven. Ge-
meid wordt, dat klokslag 9 uur in het ge
heele Rijk de vakvereenigingsgebouwen zijn
zet. De opneming van de Chir. vakvereeni-
gingen in het Arbeidsfront zal thans spoe
dig plaats hebben.
DE ASCH VAN KLARA ZETKIN
TJit Moskou: De urn met de asch van Klara
Zetkin is gisteren op het Roode Plein in den
Kremlinmuur ingemetseld.
BRAND IN CHINEESGH ZIEKENHUIS
In de stad Oeroemtsji (Chineesch Turke
stan) heeft in het Chineesch ziekenhuis een
brand gewoed, 38 personen izijn om het leven
gekomen, meer dan 200 zijn gewond. De oor
zaak van den brand is onbekend,
BINNENLAND.
DE LOONSVERLAGING TE
AMSTERDAM
OVREENSTEMMING MET ORGANISATIES
MOGELIJK
Naar wij vernamen zijn de kansen op
overeenstemming minder gunstig don rich
eerst liet aanzien.
Wei wilde een groot deel van de on;
saities verder gaain dan veihooging van den
pensioenaftrek met 5 maar overigens
mieenden ze bun voorstellen te moeten band
haven.
Dat zou dus beteekenion een overeenkomst
voor twee jaren en regeling in dit contract
van den vacantiietoeslog voor 1934.
Zijn wij goed ingelicht, dan zal een twee
jarig oontraot naiet worden toegestaan en do
vaoantie-toeelag ad evenijmin veel kans
behben.
Vooral niet wijl de orgamieties nog bedui
dend beneden het cijfer van B. en W. blijven
Voor de organisaties zal een contract voor
1 jaar, wefliliioht geen onoverkomelijke binder
paal zijn, maar de va cautie-toeslag is een
heel] zwaar punt. Psychologisch lijkt het ons
niet verstandig daarop de overeenkomst te
doen stranden, maar de vakorganisaties
schijnen dit beeü andens te zien.
Misschien kunnen B. en W. nog iets nader
komen tot de voonstelliien der werklieden en
dringt de gemeenschappelijke nood tenölotte
toe Mot een samenstemming.
Dat zal echter niet meer mogeldjk zijn met
eülle orgnisaties, maar wellicht todh wel met
een meerderheid van voldoende sterkte.
DE SPOOR EN DE PINKSTER
DAGEN
MEER REIZIGERS, MINDER OPBRENGST
„Spoor- en Tramwegen" deelt over het
reizigersverkeer met de Pinksterdagen me
de, dat niettegenstaande het prachtige weei
en het grooter aantal reizigers dan in vo
rige jaren, de opbrengst geringer was. (De
op 1 April jl. ingevoerde tariefsverlagingen
bedroegen ongeveer 20 pet.) Te Amsterdam
C.S. bedroeg Eersten Pinksterdag het aan
tal reizigers (vertrek of aankomst zondei
abonné's) 25,000, tegen 17,000 in 1932, en te
Rotterdam D.P. 20,000, tegen 14,000. Het
verkeer was dus Eersten Pinksterdag an
derhalf maal zoo groot als een jiaar gele
den. Tweeden Pinksterdag was het verkeer
op beide stations iets grooter dan in
en iets grooter dan den vorigen dag.
Te Amsterdam C.S. daalde op de beide
Pinksterdagen tegenover 1932 de voorloo-
pige geschatte opbrengst van f67.000 op
f59,000 (12 pet), terwijl het aantal plaats-
kaarten steeg van 41,000 op 51,000 (25 pet).
Te Rotterdam D.P. daalde over vier dagen
tegenover 1932 de voorloopig geschatte op
brengst 2 pet en steeg het aantal plaats-
lcaarten 25 pet. Op beide stations betreft
de toeneming een verkeer over korte af-
standen( naar de zee en naar de vijvers),
terwijl te Amsterdam bovendien een daling
in het verkeer over lange afstanden plaats
vond.
Op beit station Groningen daalde over zes
dagen de opbrengst van f30,000 in 1932 op
f27,000, waaronder begrepen vacantiekaar-
ten ad f12.000 en f10,000. De opbrengst der
vacantiekaarten bedraagt dus op dit uit
middelpuntig gelegen station 40 pot van
de totale opbrengst (zonder abonné's). De
omvang van het verkeer met vacantie
kaarten bleef nagenoeg onveranderd.
EEN ONGELUKKIGE PASSUS
IN HET ORGAAN DER NATIONALE UNIE
In ons nummer van 12 Juni vestigden wij
de aandacht op een citaat in het orgaan
der Nat. Unie, waarin op verschrikkelijke
wijze het woord van Paulus: „O, diepte des
rijkdoms, 'beide der wijsheid en der kennis
Gods" enz. humoristisch toegepast werd op
een mensch.
Naar aanleiding daarvan schrijft Prof.
Dr. C. Gerretson ons -thans het volgende:
In uiw blad van 12 Juni tengevolge
eener ongesteldheid kon ik hier pas he
den kennis van nemen signaleert gij,
onder het hoofd „Gruwelijke Spottaal",
een passus uit het laatste nummer der
Nationale Unie. Dit uitgelichte citaat, om
lijst in bet scherpst, commentaar, on
derschrijft ge met de slotopmerking, dat
ge gemeend had, dat de mannen der N.
U., onder leiding van Prof. Gerretson,
meer eerbied hadden voor de Schrift en
voor de 'hoogheid Gods.
Wij kunnen, bij een zoo erasftige be
schuldiging, geen politieke neven-oog
merken veronderstellen ware het zoo,
dan zoude hier pas met recht van mis
bruik der hoogste goederen gespro
ken moeten worden. Wij twijfelen
dan ook geen oogenhlik, dat gij, de eerste
zult zijn om u over het inzenden van
hiervolgende naderen uitleg te verheu
gen.
't Gold hier een opstel, waarvan de
schrijver in den volsten zin van 't woord
geloovig Katholiek is, een man wien
reeds de gedachte aan spot met het
Heilige vreemd moet zijn.
In Katholieke kringen .heerscht nu een
maal een „gemeenzaamheid met het hei
lige", die den Calvinist wat vreemd aan
doet, maar die voonzeker uit een geheel
andere bron dan gemis aan eerbied moet
worden verklaard. Zij treft in de littera
tuur der middeleeuwen en is sedert in
Vlaanderen en in de Katholieke kringen
van het Noorden ingeburgerd gebleven.
Zij leeft nog voort in talrijke uitdruk
kingen, die ook bij het Protestantsche
volksdeel gebruikelijk zijn, wanneer wij
schertsend zeggen, dat iemand in „den
wijngaard des Heeren" vertoeft; of „een
geweldig jager is voor het aangezicht
des Heeren", dan zal geen gezond den
kend mensch daarin een aantasting zien
van „de hoogheid Gods".
Wie b.v. een man als Heemskerk wat
intiemer be'bben gekend weet, dat zoo
danige, schertsende gemeenzaamheid met
het heilige, die veelal het gevolg is van
de intieme bijbelkennis van ons volk,
met waarachtige ernst geenszins strij
dig is.
Ook ons is uiteraard bekend, dat in
Christelijke kringen het gemeenzaam ge
bruik van een bijbeltekst aanstoot wekt;
wij zouden dan ook ongetwijfeld den
auteur verzocht hebben bedoelde passus
te schrappen. Doordat echter het op
stel in kwestie van bij uitstek bevoegde
zijde kwam, bleef na principieele be
spreking 'he controleeren der copy
achterwege.
Wij achten het gansdhe verleden der
Nationale Unie een kring die de eer
ste in Nederland was, om ook van haa».
niet-Rechtsohe leden de erkenning te
deren van het Christelijk karakter
ons volksbestaan ons een waarborg
dat gij deze verklaring onvoorwaardelijk
aan zult nemen.
Natuurlijk nemen we deze verklaring
onvoorwaardelijk en voor de volle
honderd procent aan; doch we veroorloven
ons een enkele opmerking:
lo. Het uitlichten van een citaat was hier
volkomen geoorloofd, omdat bet niet ging
over de strekking van het betoog, doch
slechts om het verminken en neerhalen van
een Bijbeltekst; niet om te spotten, dat
stond vast, doch uitsluitend om pikant te
zijn.
2o. Het is ons zelfs niet duidelijk, hoe
hierbij eengi politiek neven-oogmerk onzer
zijds in het spel kon zijn.
3o. Wij weten zeer goed, dat de gemeen
zaamheid met de Schrift gevaren oplevert.
Wij zelf moeten ons telkens in acht nemen
om in dit opzicht niet te zondigen in woor-
dep.
4o. In een intiem gesprek met Mr. Heems
kerk, handelend over het „verrassend" op
treden van de liberale fractie in de Tweede
Kamer bij de behandeling van een wetsont
werp, zeide deze: „Ik las: Vest op prinsen
geen betrouwen; wanneer zij er toen al
geweest waren, had er ook kunnen staan:
Vest op liberalen geen betrouwen".
5o. Wij herinneren aan deze scherts
te doen uitkomen, hoe groot het onder
scheid is tusschen deze ironische opmer
king en het ongelukkige voorbeeld uit bet
orgaan der Unie, waar de hoogste deugden
Gods naar omlaag gehaald word'en.
Dat het niet geschiedde öm te spotten, ne
men we zonder reserve aan; doch niette
min was het wel spottaal.
Gemengd Nieuws.
ERNSTIG AUTO-ONGEVAL
Gisteravond heeft op den straatweg Prin-
cenhageRjjsbergen, een ernstig auto-onge
luk plaats gehad. De auto van een notaris te
Heemstede, bestuurd door diens echtgenoote,
kwam door de gladheid van den weg te slip
pen, botste tegen een boom en reed vervolgens
vier op het rijwielpad fietsende meisjes aan.
Drie der meisjes kregen lichte schaafwonden
aan gelaat en handen; doch het vierde meisje,
dochter van den hovenier Van S., uit Prin-
cenhage, bleef zwaar gewond op den weg lig
gen. Zjj bekwam zware inwendige kneuzingen,
Haar toestand was hedenmorgen zorgwek
kend. Van de inzittenden van do auto, die
licht beschadigd werd, bekwam niemand let
seL
SLUWE ROOVERS
Een kippenfokker te Loosdrecht vermiste
in één nacht 170 kuikens, zonder dat hij te
weten kon komen, welke roofdieren zulke
reusachtige verwoestingen aanrichtten, want
dat de ontvreemding niet door menschen
geschiedde, had de eigenaar reeds kunnen
constateerenj Den volgenden nacht posteer
de hij zich met een geweer gewapend nabij
de omrastering, waarin de kuikens zich be
vonden en al spoedig kwamen de roovers
opdagen. Het bleken1 egels te zijn, geholpen
door ratten. Hij schoot vijf egels en een rat.
Later zijn er kuikens in den grond begra
ven gevonden, klaarblijkelijk bedoeld als
reseriveboutje van de listige'roovers.
GESTRAND EN VLOT GERAAKT
Het Grieksche stoomschip Agios Vlacios,
geladen met hout, voor Zaandam, strandde
in de Razende Bol, benoorden Texel. Op
eenige fluitsignalen om assistentie rijn een
sleepboot, een reddingboot en een loodsvaar
tuig er op uitgegaan. Voor ze echter ter
plaatse waren, was het stoomschip met den
voorvloed op eigen kracht vlot gekomen en
had koers gezet in de richting van IJmui-
den. De oorzaak van de stranding is hoogst
waarschijnlijk foutieve navigatie.
DOODELIJK AUTO-ONGELUK
Men meldt ons uit Lemmer:
Zondagavond reden eenige jongens
danks het herhaald verbod van den be
stuurder, mee op een melkauto van den
dienst OosterzeeLemmer.
De 10-jarige W. Tor ens tra sprong voor zijn
woning van den wagen. Hij kwam te vallen
en geraakte onder de auto. Hij werd opge
nomen en bleek ernstige verwondingen te
hebben.
's Nachts is hij in het ziekenhuis te Sneek
overleden.
ERGERLIJKE DIERENMISHANDELING
Door zekere v. B., wonende aan den Slo-
terweg, is op ergerlijke wijze een hond afge
maakt. Daar 't beest achter de schapen aan
had, nana v. B. een stuk touw, bond
den nek van den hond en hing hem
n boom op. Daarna nam hij een
scherpe hooivork en stak hem zoolang in het
lichaam, totdat het dier dood was, om het
vervolgens te begraven. De politie werd van
een en ander in kennis gesteld.
TRAGISCH
De heer N. te Katwijk aan den Rijn trof
onlangs het tragisch geval, dat. toen hij
met zijn echtgenoote naar familie ging in
Utrecht, bij aakomst aan' het station aldaar
zijn -vrouw zich onwel gevoelde en binnen
enkele oogenblikken stierf. Voor het eerst
na dit tragisch gebeuren ging bij alleen de
zelfde reis maken en thans overkwam hem
bijna he»tzelfde. Ook' hij is aan het station
opwel geworden, doch kom noch naar een
ziekenhuis worden gebracht. Daar is hij na
eenige uren overleden.
DOODELIJK SPEL
Het zoontje van» de wed. P. op Laar, te
Weert (L.) kreeg bij het spelen een stokje
in de keel, dat tot im de 'luchtpijp door
drong. Dadelijk werd geneeskundige hulp
ontboden en de kleine n»aar het Gasthuis te
Venlo overgebracht. Daar is het ventje aan»
de bekomen verwondingen overleden.
NOODWEER TE GOES
Te Goes heeft een hevig omweder ge
woed, dat geruimen tijd aanhield en ge
paard gimg met een ontzaglijken regenval.
De riolen konden de massa's water niet zoo
spoedig afvoeren, zoodat verschillende stra
ten blank stonden en in sommige huizen
en kelders het water binmendrong. Vooral
in de Korte Nieuwstraat was de toestand
kritiek. Daar bad het water in enkele wo
ningen een aanmerkelijke hoogte bereikt.
Op de Groote Markt stond het water tot
aan de puii van het Stadhuis. Een heer, die
zich naar rijm auto öp de Markt wilde be
geven, moest eerst kousen en schoenen uit
trekken. Het onweer ging vergezeld van
hagel. Op sommige plaatsen sloeg de blik
sem in.
VERDRONKEN
Te Amsterdam is een 5-jarig jongetje
spelend in de Bilderdijkkade geraakt. Door
jongeman werd het kind opgehaald. Het
was echter reeds bewusteloos. Toepassing
van kunstmatige ademhaling mocht niet
meer baten» i
Weerbericht
Hoogste staand te Reykjavik 766.7.
Laagste stand te Wisby 745.3.
Stand vanmorgen balftwaalf 757.1.
WEERVERWACHTING
(Medegedeeld door het Kon. Ned. MeteoroL
Instituut ta De Bilt)
Zwakke tot matige, meest Noordelijke
wind, gedeeltelijk bewolkt, wellicht enkele
regenbuitjes, weinig verandering in tempe
ratuur.
BUITENLANDSCH WEERBERICHT
Sinds Zaterdag is de hooge druk in het
Westen sterk toegenomen, zoodat zich van
IJsland via Ierland tot de Azoren een hooge
luchtdruk uitstrekt. Over de Oostzee en haar
omgeving ligt nog een uitgebreide depressie
me ttalrijke secundairen, die morgen in
onze omgeving nog wel eenige lichte regen
buitjes zullen brengen. In de afgeloopen
dagen is weer zeer veel regen gevallen, vooi>
al in België en Frankrijk. Parijs tapte heden
morgen 21, gisteren 13 mM. af, Brussel had
heden IS mM., Maastricht 17 mM. Behalve
op IJsland, waar de temperatuur ver boven
normaal is en over de Brtisohe eilanden,
waar de temperatuur normaal is, is het over
het geheele gebied kouder dan normaal: Zuid
Frankrijk ongeveer 6 gr. C.; Zuid-Duitsch-
land 4 gr. C. Veel verandering in den alge-
mëenen weerstoestand in West-Europa ia
voor morgen nog niet te wachten.
THERMOMETERSTAND
Stand vanmorgen balftwaalf 15.0 C.
27 JUNI.
Zonsopgang 4.41 uur, zonsondergang 9.24 uur
WATERSTANDEN RIVIEREN
.'(Oude Amsterdamsche tUd)
Heden Vorig Heden Vorig
Walshnt 3.90 4.00 Caup 4.42 3.70
Basel -0.00 -0.00 Ems J.60 1f"
Breisach 3.18 4.34 Coblenz 4.04 3.<
Rheinfelden -3.R7 -3.84 Trier 1.07 1.26
Kehl 4.03 4.67 Keulen 4.23 3.39
Maxan 6.57 6.47 Rührort -3.16 -1.97
Diede8helm 2.57 3.40 Wesel -1.47 -1.78
Mannheim 6.11 4.70 Emmerik 3.83 2.1
Lohr 2.80 1.98 Dusseldoi;f 3.55 2.74
Malnz -2.85 -2.36 Maastricht 43.80 48.70
Blngen 3.68 3.20 Venlo 11.02 11.85
HOOGWATER NED. ZEEHAVENS
27 Juni
Delfzijl 1.54 13.55 Hellevoetsluie 5.35 17.57
Terschelling 11.11 23.37 Willemstad 6.32 18.51
Harlingen 11.50 Bronwersh. 4.47 17.09
Den Beider 9.25 22.05 Zierlkzee 6.25 17.34
IJ mniden 5.37 17.59 Wemeldinge 5.47 18.02
H.v. Holland 4.48 17.15 Vlissingen 3.56 16.07
cheveningen 4.58 17.26 Ternenzen 4.27 16.40
Sotterdam 6.58 18.59 Hansweert 5.14 17.21
ONDER DEN TREIN VERMORZELD
Men meldt ons uit Warmond:
Hedenmorgen vroeg is door de gemeente
politie op den onbewaakten overweg achter
het seminarie alhier het lijk gevonden van
den 17-jarigen L. v. d. uit Warmond, die
vermoedelijk door den laatsten trein die van
Amsterdam kwam, is gegrepen.
ERNSTIG AUTO-ONGELUK
Te Bussum kwam de 30-jarige E. Krijos
met zijn rijwiel uit de Prinsenstraat rijden,
toen van den Laarderweg een auto naderde,
bestuurd door den heer Z. uit Voorburg.
Door nog niet opgehelderde oorzaak viel K.
plotseling tegen de auto, waarvan de por»
tierkruk zijn hoofd gedeeltelijk veibrijzelde.
In stervenden toestand werd hij overge
bracht naar de Maj.ella Stichting.
DOODELIJK MOTORONGEVAL
Men meldt ons uit Amsterdam: De mo
torrijder, die 's nachts op den Haarlemmer-
straatweg in botsing ds gekomen met een
stilstaande vrachtauto, waarvan de lichten
gedoofd waren, is in het Wilhelmina Gast
huis aan1 de gevolgen, van de hekomen ver
wondingen overleden.
DOOR DEN TREIN GEGREPEN
EN GEDOOD
Te Epe is de 56-jarige metselaar J. Wolf
uit Epe met zijn motor op den onbewaakten
overweg in de buurtschap Zuuk door den
trein van Zwolle naar Apeldoorn gegrepen
en op slag gedood. Het slachtoffer was ge
huwd en vader van tien kinderen.
DE ZIEKTE VAN WEIL
Te Deventer is een geval va® de ziekte
van Weal geconstateerd. De patiënt is zoo
onvoorzichtig geweest te gaan zwemmen in
het OMerijsselsche kanaal nabij een mest-
verzameling, waar 't krioelt van de ratten.
Rechtzaken.
De Hooge Raad heden arrest wijzende in
zake het cassatieberoep van Mr L. A. M-, ad
vocaat en notaris te Amsterdam, die in de
•bekende Aufwertungszaak door het Hof te
Amsterdam wegens valschheid in geschrif
te, meermalen gepleegd, is veroordeeld tot
3 maanden gevangenisstraf, met aftrek vaa
preventieve hechtenis, heeft dit beroep ver
worpen.
DE HOOGE RAAD VERWERPT CASSATIE
IN DE MOORDZAAK-ESCHAUZIER
De Hooge Raad wees heden arrest in de
zaak tegen den 33-jarigen technicus J. A. J.
H. K., die door het H. Gerechtshof is ver
oordeeld tot 20 jaar gevangenisstraf wegens
valschheid in geschrifte en wegens moord
op den heer W. G. J. Eschauzier, gepleegd
te 's-Gravenhage op 9 Mei 1931. De Hooge
Raad heeft het cassatieberoep verworpen.
