DINSDAG 20 JUNI 1933
EERSTE BLAD PAG. 3
Kerknieuws.
NED. HEKV. KERK
Aangenomen: Naar Weesp (vac.-H.
Dekker), G. J. Sanders te Ee (by Dokkum).
Naar Beekbergen (als hulppred.), cand. B. J.
Lietaert Peerbolte te Den Haag.
GEREF. KERKEN
Beroepen: Te Ede (vae.-K. Winkelman
G. F. Hajer te Schoonebeek.
Aangenomen: Naar Hoofddorp, R. Oos-
terhoff te Wans werd.
GEREF. GEMEENTEN
Tweetal: Te Tholen, M. Heikoop te
Utrecht en J. D. Barth te Borssele.
BAPTISTEN-GEMEENTEN
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Men schrijft ons:
Ds. H. G. Groenewoud, van Gelee-
laar, werd Zondagmorgen bij de Ned. Herv.
Gemeente van Balk (Fr.) bevestigd door zijn
vader, Ds. O. Groenewoud, van Vriezenveen,
met een predikatie over 1 Cor. 3 7, V£
gesproken werd over „den wasdom der Ge
meente als het werk van den Drieëenigen God",
en wel in het bijzonder over: 1. de waarheid
hiervan aangewezen, en 2. de conclusie getrok
ken a. door den 1 eeraar, b. door de Gemeente,
en c. door leeraar en Gemeente te zamer
eer van God. Na de bevestiging werd toege
zongen Gezang 91 3. Des middags deed de be
vestigde leeraar zijn intrede met Markus 16
vs. 20a: „En zij uitgegaan zijnde, predikten
overal en de Heere wrocht mede", waarbij ge
sproken werd over: 1. de aardsche werkers en
hun taak, en 2. den hemelschen Meester en
Zijn medewerking. Na de predikatie volgden
de gebruikelijke toespraken tot onderscheiden
colleges. Aan het einde heeft Ds. L. Boersma,
van Harich, den nieuwen leeraar toegesproken
en Psalm 134 3 doen toezingen.
KERK EN CRISIS
Ds. M. James, predikant in de Baptisten-
Gemeente van Hingham (Noord-Amerika) heeft
een artikel geschreven, waarin de sociale el
lende in Amerika beschreven wordt. Zijn broer,
Ds. S. H. J. James, Ned. Hervormd predikant
in Delfshaven (Rotterdam), heeft dit artikel
vertaald en in de „Rott. Kerkbode" doen op
nemen. Wjj nemen er hier het volgende uit
over:
„Natuurlijk heeft dit alles ook zijn terug
slag gehad op het Kerkelijke leven en is ae
consequentie hiervan nog niet te overzien. In
de eenste plaats is dit natuurlijk funest voor
dep predikantenstand. De positie van de voor
gangers in verschillende Amerikaansche Kerk
genootschappen is lang niet zoo vast als bij
voorbeeld in Nederland en Duitschland.
De benoeming en handhaving of schorsing
van een predikant is veel meer geschoeid op
een zakelijke leest. Aan het einde van het
boekjaar wordt er door een Gemeente-vergade
ring in verband met den stand van de finan
ciën uitgemaakt, 'of de predikant in staat is
gebleken de gemeente te doen floreeren. te
hem dit niet gelukt, zoo heeft de Gemeente
het recht hem alleen op grond daarvan zijn
demissie te geven en het met een betere ar
beidskracht te beproeven.
Wat hiervan de consequenties zijn in dezen
tyd, is aanstonds duidelijk. De beste voorgan
gers weten het Gemeentebudget niet sluitend
te houden en krijgen daarom hun demissie op
korten termijn. Verschillende dorpsgemeenten
sluiten hun kerken tot nader orde of combi
neeren zich met Gemeenten van eenigszins an
dere opvattingen. Het is dan ook reeds voor
gekomen, dat predikanten, die him ontslag
hadden gekregen en geen ander emplooi kon
den vinden, tot het uiiterste middel zelf
moord zijn overgegaan.
Over het algemeen kan er echter gezegd
worden, dat de predikanten met veel minder,
soms haast zonder salaris, dapper stand hou
den en de beginselen van het Evangelie met
blijdschap blijven verkondigen. Ik heb zelfs
den indruk, dat juist door den druk, op ver
schillende plaatsen een soort geestelijke op
wekking ontstaat,die veel goeds belooft voor
de toekomst. Het begint zich af te teekenen,
dat de materieele rijkdom van dit ontzaglijke
land de doorwerking van de geestelijke dingen
heeft tegengehouden en het verdwijnen van een
dwaze luxe als een soort geestelijke bevrijding
werkt. Een van de dingen, waar ik mij het
meest over verbaas, is dit, dat die betrekkelijk
snelle en zeker buitengewoon groote overgang
van rijkdom naar armoede, niet tot uitwerking
heeft over het algemeen genomen tenmin
ste dat de menschen zich overgeven aan een
revolutionnaire gezindheid. Communisme in den
zin, die de moderne tijd hieraan is gaan hech
ts, is in Amerika niet populair. Dit kan ook
nauwelijks van het socialisme gezegd worden.
Misschien is dit hieraan toe te schrijven, dat
de verarming van nu evengoed als de verrij
king van vroeger algemeen is en zich op alle
liniën doorzet.
Wanneer ik met menschen uit allerlei stan
den spreekt, krijg ik den verblijdenden indruk,
dat men veel verwacht van de doorwerking
van de Christelijke beginselen in de internatio
nale verhoudingen, vast overtuigd is, dat deze
periode een overgangsstadium is van voorlMj-
gaanden aard en dat na niet al te langen tijd
Uncle Sam zijn breeden glimlach weer aan oe
wereld zal vertoonen".
DE GEZANGEN IN DE GEREF. KERKEN
De Kerkeraad der GerefKerk te Zwolle,
heeft, na een inleiding van den letterkundige
A, Wapenaar, ouderling dier Kerk, besloten,
zich met een voorstel te dezer zake tot de aan
staande Synode te wenden. De heer Wapehaar
had nl. sterk de invoering van het Nieuw-Tes-
tamentisch lied bepleit, doch venschillende der
voorgestelde Gezangen achtte hij onbruikbaar.
Tot leden der Commissie, die deze aangele
genheid zal voorbereiden en bij den Kerkeraad
een voorstel zal doen, werden benoemd Ds. H.
A. Munnik, Dr. J. Thijs, die inmiddels door de
Part. Synode is aangewezen als lid der Gene
rale Synode, en de heer A. Wapenaar.
KERKGEBOUWEN
TeOotmarsumie voor den bouw van het
Herv. Vereenigingsgebouw het laagst inge
schreven door A. A. van der Maas aldaar, voor
I35S0.
KERKORGELS
Te Pijn acker zal Woensdag 5 Juli a.s.
het nieuwe orgel in de Geref. keric worden over
gedragen aan den Kerkeraad. De heer W.
Oranje, van Maassluis, hoopt dien avond het
nieuwe orgel te bespelen.
EVANGELISATIE
De heer C. v a.n den Boom, te Dverschie,
Theol. cand. aan de Vrije Universiteit te Am
sterdam, hoopt zich, naar men ons meldt, te
Breda te vestigen, ten huize van Ds. B. Tel-
der, om in de omgeving van Breda Evangeli
satie-arbeid te verrichten. Natuurlijk blijft de
heer Van den Boom bereid des Zondags elders
te preeken en een eventueel beroep in overwe
ging te nemen.
Ned. Herv. Verbond tot Kerkherstel
CONFERENTIE
OP DE ERNST SILLEM HOEVE
„KERKHERSTEL-ACTIE EN
PERSOONLIJK GELOOF"
Doom weer een
conferentie ge
houden van het
Ned. Herv. Ver
bond tot Kerk
herstel.
korte toespraak
heette hij alle
aanwezigen har
telijk welkom en
wekte op te blij-
st rij dep
Prof. Br. Hailjema
kerkherstel. Spr. wees in
zonderheid op de ontwikkeling van kerkelijke
toestanden in het buitenland.
Hierna werd het woord verleend aan Ds. J.
E. Uitman, van Moerkapelle, die refereer
de over het onderwerp
De vermoedelijke bedoeling van het Hoofd
bestuur met dit onderwerp, aldus begon hij,
zal wel zy'n om tusschen de twee termen van
deze reeks een zeer nauw verband te leggen
en daaruit eenige gevolgtrekkingen te maken.
Dat daarbij zoo nadrukkelijk gesproken wordt
van persoonlijk geloof, wil misschien aanwij
zen, dat iedere geloovige als lid van zijn
Kerk tegenover die Kerk een persoonlijke ver
antwoordelijkheid draagt.
Nu lijkt het mij, zoo ging hij voort, een van
de impassen voor Kerkherstel-aktie, dat voor
een groot aantal geestelijk belangstellende
menschen, gemeenteleden, de noodzaak van
het boven aangegeven verband tusschen Kerk
en geloof absoluut niet meer gevoeld wordt.
We zouden hier kunnen noemen alles, wat zich
aangetrokken voelt tot het meer „levende"
geestelijke leven van de Zoeklicht-kringen,
maar ook, onder een overigens heel gewijzigd
aspect een deel van onze Geref. Bondskriqgen,
en mogelijk is de Buchman-beweging hier ook
nog weer een symptoom van. De geestelijke
aandacht is hier zoo samengetrokken op het
persoonlijke, en hoogstens op wat een kring
van geestverwanten aan soortgelijke persoon
lijke geeetelijke ervaringen opdoen, dat ze
niet meer zien, hoe er buiten henzelf en hun
kring ook nog andere menschen zijn, voor wie
het Woord der behoudenis en het recht ge
dikte Woord der behoudenis even goed
en broodnoodig is, en dat zij een gemeenschap
pelijke verantwoording dragen voor het recht
verkondigde Woord, waarin Christus Jezus tot
de harten komen wil. Dat het woord Kerk zoo
iets weieens zou kunnen beteekenen, ontgaat
hen. Ja dit gevaar is er, dat door het sterk ge-
acsentueerde persoonlijke in de een of andere
richting het uitzicht op de kerk en zeker ae
roeping van kerkherstel eigenlijk wegvalt.
Moet ik,_ aldus vraagt spr., echter niet juist
in deze kring evengoed waanschuwen voor het
andere gevaar? Voor het massieve geloof, dat
we met onze strijd voor reorganisatie en voor
herstel van de Vaderlandsche Kerk, recht-
ks en onverkort de zaak van God op
aarde denken voor te staan En begeeft men
.zich nier weieens niet zoo in het heetst van
de strijd om de Kerk, dat de zuiverheid van
het geloof verontreinigd dreigt te worden?
We kunnen toch niet vereenzelvigen wat men
schen voorstaan en wat God alleen maken en
geven kan. En zeg ik teveel, als ik zeg en zie,
dat hier een gevaar is, waarvoor een deel van
onze confessioneele broeden? moeten waken
bidden, dat zy niet in verzoeking vallen
Werkelyk, we hebben geen van allen als
Kerkelijke groep bizondere reden oir
triumfeeren en om tevreden te zijn over ons
zelf. We hebben allen schuld te belijden
moeten tezamen biddend zoeken Gods wil te
mogen zien voor onze Hervormde Kerk
voor het heil van de menschen van die kerk.
Dit besef van ieder voor onszelf en voor
onze eigen richting schuld hebben te belijden
hebben wij jongeren heel sterk. We gevoelen:
zoo gaat het niet langer en zoo mag het niet
langer gaan, maar oplossingen hebben
daarom nog niet by de hand. Hier hebben
de volle steun en de wijsheid van een oudere
generatie dringend noodig. Maar een ding is
hier voor ons zeker. Hier in dit ootmoedige
schuldbesef moet ook voor hen het begin lig
gen en het besef: wy hebben elkander noo
dig. Al is het voor een oudere generatie heel
wat moeilijker, die zooveel zwaarder door het
verleden en wat toen gebeurd is, is belast,
het moet. En of dit mogelijk zal zijn, daar
van hangt misschien wel mee de mogelijkheid
vanaf, ofkerkherstel onder de thans leiding
gevende generatie zelfs wel eens kans heeft.
In ieder geval worden we er zoo wel heel
sterk op teruggedrongen, dat Kerkherstel een
zaak van geloof is, en in het geloof vast
houden aan wat we begonnen zy'n.
Als ik dan tenslotte toch nog iets zeggen
moet over de juiste verhouding zooals die
tusschen het persoonlijke geloof en de nood
zaak van Kerkherstel bestaat, wil ik nog
slechts een paar richtlijnen trekken. Omdat
het geloof leeft uit de boodschap van
Evangelie, de boodschap, die de schat der
Kerk is, die aan de Kerk haar eenige i
tie geeft, is de vraag naar de Kerk, een
Kerk, die waarlijk Kerk is, die het Woord
God met gezag spreekt voor het geloof
vitale vraag. En een Kerk, die dit niet meer
als Kerk in al haar verantwoordelijke orga
nen doet, heeft Herstel noodig. En Kerkher
stel ziet het geloof in de tweede plaats als
eisch aan zich gesteld uit zorg over de zie
len, die aan de Kerk zijn toevertrouwd; het
geloof weet ervan, dat we een voor elkaar
verantwoordelijke gemeenschap zijn, elkan
ders broeder en hoeder. In deze omgeving
staat voor het geloof ook het stuk va:
tucht in iedere kerk, die dit nog waarlijk zy'n
Maar tenslotte, en dit is het allerlaatste,
wat toch ook gezegd en gehoord moet
den. Al onze Kerkherstel-actie en zooals wij
die Kerkherstel-actie zoeken, draagt, al doen
we het, heel sterk het karakter van voor
loopigheid. Het geloof is er zich var
oogenblik tot oogenblik heel sterk van be
wust, dat het eigenlijke herstel van God moet
komen, van de heilige Geest. En mi33chien
zal het herstel wel van een heel anderen kant
komen dan wy het gezocht hebben. Denken
we maar eens aan de geheel onvoorziene ont
wikkeling van de toestanden in Duitschland
en hoe daar de Evangelische Kerk ineen
een voor haarzelf onvoorziene wijze tot her
stel en tot verantwoording aan het Evange
lie en aan het kruis van haar Heere wordt
geroepen
En zelfs in het allerbeste geval, wanneer
onze Kerkherstel-idealen eens vervuld zou
den worden, dan leert het waarachtige ge
loof, dat van het Evangelie leeft, ons nog
het voorloopigheidskarakter van onze Kerk
rien en dat het niet gaat om onze Kerk, maar
om het Hoofd van de Kerk, Jezus Christus,
om Zy'n heerlijkheid en om Zijn toekomst. De
beste arbeid, die we in persoonlijk geloof tot
Kerkherstel kunnen doen, is dat we bidden,
dat in den nood van dezen tijd de Kerk, ook
onze Kerk, weer waarlyk Jezus Christus mag
verkondigen, als de Heere van Wiens toe
komst wij het alleen verwachten en alleen
kunnen verwachten. En dat we bidden, nu
en voor onze toekomst: Amen, ja, kom,
Heere Jezus!
IN MEMORIAM Dr A. TROELSTRA
Dr H. Schokking sdhrijft in de 's-Grav.
Kerkbode van wijlen dr A. Troelstra eme
ritus-predikant alhier, die 12 dezer is over
leden, een hartelijk in memoriam, waaraan
wij het volgende ontleenen:
„Het beeld, dat mijn denken aan hem doet
oprijzen, is van uiterste gaafheid, zuiverheid,
als een kristallijnen beker, ten boorde ge
vuld met parenlenden drank, een schaal,
waarop donkere vruchten overvloedig opge
tast liggen met het teere dons van perziken
er tusschen in.
Hij was zulk een gave, harmonische fi
guur. Alles aan hem was echt, degelijk, één
voudig, ongekunsteld.
Wat had hij een mooie oogen; reine oogen.
En dat vriendelijke van zijn gelaat, toen
nog stralend, ook in dagen van pijn en zor
gen dat was geen beleefdheidsglimlach,
geen haastig-aangenomen plooi: neen er
was zulk een warmte en vriendelijkheid in
zijn hart; zulk een trouw in heel zijn be
staan. Hij was een man des geloofs, met den
vrede des Heilands als van hem stralende.
Wat was dat 'n knappe man! Welk een
degelijk geleerde. Het behoort tot de, helaas
in ons land en onze kerk zoo eenvoudig-be-
grijpelijke dingen, dat iemand van zijn op
vattingen, geen professoraat werd gegeven
maar er is schade gedaan aan onze jongere
generatie, dat Troesltra geen katheder heeft
gekregen, pm predikanten te vormen.
Ook was hij uiterst praktisch aangelegd;
alles was altoos in volkomen orde bij hem,
gelijk hij ook een evenwichtig karakter bezat.
Hij wist heel goed. waar hij stond, maar
juist daarom en daarbij, een man des vre-
des in den vollen zin des woords. Een zelf
standige figuur, geen meelooper, integen
deel. Welbewust weerstond hij allerlei partij
vorming, ook in eigen kring maar niet
in een soort hooghartig sceptisme, integen
deel uit den gloed van zijn liefde voor de
kerk des Heeren, uit de diepte van zijn ken
nis van het Woord Gods, ook van de ge
schiedenis der kerk, door zijn inzicht, zijn
helderen blik in den zielkundigen onder
grond der verhoudingen."
GEREF. THEOL. TIJDSCHRIJFT
Het laatste nummer van het „Geref. Theol.
Tijdschrift" is vooral belangrijk door het
artikel van Dr. D. J. de Groot, te Woudsend,
waarin deze zich met uitvoerige documen
tatie verdedigt tegen Prof. Dr. A Cramer,
van Utrecht, die een felle critiek oefende op
het proefschrift van Dr. de Groot over Cal-
vijns opvatting over de Inspiratie der Hei
lige Schrift. In deze dissertatie wordt Prof,
Cramer gedurig aangevallen, omdat deze vol
gens den schrijver de opvatting van Galvijn
in „De Heilige Schrift bij Calvijn" aller
minst juist heeft weergegeven.
Ds. A. de Bondt te Leiden, voelt zich ge
roepen niet maar in de populaire kerkelijke
pers, maar ook met een wetenschappelijk
betoog op te komen tegen de beschuldiging
van Ds. Berkhoff, te Sneek, tegen Prof.
Aalders, van Amsterdam, inzake de socia
lisatie van de Hebreeuwsche tekst van het
Oude Testament.
Behalve deze twee artikelen, bevat de af
levering nog de geregelde Kroniek van Ds.
an Dijk, van Zaandam.
„NIEUWE THEOL. STUDIËN"
In het laatste nummer van „Nieuwe Theol.
Studiën", handelt Prof. Dr. F. M. Th. B h 1
over het Profetisme, en wel over de onder
linge verhouding en de kenmerkende open
baringen van het visionaire en van het
extatisch profetisme. Het laatste is volgens
den schrijver in de grond een buiten-Israë
litische beweging, waar de echte Israëliet
niets van moet hebben (1 Sam. 10:12),
maar dat toch eenigen tijd is ingeburgerd,
om echter weer plaats te maken voor het
meer rustige visionaire profetisme, dat langs
de kalmere weg van visioenen en audities
den wil der godheid onderkent Op duide
lijke en boeiende wijze verwerkt de schrij
ver zijn gegevens.
Ds. H. M. van Nes handelt over drie jaar
boeken en over eenige litteratuur van het
gebied der inwendige zending waarna de
heer W. C. van Unnik een artikel geeft
over een teruggevonden verloren geschrift
van Théodorus van Mopsuestia.
„VOX THEOLOGICA"
Het laatste nummer van „Vox Theolo
gies" sluit meteen den vierden jaargang af.
En dat niet alleen. Nieuwe redactioneele lei
ding zal optreden, daar de Vereeniging van
Theologische faculteiten meende te moeten
besluiten het studentenkarakter van het
blad moeten handhaven door een wisselende
studenten-redactie, met als kop hoogstens
twee afgestudeerden, die niet langer dan
drie jaar van de Academie weg mogen zijn.
Door dit besluit waren Dr. H. Faber, van
Leiden, en de heer A. A. Ruler, van Apel
doorn, genoodzaakt heen te gaan. Ze doen
dit ongaarne, waar ze van de oprichting af
de leiding hadden en het succes mochten
smaken dat „Vox" zich een goede plaats
veroverde. Een 600 abonnés telt het thans,
waarvan de helft studenten en de helft pre
dikanten. De aftredenden vragen zich af of
het genomen besluit is in het belang van
het blad, daar eenige stabiliteit in de re
dactiesamenstelling bij een ingewikkeld the
ologisch en kerkelijk leven als in ons land
wordt aangetroffen, gewenscht mag worden
geacht
Dit laatste nummer van de Vox vangt
aan met een artikel van Dr. H. de Vos, van
Sneek, waarin deze het beginsel van de
autonomie van den mensch, gehuldigd doo<-
het Vrijzinnig Protestantisme, uitwerkt in
zijn beteekenis voor de dogmatiek, die het
karakter moet dragen van geloofsleer, wat
volgens hem dit inhoudt, dat elk theologisch
dogmatisch oordeel zijn rechtvaardiging
moet vinden door een beroep op het gods
dienstbesef.
Ds. H. van Schothorst, van Gaastmeer,
schrijft over de tegenwoordige groepbevve-
ging, die haar uitgangspunt nam bij Dr. F.
Buchman, en waaronder de schrijver ver
staat een boven alle (kerkelijke) organisa
ties staande gemeenschapvormende werk
zaamheid des Heiligen Geestes.
Dr. H. Faber verzorgt voor de laatste maal
op de hem eigen deskundige wijze de Kro
niek, terwijl deze aflevering eindigt met
boekbespreking.
ZILVEREN AMBTSJUBILEUM
Bs W. H. KELBER, -predikant der Ned. Herv.
Gemeente van Charlois (Rotterdam), hoopt
Woensdag 28 Juni a.s. te gedenken, dat hij
gedurende 25 jaren aan zijn tegenwoordige
Gemeente verbonden is. In ons blad van
jl. Zaterdag gaven wij reeds een uitvoerig
levensbericht van den jubilaris.
Schoolnicuws.
THEOL. SCHOOL TE APELDOORN
Dinsdag 4 Juli a.s. en volgende dagen zullen
de eind- en overgangsexamina plaats vinden
aan de Theol. School der Chr. Geref. Kerk te
Apeldoorn, terwijl Maandag 3 Juli, des avonds
in de kerk aan de Marialaan aldaar ter inlei
ding van de examenweek een bidstond zal wor
den gehouden door den voorzitter van het Cu
ratorium, Ds. L. de Bruyne, van .Zwolle.
DOOPSGEZ. SEMINARIUM TE AMSTERDAM
Curatoren hebben in de vac.-Prof. Dr. J. G.
Appeldoorn, die niet door een hoogleeraarsbe-
noeming vervuld zal worden, tot lectoren aan
het Doopsgezind Seminarium te Amsterdam
benoemd Dr. W. Leendertz, bibliothecaris en
privaat-docent in de Wijsbegeerte aan de Ned.
Handelshoogeschool te Rotterdam, en Ds. F. J.
de Koll, predikant te Leermens. Eerstgenoemde
wordt lector in de Christelijke Geloofsleer en
laatstgenoemde in de Christelijke iZedeleer.
CHRISTEN-GYMNASIASTEN BOND
De Zomerconferentie van den Chr.-
Gymnasiasten-Bond zal dit jaar van 11IS
Juli a.s. op de terreinen der N.C.S.V. te Zeist
„Woudschoten" en ,,'t Ruige Veld" gehouden
worden. Als sprekers zullen optreden: Ds. S
G. de Graaf, pred. der Geref. Kerk te Amster
dam, onderwerp: „Roeping"; de heer J. Schip
per, Secretaris van het Chr. Nat. Vakverbond
te Utrecht, onderwerp: „Arbeid, arbeiders en
arbeidsleven"; Ds. J. B. Groenewegen, Ned.
Herv. pred. te Welsum (O.), onderwerp:
„Hamlet". Opgaven vóór 7 Juli bij den kamp
commandant Mr. W. F. de Gaay Fortman, Joh.
Verhulststraat 77, Ameterdam-jZuid, die ook
gaarne inlichtingen verstrekt.
NIEUWE CHR. SCHOLEN
TeEmmen is besloten tot het bouwen van
een Chr. Bewaarschool. Deze zal geplaatst
worden achter de Geref. School.
OPHEFFING
Te Deventer stellen B. en W. den Raad
voor twee Openbare Scholen, nl. Singelschool
I en II, op te heffen.
ZIELKUNDE EN OPVOEDINGSLEER
De 2de aflevering van den loopenden jaar
gang van het Tijdschrift voor Zielkunde en
Opvoedingsleer (Uitg. Drukkerij Henri Berg
mans Cie., Tilburg) geeft allereerst het
derde artikel van Dr. J. Moorman over: Het
voortgezet onderwijs in de moedertaal. Hier
heeft men een „practicum", dat hun, die het
bestendig bestudeeren en volgen, zeker goede
vrucht in de schoolpraktijk moet opleveren.
Vervolgens geeft Mat. Crijns verdere mede-
deelingen over de eidetische en structuurtypo-
logische onderzoekingen van den Marburgschen
Psychologenkring. Boekbesprekingen besluiten
deze aflevering.
VOLONTAIRS
Te Almelo werd in de laatstgehouden
aadsvergadering tegen het advies van B. en
W. in besloten, aan de volontairs, werk
zaam in de Lagere Scholen, een vergoeding
toe te kennen.
Vooral om financieele redenen stonden 1
W. scherp tegenover dit voorstel, doch de Raad
week niet terug. Thans is echter door het Col*
aan de betreffende hoofden van Scholen
medegedeeld, dat na de vacantie geen volon
tairs meer in de school mogen worden toege-
BIJBELFRAMENTEN
Van den heer G. Flipse, hoofd der Open
bare Lagere School te Kamperland, ver
scheen bij J. B. Wolters' Uitgeversmij. te
Groningen-Den Haag het tweede deeltje
.Bijbelfragmenten", waarin gedeelten uit
het Nieuwe Testament zijn te zamen ge
voegd als leesboek voor de hoogste klassen
van Lagere Ssoholen en voor het Voortgezet
Onderwijs.
De schrijver is stellig, ook blijkens het
voorbericht, ervan overtuigd een objectieve
behandelingswijze te volgen. Persoonlijk kun
nen we niet tevreden zijn met wat ook in
dit deeltje gegeven wordt en voor onze
Christelijke Scholen is het stellig niet ge
schikt. De objectiviteit is zóó sterk doorge
voerd, dat we nergens den schrijver zelf
ontmoeten. Dit moge een grooto verdienste
lijken, wijl hij de H. Schrift voor zichzelf
wil laten spreken, maar wyl we hier slechts
fragmenten hebben en onmogelijk kunnen
proeven hoe de heer Flipse zelf over de
autoriteit van de H. Schrift denkt en welke
beteekenis hij aan den Bijbel voor ieder en
voor elks zielsbestaan toekent, missen wij
persoonlijk hier den gloed der Goddelijke
majesteit, de warmte der genade in Chris
tus en de beteekenis daarvan voor het kind
van Christenouders.
Maar als we denken aan de Openbare
School, waar men de godsdienstige gezind
heid van andersdenkenden niet krenken
mag en toch tegelijk kennis van den Bijbel
wil bijbrengen, dan mogen we de uitgave
van deze Bijbelfragmenten toejuichen.
Vooral juist omdat de heer Flipse zoo dik
wijls den Bijbel zelf sproken laat en bij zijn
fragmentenkeuze, voorzoover dat mogelijk
Matt-Creme geeft Uw huid de zoo be
geerde matte teint Ideaal als ondergrond
voor poeder "4711" Cold Cream De
voortreffelijke reinigings- en massage-crème
"4711" Tosca Compact Bijzonder fijn. In 12 verschillende kleuren
"4711" Losse Poeder Geparfumeerd met den geur van "4711"
Eau de Cologne of "4711" Tosca "4711" Eau de Cologne-Zeep
Geurig buitengewoon mild overvloedig schuimend duurzaam.
6
oaV/T:, f1. a u
<i!IyCoIoi>ne
Leeraar en een Verlosser, zonder dat we
in hem trien den eenig noodzakelijken en
genoegzamen Zaligmaker, en het Christen
dom als een beteekenisvolle schare van
aanhangers en volgelingen van dien Chris
tus, die dan de Christelijke Kerk vormen,
den doorgaanden inhoud der Bijbelver
halen en zelfs gedeelten uit de Brieven en
de Openbaring komen de leerlingen hier
•tegen. En we willen dankbaar zijn, dat de
scholieren der Openbare School, zij het dan
slechts in de hoogste klassen, kennis bijge
bracht wordt uit het Boek der Boeken, dat
de hoogste wijsheid bevat. Deze leesboekjes
kunnen de lust opwekken tot verder Bijbel
onderzoek.
Waar de schrijver zelf verbinding legt
tusschen de fragmenten, doet hij dat op
verdienstelijke wijze: sober en tegelijk door
onderscheiden zuiver historische mededee-
lingen toelichtend en onderwijzend. Vele
goede illustraties zijn in het boekje opge-
PROMOTIES
RIJKSUNIVERSITEIT TE UTRECHT. Be
vorderd tot doctor in de wis- en natuurkunde,
de heer F J Nieuwenhuyzen. geb. te Hilversum
op proefschrift: Over het Blochemlsme van dc
Silicosis en de heer N W H Addink, geb. te
Arnhem op proefschrift: Chemisch en physlsch
zuivere stoffen, loodoxyde, de beteekenis dor
oiensvervlakspanning bil pyknometrische be-
ACADEMISCHE EXAMENS
INISCHE
Gesl.: Scheikunde.
hulslus, Amsterdam; H. Bakker, Groningen;
K. T. Beukema toe Water, Semar&ng; K. E. C
Buyn, 's-Gravenhage; J. G. Coerman. 's-Graver
hoge; J. C. W. Dijksman, Rotterdam; G. Gaik-
hors. Katwijk (Z.-H.); J. H. Gong-grijp, Mage-
lang; T. J Hoek. Helvolrt: G M Kelj, Rotter
dam; H. H. Koppers. Rotterdam: H. Muller,
Haarlem: A. Noorduijn. Den Helder: T. A. P.
Posthumus. Tjlmahi; J. G. Smit. Amsterdam; A.
W Swets, Amsterdam; F. A In 't Veld, Gro
ningen: G. Verdonk, Amsterdam; J. Verheus,
Haarlem.
Mijnbouwkunde: prop.ex.. de heeren: D. Bur
ger, 's-Gravenhage; P. O. Dap. Soebang; K. Si
derlus. 's-Gravenhage; W. Wieske. Taroeoeng
Klassieke Letteren: cand.-ex., de heer J
Waalwijk van Doorn, te Dordrecht
Rechtswetenschap: cand.-ex. de heer F W
Bolk, te den Hr -
GEM. UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM. Ge-
Maagd; Germ. Taal (Dul'tsoh): cand.-ex„ mej.
W Stuyver (met lof) de heer G C A Schrijvers.
Sociale Aardrijkskunde: doct-ex., de heer J
Rechtswetenschap: doct-ex, de heer W Cos-
terus; cand.-ex. de heer W Lambooy, H F Blais-
«e en K L Pickardt
RIJKSUNIVERSITEIT TE UTRECHT. Gesl.:
Oodgeleerdheld: cand.-ex. de heeren C J DUk-
huls (met lof). P Bijl en W A VriJlandt
Reechtawetenschap: cand.-ex. de heeren G A
Vundorlnk en F A Vonk.
Geneeskunde: doct-ex. de heeren J J Okker
heer G Hi
R.-K. UNIVERSITEIT TE NIJMEGEN. Gesl.:
meJ B H
Öosterbeek (G.).
RIJKSUNIVERSITEIT TE GRONINGEN. Ge
slaagd: Geneeskunde: doct-ex. de heeren H E
Moolhulzen, J L de Bos Kuil; cand.-ex. do het
ren R van Dam. J M C Examen. P S van Mot
rik, H J A Specker, F J Tolsma en J Venem
EXAMENS-APOTHEKERSASSISTENT
EXAMENS NOTARIAAT
DEN HAAG. 19 Juni. Geslaagd voor deel I:
de heer J L de Jager te Kapelle bö Goes.
EINDEXAMENS-CHR. GYMNASIUM
HARDERWIJK. Ohr. Lyceum, afd. Gymna
sium. Groep II. Gesl. voor diploma B, mej. H.
F. C. van den Nleuwenhuiaen en de heer J G.
C. Burgers, belden te Harderwijk. AfgW. I.
herexamen 8 oand.
UTRECHT. Chr. Gymnasium. GesL voor B
D Hoogondoorn. A van Ramshorst. L Schrler cn
J Spelt. Afgew.: 2. Met twee condida'ten voort
zetting. Na voortgezet examen zijn nog ge-
Slaardeft°0r A'" mGj' A Wessels en J van Wün-
ZWOLLE. Chr. Lyceum, afd. Gymnasium.
Geëx. 8. gesl. alle 8 cand. voor diploma A. -*
J. W. Bloemhof. Fraukje M. ten Kate H
Kiev.-. Ja Koser A VI n A.
EINDEXAMENS-CHR. H.B.SCHOOL
HILVERSUM. Chr. Lyceum afd HBS, Ge
slaagd voor diploma A mej. L. M.Uman Trip
de heeren M. T. Bax. G. A. Beerllng. J. Dok-
L. Hartkamp, J. de Jong cn R. G, Vleming.
LEIDEN.
A. V. V«rha_.
en M .C. Willem* Noordwijk.
EINDEXAMENS-CHR. KWEEKSCHOLEN
AMSTERDAM. Geëx. G. geel. 6 oand., n.l de
dames: C. Burggraaf f. L Buurs, J. J. Dacneu.
J. J. Pruys en W. de Ruiter
HAARLEM. Da Costa-Kweekschool. Geëx. 6.
gesl. alle G cand n.l. de dames P. G. van Gin-
kel. E. H. Lasthui.- belden Bloemendaai; J. E
Hopman. C. H. J. Visbeek. beiden Haarlem: A.
C Hylkema. HUlegom; H. van der Wey te Vijf
huizen
UTRECHT. Jan >an Nassua-kweekschool. Ge
ëx. 5 c&nd. Geslaagd zön de dames: J J van
Aardt A Boersma en N K v d Wolf. allen te
Utrecht; X G van Galen te Zeist Eén candi-
daat afgewezen.
EXAMENS-NUTTIGE HANDWERKEN
fM. Chr. Kweekscho
dames: J A Beuket
H L J Gerritse cn E Hangya, Gorlnchem: w;
H den rfartog. Meerkerk: G W G Koopmans.-
EXAMENS-HANDEN ARBEID
EXAMENS-MACHINIST
dam en N P A de Hamer, Vllssingen.'
EXAMENS-VISSCHERIJ
De commissie voor de vlsscherij-e:
(machinist-stokers en machinisten) zal voor net
practieche gedeelte zitting houden te Amster
dam op 10 Juli en voor het theoretisch gedeelte
op 11 Juli. Aanvragen vóór Donderdag 29 JunL
Rechtzaken.
VA.RA CONTRA STAAT
Op de rol van de civiele Kamer van het
Haagsche Gerechtehof kwam voor de zaak van
de VARA tegen den Staat. In welke zaak de
VARA, elsoht schadevergoeding op te maken
bij staat wegens het onrechtmatig afbreken
van een radiorede van den secretaris dezer om
roepvereenlging, getiteld „Gevleugelde daden'»
In deze zaak zijn hans de pleidooien bepaald
ACTIE IN HET KLEEDINGBEDRIJF
Uitspraak doende in kort geding, heeft
de president van de Ilaagsche Rechtbank
Zaterdag toegewezen de vordering van het
confectiemagazijn C Schönberg, te den Haag
tegen den Nederl. Bond van Arbeiders in
het Kleeding-bedrijf, in welk geding de
eischer gevraagd had een verbod van het
verder verspreiden van circulaires, waarin
het publiek gewezen werd op wantoestanden
die in het bedrijf van eischer zouden voor
komen.
De president gelastte gedaagde het veis
spreiden van deze circulaire en van circu
laires van gelijke strekking onmiddellijk ta
staken, totdat omtrent de vordering van
eischer tegen gedaagde bij vonnis zal zijn
beslist, veroordeelde den gedaagde bij al
dien het verbod zou worden overtreden, om;
voor elke alsnog verspreide circulaire als
schadevergoeding aan eischer te betalen f 10
per stuk en veroordeelde den godaagde in
de kosten van het geding.
Boeken en Geschriften.
BRlNO VAN
LIEFDE. Twee
Uitgave van H ten Brinks Ultg. Mül
nalen te gewn. En de leesboekjes, die als de
bovenstaande. zUn uitgegeven onder redactie
van wijlen den heer J C Wlrtz C.zn, behooren
ongetwijfeld tot de beste, die voor onze Chr
Scholen zijn uitgekomen. Trouwens, mej J L f
do Liefde, heeft nl» Schrijfster zelf ook terecht
een zeer goeden naam.
Gaarne bevelen we deze boekjes san. Hier
wordt volkomen In-geleefd in de wereld van 't
kinderleven. En het Christelijk element ls als
een gouden draad door bet gehsele verhaal
hoen geweven. Wst zullen onto kinderen mee
leven met het geitje, dat x(jn poot gebroken
heeft en zoo liefdevol door Joopje wordt ver*
zorgd en vertroeteld.
Het ls uitstekende lectuur voor school ca
hulsgezin.
